08052009 News

www.yeyintnge.com

“ျမင္တယ္မို႔လား … ဆန္စပါးေတြ ေတာင္လိုပံုေနတာ” THURSDAY, 07 MAY 2009 18:04 ဟန္ေလး

ေဒၚစု၏ လုံၿခဳံေရး ျပည္တင ြ ္းျပည္ပတြင္ ေမးခြန္းထုတ္ FRIDAY, 08 MAY 2009 19:56 ဧရာဝတီ ယမန္ေန႔က ျမန္မာႏုိင္ငံ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခ့သ ဲ ည့္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားတဦး ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္၏အိမ္မွ အျပန္တင ြ ္ ဖမ္းဆီးခံရသည္ ဟူေသာ သတင္းမွာ အုတ္ေအာ္ ေသာင္းတင္း ျဖစ္ေနသည္။

John William Yeattaw ဟု အမည္ရေသာ အဆုိပါ ပုဂၢဳိလ္သည္ ေဒၚစု၏ ေနအိမ္မွ ထြက္လာၿပီးေနာက္ ဗုဒၶဟူးေန႔တင ြ ္ ဖမ္းဆီးခံရျခင္းျဖစ္သည္ ဟု အစုိးရက ေၾကညာထားသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္ႏွင့္ အင္းလ်ားကန္ အေပၚစီး ျမင္ကင ြ ္း။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေနအိမ္ကုိ အနီေရာင္ စက္ဝုိင္း၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား အဖမ္းခံခရ ့ဲ သည္ဟု ဆုိေသာ ေနရာကုိ ေလးေထာင့္ကြက္ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္။ စစ္အစုိးရက အျဖစ္ အပ်က္ အျပည့္အစုံကုိ ထုတ္ေဖာ္ျခင္း မရိွေသးသျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ အမ်ားအျပားက သတင္းစာတြင္ ပါရိွေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ မယုံတဝက္ ယုံတဝက္ ျဖစ္ေနၾကသည္။ ႏုိင္ငံျခားသားတဦး ေဒၚစု၏ ေနအိမ္သုိ႔ က်ဴးေက်ာ္ ဝင္ေရာက္ခသ ့ဲ ည္ ဟူေသာ ျဖစ္ရပ္မွာ ေဒၚစုအား အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားမႈ ၆ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မည့္ အခ်ိန္တင ြ ္ ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ “အင္းလ်ားကန္ အတြင္း၌ မသကၤာဖြယ္ ႏုိင္ငံျခားသား တစ္ဦးသည္ ၅ လီတာဝင္ ေရသန္႔ဘူး အကူအညီျဖင့္ ေရ ကူးခပ္ ေနေၾကာင္း သက္ဆုိင္ရာ လုံၿခဳံေရး တာဝန္ရိွသူမ်ားက ယေန႔နံနက္ ၅ နာရီခဲြတင ြ ္ ေတြ႔ရိွ၍ လုံၿခဳံေရးအရ ေခၚယူ စစ္ေမးမႈ ျပဳလုပ္ခသ ့ဲ ည္” ဟု စစ္အစုိးရ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခ့သ ဲ ည္။ သတင္းတြင္ အဆုိပါ ပုဂၢဳိလ္၏ ဓာတ္ပုံ ပါဝင္ျခင္း မရိွေပ။ “ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေနအိမ္ အတြင္းသုိ႔ တိတ္တဆိတ္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ဝင္ေရာက္ ေနထုိင္ခေ ့ဲ ၾကာင္း” ဟု သတင္းတြင္ ေရးသားထားသည္။ တနဂၤေႏြေန႔ညမွ အဂၤါေန႔ ညအထိ ေနထုိင္ခသ ့ဲ ည္ဟု ဆုိသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေမရိကန္သံရုံးက အဆုိပါ ပုဂၢိဳလ္အား ေတြ႔ဆုံခင ြ ့္ ရရန္ ေတာင္းဆုိခေ ့ဲ သာ္လည္း အာဏာပုိင္တုိ႔က လက္မခံဟု သိရသည္။ “သတင္း အခ်က္ အလက္ေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ကုိယ္တုိင္ အတည္ျပဳခ်င္ပါတယ္၊ က်ေနာ္တုိ႔က ဒီပုဂၢဳိလ္နဲ႔ တုိက္ရုိက္ စကား ေျပာခ်င္ပါတယ္” ဟု သံရုံး ေျပာခြင့္ရ အရာရိွ Richard Mei က ေျပာသည္။ ဧရာဝတီက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခ့သ ဲ ည့္ ရန္ကုန္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား၊ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားက အဆုိပါ အျဖစ္ အပ်က္ကုိ သံသယ ဝင္ေနၾကသည္။ “ဒီမွာေတာ့ ေဒၚစုၿခံထဲ ေရကူးၿပီး ဝင္သြားတယ္ ဆုိတ့ဲ သတင္းအေၾကာင္းကုိပဲ ေျပာေနၾကတယ္” ဟု အမည္ မေဖာ္လုိသူ ရန္ကုန္မွ စာနယ္ဇင္းသမား တဦးက ေျပာသည္။ ဤသတင္းမွာ အစုိးရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ သိကၡာ က်ေစလုိေသာေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ဆက္လက္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားလုိေသာေၾကာင့္ လည္းေကာင္း ထုတ္ျပန္လုိက္သည့္ သတင္းျဖစ္သည္ဟု အမ်ားက ယူဆၾကေၾကာင္း အဆုိပါ စာနယ္ဇင္းသမားက ေျပာျပသည္။ ရန္ကုန္မွ အကူအညီ ေပးေရး အဖဲြ႔ တခုတင ြ ္ လုပ္ကုိင္ေနသူ တဦးကလည္း ဤသတင္းမွာ အေျခအေနမ်ားကုိ ရႈပ္ေထြးေစသည့္ သတင္းတပုဒ္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ “ဒီသတင္းကေတာ့ လူေျပာအမ်ားဆုံး သတင္းပဲ၊ ဒါေပမယ့္ ဒီသတင္း မွန္ မမွန္ ဆုိတာကုိ ေဒၚစု တေယာက္တည္းကပဲ ေျပာႏုိင္မယ္။

ဘယ္သူမွလည္း မသိဘူး၊ ဘယ္သူမွလည္း ေဒၚစုကုိ သြားမေမးႏုိင္ဘူး” ဟု သူက ေျပာသည္။ ဤသတင္းေၾကာင့္ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ႏွင့္ ျပည္တင ြ ္း ျပည္ပ အတုိက္အခံမ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ လုံၿခဳံေရးကုိ အထူး စုိးရိမ္ေနၾကသည္။ “ဒီသတင္း မွန္တယ္ မမွန္ဘူး ဆုိတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အတည္ျပဳလုိ႔ မရေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီျဖစ္ရပ္က အမွန္ တကယ္ ျဖစ္ပ်က္ခ့ဲတယ္ ဆုိရင္ေတာ့ အေျခ အေနေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ အင္မတန္ အႏၱရာယ္ ႀကီးေနပါတယ္” ဟု အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ေျပာေရးဆုိခင ြ ့္ ရိွသူ ဦးဟံသာျမင့္က ဧရာဝတီကုိ ေျပာသည္။ “သိတအ ့ဲ တုိင္းပဲ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖဲြ႔ဝင္ေတြက အင္းလ်ားကန္စပ္မွာ၊ သူ႔ အိမ္ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ရိွေနရမွာ ျဖစ္တယ္” ဟု သူက ေထာက္ျပသည္။ ျပည္ပေရာက္ လူ႔ေဘာင္သစ္ ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီကလည္း ယမန္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ရာ ေဒၚစု၏ အသက္ အႏၱရာယ္အတြက္ အထူးစုိးရိမ္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ၿပီးခ့သ ဲ ည့္ ရက္ပုိင္းအတြင္းမွာပင္ အာဏာပုိင္တုိ႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္ေရး အတြက္ တင္ျပ ေတာင္းဆိုထားေသာ အယူခံလႊာအား ပယ္ခ်လုိက္သည္။ အယူခံတင ြ ္ ဥပေဒႏွင့္ အညီ ခိုင္လုံေသာ သက္ေသ အေထာက္အထား မရွိ၍ ပယ္လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ လြန္ခသ ့ဲ ည့္ ၁၉ ႏွစ္အတြင္း အာဏာပုိင္တုိ႔က ေဒၚစုအား အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားသည့္ အခ်ိန္မွာ စုစုေပါင္း ၁၃ ႏွစ္ ရိွသည္။ ၿပီးခ့သ ဲ ည့္ႏွစ္တင ြ ္ အာဏာပုိင္တုိ႔က ေဒၚစုအား အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်သည့္ သက္တမ္းကုိ တႏွစ္ ထပ္တုိးလုိက္သည္။ အက်ယ္ခ်ဳပ္ သက္တမ္း ကုန္ဆုံးသည့္ ရက္စဲြႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚစု၏ ေရွ႕ေန ႏွင့္ အာဏာပုိင္တုိ႔ ေဖာ္ျပခ်က္မွာ ကဲြျပားေနသည္။ အက်ယ္ခ်ဳပ္ သက္တမ္းမွာ ယခုလကုန္တင ြ ္ ၿပီးဆုံးၿပီဟု ေရွ႕ေနက ေျပာေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္လည္း အစုိးရကမူ ႏုိဝင္ဘာလမွသာ သက္တမ္း ကုန္မည္ဟု ေျပာေၾကာင္း အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ေျပာေရးဆုိခင ြ ့္ ရိွသူ ဦးဟံသာျမင့္က ရွင္းျပသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အင္းလ်ားကန္ေဘးမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေနအိမ္အနီးတြင္ ကင္းလွည့္ေနေသာ ရဲတပ္ဖဲြ႔ဝင္မ်ား (ဓာတ္ပုံ - AP) အာဏာပုိင္တုိ႔က ေဒၚစု၏ အိမ္ကုိ မိတ္ေဆြမ်ား ဝင္ေရာက္ခင ြ ့္ မျပဳဘဲ ေဝယ်ာဝစၥ ေဆာင္ရြက္ေပးသူ ၂ ဦး၊ မိသားစု ဆရာဝန္ ေဒါက္တာတင္မ်ဳိးဝင္း တုိ႔ကုိသာ ဝင္ထြက္ခင ြ ့္ ျပဳထားသည္။ ဆရာဝန္က လစဥ္ လတုိင္း ပထမဦးဆုံး ၾကာသပေတးေန႔တင ြ ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံသုိ႔ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးရန္ သြားေရာက္ ႏုိင္ေရးအတြက္ အာဏာပုိင္တုိ႔ထံမွ သေဘာတူညီခ်က္ ရထားသည္။ ယမန္ေန႔က ေဒါက္တာတင္မ်ဳိးဝင္း ေဒၚစုထံသုိ႔ သြားေရာက္ရမည့္ေန႔ ျဖစ္သည္။ ဧရာဝတီက ေဒါက္တာတင္မ်ဳိးဝင္းအား ဆက္သြယ္ရန္ ႀကိဳးစားေသာ္လည္း အဆက္အသြယ္ မရေသးေပ။ အစုိးရ၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ား မွန္ကန္သည္ ဆုိပါက ေဒၚစု၏ အိမ္အတြင္းသုိ႔ က်ဴးေက်ာ္ ဝင္ေရာက္သည့္ အဆုိပါ ႏုိင္ငံျခားသား၏ ေနာက္ကြယ္တင ြ ္ ႏုိင္ငံေရး အဖဲြ႔အစည္း သုိ႔မဟုတ္ အစုိးရ တခုခု ရိွမရိွ၊ တကုိယ္ေတာ္ လႈပ္ရွားျခင္း ဟုတ္မဟုတ္ စသျဖင့္ အမ်ားက ေမးခြန္း ထုတ္ေနၾကသည္။ ယခင္ကလည္း ႏုိင္ငံျခားသား တခ်ဳိ႕ ျမန္မာျပည္ အတြင္းသုိ႔ ဝင္ေရာက္ၿပီး ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေလ့ ရိွသည္။ အမ်ားစုမွာ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ ေပးခံရသည္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေျခစုိက္ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီအေရး လုပ္ကုိင္ေနသည့္ အဖဲြ႔ တခု ျဖစ္ေသာ US Campaign for Burma က ၎တုိ႔အဖဲြ႔အေနျဖင့္ သတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ အဆုိပါ ႏုိင္ငံျခားသားႏွင့္ ပတ္သက္မႈ မရိွေၾကာင္း ေၾကညာထားသည္။ အျခားေသာ ဒီမုိကေရစီအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဖဲြ႔မ်ားကလည္း အလားတူ ျငင္းဆုိထားသည္။ ဤျဖစ္ရပ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ျမန္မာျပည္ေရာက္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားတုိ႔ကုိ ေစာင့္ၾကည့္မႈ ပုိမုိ မ်ားျပားလာသည္ ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ သတင္းရပ္ကြက္မ်ားက ေျပာသည္။ ယမန္ေန႔ကလည္း အေမရိကန္ စာနယ္ဇင္းသမား ၂ ဦး ျမန္မာျပည္မွ ႏွင္ထုတ္ခံရသည္ဟု သိရသည္။ မႏၱေလးတြင္ စာနယ္ဇင္း သင္တန္းမ်ား

ျပဳလုပ္ခေ ့ဲ သာေၾကာင့္ အာဏာပုိင္တုိ႔က ၎တုိ႔ ၂ ဦးကုိ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ ေပးခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ဤျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ အာဏာပုိင္တုိ႔က ေဒၚစု၏ အိမ္ပတ္ဝန္းက်င္တင ြ ္ တာဝန္က်ေသာ ရဲတပ္ဖဲြ႔၀င္မ်ားကုိ ေနရာ အေျပာင္းအလဲ ျပဳလုပ္လုိက္သည္ဟု ေဒၚစု၏ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားထံမွ သိရသည္။ မၾကာေသးမီကလည္း အင္တာနက္ ဘေလာ့စာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္ ေဒၚစုအား ပုဂၢဳိလ္ေရး တုိက္ခုိက္ ပုတ္ခတ္မႈတခ်ဳိ႕ ေပၚထြက္လာသည္။ ထုိတုိက္ခုိက္မႈမ်ားမွာ အစုိးရဘက္ေတာ္သားမ်ား၏လက္ခ်က္ ဟု အကဲခတ္မ်ားက သုံးသပ္ၾကသည္။ “ၿပီးခ့ဲတ့ဲလက အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠဌကုိ က်ေနာ္ ေျပာလုိက္ပါေသးတယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ပတ္သက္တ့ဲ လုပ္ႀကံမႈေတြ၊ ပုံမွန္မဟုတ္တ့ဲ သတင္းေတြ ထြက္လာႏုိင္တယ္ ဆုိၿပီး က်ေနာ္ ေျပာလုိက္တယ္။ အက်ယ္ခ်ဳပ္ သက္တမ္းကလည္း ကုန္ေတာ့မယ္ေလ” ဟု အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢဳိလ္တဦး ျဖစ္သည့္ ဦးသိန္းညြန္႔က ဧရာဝတီကုိ ေျပာျပသည္။ အာဆီယံ တုပ္ေကြး ေဆြးေႏြးပဲြ ျမန္မာပ်က္ကြက္ THURSDAY, 07 MAY 2009 19:37 ဧရာဝတီ အာဆီယံ အသင္း က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးမ်ား အထူး အစည္း အေဝးကုိ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ယေန႔ စတင္ ျပဳလုပ္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီး တက္ေရာက္ျခင္း မရိွေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ပုိ႔စ္ သတင္းစာတြင္ ေရးသားထားသည္။ အာဆီယံ ေဆြးေႏြးပဲြတင ြ ္ သတင္းေထာက္မ်ားကုိ မ်က္ႏွာဖုံးအသုံးျပဳနည္း ျပသေနေသာ ထုိင္းႏုိငိ္ငံ ေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္ေရးဌာန ဝန္ထမ္းတဦး (ဓာတ္ပုံ - AP) ၿပီးခ့သ ဲ ည့္လက အစျပဳၿပီး ကမၻာတဝန္းသုိ႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနေသာ A/H1N1 တုပ္ေကြးေရာဂါကုိ ကာကြယ္ ေျဖရွင္းႏုိင္မည့္ အစီအမံမ်ား ေဖာ္ထုတ္ရန္ ရည္ရြယ္သည့္ အဆုိပါ အစည္းအေဝးကုိ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီး ေဒါက္တာေက်ာ္ျမင့္ တက္ေရာက္ႏုိင္ျခင္း မရိွသည့္ အေၾကာင္းရင္း ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မသိရေသးဟု ဆုိသည္။ ၂ ရက္ ၾကာမည့္ အဆုိပါ ဝန္ႀကီးမ်ား အစည္းအေဝးတြင္ ျမန္မာဝန္ႀကီးတဦးသာ တက္ေရာက္ရန္ ပ်က္ကြက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဘန္ေကာက္ပုိ႔စ္တင ြ ္ ေရးထားသည္။ အစည္းေဝးသုိ႔ အာဆီယံ ႏုိင္ငံမ်ားအျပင္ ေဒသတြင္းမွ တရုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံတုိ႔မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္။ ဘန္ေကာက္ရိွ ျမန္မာ သံအမတ္ ဦးေအာင္သိန္းက အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ရန္ ဖိတ္ၾကားစာကုိ လက္ခံခေ ့ဲ ၾကာင္း ထုိင္းႏုိင္ငံ လူထု က်န္းမာေရး ဌာန ဒုတိယ အၿမဲတမ္း အတြင္းဝန္ ေဒါက္တာ ဆီရီပြန္ ကန္ခ်နာ၏ ေျပာၾကားခ်က္ကုိ ဘန္ေကာက္ပုိ႔စ္တင ြ ္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ေဒါက္တာ ဆီရီပြန္က ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ား အေနျဖင့္ တုပ္ေကြးေရာဂါသစ္ တားဆီး ကာကြယ္ေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ လုိအပ္သည္ဟု ေျပာသည္။ “အာဆီယံ ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ေရာဂါ ကာကြယ္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး လုပ္ငန္းေတြ အေရးတႀကီး အရိွန္ျမွင့္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔အတြက္ တုပ္ေကြး ေရာဂါသစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စူးစမ္း အေျဖရွာၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာ ဆီရီပြန္က ေျပာသည္။ ယေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့ အလင္း သတင္းစာတြင္ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီး ဌာန ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာေက်ာ္ျမင့္သည္ ေမ လ ၁ ရက္ေန႔မွ စတင္ၿပီး မႏၱေလးတုိင္း အတြင္း ေဆးရုံမ်ား၊ က်န္းမာေရး ဌာနမ်ားကုိ ေန႔စဥ္ သြားေရာက္ စစ္ေဆးေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ မကၠဆီကုိ ႏုိင္ငံမွ အစျပဳခ့ေ ဲ သာ A/H1N1 တုပ္ေကြး ေရာဂါေၾကာင့္ မကၠဆီကုိတင ြ ္ ၄၂ ဦး၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုတင ြ ္ ၂ ဦး ေသဆုံးခ့ဲၿပီး ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ယခုအခါ ႏုိင္ငံ စုစုေပါင္း ၂၃ ႏုိင္ငံတင ြ ္ အဆုိပါ တုပ္ေကြး ကူးစက္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံတကာတြင္ ေရာဂါပုိး ကူးစက္ ခံရသူေပါင္း ၂၀၉၉ ဦး ရိွေနေၾကာင္း ကမၻာ့ က်န္းမာေရး အဖဲြ႔ (WHO) ၏ ယေန႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္တင ြ ္ ေတြ႔ရသည္။ ယေန႔ထုတ္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ သတင္းစာမ်ားတြင္ A/H1N1 တုပ္ေကြးေရာဂါ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသုိ႔ ကူးစက္မႈ မရိွေစရန္ က်န္းမာေရး ဌာနက ႀကိဳတင္ ကာကြယ္မႈ လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနသည္ဟု ေရးသားထားသည္။ ေလဆိပ္၊ သေဘၤာဆိပ္၊ နယ္စပ္ဂိတ္မ်ားမွ ၀င္ေရာက္လာသည့္ ခရီးသည္မ်ားကုိ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးေနသည္ဟု ဆုိသည္။

“ျမန္မာ ႏုိင္ငံသုိ႔ အဆုိပါေရာဂါ ကူးစက္ ျဖစ္ပြားမႈ လုံးဝ မရိွေသးေၾကာင္း က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီး ဌာနက သတင္း ထုတ္ျပန္ထားသည္” ဟု သတင္းစာမ်ားတြင္ ေရးသားထားသည္။ ဒဂုန္တာရာ သို႔မဟုတ္ ျမန္မာ့သမိုင္း၏ ေၾကးမံုတခ်ပ္ FRIDAY, 08 MAY 2009 17:59 အာကာမိုး စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာႀကီး ဒဂုန္တာရာကုိ စကားလံုး တလံုးတည္းႏွင့္ ေဖာ္က်ဴးမည္ ဆိုလွ်င္ “သက္ရွိသမိုင္း” သို႔မဟုတ္ “ကဗ်ာ တပုဒ္” ဟု တင္စားသင့္သည္။ သူ႔ကို ေခတ္အဆက္ဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားထဲတင ြ ္ ပါဝင္သူ တဦးအျဖစ္ အမ်ားက သတ္မွတ္ထားသည္။ ဒဂုန္တာရာ (ဓာတ္ပံု - မိုးမခ) စာေရးဆရာ၊ သတင္းစာဆရာႀကီးတဦးျဖစ္သည့္ ဦးဝင္းတင္ကေတာ့ ဆရာႀကီးကို “စာေပတံခြန္” “အေတြးအေခၚ တံခြန္” ဟု တင္စား၏။ ၂၀၀၉ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔တင ြ ္ သူ႔အသက္ ၉၀ ႏွစ္ တင္းတင္း ျပည့္ၿပီျဖစ္သည္။ သူႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ၊ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူမ်ားစြာ သူ႔ထက္ေစာ၍ ေလာကႀကီးမွ ထြက္ခြာသြားႏွင့္ၾကၿပီ ျဖစ္ေသာ္ လည္း သူကေတာ့ သမိုင္း၏ ျပယုဂ္အျဖစ္၊ သမိုင္းဝင္လူသားတဦး အျဖစ္ ေအာင္ပန္းၿမိဳ႕တြင္ ယခုတိုင္ သက္ရွိ ထင္ရွား ရွိေနဆဲပင္။ ဆရာႀကီးသည္ စာေပသစ္ လႈပ္ရွားမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္ရွားမႈတင ြ ္ ဦးေဆာင္သူျဖစ္႐ံုသာမက နယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႔က်င္ေရး၊ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ သူ႔ေခတ္ၿပိဳင္လႈပ္ရွားမႈ မ်ားထဲတင ြ ္ လူထုႏွင့္ အတူ နက္ရႈိင္းစြာ ပါဝင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ၁၃ ႏွစ္အရြယ္ကတည္းက ကဗ်ာကို ျမတ္ႏုိးခဲ့ၿပီး ၁၇ ႏွစ္သားအရြယ္ ကတည္းက ဒီမိုကေရစီႏွင့္ အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ၁၉၃၈ - ၃၉ ခုႏွစ္မွသည္ ယေန႔တိုင္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ပါဝင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဆရာႀကီးသည္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားတြင္ပါဝင္ကာ ႏို္င္ငံေရးသမားအျဖစ္ ခံယူလႈပ္ရွားသူေတာ့ မဟုတ္ခဲ့။ ႏိုင္ငံေရးသမားေတာ့ မျဖစ္လိုဟု သူ အၿမဲေျပာေလ့ရွိသည္။ သူ႔ခံယူခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆရာႀကီးက “ရန္သူမရွိ၊ မိတ္ေဆြသာရွိ။ မုန္းသူမရွိ၊ ခ်စ္သူသာ ရွိ။ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားတယ္ဆိုတာ ရန္သူကို မိတ္ေဆြျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာ” ဟု ဧရာဝတီမဂၢဇင္းက တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ေမးျမန္း ရာတြင္ ေျဖၾကားခဲ့သည္။ ထိုစကားမွာ သူေျပာေနက် စကားလည္းျဖစ္၍ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က ၈၈ ႏွစ္ျပည့္ခဲ့စဥ္ ေမြးေန႔ ႏႈတ္ခြန္းဆက္စကားအျဖစ္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားကို ေျပာခဲ့ေသးသည္။ ထိုစဥ္က “ရန္သူမရွိေအာင္ ေျပာတာမဟုတ္ ဘူး .. ရန္သူလိုသေဘာမထားတာ” ဟု အဓိပၸာယ္ကိုပင္ ဖြင့္ဆိုခဲ့ေသးသည္။ အို .. ဘယ္ၾကည့္ၾကည့္ ဝင္းမွည့္ငိုက္ယြန္း .. ေနေရာင္ထြန္း၍ ရြက္ပြန္းထိယွက္ .. သရက္ရြက္တို႔ ၿပိဳးျပက္နီနီ .. ဂိုဂင္နီႏွင့္ တဟီတီဆိုတဲ့ ကၽြန္းကေလးေလ။ အဲဒီကၽြန္းမွာ မိန္႔ခြန္းႁမြက္ၾကား .. တရားေဟာသံ ႏိုင္ငံေရးလည္း မရွိဘူးကြယ္။ ဘယ့္နဲ႔လဲ ေမ လူထသ ဲ ူထဲ ဟန္ေဆာင္ဝဲမွ တိုးရွေ ဲ ဝးရာ .. ထိုကၽြန္းသာသို႔ ဘယ္ခါလိုက္မယ္ .. ေျပာစမ္းပါ့။ အဆိုပါကဗ်ာေလးက ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တင ြ ္ ဆရာႀကီး ေရးဖြ႕ဲ ခဲ့သည့္ “တဟီတီ သြားရေအာင္” ဆိုသည့္ ကဗ်ာ ျဖစ္သည္။ သူ႔တင ြ ္ ထိုကဗ်ာထဲကလို လက္တေ ြဲ ဖာ္ “ေမ” ေတာ့မရွိ။ တကိုယ္တည္း လူပ်ိဳႀကီးအျဖစ္ ဘဝ ခရီးကို ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့သူျဖစ္သည္။ လူအေပါင္းႏွင့္ ေဝးရာတြင္ ေအးေအးလူလူ သူေနသည္။ ဆရာႀကီးက လူမ်ားႏွင့္ ဖယ္ခြာ၍ ေနလိုျခင္းကို “မိမိကိုယ္ကို မဲဇာသို႔ ပို႔ျခင္း” ဆုိသည့္ ကဗ်ာေလးထဲ၌ .. ငါတမူကား

ဘယ္သူကမွ် .. အမိန္႔မခ် မိမိဆႏၵျဖင့္ .. ၿမိဳ႕ျပမွခြာ မဲဇာသို႔ သြားေနလိုက္သည္ … ဟု ေရးဖြ႕ဲ ခဲ့သည္။ ဆရာႀကီးက ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ျမတ္ႏိုးလိုလားသူ ျဖစ္႐ံုမက အႏုပညာ အလွအပကိုလည္း ျခယ္မႈန္းသူ၊ ဖန္တီးသူ ျမတ္ႏိုးခံုမင္သူ ျဖစ္ေနျပန္သည္။ သူက အႏုပညာရွင္တဦး ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ သူျမတ္ႏုိးေသာ လြတ္လပ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းတည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ တစိုက္မတ္မတ္ လႈပ္ရွားခဲ့သည္။ သူ႔အႏုပညာ ဖန္တီးမႈျဖင့္ လူသားတို႔ကို ေပးဆပ္ခဲ့ၿပီး ေပးဆပ္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ဆရာႀကီးသည္ “သမိုင္းဆိုသည္မွာ အဆံုးမရွိ” ဟူေသာ ခံယူခ်က္ရွိသူ ပီပီ “အတိတ္မရွိဘဲ ပစၥဳပၸန္မရွိႏိုင္။ ပစၥဳပၸန္ မရွိဘဲ အနာဂတ္ ေရာက္ရွိမလာေပ။ ယင္းသို႔ ဆက္စပ္မႈရွိသည္။ အတိတ္ကို ေကာင္းစြာ မသိလွ်င္ ပစၥဳပၸန္ကို ဖြ႕ဲ စည္းတည္ေထာင္ရန္ ခက္ေပမည္။ ပစၥဳပၸန္ကို ဖြ႕ဲ စည္းတည္ေထာင္မွသာလွ်င္ အနာဂတ္သည္ ေပါက္ဖြားလာ ႏုိင္သည္။ ယင္းသို႔ျဖင့္ သမိုင္းသည္ ဆက္စပ္ေနသည္။ သမိုင္းသည္ မဆံုး” ဟု ေရးဖြ႕ဲ သည္။ ေခတ္တေခတ္ရွိ လူသားတို႔သည္ မိမိတို႔တာဝန္ေက်ပြန္ၿပီး ထူေထာင္မွသာလွ်င္ ဒီမိုကေရစီအေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေခတ္ကို ရမည္ဟု ရည္ညႊန္းခ်င္ပံုရသည္။ ဆရာႀကီးက “မ်ိဳးဆက္တေခတ္ႏွင့္တေခတ္ ဆက္စပ္ေနသည္။ ယင္းကို သမိုင္းေခတ္ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားျဖင့္ သိရွိႏိုင္သည္။ က်ေနာ္သည္ သမိုင္းေခတ္တို႔၏ မ်ိဳးဆက္ေခတ္ မ်ားကိုျဖတ္သမ္းလာရင္း မ်ိဳးဆက္တေခတ္ႏွင့္ တေခတ္ ေက်းဇူးျပဳမႈကို ထိေတြ႕ခံစားရသည္” ဟူ၍ မ်ိဳးဆက္တို႔၏ အေရးပါမႈ၊ ဆက္စပ္ေနမႈကို ျခယ္မႈန္းျပႏိုင္ခဲ့သည္။ သူ၏ “ၾကယ္ရိပ္ပန္းႏု” ဝတၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္ စာအုပ္တင ြ ္ သူ႔အေၾကာင္းကို သူျပန္ေရးေသာအခါ “သူသည္ ၁၉၃၆ ေက်ာင္းသားသပိတ္၊ ၁၉၃၈ .. ၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပံုကို ျဖတ္သန္းသြားသည္။ ဘဝဆိုသည္က မျဖတ္သန္း ခ်င္လည္းမရ” ဟူ၍ ေတြ႕ရသည္။ သူ ႏိုင္ငံေရးသမားတဦး မဟုတ္ေၾကာင္းကို “ၿမိဳင္” ဝတၳဳအမွာတြင္ ထပ္ဆိုထားျပန္သည္။ “သူသည္ ႏုိင္ငံေရးသမား ဘဝကို မေရြးခ်ယ္ခဲ့။ သူေရြးခ်ယ္သည့္အတိုင္း စာေပဘဝ၊ အႏုပညာဘဝကိုသာ ဆုပ္မိ သြားခဲ့သည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုသာ ေသသည္ထိ ဆုပ္ကိုင္သြားမည့္ဟန္ ရွိသည့္ ဆရာႀကီးက “ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနည္းနဲ႔လည္း ေတာ္လွန္ေရးကို လုပ္လို႔ရပါတယ္” ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။ ဂီတသမားဘဝကိုေတာ့ သူက “ေႏြလယ္အိပ္မက္ႏွယ္ အိပ္မက္မက္ခဲ့ဖူးသည္” ဟု ဆိုသည္။ ဂီတကို ျမတ္ႏုိး လြန္းသူတဦးျဖစ္သည္ ဆရာႀကီး ဒဂံုတာရာသည္ ကဗ်ာကိုလည္း ခ်စ္အားႀကီးလြန္းျပန္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာႀကီးသည္ ဂီတ အႏုပညာသမား၊ ကဗ်ာဆရာ၊ စာေရးဆရာ၊ ေဝဖန္ေရးဆရာ၊ အယ္ဒီတာ၊ အႏုပညာဆိုင္ရာ အေတြးအေခၚ ပညာရွင္၊ အလွေဗဒ ပညာရွင္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဆရာႀကီးသည္ အႏုပညာကိစၥ အရပ္ရပ္ကိုေတြးလည္း ေတြးသူ၊ နက္ရႈိင္းစြာေတြးေတာ ဆန္းစစ္သူ၊ ေတြးသမွ်ကိုေရးသူ၊ တင္ျပသူျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ စာေပအေရးအသား၊ စာေပဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အဆင့္ဆင့္၊ စာေပ ပံုသ႑န္ ကူးေျပာင္းမႈ အဆင့္ဆင့္ စသည္တို႔ကို စိစစ္ပိုင္းျခားသည့္ ပညာကို “စာေပသိပၸံ” ဟု အမည္တပ္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာတြင္ သူ၏ “တာရာ” မဂၢဇင္း စတင္ေမြးဖြားခဲ့သည္။ မူရင္းအမည္ ဦးေဌးၿမိဳင္မွ “တာရာ” အမည္ တြင္ခဲ့သည္။ တာရာ မဂၢဇင္း အမွတ္ (၁) တြင္ပင္ “စာေပသစ္” ဆိုသည့္ အသံုးအႏႈန္းကို စတင္ သံုးစြဲ လိုက္သည္။ ဆရာႀကီး၏ “တာရာ” သည္ လူထု၏ ေတာ္လွန္ေရးအခန္းက႑ကို ေမွာင္ခ်ဖုံးကြယ္ကာ နယ္ခ်ဲ႕အရင္းရွင္ကို အားေပးေထာက္ပံ့ခဲ့ေသာ စာေပေဟာင္းကို အာခံယွဥ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ဆရာ၏ စာေပသစ္မွာ ဒီမိုကေရစီ သို႔ ဦးတည္ေနခဲ့သည္။ စာေပသစ္အယူအဆႏွင့္ပတ္သက္၍ သူက “စာေပသစ္သည္ လူထု၏ ေတာ္လွန္ေရး အခန္းကိုေဖာ္ထုတ္ကာ လူထု၏ ဘဝကို ျပသသည္။ စာေပသစ္သည္ လက္ရွိ လူမႈ စနစ္ကို မေက်နပ္ဘဲ ေရွ႕သို႔ခ်ီသည္။ တိုးတက္သည္” ဟု ဆိုသည္။ “စာေပသည္ လူမႈဆက္ဆံေရး ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းႏုိင္ရမည္။ ျပည္သူ၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ ျပသရမည္။ ျပည္သူ၏ စိတ္ကူးတြင္ ကပ္ၿငိစြဲလမ္းေအာင္ အႏုပညာျဖင့္ လံႈ႔ံေဆာ္ႏုိင္ရမည္ ဟူေသာ စာေပသစ္ တာဝန္ကို ထမ္းၾကအံ့” ဟု ေဆာ္ၾသျပန္ေသးသည္။ ဆရာႀကီးက စာေပကိုသာ ေလ့လာညႊန္းဆိုအဓိပၸာယ္ဖင ြ ့္ဆိုႏိုင္ျခင္း မဟုတ္။ သူႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ ရုပ္ပံုလႊာမ်ားကို လွလွပပ ေသေသသပ္သပ္ ျခယ္သ မွတ္တမ္းတင္ႏိုင္သူ ျဖစ္သည္။ လူကို ေလ့လာျခင္း ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ၁၉၄၆ မွ ၁၉၅၅ အတြင္း တာရာ၊ ရႈမဝ၊ ဂႏၳဝင္ ဂ်ာနယ္တို႔တင ြ ္ ဖ်တ္ခနဲ ေတြ႕ရေသာ ႐ုပ္ပံုလႊာမ်ား ေရးျခစ္ခဲ့ သည္။ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္ႏု၊ သခင္သန္းထြန္း၊ သခင္ ဗဟိန္း၊ သိန္းေဖျမင့္ စသူတို႔ကို တကြက္စီ ပံုေဖာ္ျခယ္မႈန္းခဲ့သည္။ ျမန္မာစာေပတြင္ “႐ုပ္ပံုလႊာ” “ဖ်တ္ခနဲ ရုပ္ပံုလႊာ” “လူကိုေလ့လာျခင္း” ဟူေသာ ေဝါဟာရမ်ားကို ဆရာႀကီး ဒဂုန္တာရာက စတင္တီထြင္ခဲ့သည္ဟု

