Wegwijs Bij De Gruyter

,/ . byDe Gruyter ,

2

3

Is-Hertogenbasch, op de dag van Uw indiensttreding.

VAN HARTE lVELKOM! H et zal deze eerste dag zeker alZemaal wat vreemd zi}n voar U. Ben nieuwe omgeving, mensen die U nog niet of nag maar net kent. Weest U er eehter zeker van dat wi} allen U van harte welkam heten. En dat wi} alles zullen doen om U de gelegenheid te geven U zo spaedig magelijk "thuis" te doen vaelen. Dat is voor U belangrijk, maar ook voor ons. Want wij hebben een stuk verantwo01'deli}kheid voor de gaede" gang van zaken in ons bedrijf bewust aan U toevertrouwd. Andenijds hebben wij een stuk verantU'oordelijkheid- voor Uw welzijn en UU' toekomst op ons genomen. Wederzijdse waardering en goede samemuerking zijn in een gemeensehap van mensen onmisbaar. Maar daarvoor is plezier in het werk een der voorwaarden . .En wi} hopen oprecht dat de sfe er in ons bedrijf en het werk, dat U wordt toevertrouwd, die onmisbare vreugde spoedig mogen seheppen. Het boekje waarvan dit de eerste bladzijde is, wil U 1/Jegwi}s maken in de voor U nieuwe gemeenschap, die "De Gruyter" heet. Leest U het eens rustig door, U zult er zeker profijt van hebben.

5

4 Hoofdkantoo r

en Fabriek 1 Orthenstraat

Wat

IS

De Gruyter?

De naam De Gruyter kunt U praktisch elke dag in Nederland tegen komen. Op de fabrieken in Den Bosch, op vrachtauto's, op de 500 winkels in aile windstreken, in dagb ladadvertenties, op honderdduizenden verpakkingen en waar al niet meer. Officieel heet het bedrijf "P. de Gruyter en Zoon N.Y." en dat is inderdaad een mondvol, maar zo staat het nu eenmaal in de statuten van de onderneming. Maar in de wandel ing praten we over "De Gruyter". Zevenduizend mensen vinden bij die onderneming De Gruyter een goed bestaan . Dat liikt niet aile en een groot aantal, dat is het ook. Voor meer dan het honderdvoudige van dat aantal echter is de naam De Gruyter 66k een begrip. In de 500 winkels ontvangen wij namelijk per week meer dan 700.000 klanten - huisvrouwen voornamelij k - die bijzonder gesteld zijn op anze produkten. En zo is er dus een enge band naar twee zijden . Maar laten wij ans beperken tot dat aantal van ongeveer 7.000 mensen, die De Gruyter tot zij n medewerksters en medewerkers mag rekenen en waartoe thans ook U behoart. Merkwaardig en tegelijkertijd aantrekkelijk is dat De Gruyter tach niet het "massa-bedrijf' is waaraan dit getal doet denken. Onze produktiebedrijven in 's-Hertagenbosch ondergebracht in drie grote fabriekscomplexen - ' vormen in feite een samenstel van kleinere, overzichtelij ke eenheden .

7

6 Bedriifskantoor bii Fabriek 2 Veemarktkade

Wij plegen altijd te spreken van 17 fabrieken, en wanneer een indeling wordt gemaakt naar de artikelgroepen die wij produceren, komt men bij telling inderdaad tot dit getal. Vergis U overigens niet, sommige van die "kleinere" eenhed'en zijn op zic.h genomen bepaald groot. Om eEm voorbeeld te noemen : onze chocoladefabriek is een der grootste van West-Europa. Maar nergens vindt men produktieafdelingen waar vele honderden mensen allemaal met een zeer nietig onderdeel van het eindprodukt bezig zijn. lede~e afdeling is een zelfstandige, over~ichte­ lijke eenheid, waar men weet welt men doet, waaraan men werkt en waarom het zo gebeurt. En neem het verkoopapparaat: daarin werken ruim 4000 mensen. Maar bij 500 winkels betekent dat gemiddeld 8 mensen per eenheid. Een De Gruyter-medewerker is dus zeker geen "nummer", dat gema kkelijk door een ander "nummer" kan worden vervangen. Er is aandacht voor ieders persoonlijke taak, omdat die persoonlijke taak belangrijk is in het grote geheel dat de optelsom van alles vormt. Nag een bijzonder en in Nederland uniek voordeel van een taak bij De Gruyters produktiebedrijven in Den Bosch: wat U maakt .of helpt maken klint U in feite blijven over-

8

9 Fabriek 3 Parallelweg

zien -

met de hulp van collega's -

tot het tijdstip van

aflevering aan de klant, de Nederlandse huisvrouw. Want De Gruyter doet alles van A tot Z. Produkten van Uw afdeling worden door eigen chauffeurs -

Uw collega's-

in eigen vrachtauto's naar de eigen winkels gebracht, waa r kundige verkoopkrachten -

alweer Uw collega's -

onze artikelen aan de man, of liever: aan de vrouw brengen. Uw inspanning en toewijding om een gaed produ kt te maken worden dus niet ten dele ongedaan gemaakt door onverschi lIige "derden"

die zich nauwelij ks de zorgen '

real iseren die U zich hebt getroost, omdat ze met U verder geen enkele relatie onderhouden . Integendeel, periodiek kunt U die collega's uit de winkels zelfs ontmoeten omdat ze geregeld op

excursie naar onze

produktie-

bedrijven worden ontvangen . Er valt ove r De Gruyter natuurlijk nag veel meer te vertell en. Maar wanneer U thans reeds beseft niet gemist te kunnen worden omdat wij niet met vervangbare IInummers" we rken, lijkt ons dat voorlopig voldoende.

