ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
-1-
z+ l s¡eTD≤s¡ŒDeTdüTÔ
eT÷\+ : uÛ>Ñ y∑ êHé ls¡eTD eTVü≤]¸ yê´K´ : &܈ˆ |æ.$.j·Tdt. dü÷s¡´Hêsêj·TDsêE
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
e÷ Ç‘·s¡ |Á # ü T· s¡D\T
1st edition : 1000 Copies
1. 2. 3. 4. 5. 6.
l s¡eTD »j·T+‹, düs¡«<Ûë], »qe] 11, 2009 © with Author All rights reserved
Rs.
30/-
Published by : Dr.
P.V.S. Suryanarayana Raju
Syamala Children Hospital # 5-8-16, Park Street NARSAPUR - 534 275, W.G.Dt., A.P., India t 08814 - 273430 e-mail :
[email protected]
Cover page Designed by Dr. P.V.S. Suryanarayana at : Ananya Graphics PALAKOL 9397151342
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
dü‘ê´H˚«wüD ` dü‘·´ <äs¡Ùq+ ì» $#ês¡D nVü≤+uÛ≤eeTT ` dü+kÕÿs¡eTT\T ~e´ |ü⁄s¡Twüß&ÉT uÛÑ>∑yêHé l s¡eTD eTVü≤]¸
Rs. 30/Rs. 15/Rs. 10/-
The Art of Self-enquiry
Rs. 50/-
ªªH˚qT me&ÉqT?µµ
Rs. 30/-
bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb - 1A -
Raju
Printed at :
Sri Bhavani Offset Printers PALAKOL - 534 260, W.G.Dt., A.P., India t 08814 - 228858 9848716747
2
l #·Áøe£ TT 39
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
ñ|ü<˚X¯kÕsêìøÏ uÛÑ>∑yêHé #Ó|æŒq |òü\X¯è‹
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
-2-
qs¡Ôq >∑D|ü‹
>∑D|ü‹ |üP» 1. á ñ|ü<˚X¯kÕsêìï bÕsêj·TD #˚dæqyês¡T Ä‘·à˝À ì\ø£&É #Ó + <ä T ‘ês¡ T . dü ø £ \ <ä T 'U≤\ qT+&ç $eTTøÏ Ô #Ó + <ä T ‘ês¡ T . XÊX¯«‘êq+<ä+ e]düT+Ô ~. á $wüjT· +˝À m{Ϻ dü+<˚V≤ü + ˝Ò
∑T‘·T+~. ñ|ü<˚X¯kÕs¡+ |ü]ƒdü÷Ô #·|üŒ≥T¢ #·s¡Tdü÷Ô qè‘·´+ #˚j·T+&ç. 38
n–DÏ‘· |òüDÏ|òüD eTDÏ>∑D øÏs¡D…Æ s¡s¡TDÏ‘· 컑·qT s¡$‘·≥ e<äq ‘·≥‘·≥ \T≥ <ä[≈£î\ $q<ë >∑D|ü‹ s¡_ÛeT‘· $TVü≤~wü ‘·qT' \+uÀ<äs¡ es¡ ≈£î+C≤ edæú‘· ≈£î+≈£îeT es¡í<Ûäs¡+ X‚«‘· X¯è+>∑+ |”qdüTVü≤düÔ+ Á|”‹‘· dü|òü\ |òü\+ Hê>∑Á‘·j·Tj·TT‘· Hê>∑$uÛÑ÷wüD HêHê>∑D|ü‹‘·+ ‘·‘·ÔHé HêHê>∑D|ü‹‘·+ 3
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
n+øÏ‘·+
uÛ>Ñ y ∑ êHé l s¡eTD eTVü≤]¸øÏ l s¡eTD »j·T+‹ dü+<äs“¡ e ¤ TT>±
ø£+ˆˆ bÕsêyês¡ düeTT+&ÉTqT r¬s]–q jÓ÷– eT+∫ ‘˚CÀì~ÛøHÏ é l s¡eTDq ø£+øÏ‘e· TT>∑ ù|s¡THé ø√s¡ø£ H=dü¬><ä $qj·TeTT‘√&ÉHé - 2A -
ø£+ˆˆ eT~‘·\∫q uÛ≤e+ãT\T eTT<äeT+<ä>∑ s¡#q· CÒdæ eTT#·≥à MTs¡Hé |ü<|ä &ü j ç T· #=Ë+Ô ∫‹ ≈£î<äTs¡T>∑ #·<äTe⁄+&ÉT MTs¡T ø√¬sÿ\T rs¡THé Ĉˆ y˚<ä$<äT&É >±qT y˚<ë+‹H˚>±qT ô|’øÏ #Ó|üŒ˝Òì |ü\T≈£î˝Òy√ –*øÏ q{ϺqqTï π>*#˚j·Tø£ MTs¡T Ä<ä]+|ü⁄&Éj·T´ Äs¡T´'˝≤s¡' ãT<Û»ä q $<Ûj ˚ T· T&ÉT
&܈ˆ |æ.$.j·Tdt. dü÷s¡´Hêsêj·TDsêE 4
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
n>∑T≥#˚‘· Ä‘·à≈£î ã+<Ûe ä TT≈£î\Ô T ˝Òe⁄. ‘·q dü«s¡÷|üeTT miT+>∑ ≈£î+&ÉT≥j˚T ã+<Ûe ä TT (self-ignorance is bondage), <ëì HÓiT+>∑T≥j˚T eTTøÏÔ (self-knowledge Æ |æeTà≥ ã+<Ûä düàs¡D b˛e⁄qT. ã+<Ûä is release from bondage). n~ düV≤ü »yÓTq düàs¡D b˛sTTq ‘·øD å£ y˚T eTTøÏÔ düàs¡DeTT b˛e⁄qT. n{Ϻ dæ‹ ú ã+<Ûe ä TTø£´Ô r‘·yTÓ Æ j·TT+&ÉTqT. ã+<Ûä+, yÓ÷ø£å+ eTH√$ø±s¡eTT\T (bondage and release from bondage are only mental modifications, both are illusory). yê´K´ : ã+<Ûe ä TT, eTTøÏÔ nC≤„q »ì‘·yTÓ q Æ eTqdüTøπ‡ . ã+<Ûe ä TT, yÓ÷ø£e å TT s¬ +&É÷ nC≤„q »ì‘· u Á ≤Û +‘·T˝Ò. |üse ¡ düTe Ô ⁄ u+<Ûy ä ÷ Ó ø£e å TT\≈£î nr‘·yTÓ q Æ ~. Je⁄&ÉT ã+<Ûy ä ÷ Ó ø£e å TT\≈£î nr‘·yTÓ q Æ |ü&ÉT |üse ¡ T düTK dü«s¡÷|üyTÓ q Æ Ä‘·àC≤„q+‘√ <Óe ’ ‘ê«ìï bı+<äT‘·THêï&TÉ . Çø£ÿ&˚ Ç|ü&˚ nC≤„q ìeè‹Ô bı+~qyê&ÉT ‘·q dü«s¡÷|ü ‘·‘ê«ìï Çø£ÿ&˚ Ç|ü&˚ >Á V ∑ ≤æ düTH Ô êï&TÉ . á ã+<Ûe ä TT qT+&ç $eTTøÏÔ bı+<˚<e Ó s¡T nH˚ $wüj÷ · ìï ∫e] XÀ¢ø+£ ˝À uÛ>Ñ y ∑ êHé $e]düTH Ô êïsT¡ . 