ဆရာေဇာ္ဂ်ီက “ဖ်တ္ခနဲ ႐ုပ္ပံုလႊာ” စာအုပ္အမွာစာတြင္ ေရးသားခဲ့ သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္တင ြ ္ထုတ္ေဝျဖန္႔ခ်ိခဲ့ေသာ ထိုစာအုပ္တင ြ ္ ဆရာေဇာ္ဂ်ီက “ျမန္မာစာေပတြင္ လူ႔သမိုင္းေရးပံုေရးနည္း အသစ္တမ်ိဳး တိုးလာၿပီဟုပင္ ဆိုႏိုင္ေလသည္” ဟု ေရးသားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ႐ုပ္ပံုမ်ားကို ကေလာင္သြားျဖင့္ စာပန္းခ်ီျခယ္မႈန္းရင္း အမ်ိဳးသားေရး တာဝန္ကို အားေပးထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ စာအုပ္အမွာစာတြင္ “အကယ္၍ ဤစာအုပ္သည္ အမ်ိဳးသား ညီညြတ္ေရးကို အားျဖည့္ေပးေသာ အမွ်င္တမွ်င္မွ် လူတို႔၏ ေစတနာကို သစ္ဆန္းလာေအာင္ လႈံ႔ေဆာ္ေပးမည္ ဆိုပါက သူ၏ ႏိုင္ငံေရး ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ တစိတ္တေဒသ ျဖည့္မည္ဟု ေက်နပ္ရေပမည္” ဟုေရးထား၏။ စာေရးဆရာအသင္း ဥကၠဌ၊ ကမၻာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ဂရက္ ဒုတိယဥကၠဌ အျဖစ္လည္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ယေန႔ထိ ကဗ်ာ၊ ဝတၳဳ၊ ေဆာင္းပါး၊ ေဝဖန္ေရး စာမ်ားကို ေရးဖြ႕ဲ ေနဆဲျဖစ္သည္။ ဆရာႀကီးသည္ ယေန႔တိုင္ စႏၵရားကိုလည္း တီးခတ္ဆဲျဖစ္သည္။ စာေပ၏ တန္ဖိုး၊ ေလးနက္မႈ၊ ထိေရာက္မႈကို သိနားလည္သူ ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ “စာေပဆိုသည္မွာ စကၠဴျဖဴ ထက္တင ြ ္ အနက္ထင္၊ ကမၸည္းထိုးသည္ျဖစ္ရာ ႏွစ္ကာလ ၾကာေလ ေပ်ာက္မသြားဘဲ ေႏွာင္းလူတို႔က အကဲျဖတ္ႏိုင္ေလ ျဖစ္သည္” ဟု သတိေပးထားေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ဆရာႀကီးကို ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕တြင္ေနထုိင္သည့္ စာေရးဆရာ ေမာင္သာမညက “ျမန္မာစာေပအတြက္ ခမ္းနားႀကီးက်ယ္လြန္းသည့္ ေထာက္တိုင္ႀကီးတခု” ဟု တင္စားျခင္းျဖစ္မည္ ထင္သည္။ ပိုလန္ႏိုင္ငံ ဝါေဆာၿမိဳ႕၌ က်င္းပေသာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ဂရက္သို႔ “Request to the White Pigeon” (ခ်ိဳးျဖဴသို႔ ပန္ၾကားခ်က္) ကဗ်ာ တပုဒ္ကို တင္သင ြ ္းေပးပို႔ခဲ့ေသးသည္။ ျပည္တင ြ ္း ၿငိမ္းခ်မ္း ညီညြတ္ေရးအတြက္ လည္း “Lotus in Clear Water” ဝတၳဳျဖင့္ တာဝန္ေက်ခဲ့သည္။ “ဆရာက ပုဂၢိဳလ္ေရးကိုတင္ မၾကည့္ဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ညီညြတ္ေရးကို ဦးစားေပးခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ ေထာင္က စထြက္တဲ့ေန႔က ေျပာတဲ့စကားဟာ ဆရာႀကီးရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စကားနဲ႔ သေဘာတူတူပါပဲ” ဟု ဦးဝင္းတင္က ဆိုသည္။ လတ္တေလာ ဗမာျပည္တင ြ ္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ႏိုင္ငံေရး ပဋိပကၡမ်ား၊ ျပည္တင ြ ္းစည္းလံုး ညီညြတ္ေရး ျပႆနာမ်ားကို ဆရာႀကီးက စိုးရိမ္ၿပီး သူ႔ေခတ္တေလွ်ာက္ သူျဖတ္သန္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ နည္းအတိုင္း အၾကမ္းမဖက္ေရးျဖင့္ အေျဖရွာရန္ အခါအားေလ်ာ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားေလ့ ရွိသည္။ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍မူ ဆရာက “မွားတယ္မွန္တယ္ ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔က ေျပာဖို႔ ခက္တယ္၊ သမိုင္းလမ္းေၾကာင္းမွာ မွားတယ္ မွန္တယ္ဆိုတာကို ေနာက္လူေတြက ေျပာပါလိမ့္မယ္” ဟု သူ႔ သေဘာထားကို ေျပာျပသည္။ ထိုသို႔ သူ႔သေဘာထားအျမင္မ်ား၊ စိုးရိမ္စိတ္မ်ားကို မၾကာခဏ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားေလ့ ရွိေသာေၾကာင့္ စစ္အစိုးရ အာဏာပိုင္မ်ားက ဆရာႀကီးကို ေစာင့္ၾကည့္ျခင္း၊ သူ႔ စာေပမ်ားကို ပိတ္ပင္ျခင္း၊ စိစစ္ျဖတ္ေတာက္ ျခင္း၊ အထူးသျဖင့္ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမီဒီယာမ်ားႏွင့္ မဆက္သြယ္ႏုိင္ေအာင္ တင္းက်ပ္ပိတ္ပင္ ကန္႔သတ္ ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၈၄ - ၈၅ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္က ႏိုင္ငံေရးေလာကတြင္ လက္ဝည ဲ ီညြတ္ေရး ပ်က္ျပားကာ အခ်င္းခ်င္း ကြဲၿပဲ ေနသည့္ ကာလ၌ ဆရာႀကီး၏ အေရးအသားကို စိတ္ကူးယဥ္စာေပသစ္၊ သ႐ုပ္ပ်က္ စာေပသစ္ဟု ေရးၾကသည္။ ဆရာကေတာ့ “စိတ္ကူးယဥ္စာေပဝါဒ (Romanticisms) ဆိသ ု ည္မွာ တကယ့္ကို လူ႔သဘာဝကေန ကင္းကြာျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ ဘဝ၏ အလင္းႏွင့္ အေမွာင္ ႏွစ္ဘက္ရွိသည့္အနက္ အလင္းဘက္ကို ၾကည့္ျခင္း၊ ဘဝ၏ အလွႏွင့္ အက်ည္းတန္ႏွစ္ဘက္ ရွိသည့္အနက္ အလွဘက္ကိုၾကည့္ျခင္း သေဘာသာ ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ က်ေနာ္နားလည္သည္။ စိတ္ကူးယဥ္ အျမင္ျဖစ္သျဖင့္ စိတ္ကူးယဥ္ စာေပသစ္ဟု ဆိုလိုသည္” ဟု ဖြင့္ဆိုျပ ထားသည္။ သူ႔ကို ေဝဖန္လာသည့္ စာေပေဝဖန္ေရးသမား အားလံုးကိုလည္း ဒီမိုကေရစီဝါဒကို ႏွစ္သက္ျမတ္ႏို္းသူပီပီ ပြင့္လင္းစြာ လမ္းေဖာက္ေပးထားသည္။ “သမုိင္းဟူသည္မွာ ေမ့ခ်န္ ေဖ်ာက္ဖ်က္၍ ရသည္မဟုတ္ေပ။ ေဝဖန္ေရးသည္ တိုင္းျပည္အတြက္ အက်ိဳးရွိေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္သည္။ ေဝဖန္ေရးရွိမွ တိုးတက္မည္ဟု ယံုၾကည္မိသည္။ စာေပေဝဖန္ေရးသည္ စာေပေလာက အတြက္ အက်ိဳးရွိသည္” ဟူ၍လည္း ေဝဖန္ေရးအလွကို ရွာေဖြေပးခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဦးဝင္းတင္ကေတာ့ သူတို႔လူငယ္ဘဝ ကတည္းကစၿပီး ဆရာႀကီးဒဂုန္တာရာ၏ စာေပႏွင့္ အေတြးအေခၚမ်ား သူ႔အေပၚ လႊမ္းမိုးမႈရွိခဲ့ေၾကာင္း ဧရာဝတီမဂၢဇင္းကို တယ္လီဖုန္းႏွင့္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “က်ေနာ္သည္ ဝတၳဳ၊ ကဗ်ာ စေသာ ရသစာေပတို႔ကို ေရးရာတြင္ မိမိ ခံစားမႈကို အေသးစိတ္ ေရးျခယ္ခ်င္သည္။ က်ေနာ္သည္ အေရာင္၊ ရန႔ံ၊ အသံ၊ အထိအေတြ႕ စသည္တို႔ကို အေသးစိတ္ဖ႕ြဲ ႏြ႕ဲ တတ္သည္။ မ်က္ျမင္ အာ႐ံု ႐ုပ္မ်ားကို ေဖာ္ျပရာတြင္ အေသးစိတ္ေပၚလြင္ေအာင္ ဖြ႕ဲ ႏြ႕ဲ တတ္သည္။ ယင္းကိုရည္ရြယ္၍ က်ေနာ့္အဖြဲ႕အႏြဲ႕ လြန္ကဲသည္ဟု မိတ္ေဆြတို႔က ေဝဖန္ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းသို႔ေဝဖန္သည္မွာ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္

ကတည္းက ျဖစ္သည္” ဟု ဆရာႀကီးက သူ႔အႏုပညာသေဘာထားကို ေဖာ္ျပရင္း ေဝဖန္ေရးကို ႀကိဳဆိခ ု ဲ့၏။ အသက္ ၈၄ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ သံအမတ္ႀကီးေဟာင္း သခင္ခ်န္ထြန္းကလည္း ဆရာႀကီး ဒဂုန္တာရာ၏ “ေမ” ဝတၳဳကို တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားဘဝကတည္းက စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ခဲ့ေၾကာင္း အမွတ္တရ ေျပာျပသည္။ “အဲဒီကတည္းက ဆရာႀကီးက သိပ္ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားခဲ့တာ။ က်ေနာ္ဆို အဲဒီဝတၳဳကို ၃၊ ၄ ခါ ေလာက္ ဖတ္ခဲ့တာ” ဟု သခင္ခ်န္ထြန္းက ဆုိသည္။ ဆရာဦးဝင္းတင္က ဆရာႀကီး ဒဂုန္တာရာကိုေပးခဲ့ဖူးသည့္ Philosophy of revolution စာအုပ္ကို ဆရာႀကီးက “နာဆာရဲ႕ အိပ္မေပ်ာ္ေသာ ညမ်ား” အမည္ျဖင့္ ဘာသာျပန္ခဲ့သည္။ “အဲဒီစာအုပ္ဟာ မတရား အာဏာသိမ္းတဲ့ အာဏာရွင္တေယာက္ ခံစားရတဲ့ စိတ္ေဝဒနာကို ျပခ်င္တာပဲ” ဟု ဦးဝင္းတင္က သူေပးခဲ့သည့္ စာအုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမွတ္တရ ေျပာျပသည္။ ဆရာႀကီးကေတာ့ ယခုထိတုိင္ ဂုဏ္ပကာသနမ်ားကို မမက္ေမာဘဲ စာေပခ်စ္ျမတ္ႏို္းသူ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၏ ျပယုဂ္ အျဖစ္ ေအးၿငိမ္းစြာ ေနထိုင္ဆဲျဖစ္သည္။ ဆရာႀကီး၏ အထူးျခားဆံုး ဂုဏ္ပုဒ္မွာ ရာထူး၊ ဂုဏ္ ဆုတံဆိပ္မ်ားကို မမက္ေမာသူ၊ အခြင့္အေရးမယူသူအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းၾကာရွည္ ရပ္တည္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆရာ ေမာင္ သာမညက သံုးသပ္သည္။ ဆရာႀကီးသည္ ႏုိင္ငံေတာ္ကေပးအပ္သည့္ ဆုတံဆိပ္ေပါင္းမ်ားစြာကို ျငင္းပယ္ ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ကတည္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုေသာ ေဆာင္ပုဒ္ကိုသာ လက္ကိုင္ထားေသာ ဆရာႀကီး ဒဂုန္တာရာက သူ၏ အသက္ ၉၀ ျပည့္ ေမြးေန႔အထိမ္းအမွတ္စကားအျဖစ္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍သာ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “အခုထိေကာ ေရွးတုန္းကေကာ ယံုၾကည္တာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ ညီညြတေ ္ ရးရွိမွ ျဖစ္မယ္။ ညီညြတ္ေရးရမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမယ္” ဟူ၏။ ဆရာႀကီးေျပာေသာ “ရန္သူမရွိ၊ မိတ္ေဆြသာရွိ … ရန္သူကို မိတ္ေဆြျဖစ္ေအာင္လုပ္တာ” ဆိုေသာ စကားလံုး မ်ားကေတာ့ ယေန႔ စစ္မက္ထူေျပာကာ ရန္လိုမုန္းထားမႈမ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ေနသည့္ ကမၻာႀကီးတြင္ ပဲ့တင္ထပ္ ျမည္ဟီးလွ်က္ ရွိေနပါသည္။

NEJ / ၈ ေမ ၂၀၀၉

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကင ို ္အဖဲြ႔အစည္းမ်ားတြင္ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးတပ္မေတာ္ အဖြဲ႔ၿပီးလွ်င္ ဒုတိယအင္အားအႀကီးဆုံးျဖစ္သည့္ ကခ်င္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအဖြ႕ဲ (ေကအိုင္အို) အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ထူေထာင္မႈ မရိွေၾကာင္း ယင္းအဖြဲ႔က ေျပာသည္။ ကခ်င္အတိုင္ပင္ခံေကာင္စီကဲ့သို႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျပည္သူလူထုအႀကီးအကဲမ်ားႏွင့္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးသည့္ လုပ္ငန္းေကာ္မတီသာရိွၿပီး ထိုေကာ္မတီတင ြ ္ ကိုယ္စားလွယ္အေနျဖင့္ပါရိွကာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမဖြဲ႔ေၾကာင္း ေကအိုင္အို ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ေဒါက္တာ လဂ်ာက ေျပာသည္။ “ႏိုင္ငံေရးပါတီ မေထာင္ပါဘူး။ ေကအိုင္အိုအေနနဲ႔ မပါပါဘူး။ ၾကားလုပ္ငန္းေကာ္မတီဆိုၿပီး ပါတာေတာ့ရိွတယ္။ ဒါႏိုင္ငံေရးပါတီမဟုတ္ဘူးဗ်။ သူတို႔က Process ကို ဘယ္လို သြားၾကမယ္ဆိုတာ ညိႇႏႈိင္းတဲ့သေဘာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔လူႀကီးပိုင္း၊ ျပည္သူလူထုလူႀကီးပိုင္းေတြရ႕ဲ သေဘာထားေတြ ရွင္းလင္းညိႇႏိႈင္းၾကတဲ့အဖြဲ႔ပါ။ အတုိင္ပင္ခံ ေကာင္စီလုိမ်ဳိးပါ” ဟု ၎က ေျပာသည္။ အဆိုပါလုပ္ငန္းေကာ္မတီကို ယမန္ႏွစ္က လုိင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး ကခ်င္ျပည္ဒီမိုကေရစီတပ္မေတာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ကခ်င္လူမ်ဳိးရပ္မိရပ္ဖမ်ား၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ အျခားေသာ အပစ္ခတ္ရပ္အဖဲြ႔မ်ားကဲ့သို႔ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ဖဲြ႔စည္းေရးကို နအဖဘက္က ေျပာဆိုထားေသာ္လည္း ေကအိုင္အိုအေနျဖင့္ အေၾကာင္းျပန္ၾကားျခင္းမရိွေသးေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ လူအင္အားသတ္မွတ္ေပးျခင္း၊ စာရင္း ေတာင္းျခင္းလည္း မရိွေသးဘဲ ယခုလအတြင္း ၎တို႔ဘက္မွ အဆင္သင့္ျဖစ္ပါက နအဖႏွင့္ ထပ္မံေဆြးေႏြးရန္ ရိွေၾကာင္း ေဒါက္တာလဂ်ာက ေျပာသည္။ ယခင္လ (၂၈) ရက္က ကခ်င္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔အပါအ၀င္ တ႐ုတ-္ ျမန္မာနယ္စပ္တေလွ်ာက္ရိွ အပစ္ရပ္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို စစ္ဘက္ေရးရာအရာရိွခ်ဳပ္ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ရဲျမင့္ႏွင့္တိုင္းမႉးမ်ားက သီးျခားစီ ေခၚယူေတြ႔ဆုံကာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႔စည္းေရး၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီထူေထာင္ကာ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ေရးတို႔ကို ေျပာဆိုခဲ့သည္။ အင္အား (၃) ေသာင္း၀န္းက်င္ရွိသည့္ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးတပ္မေတာ္ကို အင္အား (၃) ေထာင္အထိ ေလွ်ာ့ခိုင္းေနေသာ္လည္း အင္အား (၅) ေထာင္၀န္းက်င္ရိွသည့္ ကခ်င္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔၏ တပ္ဖြဲ႔ကိုမူ အင္အားေလွ်ာ့ခိုင္းျခင္း မရိွေသးဟု သိရသည္။ ယခုနွစ္ေဖေဖာ္၀ါရီ (၅) ရက္တင ြ ္ က်ေရာက္ခဲ့သည့္ (၄၈) ႏွစ္ေျမာက္ ေကအိုင္အိုေတာ္လွန္ေရးေန႔တင ြ ္ ေကအိုင္အို ဒု-ဥကၠ႒ႏွင့္ စစ္ဦးခ်ဳပ္ျဖစ္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အင္ဘန္လက ေကအိုင္အိုအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေထာင္ကာ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအား မႀကိဳက္ေသာ္လည္း ေနာင္တက္လာမည့္အစိုးရႏွင့္ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးေတာင္းဆိုမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ဖူးသည္။ ေကအိုင္အိုအဖြဲ႔သည္ ၁၉၆၂ ခုမွစ၍ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးစတင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၄ ခု၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ (၂၄) ရက္တင ြ ္ ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စေ ဲ ရး ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ အပစ္ရပ္အဖြဲ႔မ်ားအေနျဖင့္ နအဖဘက္မွေတာင္းဆိုထားသကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီထူေထာင္ၿပီး ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္မည္ဆိုပါက ေရြးေကာက္ပခ ြဲ ိုင္မာမႈရိွသြားၿပီး နအဖအတြက္ ႏိုင္ငံေရးအျမတ္ရသြားႏိုင္သည္ဟု တ႐ုတ-္ ျမန္မာ နယ္စပ္ စစ္ေရးအကဲခတ္ ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာက သုံးသပ္ေျပာဆိုသည္။

မင္းႏိုင္သူ / ၈ ေမ ၂၀၀၉

ရန္ကုန္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီ၏ ဖိအားေပးမႈေၾကာင့္ နာေရးကူညီမႈအသင္းက လုပ္ကုိင္ေနသည့္ သုခကုသုိလ္ျဖစ္ေဆးခန္းကုိ သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္မွ ေျမာက္ဒဂုံၿမိဳ႕နယ္သုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေပးရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ “ေျမာက္ဒဂုံမွာ အေဆာက္အဦေတြ ေဆာက္ေနပါၿပီ။ ၿပီးေတာ့မၿပီးေသးဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ရန္ကုန္စည္ပင္က (၃၁-၇-၂၀၀၉) ရက္မွာ အၿပီးေရႊ႕ေပးရမယ္ဆုိေတာ့ ေဆးခန္းကုိ အဓိကထားေဆာက္ေနရတာေပါ့။ အသင္းရထားတဲ့ ေျမကြက္ကလည္း နဂုိက ပလတ္စတစ္ အမႈိက္ပုံႀကီးဆုိေတာ့ (၇) ေပေလာက္တူးလည္း ေျမသားကုိ မေတြ႔ရေသးဘူူး။ အဲလုိအခက္အခဲေတြ ျဖစ္ေနတာေပါ့” ဟု နာေရးကူညီမႈအသင္းဥကၠ႒

ေျမသားကုိ မေတြ႔ရေသးဘူူး။ အဲလုိအခက္အခဲေတြ ျဖစ္ေနတာေပါ့” ဟု နာေရးကူညီမႈအသင္းဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္သူက ေျပာသည္။ သုခေဆးခန္းတြင္ မ်က္စိ၊ အ႐ုိးအေၾကာ၊ သားဖြားမီးယပ္၊ အေရျပား၊ ကေလးအထူးကု စသည့္ ဌာနခြဲမ်ားရွိရာ ေန႔စဥ္လူနာ (၁၀၀) ေက်ာ္ လာေရာက္ ေဆးကုသခံေလ့ရွိသည္။ “လက္ရွိကုသဆဲလူနာေတြလည္း ဟုိဘက္ကုိေျပာင္းသြားၿပီဆုိရင္ လုိက္ၾကရတာ အခက္အခဲေတာ့ ရွိမွာေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္လည္း လုိက္ၾကလိမ့္မယ္ထင္တယ္ေလ။ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ နယ္ကေနလာၿပီး ေဆးကုသခံတဲ့ လူနာေတြ ေတာင္ ရွိေနေတာ့ ဟုိဘက္ေရာက္သြားလည္း လူနာအေရအတြက္က က်ဆင္းသြားမယ္လုိ႔ မထင္ဘူး။ ေနာက္ ေျမာက္ဒဂုံဘက္မွာက ဆင္းရဲခ်ဳိ႕တဲ့သူေတြမ်ားေတာ့ သူတုိ႔အတြက္ ပုိၿပီးအက်ဳိးရွိမယ္လုိ႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္” ဟု ဦးေက်ာ္သူက ေျပာသည္။ ျပည္တင ြ ္း စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈမ်ားေၾကာင့္ အလႉေငြရရွိမႈ က်ဆင္းေနခ်ိန္တင ြ ္ ေျမာက္ဒဂုံသုိ႔ အသင္း႐ုံး ေျပာင္းေရႊ႕လုိက္ရသည့္အတြက္ အလႉေငြရရွိမႈ ပုိက်ႏုိင္သည္ဟု ၎က သုံးသပ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းကလည္း နာေရးကူညီမႈအသင္းပုိင္ နိဗၺာန္ယာဥ္မ်ားကုိ ေရေ၀းသုသာန္သုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းရန္ ရန္ကုန္စည္ပင္က ဖိအားေပးခဲ့သည္။ “ကားထားဖုိ႔ ဂုိေဒါင္ေတာ့ ေဆာက္ၿပီးသြားၿပီ။ ကား (၁၅) စီးစာ ဆန္႔ေအာင္ေတာ့ ေဆာက္လုိက္ရတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔လုိခ်င္တဲ့ ေျမကြက္အတုိင္းအတာအတုိင္း ေပးတာမဟုတ္ဘူး။ သူတုိ႔ခ်ေပးတဲ့ အတုိင္းအတာအတိုင္း က်ေနာ္တုိ႔က ေဆာက္ရတာ။ ကားေတြအားလုံးလည္း မနက္ျဖန္ေရႊ႕ရမယ္” ဟု ဦးေက်ာ္သူက ရွင္းျပသည္။ နာေရးကူညီမႈအသင္းမွ တရက္လွ်င္ နာေရးကိစၥေပါင္း (၄၀) ႏွင့္ (၅၀) အၾကား လက္ခံေဆာင္ရြက္ေပးေနသည္။ နာေရးကူညီမႈအသင္းကုိ ကြယ္လြန္သူ ဒါ႐ုိက္တာႀကီး ဦးသုခ၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ၂၀၀၁ ခု ဇန္န၀ါရီလအတြင္း ထူေထာင္ခဲ့သည္။ အသင္းသား (၂၀၀) ေက်ာ္ရွိကာ အားလုံး ေစတနာ့၀န္ထမ္းမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး အသင္းသား (၃၀) ခန္႔က ေန႔စဥ္ နာေရး၊ က်န္းမာေရးကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေပးေနၾကသည္။

NEJ / ၈ ေမ ၂၀၀၉

နာဂစ္မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တိုက္ေခါင္မိုးမ်ားေပၚရိွ ၾကပ္ညႇပ္ေနသည့္ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းမ်ား အားလုံးနီးပါး ပ်က္စီးခဲ့ရာမွ ယခုအခါ နဂိုရိွၿပီးသားအေရအတြက္၏ (၈၀) ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ျပန္လည္တပ္ဆင္ၿပီးေနေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံမ်ားက ေျပာသည္။ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းေရာင္းခ်မႈကို တရားမ၀င္ေၾကာင္း နအဖစစ္အစိုးရက တားျမစ္ထားေသာ္လည္း ရန္ကုန္ေစ်းကြက္ အတြင္း ပုံမွန္ေရာင္းခ်မႈမ်ားရိွေနၿပီး စေလာင္းမ်ား ပုံမွန္တပ္ဆင္သူမ်ားလည္း ရိွေနေၾကာင္း သိရသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ အဓိကတပ္ဆင္ၾကသည့္ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းမွာ (၈) ေပစေလာင္းေခၚ ဒီဂ်စ္တယ္စေလာင္းမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုစေလာင္းျဖင့္ ကမာၻတ၀န္းအစိုးရႏွင့္ ပုဂၢလိက႐ုပ္သံထုတ္လႊင့္ေရးဌာနမ်ားက ထုတ္လႊင့္သည့္ ခ်ယ္နယ္ေပါင္း (၂၀၀) ေက်ာ္ကို ၾကည့္႐ႈႏိုင္သည္ဟု ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္း လိုက္လံတပ္ဆင္ျပဳျပင္သူ တဦးက ေျပာသည္။ ၎က “ခ်ယ္နယ္ေတြမ်ားေပမယ့္ အဓိကၾကည့္ၾကတာကေတာ့ ျမန္မာဘာသာနဲ႔ထုတ္လႊင့္တဲ့ ဒီဗြီဘီ၊ ဗြီအိုေအ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားအစီအစဥ္ေတြ၊ ေနာက္ အာအက္ဖ္ေအ၊ ဘီဘီစီ စတဲ့ ေရဒီယိုအစီအစဥ္ေတြနဲ႔ ဥေရာပေဘာလုံး ပြဲစဥ္ေတြ ျပေလ့ရိွတဲ့ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ဗီယက္နမ္႐ုပ္သံလိုင္း၊ အိႏၵိယ ေဖ်ာ္ေျဖေရး႐ုပ္သံလိုင္း၊ အယ္လ္ဂ်ာဇီယာ သတင္းဌာနဲ႔ စင္ကာပူအေျခစိုက္ ခ်ယ္နယ္နယူးေအးရွား စတာေတြပ”ဲ ဟု ေျပာသည္။ ႏွစ္ေပစေလာင္းဟု ေခၚေသာ ထုိင္းႏိုင္ငံမွ ယူဘီစီစေလာင္းမ်ားမွာ ၾကည့္႐ႈခကတ္ေစ်းႀကီးေသာေၾကာင့္ တပ္ဆင္ၾကည့္႐ႈသူ အလြန္နည္းသြားၿပီး ေဘာလုံးပြဲ၀ါသနာပါသူမ်ားကမူ စစ္အစိုးရက ခြင့္ျပဳထားသည့္ ဖင္မလီအင္တာတိန္းမင့္ကုမၸဏီမွ အခေပးစနစ္ျဖင့္ ေရာင္းခ်ထုတ္လႊင့္ေပးေသာ ႐ုပ္သံလိုင္းမ်ားကို ပိုမိုၾကည့္႐ႈလာ ေၾကာင္း သိရသည္။ နအဖစစ္အစိုးရက ယခင္က ႏွစ္စဥ္ေၾကးယူၿပီး ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းမ်ားကို မွတ္ပုံတင္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းကစၿပီး မွတ္ပုံတင္ခင ြ ့္ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းဖမ္းစက္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ပစၥည္းမ်ားအား မည္သည့္အခါကမွ တရား၀င္ တင္သင ြ ္းခြင့္မျပဳခဲ့ေပ။ တ႐ုတ္ႏွင့္ထုိင္းနယ္စပ္မွ ေမွာင္ခိုတင္သင ြ ္းေရာင္း၀ယ္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။

NEJ / ၈ ေမ ၂၀၀၉

အာရွႏိုင္ငံမ်ားသည္ A(H1N1) တုပ္ေကြးကို မ်က္ျခည္မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ၾကရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ကမာၻ႔က်န္းမာေရး အဖြ႕ဲ (ဒဗလ်ဴအိပ္ခ်္အို) က သတိေပးေျပာၾကားလိုက္သည္။ အဆိုပါ တုပ္ေကြးေရာဂါ ကာကြယ္တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ယမန္ေန႔က ျပဳလုပ္သည့္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကုိရီးယားတို႔ပါ၀င္သည့္ အာရွ (၁၃) ႏိုင္ငံမွ က်န္းမာေရးထိပ္တန္း အရာရိွမ်ား တက္ေရာက္သည့္အစည္းအေ၀းတြင္ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြ႕ဲ မွ လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ကီဂ်ီဖူကူဒါက ယင္းသို႔ေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။ A(H1N1) တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ပိုးသည္ ၁၉၁၈ ခုတင ြ ္ ျဖစ္ပြားသည့္ စပင္းနစ္ခ်္ တုပ္ေကြး (Spanish flu) ကဲ့သုိ႔ မျပင္းထန္ေသာ္လည္း ယင္းတုပ္ေကြးပုံစံအသြင္တူမ်ဳိး ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ကာ ယခုႏွစ္အတြင္း ပိုမိုျပင္းထန္လာ ႏိုင္သည္ဟုလည္း ဖူကူဒါက ေျပာသည္။