10

11

De Gruyter 1 s verleden

P DE- 6RUYTE:R DEOPRICHTER DER FJRMA(WJ6') De truyter heeft ook een verleden, uiteraard. De tegenwoordige omvang heeft het bedrijf bereikt in de loop van vele jaren. Voor de oprichting zou U zelfs moeten terugg!1an tot 1818, dus nu rond anderhalve eeuw geleden . 1gen stichtte Petrus de Gruyter een 9 rutterij in Den Bosch, een eenmanszaak aan de Hoge Steenweg waar nu nog een De Gruyter-winkel is gevestigd. Tien jaar later kocht hij een pakhuis in het 2e Straatje van Best aan. Een eerste fabriekspand dust waar hij erwten ging drogen, zeven en splitten, waar hij graan ging malen en mEel ging mengen. Onthoudt U d it begin: een win kel (tje) en een fabriek( je ). In 1851 nam Petrus de Gruyter z.ijn zoon Ludovicus in de zaak op en ging de naam van zijn bedrijf luiden: P. de Gruyter en Zoon. Of schoon het bedrijf bleef groeien, \Nas

12

13

=

er voorlopig geen sprake van uitbreiding tot buitende Bossche s.tadsgrenzen. Die kwam eerst tot stand rond de eeuwwissel ing, toen twee kleinzonen van de oprichter in de zaak kwamen: Lambert en Jacques de Gruyter. Lambert trok in het fabrieksbedrijf, Jacques besloot tot vestiging van winkels buiten Den Bosch, de eerste in Utrecht, gevolgd door andere . In 1904 besloten de gebroeders De Gruyter: in de fabriek gaan we maken wat in de wi nke Is kan worden verkocht en in de winkels gaan we verkopen wa t in de fabriek wordt gema3kt. 1903: oak een belangrijk jaartal, want toen werd de - thans nog altijd befaamde en populaire - tien procent korting ingevoerd,

14

15

mog~liik gemaakt door het in eigen hand hauden van aile schakels: van inkaop via produktie tot en met verkoop. Een periode van snelle groei brak nu aan. In de Orthen· straat te Den Bosch verrees het eerste grate fabriekscomplex met binnen zijn muren een koffiebranderij, een theemengerij, een grutterij, een cacao- en chocol adefabriek, een vermicelli- en een jamfabriek, en f in een later stadium, een bedrijfsdrukkerij. Toen de binnenstad geen uitbreidingsmogelijkheden meer bood, werd besloten tot vestiging van een tweede fabriekscomplex aan de Veemarktkade. Dat was omstreeks 1930. Na 1945 ontstond het fabriekscomplex aan de Parallelweg. Wat er thans alleDe Gruyte r auto omstreeks 1900

maal in deze drie complexen te vinden is, leest U verderop.

16

17

De winkels

I,

Naast de produktiebedrijven in deze fabriekscomplexen is er het eigen verkoopapparaat, op dit moment ruim 500 winkels in het gehele land omvattend . U herinnert het zich: de eerste winkel buiten Den Bosch inde stad Utrecht werd kort voor de eeuwwisseling gevestigd. Op dat begin is een reeks van mijlpalen gevolgd: in 1921 zijn er reeds 100 De Gruyter-winkels; 200 in 1934,300 in 1949,400 in 1955 en in 1965500. Met de groei van het aantal winke ls nam het assortiment artikelen, dat daarin wordt verkocht, toe. Van enkele honderden eenheden kort na de oorlog tot meer dan 1 _500 op dit ogenblik. In 1952 voerde De Gruyter als een der eerste grootwinkelbedrijven het zelfbedieningssysteem in_ Dat betekende dat de produkten, afgeleverd door de fabrieken, reeds kant en klaar verpakt moesten zijn. Hetgeen noodzaakte tot de aanschaf en installatie van talrijke verpakkingsmach ines in die~ fabrieken. De volgende stap na de zelfbediening was de supermarkt, in ons bedrijf De Gruyter Super genoemd. In enkele jaren tijds werden tientallen van die Supers geopend, waarin naast het eigen De Gruyter-Ievensmiddelenassortiment ook worden verkocht: vers vlees, groenit en en fruit, gebak, delicatessen, en een uitgebreide sortering non-foods, dat zijn niet-Ievensmiddelen, zoals borstelwerk, textielgoederen, ijzerwaren, plastic artikelen, enzovoorts. In een aantal winkels wordt bovendien sinds enige tijd, uit een oogpunt van dienstbetoon jegens de klant ook een beperkt assortiment artikelen onder andere merken dan het De Gruytermerk verkocht.

18

19

Dit produceren

WI)

In het fabriekscomplex Orthenstraat zijn gevestigd: de volautomatische koffiebranderij de oploskoffiefabriek de theemengerij de cacao- en chocola defabriek de rijstpellerij annex kant-en-klaar rijstfabriek de peulvruchtenfabriek . Aangebouwd aan dit fabriekscomplex zijn kantoorruimten, die wij met de verzamelnaam "hoofdkantoor" aanduiden. In dit hoofdkantoor zijn o.a. gehuisvest de Raad van Bestuur en de Directie Nederland van ons bedrijf alsmede het Secretariaat; voorts afdel ingen adm in istratie, de afdeling Export, de afdeling Sales Promotion en Reklame en een aantal inkoopafdelingen. In het fabriekscomplex Veemarktkade zijn gevestigd: de jamfabriek met als produkten jams, pindakaas, appelstroop, vruchtenconserven in glas en blik, limonades, f risdranken, vruchtenwijn en kant en klaar gerechten. Tot deze fabriek behoort voorts de afdeling opslag, behandeling en bottelarij van wijnen.

