•
Baøi 1: NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN VEÀ TAØI CHÍNH
I. BAÛN CHAÁT CHÖÙC NAÊNG TAØI CHÍNH DN : A. Baûn chaát taøi chính DN
“ Taøi chính DN laø heä thoáng caùc quan
heä kinh teá bieåu hieän döôùi hình thöùc giaù trò, phaùt sinh trong quaù trình hình thaønh vaø söû duïng caùc quyõ tieàn teä ôû DN ñeå phuïc vuï vaø giaùm ñoác quaù trình SXKD ” 1
1.Caùc quan heä kinh teá bieåu hieän döôùi hình thöùc giaù trò ñöôïc goïi laø taøi chính doanh nghieäp: •Quan heä giöõa DN vôùi Ngaân saùch Nhaø nöôùc. •Quan heä giöõa DN vôùi thò tröôøng. •Quan heä trong noäi boä doanh
2
Quan heä kinh teá giöõa DN vôùi ngaân saùch Nhaø nöôùc : Quan heä kinh teá naøy ø chòu söï chi phoái cuûa caùc quan heä coù tính luaät phaùp thoâng qua caùc saéc luaät thueá maø baét buoäc DN phaûi thöïc hieän. • Quan heä KT giöõa DN vôùi thò tröôøng. Bao goàm thò tröôøng haøng hoaù, thò tröôøng taøi chính, thò tröôøng lao ñoäng • Quan heä kinh teá trong noäi boä DN : Bao goàm : Giöõa DN vôùi caùc ñôn vò tröïc thuoäc, phuï thuoäc DN - Quan heä giöõa DN vôùi CB.CNV cuûa DN. -
3
2. Quaù trình hình thaønh vaø söû duïng caùc quyõ tieàn teä: T---------H---------H’---------T’ • GIAI ÑOAÏN 1 : • GIAI ÑOAÏN 2 : • GIAI ÑOAÏN 3 :
T -H H – H’ H’ - T’ 4
GIAI ÑOAÏN 1 :
T -H
• Trong giai ñoaïn naøy DN duøng voán tieàn teä öùng ra mua saém tö lieäu SX vaø 1 phaàn ñeå traû löông cho nhaân vieân .Voán ñaõ thay ñoåi hình thaùi töø Tieàn teä bieán thaønh haøng hoùa
5
GIAI ÑOAÏN 2 :
H - H’
• Giai ñoaïn naøy voán naèm döôùi daïng laø haøng hoùa : •Töø NVL ñöa vaøo SX ñeå taïo ra SP môùi hoaëc mua haøng hoaù vaøo döï tröõ ñeå baùn ra
6
GIAI ÑOAÏN 3 :
H’ - T’
• Giai ñoaïn naøy laø quaù trình tieâu thuï SP, DN baùn soá SP ñaõ SX ra. Voán ñaõ thay ñoåi hình thaùi -töø haøng hoaù bieán thaønh tieàn teä
7
B. CHÖÙC NAÊNG CUÛA TAØI CHÍNH DN:
1.Taïo voán baûo ñaûm thoaû maõn nhu caàu voán cho quaù trình SXKD. 2.Chöùc naêng phaân phoái thu nhaäp vaø tích 8
1.Chöùc naêng taïo voán. +
Tính toaùn nhu caàu voán,
+ Löïa choïn nguoàn voán. + Söû duïng voán tieát kieäm vaø coù hieäu quaû 9
2.Chöùc naêng phaân phoái thu nhaäp vaø tích luõy tieàn teä.
• Tieàn thu baùn haøng ñöôïc phaân phoái nhaèm trang traûi chi phí boû ra ñeå taùi SX, noäp thueá, ñaûm baûo lôïi ích chuû sôû höõu vaø phaàn coøn laïi laø thu nhaäp cuûa DN.(Laäp caùc quyõ) • Vieäc phaân phoái seõ theo ñaëc ñieåm cuûa töøng loaïi DN
10
Tieàn thu baùn haøng 100 Chi phí SXKD 90
Tích luyõ tieàn teä 10
Giaù Chi phí Chi phí Noäp Traû coå töùc, voán baùn quaû thueá cho laäp haøn haøn n lyù nhaø quyõ g g DN nöôùc XN baùn ra 75
7
8
3
7 11
3.Chöùc naêng kieåm tra cuûa taøi chính DN • . Thoâng qua chæ tieâu veà voán kieåm tra hieäu quaû söû duïng voán • . Thoâng qua chæ tieâu veà chi phí kieåm tra möùc ñoä hao phí trong SXKD • . Thoâng qua chæ tieâu veà doanh thu , lôïi nhuaän kieåm tra keát quaû quaù trình SXKD • . Thoâng qua chæ tieâu veà Thueá kieåm tra tình hình thöïc hieän nghóa vuï vôùi NSNN • .Thoâng qua chæ tieâu Tieàn löông , Tieàn thöôûng kieåm tra tình hình chaáp haønh QÑ cuûa Nhaø nöôc.