30. nVü≤ eTù|‘·ø£+ ì»$uÛ≤qø£yéTˆ eTVü≤ ~<ä+ ‘·b˛ s¡eTD yê –j·TyéTˆˆ ‘ꈈ nVü≤+ø±s¡eT&É+– ªªnVü≤+µµ H˚qT nqTq~ ˝Òì kÕ«qTuÛÑe ìwü˜j˚T (eTVü‰eTTÁ<)ä >=|üŒ ‘·|d ü Tü .‡ Ç~ eTVü‰ ‘·|d ü Tü ‡ #˚dq æ s¡eTD eTVü≤]¸ jÓTTø£ÿ dü‘´· yÓTq Æ nqTuÛe Ñ yê≈£îÿ. yê´K´ : ì»$#ês¡D e\¢ nVü≤+uÛ≤e+ (ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ) |ü&bç ˛sTT ì»yÓTq Æ dü«s¡÷|ü+>± e÷]b˛sTTq|ü⁄&ÉT, dü«Á|üø±X¯e÷qyÓTÆq X¯ó<ä∆#Ó’‘·q´+˝À eT÷\‘·\+|ü⁄ Ä‘êàø±s¡+ #Ó+<äT‘·T+~. H˚qT nqTq~ ˝Ò≈î£ +&Ü ‘êqT ‘êqT>± uÛ≤dæ+#·T≥j˚T ‘·‘«Ô· eTT (selfü Tü ‡ #˚dq æ s¡eTD eTVü≤]¸ jÓTTø£ÿ dü‘´· yÓTq Æ effulgent amness). Ç~ eTVü‰ ‘·|d nqTuÛe Ñ yê≈£îÿ. Ç$ eTVü≤‘·sÔ y ¡ TÓ q Æ ‘·|d ü Tü ˝‡ À uÛ>Ñ y ∑ êHé l s¡eTD eTVü≤]¸ ‘êeTT >Á V ∑ ≤æ +∫ kÕ<Ûøä £ ˝Àø±ìøÏ düeT]Œ+∫q ‘·b˛»q´ yêø£´eTT\T. 37
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
36
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
nVü≤+ø±s¡+‘√ e´eVü≤]dü÷Ô ñ+≥T+~. nC≤„q+ q•ùdÔ ‘êqT ‘êqT>± X¯ó<ä# ∆ ‘’Ó q · ´ ‘·‘«· yÓTÆ uÛ≤dædTü +Ô ~. Ç|ü&ÉT uÛ>Ñ y ∑ êHé X¯ó<ä# ∆ ‘’Ó q · ´ dæ‹ ú m˝≤ ñ+≥T+<√ ‘·sT¡ yê‹ XÀ¢ø+£ ˝À $e]düTÔHêïs¡T. 28. ªøÏ+ dü«s¡÷|üµ$T ‘ê´‘·à<äs¡ÙH˚ˆ ne´j·÷-uÛÑyê-- |üPs¡∫í ‘·T‡K+ˆˆ ‘ꈈ ‘·q s¡÷|üyT˚ ~j·Tì nq>± ‘·q dü«s¡÷|ü$T{Ï< º ì ä ‘êqT ‘Ó*dæø=ìq|ü&ÉT ‘êH˚ >=|üŒ~j·TT, ∫‘·Tq Ô T (C≤„qy˚T dü«s¡÷|üeTT>± ø£\~), ‘·T~ ˝Òì~j·TT, n~ ø±qsêì~j·TT, nK+&É|Pü s¡y í TÓ q Æ düTK dü«s¡÷|üeTì ‘Ó*j·TTqT, nq>± nq+‘·eTT, nK+&ÉeTT, #Ó‘’ q · ´ düTKeTT ‘êqTj·Tì nqTuÛe Ñ eT>∑TqT. n~ Ä<ä´+‘·eTT\T ˝Òì dü∫Ã< Á ÷ ä |üeTT>±, nK+&É ∫<ëq+<ä |òTü qdü«s¡÷|üeTT>± ‘Ó*j·TedüT+Ô ~. n~ düTK <äT'K s¡V≤æ ‘·d‹ úæ (it is a state where there is neither pleasure nor pain). yê´K´ : dü«s¡÷|ü+ (Consciousness is devoid of any form) ˝Òì Ä‘·àqT <ä]Ù+∫q|ü&ÉT n~ ne´j·TeTì (inexhaustible), HêX¯q+ ˝Òì~ (indestructable) ø£qTø£ |ü⁄≥Tºø£ ˝Òì<äì (birthless), n~ bı+<äã&˚~ ø±<äT (it is not a thing to attain) ø£qTø£ ∫‘Y nì, <ëì dü«s¡÷|ü+ düTKeTì, n~ n+‘·{≤ ì+&ç ì_&ûøè£ ‘·yTÓ Æ (all pervasive) nK+&Üø±s¡ #Ó’‘·q´eTT>± (unitary consciousness) yê´|æ+∫j·TTqï<äì eTq≈£î uÀ<Û| ä & ü TÉ ‘·T+~. n{Ϻ Ä‘·à ã+<ÛäyÓ÷øå±\≈£î nr‘·yÓTÆq<äì ‘·s¡Tyê‹ XÀ¢ø£+˝À uÛÑ>∑yêHé $e]düTÔHêïs¡T. 29. ã+<Ûeä TTø£Ô ´r ‘·+ |üs+¡ düTKyéTˆ $+<ä rVü≤ JedüTÔ <Ó’$ø£'ˆˆ ‘ꈈ ‘·qTï ‘êHÓi+Ï –q |ü⁄D≤´‘·Tà&ÉT ã+<Ûe ä TT≈£î\Ô T ˝Òì |üse ¡ T düTK dæ~ì ∆ bı+<äTqT. Ä‘·à Ä<ä´+‘· s¡Væ≤‘·eTT (it is without a begining and ending), dü∫Ã<ëq+<ä dü«s¡÷|üeTT (existence, consciousness, bliss), ì‘·´eTT (eternal)
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
|ü]#·j·T+
-3-