20

21

~K"S:raA.~ ~e:s.

f'!5lIPlIlCWIlI'\> = =~.>

de vermicellifabriek met als produkten macaroni, spaghetti , krulvermicelli en gesneden verm icelli de soepenfabriek met als produkten aroma, extractblokjes, soepen en koffiestroop de biscuitfabriek met als produkten aile soorten biscuits en koekjes r cream crackers en kinderbiscuits de wafelfabriek de koekfabriek met als produkten ontbijtkoek r kandijkoek, vruchtenkoek r gesneden koek, enzovoorts de puddingfabriek waa r tevens de machinale verpakking van pudd ingen, cacao, bloem, bakmeel r cakemee l, enzovoorts gesch iedt de suikerwerkenfabriek me t als produkten toffee's, caramels, zuurt jes, pepermunt r loll ies, d ragees r enzovoo rts het chemisch laboratorium, dat met de kwaliteitscontrole van grondstoffen en eindprodukten is belast. Bij dit fabriekscomplex Veemarktkade staat het Bedrijfskantoor, dat huisvesting biedt aan o.a. de kantoren van de afdeling Expeditie, inkoopafdelingen en het computercentrum, waar met elektronische rekenmachines administ ratieve gegevens worden verwerkt.

22

23

Een zeer belangriike schakel tussen fabrieken en winkels is de afdeling Centrale Magaz.iinen en Expeditie, die in het fabriekscomplex Veemarktkade haar centrale opslag heeft in zeer uitgestrekte ruimten. Hier worden dageliiks de vrachtauto's geladen, die voor het transport van onze produkten naar de winkels zorgen. In het fabriekscomplex Parallelweg ziin ondergebracht: de drukkerii, waar in vier druktechnieken (hoogdruk, offsetdruk, koperdiepdruk en anilinedruk) aile verpakkingsen reklamemateriaal -wordt vervaardigd de diepvrieshal de machinefabriek het garagebedriif de rein igingsm iddelenfabrie k de researchafdeling met laboratoria en semi-technische proeffabriek, waar nieuwe produkten en bereidingswiizen worden ontwikkeld de bedriifsschool voor de opleiding tot voedingsvakman en onderhoudsmonteur. In de fabriekscomplexen vindt men tenslotte spec:ia Ie afdelingen, waar de ambachteliike bewerking van verse produkten als vers vlees, groente en fruit en patisserie (gebak) voor de "Supers" plaats vindt. Deze afdel i ngen worden aangeduid met de naam "Centrale", dus "groenteen fruitcentrale", "centrale slagerij", etc.

Maar er is nog meer

Die fabrieken en die winkels, in het voorgaande beschreven, vormen belangrijke pipers in he t De Gruyterbedrijf. Maar er is nog meer. Ons bedrijf heeft nog veel mee r "eigens". Het begin van een produkt ligt eerder dan de feitelijke vervaardiging ervan in de fabriek. Dat produkt moet namelijk gemaakt kunnen worden en er moet besloten worden het inderdaad te gaan maken . In de eerste plaats: er moeten grondstoffen zijn. In de i·

tweede plaats: er moeten machines komen voor de vervaardiging en de verpakking . In de derde plaats: er moeten eisen van samenstelling en kwaliteit komen. In de vierde plaats : er moet tevoren berekend worden wat het gaat kosten en waarvoor we het kunnen verkopen i want van het verschil daartussen moeten velen met U een goed bestaan kunnen hebben . Die voorbereiding tot fabrieksmat ige produktie wordt in eigen bedrijf, door collega's van U dU St verzorgd. Inkoopafdelingen, even veel als er produkti eafdelingen zijn, heb-

26

27

ben zich al langdurig met een produkt beziggehouden voordat aan U en Uw collega's in de fabriek wordt gevraagd het te maken. Grondstoffen zijn gekeurd. Kwaliteitseisen zijn geformuleerd, kosten zijn berekend. Er is studie gemaakt van de meest geschikte verpakking, er is in laboratoria geexperimenteerd met prcefprodukties. Als inkoopafdeling en bedrijfsleiding van de fabriek het e,r over eens zijn dat alles grondig is bekeken, berekend, p;eproefd en geproefd, komen de produktieafdelingen er
29

28

horen over het produkt ten behoeve van de mondelinge voorlichting van de klant. Even een vraag tussentijds : beseft U inmiddels de waarde van Uw plaats in een bedrijf als De Gruyter? Van de vele schake ls die de keten van grondstof tot klant telt, bent U er een, Als Uw bijdrage mocht uitvallen, is het voorbe· reidende werk wellicht voor niets gedaan en kunnen de na U komende schakels niet vooruit, om het zo maar eens uit te drukken. We gaan verder. Het produkt is klaar en grote hoeveel· heden ervan worden kortstondig opgeslagen in de maga· zijnen van onze afdeling expeditie. Op de kantoren zijn inmiddels de eersle bestellingen op het produkt ontvan· gen . In de expeditie gaat men die bestellingen uitvoeren door de gevraagde hoeveelheden Ie laden in de opleggers van he! eigen transportbedrijf. De trekkers

rijden

v66r

deze geladen op leggers en tientallen De Gruyter-cha uffeurs draaien de grate weg op, onderweg naar hun bestemmingen in het gehele land. Geen tussentijds overladen

31

30

PWEGWIJS W I NKELC~EF

op de spoorwegen of in depots, neen, rechtstreeks transport naar de winkels met praktisch geen kans op beschadiging of kwaliteitsverlies onderweg. In die winkels kent men nauwkeurig dag en uur van aankomst van de wekelijkse vracht, in de wandel "De Bossche boot" genaamd omdat vroeger veelvuldig van vervoer per schip gebruik werd gemaakt. Samen met de chauffeurs lossen e igen rnensen de inhoud van de opleggers en korte tijd later ligt het produkt in de wandvakken en gondola's klaar voar de verkoop. Het belangrijke moment is dan aangebroken, waarop de klant het artikel gaat beoordelen op kwaliteit en versheid' door het te kopen . Het produkt, Uw produkt , gaat dan in andere handen over . Maar n iet eerder. Want - U weet het inmiddels - van idee . en grondstof tot en metde ve rkoop , er komen uitsluitend hoofden en handen van De G ruytermensen aan te pas . U w eet waar het vandaan is gekomen, U weet w anneer het U passeert, U weet waar het blijft, wie het daar brengt en wie er iets mee doet om het te verkopen .