12
II. VÒ TRÍ TAØI CHÍNH DN 1. Treân phaïm vi toaøn boä neàn KTQD
Toå chöùc tín duïng NH, taøi chiùnh DN, baûo hieåm, caùc toå chöùc XH vaø daân cö coù moái q.heä chaët cheõ vôùi nhau vaø cuøng nhau taïo thaønh heä thoáng taøi chiùnh. Trong ñoù taøi chính DN laø khaâu cô sôû cuûa heä thoáng naøy. 13
2.Trong phaïm vi toaøn doanh nghieäp • Taøi chính DN laø moät maët kinh teá khoâng theå thieáu ñöôïc, noù coù moái q.heä chaët cheõ, taùc ñoäng qua laïi vôùi caùc hoaït ñoäng khaùc cuûa DN. • TCDN coù vai troø raát quan troïng trong quaù trình vaän haønh vaø p.trieån cuûa DN. Trong thöïc teá thöôøng ngöôøi quaûn lyù taøi chiùnh chieám ñòa vò cao trong cô caáu toå chöùc.
14
III. MUÏC TIEÂU QUAÛN TRÒ TAØI
CHÍNH DN :
1. Toái ña hoaù lôïi nhuaän sau thueá 2. Toái ña hoaù lôïi nhuaän phaân phoái cho chuû sôû höõu 3. Toái ña hoùa giaù trò DN 15
CUÛA DN - Taøi chính DN coù vai troø quan troïng ñoái vôùi söï thaønh baïi cuûa DN. Cho neân, ñeå ñaûm baûo cho DN ñaït ñöôïc hieäu quaû kinh teá cao caàn thieát phaûi toå chöùc toát taøi chính DN. - Toå chöùc taøi chính DN laø toå chöùc boä maùy q,lyù taøi chính toát nhaèm thöïc hieän toát nhöõng chöùc naêng cuûa taøi 16
• A. NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG 1. Cheá ñoä sôû höõu veà tö lieäu SX 2. Ñaëc ñieåm kinh teá ngaønh 3. Chính saùch cuûa nhaø nöôùc 4. Heä thoáng taøi chính
17
Ñôn vò thöøa ( thieáu ) voán: •Hoä gia ñình • Caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. •Caùc DN •Chính phuû.
Huy ñoäng voán
Phaân boå voán
Thò tröôøn g taøi chính vaø caùc theå cheá taøi chính trung 18 gian
B. NGUYEÂN TAÉC: 1. Toân troïng phaùp luaät 2. Quaûn lyù coù keá hoaïch 3. Hoaït ñoäng coù 19
C. NOÄI DUNG COÂNG TAÙC TAØI CHÍNH DN 1.Laäp keá hoaïch taøi chính ôû DN 2. Quaûn lyù vaø giaùm ñoác thöïc hieän keá hoaïch taøi chính 3.Phaân tích hoaït ñoäng taøi chính
20
D.TOÅ CHÖÙC BOÄ MAÙY TAØI CHÍNH ÔÛ DN
DN coù theå toå chöùc boä maùy taäp trung hay phaân taùn tuyø theo ñaëc thuø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa DN 21
Baøi 2: VOÁN COÁ ÑÒNH CUÛA DN
I. KHAÙI NIEÄM, PHAÂN LOAÏI TSCÑ: 2. Khaùi nieäm: “Voán coá ñònh laø giaù trò öùng tröôùc veà TSCÑ hieän coù cuûa DN ”. Hình thaùi vaät chaát cuûa voán coá ñònh laø TSCÑ. Ñaëc ñieåm voán coá ñònh -ø Chuyeån dòch gía trò daàn daàn töøng boä phaän vaøo giaù trò saûn phaåm môùi ñöôïc saùng taïo ra trong quaù trình taùi SX cuûa DN. - Tham gia vaøo nhieàu chu kyø SXKD vaø chæ hoaøn thaønh 1voøng tuaàn hoaøn khi TSCÑ heát haïn söû duïng. 22
- Trong quaù trình luaân chuyeån hình thaùi hieän vaät cuûa voán CÑ vaãn giöõ nguyeân ( ñoái vôùi loaïi TSCÑ höõu hình ), nhöng hình thaùi giaù trò cuûa noù thoâng qua hình thöùc khaáu hao chuyeån daàn töøng boä phaän thaønh quyõ khaáu hao.