ñ|ü<X˚ +¯ nq>± ˇø£ edüTe Ô ⁄qT <ëì dü«kÕúHêìøÏ #˚sT¡ Ã≥ nì. eTqdüT‡ Ä‘·à dü«s¡÷|ü+ qT+&ç e∫Ãq ˇø£ #Ó‘’ q · ´ s¡•à (conscious Particle). n{Ϻ eTqdüT‡ e÷j·÷ø±s¡´eTT e\¢ nC≤„Hêeè‘·yTÓ Æ (Ä‘·à C≤„q+ ˝Òì dæ‹ ú ) ‘·q eT÷\yÓTq Æ X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´eTTqT eTi∫, nHê‘·à‘√ ‘ê<ë‘·à´+ bı+~ <˚V ù ≤+Á~j·T ãT<ë∆´<äT˝Ò ‘·q dü«s¡÷|üeTì ‘·\Tdü÷,Ô »>∑‘T· Ô ‘·q≈£î $&ç>±qT, e´‹]ø£e Ô TT>±qT ñqï<ì ä ‘·\∫, uÛ< Ò ä ãT~∆‘√ »&ÉyTÓ q Æ »>∑‘T· ˝Ô À $wüjT· ìwü‘˜ √ düTK+ø√dü+ nH˚«wæ+∫, XÊX¯«‘· düTKeTT bı+<äø£ m\¢|ü &É÷ <äT'KeTT qqTuÛ$ Ñ k˛Ô+~. á ìs¡+‘·s¡ <äT'KeTTq≈£î ø±s¡Dy˚T~j·Tì $#ê]+∫, XÊX¯«‘êq+<äeTT ø=i≈£î m\¢|ü &É÷ | Á j ü T· ‹ï+#·TqT. á dü+<äs“¡e ¤ TT˝ÀH˚ á <äT'K|ü&˚ ªªH˚He Ó &ÉqT?µµ nì $#ês¡D bÁ Õs¡+_Û+∫q|ü⁄&ÉT áX¯«s¡ ø£è|ü e\¢ ‘·q dü«s¡÷|üeTTqT ø£|Œæ eT÷dæyd ˚ q æ |ü+#·ø√X¯eTT\T ‘êqT ø±<äì uÀ<Ûä|ü&ç, |ü+#·ø√X¯eTT\˝À ã+~Û+|üã&çq eTqdüT‡ ‘êqT #Ó‘’ q · ´ dü«s¡÷|ü⁄&Éqì miÏ+–, ‘·q eT÷\eTTqT nH˚«wæ+∫ X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´eTT ‘·q eT÷\eTì >Á V ∑ ≤æ +∫ <ëì˝À dæ‹ ú bı+~ dü«dü‘ú · H=+<äTqT. eTqdüT‡ ‘·q dü«s¡÷|üeTTqT m&É‘>Ó ø∑ £ |üsê´˝À#·q #˚d ù Ô (uninterupted quest ’ q · ´eTTq≈£î $&ç>± eTqdüT‡ ˝Ò<ì ä ‘Ó*dæ, about its essential nature), X¯ó<ä∆ #Ó‘ eTqdüT‡ Ä‘êàø±s¡+ #Ó+~ nq+‘·eTT, nK+&ÉeTT, #Ó‘’ q · ´ düTKeTT ‘êqTj·Tì nqTuÛÑeeT>∑TqT. uÛÑ>∑yêHé l s¡eTD eTVü≤]¸ eTVü‰ ‘·|üdüT‡ #˚dæ, X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´+˝À dæ‹ ú bı+~ ‘·q Ä‘êàqTuÛe Ñ eTTqT ñ|ü<X˚ k¯ Õs¡eTT˝À eTT|üŒsTT dü÷‘Á ê\ <ë«sê, nHê‘·à˝À Çs¡T≈£îÿqï eTqdüTq ‡ T X¯ó<ä# ∆ ‘’Ó H · ê´ìøÏ m˝≤ #˚sêÃ* nH˚~ nqTuÛÑe|üPs¡«ø£eTT>± $e]+#ês¡T. nC≤„Hêeè‘·yÓTÆ m\¢|ü&É÷ <äT'KeTT>± ñqï eTqdüT≈‡ î£ , dü«s¡÷|üC≤„q+ bı+~+∫, eTqdüTq ‡ T Ä‘êàø±s¡eTT #˚d,æ eTqdüTq ‡ T düTKdü«s¡÷|üeTT #˚jT· T≥j˚T á ñ|ü<X˚ k¯ Õs¡eTT jÓTTø£ÿ ñ<˚X› ´¯ eTT. ñ|ü<X˚ k¯ Õs¡eTT ã Á Vü≤àeTT e<ä≈› î£ Je⁄ì #˚sπ à ã Á Vü≤à$<ä´. Ç~ <äsÙ¡ q >Á +∑ <∏e ä TT, n+fÒ |üs‘¡ ‘· «· eTTqT bı+<˚ e÷sêZìï ìπs• › +#˚ >Á +∑ <∏e ä TT. Ç~ uÛ>Ñ y ∑ êHé ls¡eTDeTVü≤]¸ Ä‘êàqTuÛ÷ Ñ ‹ kÕs¡+. |üPs¡«+ <ës¡Tø±eq+˝À ø=+<äsT¡ ãTTwüß\T j·T»„j÷ · >±~ øÁ ‘£ T· e⁄˝§q]à ~e´X¯≈î£ \Ô T dü+bÕ~+#ês¡T. ny˚ yÓ÷ø£bÁå Õ|æøÔ ,Ï XÊX¯«‘êq+<ëìøÏ kÕ<ÛH ä ê\e⁄ 5
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
6
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
‘êj·Tì nqTø=HêïsT¡ . ø£sà¡ H˚ düs«¡ eTT>±, >∑eT´eTT>± uÛ≤$+#ês¡T. ø£sà¡ e\¢ ø£sà¡ |ò\ü +, <ëìì nqTuÛ$ Ñ +#·≥+, Ä nqTuÛe Ñ + yêdüq>± e÷s¡≥+ e\¢, Ä yêdüq ‹]– ø£sà¡ qT | ùÁ sπ |ædTü +Ô ~ ‘·|Œü ø£sà¡ yÓ÷øå±ìøÏ <ë] rj·T<äT. ø£sà¡ å TT <˚Xø¯ ±˝≤\≈£î <˚Xø¯ ±˝≤\≈£î (Time and space) ˝Àã&ç ñ+≥T+~. yÓ÷ø£e dü+ã+~Û+∫q~ ø±<äT, ãTTwüß\≈£î á $wüj÷ · ìï ‘Ó*j·TCÒjT· {≤ìøÏ •e⁄&ÉT _≈£îå s¡÷|ü+˝À | Á ‘ü ´· ø£y å TÓ H Æ ê&ÉT. $wüße í T÷]Ô ≈£L&Ü ˇø£ n+<ë\sê•jÓTÆ q d Å Ô” s¡÷|ü+˝À •e⁄ì yÓ+≥ e#êÃ&TÉ . ãTTwüß\+<äs÷ ¡ d Å Ô” eT÷]Ôì #·÷dæ yÓ÷Væ≤‘·T˝…’ q+<äTq yê] eTqdüT\‡ T #·*+∫ ndüe Ô ´düy Ô TÓ Æ j·TC≤„~ øÁ ‘£ T· e⁄\T uÛ+Ñ >∑eTsTT, ~e´X¯≈£îÔ\T ø°åD<äX¯qT bı+<ësTT. ãTTwæ|ü‘·Tï\T _Û≈£åîs¡÷|üeTT˝ÀqTqï düT+<äsêø±s¡T&Ó’q •e⁄ì #·÷dæ yÓ÷Vü≤|üs¡eX¯ó\j·÷´s¡T. Ç~ >∑eTì+∫ ø√|æ+#·q ãTTwüß\T ‘ê+Á‹ø£ $<ä´\qT | Á j ü ÷ Ó –+∫ ˇø£ @qT>∑TqT, |ü⁄*ì düèwæ+º ∫ •e⁄ìô|’ | Á j ü ÷ Ó –+#ês¡T. •e⁄&ÉT yê{Ïì