ေမ (၆) ရက္ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြ႕ဲ ႀကီး၏ စာရင္းအရ ႏိုင္ငံ (၂၃) ခုတင ြ ္ A(H1N1) တုပ္ေကြးလကၡဏာ ေတြ႕ရိွသူေပါင္း (၁,၈၉၃) ဦးရိွၿပီး ေသဆုံးသူ (၃၁) ဦး ရိွေၾကာင္း သိရသည္။ အာရွ (၁၃) ႏိုင္ငံမွ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးမ်ားသည္ A(H1N1) တုပ္ေကြး တားဆီးႏိုင္ေရးအတြက္ မည္သို႔ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မည္ဆိုသည္ကို ယေန႔ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးၾကမည္ျဖစ္သည္။ SARS ေရာဂါႏွင့္ ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးသည့္ အာရွႏို္င္ငံမ်ားသည္ ႏိုင္ငံတကာေလဆိပ္မ်ားတြင္ အပူခ်ိန္တိုင္းကိရိယာမ်ား တပ္ဆင္ျခင္းမွအစ ခရီးသည္မ်ားအား အနီးကပ္ေစာင့္ၾကပ္မႈမ်ား စတင္ျပဳလုပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ တုပ္ေကြးအႏၲရာယ္ကို သတိထားၾကရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြ႕ဲ ႀကီးက လႈံ႔ေဆာ္ထားသည္။

NEJ / ၈ ေမ ၂၀၀၉

နာဂစ္မုန္တိုင္းတိုက္ခတ္ခဲ့သည့္ ဧရာ၀တီတိုင္းႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းတို႔တင ြ ္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီမ်ားႏွင့္ အိုးအိမ္အေျခအေန လိုအပ္မႈမ်ားအား ဒုတိယအႀကိမ္ ျပန္လည္သုံးသပ္ရန္အတြက္ အာဆီယံ၊ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ကုလသမဂၢတို႔ပါ၀င္ေသာ သုံးပြင့္ဆိုင္အဖြဲ႔က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔မ်ား ယမန္ေန႔က ေစလြတ္လိုက္ ေၾကာင္း သိရသည္။ အဆိုပါအဖြဲ႔မ်ားက မုန္တိုင္းသင့္ေဒသမ်ားမွ လက္ရိွအေျခအေနမ်ားအေပၚ အခ်က္အလက္မ်ား ေကာက္ယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း နာဂစ္ကယ္ဆယ္ေရးသုံးပြင့္ဆိုင္အဖြဲ႔က သတင္းထုတ္ျပန္သည္။ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔မ်ားတြင္ အစိုးရ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၊ အာဆီယံ၊ ကုလသမဂၢ၊ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ျပည္တင ြ ္းအန္ဂ်ီအိုမ်ား ပါ၀င္သည့္ အဖြဲ႔ (၁၅) ဖြဲ႔မွ လူေပါင္း (၉၅) ဦးပါ၀င္ကာ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း (၃၀) အတြင္း သြားေရာက္စစ္ေဆးမည္ ျဖစ္သည္။ ယင္းအဖြဲ႔မ်ားက နာဂစ္မုန္တိုင္း က်ေရာက္ရာေဒသမ်ားသို႔ သြားေရာက္ၿပီး ေလေဘးဒုကၡသည္မ်ားအား ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းကာ လူမႈကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္း အေျခအေနမ်ားကို ျပန္လည္သုံးသပ္ၾကမည္ဟု သိရသည္။ ထိုသို႔ေလ့လာသုံးသပ္ရရိွသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို လာမည့္ ဇူလိုင္လတြင္ အစီရင္ခံစာတေစာင္ ထုတ္ျပန္သြား မည္ဟုလည္း သိရသည္။ နာဂစ္ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔မ်ားမွ ယခင္ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ နာဂစ္က်ေရာက္ရာ အခ်ဳိ႕ေဒသမ်ားတြင္ ကေလးမ်ား အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့မႈ ခံစားေနရၿပီး ေဒသတြင္းရိွ က်န္းမာေရးေဆးခန္းမ်ားတြင္ ေဆး၀ါးျပတ္လပ္မႈမ်ား ေတြ႕ရိွရေၾကာင္း၊ ေဒသအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းမႈ အလုပ္အကိုင္မ်ား ရွားပါးေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ေမ (၂) ရက္နွင့္ (၃) ရက္တင ြ ္ တိုက္ခတ္ခဲ့သည့္ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းေၾကာင့္ လူေပါင္း (၂) သန္း (၄) သိန္းခန္႔ ထိခိုက္ပ်က္စီးခဲ့ၾကၿပီး ေရွ႕လာမည့္ (၃) ႏွစ္အတြက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ အေမရိကန္ေဒၚလာ (၆၉၁) သန္း လိုအပ္မည္ဟု ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔မ်ားက ခန္႔မွန္းသည္။

NEJ / ၈ ေမ ၂၀၀၉

အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ လိပ္ခဲတည္းလည္း ရွိေနခဲ့ရေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ အယူခံအမႈကုိ နအဖစစ္အစုိးရက ဧၿပီ (၃၀) ရက္တင ြ ္ ယတိျပတ္ ပယ္ခ်လိုက္ၿပီျဖစ္သည္။ ယင္းအေျခအေန မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေခတ္ၿပဳိင္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးၾကည္၀င္းကုိ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့သည္။

ေမး။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခင ြ ့္ေတာင္းထားတဲ့အေပၚ သတင္းတပ္ဖဲ႔က ြ ဘယ္လုိတုံ႔ျပန္ပါသလဲ ဆရာ။ ေျဖ။ ။ ေတာင္းတာက (၄) ရက္ေန႔က ေတာင္းတာဗ်။ (၄) ရက္ေန႔ တနလၤာေန႔က ႐ုံးဖြင့္ရက္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္က သြားၿပီး စာတင္လုိက္တယ္။ က်ေနာ္ကလည္း ျမန္ျမန္ထက္ထက္သြားၿပီး သတင္းပုိ႔ခ်င္တာကုိး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔က ဦးဦးဖ်ားဖ်ားသိသင့္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ကုိး။ အဲဒါေၾကာင့္ (၄) ရက္ေန႔က (၅) ရက္ (သုိ႔မဟုတ္) (၆) ရက္ေန႔မွာ ေတြ႔ခင ြ ့္ျပဳပါဆုိၿပီး တင္လုိက္တာ။ အခုခ်ိန္ထိေတာ့ ဘာမွအေၾကာင္းမျပန္ေသးဘူးဗ်။ ဆိုေတာ့ ဒီႏွစ္ရက္ကေတာ့ မရဘူးထင္ပါရဲ႕။ ရန္ကုန္သတင္းတပ္ဖြဲ႔ကလည္း ေနျပည္ေတာ္ကုိ ဆက္တင္ရဦးမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒီကေန ခြင့္ျပဳႏုိင္တဲ့ အေနအထားမဟုတ္ဘူးဗ်။ ေနျပည္ေတာ္တင္ရင္ ေနျပည္ေတာ္မွာရွိတဲ့ သတင္းတပ္ဖြဲ႔မႉးကလည္း ဆက္ၿပီး ျပည္ထေ ဲ ရးကုိ တင္ရဦးမယ္ထင္တယ္။ ဆုိေတာ့ဗ်ာ…ၾကာဦးမယ္ထင္ပါတယ္။ ေမး။ ။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ (၃) ရက္တုန္းကလည္း အယူခံလႊာကုိ ေနျပည္ေတာ္တင္ထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္လုိတာေတြ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ႏုိင္ေအာင္လုိ႔ဆုိၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ခင ြ ့္ေတာင္း တာေတာင္ မရခဲ့ဘူးဆုိေတာ့ ဒီၾကားကာလမွာေရာ အမႈနဲ႔စပ္လ်ဥ္းၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ခင ြ ့္ရခဲ့ပါ ေသးလား။ ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ အယူခံလႊာကုိ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာ (၉) ရက္ေန႔မွာ ေရွ႕ေနဦးလွမ်ဳိးျမင့္က ေနျပည္ေတာ္ကုိ သြားတင္ပါတယ္။ တင္ၿပီးေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက က်ေနာ္လည္း ဒီလုိတင္ထားတဲ့အေၾကာင္း သတင္းပုိ႔ဖုိ႔တို႔၊ ေနာက္ ၫႊန္ၾကားလႊာယူဖုိ႔တုိ႔အတြက္ ေတြ႔ခင ြ ့္ေတာင္းတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတာင္းပါတယ္။ ေတာင္းေပမယ့္လည္း ဘာမွမရခဲ့ဘူး။ ၾကားကာလအတြင္းမွာ ေတြ႔ဆုံခင ြ ့္ လုံး၀ မရခဲ့ပါဘူး။ ေမး။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ အခုလုိ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားတာဟာ ျပည္တင ြ ္း အက္ဥပေဒအရ (၅) ႏွစ္အထိပဲ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ပုိင္ခင ြ ့္ ရွိတယ္ဆုိၿပီး ဆရာတို႔ဘက္က တင္ျပတာကုိ အစုိးရဘက္ကလက္မခံဘူး။ အယူခံကုိ ၾကားနာမႈေတာင္မရွိဘဲ ပယ္ခ်ခဲ့တယ္ဆုိေတာ့ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္စြမ္း ရွိပါဦးမလား။

ရွိပါဦးမလား။ ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ရွိရင္ရွိသလုိ လုပ္မွာပဲ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆုိေတာ့ ဒါတာ၀န္ကုိ ျဖစ္ေနၿပီဗ်ာ။ အခုအဆင့္က်ေတာ့ ေျဖသာေျဖလုိက္တာေပါ့။ အခုဟာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ တားဆီးထားတဲ့အခ်ိန္က (၂၁) ရက္ပဲ က်န္ေတာ့တယ္ဗ်။ အဲေတာ့ဒါက သူတို႔ေျပာတဲ့ (၆) ႏွစ္အရကုိပဲ (၂၇) ရက္ ေမလ ၂၀၀၉ ဆုိရင္ ကုန္ၿပီ။ ကုန္ၿပီဆုိေတာ့ကား လႊတ္ရမယ္။ လႊတ္ေပးလည္း လႊတ္ေပးမွာပါ။ ဟုိတုန္းကလည္း ပထမအႀကိမ္အေရးယူတုန္းကလည္း ဒီလုိပဲ လႊတ္ေပးတာပဲ။ လႊတ္ေပးမွာပါ။ ေမး။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရ႕ဲ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ကာလအတြင္း ဆရာ၀န္နဲ႔ေတြ႔ဆုံခင ြ ့္၊ ေရွ႕ေနနဲ႔ ေတြ႔ဆုံခင ြ ့္ေတြဟာ အာဏာပုိင္ေတြကုိ အဆင့္ဆင့္တင္ျပၿပီးမွ ေတြ႔ဆုံေနရတယ္။ ေတြ႔ဆုံခင ြ ့္ျပဳခဲ့တာလည္း အင္မတန္မွ နည္းတယ္ဆုိေတာ့ ဒီ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ စြဆ ဲ ုိထားတဲ့ ဥပေဒပုဒ္မ (၁၀/ခ) မွာ ဒီအခြင့္ အေရးေတြနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းၿပီး အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားတာမ်ဳိး မရွိဘူးလား။ ေျဖ။ ။ (၁၀/ခ) နဲ႔ လုပ္ထားတာက အခ်က္က (၄) ခ်က္ကုိးဗ်။ ဘယ္မွာသာ ေနထုိင္ရမယ္။ ဘယ္မွာ မေနထုိင္ရဘူး။ ဘယ္သူေတြနဲ႔မေတြ႔ရဘူး။ ဘာေတြ မထားရဘူး စတဲ့ အခ်က္ေလးခ်က္ကုိ ကန္႔သတ္ထားပါတယ္။ စတာေတြက လြဲလို႔ရွိရင္ က်န္တဲ့ဟာ အားလုံးခံစားခြင့္ရွိတယ္။ တားဆီးတဲ့အထဲ မပါေသာ ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရး မွန္သေရြ႕ သူခံစားပုိင္ခင ြ ့္ရွိတယ္။ အခုေတာ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခင ြ ့္မွာေတာ့ ဘာမွအခက္အခဲ မရွိေတာ့ဘူးဗ်။ (၈.၈.၂၀၀၈) ရက္ေန႔ကတည္းက လတုိင္းလုိလုိ ပုံမွန္ေတြ႔သြားပါၿပီ။ ေရွ႕ေနနဲ႔သာ။ ဥပေဒမွာ ဆုိထားတာက ျပည္တင ြ ္းဥပေဒ ေရာ၊ ျပည္ပဥပေဒေရာမွာေပါ့ဗ်ာ။ အမႈသည္ တေယာက္ဟာ သူရ႕ဲ ေရွ႕ေနနဲ႔ ေတြ႔ပုိင္ခင ြ ့္ရွိတယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ေဖာ္ျပထားေတာ့ တင္ျပေတာ့ထားတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ခြင့္မျပဳဘူးဗ်ာ။ ေမး။ ။ အယူခံပယ္ခ်ျခင္းမျပဳမီ အယူခံကုိ ၾကားနာေပးဖုိ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီကုိ ေမတၱာရပ္ခံစာ ေပးပုိ႔မႈ ဘယ္ႏွႀကိမ္ေလာက္မ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရပါသလဲဆရာ။ ေျဖ။ ။ ေလးႀကိမ္။ ပထမပိုင္းကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က သတင္းတပ္ဖြဲ႔အဆင့္ကုိပဲ ဆက္သယ ြ ္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေနတာ။ ေနာက္ေတာ့ ကဲမထူးဘူး။ သတင္းတပ္ဖြဲ႔ကလည္း အထက္ကုိ ျပန္ျပန္တင္ျပေနရတာရွိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က အယူခံအဖြဲ႔ရ႕ဲ အႀကီးအကဲ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီကို တုိက္႐ုိက္တင္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အယူခံတင္တာက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တုိဘာ (၉) ရက္မွာ တင္ၿပီး ႏုိ၀င္ဘာလ ဘာမွမထူးေသးဘူး။ ဒီဇင္ဘာလ ဘာမွ မျဖစ္ေသးဘူးဆုိေတာ့ အယူခံတင္ၿပီး ႏွစ္လတုိင္တုိင္ ဘာမွျဖစ္မလာေတာ့ ဒီဇင္ဘာလကုန္ (၃၀) ရက္ေန႔က်ေတာ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီ ေမတၱာရပ္ခံစာ စေရးပါတယ္။ ေနာက္တခါ ေနာက္ႏွစ္ ၂၀၀၉ ဇန္န၀ါရီ (၂၀) ရက္မွာ ေနာက္တႀကိမ္ ထပ္ေရးပို႔ပါတယ္။ ေနာက္ ေဖေဖာ္၀ါရီက်ေတာ့ မေရးျဖစ္ဘူးဗ်။ မေရးျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းက အဲဒီလထဲမွာ မစၥတာဂမ္ဘာရီနဲ႔ မစၥတာ ကင္တားနားတုိ႔လာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က အခ်ိန္ကုိက္ၿပီး လုပ္တယ္လုိ႔ ထင္မွာစုိးလို႔ မေရးခဲ့တာ။ ေနာက္ မတ္လေရာက္ေတာ့ (၁၃) ရက္ေန႔မွာ ထပ္တင္တယ္။ အဲဒါလည္း ဘာမွအေၾကာင္းျပန္ၾကားမႈ မရွိေတာ့ ဧၿပီ (၁၀) ရက္မွာ ေနာက္တေစာင္ ထပ္တင္တယ္။ အဲဒါလည္းမထူးေတာ့ (၂၈) ရက္မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊဆီကုိ တုိက္႐ုိက္တင္ျပလုိက္တာ။ တုိက္ဆုိင္လုိ႔လားေတာ့ မသိဘူး။ သူတို႔နဂုိကတည္းကပဲ လုပ္ေနလား။ က်ေနာ္လည္း မသိဘူးေပါ့ေလ။ အဲဒီမွာ ခ်က္ခ်င္း အေရးယူ ေဆာင္ရြက္လာၿပီးေတာ့ အယူခံကုိ ပယ္လုိက္တာပဲ။ ဧၿပီ (၃၀) ရက္မွာ ပယ္လုိက္တယ္။ ေမး။ ။ အဲဒီ ဧၿပီ (၃၀) ရက္မွာ အယူခံပလပ္လုိက္ေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားစာနဲ႔အတူ ေရွ႕ေနဦးလွမ်ဳိးျမင့္ဆီမွာ ခ်ိပ္ပိတ္စာတေစာင္ပါလာတယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားထားရပါတယ္။ အဲဒီစာထဲမွာ ဘာေတြ ေဖာ္ျပေရးသား ထားပါသလဲ။ ေျဖ။ ။ ေအာ္..အဲဒီစာက ေစာေစာကေျပာသလုိေပါ့ေလ။ (၃၀) ရက္ေန႔မွာ ဟုိက ပလပ္တယ္ဆုိတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်လုိက္ေရာ။ ဦးလွမ်ဳိးျမင့္ ေနျပည္ေတာ္လာခဲ့ပါလုိ႔ ေခၚလုိ႔ သူ ေနျပည္ေတာ္သြားရတယ္ဗ်။ ဟုိေရာက္ေတာ့ က်ေနာ့္ဆီကုိ လိပ္မူထားတဲ့ ခ်ိပ္ပိတ္စာကုိ ဦးလွမ်ဳိးျမင့္ကုိေပးတယ္။ အဲဒီမွာ ဦးလွမ်ဳိးျမင့္က က်ေနာ့္ဆီကုိ ဖုန္းလွမ္းဆက္တယ္။ စာတေစာင္ေတာ့ ရထားတယ္ ဖြင့္ေဖာက္ၿပီး ၾကည့္ရမလားလို႔ ေမးတယ္။ က်ေနာ္က ဒီေရာက္မွ အတူေဖာက္ၾကတာေပါ့ဗ်ာလုိ႔ ျပန္ေျပာေတာ့ ရန္ကုန္ကုိ ယူလာၿပီး အတူတူဖင ြ ့္ေဖာက္ၾကည့္ၾကတယ္။ စာထဲမွာ ဘာပါလာလဲဆုိေတာ့ အယူခံစိစစ္ေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔လုိက္တယ္တဲ့။ အဲဒီအယူခံစိစစ္ေရးအဖြဲ႔က ဌာနေပါင္းစုံမွာ ရွိတဲ့ စာေတြဓာတ္ပုံေတြကို ၾကည့္တယ္တဲ့။ အဲလုိၾကည့္ျပဳၿပီးေတာ့မွ အႀကံျပဳတာက ဥပေဒနဲ႔အညီ ခုိင္လုံေသာ အေထာက္အထားမ်ား မေတြ႔ရွိရတဲ့အတြက္ ပလပ္တယ္တဲ့။ အဲဒါေတြပါပါတယ္။

မ်ဳိးဆက္ျခားေရး စိတ္မကူးေသး

ေဆာင္းပါး ေမေက်ာ္ ေသာၾကာေန႔၊ ေမလ 08 2009 20:37 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္

ခ်င္းမုိင္ (မဇၥ်ိမ)။

။ “ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြလား၊ ေပါမွေပါ ဆရာမေရ” ဟု လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ ျပင္စလူေဒသ ေက်းရြာတရြာမွ

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တဦးျဖစ္သူ မလြင္လင ြ ္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။ သူက အသက္ ၂၄ ႏွစ္၊ ကေလး ၃ ေယာက္ မိခင္။ ယခုလည္း ေနာက္ထပ္တေယာက္ ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္ထားလိုက္ေသးသည္။ မုန္တိုင္းဒဏ္ ခံထားရေသာ္လည္း သူတို႔ မိသားစုေလးမွာ ကံေကာင္းေထာက္မစြာ မပ်က္စီးခဲ့ေပ။ အစဥ္အလာအရ ေရလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သည့္ သူ႔မိသားစုသည္ အျခား မုန္တိုင္းဒဏ္ခံ မိသားစုမ်ားကဲ့သို႔ စီးပြားေရး အခက္အခဲကိုေတာ့ ရင္ဆုိင္ေနရဆဲ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဘုရားေပးသျဖင့္ ရရွိလာသည့္ ကိုယ္ဝန္ကို မုန္တိုင္းၿပီးသည့္အခါ လြယ္ထားရေၾကာင္း မလြင္လင ြ ္က ေပါ့ပါးစြာပင္ ဆိုလိုက္ေသးသည္။ လက္ရွိ ကိုယ္ဝန္ ၃ လသား အရြယ္၌ က်န္းမာေရးဌာနသို႔ သြားေရာက္ကာ ေမးခိုင္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆး တၾကိမ္ ထိုးၿပီး၊ အဝါေရာင္ႏွင့္ အနီေရာင္ေဆး ၂ လံုးအား သားဖြားဆရာမက ေပး၍သာ ေသာက္ရသည္ အမ်ဳိးအမည္ မကဲြလွ။ အသက္ ၂၄ ႏွစ္အရြယ္တင ြ ္ ကေလး ၃ ေယာက္ႏွင့္ ေနာက္ထပ္ တေယာက္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ထားသူ သူက သားဆက္ျခားျခင္းကို မသိေၾကာင္း ေျပာသည္။ “က်န္းမာေရး ဆရာမနဲ႔ ဆရာတေယာက္ ရွိတယ္။ ေမြးရင္ေတာ့ သူတို႔နဲ႔ ေမြးမွာပါ။ သူတို႔ မရွိရင္ေတာ့ အရပ္လက္သည္နဲ႔ ေမြးမယ္” ဟု မလြင္လင ြ ္က သူ၏ စတုတၳေျမာက္ ကေလးကို ေမြးဖြားရန္ စီစဥ္ထားပံုကို ေျပာလာသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေက်းလက္ေဒသမ်ား၌ ဆရာဝန္ဆိုသည္မွာ ရွားပါးကုန္စည္ကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနခဲ့သည္က ၾကာေလၿပီ။ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ မရွိဘ၊ဲ ဆင္းရဲခ်ဳိ႕တဲ့ေသာ ေက်းရြာမ်ားသို႔ မည္သည့္ ဆရာဝန္မ်ား လာခ်င္ၾကမွာပါလိမ့္။ ယခင္တုန္းကလည္း မရွိ၊ ယခုလည္း မရွိ။ သားဖြား ဆရာမဆိုသည္က ၁ဝ တန္းေအာင္လွ်င္ သင္တန္းတက္ၿပီးေနာက္၊ ေက်းရြာသားမ်ားအတြက္ အဓိက အားကိုးရသည့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္သည့္ လုပ္သားမ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ ျပင္စလူမွာ တိုက္နယ္ေဆး႐ံု ရွိသည္္။ မလြင္လင ြ ္၏ ေက်းရြာမွ ဆိုင္ကယ္ျဖင့္ သြားေရာက္ပါက နာရီဝက္ခန္႔အၾကာ သြားရၿပီး၊ စက္ေလွျဖင့္ဆိုလွ်င္ မိနစ္ ၂ဝ ခန္႔သာ သြားရသျဖင့္ ေတာ္ေပေသးသည္။ “ဟိုတေလာက ရြာက ေကာင္မေလးတေယာက္ လက္သည္နဲ႔ မေမြးႏိုင္လို႔ ေဆး႐ံုေျပးရတယ္။ အဆင္ေျပသြားပါတယ္” ဟု မလြင္လင ြ ္က သူ၏ စိတ္သက္သာရာ ရပံုကုိ ေျပာျပသည္။ လြယ္ထားရသည့္ ကိုယ္ဝန္ကို မည္ကဲ့သို႔ ေစာင့္ေရွာက္သလဲဟု ေလ့လာစူးစမ္းၾကည့္ရာ၊ သူက တခစ္ခစ္ ရယ္သံႏွင့္အတူ ''ဒီအတိုင္းပဲ ထားပါတယ္။ မေျပာတတ္ဘူး'' ဟု တုံ႔ျပန္ေျဖဆိုသည္။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ေမလဆန္းတြင္ အညႇာအတာ ကင္းမဲ့စြာ တုိက္ခတ္ခဲ့သည့္ နာဂစ္မုန္တုိင္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျပင္စလူသည္ကား ယခင္လို မစည္ကားေတာ့။ သည္ေနရာ၌ပင္ ဆက္လက္ ေနထုိင္လာသည့္ မလြင္လင ြ ္က အားေဆး ေသာက္ခ်င္ေသာ္လည္း ေဆးဝယ္ရန္ အခက္အခဲ ရွိေနသည္။ “ျပင္စလူက နာဂစ္ေနာက္ပိုင္း မစည္ေတာ့ဘူး။ ေဆးလည္း စံုစံုလင္လင္ မရပါဘူး။ လိုခ်င္ရင္ လပြတၱာကို မွာရတယ္။ ဒီမွာကေတာ့ ေတာဆိုေတာ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ဆိုေပမယ့္ အားေဆးေတြ ဘာေတြ မေသာက္ပါဘူး” ဟု သူက ဆိုသည္။ ''ေဆးမရွိတာေရာ၊ ေနာက္ …'' ဟု ဆိုကာ၊ စကားသံ ထြက္မလာေတာ့။ ေျခာက္ကပ္ကပ္ ရယ္သံသာ ေပၚထြက္လာသည္။ ေငြေၾကးခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းကို ဖုန္းထဲမွ ေမးေနသည့္ က်မကို သူ႔ဘက္က ေျပာလိုဟန္မရွိ။ သုိ႔ေသာ္ သူေ ႔ လသံက ေျပာၿပီးသြားသလိုပင္ ထင္မွတ္လုိက္ရသည္။ ကေလး ၃ ေယာက္က တႏွစ္ၾကီး တႏွစ္ငယ္မ်ား။ ေက်းလက္အမ်ားစု ထံုးစံအတုိင္း ငယ္ရြယ္စဥ္၌ပင္ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့သည့္ သူသည္ သားဆက္မျခားဘဲ ဘာေၾကာင့္မ်ား အဆက္မျပတ္ မီးဖြားရပါလိမ့္။

“အခုေတာ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တိုင္းကို သံဓာတ္အားေဆးနဲ႔ ဗီတာမင္ေအ တိုက္ပါတယ္။ ကေလး အေနအထားကို တလ တခါေလာက္ေတာ့ စစ္ေပးပါတယ္။ အခုဟာက ရြာေတြကို လွည့္ၿပီး ၾကည့္ေနရတယ္။ နာဂစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆရာမက ရွားသြားတယ္” ဟု ဘိုကေလးၿမိဳ႕နယ္ ေက်းရြာတရြာမွ သားဖြားဆရာမ တဦးက ဆိုသည္။ သားဆက္ျခား က်န္းမာေရးက သူတို႔အတြက္ အခက္အခဲ ရွိေနသည္။ သားဆက္ျခားနည္းက အခ်ိန္မွန္ စနစ္တက် ေဆးထိုးေဆးေသာက္ ျပဳလုပ္ရမည္။ “သားဆက္ျခားဖို႔က အခ်ိန္မွန္ ေဆးထိုးေဆးေသာက္ဖို႔။ ေနာက္ ေဆးအလံုအေလာက္ ရဖို႔က အခက္အခဲ ရွိတယ္။ အဓိက က ေဆးမရွိတာပါ” ဟု ဆရာမက ဆက္ေျပာသည္။ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္း PSI သည္ သားဆက္ျခား ေဆးမ်ားကို သူတို႔ထံ တဆင့္ခံ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ ေဆးခန္းမ်ားမွတဆင့္ ျဖန္႔ေဝေပးေနသည္။ သို႔ေသာ္ ေဆးခန္းပိုင္ရွင္ ဆရာဝန္တဦး အဆိုအရ ေဆးေလာက္ငသည္ဟူ၍ မရွိေပ။ ၿမိဳ႕ေပၚေဒသမ်ားတြင္ သားဆက္ျခားျခင္း လြယ္ကူေသာ္လည္း ေက်းလက္ေဒသမ်ား အထူးသျဖင့္ နာဂစ္ဒဏ္သင့္ ေဒသမ်ားတြင္ မလြယ္ကူ။ မလြင္လင ြ ္ကို ေမးၾကည့္ရာ သူက သားဆက္ျခားရန္ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးပါ။ သူ႔အေနျဖင့္ အသက္ ၂၄ ႏွစ္သာ ရွိေသးသျဖင့္ ေမြးမည္ဆိုလွ်င္ ေနာက္ထပ္ အမ်ားၾကီး ေမြးႏုိင္ေပဦးလိမ့္မည္။ နာဂစ္ဒဏ္သင့္ ေဒသျဖစ္သျဖင့္ စီးပြားေရး က်ဆင္းေနကာ၊ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ အားကိုးေလာက္ဖြယ္ လမ္းစမ်ားက နည္းပါးေနခ်ိန္တင ြ ္ စနစ္တက် သားဆက္ျခားရန္ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ေဒသတခုလံုးသို႔ လႊမ္းၿခံဳႏိုင္ျခင္း မရွိေသးပါသလဲ။ UNFPA (ကုလသမဂၢ လူဦးေရ ရန္ပံုေငြအဖဲြ႔) က နာဂစ္သင့္ ေဒသအတြက္ က်န္းမာေရးလုပ္သား ၁၆၀၀ ေက်ာ္၊ ဘိုကေလး၊ လပြတၱာႏွင့္ ေဒးဒရဲတင ြ ္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေဂဟာမ်ားအျပင္ နာဂစ္မုန္တုိင္း တုိက္အၿပီး တႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးေပါင္း ၇၀၀၀ ေက်ာ္အား ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ဆုိသည္။ ဤေဂဟာမ်ားက ေဆး႐ံုႏွင့္ ေဝးကြာလွသည့္ ေဒသမ်ား၌ အသံုးဝင္လွေၾကာင္း လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ ဆရာဝန္ၾကီး ေဒါက္တာ ရဲဝင္းက ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ သားဆက္ျခားေရးအတြက္ ေဆးဝါးမ်ား ျဖန္႔ျဖဴးျခင္း၊ အသိပညာေပးျခင္းကို ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ကာလတြင္ အေလးအနက္ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေနေသးသည္။ ဘိုကေလးၿမိဳ႕ေပၚမွ ေဆးဆိုင္တဆိုင္ကမူ ပဋိသေႏၶ တားေဆးမ်ားမွာ အေရာင္းရဆံုး ေဆးတမ်ိဳးျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္္။ မလြင္လင ြ ္ကမူ စီးပြားေရး အဆင္မေျပသည့္ ၾကားကပင္ ကေလးတားရန္ စိတ္မကူးေပ။ သူက “အဆင္မေျပတာေတာ့ အဆင္မေျပတာေပါ့။ ကေလးတားဖို႔ေတာ့ စိတ္မကူးပါဘူး။ ၾကံဳသလိုပါပဲ” ဟု ဆိုပါေလသည္။ ေရႊဆုိင္ လုယက္မႈတင ြ ္ မသကၤာသူ ႏွစ္ဦး ဖမ္းဆီးခံရ ဖနိဒါ ေသာၾကာေန႔၊ ေမလ 08 2009 17:29 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္

ခ်င္းမုိင္ (မဇၩိမ)။

။ မႏၲေလးတုိင္း ရမည္းသင္းၿမိဳ႕ ေစ်းအတြင္းရွိ ေရႊဆုိင္အား ယခုလ ၆ ရက္ေန႔က ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္၍ ေရႊထည္ပစၥည္းမ်ား

