Www.somuncubaba.net 2006 006 0068 Hulusi Efendinin Mektubat

Hulûsî Efendinin Mektûbâtýnda Üstâdý Ýhramcýzâde

“Hulûsî Efendi kendisinin yetiþmesinde büyük emeði olan üstâdýna karþý son derece büyük bir sevgi ve saygý beslemektedir. Tasavvufta Allâh’a ulaþmanýn yolu, üstâdýna son derece baðlý, sevgi ve hürmetle bir eðitim döneminden geçer.”

Edebiyat Fatih ÇINAR

E

s-Seyyid Osman Hulûsî Efendinin1 hayatýnda Ýhramcýzâde Ýsmâil Hakký Toprak(k.s)2 hazretlerinin ayrý bir yeri vardýr. Hulûsî Efendi her vesîle ona olan sevgi ve hürmetini dile getirmiþtir. Onun mektûbâtýnda da buna benzer ifadelere rastlamak mümkündür. Mektûbâtta Ýhramcýzâde Ýsmâil Efendiye yazýlmýþ üç adet mektup bulunmaktadýr. Hulûsî Efendi bu mektuplarýnda Ýsmâil Efendiden ayrý kalmanýn ýstýrabýný, onu ta ezelden beridir tanýdýðýný ve kendisine çok büyük bir sevgi ve saygý ile baðlý olduðunu belirtmiþtir.3 Zikredilen mektubunda; “Ýstersen olasýn abd-ý makbûl, Can ver de kurbân-ý Garîbullâh ol” … “Zâtýnda ki hâsýlât-ý kemâlât, Âyine-yi Hak misâl-i âyât” sözleri ile üstâdýna duyduðu hayranlýðý ve onun hâli ile hallenmenin ne kadar önemli olduðunu, Ýsmâil Efendinin þahsiyetindeki mükemmelliðin Cenâb-ý Hakkýn bir tecellîsi olduðu gibi konularý dile getirmiþtir.4 Bu mektubunda kaleme aldýðý þiirinin devamýnda “Aþký ile huzûruna atýp cân, Müyesser ola visâl-i cânân”… “Cânýn ana ver de zinde cân ol, Ýç âb-ý hayâtý câvidân ol” mýsralarý ile de þeyhinde fâni olmayý, bu metotla esas maksat olan Mevlaya vuslatýn gerçekleþebileceðinin altýný çizmiþtir.5

44

Hulûsî Efendi baþka bir mektubunda da Efendi Hazretlerinin ayrýlýðýnýn acýsý ile yanýp tutuþtuðunu, her an Ýsmâil Efendinin hayali ile avunduðunu ve her vesîle ona kavuþmayý arzuladýðýný söyleyerek sözlerine baþlamayý tercih etmiþtir.6 Bu yoldaki üzüntülerinin tarifi mümkün olmayan boyutlara ulaþtýðýndan, büyüðü olarak bu halinden kendisini haberdar etmek ve bu haline çözüm bulmak için bu mektubu yazdýðýný kendileri ifade etmiþlerdir. Kendisinin daima kusurlarla dolu bir hayat yaþadýðýný ama büyüklerin kendilerini sevenleri hiçbir zaman unutmayýp dua etmek suretiyle hatalarýný affedeceklerini umduðu için bu mektubu yazmayý amaçladýðýný anlatmaktadýr. Ýsmâil Efendiden, sýhhatine dâir güzel haberler alýrsa mutlu olacaðýný belirterek mektubuna son vermiþtir.7 Mektubunun sonuna eklediði þu mýsralar Ýsmâil Efendiye olan sevgi ve saygýsýný göstermesi bakýmýndan dikkât çekicidir: Ey benim cân-ý azîzim ey garîb-i bi-nevâ Merhaba ey nûr-i Didem yâr-ý gârým merhaba Her nefs yâdýnla dil gözde hayâlýndýr müdâm Canda hubbundur ne hâcet þâhid ister mi anâ … Gâh derd ü gâm ile dil gâhî cefâ vü cevr ile Çekmede azâde ser kalmaz bulup bir dem safâ8 Hacý Hulûsî Efendi kurban bayramý münasebetiyle Somuncu Baba

de Ýhramcýzâde Ýsmâil Efendiye bir mektup yazmýþtýr. Kendileri bu mektubunda yedi aydýr Ýsmâil Efendiden ayrý kaldýklarýný, bu ayrýlýðýn yüreðinde derin yaralar meydana getirdiðini Mevlânâ Celâleddin Rûmî(k.s)’nin þu mýsralarýný þeyhine ithaf ederek9 dile getirmiþtir: Sîne hânem þerha þerha ez firâk Tâ be-gûyem þerh-i derd-i iþtiyâk10 Bu mektubunda da Hulûsî Efendi, Ýsmâil Efendinin hayali ile avunduðunu, “el-murâseletü nýsfu’l-muvâsele” yani “mektuplaþmak kavuþmanýn yarýsýdýr” fikrinden hareketle, yedi aylýk bir hasretin neticesi olarak bu mektubu kaleme aldýðýný, mutsuz olan gönlüne teveccüh suretiyle bir sükunetin gelmesini ricâ, hayýr dualarýný talep ederek ve büyük bir hürmetle ellerinden öptüðünü söyleyerek sözlerini sona erdirmiþtir. Bütün bu ifadelerden anlaþýlHaziran / 2006

maktadýr ki, Hulûsî Efendi kendisinin yetiþmesinde büyük emeði olan üstâdýna karþý son derece büyük bir sevgi ve saygý beslemektedir. Tasavvufta Allâh’a ulaþmanýn yolu, üstâdýna son derece baðlý, sevgi ve hürmetle bir eðitim döneminden geçer. Hulûsî Efendinin hayatýnda biz bu baðlýlýðý ve sevgiyi çok etkili olarak görmekteyiz. Hulûsî Efendi, bu manevî sürecin etkisini bizlere, sevgi ve saygýsý ile gösteren bir örnektir.

Dipnotlar: 1- Hayatý hakkýnda geniþ bilgi için bkz. Ýsmail Palakoðlu, Gönüller Sultaný: Es-Seyyid Osman Hulûsî Efendi, Somuncu Baba Vakfý Yayýnlarý, Ankara 2004. 2- Hayatý hakkýnda geniþ bilgi için bkz. Ýsmail Hakký Altuntaþ, Nakþibendi Þeyhi Ýhramcýzade Ýsmail Hakký Toprak'ýn hayatý, Eserleri ve Tasavvuf Anlayýþý, AÜÝF(Yayýnlanmamýþ Lisans Tezi), Ankara 1992. 3- Es-Seyyid Osman Hulûsî Ateþ, Mektûbât-ý Hulûsî Darendevî, Yayýna Hazýrlayan: Mehmet Akkuþ, Somuncu Baba Vakfý Yayýnlarý, Ankara 1996, s.17.(8. Mektup) 4- Hulûsî Ateþ, Mektûbât, s.19. 5- Hulûsî Ateþ, Mektûbât, s.20. 6- Hulûsî Ateþ, Mektûbât, s.131.(47. Mektup) 7- Hulûsî Ateþ, Mektûbât, s.131. 8- Hulûsî Ateþ, Mektûbât, s.132-133. 9- Hulûsî Ateþ, Mektûbât, s.147.(52. Mektup) 10- "Sana olan iþtiyâkýmýn derdini þerh edebilmem için ayrýlýktan parça parça olmuþ bir gönül istiyorum"

45