n\y√ø£>± |ü]e÷sêÃ&TÉ . n|ü&ÉT ãTTwüß\T •e⁄ì bÕ<ëÁø±+‘·T˝…’ ‘·eT≈£î C≤„H√|ü<X˚ +¯ #˚jT· e\dæq~>± y˚&ÉTø=Hêïs¡T. ø£s¡à\e\¢ yÓ÷ø£å+ \_Û+#·<äì, Ä‘·à$#ês¡D e\¢ e÷Á‘·y˚T \_ÛdTü +Ô <äì •e⁄&ÉT yê]øÏ uÀ~Û+#ê&ÉT. | Á d ü < æ ∆ä ‘·$Tfi¯ ø£$jÓTÆ q eTTs¡T>∑HêsY á |ü⁄sêD>±<Ûq ä T ‘·$Tfi¯ |ü<ë´\˝À yÁ êdü÷,Ô •e⁄&ÉT ãTTwüß\≈£î C≤„H√|ü<X˚ +¯ #˚d ù |òTü ≥º+ sê>±H˚ Ä–b˛j·÷&ÉT Äj·Tq. uÛÑ>∑yêHé l s¡eTDT\qT düMT|æ+∫, •e⁄ì á ñ|ü<˚XÊeTè‘êìï Áyêdæ | ô ≥ºe\dæ+~>± n]ú+#ê&ÉT. Äj·Tq nuÛ´Ñ s¡q ú y˚Ts¡≈î£ 30 ‘·$Tfi¯ |ü<ë´\˝À uÛ>Ñ y∑ êHé <ëìì s¡∫+#ês¡T. ‘·sT¡ yê‹ ø±\+˝À uÛ>Ñ y∑ êHé á |ü<ë´\qT dü+düÿè‘·+, ‘Ó\T>∑T, eTfi¯j·÷fi¯ uÛ≤wü\˝ÀìøÏ dü«j·T+>± nqTe~+#ês¡T. dü+düÿè‘· ñ|ü<X˚ k¯ Õsêìï uÛ>Ñ y∑ êHé düìï~˝Û À s√p y˚<ä bÕsêj·TD düeTj·T+˝À >±q+ #˚d ù yês¡T. Ç|ü&ÉT ≈£L&Ü l s¡eTDÒX«¯ s¡*+>∑ eTVü‰düìï<ëÛ q+˝À ì‘·´eT÷ Bì bÕsêj·TD ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ ñ+~. n+fÒ Ç~ y˚<‘ä T· \´eTT, bÁ Õe÷DÏøe £ TT nsTTq XÊg >Á +∑ <∏+ä >± |ü]>∑D+Ï |üã&ÉT‘·÷ ñ+~. á >Á +∑ <∏+ä ˝À l s¡eTDT\T yÓ÷ø£å bÁ Õ|æÔ ø£se ¡ TT\sTTq $$<Ûä e÷sêZ\qT >∑÷]à k˛bÕq øÁ e £ T+>± $e]+∫, Ä‘·à $#ês¡D ˇø£ÿfÒ düsê«~Ûøy£ TÓ q Æ yÓ÷ø£å e÷s¡e Z Tì uÀ~Û+#ês¡T. uÛ>Ñ y∑ êHé l s¡eTD eTVü≤]¸ »j·T+‹ ` &܈ˆ |æ.$.j·Tdt. dü÷s¡´Hêsêj·TD sêE 11 »qe], 2009
- 3A -
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
ìsê«düq‘·«y˚T eTÚqeTT, e÷≥˝≤&É≈î£ +&ÉT≥ø±<äT. Ç{Ϻ |üse ¡ T eTÚq dæ‹ ú . ã Á Vü≤à C≤„qT\≈£î düV≤ü » dæÑ y ∑ êHé $es¡D ÇdüTH Ô êïsT¡ . 27. C≤„qe]®‘ê -C≤„qV”≤q∫‘Yˆ C≤„q— eTdæÔ øÏ+ C≤„‘·T eT+‘·s¡+? ‘ꈈ C≤„qeTT, nC≤„qeTT eTqdüT‡øÏ dü+ã+~Û+∫q~, n{Ϻ eTqdüT‡ Ä‘·à˝À dæ‹ ú bı+~q|ü⁄&ÉT C≤„q, nC≤„qeTT\ | Á d ü øü ÔÏ ñ+&É∑Tì#˚à đ·àqT ‘Ó\TdüTø=qT≥≈£î y˚s=ø£ C≤„qeTT nedüse ¡ ÷? yê´K´ : düs«¡ ˝Àø±qTuÛe Ñ eTT\+<äTqT y˚sπ «iT>± $wüjT· eTT, <ëìì ‘Ó*düTø=qT C≤„qeTTqT uÛ≤dæ+#·TqT (Seer-seeing-seen). Ä‘êàqTuÛ÷ Ñ ‹j·T+<äT Ä‘·àj˚T $wüjT· yÓTÆ b˛e⁄#·T+&É <ëìì ‘Ó\TdüTø=q y˚iT C≤„qeTT ‹ Á |ü⁄{Ï m#·Ã≥qT+&ç e#·TÃqT nì ‘ê‘·Œs´¡ eTT. n+<äTe\qH˚ Ä‘êàqTuÛ÷ Ñ ‹ nìs¡«#·˙j·TeTT (selfexperinence is unexpressible). Á‹|ü⁄{° $uÛ≤>∑y˚T ìs¡«#·qeTTq≈£î Ä<Ûës¡eTT (trinity is the basis for defining). Ä‘·à˝À miT>∑T≥≈£î, ‘Ó\T|ü⁄≥≈£î nq´yÓTq Æ <˚B ˝Òø,£ ‘·q≈£î ‘êH˚ yÓ\T>∑T ‘·‘«· eTT. nC≤„Hêìï ìyê]+#ê\+fÒ eT÷\‘·\+|ü⁄≈£î (ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ) ‘·q ì»dü«s¡÷|üyTÓ q Æ Ä‘·àC≤„Hêìï uÀ<Û| ä sü # ¡ ê*. n|ü⁄&ÉT n~ ‘·q nC≤„q+ e\¢ @s¡Œ&q ç | Á ‘ü ´˚ ø£‘q · T, nVü≤+ø±sêìï ø√˝ÀŒsTT ø±*q ‘ê&ÉT e˝… ñ+≥T+~. n≥Te+{Ï ‘ê&ÉT <˚ìì ã+~Û+#·&ÜìøÏ ñ|üj÷ Ó >∑|& ü < É Tä . ø±\Ãã&çq ‘ê&ÉT≈£î Äø±s¡+ ñHêï n~ ì»+ ø±<äT. nfÒ¢ ªª<˚V≤ü eTT H˚qTµ nH˚ ‘·\+|ü⁄ C≤„Hê–ï˝À |ü&øÉ e £ TT+<äT ‘·qT ˇø£ | Á ‘ü ´˚ ø£yTÓ q Æ ñìøÏ ñqï≥T¢>± uÛ≤$dü÷,Ô H˚qT ø£sq Ô¡ T H˚qT uÛÀø£q Ô T nH˚ 35