23
TIEÂU CHUAÅN NHAÄN BIEÂT TSCÑ ( theo QÑ 206/2003/QÑ-BTC ) − TSCÑ phaûi thoûa maõn 4 ñieàu kieän sau: a ) Chaéc chaén thu ñöôïc lôïi ích KT töø vieäc söû duïng TSCÑ naøy. b ) Nguyeân giaù TS phaûi ñöôïc xaùc ñònh ñaùng tin caäy. c ) Thôøi haïn söû duïng treân 1 naêm. d ) Giaù trò töø 10.000.000ñ trôû leân. CHU YÙ : Neáu taøi saûn thieáu 1 trong 4 ñieàu kieän treân ( hay laø thieáu taát caû) goïi laø Coâng cuï. . 24
2. PHAÂN LOAÏI TSCÑ: • Caên cöù vaøo coâng duïng kinh teá. • Caên cöù vaøo tình hình söû duïng. • Caên cöù vaøo quyeàn sôû höõu TSCÑ. • Caên cöù vaøo hình thaùi bieåu hieän 25
2.1 CAÊN CÖÙ VAØO COÂNG DUÏNG KINH TEÁ:
− −
TSCÑ duøng trong SXKD TSCÑ duøng ngoaøi SXKD
2.2 CAÊN CÖÙ VAØO TÌNH HÌNH SÖÛ DUÏNG TSCÑ: − − −
ñang duøng. TSCÑ chöa söû duïng. TSCÑ khoâng caàn duøng. TSCÑ
2.3. CAÊN CÖÙ VAØO QUYEÀN SÔÛ HÖÕU: − TSCÑ cuûa doanh nghieäp. −
ñi thueâ.( Thueâ söû duïng vaø thueâ Taøi chính) 26 TSCÑ
2.4. CAÊN CÖÙ VAØO HÌNH THAÙI BIEÅU HIEÄN: − TSCÑ höõu hình. − TSCÑ voâ hình.
II. KHAÁU HAO TSCÑ: 1. HAO MOØN TSCÑ: - Hao moøn höõu hình : laø do taùc ñoäng cuûa
lyù hoùa laøm cho naêng löïc phuïc vuï SXKD cuûa TSCÑ bò giaûm daàn vaø hö hoûng ñi.
- Hao moøn voâ hình. : laø moät phaïm truø kinh teá chæ roõ traïng thaùi TSCÑ ñaõ laïc haäu, ñaõ bò maát giaù do tieán boä cuûa khoa hoïc kyõ thuaät. 27