33

32

Meer tusseuschakels

Er zijn in de keten van grondstof tot klant overigens nog veel meer schakels dan die welke

we reeds

genoemd

hebben en waarvan U er een bent. Neem de verpakking. Sinds in de meeste De G ruyter-winkels d e zelfbediening :,hoogtij viert", worden praktisch aIle artikelen v66rverpakt door de fabr ieken afgeleverd. Misschien ligt Uw taak wei bij een van die mod erne verpakki ngsmachines, die aan het einde van bijna el ke produktieli jn staan opgesteld . Die verpakking moet meer zi jn dan zomaa r een zakje of een doosje. Let er eens op als er zo'n 'ierpakking door Uw handen gaat. Het is in veel gevallen een kleurrijk en bijna kunstzinnig stuk drukwerk, trots produkt van de eigen drukkerij. Daar werken niet aileen bekwame drukkers, maar ook begaafde ontwerpers die er bij al hun werk van uitgaan dat ze lfbediening inhoudt, dat de artikelen in feite zichzelf moeten verkopen; in de eerste plaats door de voortreffelijke kwaliteit, maar die heeft De Gruyter _nu eenmaal a Itijd al in het vaandel geschreven; in de tweede plaa ts door een fleurige verpakking met zo mogelijk een afbeelding van het "gerede" produk t en bovendien met korte aanwijzingen voor het gebruik en met recepten. Neem de 'ierkoopbevordering, met een buitenlandse term "sales promotion" genaamd. In onze hedendaagse wereld neemt de rek lame een belangr ijke plaats in: wie niet steeds van zich laat horen, dreig t vergeten te raken. Daarom moeten er bijzondere

34

35

aan b iedingen komen - bij De Gruyter noemen w e d ie de "weekreklames" - en opvallende affiches voor in de wi nkels en advertenties in de kranten. Er moet geschat worden hoeveel van de in weekreklames aangeboden artikelen verkocht zullen worden, want de fabrieken moeten die extra afzet kunnen produceren . De reklame-aanbiedingen moeten op het juiste ogenblik worden gedaan, wan t slechts weinigen zullen van een limonade-aanbieding pro:fiteren in het hartje van een strenge winter en niemand zal pakjes erwtensoep voo r de helft van de prijs gretig kapen als de mussen van het dak val len vanwege zomerse hi tte. Vooruitzien, ver vooruitzien dus, want Paascampagnes moeten worden voorbe r eid als U thuis nog in de Sinterklaassfeer leeft en chocoladeletters gaat onze chocoladefabriek al maken wanneer U dorst naar een fris glas bier of limonade. En vervolgens: het bouwen en inrichten van winkels . U bent nog jong, maar anders zou U De Gruyter-winkels van vroeger uit duizenden andere winkels herkennen. Aan de b lauwe tegels tegen de pui , aan de fraaie tegeltableaus , de spiegels en het vele koperwerk in de winkels. De zelfbed ieningswi n kels en supermarkten van De Gruyter van nu ademen tach altijd nog die onmiskenba re eigen sfeer: een sfeer van gezelligheid, van modern comfort , van hy giene, in een levensmiddelenbedrijf wei v an b ijzonder v eel belang. Die eigen sfeer kunnen anderen wat moei-

36

37

liiker aanvoelen dan wijzelf. Daarom hebben we een eigen bureau Bouw en Inrichting voor ons winkelapparaat. En ook de administratie. Deze afdeling zal U in de eerste plaats belangrijk voorkomen omdat Uw loon er wordt berekend en uitbetaald . Maar dat is toch maar een klein onderdeel van de totale administratieve activiteit die moet worden ontwikkeld om alles wat in ons bedrijf gebeurt, op papier te begeleiden. Want we zijn een onderneming met vele fabrieken en 500 winkels, met 7.000 medewerkers en medewerksters, en dan kun je belangrijke gegevens over kostprijzen, produktie, verkoop, vervoer en wat al niet meer, bepaald niet "even onthouden" zeals de eigenaar van een 6enmanszaak zich nog, wei veroorloven kan. Het totaalresultaat van ons gezamenlijk werken kan van dag tot dag en over een geheel jaar genomen slechts tot uitdrukking komen in cijfers, stat istieken, tabellen, en dergelijke . Want U noch wij kunnen na vedoop van tijd uit het hoofd zeggen hoeveel pakjes thee van de machine zijn gekomen en hoeveel er daarvan per winkel zijn verkocht. De complete machinefabriek - om van de administratie naar de techniek over te stappen die we in ons . fabriekscomplex Parallelweg vinden, is ook al zo'n belangrijke tussenschakel. Bij een rondgang door al onze fabrieken zoudt U aanvankelijk zeker verbaasd staan ove r het grote aantal machines e n installaties, vernuftig maar ook kwetsbaar en bovendien v ra g end o m geregeld onder-

38

39

houd en op zijn tijd om revisie. Welnu, de machinefabriek is ervoor am dat machinepark in goede staat te houden, om te ,zorgen dat U een goed "werktuig" in handen krijgt om een goed produkt te maken. Om te zorgen dat er een nieuwe en betere machine komt als dat nodig mocht zijn. Naast die machinefabriek een garagebedrijf. We zeiden het U reeds in het voorgaa nde: dag en nacht draa ien tientallen De Gruyter-chauffeurs met 10- en 16-tons opleg· gers de weg op om wat U en Uw collega's gemaakt hebb,en naar de wi nkels te brengen opdat het daar verkocht kan worden. Die opleggers moeten iedere dag weer in goede staat verkeren om niet halverwege te stranden met een kostbare lading. Want dan raakt het expeditieschema in de war, alsook de verkaop in de winkels . En zo zijn er dan nag andere afdelingen en sectoren in ons bedrijf - kleiner en minder in het oog springend, maar aile even belangrijk - die met elkaar en met U ervoor zorgen dat die hele keten van grondstof tot klant intact blijft en geen zwakke plekken gaat vertonen. Want U kent wellicht het gezegde: een keten is zo sterk als zijn zwakste schake !. Niemand in ons bedrijf kan zich feitelijk veroorloven die zwakste schakel te zijn , want de keten moet zo sterk mogelijk zijn .