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Ç+Á~j·TeTT\T>±qT, eTqdüT>‡ ±qT, »>∑‘T· Ô >±qT »qT\T ‘·\∫ u Á e ÑÛ T|ü&TÉ #·THêïsT¡ . dü«dü«s¡÷|üeTTqT düàè‹øÏ sê˙j·T≈£î+&ÉT≥ (self-ignorance) nC≤„q ø±s¡´eTT. Ç~ Äes¡D <√wüeTT. eTqdüT‡ #·*+∫ $wüj·÷<äT\+<äT Á|üe]Ô+#·T≥ $πøå|ü <√wüeTT e\q. <˚Vü‰<äT\j·T+<äT Ä‘·àuÛ≤eeTTqT ø£*–+#·T≥ eT\s¡÷|ü <√wüeTT e\q, Je⁄q≈£î nC≤„Hêeè‘· ãT<äT´∆ bÕ~Û#‘˚ H · ˚ á eT÷&ÉT <√wüeTT\T ø£\T>∑T#·Tqï$. á eT÷&ÉT <√cÕ\T b˛yê\+fÒ eTqdüT‡ Ä‘·à˝À dæ‹ ú bı+<ë*. eTqdüT‡ Ä‘·à˝À dæ‹ ú bı+~q|ü&ÉT @eTÚ‘·T+<√ ‘·sT¡ yê‹ XÀ¢ø+£ ˝À uÛ>Ñ y∑ êHé $e]düTH Ô êïsT¡ . 26. Ä‘·àdü+dæú‹' kÕ«‘·à<äs¡ÙqyéTˆ Ä‘·àìs¡«› j·÷ <ë‘·àìwü‘˜ ꈈ ‘ꈈ ‘êqT ‘êqT>± qT+&ÉT≥j˚T ‘·HÓïiT+>∑T≥ ˝Òø£ ‘·q dü«s¡÷|üeTTq ‘Ó*j·TT≥j·T>∑TqT. eTqdüT‡ ‘·q dü«dæ‹ ú ì >∑ì n+<äT ì*∫ j·TT+&ÉT≥ e\q ñ+&˚ Ä‘Óà’ ø±´qTuÛ÷ Ñ ‹ e\q Ä‘·àìwü˜ ø£\T>∑T#·Tqï~. n{Ϻ ‘·qàj·T ìwü˝˜ À ‘êqT s¬ +&ÉT>± uÛ≤dæ+#·T≥ m≥T¢ kÕ<Û´ä eT>∑TqT? ìcÕ˜qTuÛ÷ Ñ ‹˝À Jy˚X«¯ s¡ uÛ< Ò e ä TT |üP]Ô>± b˛e⁄qì ‘ê‘·Œs´¡ eTT. yê´K´ : eTqdüT‡ Ä‘·àj·T+<äT dæ‹ ú ø£\T>∑T≥#˚ eTqdüT‡ Ä‘êàø±s¡+#Ó+~ dü«dü«s¡÷|ü Ä‘·à>± yÓ\T>=+<äT‘·T+~. @ø£yTÓ q Æ (unitary) Ä‘·à ‘·‘«Ô· eT+<äT s¬ +&Ée~ ˝Òq+<äTq <ëì˝À eTqdüT‡ dü<ëdæ‹ ú (ìwü)˜ ø£*–j·TT+&ÉTqT. H˚qT>± e÷Á‘·y˚T ñìøÏ ø£\~ (I amness) ì»nVü≤+ (real I). ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nì ˝Ò∫ |ü&bç ˛j˚T~ ø±\Œìø£ eè‹Ô ("I-am-the-body-idea" is only a mental modification. It is in the perview of imagination only), eT÷\ ‘·\+|ü⁄ (Primal thought on which all other thoughts are dependent). Ä‘·à @ø£eTT>± ñ+≥T+~ ø±ã{Ϻ nø£ÿ&É <ä«j·T+ ñ+&É
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
-4-
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
1. ø£s¡Ô èsêC„j·÷ ÁbÕ|ü´‘˚ |òü\yéTˆ ø£s¡à øÏ+ |üs¡+? ø£s¡à ‘· »®&É+ ˆˆ ‘ꈈ uÛ>Ñ e ∑ <ëC≤„qTkÕs¡eTT ø£sà¡ |ò\ü eTT \_Û+#·TqT. ø£sà¡ eTT |üse ¡ T>∑T<Óe ’ e÷? ø±<äT. ø£sà¡ »&ÉeTT (Action is insentient. Action per se has no ability to confer the fruit of action). yê´K´ : Äq+<ëìï bı+<ë\H˚ ø√]ø£ | Á r ü e÷qe⁄ìπø düV≤ü »+. Ä Äq+<äbÁ Õ|æøÔ Ï n‘·&TÉ uÛÖ‹ø£ düTKuÛÀ>±\¬ø’ nÁsT¡ \T #êkÕÔ&TÉ . m\¢|ü &É÷ <äT'K#Ûêj·T‘√ qT+&˚ uÛÖ‹ø£ düTK+ e\¢ XÊX¯«‘êq+<ä+ ø£\T>∑T‘·T+<ë! ndü\T XÊX¯«‘êq+<ä+ ø£sà¡ »ì‘·e÷! ‘·q ø£sà¡ D´‘·e\¢, øÁ j Ï ÷ · o\‘·e\¢ düTKdü+‘√cÕ\÷, Äq+<äeT÷ ø£\T>∑T‘êj·Tì eTìwæ uÛ≤$kÕÔ&TÉ . n‹X¯jT· X¯øj ÔÏ TÆÓ q <Óe ’ + MT<ä $XÊ«dü+ ñ+#·qedüse ¡ TT ˝Ò<ì ä uÛ≤$kÕÔ&TÉ . ø£sà¡ øπ |ò˝ü À‘êŒ<øä £ kÕeTs¡´ú + (ability to confer fruit of work) ñ+fÒ Ä~ø±s¡DeTT, düèwæø º ±s¡øe £ TT, »>∑ìïj÷ · eTø£eTT ≈£L&Ü <Óe ’ eTT ø±≈£î+&Ü ø£sπ à nsTT ñ+&Ü*. eTìwæ #˚d ù ø£sà¡ nC≤„q »ì‘·eTT. nC≤„qeTT »&ÉeTT ø£qTø£ n‘·&TÉ #˚d ù ø£sà¡ »&ÉeTT (Action is born out of ignorance. Ignorance is insentient. So action is insentient). ø£sà¡ Hê#·]+#˚ e´øÏÔ ø£sÔ¡ ø±<äT (Performer of work is not the doer. So fruit of action is not in his hands). n+<äT#˚‘· |ò\ ü + m˝≤ ñ+&Ü* nH˚~ n‘·ì #˚‹˝À ˝Ò± #·*+#·≥+), dü«j·T+Á| ù s¡ø£ (dü«j·T+>± | ùÁ sπ |æ+#˚ X¯ø)ÔÏ , dü«j·T+es¡q ∆ (dü«‘·+‘Á +· >± eè~∆ bı+<ä≥+), dü«j·T+ ìsêíjT· ø£ (kı+‘· ìs¡j í ÷ · \T) >∑TD≤\T+&Ée⁄. eTìwæ #˚d ù ø£sà¡ kÕ<Ûq ä eTT e÷Á‘y· T˚ . <ëìøÏ >∑\ #ê\ø£Xø¯ ÔÏ Ç‘·s¡ X¯≈î£ \Ô e+{Ï<.˚ edüT‘Ô '· Je⁄&ÉT, ˝Àø£eTT, áX¯«s¡T&ÉT ˇø£f.Ò $wüjT· kÂø£s´¡ eTTø=s¡≈î£ eT‘·eTT\T áX¯«s¡Tì Je⁄&ÉT>∑qT, »>∑‘T· >Ô q ∑ T Äj·÷ dü+<äs“¡ e ¤ TT\qT ã{Ϻ #Ó|ü #·THêïsT¡ . nVü≤+ø±s¡eTTqï+‘·es¡≈î£ eT÷&É÷ y˚sπ «s¡T>± ‘√#·TqT. H˚qT nH˚ #Ó|ü ø=H˚ Je⁄&ÉT ˝Òøb£ ˛‘˚, nq>± nVü≤+ø±s¡eTT q•+∫‘˚ <ëì‘√ e∫Ãq »>∑‘T· Ô <ëì‘√bÕfÒ n<äèX¯´yÓTÆ áX¯«s¡T&ÉT X‚w+æ #·TqT. á $<Ûe ä TT>± eT÷&ÉT 7