2. KHAÙI NIEÄM KHAÁU HAO, QUYÕ KHAÁU HAO.
Giaù trò TSCÑ bò hao moøn ñaõ chuyeån dòch vaøo giaù trò haøng hoùa ñöôïc bieåu hieän baèng tieàn goïi laø tieàn khaáu hao. Soá tieàn naøy ñöôïc tích luõy laïi goïi laø quyõ khaáu hao. (ñeå taùi saûn xuaát TSCÑ ) Khaùi Nieäm Khaáu Hao : Laø vieäc tính toaùn vaø phaân boå moät caùch coù heä thoáng NGUYEÂN GIAÙ cuûa TSCÑ vaøo chi phí SXKD trong t.gian söû duïng TSCÑ
28
3 . PHÖÔNG PHAÙP KHAÁU HAO 3.1. Khaáu hao tuyeán tính coá ñònh ( Ñöôøng thaúng )
caên cöù vaøo tæ leä khaáu hao TSCÑ. ( K’ ) • KH = NG x K’
1 K' = K’ : Tyû leä ( % ) khaáu hao TSCÑ N sd
KH : Soá tieàn khaáu hao haøng naêm •NG: nguyeân giaù TSCÑ • Nsd : Thôøi haïn söû duïng TSCÑ coøn goïi laø thôøi haïn tính KH
29
NG KH = Nsd • Ví duï : Moät TSCÑ coù nguyeân giaù
150 tr,ñoàng, thôøi haïn söû duïng 5 naêm,
• Theo phöông phaùp tuyeán tính coá ñònh thì soá tieàn khaáu hao haøng naêm laø K’ = 1/5 = 20% KH = 150 x 20% = 30 tr 30
3.2.KHAÁU HAO THEO PP SOÁ DÖ GIAÛM DAÀN:
KH t = GTt x Kh’ •
GTt : Giaù trò TSCÑ coøn laïi cuûa naêm thöù t
• KH t :
Soá tieàn khaáu hao naêm thöù t
• Kh’ : Tyû leä khaáu hao ñaõ ñöôïc ñieàu chænh theo moät heä soá caên cöù thôøi gian söû duïng cuûa TSCÑ ñoù. Kh’ = K’ x Hñc • Hñc : heä soá ñieàu chænh. GT
= NG –
Hao moøn luyõ keá
31
Heä soá ñieàu chænh Thôøi gian söû duïng cuûa TSCÑ Töø 1 ñeán 4 naêm (1< Nsd <= 4 naêm) Treân 4 naêm ñeán 6 naêm (4< Nsd <= 6 naêm) Treân 6 naêm ( Nsd > 6 naêm )
Heä soá ñieàu chænh 1,5 2 2,5
32
Naêm
Soá tieàn khaáu hao
Giaù trò coøn laïi
1 2 3
150 * 2*20% = 60 90* 2*20% = 36 54* 2*20% = 21,6
150 – 60 = 90 90 – 36 = 54 54 – 21,6 = 32,4
4
32,4* 2*20% = 12,96
32,4-12,96 =19,44
5
19,44* 2*20% =7,776
19,447,776=11,664 33
• Nhaän xeùt : Theo phöông phaùp naøy, soá tieàn KH vaøo nhöõng naêm ñaàu khaù nhanh. Tuy nhieân, khi keát thuùc thôøi gian khaáu hao DN chöa thu hoài heát voán. 3.2 PP KEÁT HÔÏP ( SOÁ DÖ GIAÛM DAÀN COÙ ÑIEÀU CHÆNH ) Caùch tính :
Nhöõng naêm ñaàu tính khaáu hao theo PP soá dö giaûm daàn. Nhöõng naêm cuoái tính khaáu hao baèng PP tuyeán tính coá ñònh. ( Baèng giaù trò coøn laïi cuûa TSCÑ chia cho soá naêm söû duïng coøn laïi cuûa TSCÑ )
34
Phöông phaùp keát hôïp Naêm Soá tieàn khaáu hao
Giaù trò coøn laïi
1
150 * 40% = 60
150 – 60 = 90
2
90*40%=36
90 – 36 = 54
3
54* 40%=21,6
54 – 21,6 = 32,4
4
32,4*50% =16,2
32,4-16,2 =16,2
5
32,4*50% =16,2
16,2-16,2 =0
35
3.3. KHAÁU HAO THEO PHÖÔNG PHAÙP TOÅNG SOÁ
KHt = NG x K’t K’t : Tyû leä khaáu hao theo naêm
t
: Kyø tính khaáu hao
' Kt
Nsd − (t− 1) = x2 Nsd(Nsd + 1) 36
Ví duï tính KH theo PP toång soá Naê Soá tieàn khaáu Tyû leä khaáu hao m hao 1 150 * 5/15 = 50 5/15 2 150 * 4/15 = 40 4/15 3 150 * 3/15 = 30 3/15 4 150 * 2/15 =20 2/15 5 150 * 1/15 =10 1/15 Coäng 150 100% 37
BAØI TAÄP Coâng ty A döï kieán nhaäp heä thoáng thieât bò cuûa Nhaät, giaù mua 500 trieäu ñoàng, thueá nhaäp khaåu 2% giaù mua, chi phí vaän chuyeån, boác dôõ veà ñeán coâng ty 25 trieäu, chi phí laép ñaët , chaïy thöû 15 trieäu ñoàng. Heä thoáng thieát bò naøy coù ñôøi soáng höõu duïng laø 10 naêm. Yeâu caàu tính KH töøng naêm cuûa heä thoáng thieát bò treân theo phöông phaùp : 1. Tuyeán tính coá ñònh. 2. Soá dö giaûm daàn keát hôïp vôùi phöông phaùp tuyeán tính coá ñònh ôû 2 naêm cuoái. 3. Phöông phaùp toång soá.