လုယက္ခဲ့သူ ၃ ဦးအနက္ မသကၤာဖြယ္ ၂ ဦးအား ယမန္ေန႔ ေန႔ခင္းပိုင္းတြင္ ရဲက ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ လုယက္သူမ်ားက ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ေသာေၾကာင့္ လူတဦး ေသဆံုးၿပီး၊ ဆုိင္ရွင္ မိသားစုဝင္ ၂ ဦး ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည့္ ေဒၚေအးၾကည္ႏွင့္ သားမ်ား ေရႊဆုိင္အား လုယက္မႈႏွင့္ ဆက္စပ္ကာ ရမည္းသင္းၿမိဳ႕ခံ အသက္ ၁၉ ႏွစ္ႏွင့္ ၂ဝ ႏွစ္အရြယ္ မြတ္စလင္ ညီအကုိ ႏွစ္ဦးအား ေပ်ာ္ဘြယ္ ရဲစခန္းက ဖမ္းဆီးလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ “မေန႔ကဆုိေတာ့ ၾကာသပေတးေန႔ေပါ့ေနာ္။ ၇ ရက္ေန႔ ေန႔ခင္းေလာက္မွာ သူတုိ႔ ၃ ေယာက္ထဲက ညီအကုိ ႏွစ္ေယာက္ကုိ ရမည္းသင္းေပ်ာ္ဘြယ္အစပ္မွာ ဖမ္းမိတယ္။ ရဲစခန္းက လာေျပာတယ္။ ေပ်ာ္ဘြယ္ ရဲစခန္းမွာ ေခၚစစ္ေနတယ္” ဟု လုယက္ခံရသည့္ ေရႊဆုိင္မွ အမည္မေဖာ္လိုသူ မိသားစုဝင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ရမည္းသင္းႏွင့္ ေပ်ာ္ဘြယ္ၿမိဳ႕နယ္ ႏွစ္ခုၾကားတြင္ တည္ရွိကာ၊ ရမည္းသင္းမွ ကားျဖင့္ သြားပါက တနာရီအၾကာ ကြာေဝးသည့္ ယင္းမာျပင္ေက်းရြာ၌ သူတို႔အား ဖမ္းဆီးခဲ့ကာ၊ ယင္းမာျပင္သည္ ေပ်ာ္ဘြယ္ၿမိဳ႕နယ္တင ြ ္ ရွိသျဖင့္ သူတို႔အား ေပ်ာ္ဘြယ္ ရဲစန္း၌ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားသည္။ ရမည္းသင္း ရဲတပ္ဖြဲ႔က ေရႊ တပိႆာႏွင့္ ၆ဝ က်ပ္သား၊ က်ည္ေဘာက္ ၂ ခုကုိ သိမ္းဆည္းရမိသည္ဟု ေျပာဆိုေၾကာင္း ေရႊဆုိင္မိသားစုဝင္က ဆုိသည္။ “၃ ပြင့္ အဆင့္ရွိ ရဲတေယာက္က ဖုန္းဆက္ေျပာတာ။ ေရႊပစၥည္းတခ်ဳိ႕ ယူထားတယ္။ က်ည္ေဘာက္ ၂ ခုနဲ႔” ဟု သူက ေျပာသည္။ ယခုလ ၆ ရက္ေန႔ ညေန ၄ နာရီခန္႔က ေသနတ္သမား ၃ ဦးသည္ ရမည္းသင္းေစ်းရွိ ေရႊဆိုင္အတြင္း ဝင္ေရာက္ကာ ေခါက္ကာဘုိင္ဟု ယူဆရသည့္ ေသနတ္ျဖင့္ ေရႊထည္ပစၥည္းမ်ားကို လုယက္ခဲ့သည္။ ေရႊဆြဲၾကိဳး အကံုး ၃ဝဝ (အေလးခ်ိန္ ၅ ပိႆာခန္႔) ႏွင့္ လက္ေကာက္မ်ား (၂ ပိႆာခန္႔) ယူေဆာင္ကာ ထြက္ေျပးခဲ့ၿပီး၊ ဆုိင္ကယ္ဆီျပတ္၍ လမ္းေဘးတြင္ ထိုးရပ္ထားသည့္ စစ္မႈေထာင္းေဟာင္းတဦး၏ ဆုိင္ကယ္ကုိ လုယူကာ ပုိင္ရွင္အား ပစ္သတ္ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ လုယက္သူမ်ားက ဆုိင္အတြင္း ေသနတ္ပစ္ခတ္မႈ ျပဳလုပ္ခဲ့သျဖင့္ ဒဏ္ရာရခဲ့သည့္ ေရႊဆိုင္မိသားစုဝင္ ေဒၚခ်ဳိၿပံဳးသည္ မႏၲေလး ေဆး႐ံုတင ြ ္ ဆက္လက္၍ ကုသေနရဆဲ ျဖစ္သည္။ အကိုျဖစ္သူ ဦးမ်ဳိးသန္းမွာ ရမည္းသင္း ေဆး႐ံုသို႔ တင္ခဲ့ရာမွ ယေန႔တင ြ ္ ေနအိမ္သို႔ ျပန္ေရာက္လာၿပီ ျဖစ္သည္။ လုယက္မႈ မျဖစ္ခင္ ၂ ရက္အလို၊ ယခုလ ၄ ရက္ေန႔က မေကြးတုိင္း ေရစၾကိဳၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ေျခလ်င္တပ္ရင္း - ခလရ ၂၅၆ ရွိ လက္နက္တုိက္ ေဖာက္ထင ြ ္းမႈ ျဖစ္ခဲ့ေသးသည္။ လက္နက္တုိက္ ေဖာက္ထင ြ ္းမႈႏွင့္ ေရႊဆုိင္လုယက္မႈ ဆက္စပ္ႏုိင္သျဖင့္ စစ္အစိုးရ ႐ံုးစိုက္ရာ ေနျပည္ေတာ္မွ ညႊန္ၾကားထားေသာေၾကာင့္ ေဒသတြင္း ရဲႏွင့္ စစ္တပ္ဖဲြ႔က ပူးတဲ၍ ြ ပုိက္စိတ္တုိက္ ရွာေဖြစစ္ေဆးေနေၾကာင္း ေရႊဆုိင္မိသားစုဝင္ အေျပာအရ သိရသည္။ ''လက္နက္ကုိင္ တေယာက္ကုိ ေနျပည္ေတာ္ တုိင္းျပည္သူ႔ ရဲခ်ဳပ္ကအစ ဦးစီးၿပီးေတာ့ လမ္းေတြ ပိတ္ဆုိ႔ၿပီးေတာ့ ကားေတြ ရွာေဖြစစ္ေဆးတဲ့ အေနအထားအထိ လုပ္ေနတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဆ ဲ ုိေတာ့ ေနျပည္ေတာ္နဲ႔ နီးေတာ့ မမိရင္ ျပဳတ္ကုန္မယ့္ သေဘာ သတင္းေတြ ထြက္ေနတယ္'' ဟု သူက ေျပာသည္။ ယခု အဖမ္းအဆီးသတင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရမည္းသင္း ရဲစခန္းသို႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ ဆက္သြယ္၍ မရခဲ့ပါ။ အန္အယ္ဒီ လူငယ္ကုိ ေလာင္းကစားမႈျဖင့္ တရားစဲြ ကုိ၀ုိင္း ေသာၾကာေန႔၊ ေမလ 08 2009 17:16 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္

ခ်င္းမုိင္ (မဇၥ်ိမ)။

။ တြံေတးၿမိဳ႕နယ္ အန္အယ္ဒီ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္အား ယမန္ေန႔က ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးေနာက္ ေန႔တင ြ ္းခ်င္းပင္ ေလာင္းကစားမႈျဖင့္

တရားစြဲလိုက္ၿပီ ျဖစ္သည္။ ခ်ဲစာရြက္ လက္၀ယ္ေတြ႔ရွိသည္ဟု စြပ္စဲြကာ တြံေတးၿမိဳ႕နယ္ အန္အယ္ဒီ လူငယ္တာဝန္ခံ (၁) ကိုရဲထဋ ြ ္ေခါင္အား ၿမိဳ႕နယ္ ရဲနယ္ထိန္း ဝင္းထြဋ္ထဋ ြ ္ဦး ဦးေဆာင္သည့္အဖြဲ႔က ယမန္ေန႔ နံနက္ပိုင္းက ေနအိမ္တင ြ ္ ဖမ္းဆီးၿပီးေနာက္၊ တရား႐ံုးသို႔ ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ရာ ေလာင္းကစားမႈျဖင့္ တရားစဲြလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ''ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္း၊ သတင္းၾကားတာနဲ႔ ကိုေဇာ္မင္းထြန္း (ၿမိဳ႕နယ္ အန္အယ္ဒီ စည္း႐ံုးေရးေကာ္မတီ တဲဘ ြ က္အတြင္းေရးမွဴး) က လိုက္သြားတယ္ေပါ့ေနာ္။ စြဲတာက ေလာင္းကစားမႈ သေဘာေပါ့။ တရား႐ံုးကပဲ ေျပာလိုက္တာ။ ၁၅ (က) သို႔မဟုတ္ ၁၆ (က) ျဖစ္မယ္။ ၁၅ (က) ဆိုတာကေတာ့ ထိုးသား သေဘာမ်ဳိးေပါ့။ ၁၆ (က) ဆိုရင္ေတာ့ ဒိုင္လံုးလံုး ျဖစ္သြားၿပီ။ ေလာေလာဆယ္ အဲဒီလိုပဲ အၾကမ္းမ်ဥ္း သိထားတယ္ရွင့္'' ဟု ကိုရဲထဋ ြ ္ေခါင္၏ ဇနီးသည္ မေမမ်ဳိးစုက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။ ေနအိမ္သို႔ လာေရာက္ဖမ္းဆီးသူ နယ္ထိန္း ဝင္းထြဋ္ထဋ ြ ္ဦးအဖြဲ႔က တြံေတးၿမိဳ႕နယ္မွဴးမွ ဖမ္းဆီးခိုင္းသည္ဟု ေျပာဆိုသလုိ၊ ခ်ဲစာရြက္ လက္၀ယ္ေတြ႔ရွိေၾကာင္း လက္မွတ္ထိုးခုိင္းရာတြင္ ကိုရဲထဋ ြ ္ေခါင္က သူသည္ ခ်ဲႏွင့္ မပတ္သက္သည့္အျပင္ ခ်ဲစာရြက္မ်ားလည္း လက္ဝယ္ မရွိျခင္းေၾကာင့္ လက္မွတ္ထိုးရန္ ယမန္ေန႔ ဖမ္းဆီးခံရစဥ္က ျငင္းဆိုခဲ့သည္။

တြံေတးရဲစခန္းတြင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံထားရေသာ ခင္ပြန္းသည္ထံသို႔ ယေန႔ေန႔လယ္၌ သြားပို႔ခဲ့ေသာ အစားအေသာက္မ်ားကို စခန္းမွဴး ဦးျမင့္ေက်ာ္က လက္ခံထားလိုက္ေသာ္လည္း လူခ်င္းေတြ႔ခင ြ ့္ မရဘဲ မေမမ်ဳိးစု ျပန္လာခဲ့ရသည္။ “ထမင္းေတြ၊ မုန္႔ေတြ၊ ေသာက္ေရဘူးေတြေပါ့ေလ၊ သြားပို႔တာေပါ့ေနာ္။ က်မက ေတြ႔လို႔ရမလား ဦးလို႔ေျပာေတာ့ ေတြ႔လို႔မရဘူး။ ေတြ႔လို႔မရဘူးတဲ့၊ ေပးခ်င္တာကို ေပးခဲ့လိုက္ပါတဲ့၊ ေပးေပးမယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ ေတြ႔ခင ြ ့္ေတာ့ မရွိဘူးတဲ့။ အဲဒီလို ေျပာတယ္ရွင့္။ အေပါက္ဝကေနပဲ စခန္းမွဴး ဦးျမင့္ေက်ာ္က ယူထားလိုက္ၿပီး ျပန္လႊတ္လိုက္တယ္ရွင့္၊ က်မတို႔ကို” ဟု သူက ေျပာသည္။ ကုိရဲထဋ ြ ္ေခါင္အား လာမည့္ ၂၁ ရက္ေန႔တင ြ ္ ထပ္မံ၍ ႐ံုးထုတ္မည္ျဖစ္ကာ၊ သူ႔ကို တံေ ြ တးရဲစခန္းတြင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားသည္။ ဂုဏ္သိကၡာ က်ဆင္းေစရန္ ဖန္တီးလာႏုိင္ဟု NLD (L/A) ေျပာဆို ဖနိဒါ၊ ေမေက်ာ္ ၾကာသပေတးေန႔၊ ေမလ 07 2009 20:01 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္

ခ်င္းမုိင္ (မဇၩိမ)။

။ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနသည့္ ေနအိမ္အတြင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား တဦး တိတ္တဆိတ္ ဝင္ေရာက္ခဲ့မႈကို

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဂုဏ္သိကၡာ က်ဆင္းေစရန္ ဖန္တီးလာႏိုင္ေၾကာင္း ျပည္ပအေျခစိုက္ အန္အယ္ဒီ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ) က ေျပာသည္။ ပါတီေခါင္းေဆာင္၏ ေနအိမ္၌ ၂ ရက္ၾကာေနခဲ့ၿပီး၊ ယခုလ ၅ ရက္ေန႔ ညေနတြင္ ျပန္လည္ ထြက္ခြာလာကာ၊ ၆ ရက္ေန႔တင ြ ္ အင္းယားကန္အတြင္း ေရကူးေနစဥ္ အဖမ္းခံခဲ့ရေၾကာင္း ျမန္မာစစ္အစိုးရ သတင္းစာမ်ားတြင္ သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္အေပၚ NLD (L/A) ေခၚ အန္အယ္ဒီ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ) က တံု႔ျပန္ ေျပာဆုိလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ “ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ေထာက္ပံ့တယ္၊ ေထာက္ခံတဲ့ လူလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးေၾကာင့္ ဝင္လာတယ္ ဆုိတာကုိ မေျပာဘဲနဲ႔ အမ်ဳိးသမီး တေယာက္အိမ္ကုိ ေယာက္်ားတေယာက္ ၂ ရက္ၾကာ ခိုလႈံေနပါတယ္လို႔ အေၾကာင္းျပခ်က္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရ႕ဲ သိကၡာ ေစာ္ကားတာပဲ” ဟု NLD (L/A) ႏိုင္ငံျခားေရးရာ တာဝန္ခံ ဦးညိဳအုန္းျမင့္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေနအိမ္ဝင္းသို႔ စစ္အစိုးရ အဆိုအရ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားတဦး ခိုးဝင္ခဲ့ျခင္းကို လံုၿခံဳေရး အားနည္း၍ ျဖစ္ပြားရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာျပည္တင ြ ္းရွိ NLD က ဆုိသည္။ “က်ေနာ္တုိ႔က အေသးစိတ္ အက်ဳိးအေၾကာင္း ဘာမွ မသိေသးဘူးဆုိေတာ့ တခုပဲ ေျပာႏုိင္မယ္ဗ်ာ။ လံုျခံဳေရး အားနည္းေနလုိ႔ ျဖစ္တာလုိ႔ပဲ ေျပာႏုိင္တာေပါ့ဗ်ာ” ဟု NLD ေျပာေရးဆိုခင ြ ့္ရွိသူ ဦးဉာဏ္ဝင္းက ေျပာသည္။ ယေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာတြင္ “လံုျခံဳေရးအရ တားျမစ္ထားေသာ နယ္ေျမ အတြင္းသို႔ လွ်ဳိ႕ဝွက္ တိတ္တဆိတ္ ဝင္ေရာက္ခဲ့မႈအတြက္ ၎၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအား သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ဆက္လက္ စစ္ေဆးေနေၾကာင္း” ဆိုထားသည္။ “ဒီေနရာကုိ ျဖတ္မသြားရ၊ ဒီေနရာကုိ မသြားရဆုိတဲ့ ဥပေဒကုိ ေၾကညာထားရမယ္၊ ျပ႒ာန္းထားရမယ္ေလ။ ေဒၚစုအိမ္ကုိ မည္သူ မဝင္ေရာက္ရဆုိတဲ့ ဥပေဒကုိ ျပ႒ာန္းထားတာ မရွိဘူး” ဟု ပဲခူးၿမိဳ႕ရွိ ေရွ႕ေန ဦးေအးျမင့္က ဆိုသည္။ ယခုကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ လံုျခံဳေရး အတြက္ အထူးစိုးရိမ္ဖယ ြ ္ရာပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း NLD က သံုးသပ္သည္။ NLD (L/A) ႏိုင္ငံျခားေရးရာ တာဝန္ခံကလည္း “နအဖ အစုိးရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လံုျခံဳေရးကုိ ေသခ်ာ တာဝန္ယူမထားဘူးဆုိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ စုစုေပါင္း ၁၃ ႏွစ္ ျပည့္ေတာ့မွာပါ။ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ ရိပ္သာလမ္းေရွ႕က လံုၿခံဳေရး တင္းက်ပ္မႈ မရွိဘူးဆုိတာ ေတြ႔ရတယ္။ အခုကိစၥကို ၾကည့္ရင္ အႏၲရာယ္မ်ားတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္ေလ” ဟု ဆိုသည္။ ယေန႔ထုတ္ျပန္သည့္ AP သတင္းတရပ္တင ြ ္ ယေန႔ ေန႔ခင္းပိုင္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရသည့္ ေနအိမ္အတြင္း ရဲတပ္သား ၂ဝ ဦးခန္႔ ဝင္ေရာက္သြားခဲ့ေၾကာင္း အိမ္နီးနားခ်င္းမ်ား၏ ေျပာဆိုခ်က္ကို ကိုးကားေဖာ္ျပထားသည္။ ေဒၚစုအိမ္ ခုိး၀င္သူကိစၥ ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ NLD လုိလား 08 May 2009 ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရ႕ဲ ေနအိမ္ၿခံ၀င္းထဲကုိ တိတ္တဆိတ္ ေရကူးၿပီး ေရာက္သြားခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံျခားသားတဦးကုိ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းလုိက္တယ္လုိ႔ အာဏာပုိင္ေတြဖက္က ေျပာဆုိခဲ့ေပမဲ့လည္း အေျခအေနေတြကုိ ဒီထက္ ပုိၿပီးမသိႏုိင္ေသးတာမုိ႔ စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနတဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (အဲန္အယ္လ္ဒီ) ကေတာ့ ဒါကုိ တိတိက်က် ထုတ္ျပန္ေျပာဆုိဖုိ႔ ေျပာလုိက္ပါတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား တဦးလုိ႔ဆုိတဲ့ ဖမ္းဆီးခံထားရသူရ႕ဲ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သက္ဆုိင္ရာ သံ႐ုံး က ေတြ႔ဆုံခင ြ ့္ရဖုိ႔လည္း ဆက္ၿပီး ေတာင္းခံေနေပမဲ့ မရႏုိင္ေသးဘဲ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ စုံစမ္းထား တဲ့ ကုိေအာင္လင ြ ္ဦက ေနာက္ဆုံးသိရသမွ်ေတြကုိ တင္ျပထားပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အင္းလ်ားကန္ နံေဘးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ေနအိမ္ကုိ ေရကူး၀င္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္ ကုိင္ေဆာင္ထားသူ Mr John Willian Yeattaw ဆုိသူကုိ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးေနတဲ့အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိ ထားေပမဲ့လည္း ဒီထက္ပုိၿပီး သဲသဲကြဲကဲြ သိလုိေနၾကတာပါ။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ဖမ္းဆီးခံထားရတာ သက္တမ္းကုန္ဆုံးဖုိ႔ ရက္ပုိင္းသာ လုိေတာ့တဲ့အခ်ိန္ အခုလုိ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚလာ တာမုိ႔လည္း ေနာက္ဆက္တဲြ ႐ုိက္ခတ္မႈေတြ ရွိလာေလမလားဆုိၿပီး စုိးရိမ္မကင္းျဖစ္တာေတြကလည္း ရွိေနတာပါ။ အစုိးရရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္မႈေတြ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိျဖစ္ေနရခ်ိန္ သံသယေတြသာ ပြားလာေနရတယ္လုိ႔ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (အဲန္အယ္လ္ဒီ) ပါတီ အတြင္းေရးမႉး အဖဲြ႔၀င္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦး၀င္းတင္ ကဆုိပါတယ္။ “က်ေနာ္ ျမင္ပံုျမင္နည္းကေတာ ့တမ်ိဳးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါ သူတို႔ လံုၿခံဳေရးတာ၀န္ရွိတယ္၊ သူတို႔ဘက္က အႀကီးအက်ယ္ ပ်က္ကြက္ တာပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဆ ဲ ုိေတာ့ ၿခံကုိလည္း သူတို႔ ေစာင့္ေနတယ္ဗ်ာ။ အိမ္ကုိလည္း ေစာင့္ေနတယ္ဗ်ာ။ ဒီၾကားထဲကေနၿပီး ေတာ့ သူခိုး၀င္တယ္ဆိုတာေတာင္ လြန္လွၿပီဗ်ာ။ ႏိုင္ငံျခားသားတို႔ဘာတို႔ ေရာက္တယ္ဆိုတာ သူတို႔ရ႕ဲ ညံ့ဖ်င္းမႈေပါ့။ အစိုးရရဲ႕ ညံ့ဖ်င္းမႈေပါ့။ အစိုးရရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအစီအမံေတြ မေသသပ္မႈ၊ မသပ္ရပ္မႈအေပၚမွာ သြားထိတယ္လို႔ ဒီလိုေျပာလုိ႔ ရတာပဲ။ ဒါက တခ်က္ေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္တခ်က္က - ဒီကိစၥဟာ ေဒၚစုကလည္း လြတ္ခါနီးၿပီေပါ့ဗ်ာ။ ဒီလ ၂၇ ရက္ေန႔ဆို လြတ္ရက္ေစ့ၿပီ။ အဲဒီလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ဒီသတင္းကို ထုတ္ျပန္တဲ့အေပၚမွာ ၾကည့္ရတဲ့အတုိင္းဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚမွာ တခုခုမ်ား ျပန္ၿပီးေတာ့ အခ်ိတ္အဆက္ေတြေပါ့ဗ်ာ၊ လုပ္ဖို႔မ်ား ၾကံေနသလားလို႔ေတာင္ ေတြးလို႔ရတာေပါ့ဗ်ာ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဆ ဲ ိုေတာ့ လုပ္ၾကံမႈေတြ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႏိုင္ငံျခားသားနဲ႔ ဆက္တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆီကို ႏုိင္ငံျခားကေနၿပီးေတာ့ စာေတြဘာေတြ ပို႔တယ္ စသျဖင့္၊ သို႔မဟုတ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေနၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံျခားသား ကိုတဆင့္ - ဥပမာဆိုရင္ေတာ့ အမွာစကားေတြဘာေတြ ေျပာတယ္ ဘာညာဆုိတဲ့ ဒီလို စြပ္စြဲ ခ်က္ေတြမ်ား ျဖစ္မလား ဆိုတဲ့ သံသယရွိစရာ အမ်ားႀကီးေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။ ဘာျဖစ္လို႔လဆ ဲ ိုေတာ့ သာမန္အားျဖင့္ဆိုရင္ ဒီေလာက္ လံုၿခံဳေရးၾကား ကေန ေဖာက္ထြက္လာတယ္ ဆိုတဲ့ဟာက ဘယ္လိုမွကို မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေနအထား ျဖစ္တာကိုး။ အဲဒီေတာ့ ဒါ အမ်ားႀကီး သံသယရွိစရာ ေကာင္းတဲ့အခ်က္လို႔ပဲ က်ေနာ္က ေျပာခ်င္တာေပါ့။” ဖမ္းဆီးခံထားရသူဟာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသား တဦးလုိ႔ ဆုိထားတာမုိ႔လည္း ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ အေမရိကန္သံ႐ုံးကလည္း ပုိၿပီး သိႏုိင္ဖုိ႔၊ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတုိ႔ဖာသာ တိတိက်က် ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အဖမ္းခံထားရသူနဲ႔ ေတြ႔ဆုံခင ြ ့္ရဖုိ႔ ျပည္ထေ ဲ ရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန စတဲ့ သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္ေတြဆီ ေတာင္းခံထားတယ္လုိ႔လည္း သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အာဏာပုိင္ေတြဖက္ကေတာ့ ဒီေတာင္းဆုိခ်က္ကုိ အခုတုိင္ လက္မခံျငင္းဆန္ ေနဆဲပဲလုိ႔ လည္း သံ႐ုံးတာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီလုိ အေျခအေနမွာ သံသယေတြ ကင္းရွင္းရေအာင္ အာဏာပုိင္ေတြဖက္က အျဖစ္အပ်က္ကုိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ဖုိ႔လုိ တယ္လုိ႔လည္း ဦး၀င္းတင္ က ဆုိပါတယ္။ “အေကာင္းဆံုးကေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းလင္းဖို႔က အစိုးရက ဘယ္လိုၾကံရြယ္တယ္ဆိုတာမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ဘက္က သံသယေတြ၊ သို႔မဟုတ္ရင္လည္း လံုၿခံဳေရးကိစၥ ဒီေလာက္ ေလ်ာ့နည္းရသလား ဆိုတဲ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အျပစ္တင္ခ်က္ ေတြေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေတြ ရွင္းသြားေအာင္ဆိုရင္ စစ္ေမးခ်က္ေတြကေနၿပီးေတာ့ ဘာေတြ အေျဖရသလဲ။ ဘာေတြေပၚလာသလဲ။ ဒါကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ထုတ္ျပန္ဖို႔ လိုတာေပါ့ဗ်ာ။ ထုတ္ျပန္ဖို႔ပေ ဲ ပါ့။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရ႕ဲ အသံကိုလည္း နားေထာင္ဖို႔ လိုတာေပါ့ဗ်ာ။ အစိုးရအေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္မေပးႏိုင္ရင္ေတာင္မွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သြားေမးၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ statement တခုေပးပါေပါ့။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရ႕ဲ ေၾကညာခ်က္ေပါ့။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရ႕ဲ သေဘာထား၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရ႕ဲ အျမင္၊ က်မ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လံုး၀မသိဘူး။ သို႔မဟုတ္ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်မကို ဥပမာ ဆိုတာက အစိုးရကို လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔ ေတြက အမ်ားႀကီး ေစာင့္ေရွာက္ေပးတဲ့အတြက္ အကူအညီရတယ္ေပါ့။ ဒီလို ေျပာခ်င္တာေျပာေလ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရ႕ဲ အသံလည္း နားေထာင္ရမွာေပါ့။ ဘာျဖစ္လို႔လဆ ဲ ိုရင္ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ဒီလို အေနအထားမ်ိဳး မွာက သူခိုး၀င္တာေတာင္မွ မျဖစ္ႏိုင္တာ။ ဒီအတိုင္းဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တေန႔မွာ ၀င္သတ္သြားရင္ ႏိုင္ငံျခားသားတေယာက္ ၀င္သတ္သြားတယ္ဆိုတဲ့ အေျပာအဆိုမ်ိဳးကို က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လို လက္ခံႏုိင္မွာလဲ။ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုမွ လက္မခံႏိုင္ဘူးေပါ့။ ဒီလိုသာ မလံုၿခံဳဘူးဆိုရင္ သတ္တဲ့သူက ၀င္ၿပီးေတာ့ မလုပ္ဘူး လို႔ မေျပာႏိုင္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရ႕ဲ လံုၿခံဳေရးအတြက္လည္း စိုးရိမ္တယ္။ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေနာက္ထပ္ အျပစ္ေတြ တင္လာမယ့္ စြပ္စခ ြဲ ်က္ေတြ ထပ္ၿပီး ထုတ္လာမယ့္၊ သို႔မဟုတ္လည္း သူ႔ရ႕ဲ လုပ္ရပ္ကို ေရႊ႕ဆိုင္းႏိုင္တဲ့ အေန အထားမ်ိဳးေတြ ျဖစ္လာမွာလည္း က်ေနာ္တုိ႔က စိုးရိမ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ အေျဖျဖစ္ဖို႔ အေကာာင္းဆံုး နည္းက အစိုးရကေနၿပီးေတာ့ ပြင့္ပင ြ ့္လင္းလင္း မွန္မွန္ကန္ကန္နဲ႔ သူတို႔ရ႕ဲ ဒီႏိုင္ငံျခားသားအေပၚမွာ စစ္ေမးခ်က္ေတြကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာဖို႔ပဲ ဒါပဲေပါ့ဗ်ာ။” ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လုံၿခံဳေရးအတြက္ စုိးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနတဲ့ အဲန္အယ္လ္ဒီ အတြင္းေရးမႉး ဦး၀င္းတင္ပါ။ ဒီလုိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား တဦးကုိ ဖမ္းဆီးမိတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းထုတ္ျပန္တဲ့ တခ်ိန္တည္းလုိလုိမွာပဲ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ေနအိမ္ၿခံ၀င္းတ၀ိုက္ လုံၿခံဳေရး အစီအမံေတြ တုိးျမႇင့္ခဲ့ေပမဲ့ အခုေတာ့ ဒါေတြကုိ ျပန္ၿပီး ႐ုပ္သိမ္းလုိက္ၿပီလုိ႔လည္း သိရပါတယ္။ အေစာပုိင္းမွာတုန္းက ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္ရွိရာ တကၠသုိလ္ ရိပ္သာလမ္းက ယာဥ္အသြားအလာေတြကုိ ပိတ္ဆုိ႔ထားခဲ့သလုိ လုံၿခံဳေရး ရဲတပ္ဖဲြ႔၀င္ ၂၀ ေလာက္ ဟာလည္း ေနအိမ္၀င္းထဲကုိ သြားေရာက္တာေတြ ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီကေန႔မွာေတာ့ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ ေတြခ်ထားတာ၊ ယာဥ္အသြားအလာေတြကုိ ပုံမွန္အေျခအေနမွာပဲ ျပန္ျဖစ္ေနၿပီဆုိၿပီး မ်က္ျမင္ေတြ႔သူေတြက ေျပာပါတယ္။ စစ္အစုိးရလုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ကရင္ျပည္နယ္ ရိကၡာရွားပါး