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
m|ü&É÷ eT÷&ÉT ø±<äT, ˇø£ÿfÒ. Á|ü|ü+#êìï düèwæº+∫q yêìøÏ <ëìì dü+s¡ø+åÏ #·≥yÓT˝≤>√ ‘Ó\TdüT. eTq uÛ≤sêìï eTqy˚T yÓ÷düTH Ô êïeTH˚~ (doership and enjoyership) ãT~∆ ‘·≈î£ ÿe Ä˝À#·q. ˙ ∫+‘·\q÷, ãs¡Te⁄ u≤<Û´ä ‘·\q÷ áX¯«s¡T&˚ yÓ÷düTH Ô êï&TÉ . ø±˙ eTqy˚T yÓ÷düTq Ô ï≥T¢ }Væ≤+#·Tø=+≥THêïeTT. n+<äT#˚‘· ø£sèÔ¡ ‘·«eTT ˇø£ }Vü≤e÷Á‘y · T˚ (doership is only an imagination). eTq≈£î nedüsy ¡ TÓ q Æ ã˝≤ìï#Ã˚~ ø√]ø£ ø±<äT, áX¯«s¡T&ÉT. áX¯«s¡Tì nìs¡«#·˙j·T X¯øÔÏ düsê«˙ï XÊdæd÷ ü Ô b˛wæd÷ ü Ô ìj·T+Á‹düTq Ô ï~ ø£qTø£ eTq≈£î ø£sèÔ¡ ‘·«ãT~∆ @e÷Á‘+· ñ+&É≈L £ &É∑ìïj÷ · eT≈£î&Ó’ ñHêï&ì É , n‘·&˚ |üsT¡ &Éì, ø£sà¡ X¯óuÛ≤X¯óuÛÑ | Á < ü ‘ä «· eTTq dü«‘·+‘Á · X¯øÔÏ ndü+uÛe Ñ eTì, »&ÉeTT>± qT+&ÉT≥ e\q n~ mqï{ÏøÏ |üs¡eTT ø±C≤\<äì uÛÑ>∑yêHé ‘Ó\T|ü⁄#·THêïs¡T. ø£s¡à≈£îqï X¯øÏÔ kÕ«uÛ≤$ø£e÷! kÕ«uÛ≤$ø£+ nsTT‘˚ <Óe ’ y˚T ne⁄‘·T+~. ø£sà¡ eTT uÛ>Ñ e ∑ +‘·Tì düèwæ˝º Àì bÁ ÕDT\ <Ûsä à¡ eTT. yê´eVü‰]ø£ »>∑‘·TÔ≈£î dü+ã+~Û+∫ Ç#êäX¯øÏÔ (volition) C≤„qX¯øÏÔ (knowledge to perform the action) ø Á j Ï ÷ · X¯øÔÏ (energy to perform the action) áX¯«s¡Tì$. á eT÷&ç+{Ïì n+‘·'ø£sD ¡ eTT ‘·qMT<ä Äs√|æ+#·Tø=ì ø£sèÔ¡ ‘·«, uÛÀø£èÔ ‘·« u Á ≤Û +‹ bı+<äT#·Tqï~. Je⁄ìøÏ (nã<ä| ∆ ⁄ü H˚qT) (flase "I") dü«‘·+‘Á e · TT>± Ç#êÃX¤ ø¯ ÔÏ (free will) >±ì, dü«‘·+‘ Á ´· C≤„qeTT >±ì, øÁ j Ï ÷ · X¯ø>ÔÏ ±ì ˝Òe⁄. ø±ì yê´eVü‰]ø£ <äèX¯´eTT qT+&ç e÷qdæøe £ TT>± <ä÷s¡eTT>± ñ+&˚+<äT≈£î d ù «#·Ã,¤ dü«‘·+‘Á ´· eTT ñqï~. n+<äT#˚‘· ø£sÔ¡ eTqeTT nH˚ nVü≤+uÛ≤yêìï yÓTT<ä{Ï XÀ¢ø+£ ˝ÀH˚ uÛ>Ñ y ∑ êHé K+&ç+#ês¡T. düèwæº #·÷&É+&ç. nH˚ø£ >Á V ∑ ‰ü \T ø£ø´å£ ‘·|Œü ≈î£ +&Ü, ø±˝≤qT>∑TD+>± >∑‹ ‘·|Œü ≈î£ +&Ü ‹s¡T>∑T‘·THêïsTT. Çe˙ï ˇø£ X¯øÔÏ eT÷\+>± ‹s¡T>∑T‘·THêïsTT. dü÷s¡´#·+Á<äT\T ø±˝≤qT>∑TD+>± ñ<äsTT+∫ ndüÔ$TdüTÔHêïsTT. M{Ïqï{Ï˙ q&ç|+æ #˚ X¯øì ÔÏ áX¯«s¡ X¯øÔÏ n+{≤eTT. n‘·&˚ á düèwæøº Ï ø£s.Ô¡ n‘·ì Ä»„ | Á øü ±s¡yT˚ ÄÁãVü≤à |æ|*” ø±~ |üs´¡ +‘·+ ø±s¡´+ #˚dTü H Ô êïsTT. ø±ì Ä ø£sà¡ eTqeTT #˚dq æ ≥T¢ ÄbÕ~+#·Tø=+≥THêïeTT. »&ÉyTÓ q Æ nC≤„qeTT <ë«sê »]π> ø£sà¡ ≈£L&Ü »&É+, <ëìøÏ |ò˝ü ≤ìï#Ã˚ X¯øÔÏ ˝Ò
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
- 4A -
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
m+‘·es¡≈î£ Je⁄&ÉT |üsã Á¡ Vü≤àø£Hêï y˚sT¡ >± ‘·\+#·T#·THêï&√ n+‘·es¡≈î£ n‘· q T ø£ s ¡ à ã<ä T ∆ & Ó ’ yÓ ÷ Vü ≤ eTT #Ó + ~, »qq eTs¡ D dü + kÕs¡ e TTqT bı+<äT#·THêï&TÉ . Jy˚X«¯ s¡ uÛ< Ò e ä TT nC≤„qeTT, nuÛ< Ò ä C≤„qeTT düeT´ø˘ C≤„qeTT. JeÁãVü≤à nuÛ< Ò ä C≤„qeTT#˚ yÓ÷ø£e å TT dæ~+∆ #·TqT. ø£sà¡ ø√≥T\#˚ ã+<Û$ ä yÓ÷#· qeTT ø±C≤\<äT. Jyê‘· à nHê‘· à |ü < ës¡ ∆ e TT\‘√ n_Û e ÷qeTT#˚ ‘ê<ë‘· à ´eTT bı+~j·TTHêï&ÉT. $#ês¡D‘√ nHê‘·à |ü<ës¡úeTT\ qT+&ç ∫<ëuÛ≤düTì y˚s¡T#˚j·Te˝…qT. áX¯«s¡T&ÉT ˇø£ y˚w+ü . <ëì˝ÀH˚ Je⁄&ÉT eTs√ y˚w+ü . Ç|ü&ÉT Je⁄&ÉT ‘·q dü«dü«s¡÷bÕìï <ä]Ùùd,Ô n<˚ dü«s¡÷|üeTT áX¯«s¡Tì~ nì ‘Ó*dæ Jy˚X«¯ s¡ nuÛ< Ò ã ä T~∆ ø£\T>∑T‘·T+~. Jy˚X«¯ s¡T\˝À @ø£‘‘· «Ô· yÓTÆ yÓ\T>=+<˚ Ä‘·à #Ó‘’ q · ´y˚T |üse ¡ T dü‘´· eTì uÛ>Ñ y ∑ êHé ‘·sT¡ yê‹ XÀ¢ø+£ ˝À $e]düTH Ô êïsT¡ . 