38
KHt = St x NG St : Khoái löôïng, soá löôïng saûn So phaåm thöïc teá maø TSCÑ tao ra trong kyø t . So : Toång K.löôïng, SL saûn phaåm theo coâng suaát thieát keá cuûa TSCÑ NG So
Möùc trích KH trung bình tính treân 1 dôn vò SP theo coâng suaát thieát keá t : Kyø thöïc hieän ( thaùng , quyù 39, naêm ) .
4. KEÁ HOAÏCH KHAÁU HAO TSCÑ: 4.1. Phaïm vi TSCÑ tính khaáu hao: Taát caû TSCÑ duøng vaøo SXKD ñeàu phaûi tính KH loaïi tröø tröôøng hôïp sau: TSCÑ ñaõ KH heát nhöng vaãn tieáp tuïc söû duïng TSCÑ khoâng söû duïng cho hoaït ñoäng SXKD haøng hoaù dòch vuï ( Rieäng TSCÑ phuïc vuï cho CBCNV laøm vieäc nhö: nhaø aên, nhaø ôû, nhaø ñeå xe, traïm y teá , cô sôû ñaøo taïo daïy ngheà, nhaø veä sinh ñöôïc pheùp trích KH tính vaøo chi phí hôïp lyù)
40
4.2.Laäp KH khaáu hao TSCÑ Böôùc 1: Xaùc ñònh NG TSCÑ ñaàu kyø KH phaûi tính khaáu hao . Böôùc 2 : Xaùc ñònh Toång NG bq taêng, NGbq giaûm cuûa TSCÑ phaûi tính KH trong kyø. 1 = ∑(NG Toång NGbq TSCÑ taêngNGbqt : n
ti
* t kh )
NGti : NG töøng TSCÑ phaûi tính KH taêng . tkhi : Soá thaùng tính khaáu hao taêng trong kyø cuûa töøng TSCÑ n : Soá thaùng trong kyø 41
Toång NGbq TSCÑ giaûm NGbqg =
--- Σ NGgi (n – t1khi )
NGgi Nguyeân giaù töøng TSCÑ tính KHngiaûm ( n – tkhi ) Soá thaùng khoâng tính KH trong kyø cuûa töøng TSCÑ Böôùc 3 : Xaùc ñònh NGbq TSCÑ phaûi tính KH trong kyø
NGbq = NG ñkyø + NGbq taêng - NGbq giaûm Böôùc 4 : Xaùc ñònh soá tieàn khaáu hao kyø keá hoaïch: KH = NG bq × K’bq K’bq : tyû leä khaáu hao bình quaân cho toaøn boä TSCÑ cuûa DN kyø keá hoaïch.
42
K’bq = ∑ ( Ki’ x Ti’ ) .-
Ti’ : Tyû troïng töøng loaïi TSCÑ Ki’ : Tyû leä khaáu hao töøng loaïi Loaïi taøi saûn Tyû Tyû leä Tyû leä TSCÑ troïng (%) Ti’
KHCB(%) K'i
KH bq (%) (Ti x Ki’)
Nhaø cöûa
20
5
1
Maùy moùc SX
60
10
6
Phöông tieän vaän taûi
5
20
1
Duïng cuï quaûn lyù
5
12
0,6
43
Böôùc 5:Phaûn aùnh keát quaû tính toaùn vaøo baûng keá hoaïch KH • Baøi taäp: : Taïi coâng ty coù taøi lieäu KH nhö sau : • •
•
Toång nguyeân giaù TSCÑ ñaàu naêm phaûi tính KH 3.600.000.000 ñoàng. Trong naêm keá hoaïch döï kieán TSCÑ coù bieán ñoäng nhö sau : – XD theâm moât nhaø kho baèng voán töï coù döï kieán ñöa vaøo söû duïng ñaàu thaùng 5. Nhaø kho naøy coù NG 300.000.000 ñ . – Nhöôïng baùn cho ñôn vò baïn moät TSCÑ theo giaù thoaû thuaän 80.000.000 ñ vaøo ñaàu thaùng 6. Bieát raèng TSCÑ naøy coù NG 120.000.000 ñ vaø ñeán thaùng 6 ñaõ KH cô baûn 46.500.000 ñ . – Khoaûng ñaàu thaùng 7 seõ thanh lyù moât TSCÑ khaùc coù NG 240.000.000 ñ ñaõ KH ñuû. – Khoaûng ñaàu thaùng 10 seõ mua theâm 1 TSCÑ baèng voán vay daøi haïn ngaân haøng. Nguyeân giaù TSCÑ naøy döï kieán 500.000.000 ñ Tyû leä KH bình quaân laø 12 %
• Haõy laäp keá hoaïch khaáu hao TSCÑ cho coâng ty treân.
