DINAS PENDIDIKAN DAN KEBUDAYAAN
SMP NEGERI 3 LAWANG UJIAN TENGAH SEMESTER ( UTS ) GANJIL TAHUN PELAJARAN 2007 / 2008
Mata Pelajaran Kelas Hari, tanggal Waktu
: Bahasa Daerah : VII ( TUJUH ) : Kamis, 27 September 2007 : 60 menit
PETUNJUK UMUM: 1. 2. 3. 4.
Tulis nama, kelas, nomor peserta Anda pada lembar jawab. Arsirlah atau hitamkan huruf A, B, C, dan D yang menurut Anda merupakan jawaban yang paling tepat. Gunakan pensil 2B, dan penghapus karet yang baik. Apabila ingin mengganti jawaban hapuslah jawaban tersebut dengan karet penghapus dan arsir / hitamkan jawaban yang benar.
Wacana ing ngisor iki wacanen kang setiti, sabanjure wangsulana pitakon no. 1 s/d 40 kanthi milih salah siji wangsulan sing paling bener !
JAKA THOLE Ing kraton Majapahit ana sawijining nom-noman kang asale saka medura dadi prajurit, arane Jaka Thole. Dheweke kawentar amarga kasektene. Nalika Lawang kraton ucul saka kusene, Jaka Thole kanthi kasektene bisa mbenerke sanajan Lawang iku abot banget. Mula saka iku dheweke di tresnani banget dening sang Raja lan kerep diparingi bebungah awujud apa wae. Kaanan kang mangkono iku ndadekake ana prajurit liyane kang meri marang Jaka Thole. Prajurit iku gawe rekadaya mitnah Jaka Thole ana ing ngarsane sang Raja. “ Nuwun sewu sinuwun, sowan kula ing ngriki badhe matur bab kawontenanipun Jaka Thole.” “ Ana apa ta ?” pamundhute sang Raja rada bingung. “ Sajatosipun Jaka Thole punika prajurit ingkang mboten setya dhumateng paduka, ananging manawi wonten ngarsa padhuka ethok-ethok ngetingalake kasetyanipun”, ature prajurit kang sowan iku. Sang Raja midhanget atur kaya ngana iku katon manthuk-manthuk lan katone ana sing di penggalih. Panjenengane banjur ngendika kanthi wicaksana,” dak tampa aturmu iku, nanging kowe saiki enggal makarya maneh, isih akeh pagawean kang kudu dirampungake!” “ Matur nuwun sinuwun”’ wangsulane prajurit iku kanthi ati kang marem banget, amarga rumangsa yen sang Raja percaya marang ature iku. Sapungkure prajurit mau, sang Raja banjur menggalih lan nimbang-nimbang atur mau. Wekasane sang Raja kepingin mbuktekake kahanan kang sabenere. “ Aku kepingin Jaka Thole dadi bojone putriku kang nandhang wuta iku, yen dheweke nampik iku ateges apa kang diaturake prajurit mau bener, nanging yen dheweke gelem, iku ateges dheweke pancen setya marang aku lan apa kang di kandakake prajurit iku nyata luput,” ngendikane sang Raja marang awake dhewe. Sang Raja banjur nimbali Jaka Thole lan dangu,” Jaka Thole apa kowe gelem dadi bojone Dewi Ratnadi?” . Kula purun sinuwun.” Wangsulane Jaka Thole mantep. …………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………Kapethik Saka LKS Basa Jawa – Optimis. 1. Crita Jaka Thole iku kalebu jenise crita …. a. fable b. legenda
c. mite
d. sage
2. Kadadeyan apa kang ana ing crita Jaka Thole iku …. a. Jaka thole dipitnah kara kanca prajurit b. Jaka Thole didhupukake karo putri raja sing wuta c. Jaka thole di catur dening para tamu d. Dumaning sumber banyu saka tanceping tekening Dewi Ratnadi 3. Apa irah-irahan (judul) wacan ing dhuwur ? a. panji laras b. jaka lodhong
c. jaka kendhil
d. Jaka Thole
4. Kadadeyan pirang pada (alinia ) wacan ing dhuwur ? a. 2 b. 3 c. 4
d. 5
5. Sapa jenenge bojone Jaka Thole ? a. Dewi Ratnadi b. Dewi Sekartaji
d. Dewi Shinta
c. Dewi Rarayana
6. Tembung loro utawa luwih kang digandheng (diraketake) dadi siji kanthi nyuda wandane, diarani … a. tembung entar b. tembung surojo c. tembung garba d. tembung panyandra 7. Jaka Thole iku minangka prajurit kang ora ana tandhingane kang diarani wiratama. Wiratama iku kalebu golongane …. a. tembang saroja b. tembang entar c. tembang panyandra d. tembang garba 8. sumardi iku bocah sing gedhe endhase, kamangka ora di senenge kancane. Gedhe endhase kalebu tembang …… a. saroja b. sanepa c. entar d. garba
9. Gatut kaca iku satriya kang gagah prakosa. Gagah Prakosa, kalebu tembung ….. a. saroja b. garba c. entar d. sanepa 10. Ukara-ukara ing ngisor iki kang migunakake tembung entar yaiku ….. a. karo tangga teparo iku kudu sayuk rukun c. Wanodyayu kuru akinganeng ngisor wit nagasari b. bocah iku kuru semangka d. kowe iku isih mudha isih dawa jangkahmu 11. Dongengiku kalebu crita rakyat kang diwarisake kanthi cara …. a. langsung b. lisan c. batin