08 May 2009 ကရင္ျပည္နယ္ ေတာင္ငူခရိုင္၊ ေညာင္ေလးပင္ခရိုင္၊ ဖာပြန္ခရိုင္ စတဲ့ ေနရာေဒသအသီးသီးမွာ ရိွတဲ့ ကရင္လူထုေတြဟာ စစ္အစိုးရရဲ႕ လူအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မူေတြေၾကာင့္ စားနပ္ရိကၡာ အက်ပ္အတည္းကို ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့အေၾကာင္း ကရင္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မတီ (KHRC) က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ ဒါဟာ စစ္အစိုးရရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေနတယ္ လို႔ သူတို႔ရ႕ဲ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ KHRC အေနနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ အခုလို ေျပာဆုိႏိုင္တာလဲ ဆိုတာကို မေအးေအးမာက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ စစ္အစိုးရရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မူေအာက္မွာေနရတဲ့ လူထုေတြေရာ၊ စစ္ေျပးရင္း အိုးအိ္မ္အိမ္မဲ့ ေနထိုင္ ေနရတဲ့ လူထုေတြပါ အခုအခါမွာ စားနပ္ရိကၡာ အခက္အခက္ေတြကို ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ “Food Crisis” လို႔ အမည္ရတဲ့ အစီရင္ခံ ထုတ္ထားတဲ့ ကရင္လူ႔အခြင့္ေရးအုပ္စုက သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ လုပ္တဲ့အခါမွာ ေျပာေရးဆိုခင ြ ့္ရိွသူ ေစာအဲလ္ဘတ္ က ျပည္တင ြ ္းက စစ္အစိုးရလက္ေအာက္မွာ ေနရတဲ့ လူထုေတြရ႕ဲ အက်ပ္အတည္းကို အခုလို ေျပာျပပါ တယ္။ “နအဖ စစ္အစိုးရရဲ႕ လက္ေအာက္မွာေနေနရတဲ့ ျပည္သူလူထုေတြဟာ အတင္းအဓမၼ ခိုင္းေစမႈတို႔၊ တရားနည္းလမ္း မက် တဲ့ အခြန္ေကာက္စနစ္တို႔၊ ဒီ စစ္အစိုးရ တပ္သားေတြ ရြာထဲကို၀င္လို႔ရွိရင္ ရြာသားေတြ ေမြးထားတဲ့ ၾကက္၀က္ အိမ္ေမြး တိရစၦာန္ေတြကို ခိုးတာ၀ွက္တာတို႔၊ သူတို႔ရြာထဲ၀င္လို႔ ေတြ႔တဲ့ဟာကို ေတာင္းစားတာတို႔ ဘာတို႔ေပါ့၊ အဲဒါေတြက တခုရယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လယ္ေျမသိမ္းတာတို႔၊ သြားလာေရးခက္ခေ ဲ အာင္ တင္းက်ပ္တာတို႔၊ ရြာေတြကို အတင္းအဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္း တာတို႔၊ အဲဒါေတြက ေပါင္းစပ္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြအတြက္ စားနပ္ရိကၡာ ျပတ္တာတို႔ ျဖစ္လာတယ္။” အမဲေရာင္နယ္ေျမလို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ျပည္တင ြ ္းစစ္ ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာမွာ ေနရတဲ့ လူထအ ု ေျခအေနကလည္း ပိုဆိုးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စားေသာက္ေရးအတြက္ စိုက္ပိ်ဳးခ်ိန္မရွိဘဲ ေျပးလႊားပုန္းခိုေနရတာေတြ သူတို႔နယ္ေျမေတြမွာ စိုက္ပ်ိဳး စားေသာက္လို႔ရတဲ့ ေတာင္ယာေတြမွာ စစ္ပေ ဲြ တြရ႕ဲ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ မုိင္းေထာင္တာေတြ အပါအ၀င္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ လို႔ မရေအာင္ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ “သူတို႔ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ဒုကၡအခက္အခဲေတြ ျပႆနာေတြက နအဖ ရဲ႕ တိုက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ေပ့ါ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ စပါးက်ီ ေတြ မီးရိႈ႕တာတို႔၊ ဖ်က္ဆီးတာတို႔၊ နအဖ စစ္အစိုးရရဲ႕ တိုက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ သူတို႔က ထြက္ေျပးေနရေတာ့ သူတို႔ရ႕ဲ စပါးခင္း ေတြမွာ အလုပ္လုပ္လို႔မရတာက တေၾကာင္းရယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ မိုင္းေထာင္ထားတာေတြ၊ တရြာနဲ႔တရြာ သြားလို႔မရ ေအာင္ ပိတ္ဆို႔တာေတြကို လုပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ရြာသူရြာသားေတြဟာ ဥပမာ ရိတ္သိမ္းခ်ိန္ေရာက္ၿပီ ဆိုရင္ နအဖ က တက္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔က ရြာထဲသြားၿပီးေတာ့ စပါးမရိတ္ႏုိင္ၾကဘူးေလ။ ရိတ္လည္း မရိတ္အားဘူး။ သြားလည္း မသြားရဲဘူးေလ။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ရွိတဲ့စပါးေတြက ေတာ၀က္ေတြ ဖ်က္တာတို႔ မိုးရြာလို႔ ပ်က္စီးသြားတာတို႔၊ ၾကက္ေတြ ဖ်က္ဆီးသြားတာတုိ႔ အဲဒီလို ဖ်က္ဆီးတာ ခံရတာေပါ့။ အဲဒါလည္း ပါတယ္။ ဒါမဟုတ္ နအဖ က ရြာကို မီးရိႈ႕သြားတာတို႔။ အဲဒီလိုမ်ိဳးေတြေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ သူတို႔အတြက္ စားနပ္ရိကၡာ မဖူလံုတာ၊ ျပတ္လပ္တာေတြ ျဖစ္လာရတာေပါ့။” အခုလိုအက်ပ္အတည္းေတြေၾကာင့္ စားနပ္ရိကၡာ ရွားပါးမူေတြ ျဖစ္လာၿပီး လူထုေတြ အေနနဲ႔ ၀လင္ေအာင္ မစားႏိုင္တာ က်န္းမာေရးအတြက္ေတာင္မွ လံုေလာက္ေအာင္ မစားႏိုင္တာေတြေၾကာင့္ လူထုေတြလည္း အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့တာေတြ ျဖစ္လာ ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရတပ္ေတြက တိုးခ်ဲ႕ ေနရာယူလာတာေတြေၾကာင့္ သူ႔တို႔ စိုက္ပိ်ဴး စားေသာက္ေနရတဲ့ ေတာင္ယာေတြကို စြန္႔ခြာတာေတြ လုပ္ခဲ့ရၿပီး စား၀တ္ေနေရး ပိုမိုဆိုးရြားလာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စစ္ေဘးကို ေျပးလႊားပုန္းခိုရင္း အကူအညီေပးေရး အဖဲြ႔ေတြဆီက အစားအေသာက္ေတြ လက္ခံမိရင္လည္း စစ္အစိုးရ ဘက္က သူပုန္အားေပးတယ္ ဆိုၿပီး ညႇင္းပမ္းႏိွပ္စက္မူေတြ ခံရတာေၾကာင့္ အကူအညီ မယူရဲတာေတြလည္း ရိွတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ကရင္လူအခြင့္အေရး အဖဲြကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ႔ ကရင္လူထုေတြရ႕ဲ စားနပ္ရိကၡာ အက်ပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ အကူအညီေတြေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ မူစလင္ကမာၻနဲ႔ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ဖို႔ သမၼတအိုဘားမား အီဂ်စ္သြားမည္ 09 May 2009 မူစလင္ကမၻာကို မိန္႔ခြန္းစကားေျပာၾကားဖို႔ အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္အိုဘားမား ေရွ႕လ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံကို ခရီးထြက္ ပါလိမ့္မယ္။ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံဟာ ဘယ္နည္းနဲ႔မဆို အာရပ္ကမၻာရဲ႕ ဗဟိုခ်က္မ ျဖစ္တယ္လို႔ အိမ္ျဖဴေတာ္ ျပန္ၾကားေရး အရာရွိ ေရာဘတ္ဂိတ္ က ေသာၾကာေန႔မွာ ေျပာဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံနဲ႔ မူစလင္ကမၻာ ဆက္ဆံေရး ရွင္းလင္းေျပာဆိုဖို႔ ဒီခရီးဟာ အခြင့္ေကာင္းတရပ္ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔လည္း သူက ဆက္လက္ရွင္းလင္း ေျပာဆိုပါတယ္။ သမၼတ အိုဘားမား အီဂ်စ္ႏုိင္ငံကေန ဂ်ာမဏီနဲ႔ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံမ်ားကိုလည္း ခရီးဆက္ပါလိမ့္မယ္။ ႏွစ္ဖက္အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈအေပၚ အေျခခံၿပီး မူစလင္ကမၻာနဲ႔ ဆက္ဆံေရးသစ္တရပ္ ဖြင့္သြားမယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမား က ကတိေပးျပဳခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဇန္န၀ါရီလမွာ သမၼတအျဖစ္ ရံုးထိုင္ကတည္းက ဘားရက္အိုဘားမားဟာ ဂြာတာနာမို အက်ဥ္းစခန္းကို တႏွစ္အတြင္းပိတ္ဖို႔နဲ႔ ၾကမ္းတမ္းခက္ထန္စြာ စံုစမ္းစစ္ေဆးနည္းမ်ား ပိတ္ပင္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားတာကို မူစလင္ကမၻာက ႀကိဳဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဧၿပီလတုန္းကလည္း အေမရိကန္သမၼတ ဟာ တူရကီႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ၿပီး ပါလီမန္မွာ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့ပါေသးတယ္။

အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ရွင္းပစ္ဖို႔ ပါကစၥတန္ အမိန္႔ေပး 08 May 2009 စစ္ေသြးႂကြေတြနဲ႔ အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ရွင္းပစ္ဖုိ႔ ပါကစၥတန္က သူ႔စစ္တပ္ကို အမိန္႔ေပးထားၿပီးပါၿပီ။ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္း၊ ဆြပ္တ္ (Swat) ေတာင္ၾကားေဒသက တာလီဘန္ေတြ စြဲထားတယ္လို႔ သံသယရွိတဲ့ ေနရာေတြကို စစ္ေလယာဥ္ပ်ံေတြက ဆက္လက္ဗံုးႀကဲေနၾကပါတယ္။ အစြန္းေရာက္သမားေတြကို ဆန္႔က်င္ၾကရာမွာ တတိုင္းတျပည္လံုး စည္းလံုးညီၫြတ္ ၾကဖို႔ ပါကစၥတန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ယူဆြတ္ဖ္ ရာဇာ ဂီလာနီ (Yousuf Raza Gilani) က ႐ုပ္ျမင္သံၾကားကေန ၾကာသပေတးေန႕မွာ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေဒသက တာလီဘန္ စစ္ေသြးႂကြေတြနဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္ ပ်က္ျပယ္သြားၿပီးတဲ့ေနာက္ အစိုးရ တပ္ေတြက ထိုးစစ္ေတြကို ျမႇင့္တင္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ အရပ္သားေတြက ေထာင္ခ်ီ ထြက္ေျပးေနၾကပါတယ္။ ပါကစၥတန္စစ္တပ္နဲ႔ အစိုးရက အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းေဒသက တာလီဘန္ေတြအေပၚ ခုိင္ခိုင္မာမာ တံု႔ျပန္ေနတာအေပၚ သူ အလြန္ေက်နပ္မိပါတယ္လို႔ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ေရာဘတ္ ဂိတ္စ္ (Robert Gates) က ေျပာပါတယ္။ ပါကစၥတန္ရ႕ဲ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈအဆင့္ ကို တာလီဘန္ေတြ ေအာင္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ အလြန္႔အလြန္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ နည္းလွပါတယ္လို႔ အိမ္နီးခ်င္း အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံမွာ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ၾကာသပေတးေန႔က ေတြ႕ဆံုရာမွာ ဂိတ္စ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေဒသတြင္း ထိုးစစ္ေၾကာင့္ စစ္ေသြးႂကြ ၂၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ၾကပါတယ္။ ၀က္တုပ္ေကြး ကာကြယ္ေရး အာရွႏိုင္ငံမ်ား ေဆြးေႏြး 08 May 2009 ကနဦးက ေၾကာက္ခဲ့ရသလို ေၾကာက္ဖို႔မလိုေတာ့တဲ့ လကၡဏာေတြ ရွိေနေပမယ့္ ၀က္တုပ္ေကြး ပ်ံ႕ႏွံ႕လာေျခရွိတာကို ေစာင့္ၾကည့္ၿမဲ ၾကည့္ေနဖို႔ ႏုိင္ငံတကာ က်န္းမာေရး အရာရွိေတြက ေျပာပါတယ္။ ဂ်ပန္၊ တ႐ုတ္၊ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အာဆီယံ ၁၀ ႏုိင္ငံတို႔က ၀က္တုပ္ေကြးနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ ကိစၥေတြကို ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ ေဆြးေႏြးေနၾကပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ရြန္ ေကာ္ဘင္ (Ron Corben) ပို႔ထားတဲ့ သတင္းေဆာင္းပါးကုိ ဦးတင္ေမာင္သန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။ A-H1N1 တုပ္ေကြးမိသူေပါင္း ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိသြားခဲ့ၿပီလို႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြ႕ဲ က ေျပာပါတယ္။ မကၠဆီကိုက စပ်ံ႕ႏွံ႕လာတဲ့ အဲဒီတုပ္ေကြးက အာရွမွာေတာ့ အဓိကပ်ံ႕ႏွံ႕ တာ မရွိေသးပါဘူး။ ေဒသတြင္းမွာ အဲဒီတုပ္ေကြး ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ၾကမယ့္ မဟာဗ်ဴဟာတရပ္ကို ခ်မွတ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အာဆီယံ ၁၀ ႏိုင္ငံနဲ႔ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံေတြက က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးေတြနဲ႔ အရာရွိေတြဟာ ထိုင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ ၂ ရက္ၾကာ အစည္းအေ၀း ထိုင္ေနၾကပါတယ္။ တုပ္ေကြးပ်ံ႕ႏွံ႔လာခဲ့ရင္ အာရွက ေကာင္းေကာင္းကိုင္တြယ္ႏုိင္မယ္လို႔ သူယံုၾကည္တဲ့ အေၾကာင္း ကုလသမဂၢ တုပ္ေကြးေရာဂါ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြ႕ဲ ေခါင္းေဆာင္ ေဒးဗစ္ နဘား႐ို (David Nabaro) က ေျပာပါတယ္။ ဆားစ္လို႔ အတုိေခၚတဲ့ အသက္႐ႉ လမ္းေၾကာင္း ကူးစက္ေရာဂါ ၂၀၀၃ ခုမွာ ျဖစ္ပြားတုန္းက ရရွိခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကံဳေတြရ႕ဲ အက်ဳိးေက်းဇူး အာရွမွာ ရွိေနပါတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ “ေရာဂါ ျပန္႔ပြားလာရင္ လုပ္ၾကကိုင္ၾကဖို႔ ျပင္ဆင္ထားၾကရာမွာ ကမၻာမွာ အေကာင္း ဆံုးေဒသေတြထဲက ေဒသတခုအျဖစ္ အာရွက ပါ၀င္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ က႑ ေပါင္းစံုပါ၀င္တဲ့ ပ်ံ႕ႏွံ႕မႈ ထိန္းခ်ဳပ္ကာကြယ္ေရး ျပင္ဆင္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့

၅ ႏွစ္က ျပင္ဆင္ပံုထက္ အမ်ားႀကီးပိုေကာင္းတဲ့ ျပင္ဆင္ပံု ကမၻာႀကီးမွာ ရွိေနပါၿပီ။ အထူးသျဖင့္ အာရွမွာရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္ယံုၾကည္ပါတယ္။” ေစာေစာပိုင္းက ေၾကာက္ရြံ႕စိုးရိမ္ခဲ့ၾကတာေလာက္ လက္ရွိ တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္က ဗီဇ အားျဖင့္ မဆုိးတဲ့လကၡဏာေတြ ရွိေနပါတယ္လို႔ က်န္းမာေရးအရာရွိေတြက ေျပာပါ တယ္။ တုပ္ေကြးမိၾကတဲ့သူေတြရ႕ဲ ၆၀% နီးနီးေလာက္က အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ လူငယ္ေတြ ျဖစ္ၾကတယ္လို႔ အေမရိကန္ ေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္ကာကြယ္ေရးဌာန ဒုတိယ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး အင္န္ ဆူခ်က္ (Anne Schuchat) က ဗြီဒီယုိကတဆင့္ အဲဒီအစည္း အေ၀း တက္ေရာက္သူေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ တုပ္ေကြးမိၾကတဲ့သူ အမ်ားစုက ေဆး႐ံုတင္ဖို႔ မလိုပါဘူးလို႔ သူမက ဆုိပါတယ္။ “အခုလို က်မတို႔ အကဲျဖတ္ထားပါတယ္။ အေရးႀကီးၿပီး အေလးအနက္ထားရမယ့္ ျပႆနာတရပ္ က်မတို႔မွာ ရွိေနပါတယ္။ ဒီျပႆနာက ဆက္ၿပီးေတာ့လည္း ရွိေနပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ မကၠဆီကိုႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ က်ေနာ္တို႔ရ႕ဲ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ေတြက မူလက သတင္းေပးပို႔ခဲ့သေလာက္ေတာ့ ေရာဂါက မဆိုးေတာ့တဲ့အေၾကာင္းကို ေနာက္ထပ္ရရွိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအရ သိရပါတယ္။” အခုဗိုင္းရပ္စ္ပိုးက ရာသီလုိက္ျဖစ္တဲ့ တုပ္ေကြးဗီဇမ်ဳိးနဲ႔ တူပါတယ္။ ေပ်ာ့တာကေန ျပင္းျပင္းအထိ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိပါတယ္။ အေကာင္းျမင္ရမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြရွိေပမယ့္ အာရွဟာ ႏိုးႏုိးၾကားၾကားရွိဖို႔ လုိၿမဲလိုေနပါတယ္လို႔ WHO လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကား ေရးမႉး ေကဂ်ီး ဖူကူဒါ (Keiji Fukuda) ကေတာ့ ေျပာပါတယ္။ “ေရာဂါက ေပ်ာ့သြားတဲ့ပံု ေပါက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဟာဒီလို သတိေပးစာေလး က်ေနာ္ ကပ္ထားခ်င္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါ ျပင္းလာႏုိင္ေျခနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ အျပည့္အ၀ ကုိင္တြယ္ထားႏိုင္ၿပီလို႔ မယံုၾကည္ပါ၊ ဆိုတဲ့ စာေလးျဖစ္ပါတယ္” ပိုၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ အဆုိျပဳထားခ်က္ကို အာရွ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးေတြက ေသာၾကာေန႔မွာ သေဘာတူၾကမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။ အဲဒီသေဘာတူညီခ်က္ အရ ေဆး၀ါးေတြ လံုလံုေလာက္ေလာက္ ေထာက္ပံ့ေရး၊ တႏိုင္ငံနဲ႔တႏိုင္ငံ နယ္ျခား ျဖတ္ ကူညီႏုိင္ေရးနဲ႔ တုပ္ေကြးပ်ံ႕ႏွံ႔ရင္ စီးပြားေရးအေပၚ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သက္ေရာက္လာမွာကို ကန္႔သတ္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေရးဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြလည္း အဲဒီ သေဘာတူညီခ်က္မွာ ပါ၀င္ၾကပါတယ္။ သမိုင္းကို လႈပ္ႏိုးခဲ့’ ႏိုင္ငံေရးသီခ်င္းသစ္မ်ား မၾကာမီျဖန္႔ခ်ီမည္ FRIDAY, 08 MAY 2009 20:28 ၿဖဳိးႀကီး ကယန္းလူငယ္ေတးသံရွင္ ကာရန္၏ သမိုင္းကို လႈပ္ႏိုးခဲ့ MTV အေခြကို ယခုလ (၂၀) ရက္ေန႔တင ြ ္ စတင္၍ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ အခမဲ့ ျဖန္႔ခ်ီေပးမည္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌လည္း ဆက္လက္ျဖန္႔ခ်ီသြားမည္ျဖစ္သည္။ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း စစ္အစိုးရက ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးအေပၚ နည္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ ဖိႏွိပ္ညႇဥ္းပန္းမႈမ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈအေျခအေနမ်ားကို အားလံုးသိရွိေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ဂီတအႏုပညာျဖင့္ ေပါင္းစပ္ကာ ေရးစပ္သီဆိုထားသည့္ ႏိုင္ငံေရးသီခ်င္းသစ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေတးသံရွင္ ကာရန္က ေျပာသည္။ “က်ေနာ္ ဒီအေခြက ပထမဆံုးျဖန္႔ခ်ီမယ့္ အေခြပါ၊ စစ္အာဏာရွင္ေတြရ႕ဲ လူမဆန္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြကို ျပည္သူလူထုေတြၾကားမွာ ပိုမိုသိရွိၿပီး ႏိုင္ငံေရးအသိစိတ္ဓါတ္ေတြ ႏိုးၾကားလာဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ က်ေနာ္တတ္ႏိုင္တဲ့ အႏုပညာနဲ႔ေပါင္းစပ္ၿပီး အုပ္တခ်ပ္သဲတပြင့္အေနနဲ႔ အာဏာရွင္ျပဳတ္က်ေရးအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္တဲ့သေဘာပါ” ဟု ေတးသံရွင္ ကာရန္က ေျပာသည္။ အဆိုပါ သီခ်င္းေခြတင ြ ္ သီခ်င္း ၁၀ ပုဒ္ပါဝင္ၿပီး ကိုယ္တုိင္ေရးသားသည့္ သီခ်င္းမ်ားျဖစ္ကာ (Mission Bank ) အဖြဲ႔မွ ကယန္းလူငယ္မ်ားက ပါဝင္ကူညီတီးခတ္ေပးထားေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။ “က်ေနာ္တို႔ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ ဒီအေခြမွာ အေကာင္းဆံုး ႀကိဳးစားသီဆုိတီးခတ္ထားပါတယ္၊ ဒီအေခြမွာ အားနည္းတာေတြ ရွိမယ္ဆိုရင္လည္း

ေဝဖန္အႀကံဳျပဳေပးဖို႔ကို က်ေနာ္ ေတာင္းဆိုခ်င္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။ ျပည္ပမွ သီခ်င္းနားဆင္လိုသူမ်ားအေနျဖင့္ ဖုန္းနံပါတ္ (+၆၆ ၈၉ ၆၈၂ ၅၃၆၆ ) ႏွင့္ အီးေမးလ္လိပ္စာ ( [email protected] ) သုိ႔ မွာယူနားဆင္ႏိုင္ပါသည္။

ကမၻာ့ ပထမဦးဆုံး တရားဝင္ ဗမာလို ကြန္ပ်ဴတာ ေဆာ့ဖ္ဝဲ ထြက္ျပီ ဝဏၰကိုကို ေမ ၈၊ ၂၀၀၉ အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္ ၃.၁ ကို ၂၀၀၉ ခုနွစ္၊ ေမလ ၇ ရက္ေန႔မွာ အမ်ားျပည္သူတို႔ အသုံးျပဳနိုင္ေၾကာင္း တရားဝင္ ေၾကညာလိုက္ရာ၊ လြတ္လပ္စြာ အခမဲ့သုံးနိုင္ေသာ ကမာၻ႔နာမည္ၾကီး ရုံးသုံးစရာအစုံအလင္ပါတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာေဆာ့ဖ္ဝဲတခုမွာ ဗမာစာ လကၡဏာမ်ား စတင္ပါဝင္ လာျပီျဖစ္ပါတယ္။ ယခု ေဆာ့ဖ္ဝဲဟာ ကမာၻ႔ ပထမဦးဆုံး တရားဝင္ ဗမာလိုကြန္ပ်ဳတာ ေဆာ့ဖ္ဝဲ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

ဗမာစာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ရုံးသုံးဘာသာစကား တစ္ခုျဖစ္ျပီး၊ လူဦးေရ သန္း ၃၀ ေက်ာ္ဟာ မိခင္ဘာသာ စကားအျဖစ္သုံးစြဲ ၾကပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံကို မွီတင္းေန႔ထိုင္သူေတြ နိုင္ငံရပ္ျခားကို ေရၾကည္ရာ ျမက္နုရာ ေျပာင္းေရြ႔လာၾကတဲ့အခါ ဗမာစာဟာလဲ ကမာၻ႔နိုင္ငံအရပ္ရပ္ကို ျပန္႔နွံ႔လာပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံအပါအဝင္ နိုင္ငံရပ္ျခားမွာ ေနထိုင္သူ ကြန္ပ်ဳတာ အသုံးျပဳသူေတြဟာ အဂၤလိပ္စာ ကၽြမ္းက်င္ၾကသူတေ ြ ပါ။ အဲဒီေတာ့ “ဘာျဖစ္လို႔ ဗမာလို လိုအပ္မွာလဲ …” ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းရွိပါတယ္။ ဗမာစာ လကၡဏာေတြ ဆိုတာ ကြန္ပ်ဳတာ မီနွူးေတြကို ဘာသာျပန္တာတစ္ခုထဲ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပကၡဒိန္ က ရက္ေတြ ကို ဗမာလို တြက္တာ၊ ဗမာနာမည္ေတြကို အစီအစဥ္လုပ္တာ (Sorting in Burmese)၊ စာလုံးေပါင္းစစ္တာ စသည္ျဖင့္ အမ်ားၾကီးပါ။ ဗမာစာအေၾကာင္း ျပီးေတာ့ အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္ အေၾကာင္းေျပာၾကရေအာင္။ အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္ ဆိုတာ လြတ္လပ္စြာ အခမဲ့သုံးနိုင္ေသာ ကမာၻ႔နာမည္ျကီး ရုံးသုံးစရာအစုံအလင္ပါတဲ့ ကြန္ပ်ဳတာ ေဆာ့ဖ္ဝဲ တစ္ခုပါ။ အဓိကပံ့ပိုးသူက Sun Microsystem ျဖစ္ျပီးေတာ့ အိုပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္ အဖြဲ႔ဝင္ ေတြက ကူညီထုတ္လုပ္တာပါ။ ကမာၻ႔သုံး Open Source License ျဖစ္တဲ့ LGPL (GNU Lesser General Public License) နဲ႔ ထုတ္လုပ္ေတာ့ ကမာၻ႔ေပၚမွာရွိတဲ့နိုင္ငံအားလုံးမွာ တရားဝင္ အခမဲ့ သုံးနိုင္ပါတယ္။ အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္မွာ ရုံးသုံးစရာေတြ ျဖစ္တဲ့ စာေရးစရာ (Writer)၊ စာရင္းဇယား ဆြဲဖို့ (Calc)၊ ေဒတာတြေသိမ္းဖို႔ (Base)၊ တင္ဆက္ျပသဖို့ (Impress) နဲ႔ အတူ ကိရိယာေတြ စုံလင္လွပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုနွစ္ နွစ္လယ္ေလာက္မွာ စာေရးသူက ဗမာစာပေရာဂ်က္ (ေစတနာ့ဝန္ထမ္း) ကို စတင္ဖို႔ အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္မိသားစုကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီအလုပ္ဟာ နိုင္ငံေရးနဲ့ပတ္သက္မႈ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ နိုင္ငံေရး ႏြယ္လာပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ဗမာစာဟာ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ ရုံးသုံးစာျဖစ္ေန႔ျပီး၊ စာေရးသူ က အဲဒီ အခ်ိန္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ေနလို႔ပါပဲ။ ဒီေန႔ရာမွာ စကားစပ္လို႔ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခု ကိုေျပာရရင္၊ ၂၀၀၄-၀၅ ေလာက္ကထင္ပါရဲ့ (နွစ္ေတာ့ အတိအက် မမွတ္မိေတာ့ဘူး) ျမန္မာနိုင္ငံက ဆက္သြယ္ေရးဝန္ၾကီး ဗိုလ္မႈးခ်ဳပ္ သိန္းေဇာ္ကိုယ္တိုင္ မိုက္ခရိုေဆာ့ဖ္က President လား CEO လား တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ Steve Ballmer ဆီကို မိုက္ခရိုေဆာ့ဖ္ကထုတ္တဲ့ ေဆာ့ဖ္ဝေ ဲ တြမွာ ဗမာစာထည့္ဖို႔ စာေရးဘူးပါတယ္။ ေအာင္ျမင္တယ္၊ မေအာင္ျမင္ဘူး ကေတာ့ မိုက္ခရိုေဆာ့ဖ္က ေဆာ့ဖ္ဝေ ဲ တြမွာ အခုအခ်ိန္အထိ မပါေသးပါဘူး။ အဓိက ျပႆနာက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ရဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈလို႔ ေခၚတဲ့ Sanction နဲ့ စီးပြားေရးတြက္ေျခမကိုက္မႈပါပဲ။ အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္က်ေတာ့ စီးပြားေရးကိစၥထည့္တြက္စရာ မလိုေတာ့ဘူး။ သူက အခမဲ့ေလ။ Sanction ကိစၥက်ေတာ့ နိုင္ငံေရးျဖစ္လာေရာ၊ ေနာက္ဆုံးေပၚ နည္းပညာကို ျမန္မာျပည္မပို႔ရ ဆိုတဲ့မူနဲ႔ အဲဒီအခ်ိန္က ျမန္မာနိုင္ငံထေ ဲ နတဲ့ စာေရးသူ ျငိ ေတာ့တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္ မိသားစု ရဲ့ အကူအညီနဲ့ ေက်ာ္လႊားနိုင္တဲ့ ေနရာ (loophole) ကို ရွာေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ဗမာစာကို စိတ္ဝင္စားတဲ့ ျဗိတိန္နိုင္ငံသား Keith Stribley ရဲ့ ၾကိဳးစားအားထုတ္မွုနဲ႔ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဧျပီလ ပထမ ပတ္မွာ အစမ္း စတင္ ထုတ္လုပ္နိုငခ ္ ဲ့ပါတယ္။ အစမ္းသုံးစြဲလိုသူေတြအတြက္ my.openoffice.org မွာ ေဒါင္းလုတ္ လင့္ခ္ေတြ ေပးခဲ့ပါတယ္။ မႏၱေလးက Alpha Zawgyi အဖြဲ႔ေတြကလည္း အစမ္းဖိုင္ ေတြကို သူတို႔ရဲ့ ဆာဗာေတြမွာ တင္ခင ြ ့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ျပႆနာ တစ္ခုၾကဳံျပန္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈ၊ ျပီးေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈပါ။ ပုဂံ ဆိုင္ဘာတက္ က www.openoffice.org ကို ပိတ္ထားပါတယ္။ ေအာ္ … နိုင္ငံေရး မပါ၊ ဘာမပါနဲ႔ ဘာလို႔မ်ား ပိတ္ရတာလဲ စုံစမ္းၾကည့္ေတာ့ အိုးပင္း (open) ဆိုတဲ့

စကားလုံး ပါလို႔ သူတို႔ရဲ့ကီးဝတ္ (Keyword) နဲ႔ ျငိဆိုပ။ဲ “Closed Home” ဆိုျပီး ေျပာင္းဖို႔ က်ေတာ့လဲ လက္ေတြ႔မွာ မျဖစ္နိုင္ဘူးေလ။ ပုဂံဆိုင္ဘာတက္ကို ဖြင့္ေပးဖို႔ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရွာျပီး ေျပာရျပန္ေရာ။ ေန႔ာက္ဆုံးေတာ့ ေအာင္ျမင္သြားပါတယ္။ အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္အဖြဲ႔ကလည္း ကုဒ္ေတြကို ေတာ္ေတာ္ စိစစ္ ပါတယ္။ သူတို႔ကလည္း ဘာသာစကားေပါင္း ၉၀ ေက်ာ္နဲ႔ လုပ္ထားတာေလ။ Keith က သူ့ရဲ့ ကုဒ္ေတြကို ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဆန္းပိုင္းေလာက္ကတည္းက အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္ကို ပို႔ထားတာပါ။ အခုမွ တရားဝင္ ထြက္လာတာသာ ၾကည့္ေတာ့။ ၾကားထဲမွာ သူတို႔ရဲ့ မူေတြ၊ စံႏႈံးေတြနဲ႔ မကိုက္လို႔ ျပင္ရတာေတြလည္း အမ်ားၾကီးပါ။ အခုေတာ့ တရားဝင္ထြက္လာပါျပီ။ ထြက္လာေတာ့လဲ အဆင္သင့္ပါ။ ဝင္းဒိုး (Windows) သုံးသူေတြအတြက္သာမက လင္းနစ္ (Linux)၊ မက္ (Mac) န႔ဲ ဆိုလာရစ္ (Solaris) အသုံးျပဳသူေတြ အတြက္ပါ အသင့္ရွိေနပါျပီ။ လုပ္စရာေတြက

အမ်ားၾကီးက်န္ပါေသးတယ္။

ဘာသာျပန္တာဆိုရင္လဲ

၃၀

ရာခိုင္ႏႈန္းးသာသာပဲ

ျပီးေသးတယ္။

တျခား

ဗမာစာလကၡဏာေတြလဲ ထည့္ဖို့ အမ်ားၾကီးက်န္ေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ တက္တက္ၾကြၾကြလုပ္မယ့္လူက - ကြန္ပ်ဳတာအပိုင္းက Keith ရယ္၊ ဘာသာျပန္အပိုင္းက ဦးမ်ိဳးေအာင္ (Kanhaiya Verma) ရယ္ပရ ဲ ွိတယ္။ စာေရးသူကလည္း ျဖီးစားတာကလြဲလို႔ ဘာမွ မလုပ္တတ္။ ပိုဆိုးတာက ဒီအလုပ္က ေစတနာ့ဝန္ထမ္းအလုပ္။ ဘယ္ကမွ ပိုက္ဆံမရဘူး။ စိတ္ဝင္စားပါတယ္လို႔ ေျပာတဲ့လူေတြကေတာ့မ်ားသား။ စြဲစြဲျမဲျမဲ လုပ္မယ့္လူ ေနာက္ထပ္ ေပၚလာေကာင္းပါရဲ့လို႔ ေမ်ွာ္လင့္ေနရတယ္။ မ်ားမ်ား ဝိုင္းလုပ္ရင္ ျမန္ျမန္ ျပီးတာေပါ့။ အခုလို

တရားဝင္

မထြက္ခင္

အစမ္းထုတ္ေဝတုန္းက

စမ္းသပ္ေပးခဲ့ၾကတဲ့

လူမ်ားကို

လည္း

ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

တရားဝင္ထြက္တယ္ဆိုေပမယ့္ အခုမွ စ လုံးေရ စ ရတာပါ။ အမွားတြ ေပါ ခဲ့ရင္လဲ dev @ my.openoffice.org ကို ေသာ္လည္းေကာင္း wunnakoko @ openoffice.org ကို ေသာ္လည္းေကာင္း ေပးပို႔ အေၾကာင္းၾကားမယ္ဆိုရင္ ကူညီရာ ေရာက္ပါတယ္။ လုပ္စရာေတြက မ်ားေတာ့ ကြန္ပ်ဳတာအေၾကာင္း နားမလည္လည္း ကူညီခ်င္သပဆိုရင္ ကူညီနိုင္ပါတယ္။ အီးေမးလ္ေလးသာ ပို႔လိုက္ပါ။

(မိုးမခ မွတ္ခ်က္ - ၀ဏၰကုိကုိသည္ မိုးမခ၏ ျမန္မာစာယူနီကုတ္ ၅.၁ စာမ်က္ႏွာျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္ ေစတနာ၀န္ထမ္းတဦးလည္း ျဖစ္ပါသည္) မိသားစုဆရာဝန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ ယေန႔ သြားေရာက္ခင ြ ့္ရ မုိးမခအေထာက္ေတာ္ ဝဝ၄ ေမ ၈၊ ၂ဝဝ၉

ေဒၚစု၏ မိသားစု ဆရာဝန္ ေဒါက္တာ တင္မ်ဳိး၀င္း အထိန္းသိမ္းခံေနရသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံသုိ႔ မိသားစုဆရာဝန္က ယေန႔ သြားေရာက္ခင ြ ့္ ရသည္ဟု အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္ ဦးဝင္းတင္က ဘီဘီစီ သတင္းဌာနကုိ ေျပာျပခ့သ ဲ ည္။ အာဏာပုိင္တုိ႔က ေဒၚစုကုိ ၿပီးခ့သ ဲ ည့္ႏွစ္မွစတင္၍ လစဥ္ ပထမဦးဆုံး ၾကာသပေတးေန႔မ်ားတြင္ ဆရာဝန္ႏွင့္ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးခြင့္ ျပဳခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္။ ယမန္ေန႔က