44
• BAØI GIAÛI :( laäp keá hoaïch KH TSCÑ ) ( Ñôn vò tính : 1000.000 ñ ) Toång NG TSCÑ ñaàu kyø phaûi tính KH NGñk = 3.600 • Toång NG TSCÑ taêng theâm trong kyø. Caû naêm = 300 + 500 = 800 • NGbq TSCÑ phaûi tính KH taêng trong kyø. Caû naêm = (1/12) x [(300 x 8) + (500 x 3) ] = 325 • Toång NG TSCÑ giaûm trong kyø. Caû naêm = 120 + 240 = 360 • Toång NGbq TSCÑ phaûi tính KH giaûm trong kyø. Caû naêm =1/12 [(120 x 7) + (240 x 6) ] = 190 • NGbq TSCÑ phaûi tính KH trong kyø. Caû naêm = 3.600 + 325 – 190 = 3.735 • Toång soá tieàn tính KH trong kyø. Caû naêm = 3.735 x 12 % = 448,2 45
BAÛNG KEÁ HOAÏCH KH TSCÑ CHÆ TIEÂU
NAÊM BC
KH
1.Toång NG TSCÑ ñaàu kyø
3,600
Trong ñoù: Toång NG TSCÑ phaûi tinh KH ñaàu kyø
3,600
2. Toång NG TSCÑ taêng theâm trong kyø
800
-Trong ñoù toång NG TSCÑ phaûi tính KH taêng
800
Toång NG TSCÑ bq phaûi tính KH taêng
325
3. Toång NG TSCÑ giaûm bôùt trong kyø
360
-Trong ñoù toång NG TSCÑ phaûi tính KH giaûm
360
Toång NG TSCÑ bq phaûi tính KH giaûm
190
4. Toång NG TSCÑ cuoái kyø
46 4,040
III. HIEÄU SUAÁT SÖÛ DUÏNG TSCÑ: CHÆ TIEÂU ÑAÙNH GIAÙ:
DTT Hcd = ------------NGbq Hcd : Hieäu suaát Söû duïng TSCÑ Trong kyø. DTT : Doanh thu thuaàn döï tính trong kyø NGbq NG binh quaân TSCÑ trong kyø. DT thuaàn = DT baùn haøng – ( Chieát khaáu, giaûm giaù haøng baùn, 47 thueá XK, thueá tieâu thuï ÑB,
Ng ñkyø + NG ckyø NGbq = ----------------------------2 YÙnghóa: 1 ñoàng NGbq TSCÑ laøm ra ñöôïc bao nhieâu ñoàng Doanh thu thuaàn . QUAÛN LYÙ QUYÕ KHAÁU HAO. DN ñöôïc pheùp söû duïng toaøn boä soá KH luyõ keá cuûa TSCÑ ñeå thay thay theá ñoåi môùi, söûa chöõa lôùn TSCÑ. Neáu soá voán naøy chöa söû duïng, DN coù theå söû duïng linh hoaït quyõ KH ñeå phuïc vuï cho nhu caàu SXKD nhaèm naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng. 48
BAØI TAÄP. DN X coù taøi lieäu nhö sau:
1. Trích baûng caân ñoái keá toaùn ngaøy 30/9 naêm baùo caùo cuûa DN
Taøi saûn
-TSCÑ höõu hình (NG) - TSCÑ voâ hình ( NG )
Soá cuoái kyø
850 292
Trong soá TSCÑ höõu hình coù 120 trieäu laø NG TSCÑ ñaõ KH heát. Töø 1/10 cho ñeán heát naêm baùo caùo khoâng xaûy ra tình hình taêng hoaëc giaûm TSCÑ. 2. TSCÑ cuûa DN coù tyû troïng ( tính ñeán cuoái naêm baùo caùo) vaø tyû leä khaáu hao cô baûn nhö sau:
49
Loaïi TSCÑ
Tyû troïng % Tyû leâ KHCB %
-Nhaø cöûa 20 -Maùy moùc SX 60 -Phöông tieän vaän 5 taûi 5 -Duïng cuï quaûn lyù 10 -TSCÑ voâ hình 3 Tình hình taêng giaûm TSCÑ naêm KH döï kieán xaûy ra nhö sau:
5 10 20 12 20
• Vaøo ñaàu thaùng 2 DN döï kieán seõ thanh lyù 1 soá TSCÑ höõu hình khoâng söû duïng ñöôïc vaø ñaõ KH ñuû. NG cuûa TSCÑ naøy laø 90 trieäu.