40

41

Wat wij vragen en wat

WI]

bieden

/

I

/

Wanneer U eenmaal Uw taak in ans bedriif hebt aanvaard, wilt U natuurlijk graag weten met wie U te maken krijgt en bij wie U voor diverse aangelegenheden kunt aan-

UW &DRIJFS,(.€IDER:

kloppen. Op de linkerbladzijde hebben ,;

/

/

"

wij

langs lijnen aange-

geven hoe de gezagsverhoudingen precies in elkaar zitten. Bavenaan ziet U Uzelf en Uw collega's staan . Uw directe chef of cheffin is de afdelingsleider of -Ieidster, die in eerste aanleg Uw vraagbaak voor alles is. Kan hij of :zij U ergens niet mee helpen, dan wordt U ve rwezen door

UW A\.G. ...... JFSrPER .1'61"'"

hem of haar naar iemand anders. Aan het hoofd van deproduktieafdeling waar in U werkzaam bent, staat de bedrijfsleider. Aile produktie-afdelin-

J

V'N DIREC.TSUR(FABRISKEN):

DHRH .HE66E

gen in een fabriekscomplex staan onder leiding van de algemeen bedrijfsleider. En tenslotte is er de directeur fabrieken, die namens het gehele produktieapparaat zitting heeft in de Directie Nederland van anze anderneming . Behalve deze "Iijn" van functionarissen zijn voor U dan nag van belang : de personeelsfunctiona ris, de bedriifsarts,

U'N BEDR.IJf~AR:rs: UW PE"R.SOtjEH!.FUNCTIONARlS : UW L.ID O\'lDE"RNEMIN6SRAAD:

tegenwoordigt en het lid van de tariefcommissie . De na-

UVV LI D IAR'EFCDMI"1I5.~It::

men van allen vindt U vermeld .

het lid van de Ondernemingsraad dat Uw afdeling ver-

42

43

Loon naar werken

Rechten en plichten. We hebben ze allemaal. Thuis en op ons werk. Tot Uw plichten in ons bedrijf behoren het zo goed mogelijk vervullen van Uw taak, het stipt op tijd beginnen daarmee en het niet voortijdig beeindigen van Uw werkzaamheden. Wij zullen U voorts wei eens moeten vragen am overwerk te willen verrichten . Dat kan in het belang van een goede gang van zaken noodzakelijk zijn. Wij verwachten dan Uw bereidheid daartoe en stellen daar een extra beloning tegenover . Uw loon en eventuele toeslagen worden per wee·k uitbetaald, om organisatorische redenen op verschillende dagen voor meisjes, jongens en mannen. In Uw loonzakje vindt U een loonstrookje, dat een specificatie van bruto loon, toeslagen en inhoudingen geeft. De lonen van aile medewerkers en medewerksters zijn vastgesteld in een zogenaamde C.A.O., een collectieve arbeidsovereenkomst, die door De Gruyter is afgesloten met de vakorganisaties die U vertegenwoordigen. Voor aile overige rechten en ook verplichtingen, verwijzen wij U graag naar het boekje met aile C.A.O.·bepalingen dat als afzonderlijke bijlage bij deze gids is gevoegd . Onze werkweek telt 45 uren, verdeeld over vijf dagen van elk negen uren. In Uw omgeving zult U wellicht afwijkende werktijden vaststellen. Het betreft h ier dan gehuwde da mes, met wie wij andere afsp ra ken hebben gemaa kt met het oog op omstandigheden in gezin en huishouding .

44

45

Werkt veilig

In onze produktiebedrijven geldt een reeks veiligheidsvoorschriften die we graag in Uw bijzondere aandacht aanbevelen . Zii zijn getroffen in het belang van allen, maar ook in het be lang van U persoonl ijk. Kleine oorzaken ku nnen gro te gevolgen hebben: dat geldt in het verkeer op de openbare weg, maar ook in het IIverkeer" met Uw collega/s tijdens het werk . Wij raden U daarom dringend aan: maak geen grapje's waardoor aandacht en concen tratie kunnen worden afgeleid; stoei niet QP de afdel ing en hoi niet door de gangen; gebruik geen materiaal als speelgoed, bijvoorbeeld een handvorktruck als autoped. Deze voorbeelden van onveiligheid kunnen nog met vele ande re worden aangevuld, maar U begrijpt zeker wat wij bedoe len. Besef Uw verantwoordelijkheid jegens U zelf en jegens anderen. En wanneer er onverhoopt t6ch iets mocht gebeuren, blijf dan in de eerste plaats kalm en veroorzaak geen paniek waardoor het van kwaad erger zou kunnen worden. En waarschuw vervolgens onmiddellijk Uw afdelingschef of plaatsvervanger. Deze waarschuwt dan op zijn beurt de medische dienst, de portier en de technische dienst.