က်န္းမာေရး

စစ္ေဆးရမည့္ေန႔

ျဖစ္ေသာ္လည္း

ဆရာဝန္

သြားေရာက္ခင ြ ့္

မရခ့ေ ဲ ပ။

ေဒၚစုအိမ္အတြင္း

လူတဦး

က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္မႈ ျဖစ္ပြားသည့္ ေနာက္ဆက္တဲြ အေၾကာင္းအရာမ်ားေၾကာင့္ လုံၿခဳံေရး ပုိမုိ တင္းၾကပ္ထားသည္ဟုလည္း ရန္ကုန္မွ လာေသာ သတင္းမ်ားက ဆုိသည္။ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ ေနအိမ္တင ြ ္ အထိန္းသိမ္းခံေနရသူ ေဒၚစုထံ မိသားစု ဆရာဝန္ တလတႀကိမ္ သြားေရာက္ခင ြ ့္ ရျခင္းမွာ ထူးျခားမႈ မဟုတ္ေသာ္လည္း ယခုရက္ပုိင္းအတြင္း ျဖစ္ရပ္မ်ားေၾကာင့္ ယေန႔ ဆရာဝန္ သြားေရာက္ႏုိင္မႈကုိ အမ်ားက စိတ္ဝင္စားေနၾကသည္။ “ေတြ႔ျဖစ္တယ္၊ ေသခ်ာတယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ၾကာၾကာေတြ႔ျဖစ္တယ္ ဆုိတာေတာ့ ေသခ်ာတယ္” သတင္းဌာနကုိ ေျပာျပခ့သ ဲ ည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေဒၚစု ႏွင့္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအၾကား ထုံးစံအတုိင္း ဆက္သြယ္မႈ လုံးဝမရိွဟု ဆုိသည္။

ဟု ဦးဝင္းတင္က ဘီဘီစီ

“ဘာေတြ ေျပာလုိက္တယ္ ဆုိတာေတာ့ မသိရေသးဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ဘာမွ message မရဘူးဗ်၊ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိ က်ေနာ္တုိ႔က ေဒါက္တာတင္မ်ဳိးဝင္းနဲ႔ သိပ္ အဆက္အသြယ္ မရိွဘူး၊ ေတြ႔ေနက်ကိစၥ ထိခုိက္မွာ စုိးလု”ိ႔ ဟု ဦးဝင္းတင္က ရွင္းျပသည္။ ဆရာဝန္ႏွင့္ သူတုိ႔ ဆက္သြယ္ပါက ေဒၚစု၏

တလတႀကိမ္ ပုံမွန္ ေဆးကုသခြင့္ ရုပ္သိမ္းခံရမည္ကုိ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက

စုိးရိမ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒၚစုသည္ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၃ဝ ရက္ေန႔က ဒီပဲယင္းေဒသတြင္ လုပ္ႀကံခံရေသာ္လည္း အသက္ေဘးမွ လြတ္ေျမာက္ခသ ့ဲ ည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေနာက္တေန႔တင ြ ္ ဖမ္းဆီးခံရၿပီး ထိန္းသိမ္းခံရသည္မွာ ယေန႔အထိ ျဖစ္သည္။ လာမည့္ ၃၁ ရက္ေန႔တင ြ ္ ၆ ႏွစ္ျပည့္ၿပီ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ ဖ်က္ဆီးလိုသူမ်ား ေဘးအႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္သည့္ ဥပေဒျဖင့္ ထိန္းသိမ္းသည္ဟု သိရသည္။ စစ္အစုိးရ ေျပာၾကားသည့္ ထုိဥပေဒ၏ ပုဒ္မ ၁ဝ(ခ) အရ ထိန္းသိမ္းသည္ ဆုိပါက ၅ ႏွစ္သာ ထိန္းသိမ္းခြင့္ ရိွသည္ဟု ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားက ေထာက္ျပၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အစုိးရကမူ ၆ ႏွစ္အထိ ဖမ္းဆီးထားႏုိင္ေၾကာင္း ေလသံ ပစ္ထားသည္။ အစုိးရေျပာသည့္

၆

ႏွစ္သည္

ရက္ပုိင္းအတြင္း

ျပည့္ေတာ့မည္

ျဖစ္ေသာေၾကာင့္

ေဒၚစုအား

လြတ္လပ္ခင ြ ့္

ေပးရေတာ့မည္ဟု

ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားက ေျပာေနၾကသည္။ ေဒၚစု၏ ေရွ႕ေနမ်ားကမူ ဖမ္းဆီးထားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အစုိးရကုိ အယူခံလႊာ တင္သင ြ ္းခ့သ ဲ ည္။ ဥပေဒေၾကာင္းအရ လုပ္သင့္ လုပ္ထုိက္သျဖင့္ အယူခံတင္ခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ အဆုိပါအယူခံကုိ ၿပီးခ့သ ဲ ည့္ ရက္ပုိင္းအတြင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားက ပလပ္ ပယ္ခ်လုိက္သည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား အေၾကာင္းျပန္သည့္ စာထဲတင ြ ္ ပယ္ခ်ရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမွာ ဥပေဒေၾကာင့္ ဟု ဆုိသည္။ “စာထဲမွာ ဘာပါလာလဲဆုိေတာ့ အယူခံ စိစစ္ေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔လုိက္တယ္တဲ့။ အဲဒီ အယူခံ စိစစ္ေရး အဖြဲ႔က ဌာနေပါင္းစုံမွာ ရွိတဲ့ စာေတြ ဓာတ္ပုံေတြကို ၾကည့္တယ္ တဲ့။ အဲလုိ ၾကည့္ျပဳၿပီးေတာ့မွ အႀကံျပဳတာက ဥပေဒနဲ႔ အညီ ခုိင္လုံေသာ အေထာက္အထားမ်ား မေတြ႔ရွိရတဲ့ အတြက္ ပလပ္တယ္ တဲ့။ အဲဒါေတြ ပါပါတယ္” ဟု ေဒၚစု၏ ေရွ႕ေနတဦးျဖစ္သူ ဦးၾကည္ဝင္းက ေခတ္ၿပိဳင္ဂ်ာနယ္ကုိ ယေန႔ ေျပာျပသည္။ ေဒၚစုထံသုိ႔ ရွားရွားပါးပါး သြားေရာက္ခင ြ ့္ ရသူထဲတင ြ ္ အဆုိပါ ဦးၾကည္ဝင္းလည္း တဦး အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ ေဒၚစုႏွင့္ ေတြ႔ဆုံခင ြ ့္ ေတာင္းထားေသာ္လည္း သူ၏ တင္ျပခ်က္မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲေထာက္လွမ္းေရး၊ ေနျပည္ေတာ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ရဲေထာက္လွမ္းေရး၊ ျပည္ထေ ဲ ရးဝန္ႀကီးဌာန စသျဖင့္ အဆင့္ဆင့္ ျဖတ္သန္းရမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “ၾကာဦးမယ္ထင္ပါတယ္” ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သုိ႔ ေျပာသည္။ ေဒၚစုႏွင့္ ပုံမွန္ ေတြ႔ခင ြ ့္ရသူ အျခား ၂ ဦး ရိေ ွ သးသည္။ ၎တုိ႔မွာ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဗဟုိအမ်ဳိးသမီးလုပ္ငန္းအဖဲြ႔မွ ေဒၚခင္ခင္ဝင္း ႏွင့္ သမီးျဖစ္သူ မဝင္းပပတုိ႔ ျဖစ္သည္။ အာဏာပုိင္တုိ႔က သူတုိ႔ ၂ ဦးကို ေဒၚစုႏွင့္ အတူေနၿပီး ေနထုိင္စားေသာက္ေရးမ်ားတြင္ ဝုိင္းဝန္း ကူညီရန္ ခြင့္ျပဳထားသည္။ သူတုိ႔ ၂ဦး၏ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း သြားလာမႈမ်ားကုိ ေထာက္လွမ္းေရးတုိ႔က အနီးကပ္ လုိက္လံေစာင့္ၾကည့္ မွတ္တမ္းတင္သည့္ သတင္းမ်ား ယမန္ႏွစ္က ထြက္ေပၚခ့သ ဲ ည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ထုိလုပ္ရပ္မ်ားကုိ အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ခသ ့ဲ ည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၂ဝဝ၈ စက္တင္ဘာမွ စတင္ၿပီး ေထာက္လွမ္းေရးတုိ႔က သူတုိ႔ ၂ ဦးကုိ အနီးကပ္ လုိက္လံ ေထာက္လွမ္းျခင္း မရိွေတာ့ဟု သိရသည္။ အဖမ္းခံရသူႏွင့္ ေတြ႔ခင ြ ့္ရရန္ အေမရိကန္သံရုံး ေတာင္းဆုိ၊ စစ္အစုိးရက အေၾကာင္းမျပန္ေသး AP သတင္းဌာန ေမ ၈၊ ၂၀၀၉

ယမန္ေန႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေနအိမ္အနီးတြင္ ကင္းလွည့္ေနေသာ ရဲတပ္ဖြ႔၀ ဲ င္မ်ား (ဓာတ္ပုံ - AP) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အိမ္မွ အျပန္တင ြ ္ အဖမ္းခံရသည္ဟု ဆုိေသာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားႏွင့္ ေတြ႔ခင ြ ့္ရရေရးအတြက္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းဆုိခေ ့ဲ သာ္လည္း အာဏာပုိင္တုိ႔က ဂရုစုိက္ျခင္းမရိွေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေမရိကန္ သံရုံးက ယေန႔ ေျပာလုိက္သည္။

အစုိးရ

သတင္းမ်ားတြင္

ေဖာ္ျပထားသည့္

John

Willian

Yeattaw

ဆုိသူ၏

အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္

ပတ္သက္ၿပီး

သံရုံးက

အတည္မျပဳႏုိင္ေသးဟု ဆုိသည္။ “က်ေနာ္္တုိ႔ သူနဲ႔ေတြ႔ဖုိ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းဆုိၿပီးၿပီ၊ ခုထိေတာ့ ေတြ႔ခင ြ ့္ မရေသးပါဘူး” ဟု သံရုံး ေျပာခြင့္ရအရာရိွ Richard Mei က ေျပာသည္။

“အခ်က္အလက္ေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ကုိယ္တုိင္ အတည္ျပဳခ်င္ပါတယ္၊ ဒီလူနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္ရုိက္ စကားေျပာခ်င္ပါတယ္” ဟု ဆုိသည္။ ရန္ကုန္ရိွ အာရွသံတမန္မ်ားကလည္း အာဏာပုိင္တုိ႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား အဆုိပါ က်ဴးေက်ာ္သူကုိ လက္ခံခသ ့ဲ ည္ ဟု ဆုိကာ ျပစ္ဒဏ္ေပးမည္ကုိ စုိးရိမ္ေနၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတင ြ ္ တင္းက်ပ္ထားသည့္ စည္းကမ္း ဥပေဒ အမ်ားအျပား ရိွရာ ညအိပ္ဧည့္သည္ လက္ခံလုိပါက အာဏာပိုင္တုိ႔ထံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းရသည့္ အခ်က္လည္း ပါ၀င္သည္။ ႏုိင္ငံျခားသားကုိ ေနအိမ္တင ြ ္ တည္းခုိခင ြ ့္မရိွေစရဟုလည္း ဥပေဒအရ တားျမစ္ထားသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အဆုိပါ က်ဴးေက်ာ္သူသည္ ေဒၚစုႏွင့္ ေတြ႔ခ့ဲျခင္း ရိွမရိွ အတည္ျပဳႏုိင္ျခင္း မရိွေသးေပ။ “ဧည့္စာရင္းကိစၥနဲ႔

တရားစဲခ ြ ံရလိမ့္မယ္လုိ႔ေတာ့

က်ေနာ္

မထင္ဘူး၊

ဒီပုဂၢဳိလ္ကုိ

သူက

ဖိတ္ထားတာမွ

မဟုတ္ဘ”ဲ

ဟု

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢဳိလ္ ဦးဉာဏ္၀င္းက ေျပာသည္။ “က်ေနာ္ အဓိက စုိးရိမ္တာကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရ႕ဲ လုံၿခဳံေရးကုိပဲ စုိးရိမ္ပါတယ္” ဟု ဦးဉာဏ္၀င္းက ေျပာသည္။ ေဒၚစုသည္ ကမၻာသိ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္သည္။ ေဒၚစုသည္ တရားစီရင္ျခင္း မခံရဘဲ ထိန္းသိမ္းခံထားရသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွစ၍ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ထားသည္။ ေဒၚစု၏ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္က ၁၉၉၀ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြတင ြ ္ အႏုိင္ရခ့ေ ဲ သာ္လည္း စစ္အစုိးရက အဆုိပါ ရလဒ္ကုိ ဥပေကၡာ ျပဳထားသည္။ ကေလးခ်စ္တ့ဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေၾကးမုံ ဓာတ္ပုံသတင္း ေမ ၇၊ ၂၀၀၉

ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ပူတာအုိၿမိဳ႕ရိွ ထူးေဖာင္ေဒးရွင္း၏ သုေတသနစုိက္ခင္းတြင္ ယမန္ေန႔က ေတြ႔ရေသာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းစိန္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ခရီးစဥ္အတြင္း “ထူးထေရးဒင္း ကုမၸဏီ လီမိတက္ ဥကၠ႒ ဦးေတဇက ထူးေဖာင္ေဒးရွင္း၏ ပူတာအိုၿမိဳ႕နယ္တင ြ ္ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ ေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနမႈ အေျခ အေနမ်ားကုိ ရွင္းလင္း တင္ျပသည္” ဟု သတင္းစာတြင္ ေရးသားထားသည္ တုပ္ေကြးေရာဂါေၾကာင့္ ယေန႔အထိ ၄၄ ဦး ေသဆုံး Reuters ဓာတ္ပုံသတင္း ေမ ၇၊ ၂၀၀၉ တုပ္ေကြးေရာဂါေၾကာင့္ ယေန႔အထိ ၄၄ ဦး ေသဆုံးခ့ဲၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့ က်န္းမာေရး အဖဲြ႔ (WHO)က ယေန႔ ေၾကညာသည္။

တကၠဆက္ျပည္နယ္၊ Harlingen ၿမိဳ႕မွ Judy Trunnell (အသက္ ၃၀) ၏ ပုံ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတင ြ ္ ဤအမ်ဳိးသမီးသည္ တုပ္ေကြးေရာဂါသစ္ေၾကာင့္ ဒုတိယေျမာက္ ေသဆုံးသူျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံတလႊားတြင္ ေရာဂါပုိး ပ်ံ႕လ်က္ရိွရာ ကူးစက္ခံရသူ ၆၄၂ ဦး ရိွသည္ဟု

ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႔က ဆုိသည္။ မကၠဆီကုိ ႏုိင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္မွ ခရီးသည္မ်ားအနက္ တခ်ဳိ႕မွာ မ်က္ႏွာဖုံးစြပ္ မ်ား ၀တ္ဆင္ၿပီး ေရာဂါ ကာကြယ္ေရး လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။ ဤႏုိင္ငံမွ A/H1N1 တုပ္ေကြး ေရာဂါ အစျပဳခ့ဲျခင္း ျဖစ္သည္။ မကၠဆီကုိတင ြ ္ ၄၂ ဦး ေသဆုံးၿပီးျဖစ္သည္။ ေရာဂါ ကူးစက္ခံခရ ့ဲ သူ ၁၁၁၂ ဦး ရိွသည္ဟု ဆုိသည္။ နာဂစ္အျပီး ၁ ပတ္ နဲ႔ တႏွစ္အၾကာ ကြမ္းျခံကုန္းျမင္ကင ြ ္း ဓါတ္ပံုသတင္း - ၀င္းျမတ္ ေမ ၈၊ ၂၀၀၉ နာဂစ္ျဖစ္ပြားၿပီး တပတ္အၾကာ ႏွင့္ တႏွစ္အၾကာ ကြမ္းၿခံကုန္း - နာဂစ္ျဖစ္ၿပီး တႏွစ္အၾကာတြင္ ေတြ႕ျမင္ရသည့္ ျမင္ကင ြ ္းမ်ားအရ နဂို အိမ္ယာ၊ အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္းအေျခအေန ျပန္လည္ေရာက္ရွိဖို႔ ေနာက္ႏွစ္ႏွင့္ ခ်ီၾကာျမင့္ဦးမည့္ အဓိပၸါယ္ သက္ေရာက္လ်က္ရွိသည္။

နာဂစ္ ျဖစ္ၿပီးေနာက္ တပ္မ (၇၇) ကကြပ္ကေ ဲ ရး စခန္းျပဳလုပ္ထားသည့္ ကြမ္းၿခံကုန္းၿမိဳ႕လယ္ ခန္းမ

ထိုခန္းမကို တစ္ႏွစ္ အၾကာေတြ႕ျမင္ရပံု

နာဂစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးေနသည့္ ကြမ္းၿခံကုန္းၿမိဳ႕ အထက္တန္းေက်ာင္း

တႏွစ္အၾကာ ေတြ႕ရသည့္ အဆိုပါ ျပင္ဆင္ၿပီးသည့္ အထက္တန္းေက်ာင္း သို႔ေသာ္ ျပန္လည္ မျပင္ဆင္ရေသးသည့္ ၊ျပန္လည္ မတည္ေဆာက္ရေသးသည့္ စာသင္ေက်ာင္းေပါင္း ရာႏွင့္ခ်ီၿပီး က်န္ေနေသးသည္ ဟုသိရွိရသည္။

နာဂစ္ဒဏ္ ခံစားထားရသည့္ ကြမ္းၿခံကုန္း သြားရာ ကားလမ္းနေဘးရွိ ေစတီႏွင့္ တန္ေဆာင္း

ေစတီ၏ ထီးေတာ္ျပန္လည္ တင္ၿပီးေသာ္လည္း တန္ေဆာင္းႏွင့္ အုတ္ရိုးမ်ားကို ျပန္လည္မျပင္ဆင္ ႏိုင္ေသးသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

ကြမ္းၿခံကုန္းၿမိဳ႕နယ္ မ၀တရံုး (ၿမိဳ႕နယ္ေအးခ်မ္းသာယာေရး ႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေကာင္စီ)

ျပန္လည္ျပင္ဆင္ၿပီး ေတြ႕ရသည့္ မ၀တ ရံုး

ကဆုန္ လျပည့္ ဗုဒၶေန႕ အခမ္းအနား ဖေလာင္းခ်ိတ္ျမိဳ႕တြင္ က်င္းပ 5/8/2009

ေမာင္ေအး(နိရဥၥရာ) ဘဂၤလာေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံ ဖေလာင္းခ်ိတ္ျမိဳ႕တြင္ ကဆုန္ လျပည့္ ဗုဒၶေန႕ အခမ္းအနားကို ရခိုင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက ယေန႕တြင္ စည္ကား သိုက္ျမိဳက္စြာ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။ အဆိုပါ အခမ္းအနားကို ဖေလာင္းခ်ိတ္ျမိဳ႕ မဟာ သိမ္ေတာ္ၾကီး ေရွ႕တြင္ ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ မ႑ပ္တင ြ ္ ယေန႕ ညေနပိုင္းတြင္ စည္ကားသိုက္ျမိဳက္စြာ က်င္းပခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ဖေလာင္းခ်ိတ္ျမိဳ႕ သိမ္ေတာ္ၾကီး ေဂါပက ဥကၠဌ ဦးမဲရွင္မွ “ကၽြန္ေတာ္တို႕ ကဆုန္လျပည့္ေန႕ကိုေရာက္တိုင္း ေညာင္ေရေလာင္းပြဲကို အခုလိုစဥ္ကားစြာ က်င္းပ ေလ့ရိွပါတယ္။ အဓိကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ နို္င္ငံ မဟုတ္တဲ့ တိုင္းျပည္ တခုမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဗုဒၶဘာသာ လူနည္းစု အေနနဲ႕ ဗုဒၶေန႕ကို မေမ့ေပ်ာက္ရ ေအာင္ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြန႕ဲ အခုလို က်င္္းပရတာ ျဖစ္ပါတယ္။”ဟု ေျပာသည္။ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နိုင္ငံသည္ မူဆလင္ ဘာသာ၀င္ အမ်ားစုေနထိုင္ေသာ တိုင္းျပည္ တျပည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ကဆုန္လျပည့္ေန႕ကို နုိင္ငံေတာ္ ရံုးပိတ္ရက္ အျဖစ္ ႏွစ္စဥ္ သတ္မွတ္ေပးသည္။ ကဆုန္ လျပည့္ ဗုဒၶေန႕ အခမ္းအနားကို ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြျမိဳ႕မွ တရား စခန္းဖြင့္လွစ္ရန္ ေရာက္ရွိေနေသာ ဓါတ္လယ္ ဆရာေတာ္ အရွင္သု၀ဏၰမွ ဖြင့္လွစ္ေပးျပီး ဗုဒၶေန႕ႏွင္ ့ပတ္သတ္သည့္ တရားေတာ္ျမတ္ကို ေဟာၾကား ေတာ္မူသည္။ အခမ္းအနားသို႕ ဖေလာင္းခ်ိတ္ျမိဳ႕မွ ရာခ်ီေသာ ျမိဳ႕သူ ျမိဳ႕သားမ်ား ပါ၀င္ဆင္ႏခ ြဲ ဲ့ၾကျပီး ပင့္ဖိတ္ထားသည့္ သံဃာေတာ္ ၁၄ ပါးမွလည္း အမွ် ေမတၱာ ေပးေ၀ခဲ့ၾကသည္။ ညေန ၇ နာရီတင ြ ္ မဟာသိမ္ေတာ္ၾကီးေရွ႕ရွိ မဟာေဗာဓိပင္ကို ျမိဳ႕သူျမိဳ႕ သားမ်ားက နံသာေရေလာင္းလွဴျခင္း ဆီးမီး ပူေဇာ္ျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ အလားတူ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နုိင္ငံ ဒကၠားျမိဳ႕ေတာ္တင ြ ္လည္း ဗုဒၶေန႕ အခမ္းအနားကို ကြာမလမ္ပူ မရမာၾကီး ဘုန္းေတာ္ၾကီး ေက်ာင္းတြင္ စည္ကားသိုက္ျမိဳက္စြာ က်င္းပခဲ့သည္။ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နုိင္ငံ နို္င္ငံေတာ္ သမၼတၾကီးမွလည္း ဘဂၤလာေဒခ်္႕တြင္ ေနထိုင္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူမ်ိဳး ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို သမၼတ အိမ္ေတာ္တင ြ ္ လက္ခံေတြ႕ဆံုျပီး ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။

အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ ကၽြဲႏြား ခိုးဂိုဏ္းမ်ားေၾကာင့္ ရခိုင္ ျပည္္သူမ်ားဒုကၡေရာက္ 5/8/2009 ေမာင္ေအး(နိရဥၥရာ) ရခိုင္ျပည္္နယ္ အႏွံ႕ အျပားတြင္ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ ေနသည့္ ကၽြ၊ဲ ႏြား ခိုးဂိုဏ္မ်ား အထူးေသာင္းက်န္းေနသျဖင့္ ရခိုင္ေတာင္သူ လယ္သမားမ်ားမွာ မ်ားစြာ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနၾကရသည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။ မင္းျပားျမိဳ႕နယ္မွ ကၽြဲပိုင္ရွင္ တဦးက “ကၽြ၊ဲ ႏြားခိုးတဲ့ ဂုိဏ္းေတြဟာ ျမိဳ႕နယ္ မယက၊ စစ္တပ္န႕ဲ ရဲတပ္ဖ႕ြဲ ေတြန႕ဲ ပါ ဆက္စပ္မူ ရွိေနတယ္။ သူတို႕က ရရွိလာတဲ့ ပိုက္ဆံကို ေ၀စုခြဲျပီး အာာဏာပိုင္ေတြကို ေပးရတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြ ကလည္း ရတဲ့ လစာ မလံုေလာက္ေတာ့ ႏြားသူခိုးေတြ ေပးတဲ့ ပိုက္ဆံကို ယူျပီး သူတို႕နဲ႕ အေပးအယူ နားလည္မူ လုပ္ထားတယ္။ ဒါေၾကာင္း ႏြားခိုးဂိုဏ္းေတြ ေနရာ အႏွံ႕အျပားမွာ ေသာင္းက်န္းေနေပမယ့္ ဘယ္ေတာ့မွ လက္ရ ဖမ္းဆီးတာ မရွိပါဘူး” ဟု ေျပာသည္။ ယခုကဲ့သို႕ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ နားလည္မူ ရရွိထားသျဖင့္ ႏြားခိုးဂိုဏ္းမ်ား အတင့္ရေ ဲ နပံုကို သူက ယခုကဲ့သို႕ ဆက္ေျပာသည္။ “လြန္ခဲ့တဲ့လကုန္ပိုင္းေလာက္က မင္းျပား ျမိဳ႕နယ္ ဖေလာင္းျပင္ေက်းရြာက ကၽြဲ ၁၆ ေကာင္ကို မ်က္္ႏွာဖံုး စြပ္ထားတဲ့ လူ ၈ ေယာက္္ ေန႕ခင္း ေၾကာင္ေတာင္ ၀င္ေရာက္ လုယူသြားတယ္။ ပိုင္ရွင္ေတြ လုိက္ရွာေတာ့ သံုးေလးရက္ အၾကာမွာ အဲဒီကၽြေ ဲ တြကို ၾကပ္စင္ကၽြန္းမွာ သြားေတြ႕တယ္။ ျမိဳ႕နယ္ မယကကို သြားတိုင္ၾကားေတာ့ မယကရံုးက တာ၀န္ရွိသူေတြက အဲဒီကၽြေ ဲ တြကို ျပန္လိုခ်င္ရင္ က်ပ္သိန္း ၂၀ ကုန္က်ခံမွ ရမယ္ ဆိုျပီး ေျပာလိုက္တယ္။” အဆိုပါ ကၽြဲမ်ားမွာ မင္းျပားျမိဳ႕နယ္ ေခ်ာ္ေခ်ာင္းေက်းရြားသား တဦးပိုင္ ကၽြဲမ်ားျဖစ္ျပီး ဖေလာင္းျပင္ ေက်းရြာမွ သိန္းေခ်ဆိုသူ အငွားေက်ာင္းေနစဥ္ လုယူခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ကၽြဲကို ျပန္လိုခ်င္သျဖင့္ ပိုင္ရွင္ျဖစ္သူမွာ ေငြေၾကး ေခ်းငွားျပီး မယကမွ တဆင့္ ျပန္လည္ ေရြးယူခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။ ၎အျပင္ ကၽြ၊ဲ ႏြားမ်ား ခိုးသူမ်ားသည္ ဓါးျပ ဂိုဏ္းမ်ားကဲ့သို႕ အုပ္စု ဖြ႕ဲ ခိုးယူေနျခင္း ျဖစ္ျပီး ခိုးယူ ရရွိသည့္ ကၽြဲႏြားမ်ားကို ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံသို႕ ေရလမ္းေၾကာင္းမွ တဆင့္ တင္ပို႕ေနၾကသည္။ ေပါက္ေတာျမိဳ႕နယ္မွ လယ္သမား တဦးက “ကၽြဲႏြားေတြကို မ်ားေသာအားျဖင့္္ ဆံေတာ္ရွင္ဘုရားပြ၊ဲ ဦးရာဇ္ေတာင္ ေစတီပြဲတို႕လို ပြေ ဲ တာ္ၾကီး ရက္ေတြန႕ဲ နီးလာရင္ သတိထားရတယ္။ ကၽြဲႏြားခိုးသူေတြဟာ ဘုရားပြေ ဲ တာ္ေတြကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ခိုးယူတတ္တယ္” ဟု ေျပာသည္။ မင္းျပားျမိဳ႕နယ္တင ြ ္ ႏြားခိုးေနသူ နာမည္ၾကီး ဂိုဏ္းေခါင္းေဆာင္ လူ ၈ ေယာက္ရွိေသာ္လည္း သူတို႕အား ရဲႏွင့္ စစ္တပ္မွ တၾကိမ္ တခါမွ ဖမ္းဆီးနိုင္ျခင္း မရွိဟု သိရသည္။ ရခိုင္ လယ္သမားမ်ားမွာ လယ္ယာ လုပ္ငန္းတြင္ ကၽြ၊ဲ ႏြားမ်ားကို ယခုအခ်ိန္ထိ အဓိက အားထား ေနၾကသည္။ “လယ္တက်ပ္ကို စက္န႕ဲ ထြန္ရင္ က်ပ္ေငြ ၅၀၀၀၀ ေသာင္းကေန ၇၀၀၀၀ အထိ ေပးရပါတယ္။ ရတာနဲ႕ ကုန္တာ မကိုက္တဲ့အတြက္ ဘယ္သူမွ စက္န႕ဲ ရခိုင္မွာ မထြန္ၾကပါဘူး။ အမ်ားစု လယ္သမားေတြက ကၽြဲႏြားေတြကိုဘဲ အားကိုးအားထား ျပဳေနၾကရတယ္။ ခုလို မၾကာခဏ လယ္ယာ လုပ္ငန္းမွာ အဓိက အေရးပါတဲ့ ကၽြဲႏြားေတြ ခိုးယူခံေနရတဲ့ အတြက္ လယ္သမားေတြ အထူး ဒုကၡေရာက္ေနၾကရပါတယ္” ေပါက္ေတာက လယ္သမားက ေျပာၾကားသြားသည္။ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳ အေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း

China Foreign Ministry Spokesman Qin Gang's on the Iranian nuclear issue. the Security Council consider economic sanction on Iran photo by www.mfa.gov.cn

အခုတေလာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့အသံေတြ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ၾကားေနရပါတယ္။ ဖိုရမ္ ေတြမွာ၊ မီဒီယာေတြမွာ၊ chat room ေတြမွာ ျငင္းၾက၊ ခုန္ၾက၊ ရန္ျဖစ္ၾက၊ အမုန္းေတြပြားၾက၊ ေဆြးေႏြးတဲ့ အေၾကာင္းအရာနဲ႕ လံုး၀မပတ္သက္ေတာ့တဲ့ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာေတြကို အျမစ္လွန္ တူးေဖာ္ျပီး တေယာက္န႕ဲ တေယာက္တိုက္ခိုက္ၾကနဲ႕ ျဖစ္ ေနပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳဆိုတဲ့ သေဘာတရားဟာ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ကေန တဦးခ်င္း အဆင့္ေတြအထိ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေနသလို၊ ၾကည့္ျမင္တဲ့ရွဳေထာင့္ေပၚမွာ မူတည္ျပီး အျမင္မ်ိဳးစံုကြာျခားတာေၾကာင့္ အေျဖမွန္တခုတည္း ရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုဒီေဆာင္းပါးမွာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳ အေျခခံသေဘာတရားနဲ႕ ရည္ ရြယ္ခ်က္ေတြကို ေရးသားတင္ျပပါမယ္။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕မွဳဆိုရာ၀ယ္ အိမ္တအိမ္မွာ မိသားစု၀င္တဦးက တဦးခ်င္းကိုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အမ်ားစုကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ထိခိုက္ေစတဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ ျပဳလုပ္ တဲ့အခါ မိသားစုအၾကီးအကဲကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ က်န္တဲ့ မိသားစု၀င္ေတြကပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမွဳ ျပဳလုပ္ပါတယ္။ ဒီလိုပါပဲ။ ရပ္ရြာထဲမွာ ေနထိုင္သူတေယာက္ေယာက္က ရပ္ရြာအက်ိဳးကို ထိခိုက္ေစတဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ရပ္ရြာထဲက ေနထိုင္သူ တေယာက္ေယာက္ကို ထိခိုက္ေစတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပဳလုပ္လာတဲ့အခါမွာ ဒီရပ္ရြာရဲ႕ တရားဥပေဒအရ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မွဳဆိုတာ ရွိလာပါတယ္။ လူ႕အဖြ႕ဲ အစည္းမွာ ဒါေတြဟာ ေန႕စဥ္န႕ဲ အမွ် ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အရာေတြပါပဲ။ အဲ - ဒီအခါမွာ လူအမ်ားရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္အေနနဲ႕ ထိခိုက္လာျပီ ဆိုတဲ့အခါမွာေကာ ဆိုတဲ့ေမးခြန္းက ေမးစရာျဖစ္လာပါတယ္။ Realism ရွဳေထာင့္အေနနဲ႕ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတြရ႕ဲ အထက္မွာ ဘယ္သူမွ မရွိပါဘူး။ ဒီေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္အေနနဲ႕ လူအမ်ားရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ထိခိုက္မွဳေတြ (ဥပမာ မိမိႏိုင္ငံတင ြ ္းမွာ မွီတင္းေနထိုင္တဲ့ ျပည္သူ လူထုရ႕ဲ လူ႕အခြင့္အေရးေတြကို ပိတ္ပင္ ေစာ္ကားမွဳေတြ၊ ႏိုင္ငံေတာ္အၾကမ္းဖက္ျပဳလုပ္တာေတြ၊ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ရာဇ၀တ္ မွဳေတြကို အားေပးေဆာင္ရြက္တာေတြ၊ လူအမ်ားစု ေသေၾကပ်က္စီးေစႏိုင္မယ့္ လက္နက္ခဲယမ္းထုတ္လုပ္မွဳေတြ) ကို လုပ္ ေဆာင္လာတဲ့အခါ ဘယ္သူေတြက အေရးယူမွာလဲ ဆိုတာက စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြ႕ဲ အစည္းေတြေပၚလာတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေတြ ေပၚလာတယ္။ ဒီဥပေဒေတြကို တႏိုင္ငံခ်င္းကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ စုေပါင္းျပီးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အသံုးျပဳျပီး တရားဥပေဒ စိုးမိုးဖို႕ ေဆာင္ရြက္လာၾကတယ္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ တရားရံုးေတြ ေပၚလာတယ္။ လူေတြမွာ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအတြက္ ဘက္လိုက္မွဳဆိုတာ ရွိသလို

ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ေတြမွာလဲ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား ဘက္လိုက္မွဳ ဆိုတာေလးေတြ ရွိတာအတြက္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာတရားဥပေဒေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာအဖြ႕ဲ အစည္းေတြ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ တရားရံုးေတြရ႕ဲ ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွဳေတြမွာလဲ အားနည္းခ်က္ေလးေတြကေတာ့ ရွိေနဆဲပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ရပ္ရြာ ထဲမွာ တရားဥေပေဒ မရွိတာထက္စာရင္၊ ထိေရာက္မွဳနည္းေပမယ့္လဲ ရွိတာက ခံသာသလို၊ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ေတြမွာလဲ အမ်ားျပည္သူရ႕ဲ အက်ိဳးစီးပြားကို ထိခိုက္ေစတဲ့ ႏိုင္ငံေတြန႕ဲ အစိုးရေတြကို အေရးယူဒဏ္ခတ္မွဳ ရွိတာက ပိုမိုေကာင္းမြန္ တာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတခုခ်င္းကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံအမ်ားစုကပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပဳလုပ္တဲ့ unilateral sanction, bilateral sanction, multilateral sanction ေတြ ေပၚေပါက္လာပါေတာ့တယ္။ ဒီလို sanction ေတြ လုပ္ၾကတဲ့အခါမွာ သံတမန္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရး စသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ သံတမန္ေရးအရ အေရးယူမွဳဆိုတာက သံတမန္ေရးရာ ဆက္ႏြယ္မွဳေတြကို ေလွ်ာ့ခ် တာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဖယ္ရွားပစ္တာျဖစ္ျပီး၊ စစ္ေရးအရ အေရးယူမွဳဆိုတာကေတာ့ စစ္ေရးအရ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မွဳကို ဆိုလို တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုဒီေဆာင္းပါးမွာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕မွဳ (economic sanction) ကို အဓိကထားျပီး ေဖာ္ျပပါမယ္။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕မွဳဆိုတာကို Routledge ေဘာဂေဗဒ အဘိဓာန္ထဲမွာ ႏိုင္ငံတခုရ႕ဲ အေျခခံ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ (သို႕မဟုတ္) ေပၚလစီမ်ားကို ေျပာင္းေစဖို႕အတြက္ အဲဒီႏိုင္ငံအေပၚမွာ အျခားႏိုင္ငံတခုကျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံအမ်ားစုကျဖစ္ေစ ျပဳလုပ္တဲ့ ကုန္သြယ္မွဳအတားအဆီးမ်ားနဲ႕ ကုန္သြယ္မွဳႏွင့္ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ျပစ္ဒဏ္ခတ္အေရးယူမွဳမ်ားလို႕ အဓိပၸာယ္ဖင ြ ့္ဆိုထား ပါတယ္။ ဒီလိုစီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳကို ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒအေနနဲ႕ အသံုးျပဳခဲ့တာ အခုမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘီစီ 5th century ေလာက္က ေအသင္ႏိုင္ငံရ႕ဲ အၾကီးအကဲျဖစ္တဲ့ Pericles က ေအသင္ရ႕ဲ ရန္သူျဖစ္တဲ့ စပါတာေတြဘက္က ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ Megra ဆိုတဲ့ ျမိဳ႕ျပႏိုင္ငံေလးကို ကုန္သြယ္မွဳပိတ္ဆို႕ဖို႕ ေအသင္အင္ပါယာတခုလံုးကို အမိန္႕ေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းကာလေတြမွာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားအၾကားက ဒီလိုပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳေလးေတြ ၾကိဳၾကား ၾကိဳၾကား ေပၚေပါက္ခဲ့ေပ မယ့္ ႏွစ္ဆယ္ရာစု ကနဦးပိုင္းကစျပီး၊ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳေတြ အမ်ားအျပား ေပၚေပါက္လာခဲ့ ပါေတာ့တယ္။ ဥပမာ - ၁၉၁၄ - ၁၉၁၈ ကာလက ျဗိတိန္ႏိုင္ငံရ႕ဲ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႕ အေရးယူမွဳေတြ၊ Co - Com လို႕ေခၚတဲ့ ေနတိုးအုပ္စုန႕ဲ ဂ်ပန္ကေန ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုအေပၚ ပိ္တ္ဆို႕အေရးယူမွဳေတြ၊ ကမၻာ့ကုလသမဂၢကေန ၁၉၉၀ - ၂၀၀၃ ကာလမွာ အီရတ္ႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႕မွဳေတြ စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၆၅ ခု၊ စူးအက္ အေရးမွာ တုန္းကဆိုရင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ သူ႕ရဲ႕ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ ျဗိတိန္၊ ျပင္သစ္န႕ဲ အစၥေရးႏိုင္ငံတို႕ကိုပါ စီး ပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမွဳေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုစီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳေတြ ျပဳလုပ္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ပစ္မွတ္ႏိုင္ငံက ေပၚလစီေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႕ကေန ပစ္မွတ္ႏိုင္ငံရ႕ဲ ေခါင္းေဆာင္ေျပာင္းလဲမွဳ၊ အစိုးရေျပာင္းလဲမွဳ စတာေတြအထိ ရည္ရြယ္ခ်က္ ပံုစံ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြာျခားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ Barbour ကေတာ့ primary objective, secondary objective နဲ႕ tertiary objective ဆိုျပီး အမ်ိဳးအစား သံုးမ်ိဳး ခြဲျခားေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ primary objective ကေတာ့ ပစ္မွတ္ႏိုင္ငံရ႕ဲ ျပဳမူေဆာင္ရြက္မွဳ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႕ ေပၚလစီေရးရာ ေျပာင္းလဲမွဳေတြပါ။ ဥပမာဆိုရရင္ အီရန္ႏိုင္ငံမွာ နယူးကလီးယားလက္နက္ထုတ္လုပ္ဖို႕ကို တားဆီးဖို႕အတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရ႕ဲ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳ၊ Rhodesia ႏိုင္ငံမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႕ ျငိမ္၀ပ္ပိျပားေရး ရရွိလာဖို႕အတြက္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳ စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။ Secondary objective ကေတာ့ economic sanction ျပဳလုပ္တဲ့ အစိုးရေတြအေနနဲ႕ သူတို႕ ႏိုင္ငံက ျပည္သူေတြရ႕ဲ ေထာက္ခံအားေပးမွဳ ကို ရရွိဖို႕၊ credibility ရဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ Tertiary objective ကေတာ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဆင့္ ေတြးေခၚမွဳေတြန႕ဲ ဆိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ အဖြ႕ဲ အစည္းေတြရ႕ဲ အဆင့္အတန္းျမွင့္တင္ေရး၊ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေတြရ႕ဲ အသံုး၀င္မွဳကို ေဖာ္ေဆာင္ေရး၊ ႏိုင္ငံၾကီးတခ်ိဳ႕ရဲ႕ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆေတြကို ျဖန္႕ေ၀မွဳ စတာေတြအတြက္လဲ စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳကို ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒ တခုအေနနဲ႕ အသံုးျပဳတတ္ၾကပါတယ္။ ဥပမာဆိုရရင္ Abyssinian crisis မွာတုန္းက League of Nations ရဲ႕ အဆင့္ကို ျမွင့္တင္ဖို႕အတြက္

စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳကို foreign policy tool တခုအေနနဲ႕ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံက အသံုးျပဳခဲ့တာေတြ၊ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ western hemisphere မွာ ပ်ံ႕ႏွံလာကို ရပ္တန္႕ဖို႕ အေမရိကန္က strategic tool တခုအေနနဲ႕ အသံုးျပဳခဲ့တာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုရည္ရြယ္ခ်က္န႕ဲ ျပဳလုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပဳလုပ္တဲ့ အလုပ္တိုင္းမွာ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကေတာ့ ရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေရရာတိက်တဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္မရွိပဲ ဖြ႕ဲ စည္းထားတဲ့ အဖြ႕ဲ အစည္းေတြအတြက္၊ ေရရာတိက်တဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ မရွိပဲ ဘ၀ကို ၾကံဳသလို ေလွ်ာက္လွမ္းေနသူေတြအတြက္ကေတာ့ ဘယ္ေလာက္ပဲ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ေကာင္းေနေန၊ ဘယ္ ေလာက္ပဲ ဆႏၵေတြ ၾကီးမားေနေန ေအာင္ျမင္မွဳဆိုတာနဲ႕ အစဥ္အျမဲ ေ၀းကြာေနမွာပါပဲ။ အခုဆိုရင္ ကမၻာတလႊားမွာ စီးပြား ေရး ပိတ္ဆို႕အေရးမွဳေတြ ရာနဲ႕ခ်ီရွိခဲ့ပါျပီ။ တခုန႕ဲ တခု ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ေတြမတူညီပါဘူး။ ဒါနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ပညာရွင္ Lindsay ဆိုသူက စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳ ရည္မွန္းခ်က္ေတြန႕ဲ ပတ္သက္တဲ့ framework of analysis ကို ေရးဆြေ ဲ ဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ပထမတခ်က္ကေတာ့ compliance ပါ။ ပစ္မွတ္ႏိုင္ငံကို အေရးယူမွဳလုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအဖြ႕ဲ အစည္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံတခုခု ကပဲျဖစ္ျဖစ္ လိုခ်င္တဲ့ အေျခအေနတရပ္ဆီကို ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူး ေျပာင္းမွဳျဖစ္စဥ္ ေဖာ္ေဆာင္မွဳေတြအတြက္ ဒီရည္မွန္းခ်က္ကို အသံုးျပဳေလ့ရွိပါတယ္။ ဥပမာဆိုရင္ ေတာင္အာဖရိကမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမွဳပါ။ ေတာင္အာဖရိကနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး တခ်ိဳ႕က ေတာင္အာဖရိကမွာ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အသြင္ကူးေျပာင္းမွဳအတြက္ ဒိုင္ယာေလာ့ခ္ေပၚေပါက္လာတာ မင္ဒဲလားတို႕ဘက္က အစြန္းေရာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မွဳေတြကို စြန္႕လႊတ္လိုက္လို႕ ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒိုင္ယာေလာ့ခ္ျဖစ္လာဖို႕ဆိုတာ လက္ခုပ္ႏွစ္ဘက္တီးမွ ျမည္တာပါ။ မင္ဒဲလ္လားက ဒိုင္ယာေလာ့ခ္လို႕ ဘယ္ေလာက္ပေ ဲ အာ္ေနေန၊ အဲဒီအခ်ိန္က အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ေတာင္အာဖရိက အစိုးရက လက္မခံခဲ့ဖူးဆိုရင္ ဘာမွျဖစ္လာခဲ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီလို ေတာင္အာဖရိကအစိုးရကို ဒိုင္ယာေလာ့ခ္အေပၚမွာ စိတ္၀င္စား လာေအာင္ အဓိက တြန္းအားေပးခဲ့တာကေတာ့ multilateral economic sanction ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ subversion ျဖစ္ပါတယ္။ ပစ္မွတ္ႏိုင္ငံက ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ အစိုးရအဖြ႕ဲ တခုလံုးကို ဖယ္ရွားဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာဆိုရရင္ က်ဴးဘားႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးအရ အေရးယူပိတ္ဆို႕မွဳမွာ ကက္စထရိုကို သူ႕အာဏာကေန ဖယ္ရွားဖို႕ ရည္မွန္းခ်က္ ပါ ပါတယ္။ ဒီပန္းတိုင္အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ စီးပြားေရးအရ အေရး ယူပိတ္ဆို႕မွဳတခုတည္းနဲ႕ မလံုေလာက္ပါဘူး။ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳဟာလဲ ထိေရာက္ရမွာ ျဖစ္တဲ့အျပင္၊ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ ကို ဖယ္ရွားဖို႕၊ အစိုးရျဖဳတ္ခ်ဖို႕ ရည္မွန္းထားတဲ့ ပစ္မွတ္ႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံသူ၊ ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ စစ္ေရးစစ္မ်က္ႏွာ၊ စီးပြားေရး စစ္မ်က္ႏွာ၊ အေတြးအေခၚ စစ္မ်က္ႏွာ၊ ႏိုင္ငံတကာ စစ္မ်က္ႏွာစတဲ့ စစ္မ်က္ႏွာမ်ိဳးစံု ဖြင့္လွစ္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွဳ အရည္အခ်င္း ေပၚမွာလဲ အမ်ားၾကီး မူတည္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ ဒီလိုစစ္မ်က္ႏွာ ေပါင္းစံု ဖြင့္လွစ္ႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္း မရွိပါဘူး။ ႏိုင္ငံတကာစစ္မ်က္ႏွာအေပၚမွာပဲ မွီခိုျပီး၊ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အေရးယူေပးမွဳ ကိုသာ အားကိုးတၾကီး ေစာင့္ေမွ်ာ္တတ္ေလ့ရွိတာေၾကာင့္၊ ဒီပန္းတိုင္န႕ဲ ပတ္သက္တဲ့ ထိေရာက္မွဳကေတာ့ အားနည္းေလ့ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ရည္မွန္းခ်က္ တမ်ိဳးကေတာ့ deterrence ပါ။ ပစ္မွတ္ႏိုင္ငံကို ေနာက္တခါ ဒီလိုျပစ္မွဳမ်ိဳးေတြ မက်ဴးလြန္ေစဖို႕ အေရးယူအျပစ္ေပးရင္း၊ တျခားႏိုင္ငံေတြကိုပါ ဥပမာ အေနနဲ႕ ျပလိုက္တာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ - အီတလီႏိုင္ငံကို စီးပြား ေရးပိတ္ဆို႕ျပီး၊ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံဟာ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံရ႕ဲ aggression ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေခ်ာက္လွန္႕ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ရည္မွန္း ခ်က္တခုကေတာ့ international symbolism ပါ။ ကမၻာ့လူ႕အဖြ႕ဲ အစည္းကို ပစ္မွတ္ႏိုင္ငံရ႕ဲ ျပႆနာအေျခအေနမ်ားကို မီးေမာင္းထိုးျပေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ unilateral sanction ကေန bilateral sanction၊ အဲဒီကေန multilateral sanction အထိ တက္လွမ္းႏိုင္ဖို႕က ဒီ ရည္မွန္းခ်က္ကို ျပည့္မီွဖို႕ လိုအပ္လွပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ရည္မွန္းခ်က္ တမ်ိဳးကေတာ့ domest- ic symbolism ပါ။

အေရးယူမွဳလုပ္တဲ့ႏိုင္ငံရ႕ဲ အစိုးရက သူ႕ရဲ႕ ျပည္သူလူထုအၾကားမွာ တရားမွ်တမွဳဘက္က ရပ္တည္ တယ္၊ ကမၻာ့ေရးရာေတြမွာ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့အေနနဲ႕ popularity of government ကို ရယူတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕ အေရးယူမွဳနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ pro - sanction campaign ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ anti-sanction camp- aign ပဲျဖစ္ျဖစ္ လုပ္မယ့္လူေတြ၊ အဖြ႕ဲ အစည္းေတြဟာ grass-root level activities ေတြကို စနစ္တက် အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရမယ္လို႕ ဆိုလိုတာပါ။ policy makers ေတြကိုပဲ တိုက္ရိုက္ lobby လုပ္ျပီး၊ grass-root activism အားနည္းတဲ့ဘက္က ေရရွည္မွာ မခံႏိုင္ပဲ ရွံဳးတတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ အခုလို ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ၊ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ပံုသ႑ာန္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕မွဳဟာ ထိေရာက္မွဳ ရွိပါသလား ဆိုတာကို ေမးစရာျဖစ္လာပါတယ္။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳဟာ ထိေရာက္ပါသလား စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳရဲ႕ ထိေရာက္မွဳနဲ႕ ပတ္သက္ျပီးေလ့လာမွဳေတြ အမ်ားအျပား ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ ေအာင္ျမင္ မွဳေတြလဲ ရွိခဲ့သလို၊ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ မျပည့္မွီပဲ ရုတ္သိမ္းလိုက္ရတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က Robert Pape ဆိုတဲ့ ပညာရွင္တေယာက္က ကမၻာတ၀ွမ္းက စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕မွဳ ျဖစ္ရပ္ (၁၁၅) ခုကို ေလ့လာျပီး၊ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕ အေရးယူမွဳဟာ ထိေရာက္သလား၊ မထိေရာက္ဘူးလားဆိုတာကို ေလ့လာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ထိေရာက္မွဳ ဆိုတဲ့ အပိုင္းကို သူက criteria သံုးခု ခ်မွတ္ျပီး တိုင္းတာပါတယ္။ ပထမတခ်က္က ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္၊ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ျပည့္မွီတာျဖစ္ျပီး၊ ဒုတိယတခ်က္က ပစ္မွတ္ရ႕ဲ ျပဳမွဳေဆာင္ရြက္မွဳ ေျပာင္းလဲျခင္း မရွိေသးခင္မွာ အေရးယူမွဳ စတင္ျပဳလုပ္ ခဲ့သလား ဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခါတရံမွာ ပစ္မွတ္က သူ႕ဘာသာသူ ေျပာင္းလဲမွဳအေပၚမွာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳရဲ႕ အေရး ယူမွဳေၾကာင့္လို႕ ေရာေထြးေျပာတတ္ၾကလို႕ ဒီအခ်က္ကို ထည့္သင ြ ္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တတိယအခ်က္ကေတာ့ ပစ္မွတ္ ရဲ႕ ေျပာင္းလဲလာမွဳေတြဟာ တျခားအေၾကာင္းအရာေတြေၾကာင့္ မဟုတ္ပ၊ဲ ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳတခုတည္းေၾကာင့္ ဟုတ္ သလား ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။ ဒီအခ်က္ သံုးခ်က္န႕ဲ ျဖစ္ရပ္ (၁၁၅) ခုကို ေလ့လာခဲ့ရာမွာ (၅) ခုပဲ ထိေရာက္ခဲ့တာကို ေတြ႕ရွိရပါ တယ္။ အျခားပညာရွင္တဦးျဖစ္တဲ့ Elizabeth Rogers ကေတာ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳဆိုတဲ့ သေဘာတရားဟာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမွဳရွဳေထာင့္ကေနၾကည့္ရင္ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိတဲ့အတြက္ ေပၚလစီခ်မွတ္သူမ်ားဘက္ကေန ခ်မွတ္မွဳ ေတြကိုသာ လူသိခံျပီး၊ ေအာင္ျမင္မွဳေတြကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားျခင္း မရွိတဲ့အတြက္ အႏုတ္လကၡဏာအျဖစ္သာ လူအမ်ား က သိတတ္ေလ့ရွိေၾကာင္း ဆန္းစစ္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ HSE လို႕ အမ်ားက သိထားတဲ့ ပညာရွင္သံုးဦးျဖစ္တဲ့ Hafbauer, Scott, Elliot တို႕ကလဲ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳဟာ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကို ျပည့္မွီဖို႕ အကန္႕အသတ္န႕ဲ အသံုး၀င္မွဳပဲရွိတာ မွန္ေပမယ့္၊ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳဟာ လံုး၀ မထိေရာက္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူးလို႕ အဆိုျပဳၾကပါတယ္။ သူတို႕ရဲ႕ ပိတ္ဆို႕ အေရးယူမွဳ ျဖစ္ရပ္ (၁၁၅)ခု ဆန္းစစ္ခ်က္မွာေတာ့ ျဖစ္ရပ္ (၄၀)မွာ ေအာင္ျမင္မွဳေတြ ရရွိခဲ့တယ္လို႕ ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ သူတို႕ ဆန္းစစ္ခ်က္ေတြဟာ အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ ပညာရွင္ Pape ရဲ႕ ဆန္းစစ္ခ်က္ေတြန႕ဲ တူတာေတြ ရွိေပမယ့္၊ Pape ဆိုထားခဲ့တဲ့ ပစ္မွတ္ႏိုင္ငံကို အေရးယူမွဳမွာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳနည္းလမ္းတခုတည္းကိုပဲ သံုးရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္န႕ဲ ေတာ့ မကိုက္ညီပါဘူး။ သူတို႕ကေတာ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳ ထိေရာက္ဖို႕အတြက္ စစ္ေရးအရ အေရးယူမွဳေတြ၊ တျခား ေသာ သံတမန္ေရး အေရးယူမွဳေတြပါ ေပါင္းစပ္ျပဳလုပ္ဖို႕ လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေသာ ပညာရွင္ေတြကေတာ့ စစ္ေရးအရ အေရးယူမွဳကသာ အထိေရာက္ဆံုးနည္းလမ္း ျဖစ္တာအတြက္ေၾကာင့္၊ liberal alternative view to war ျဖစ္တဲ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳကို အခ်ိန္ကုန္ခံ၊ ျပဳလုပ္မေနပဲ military instruments ေတြန႕ဲ သာ ေျဖရွင္းဖို႕ အၾကံျပဳေျပာဆိုၾကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ႏိုင္ငံတကာ အဖြ႕ဲ အစည္းေတြကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံတခု ခ်င္းစီအလိုက္ကပဲျဖစ္ျဖစ္ ပစ္မွတ္ႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ားကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပပါမယ္။ ႏိုင္ငံတကာ

အဖြ႕ဲ အစည္းေတြအေနနဲ႕ကေတာ့ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ပစ္မွတ္ႏိုင္ငံေတြအေပၚမွာ multilateral economic sanctions ခ်မွတ္ ျခင္းနဲ႕ military intervention ျပဳလုပ္ဖို႕ authorised လုပ္ေပးျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုေရးရာေတြမွာ အေရးပါတဲ့ UN Security Council ကိုယ္တိုင္မွာက logrolling problem လို႕ေခၚတဲ့ ျပႆနာတရပ္ကို ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ ဒီျပႆနာရဲ႕ အရင္းခံကေတာ့ ဗြီတိုအာဏာကို က်င့္သံုးႏိုင္တဲ့ P5 ငါးႏိုင္ငံပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ crisis တခုဟာ ဒီႏိုင္ငံငါးခုထဲက တႏိုင္ငံန႕ဲ ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံအမ်ားစုန႕ဲ ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆက္စပ္ေနတဲ့အခါမွာ တျခား ေသာ ႏိုင္ငံတခုကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံမ်ားကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေထာက္ခံမွဳမေပးတာ၊ ဗီြတိုအာဏာ က်င့္သံုးတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျပႆနာကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႕ ဆိုတာက အေတာ္ပဲ ခဲယဥ္းလွသလို၊ UN security council ရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္မရပဲ ႏိုင္ငံတခု ကေန တျခားႏိုင္ငံတခုကို လူသားခ်င္းစာနာလို႕ပဲေျပာေျပာ၊ ဘာပဲေျပာေနေန စစ္ေရးအရ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မွဳ ျပဳလုပ္ေပး ႏိုင္ဖို႕ ဆိုတာက ခဲယဥ္းလွတာေၾကာင့္၊ ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႕က တျခားႏိုင္ငံတခုအေပၚ အေရးယူမွဳ လုပ္တဲ့အခါမွာ ထိေရာက္မွဳ အားနည္းတဲ့ economic sanction ကိုပဲ ျပဳလုပ္ႏိုင္ၾကတာ မ်ားပါတယ္။ ေယဘူယ်အားျဖင့္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံတခုခ်င္းအလိုက္ တျခားႏိုင္ငံတခုကို အေရးယူမွဳ လုပ္တဲ့အခါမွာ foreign policy tools ေတြအေနနဲ႕ သံုးႏိုင္တာေတြကေတာ့ (၁) no action (ဘာမွမဆိုင္တဲ့ အေနနဲ႕ ေရွာင္ဖယ္ေနျခင္း) (၂) Diplomatic measures- Economic sanctions (သံတမန္နည္းလမ္းမ်ား၊ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳ) (၃) Limited Bombings (အကန္႕အသတ္ျဖင့္ ဗံုးခ်ဲမွဳ) (၄) Unconventional Warfare (လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားတြင္ ကူညီပံ့ပိုးမွဳ) (၅) Peacekeeping operations (ျငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖ႕ြဲ မ်ား ေစလႊတ္မွဳ) (၆) Total War (အလံုးစံုစစ္ပဆ ြဲ င္ႏႊဲမွဳ) တို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၁ ရာစုရ႕ဲ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းမွာ ႏိုင္ငံအမ်ားစုအေနနဲ႕ တျခားႏိုင္ငံေရးရာနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ ျပည္တင ြ ္းေရး ၀င္ မစြက္ဖက္ဘူးဆိုျပီး ေရွာင္ဖယ္ေနတာ၊ဒါမွမဟုတ္ရင္လဲ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕ အေရးယူမွဳလုပ္တာေတြေလာက္ကိုပဲ အမ်ားဆံုး လုပ္ႏိုင္လာပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳဟာ ထိေရာက္မွဳ အားနည္းေပမယ့္လ၊ဲ ဒါကိုပဲ အေရးယူဖ႕ို စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္ ဒါကိုပဲ ေရြးစရာရွိတာမို႕ လုပ္ေနၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုဆက္လက္ျပီး စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳ ကို ထိေရာက္မွဳ အားနည္းေစတဲ့ အခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္တင္ျပပါမယ္။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳရဲ႕ အားနည္းခ်က္မ်ား စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳရဲ႕ ပထမဆံုးေသာအားနည္းခ်က္ကေတာ့ ဒီအေပၚမွာထားတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ၾကီးမားမွဳ ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတခုအေပၚမွာ ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳလုပ္လိုက္တာနဲ႕ ဒီလိုအေရးယူမွဳအေပၚမွာ ေအာင္ျမင္ေတာ့မွာပဲ ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ၾကီးပါ။ အထူးသျဖင့္ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံေတြက အစိုးရေတြကို ျဖဳတ္ခ်ဖိ႕ု ၾကိဳးစားၾကတဲ့ အတိုက္အခံေတြန႕ဲ ျပည္သူလူထုေတြျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေသာ ႏိုင္ငံေတြမွာဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအသိပညာ အားနည္းမွဳေၾကာင့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕ အေရးယူမွဳဆိုတာၾကီးကို ေမွာ္လက္နက္ၾကီးလို႕ ထင္တတ္ၾကပါတယ္။ တျခားလိုအပ္တဲ့ စစ္မ်က္ႏွာေတြမွာ ျဖည့္ဆည္း ၾကိဳးပမ္းမွဳေတြ မရွိေတာ့ပဲ unilateral sanction ျဖစ္ေအာင္ အာရံုစိုက္ၾကိဳးပမ္း၊ အဲဒီကေန multilateral sanction ၾကီး ျဖစ္ေတာ့မွာပဲဆိုျပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြထား၊ အဲဒီမွာတင္ UN Security Council ရဲ႕ log-rolling problem နဲ႕သြားေတြ႕၊ တလိမ့္ေခါက္ေခြးျပန္ျပဳတ္က်၊ တျခားစစ္မ်က္ႏွာမွာလဲ ျဖည့္ဆည္းထားတာေတြ မရွိေတာ့ ဒါၾကီးကိုပဲ အာရံုျပန္စိုက္၊ multi- lateral sanction မဟုတ္တဲ့အတြက္ ထိေရာက္မွဳကလဲအားနည္း၊ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳရုတ္သိမ္းဖို႕ ေအာ္သူေတြကလဲ ေပၚ လာနဲ႕ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ရွိျပီးသား unilateral sanction ေလး ေပ်ာက္သြားမွာစိုးလို႕ က်ားကုတ္က်ားခဲ လိုက္ဆသ ြဲ ူေတြကဆြ၊ဲ မဆြသ ဲ ူေတြကလဲ “sanction ေလးပဲအားကိုးစရာရွိတာ၊ ဒါေလးေပ်ာက္သြားရင္ေတာ့ ဒီတသက္ မႏိုင္ေတာ့ပါဘူး” ဆိုျပီး စိတ္ဓာတ္ေတြက်ၾက၊ ႏိုင္ငံတကာ တာ၀န္ရွိသူေတြန႕ဲ စကားေျပာဆိုတဲ့အခါမွာ “ထိေရာက္တယ္ေျပာရတာကလဲအခက္၊