25. y˚wüVü‰q‘· kÕ«‘·à<äs¡ÙqyéTˆ áX¯<sä Ù¡ q+ kÕ«‘·às÷¡ |ü‘'· ˆˆ ‘ꈈ ñbÕ<ÛTä \ #˚‘· eT÷‘·|& ü j ç T· T+&ÉT ‘·q dü«s¡÷|üeTTqT, ñbÕ<ÛTä \T ‘êqT >±qì ‘ê<ë‘·à´eTT e~*, Ä ñbÕ<ÛTä \+<äT yÓ*>¬ &ÉT ‘·q dü«s¡÷|üeTTqT ‘Ó*dæ q≥¢sTTq ‘êqT>± yÓ\T>∑Tq{Ϻ áX¯‘·‘·«eTTqT <ä]Ù+#·TqT, nq>± ‘êH˚ dü«j·TeTT>± | Á øü ±•+#·Tq{Ϻ áX¯«s¡ dü«s¡÷|üeTì ‘Ó\TdüTø=qTqT. yê´K´ : Je⁄ì ñbÕ~Û nC≤„q düV≤æ ‘·yTÓ q Æ n+‘·'ø£sD ¡ eTT. Ä ñbÕ~Û HêX¯qyÓTq Æ |ü&ÉT, nC≤„qeTT q•+∫ kÕ«‘êàqTuÛe Ñ + ø£*–, Ä kÕ«‘·à s¡÷|üyT˚ áX¯«s¡ ‘·‘«Ô· +>± Je⁄&ÉT >Á V∑ ≤æ +∫, áX¯«s¡Tì‘√ nuÛ< Ò e ä TT>± ñ+{≤&ÉT. kÕ«qTuÛe Ñ dæ<∆ä JeÁãVô ≤’ àø£´ $y˚ø±–ï, n$<ä´qT ≈£Lø£{yÏ fi˚ fl‘¯ √ <äV≤æ +#·TqT. düsê«~ÛcÕ˜q |üsã Á¡ Vü≤àeTTqT MøÏ+å #·>H ∑ ˚ ‘·qqT eTs¡T>∑T|üsT¡ #·T, $T<Ûë´ C≤„qeTT ø£*–+#·T nC≤„Hêes¡DeTT q•+#·TqT. eTdüø£ yÓ\T‘·Ts¡T˝À ‘ê&ÉT <ä+&Éj·Tì, »\<Ûës¡ j·Tì, uÛÑ÷πsKj·Tì, bÕeTì HêHê$<Ûe ä TT>± ‘√#·Tq≥T¢, nC≤„Hêes¡DeTTe\¢ Ä‘·àqT <˚V≤ü eTT >±qT, 33
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Je⁄q+<ä T >∑ \ e´wæ º (Individual) øÏ + ∫»„ ‘ ê«~ (Limited consciousness) s¡÷|ü>T∑ D√bÕ<ÛTä \T (Name and form) ø£&< ÁÉ √∫q, n+<äT | Á øü ±•+#·T Ä‘·à e÷Á‘e · TT $T>∑T\TqT. á $<Ûe ä TT>∑H˚ áX¯«s¡Tq+<äT >∑\ dü$Twæº (Collective consciousness) düs«¡ »„‘ê«~ (Omniscient) s¡÷|ü>T∑ D√bÕ<ÛTä \ (Name and form) Hêe\ < Á √∫q n+<äT yÓ\T>∑T#·T+&ÉT Ä‘·à e÷Á‘e · TT $T>∑T\TqT. Ç≥T¢ ñbÕ<ÛTä \ $TqVü‰sTT+|ü>,∑ $T>∑T\Tq{Ϻ Ä‘·à @ø£eT>∑T≥+CÒd,æ Ç+<=|ü#·T+&ÉT Ä‘·à ˇø£ edüTy Ô j ˚ T· ì ‘Ó*j·T<ä>T∑ qT. •eJe⁄\T _ÛqïeTT\qT ‘·\+|ü⁄q≈£î ñbÕ~Û C≤„qeTT >∑TiT‘·T˝Ò ø±s¡DeTì düŒwüºeTT>± ‘Ó*j·TTqT. Jy˚X¯«s¡T *<ä›iTqT dü‘·‡«s¡÷|üeTT˝…’ j·TT+&ÉT≥#˚ @ø£ edüTyÔ ’Ó j·TTHêïsT¡ . yê´K´ : áX¯«s¡TìøÏ, Je⁄ìøÏ HêeTs¡÷|ü kÕúsTT˝À uÛÒ<äeTT+~. áX¯«s¡T&ÉT e÷j·÷, eTVü≤<ë<äT\H˚ ø±s¡D√bÕ~Û (Primal body) ø£\yê&ÉT. Je⁄&ÉT |ü+#·ø√X¯eTT˝H˚ ø±s√´bÕ~Û (Instrumental body) ø£\yê&ÉT. ø±s¡´, ø±s¡D ñbÕ<ÛTä ˝Ò Je‘·«, áX¯«s¡‘«· e´eVü‰s¡ | Á j ü ÷ Ó »ø£eTT\T. |üs¡ ã Á Vü≤à j·T+<äT Je⁄&ÉT, áX¯«s¡T&ÉT nqT s¬ +&ÉT ñbÕ<ÛTä \T ø£*Œ+#·ã&çq$. ˇπø edüTe Ô ⁄qT eT{Ï,º ≈£î+&É nì e´eVü≤]+∫ q≥T¢, ˇπø |üse ¡ ÷‘·àqT |üsã Á¡ Vü≤àeTì, »>∑‘ì Ô· e´eVü≤]+#·T#·THêïsT¡ . e÷j·÷ $•wüº #Ó’‘·q´eTT (sattwic modification of pure consciousness) áX¯«s¡T&ÉT. n$<ë´ $•wüº #Ó‘’ q · ´eTT (Reflected consciousness contaminated by Rajoguna - Active principle and Tamoguna - Inert ingorant principle) Je⁄&ÉT. Jy˚X«¯ s¡ »>∑<ë<äT\T e÷j·÷ ø£*Œ‘e · TT\T. »>∑‘T· ,Ô Je⁄&ÉT, áX¯«s¡T&ÉT ªªH˚qTµµ (flase "I") jÓTTø£ÿ uÛ≤eq\T. düTwüß|æÔ˝ÀqT, düe÷~Û˝ÀqT Ä uÛ≤eq\T ñ+&Ée⁄. Je⁄ì˝ÀqT, áX¯«s¡Tì˝ÀqT dü<«ä düTe Ô ⁄ ˇø£f.Ò ãT<ÛäT´bÕ~ e\q Je⁄ìøÏ |ü]$T‹ ø£*–q~. Je‘·«eTT ãT~∆ø£è‘· <√wüeTT. Je ã Á Vü‰àuÛ< Ò ä C≤„qeTT#˚ $#ê]+∫, $#ê]+∫ Jyê‘·àqT |üse ¡ ÷‘·à>± ‘Ó*dæq#√ JeãT~∆ ìX‚ÙwüeTT>± q•+#·TqT. ø£s√àbÕdüq\#˚ Je ã Á Vü≤à\T y˚sT¡ nqT uÛ< Ò Cä ≤„qeTT#˚ JeuÛ≤eeTT b˛<äT. 32
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
-5-
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