46

47

Werkt hygienisch - netheid overal

U geeft er zeker de voorkeur aan om te verblijven in schone en zindelijke ruimten, zowel waar U werkt als waar U de werkpauzen doorbrengt. En het za l U zeker niet verwonderen dat ook wij, levensmiddelenbedrijf zijnde, hygiene en netheid v66r alles stellen _ Uw en onze be langen liggen daarom ook op dit gebied gelijk_ Mogen wij U daarom met de meeste nadru k verzoeken mee te werken aan het schoon en netjes houden van werkruimten , cantines, douches en toiletten. Wat U thuis niet zou doen, doe dat. ook bij ons niet. U werkt hier samen met andere mensen, die ook grote waarde hechten aan een frisse en schone werkomgev ing . Gewone beleefdheid en collegialiteit vragen van U eraan mee te werken dat iedereen zich tijdens zijn werk op het gebied van de netheid en de hygiene "thuis " kan voelen _

48

49

Gaat verspilling tegen

Aile door ons geproduceerde artikelen hebben een kostprijs en een verkoopprijs. De kostprijs wordt bepaald door een reeks factoren, a.a . kosten van mach ines, van gron dstoffen en van verpakking. Daaraan kunt U niet veel doen, of liever: helemaal niets. Maar er zijn andere kosten die U wei in de hand hebt: de kosten als gevolg van verspilling . Verspilling door morsen me t grondstoffen, verknoeien van verpakkingsmateriaal, onnodig licht laten branden, machines laten lopen zonder dat ze produceren, kranen laten lopen, toiletten laten verstoppen, enzovoorts, enzovoorts. Het kunnen kapitalen zijn die z6 per jaar verloren gaan. In Uw nadeel, in het nadeel van Uw callega's en van het bedrijf. Hel p daarom mee deze kosten te bestrijden .

50

51

Ziek

zlJn~

beter worden

Wanneer U onverhoopt ziek mocht worden of een ongeval mocht krijgen,

hebt U recht op uitkering volgens

de

Ziekte- resp. de Ongevallenwet. In het bijgevoegde boekje met de bepa lingen van de col lectieve arbe idsovereenkomst vindt U aile bijzonderheden over deze uitkering. Het komt er op neer dat ons bedrijf na een ha lve wachtdag voar gehuwde werknemers en kostwinners to t 95 % van het riettoloon

bijbetaalt. Voor ongehuwden geldt een

wachtdag, waarna tot 85
een

arbe idsongeschiktheid

van

langer dan

negen

kalenderdagen wordt de wachtdag alsnog betaald. Om voor een ui tkering in aanmerk ing te komen, moet U echter de navolgende voorschriften met betrekking tot zie k melden en beter melden in acht nemen.

Ziek zijn .. .

Ziek melden: Bent U arbeidsongeschikt, dan moet U da t 's morgens ve6r 10 uur melden bij de portier van de fabriek waar U werkt i Indien U Uw werkzaamheden v erricht tussen 's middags 12 uur en's nachts 12 uur, dan moet U zich minstens 2 uur voor de aanvang van Uw we rkzaamheden bij Uw portier ziek melden i Laat U zich ziek melden door een collega, dan mag dat aileen schrifteli!k gebeuren. Het risico van het niet tijd ig doorgeven van een ziektemelding komt voor Uw rekening. Wanneer U tijdens Uw werk ziek word!, moet U zich, alv o rens naar huis te gaan, melden bij de portier van Uw fabriek. Behalve met de controlevoorschriften , die U nog zullen worden meegedeeld, moet U er we i mee op de hoogte zijn, dat U zander yoorafgaande toestemming door of vanwege de afdelingskas Uw woonplaats bij z iekte niet mag verlaten .

,f I

52

53

,I

11

:i

lJ

!

"

Beter melden:

Beter worden,.

U wordt g e acht Uw werk te hervatten zod ra U zich daartoe in staat voelt of in opdracht van de controlerend geneesheer. Op de laatste dag van Uw afwezigheid moet U de portier van Uw fabriek berichten, dat U de volgende dag weer komt werken. Indien U va n de controlerend geneesheer halve dagen mag gaan werken, dan moet U dat eveneens tevoren melden bij de portier. Indien U het met de beslissing van de controlerend geneesheer niet eens bent,moet U dat onmiddellijk aan de afdelingskas berichten ( tel. Medische Dienst, tel. Den Bosch 24311 toestel 299). Deze regels gelden oak wanneer U in bedrijfstijd de Levensschool, een jongerencursus of de Mater Amabil isschool bezoekt. Wanneer U ziek geweest bent, moet U Uw herstel eerst aan Uw portier melden alvorens naar schoo l te gaan en wei een dag tevoren. Indien U op de schoo l ziek wordt moet daarvan oak direct aan de portier bericht worden gegeven.

54

55

P erso neelsfunctionarissen

I

i

f

Bij Uw eerste c~ntact met ons bedrijf hebt U kennis gemaakt met een van onze personeelsfunctionarissen . Deze medewerkers en medewerksters voor personeelsaangelegenheden hebben tot taak te zorgen voor eenheid in de uitv6ering van het personeelsbeleid dat door de directie is vastgesteld. Zij moeten erop toezien dat de bepaIingen van de c.A.O. worden nageleefd . Tenslotte staan zij U graag terzijde bij het oplossen van problemen, die verband Iiouden met Uw werk bij ons, bijvoorbeeld op het gebied van de huisvesting . Wanneer U op de hulp van deze personeelsfunctionarissen een beroep wilt doen , licht dan altijd eerst Uw afdelingschef in.

57

56

Medische dienst I

i

i,

Wij hebben een eigen medische dienst, die onder lei ding van onze bedrijfsarts staat. Deze dienst verzorgt keuringen, doet aanbevelingen ter voorkoming van beroepsziekten en ongevallen, geeft adviezen op het gebied van de bedrijfshygiene en van bedrijfskleding en -schoeisel, houdt toezicht op werkomstandigheden (ploegenarbeid, automatisering, tempo, etc.) en verleent eerste hulp bij ongelukken en ziekte. De bedrijfsarts houdt dagelijks spreekuur. Hij neemt echter nooit de plaats van controlerend geneesheer of huisarts in. Een belangrijke taak vande medische dienst is ook het leiden van de E.H.B .O.-cursussen in ons bedrijf.