မထိေရာက္ဘူးေျပာရရင္ကလဲ အခက္” မို႕ မသိပါဘူးဆိုျပီး ဆင္ေ၀ွ႕ရန္ေရွာင္ လုပ္ၾကရနဲ႕ လံုးခ်ာလည္လိုက္ကုန္ေတာ့ တာပါပဲ။ ဒါကေတာ့ ကနဦးပိုင္းမွာကတည္းက စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာအေရးယူမွဳဆိုတာကို ေမွာ္လက္နက္ၾကီး တခုလို ယံုၾကည္အားကိုးလိုက္ၾကတဲ့ strategic failure ရလာဒ္ပါ။ အဆန္းတက်ယ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထ ရွိပါတယ္။ ပညာရွင္ Rarick ဆိုသူက စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳ ထိေရာက္ဖို႕ လိုအပ္တဲ့ Prerequisites (၆) ရပ္ကို ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီေျခာက္ရပ္ကေတာ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳမွာ modest policy ကိုသာ ခ်မွတ္ရပါမယ္။ ကုန္သြယ္ေရးပိတ္ဆို႕မွဳ နည္းလမ္းေတြေရာ၊ ဘ႑ာေရးပိတ္ဆို႕မွဳနည္းလမ္းေတြကိုပါ တျပိဳင္တည္းျပဳလုပ္ရပါမယ္။ ပိတ္ဆို႕ခံရတဲ့ တိုင္းျပည္ဟာ တျခားေသာ တတိယႏိုင္ငံေတြ၊ အဖြ႕ဲ ေတြဆီက ေထာက္ပံ့မွဳမရရပါဘူး။ ပိတ္ဆို႕မွဳျပဳလုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံဟာ ပိတ္ဆို႕ခံရတဲ့ ႏိုင္ငံထက္ စီးပြားေရးအေဆာက္အအံု ပိုၾကီးရပါမယ္။ ပိတ္ဆို႕မွဳ ျပဳလုပ္တဲ့အခါမွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ပူးေပါင္းပါ၀င္မွဳ လိုအပ္ ပါတယ္။ ပိတ္ဆို႕ခံရတဲ့ တိုင္းျပည္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအရေရာ၊ စီးပြားေရးအရပါ အားနည္းတဲ့ တိုင္းျပည္ျဖစ္ရပါမယ္။ ဒီအခ်က္ (၆)ရပ္လံုးနဲ႕ မကိုက္ညီပဲ ျပဳလုပ္တဲ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕ အေရးယူမွဳေတြဟာ ထိေရာက္ဖို႕ မလြယ္ကူပါဘူး။ ေနာက္ထပ္အားနည္းခ်က္တခုကေတာ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳဆိုတဲ့ သေဘာတရားကိုယ္တိုင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ သေဘာတရားဟာ အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးစံု၊ ရွဴေထာင့္မ်ိဳးစံုန႕ဲ ပတ္သက္ဆက္စပ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ စီးပြားေရးအေရးယူ ပိတ္ဆို႕ မွဳ ဆိုတာကို ရွဳေထာင့္မ်ိဳးစံုကၾကည့္ျပီး၊ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ အျမင္ေတြကလဲ ေပၚေပါက္လာေတာ့တာပါပဲ။ ဒါေတြဟာ တႏိုင္ငံတည္းမွာ၊ တခ်ိန္တည္းမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံေပါင္းမ်ားစြာမွာ၊ ျဖစ္ရပ္ေပါင္းမ်ားစြာမွာ၊ ႏွစ္ ေပါင္းမ်ားစြာမွာ၊ လမ္းေဘးစကား၀ိုင္းေတြကေန တကၠသိုလ္ ဆက္မီနာေတြ၊ ပါလီမန္ေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ အစည္းအေ၀းခန္းမ ေတြအထိ ေနရာမ်ားစြာမွာ ကိုယ္ျမင္ရာ အျမင္ေတြကို အသြင္သ႑ာန္မ်ိဳးစံုန႕ဲ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾက၊ ေဖာ္ထုတ္ေနဆဲ၊ ဆက္လက္ ျပီးေတာ့လဲ ေဆြးေႏြးေနၾကရင္း၊ အေျဖခက္တဲ့ ပုစာၦ တပုဒ္ကို နည္းေပါင္းစံုန႕ဲ ရွင္းလင္းေနၾကဦးမွာပါပဲ။ ဒီေတာ့ ဒီလို မတူညီ တဲ့ ရွဳေထာင့္ေတြၾကားမွာ ဘာေတြလုပ္ဖို႕ လိုအပ္သလဲ ဆိုတာ ေမးစရာ ရွိလာပါတယ္။ မတူညီတဲ့ ရွဳေထာင့္ေတြၾကားကေန ဘာေတြ လုပ္သင့္ၾကသလဲ ဒီသေဘာတရားကို မဟာဗ်ဴဟာ ရွဳေထာင့္၊ ႏိုင္ငံျခားေရး ရွဳေထာင့္ကေန ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕ အေရးယူမွဳဟာ ထိေရာက္မွဳ အားနည္းတာ မွန္ေပမယ့္ အာဏာရွင္အစိုးရေတြရ႕ဲ ျပည္သူလူထုအေပၚ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မွဳေတြကို ႏိုင္ငံတကာက လက္မခံဘူးဆိုတဲ့ သတင္းစကားကို ေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳကို ရုတ္သိမ္းလိုက္မယ္ ဆိုရင္ အာဏာရွင္အစိုးရေတြအတြက္ ျပည္သူလူထုကို ပိုမိုဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ဖို႕ အခြင့္အလမ္းရသြားပါတယ္။ အတိုက္အခံေတြ ဘက္က ႏိုင္ငံတကာက အကူအညီေပးေနတယ္။ လာေပးဦးမွာ။ ေစာင့္ေနဆိုတဲ့ အလြန္အက်ြံသတင္းစကားကို ျပည္သူလူထု ဆီကို ေပးခဲ့ဖူးတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အေျခအေနက ပိုဆိုးတတ္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုဟာ အတိုက္အခံေတြအေပၚမွာေရာ၊ ႏိုင္ငံ တကာအေပၚမွာပါ ယံုၾကည္မွဳနည္းသြားျပီး၊ အာဏာရွင္ရ႕ဲ ပံုစံခြက္ထက ဲ ေန ထြက္ဖို႕ မၾကိဳးစားေတာ့ပဲ ျဖစ္သြားတတ္တာ မ်ိဳးပါ။ ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ သန္းနဲ႕ ခ်ီ၊ သိန္းနဲ႕ခ်ီတဲ့ ျပည္သူေတြအားလံုးရဲ႕ ဘ၀ေနာင္ေရးေတြဟာ ရင္ေလးစရာျဖစ္လာမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ မဟာဗ်ဴဟာရွဳေထာင့္က ၾကည့္သူေတြအေနနဲ႕ တဘက္ကေန unilateral sanction ကို က်ား ကန္ ထိန္းထားဖို႕လိုသလို၊ ႏိုင္ငံတကာ စစ္မ်က္ႏွာမွာပဲ ပံုအပ္ကိုးကြယ္ထားတဲ့ ေပၚလစီေတြ၊ ဗ်ဴဟာေတြကို ေျပာင္းလဲ ေရးဆြသ ဲ င့္ပါတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးတခုမွာ လိုအပ္တဲ့ စစ္မ်က္ႏွာေတြအားလံုးကို ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ၾကိဳးစားဖို႕ လိုအပ္ပါ တယ္။ ျပည္သူလူထုကိုလဲ လြဲမွားျပီး မျဖစ္ႏိုင္မယ့္ သတင္းစကားေတြ ထပ္တလဲလေ ဲ ျပာလို႕ ဖုန္းကြယ္လိမ္ညာေနမယ့္အစား၊ အမွန္ တရားကို ေျပာျပရင္း “ မတရားမွဳကို ခ်ဳပ္ျငိမ္းႏိုင္မယ့္ အင္အားဟာ ကိုယ္တိုင္ဆီမွာပဲရွိတယ္။ ကယ္တင္ရွင္မေမွ်ာ္န႕ဲ ။ ေခါင္း ေဆာင္ မေမွ်ာ္နဲ႕။ ကိုယ္သာ ကယ္တင္ရွင္ျဖစ္ေအာင္လုပ္၊ ကိုယ့္ဘာသာ

ကိုယ္ဦးေဆာင္ဆိုတဲ့” အေျခအေနမွန္ကို မီးေမာင္း ထိုးျပလိုက္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ကမၻာတလႊားမွာ လူထုအားေၾကာင့္၊ ျပဳတ္က်ခဲ့ရတဲ့ အာဏာရွင္ေတြအမ်ားၾကီးပါ။ အေရးေပၚ လာတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာမွ ေပၚထြက္လာတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းေတြကလဲ အမ်ားၾကီးပါ။ ထာ၀ရေခါင္းေဆာင္ဆိုတာ မရွိပါ ဘူး။ ဒီေန႕ေခါင္းေဆာင္ဟာလဲ နက္ျဖန္အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ပုဂၢိဳလ္ေရးကိုးကြယ္ မွဳေတြ၊ ေစာင့္ေမွ်ာ္မွဳေတြ၊ ဦးေဆာင္ႏိုင္တာ မဟုတ္ပဲ ထာ၀ရေခါင္းေဆာင္ လုပ္ေနတာေတြန႕ဲ ကေတာ့ အခ်ိန္ေတြ တစတစ ကုန္သြားရံုကလြဲလို႕ တျခားဘာမွ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အျခားတဘက္ကေန ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးရွဳေထာင့္က ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳ ဆိုတဲ့ သေဘာတရားရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ spillover effects ေတြ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ multilateral sanctions ေတြမွာ ပစ္မွတ္ထားတဲ့ အစိုးရ အၾကီးအကဲမ်ားကိုသာမကပဲ ျပည္သူလူထုကိုပါ ထိခိုက္သြားတာေတြ ရွိပါတယ္။ Unilateral sanction / Bilateral sanction ေတြမွာက်ေတာ့ ကုန္သြယ္ေရး ပိတ္ဆို႕မွဳေရာ၊ ဘ႑ာေရးပိတ္ဆို႕မွဳေရာ ျပဳလုပ္ဖို႕ဆိုတာ ႏိုင္ငံအနည္းအက်ဥ္းကပဲ လုပ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုကို ထိခိုက္မွဳနည္းပါတယ္။ တျခားေသာ တတိယႏိုင္ငံေတြရ႕ဲ အကူအညီက အလ်င္အျမန္ အစားထိုးသြားတာေၾကာင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕မွဳေၾကာင့္ ျဖစ္ရတဲ့ spillover effects ေတြက မရိွသေလာက္ ရွားပါးပါတယ္။ အာဏာရွင္ တိုင္းျပည္အမ်ားစုမွာကေတာ့ ျပည္သူလူထုေတြ ဆင္းရဲငတ္မြတ္ရတာ၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ရွားပါးရတာ ေတြက စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕အေရးယူမွဳထက္စာရင္ တိုင္းျပည္ရ႕ဲ စီးပြားေရးေပၚလစီ ညံ့ဖ်င္းမွဳေတြ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမွဳ ေတြ၊ စီးပြားေရးအေဆာက္အအံုကို အာဏာရွင္န႕ဲ အာဏာရွင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြကသာ ၾကိဳးကိုင္ျခယ္လွယ္မွဳေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တာ မ်ားပါတယ္။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕မွဳ စတင္တဲ့ အခ်ိန္န႕ဲ တျခားတတိယႏိုင္ငံက အစားထိုး၀င္ေရာက္မွဳ အခ်ိန္ၾကားက ကြာဟမွဳေတြေၾကာင့္ အဲဒီအခ်ိန္ႏွစ္ခုၾကားမွာ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္သြားတဲ့ လူဦးေရ အနည္းအက်ဥ္းကေတာ့ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒီအတြက္ ကို္ယ္ခ်င္းစာတယ္၊ ဒီလို ထိခိုက္မွဳေၾကာင့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳကို ရုတ္သိမ္းဖို႕ လိုအပ္တယ္လို႕ ထင္သူေတြလဲ ရွိပါတယ္။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕မွဳေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳ ထိခိုက္တယ္လို႕ ျမင္သူေတြလဲ ရွိတတ္ပါတယ္။ သူ႕ရွဳ ေထာင့္န႕ဲ သူေတာ့ မွန္ေနတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအျမင္ ရွိသူေတြအေနနဲ႕ကလဲ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕မွဳ ရုတ္သိမ္းလိုက္တဲ့အခါ မွာ ျပည္ပရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳေၾကာင့္ ေထာင္န႕ဲ ခ်ီတဲ့ လူေတြရ႕ဲ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းသစ္ေတြ ရလာႏိုင္သလို၊ အာဏာရွင္ ေတြအတြက္ ျပည္သူလူထုကို ပိုမိုဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းသစ္ေတြ ရရွိသြားမယ္ဆိုတဲ့ အမွန္တရားတခုကို လက္ခံ ရင္း၊ အာဏာရွင္ေတြ လက္ထေ ဲ ရာက္ေနတတ္တဲ့ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းေတြကို လူထုအက်ိဳးအတြက္ ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို divert လုပ္မလဲ၊ ပိတ္ဆို႕မွဳဖြင့္လိုက္လို႕ ပိတ္ဆို႕ခဲ့ဖူးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳေတြ စတင္၀င္ေရာက္လာတဲ့အခါ ပိတ္ ဆို႕ထားစဥ္မွာတုန္းက ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ တတိယႏိုင္ငံေတြရ႕ဲ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳေတြန႕ဲ conflicts of interests ျဖစ္ရာ က ဆက္ႏြယ္လာမယ့္ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ဘယ္လိုရွင္းမလဲ၊ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳအေပၚမွာ ကန္႕သတ္ခ်က္ေတြရွိေနတဲ့ အာ ဏာရွင္အစိုးရေတြရ႕ဲ ဥပေဒေတြကို ေျပာင္းလဲယူႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္းနဲ႕ပါ၀ါ ကိုယ့္မွာ ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ၊ Cross-Border acquisitions ေတြကို ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မလဲ။ ကမၻာ့စီးပြားေရးပ်က္ကပ္ဆိုက္ေနတဲ့ ဒီေခတ္ကာလၾကီးမွာ ကမၻာ့ဘ႑ာေရး နဲ႕ ဆက္စပ္ေပၚလာမယ့္ Economic Exposure, Transaction Exposure, Translation Exposure စတဲ့ Foreign Exchange Exposures ေတြကို စီမံခန္႕ခြဲဖို႕ေကာ ကိုယ့္စီးပြားေရးအေဆာက္အအံုန႕ဲ ဘ႑ာေရးစနစ္က အဆင္သင့္ ျဖစ္ေန သလား ဆိုတာေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျပီး လိုအပ္တာေတြ ျဖည့္ဆည္း၊ သင့္ေလ်ာ္တာေတြ လုပ္ဖို႕ လိုအပ္လွပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးရာ ကိစၥေတြမို႕ စာတေစာင္၊ ေပတဖြ႕ဲ နဲ႕ေတာ့ ျပီးဆံုးႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ စီးပြားေရးေပၚလစီစာတမ္း မဟုတ္တဲ့ အတြက္ အေသးစိတ္မေရးလိုေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ နိဂံုးခ်ဳပ္ဆိုရရင္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ထိုင္ျပီး “ကၾကီးပါ”၊ ”ယ ပက္လက္ပါ”၊ “ ဒ ေဒြးပါ”၊ “င္ ငသတ္ပါ” နဲ႕ ျငင္းခုန္ မွဳေတြ လုပ္ေနၾကတာထက္စာရင္ ကိုယ္ၾကည့္တဲ့ ရွဳေထာင့္၊ ကိုယ္ယံုၾကည္တဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္အေပၚမွာ အေျခတည္ျပီး၊ ကိုယ့္ လမ္းနဲ႕ကိုယ္ ထိေရာက္ေအာင္လုပ္ႏိုင္တာေတြ ျပဳလုပ္ၾကဖို႕ အေလးအနက္ထား တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။

အေရးၾကီးတာ ကေတာ့ capability ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတြရ႕ဲ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒေတြ၊ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မူ၀ါဒေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ စီးပြား ေရး လုပ္ငန္းၾကီးေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ တျခားႏိုင္ငံ (သို႕) ျပိဳင္ဘက္လုပ္ငန္းၾကီးေတြကို ေလ့လာသံုးသပ္တဲ့အခါ vision ေတြ၊ intent ေတြဆိုတာထက္ capability ဆိုတဲ့ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရည္စြမ္းကို အဓိကထားျပီး အကဲျဖတ္ရပါတယ္။ ဗိုက္ဆာရင္ မုန္႕စားမယ္လို႕ ေၾကာ္ျငာကပ္ထားေပမယ့္၊ ဆာလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ပိုက္ဆံမရွိရင္ မစားႏိုင္ပ၊ဲ ပိုက္ဆံရွိေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေၾကျငာစရာေတာင္မလိုပဲ ဆာလာတဲ့အခ်ိန္မွာ ေကာက္ျပီး ၀ယ္စားလိုက္ႏိုင္တာမ်ိဳးကို ဆိုလိုတာပါ။ vision ေတြကို ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာခ်က္ေတြထုတ္ျပီး ဘယ္ေလာက္ပဲ ေၾကျငာထား၊ ေၾကျငာထား၊ intent ေတြကို တကမၻာလံုးၾကားေအာင္ ဘယ္ ေလာက္ ေအာ္ေျပာေအာ္ေျပာ၊ ေနာက္ဆံုးေတာ့လဲ capability မရွိရင္ ဘာမွလုပ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ capability ရွိတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေကာက္ခါငင္ခါ ေပၚလာတဲ့ vision, intent ေတြကို ခ်က္ခ်င္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ေျပာတဲ့ intent ေတြ ျဖစ္လာဖို႕၊ capability ဘယ္လိုရွိလာေအာင္လုပ္မလဲဆိုတာကိုသာ စဥ္းစားသံုးသပ္ရင္း၊ အခ်ိန္ကို အက်ိဳးရွိစြာ သံုးသင့္ၾကပါေၾကာင္း တိုက္တြန္းေရးသားလိုက္ရပါတယ္။ ခင္မမမ်ိဳး (စာေရးသူသည္ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံ၊ Aberdeen တကၠသိုလ္၊ ဘုရင့္ေကာလိပ္မွ ႏိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒအထူးျပဳ ေဘာဂေဗဒ မဟာ ၀ိဇၹာဘြ႕ဲ ၊ စစ္မဟာဗ်ဴဟာေလ့လာေရးပညာ မဟာသိပၸံဘ႕ြဲ မ်ား ရရွိထားျပီး၊ အၾကမ္းဖက္မွဳႏွင့္ ႏိင ု ္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ရာဇ၀တ္မွဳ ႏွိမ္နင္းေရး၊ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ဆိုင္ရာ ေလ့လာသူ သုေတသီတဦး ျဖစ္ပါသည္) ရည္ညႊန္းကိုးကား Barber, J. (1979) ' Economic sanction as a policy instrument', International Affairs, 55 (3) Elliot, K. (1998) ' The sanction glass half full of empty', International Security, 23 (1) Hufbauer, G., Scott, J. & Elliot, K. (2007) Economic sanction reconsidered: History and current policy, 3rd edition Lindsay, J. (1998) ' Trade sanctions as policy instrument'. International Quarterly, 30 (2) Mack, G.& Khan A. (2000) 'The efficacy of UN sanctions', Security Dialogue, 31 (3) Pape, R. (1998) 'Why economic sanctions still do not work?', International Security, 23 (1) Pape, R. (1997) ' Why economic sanctions don't work?', International Security, 22 (2) Rogers, E. (1996) ' Using economic sanctions to control regional conflicts'. Security Studies, 5 (4) Rarick, C. (2006) 'Destroying a Country in order to save it: The Folly of Economic sanctions against Myanmar', Economic Affairs, 26 (2) Schreiber, A. (1973 ) 'Economic coercion: an instrument of Foreign Policy', World Politics, Vol. 25

SOURCE - http://khinmamamyo.blogspot.com/ ကရင္ျပည္နယ္တင ြ ္ ကေလးေရာင္းဝယ္မႈ ျဖစ္ပြားလာ

Kaowao ဘားအံ(ေမ-၇)။

ေမ ၇၊ ၂၀၀၉။ ။ ကရင္ျပည္နယ္၊ ဖါးအံၿမဳိ႕ က်ဳံဖေ ဲ က်းရြာတြင္ ဧၿပီေနာက္ဆုံးအပါတ္၌ ကေလးေရာင္းဝယ္မႈျဖစ္ပြါး

ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံတစ္ဦးမွ ေျပာျပခဲ့ပါသည္။ အဆုိပါကေလးေရာင္းဝယ္မႈျဖစ္စဥ္မွာ မြန္ျပည္နယ္ ဘီးလင္းၿမဳိ႕နယ္ေန မနန္းေအးခုိင္ (၂၁) ႏွစ္က တႏွစ္သားအရြယ္ရွိ သမီးငယ္အိအိခုိင္ကုိ က်ဳံဖေ ဲ က်းရြာမွ မိခင္မာျဖဴအား က်ပ္ေငြ (၃) ေသာင္းျဖင့္ ေရာင္းခ်ခဲ့သည္။ နန္းေအးခုိင္၏ အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ ၎၏လင္ေယာက်ာ္းေသဆုံးၿပီး မိခင္မွာလည္း ေဆးရုံတက္ေနရ၍ မတတ္သာသည့္အဆုံး ေဆး ဖုိးဝါးခရရန္အလို႔ငွာ ကေလးကုိ ေရာင္းခ်ရေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။ ထုိကေလးကုိ မိခင္မာျဖဴက စာခ်ဳပ္စာတမ္းျဖင့္ ဝယ္ယူေမြးစားခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးမွ (ေကာင္းဝါး) သတင္းဌာနသုိ႔ ဆက္သြယ္ေျပာဆုိခဲ့ပါသည္။ ယင္းျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး WCRB ေခၚ အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ ကေလးလူငယ္အခြင့္အေရးဌာနသုိ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ တြင္ တာဝန္ခံမိစရုိင္းႏြန္က နာဂစ္မုန္တုိင္း တိုက္ခတ္အၿပီးတြင္ ကေလးသူငယ္ အမ်ားအျပား ေပ်ာက္ဆုံးေနၿပီး ထုိ ကေလးငယ္မ်ားကုိ ေရာင္းဝယ္မႈျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း ယခင္ ၂၀၀၈ ႏွစ္ ကုန္ပိုင္းတြင္ ေမာ္လၿမဳိင္ၿမဳိ႕နယ္ႏွင့္ မုဒုံၿမဳိ႕နယ္ ဘက္တင ြ ္ ကေလးေရာင္းဝယ္မႈျဖစ္ပြါးခဲ့ဘူးေၾကာင္း၊ အကယ္၍ မိမိ၏ရင္ေသြးစစ္စစ္ျဖစ္လ်ွင္ မည္သုိ႔မ်ွ ဆင္းရဲသည္ ျဖစ္ေစ ေရာင္းခ်ဘုိ႔ရန္ ဘယ္မိခင္မွ စိတ္မကူးရဲေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါသည္။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ေကာ္မတီဝင္တစ္ဦး လုပ္ၾကံခံရျပန္ Fri 08 May 2009, ကြန္ဟေဒ့ ကြမ္လွာႏွင့္ ေရာင္းေဒါင္းရြာၾကား ကားေပၚရွိ အမည္မသိေသနတ္သမားတစ္စုက မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ေကာ္မတီဝင္တစ္ဦးကို ယမန္ေန႕ ညေနတြင္ ပစ္ခတ္ခဲ့သည္။ ယမန္ေန႕ညေန ၆ နာရီ မိနစ္ ၄၀ တြင္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီေကာ္မတီဝင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ႏိုင္ရာဇာသည္ ၄င္းတာဝန္က်ရာ ေမာ္လျမဳိင္ဘက္မွ ကြန္လွာေက်းရြာ မုဒုံျမဳိ႕နယ္သ႕ို ဆိုင္ကယ္ျဖင့္ ျပန္လာရာ ကြမ္လွာေက်းရြာ(သံျဖဳဇရပ္ျမိဳ႕ႏွင့္ ၂ မိုင္ခန္႕) ႏွင့္ေရာင္းေဒါင္းေက်းရြာၾကား အေဝးေျပးလမ္းမေပၚရွိ သံျဖဴဇရပ္မွ ေမာ္လျမဳိင္ျမဳိ႕အတက္ဘက္ ဆာပ္ (SURF) ကားထဲတင ြ ္ အမည္မသိ ေသနတ္သမားတစ္စုမွ ေသနတ္ျဖင့္ ၆ ခ်က္ပစ္ခတ္ခဲ့သည္ဟု အမည္မေဖာ္လုိသူ မြန္ျပည္သစ္ပါတီဝင္ တစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့သည္။ “ကားက ေမာ္လျမဳိင္ကိုအတက္၊ သူကေမာ္လျမဳိင္ဘက္ကအဆင္းေပါ့၊ ေရာင္းေဒါင္းနဲ႕ ကြမ္လွာရြာၾကားမွာ ဆာပ္ကားထဲကေနျပီးေတာ့ သူ႕ကို ေျခာက္ခ်က္ပစ္လိုက္တယ္” ၄င္းက ေျပာသည္။ ယင္းသို႕ ေသနတ္ျဖင့္ ေျခာက္ခ်က္ပစ္ခတ္ခံရေသာ္လည္း ႏိုင္ရာဇာသည္ ကံေကာင္းေထာက္မစြာပင္ ဒဏ္ရာတစ္စုံတစ္ရာ ထိခုိက္ျခင္းမရွိဟု မ်က္ျမင္သက္ေသတစ္ဦးက ေျပာသည္။ “ေသနတ္သံက ေျခာက္ခ်က္တိတိၾကားရတယ္၊ ေသနတ္သံက သိပ္ျပီးေတာ့ မက်ယ္ဘူး၊ ဘာေသနတ္န႕ဲ ပစ္တာေတာ့ မသိဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ဘာဒဏ္ရာမွ ထိတာမေတြ႕ရဘူး” ဟု ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာသည္။ လုပ္ၾကံသူမွာ မည္သူမည္ဝါ ျဖစ္သည္ကိုမူ ယခုအခ်ိန္မသိရွိေသးပဲ စုံစမ္းေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္ဟု ပါတီဝင္ အရာရွိတစ္ဦးက ေျပာသည္။ ေနရာအတည္တက်မရွိသည့္အတြက္ ေစ်းေရာင္းသူမ်ား အခက္ၾကံဳေနရဆဲ Fri 08 May 2009, ႐ုိင္မေရာ့ ေမာ္လၿမိဳင္အမွတ္ (၁) ေအာက္ေစ်းႀကီး မီးေလာင္သြားၿပီးေနာက္ ေစ်းသူေစ်းသားမ်ား ေစ်းဆက္ေရာင္းရန္ ေနရာအတည္တက်မရွိသည့္အတြက္ ေစ်းေရာင္းသူမ်ားသာမက ေစ်းဝယ္သူမ်ားအတြက္ပါ အခက္ၾကံဳေတြ႔ေနၾကရသည္။ ပထမယာယီေစ်းဆိုင္ခန္းမ်ားကို မီးေလာင္ထားသည့္ ေစ်းကြင္းအတြင္းတြင္ စည္ပင္မွ တာဝန္ယူတည္ေဆာက္ေပးၿပီး တစ္ခန္းကို ၅ ေသာင္းျဖင့္ ေစ်းမီးေလာင္ခံထားရသည့္ ဆိုင္ရွင္မ်ားကို ေရာင္းခ်ခဲ့သည္။ ယခုတစ္ခါ ေစ်းအသစ္ထပ္မံ တည္ေဆာက္ရန္အတြက္ ယာယီေစ်းဆိုင္ခန္းကို ျပင္ပရွိ ကမ္းနားလမ္းတစ္ေလၽွာက္တင ြ ္ ထပ္မံေျပာင္းေရြ႕လိုက္သည့္အတြက္ ေစ်းေရာင္းသူႏွင့္ ေစ်းဝယ္သူမ်ား အခက္ၾကဳံေနရသည္။ “ေဖာက္သည္ေတြ ဘယ္ေရာက္ကုန္မွန္းလည္းမသိေတာ့ဘူး၊ ေစ်းအသစ္ေဆာက္မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ယခင္က ယာယီေစ်းကို ဖ်က္ပစ္လိုက္တယ္၊ အခုတစ္ခါ ကမ္းနားလမ္းတစ္ေလၽွာက္မွာ ယာယီေစ်းထပ္ေဆာက္ျပန္တယ္” ဟု ယခုကမ္းနားလမ္းရွိ ယာယီေစ်းတြင္ ေကာ္ပစၥည္းမ်ားေရာင္းေနသည့္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက ေျပာသည္။ ယင္းအမ်ဳိးသမီး ဆက္ေျပာသည္မွာ “ေစ်းေရာင္းသူေတြေရာ ေစ်းဝယ္သူေတြအတြက္ပါ အခက္ေတြ႔ေနရတယ္္၊ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ ကိုယ့္ေဖာက္သည္ ဘယ္နားသြားရွာရမွန္းေတာင္မသိတဲ့အေျခေနပါ၊ ဟိုနားေျပာင္းခိုင္းလိုက္ ဒီနားေျပာင္းခိုင္းလိုက္နဲ႔ ဘယ္လိုလာအံုးမလဲမသိဘူး”

ဟု ေျပာသည္။ ကမ္းနားလမ္းတစ္ေလွၽာက္ရွိ ယာယီေစ်းဆိုင္ခန္းတစ္ခန္းအတြက္ ေနရာရဖို႔ရန္ ဆိုင္ပိုင္ရွင္က ၃ ေသာင္းေပးရကာ ဆိုင္ခန္းကို ဆိုင္ရွင္ကသာ စီစဥ္ေဆာက္လုပ္ရမည္ ျဖစ္သည္။ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ပိုင္ရွင္တစ္ဦးကလည္း “က်ေနာ္တို႔က ဆိုင္မွာလိုအပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို ကိုယ့္ေဖာက္သည္ဆိုင္မွာပဲ ဆက္ၿပီးဝယ္ခ်င္တယ္၊ ေဖာက္သည္ဆိုင္ကလည္း ေစ်းမီးေလာင္းသြားေတာ့ အေပၚေစ်းကို ေျပာင္းလိုက္တယ္၊ ေစ်းကေဝးေတာ့ ပစၥည္းဝယ္ရင္ သယ္ဖို႔ အလုပ္သမားခပါ တစ္ခါထပ္ကုန္တယ္၊ အခုတစ္ခါ ေအာက္ကို ထပ္ေျပာင္းျပန္ေတာ့ ထပ္ရွာရအံုးမယ္၊ ဆိုင္ခန္းက ဘယ္ေနရာလဲဆိုတာ ဆိုင္ရွင္ကလည္း မသိေသးဘူး၊ သူတို႔ကလည္း ကိုယ္ရမယ့္ဆိုင္ခန္းေနရာေတာင္ မသိေသဘူး” ဟု ေျပာသည္။ ကမ္းနားလမ္းတစ္ေလၽွာက္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ ယာယီေစ်းသည္ တစ္ခန္းလွၽင္ အရွည္ ၄ ေပေက်ာ္ခန္႔၊ အက်ယ္ ၇ ေပေက်ာ္ခန္႔ရွိၿပီး စုစုေပါင္း ဆိုင္ခန္း ၁၀၀ ေက်ာ္ ၂၀၀ နီးပါးရွိသည္ဟု ျမင္ေတြ႔ခဲ့သူတစ္ဦး၏ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ သိရသည္။

ျမန္မာအပါအဝင္မေလးရွားရွိႏုိင္ငံျခားသားအလုပ္သမား ၂ဝဝဝ အလုပ္ျပဳတ္ဖယ ြ ္ရွိ ေဇာ္ႀကီး။ ေမလ ၈ ရက္၊ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္။ မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕ တရုတ္တန္းေစ်းအတြင္း၌ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္ ျမန္မာမ်ားအပါဝင္ ႏုိင္ငံျခားသားအလုပ္သမား ၂ဝဝဝ ၏ေနရာ၌ မေလးရွားႏုိင္ငံသား အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ အစားထုိးမည္ဟု သိရ သည္။

ကြာလာလမ္ပူ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္က လာမည့္ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔မွစ၍ႏုိင္ငံျခားသား အလုပ္ သမားမ်ားအား အလုပ္လုပ္ ခြင့္မျပဳရန္ လြန္ခဲ့သည့္ ဗုဒၶဟူးေန႔က ေျပာၾကားခဲ့ၿပီးေနာက္ တရုပ္တန္းေစ်းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းက ေျပာ ေၾကာင္း ယေန႔ထုတ္ ႊ့န ၿနတ် ွအမေငအ် ႊငာန သတင္းစာ၌ ေဖာ္ျပသည္။ မေလးရွားႏုိင္ငံ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕၌ ျမန္မာ၊ ဘဂၤလားေဒရွ္႕၊ နီေပါႏွင့္ အျခား ႏုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမားမ်ား အလုပ္လုပ္ကုိင္သည့္ ေစ်း ၄ ခုရွိၿပီး တရုတ္တန္းေစ်းအတြင္း၌ ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံသားမ်ား ၇ဝ ရာခုိင္နဳန္းခန္႔ရွိသည္ဟု သိရသည္။ အထက္ပါသတင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ မေလးရွားႏုိင္ငံရွိ ျမန္မာအလုပ္သမားကာကြယ္ေပးေရး ေကာ္မတီ (ႀႊၽြၽဏဃ)မွ ကုိေက်ာ္ထူးေအာင္က ယခုလုိအတည္ျပဳေျပာသည္။ “အဲဒီမွာ လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္သမားေတြကုိ သူတုိ႔(အာဏာပုိင္)က ဒီ.. ႏုိင္ငံသားနဲ႔ လဲေပးရမယ္လုိ႔ အ လုပ္ရွင္ေတြကုိေျပာထားတယ္။ ဆုိေတာ့.. အဲဒါကုိ ဒီေန႔ သတင္းစာ ထဲမွာ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔ အထိ အ ခ်ိန္ေပးလုိက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီေနာက္ပုိင္းမွာ ဖမ္းမယ္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္း သူတုိ႔ဖက္ကထြက္လာတယ္။” ထုိကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ တရုတ္တန္းေစ်းအတြင္းရွိ အလုပ္သမားမ်ားစုိးရိမ္ေနၾကသည္ဟု ေစ်းအတြင္း အလုပ္ လုပ္ကိုင္ေနသူ ကုိရဲစုိးလင္းက ယခုလုိေျပာသည္။ “အေျခအေနေတြက ေတာ္ေတာ္ဆုိးရြားေန တာေပ့ါ။ ေရွ႕လကုန္ရင္ဒီမွာ ႏုိင္ငံျခားသားမွန္သမွ်ကုိ အ ကုန္လံုး အလုပ္လုပ္လုိ႔မရဖူး။ က်ေနာ္တုိ႔လည္းဘယ္လုိ လာမယ္မွန္းမသိဖူး။” ေလာေလာဆယ္အေျခအေနႏွင့္ပတ္သက္၍ “အခုေလာေလာဆယ္အေျခအေနကေတာ့ ဒီေန႔ေလးတင္လာ ၿပီးေတာ့ ခ်က္ကင္လုပ္သြားတယ္။ ခ်က္ကင္လုပ္ၿပီးေတာ့ ဒီ ဘဂၤလား တစ္ေယာက္ကုိေမးတယ္။ အဲဒီ ေကာင္မွာစာအုပ္ရွိတယ္ဗ်ာ။ ပါမစ္ရွိတယ္ ပါမစ္ရွိတာေတာင္ မွ အဲတာသူ႔ကုိ ဒီမွာတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသား ေတြ လံုးဝ လုပ္လုိ႔မရဘူး လုိ႔ေျပာၿပီးေတာ့ ေရွ႕လက် ရင္ မလုပ္နဲ႔ေတာ့လုိ႔ေျပာၿပီးေတာ့မွထြက္သြား တယ္။ ဒါေတာင္ပါမစ္ရွိလုိ႔ ပါမစ္မရွိဘူးဆုိရင္ လူပါတခါတည္းမသြားမွာ။” ဟု ¤င္းက ဆက္ေျပာသည္။ ထုိေနရာ၌ အလုပ္လုပ္ေနသူမ်ားသည္ ေန႔စားျဖင့္လုပ္ကုိင္ၾကရၿပီး တလလွ်င္ မေလးရွားေငြ တစ္ေထာင္ခန္႔ ရ ၾကသည္ဟု ကုိရဲစုိးလင္းကေျပာသည္။