50
• Ñeán ñaàu thaùng 3 DN döï kieán seõ thanh lyù noát soá TSCÑ khoâng ñöôïc söû duïng daõ KH ñuû. NG TSCÑ naøy laø 30 trieäu. • Nhaân kyû nieäm ngaøy 8/3, DN khaùnh thaønh vaø ñöa vaøo SX phaân xöôûng SX saûn phaåm môùi, giaù trò nguyeân thuyû cuûa phaân xöôûng SX naøy laø 180 trieäu vaø maùy moùc thieát bò nguyeân giaù 240 trieäu. • DN cuõng ñaõ kyù hôïp ñoàng ñaët mua theâm 2 maùy coâng cuï ñeán ñaàu thaùng 9 seõ nhaän maùy vaø ñöa ngay vaøo SX . NG cuûa moãi maùy laø 60 trieäu. Vì tình hình taêng giaûm TSCÑ naêm KH khoâng lôùn neân ñeå ñôn giaûn hoùa coâng taùc keá hoaïch giaû thieát khoâng caàn ñieàu chænh laïi tyû leä KHCB bình quaân ñaõ xaùc ñònh ñaàu naêm.
51
Yeâu caàu : 1. Tính tyû leä khaáu hao cô baûn bình quaân ñaàu naêm keá hoaïch cuûa DN. 2. Tính soá tieàn khaáu hao cô baûn phaûi trích trong naêm keá hoaïch. 3. Laäp baûng keá hoaïch KH TSCÑ
52
NGUOÀN TAØI TRÔÏ DN
I. khaùi nieäm vaø phaân loaïi 1. Khaùi nieäm: Sau khi ñaõ quyeát ñònh ñaàu tö, moät trong nhöõng quyeát ñònh quan troïng keá tieáp laø quyeát ñònh taøi trôï cho nhu caàu voán ñaàu tö ñoù. Nguoàn taøi trôï laø nguoàn voán taøi trôï cho nhu caàu voán nhaèm ñaûm baûo cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp ñöôïc 53
Phaân bieät caùc nguoàn taøi trôï trong doanh nghieäp Neáu caên cöù vaøo tính chaát sôû höõu: thì nguoàn taøi trôï trong doanh nghieäp ñöôïc chia thaønh nôï phaûi traû vaø voán chuû sôû höõu. •Neáu caên cöù vaøo phaïm vi phaùt sinh: toaøn boä nguoàn taøi trôï chia laøm nguoàn noäi sinh(beân trong) nhö khaáu hao, laõi ñeå laïi vaø nguoàn ngoaïi sinh (beân ngoaøi)
54
Neáu caên cöù vaøo thôøi haïn söû duïng : thì nguoàn taøi trôï trong doanh nghieäp ñöôïc chia thaønh nguoàn taøi trôï ngaén haïn (töø 1 naêm trôû laïi) vaø nguoàn taøi trôï daøi haïn (treân 1 naêm)(*) Moãi nguoàn taøi trôï ñeàu coù nhöõng ñaëc ñieåm khaùc nhau, do ñoù caàn phaûi coù söï phaân bieät roõ raøng ñeå coù höôùng söû duïng hieäu quaû cuõng nhö ñeå coù
55
Phaân bieät nguoàn taøi trôï ngaén haïn vaø Nguoàn daøi haïn taøi trôï Nguoàn taøi trôï ngaén haïn
daøi haïn
1. Thôøi haïn hoaøn traû döôùi 1 naêm 2. Khoâng phaûi traû laõi cho nhöõng nguoàn taøi trôï töø nôï tích luõy vaø caùc hình thöùc tín duïng thöông maïi. 3. Laõi suaát cuûa caùc khoaûn vay ngaén haïn thöôøng thaáp hôn caùc khoaûn vay daøi haïn.