d. meguru
12. Wong kang pegaweyane dongeng diarani ….. a. Juru sabrang b. juru potret
d. juru lisan
c. juru dongeng
13. Dongeng iku penting banget kanggo ndhidhik lan mulang, sebab ing dongeng iku akeh …. a. pitutur becik b. gorohe c. mantrane d. jopa-japune 14. Salah siji kang narik saka dongeng yaiku …… a. isine crita kabeh ora bisa dinalar b. ana paraga lan kadadeyan sing aneh
c. isine dongeng bener kabeh, sejarah d. juru dongeng wis tua kabeh
15. Nganthi saiki dongeng dadi alat kang ampuh kanggo mulangake …. a. matematika b. basa jawa c. budi pekerti
d. sejarah
16. Dongeng kang kalebu legenda umpamane ….. a. timun mas b. jaka bodho
c. keyong mas
d. asal usul Surabaya
17. Dongeng kang awujud fable, upamane …. a. timun mas b. kancil lan baya
c. keyong mas
d. Surabaya
18. Dongeng Arya Damar iku padha utawa meh padha karo dongeng …. a. Bajul sengara b. kleting kuning c. malin kundhang
d. jaka tarub
19. Manut dedongengan ing Medura, ratu-ratu ing Medura iku Saka anak turune …. a. Kencana wungu b. Arya kedhot c. Gajah mada d. Sawunggaling 20. Cindhe Laras iku satemene putrane … a. Raden putra b. Raden seta
c. Ratu buta
21. Kegiatan wawancara iku nduweni tujuwan golek ….. a. pawarta lan katrangan b. rekaman c. tema
d. Garudha d. pawarta
22. Sadurunge nindakna wawancara sing kudu ditentokake …. a. alat rekaman c. rancangan/ngrengrengan b. tema lan tujuwan d. buku lantas 23. Wong sing di wawancarai di arani ….. a. pakar b. nara sumber
c. guru
24. Basa sing di gunakna nalika wawancara kudu manut ….. a. unggah – ungguh b. sing wawancara c. nara sumber
d. tukang d. sing ngongkon
25. Nalika wawancara, menawa ana sing durung di ngerteni kudune … a. nakokake maneh supaya ngerti lan gambling c. dikira-kira dhewe wae mesthi benere b. dilewati wae ora usah dilaporke d. ditakoke sesuk wae menawa kepethuk maneh 26. Tumrap wong jawa tindak - tanduk, ngomong, nganggo klambi kuwi ana…. a. tata kramane b. panggonane c. unggah-ungguhe
d. carane
27. Tata karma ing bab ngendikan, matur, ngomong iku arane …. a. undha usuk b. sopan santung c. andhap asor
d. unggah-ungguh
28. Panggonane tembung pitakon kang bener yaiku ….. a. sinten teginipun computer punika, mbak ? c. Ing pundi salak pondok sakiloipun b. punapa rawuhipun Mas Daru ? d. Kados pundi caranipun nanem apel 29. ………….asmanipun bapak panjenengan ? a. Ing pundhi b. pinten
c. sinten
d. kala menapa
30. Bu, aku njaluk pamit arep mulih. Basa karma sing bener manut unggah-ungguh yaiku …… a. Bu, kulo nyuwun pamit badhe kondur c. Bu, kula nedhi pamit ajeng kondur b. Bu, kawula nyuwun pamit badhe manthuk d. Bu, kula nyuwun pamit, badhe wangsul 31. Para siswa kedah saged mapanaken dhiri pribadinipun manut ing panggenan, wekdal lan swasananipun, sipat punika naminipun …. a. empan papan b. mapan empan c. papan dhiri d. papan becik
32. Mbak Siti lungone wis rong sasi. Basa ngoko alus/andhapipun inggih punika …. a. Mbak Siti kesahipun sampun kaleh sasi c. Mbak Siti tindakipun sampun kalih sasi b. Mbak Siti tindake wis rong sasi d. Mbak Siti kenganipun wis rong sasi 33. Tuladhanipun basa ngoko lugu inggih menika …. a. Aku duwe pitik telu, kabeh lemu-lemu b. Panjenengan dalemipun pundi ?
c. Panjenengan apa arep tindak Mas ? d. Kula ajeng kesah teng Meduten
34. Yen katulis ing aksara latin ……. a. Wong lima krasa lara b. wong lima arep lunga
c. Wong sanga krasa lara d. wong sanga lara kabeh
Yen katulis aksara latin …… a. Basa jawa iku anyar b. Basa jawa iku mayat
c. Basa jawa iku mbayar d. Basa jawa kuwi mayat
35.
36. Yen katulis aksara latin …… a. Aku duwe meri lima b. aku duwe duri lima
c. aku duwe peti lima d. aku melu duwe meri
Yen katulis aksara latin …… a. Bapa sida tindak b. Bapak apa sida tindak
c. Bapak sida tindak d. Bapak apa arep tindak
37.
38. Sapa nata bata, yen katulis aksara jawa …… a.
c.
b.
d.
39. Kana ana paga, Yen katulis aksara jawa …… a.
c.
c.
d.
40. Buku iku kudu ditulisi , yen katulis aksara jawa ……. a.
b.
c.
d.