58

59

Opleidingen

J

TS.

":.-.----

Aan de verdere vorming en opleiding van jong personeel geeft De Gruyter veel aandacht. Daarbij gaat voorop de eigen vakopleiding aan de Bedrijfsschool voor jongens, officieel erkend in het kader van het Nijverheidsonderwijs. Er zijn twee basisopleidingen, namelijk de opleiding tot voedingsvakman en de opleiding tot technisch vakman. Wie deze opleidingen met succes voigt, ontvangt een diploma van de Lagere Technische School (L.T.S.). Daarnaast zijn er opleidingen volgens het leerlingstelsel. Uw personeelsfunctionaris kan er U aile bijzonderheden over geven. Voor de jonge jongens is er de Levensschool, waar een cursus in algemene ontwikkeling wordt gegeven en waar aan sport wordt gedaan. Meisjes van 15-16 jaar kunnen deelnemen aan Jongerencursussen, tijdens welke aan algemene ontwikkeling en lichamelijke opvoeding aandacht wordt geschonken . Oudere meisjes kunnen in bedrijfstijd de Mater Amabilisschool bezoeken, die hen voorbereidt op het latere leven in gezin en huishouding.

61

60

Ondernemingsraad

Voor een goed contact tussen directie en werknemers bestaat in ons bedrijf een Ondernemingsraad, gekozen uit het personeel van produktiebedrijven en kantoren. Deze Ondernemingsraad heeft tot hoofdtaak naar vermogen bij te dragen tot een zo goed mogelijk functioneren van de onderneming en een goede samenwerking in de onderneming te bevorderen. Om deze taak te vervu lien wo rden in de vergaderingen van de Ondernemingsraad wensen en verlangens van het personeel geformuleerd ter bespreking met de directie en worden anderzijds maatregelen en wensen van de directie ter kennis van het personeel gebracht. Het lid van de Ondernemingsraad dat Uw produktieafdeling vertegenwoordigt, vindt U elders in dit boekje genoemd.

63

62

Vakantie en vakantietoeslag

Na een jaar van werken moet U er eens helemaal uit om nieuwe krachten en energie op te doen yoor het volgende jaar. Uw vakantierechten alsook het recht op vakantietoeslag ziin geregeld in de collectieve arbeidsovereenkomst, die als losse bijlage bij dit boekje is gevoegd.

64

65

P ensioenl'egeling

De Gruyter heeft een eigen pensioenregeling die in vergel ijking tot andere pensioenregelingen bijzonder gunsti 9 is. Statuten en Reglement van deze Stichting Pensioenfonds De Gruyter worden aan U uitgereikt ~annl'3er U als lid tot het fonds toetreedt. ledere mannelijke werknemer die de leeftijd van 22 jaar heeft bereikt en een vol kalenderjaar bij ons heeft gewerkt, wordt als deelnemer in het Pensioenfonds opgenomen mits hij medisch is goedgekeurd. Uiteraard betaalt hij een premie, die 5% bedraagt van de pensioengrondslag, die van jaar tot jaar wordt vastgesteld. Daarnaast betaalt de onderneming een aandeel, dat aa n· zienlijk grater is dan deze premie. Be halve een oudendagspensioen dat te zijner tijd naast

',;

~

!II

~.

- - - ..- -_." ~=

de

ui tke ring

ingevolge

de

Aigemene

Ouderdomswet

CAO.W.) wo rdt genoten, kent De Gruyter' s Pensioenfonds een Weduwen- en Wezenpensioen.

66

67

Spaarregelingen

Wie wat bewaart, heeft wat, zegt een goed-vaderlands spreekwoord. Nog beter is te bewaren en als beloning daarvoor wat extra ' s te krijgen . Als U van zo'n kans wilt profiteren, moet U deelnemer worden aan een van onze spaarregelingen, die tot 50 % premie bieden . In 5 jaar tijds kunt U zo Uw bezit aan spaargeld met de helf t laten vermeerderen. Aile bijzonderheden over onze spaarregelingen zijn als bijlage bij dit boekje gevoegd .

68

69

W instdeling

Elders in dit boekje hebben wii U aangespoord om onnodige kosten door verspilling te helpen bestrijden. In dit hoofdstukje zal U blijken dat daarmede een groot eigenbelang van U is gemoeid, want ons bedrijf kent een winstdelingsregeling, die a/le medewerkers en medewerksters jaarlijks een extra uitkering uit de winst biedt, bovenop het loon dus. De grootte van dit winstaandeel wordt van jaar tot jaar vastgesteld en bedraagt een bepaald percentage van het jaarloon, verband houdend met het percentage dividend dat aan aandeelhouders van de N.V. P. De Gruyter en loon wordt uitgekeerd. Uw winstaandeel zal grater kunnen zijn naarmate wij alIen erin slagen de kosten 20 laag mogeliik te houden. Wie heeft er nu recht op zo'n aandeel in de winst? Oat zijn: a /Ie personeelsleden die op 31 december van het boekjaar, waarop de winst betrekking heeft, minstens een half jaar in dienst van ons bedrijf waren en op het tijd· stip van uitkering van het winstaandeel nog steeds bij ons werkzaam zijn. Wanneer U ten volle van de winstdelingsregeling wilt pro· fiteren, verdient het aanbeveling gebruik te maken van de speciale winstdelingsspaarregeling, want dan worden er geE~n loonbe·lasting en geen socia,le verzekeringspremie in· gehouden. U dient het winstaandeel dan te laten storten op een speciale bankrekening en het minstens vier jaar daarop te laten staan , Zie oak de bijlage over "spaarregelingen".