1. Thôøi haïn hoaøn traû hôn 1 naêm 2. Phaûi traû laõi cho taát caû caùc khoaûn nôï daøi haïn töø hình thöùc vay ngaân haøng vaø phaùt haønh traùi phieáu 3. Laõi suaát cuûa caùc khoaûn nôï vay daøi haïn thöôøng cao hôn 56 caùc khoaûn nôï vay ngaén haïn.
. Phaân bieät nhu caàu veà taøi saûn : Taøi saûn thöôøng xuyeân : goàm coù taøi saûn coá ñònh vaø moät boä phaän taøi saûn löu ñoäng luoân toàn taïi trong suoát chu kyø saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp ( taøi saûn löu ñoäng thöôøng xuyeân). Taøi saûn löu ñoäng taïm thôøi: nhöõng loaïi taøi saûn luùc coù, luùc khoâng. Thoâng thöôøng khi nhaän ñöôïc nhieàu ñôn ñaët haøng hay vaøo thôøi ñieåm caàn taäp trung cho saûn xuaát, doanh nghieäp luoân caàn moät soá taøi saûn döï tröõ lôùn. Nhöng khi tieâu thuï xong, tieàn haøng ñaõ thu veà xong nhu caàu voán giaûm, doanh nghieäp duøng tieàn ñeå traû 57nôï vay laøm taøi saûn vaø nguoàn taøi trôï ngaén 1
Hình minh hoïa roõ ñieàu naøy.
Trò giaù
TSLÑ khoâng thöôøng xuyeân
TSLÑ thöôøng xuyeân
Taøi saûn coá ñònh
Thôøi gian
58
Caùc chính saùch taøi trôï: Trong thöïc teá, thoâng thöôøng coù ba chính saùch taøi trôï lôùn nhö sau: 2.
• Chính saùch 1: Chính saùch baûo thuû. Theo chính saùch naøy, toaøn boä taøi saûn thöôøng xuyeân vaø moät phaàn taøi saûn ngaén haïn ñöôïc taøi trôï baèng nguoàn voán daøi haïn, phaàn taøi saûn ngaén haïn coøn laïi taøi trôï baèng nguoàn 59
Trò giaù
TSLÑ khoâng thöôøng xuyeân
TSLÑ thöôøng xuyeân
Taøi saûn coá ñònh
Nguoà n taøi trôï ngaén haïn
Nguoàn taøi trôï daøi haïn Thôøi gian 60
* Chính saùch 2: chính saùch taøi trôï maïo hieåm. Theo chính saùch naøy, toaøn boä taøi saûn coá ñònh vaø moät phaàn taøi saûn löu ñoäng thöôøng xuyeân ñöôïc taøi trôï baèng nguoàn voán daøi haïn, moät phaàn taøi saûn löu ñoäng thöôøng xuyeân vaø taøi saûn löu ñoäng taïm thôøi ñöôïc taøi trôï baèng 61
Trò giaù
Nguoàn taøi trôï ngaén haïn TSLÑ khoâng thöôøng xuyeân TSLÑ thöôøng xuyeân
Nguoàn taøi trôï daøi haïn
Taøi saûn coá ñònh
Thôøi gian 62
* Chính saùch 3: Nguoàn taøi trôï phuø hôïp vôùi tính chaát cuûa taøi saûn töùc laø nguoàn taøi trôï daøi haïn duøng ñeå taøi trôï cho taøi saûn thöôøng xuyeân coøn nguoàn taøi trôï ngaén haïn taøi trôï cho Trò giaù taøi saûn taïm thôøi. Nguoàn taøi trôï ngaén haïn TSLÑ khoâng thöôøng xuyeân
TSLÑ thöôøng xuyeân
Nguoàn taøi trôï daøi haïn
Taøi saûn coá ñònh Thôøi gian
63