71

70

Geen 10 maar 20 pro cent korting

AI bent U nag maar net bij De Gruyter werkzaam, een ding kent U zeker al goed en dat is onze slagzin: EN betere waar EN tien procent ALLEEN De Gruyter Die tien procent korting, mogelijk door het samengaan van vele functies in dat ene De Gruyter-bedrijf, is in Nederland nu al 60 jaar lang populair. Bl ijkens op'inie-onderzoeken vindt de huisvrouw ook nu nog onze 10% het meest eerlijke en duidelijke kortingsysteem . Voor eigen medewerkers en medewerksters echter is De Gruyter n6g royaler. Binnen zekere grenzen krijgt U namelijk niet 10, doch 20 procent korting op in onze winkels gekochte De Gruyter merkartikelen . Dat betekent dat U voor tien gulden kassabons niet een, doch twee gulden krijgt uitbetaald. Daartoe moet U bij elke tien gulden kassabons een speciale personeelcoupon inleveren . Deze personeelcoupons worden U per kwartaal uitgereikt. leder personeelslid krijgt per jaar 75 van dergelijke cou pons en, wanneer hij gehuwd is, nog eens 20 voo r el k kind waarvoor hij kinderbijslag ontvangt .

72

73

Bedrijfsnieuws per post

o

De woorden EN EN uit onze slagzin vindt U terug in de naam van ons personeelsblad, dat U op donderdag om de veertien dagen wordt thuisgestuurd. Deze naam kan 66k worden verklaard uit het feit dat zowel het personeel van onze produktiebedrijven en kantoren in Den Bosch als het personeel van al onze winkels in het gehele land dit blad ontvangen. Over en weer kan men zo kennis nemen van el kaa rs aandeel in de tota Ie prestatie die in on s bedrijf door zi jn 7.000 medewerkers en medewerksters wordt geleverd. Ais U , een bijdrage of tip voor de inhoud van EN EN heeft, hoort de redactie (Bedrijfskantoor, Veemarktkade, telefoon 529) dat graag van U.

74

75

Huisvrouwen op bezoek

De Nederlandse huisvrouw heeft niet aileen belangstelling voor De G ruyter's winke ls en de daa rin verkochte artikelen, maar oak voor de fabrieken waar die artikelen worden gemaakt. Daarom ontvangen wij iedere werkdag, het gehele jaa r door, zo'n 80 gasten in ons bedrijf voor een rondleiding door de produktieafdelingen. Wij laten deze gasten graag zien dat het er bij ons allemaal zeer doelmatig en hygienisch toegaat lOals dat in een levensmiddelenbedrijf behoor!. Tot de goede indruk die deze huisvrouwen van De Gruyter's produktiebedrijven mee naar huis nemen, kunt U bijdragen door te zorgen voar orde en netheid op Uw afdeling en in Uw groep, door schone handen en verlOrgde haren. Behandel deze gasten van het bedrijf zoals U thu is Uw eigen gasten behandelt: lach niet om ze, kijk of wijs ze niet nat kortom: blijf gewoon aan Uw werk en geef aileen antwoord wanneer U iets wordt gevraagd. Er zijn oak geregeld excursies van eigen persaneel en te zijner tijd krijgt oak U daarvoor een uitnodiging.

77

76

Ideeenbus

c=J I

lemand d ie van .zijn werk houdt, zal trachten dat werk zo goed mogelij k te doen . Dan kan het gebeuren dat hij na verloop van tijd bepaalde veranderingen of verbeteringen bedenkt, die produktieverlies, storingen aan machines, etc. kunnen voorkomen of beperken. Hij denkt er nog eens grond ig over na, praat met zijn afdelingschef of bedrijfsleider en dan blijkt, dat inderdaad een goed idee is geboren. De ideeenbus is er dan voar om het verbeteri"ngsvoorstel rechtstreeks en zonder omwegen door te geleiden naar degenen, d ie tot beoordelen en eventueel uitvoeren van het idee bevoegd zijn . Wat U in zo'n geval te do en hebt, is de portier om een Ideeenbusformulier te vragen, Uw voorstel beknopt doch duidelijk op schrift te stellen en het in een van de overal opgehangen Ideeenbussen te deponeren. De Ideeenbuscommissie laat U dan spoedig horen of Uw voorstel bruikbaar is en voor een beloning in aanmerking komt.

78

79

Dat was het

'I '

Ja, dat was het dan waarmee we U in ons bedrijf WEGWIJS wilden maken, Hopelijk zijn er niet veel onbeantwoorde vragen meer over, In ieder geval bent U thans met de voornaamste regels "van het huis" bei<;end. Wat zich niet in voorschriften en regels laat samenvatten, is Uw inste lling ten opzichte van de taak die U op zich hebt genomen. U gaat een stuk verantwoordelijkheid dragen. De manier waarop U zich die verantwoordelijkheid waardig gaat tonen, kunt U aileen zelf bepalen . Gaat U Uw werk met plezier daen of aileen maar omdat het nu eenmaal . maet? Zegt U: eindelijk! als de werktijd voorbij is of kijkt U dan met voldoening op een welbestede dag terug? De keus is geheel aan U, maar wij hopen van harte dat U de goede keus zult doen . In ons belang, maar meer nag in Uw eigen belang. Veel su kses, op aile gebied!

80

Inhoud

Van harte welkom

3

Wat is De Gruyter

5 11 17 19

De Gruyter's verleden De winkels Dit praduceren wii Maar er is nag meer

25

Meer tussenschakels Wat wii vragen en wat wii bieden

33 41

Loon naar werken

43

Werkt veilig

45

Werkt hygienisch, netheid averal

47

Gaat verspilling tegen

49

Ziek zijn, beter worden

51

Personeelsfu nctionari ssen

55 57 59

Medische dienst Opleidingen Ondernemingsraad

61

Va kantie en va kantietaeslag Pens io enrege lin 9

63 65

Spaarregelingen

67 69

Wi nstdeling Geen 10, maar 20

%

korting

71

Ideeenbus

73 75 77

Dat was het

79

Bedriifsnieuws per post Huisvrouwen op bezoek