ø£sà¡ n˝ÖøÏø£ Äq+<ëìï, ìs¡‹X¯j÷ · q+<ëìï, dü«s¡÷bÕq+<ëìï Çe«˝Ò∑∑+ ‘·q u§&ÉT¶ qT+∫ e#˚à düT>∑+<Û+ä ãj·T≥ qT+&ç ek˛Ô+~ nì u Á ≤Û +‹ |ü&ç Ä düTyêdüq mø£ÿ&ÉqT+&ç ek˛Ô+<√ ‘Ó\TdüTø√e {≤ìøÏ |æ∫Ã>± ‹s¡T>∑T‘·T+~. nfÒ¢ nC≤„Hêes¡D˝À ñqï Je⁄ìøÏ ‘·q˝À ñqï dü«s¡÷bÕq+<ä+ uÀ<Û| ä & ü øÉ ,£ Äq+<ä+ ø√dü+ u≤Vü≤´+˝À edüTe Ô ⁄\˝À yÓ<øä ,Ï nH˚ø£ ø£sà¡ \T #˚dæ nì‘·´yÓTq Æ düTK<äT'U≤\qT bı+~ ø£sà¡ düeTTÁ<+ä ˝À |ü&ç »qq eTs¡D dü+kÕs¡ #·øÁ £ u Á e ÑÛ TD+˝À ∫≈£îÿø=+≥THêï&TÉ . nC≤„q »ì‘·yTÓ q Æ ø£sà¡ nC≤„Hêìï HêX¯q+ #˚j·T˝Ò<äT. ø£sà¡ nXÊ+‹ì, ã+<Ûëìï | ô +#·T‘·T+<äì ‘·sT¡ yê‘· XÀ¢øe £ TT˝À uÛ>Ñ y ∑ êHé $e]düTÔHêïs¡T. 2. ø£è‹eT¨ <ä<ÍÛ |ü‘q· ø±s¡DyéTˆ |ò\ü eTXÊX¯«‘·+ >∑‹ìs√<Ûøä +£ ˆˆ ‘ꈈ ø£s¡à|òü\ eTXÊX¯«‘·yÓTÆ ‹]– ø£s¡àdüeTTÁ<äeTTq+<äT" ã&ÉT≥≈£î" >±s¡D eT>∑T#·Tqï~. n+<äTe\¢ n~ XÊX¯«‘·>‹ ∑ ì nq>± yÓ÷ø£e å TTqT ìs√~Û+#·T#·Tqï~. yê´K´ : nC≤„q »ì‘·eTT˝…q ’ ø£sà¡ \T nC≤„qeTTqT q•+|ü˝e Ò ⁄. n$ nC≤„qeTTqT b˛wæ+#·TqT. Je⁄\_Ûe÷q j·TT≈£î˝Ô ’… ‘êeTT #˚dq æ düTø£sà¡ |ò\ü eTTqT dü«sêZ~ uÛÀ>∑ s¡÷|üeTTq, <äTwüÿs¡à|òü\eTTqT qs¡ø£yêdü ø£cÕºqTuÛÑes¡÷|üeTTq H=+<äT<äTs¡T. Äj·÷ |ò˝ü ≤qTuÛy Ñ êq+‘·se ¡ TT, Ä nqTuÛe Ñ yêdüqj˚T sê"uÀe⁄ »qàeTTq≈£î" >±s¡DeTT>∑ ˝Òø£ ;»eTT>± H˚sŒ¡ &,ç »qq eTs¡DeTT\H˚ n\\T>± ø£\ ø£sà¡ düeTTÁ<e ä TTq |ü&TÉ q≥T¢ #˚jT· TqT. |ò˝ü ≤ù|ø£‘å √ ≈£L&çq ø£sà¡ qs¡T\qT ø£sà¡ düeTTÁ<e ä TT qT+&ç ø£&‘É i ˚ ˙j·T<äT. ø£sà¡ |ò\ü eTT n+‘·]düT+Ô ~. nsTTHê <ëì n+≈£îs¡+ $T–* ñ+≥T+~. n~ Je⁄DÏí ø£sà¡ düeTTÁ<+ä ˝À |ü&< ÁÉ √düT+Ô ~. düTK<äT'KeTT\T edü÷bÔ ˛‘·÷ ñ+&˚y,˚ ø£D å øÏ e £ TT˝Ò. uÛÖ‹ø£ düTKeTT\T X¯Øs¡kÕúsTT˝À ‘·è|æì Ô kÕÔsTT. ø±\ | Á y ü êVü≤+˝À á düTU≤\T yÓ>≥ ∑ T|ü⁄{Ïkº ÕÔsTT, 9
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
s√‘· ø£*ZkÕÔsTT. yê{Ï |ü≥¢ s¡T∫ #·∫Ãb˛‘·T+~. Äq+<ä+ n+fÒ uÛÖ‹ø£ düTU≤qTuÛe Ñ + ø±<äT, Äq+<ä bÁ Õ|æøÔ Ï uÛÖ‹ø£ düTU≤_Û˝≤wü ‘Á √e ø±H˚ø±<äT. ø£D å øÏ £ uÛÖ‹ø£ düTU≤H˚«wüD e\¢ eTìwæ eTqdüT˝‡ À ø±eTHê;»eTT\T nq+‘·+>± eè~∆ #Ó+<äT‘êsTT. <ëì‘√ Jyê‘·à ≈£\Twæ‘y · TÓ Æ ã Á Vü‰àq+<ä |ü<ä bÁ Õ|æÔ qT+&ç yÓ< ’ =\>∑T‘·T+~. ;»eTT\+fÒ (yêdüq\T n+fÒ) #˚dq æ |üqT\H˚ eTs¡\ eTs¡\ #˚d ù øÁ =‘·>Ô ± ø£sà¡ ˝§qπsÃ+<äT≈£î | ùÁ s¡D ì#˚à dü+kÕÿs¡eTT, n\yê≥T, dü«uÛ≤eeTT. ø£sà¡ \T, ø£sà¡ |ò˝ü ≤\T eTìwæøÏ ‘·è|æì Ô e«e⁄. ø£sà¡ |ò\ü eTT˝…q ’ düTKuÛÀ>±\T ø£D å uÛ+Ñ >∑Ts¡eTT\T, XÊX¯«‘êq+<äeTT #˚≈L £ sπ ÃXø¯ ÔÏ uÛ>Ñ e ∑ +‘·TìøÏ ñqï~ ø±ì ø£sà¡ ≈£î ÄX¯øÔÏ ˝Ò± ˝≤>∑Tø=ìb˛‘êsTT. ø√]ø£\qT ‘·è|æ| Ô sü # ¡ ≥ · + e\¢ n$ Je+ b˛düTø=ì, ã\+ |ü⁄+Eø=ì y˚fi¯Sflì, eTqdüT‡˝À|ü\ ˝À‘·T>± bÕ‘·Tø=qTb˛sTT, Ç+ø± eè~∆ #Ó+<äT‘·T+{≤sTT. n$ n\yê≥T¢>± e÷] Je⁄DÏí ñ≈£îÿ|æ&øç *Ï ˝À <Ûèä &É+>± ã+~Û+∫y˚kÕÔsTT. ø±eT´ø£sà¡ \ \ø£D å + @$T≥+fÒ n$ ì\<=≈£îÿø=ì XÊX¯«‘·+>± ø=qkÕ>∑T‘·T+{≤sTT. »qà»qà\ |üs´¡ +‘·eT÷ ø=qkÕ>∑T‘·T+{≤sTT. ø£sêà#·sD¡ eTT, ø£s¡à|òü˝≤qTuÛÑeeTT, Ç˝≤ #·]«‘· #·s¡«DeTÚ‘·T+~. eTè‘·T´ düeTj·T+˝À ø£sà¡ yêdüq\÷ dü+kÕÿsê\÷ Je⁄DÏí n+{Ï| ô ≥Tºø=ì, yÓ+ã&ç+∫ eTs√ »qà≈£î ø±s¡DeTÚ‘êsTT. dü+kÕÿs¡eTT\T ø£sêàqT>∑TD ;»s¡÷|üeTT>± ñ+{≤sTT. ‘·–q düeTj·T+˝À n$ yÓTT\¬ø‹Ô ø√]ø£˝,’… uÛ≤eeTT˝…’ dü«uÛ≤eeTT ˝Ö‘êsTT. eTTeTT≈£îå e⁄ uÛ>Ñ e ∑ +‘·TìøÏ | Á d ü q ü Tï&’Ó ñ+≥÷ $<ÛTä ´ø£< Ô säÛ êàìï ìs¡«]Ôd÷ ü Ô J$‘·+˝À ‘·q bÕÁ‘q · T ‘êqT |üPs¡í $XÊ«dü+‘√ b˛wæ+#ê*. | Á >ü ±&ÛÉ eTTeTT≈£îå ‘· ø£*q Z $y˚øj Ï TÆÓ q >∑èVü≤düT≈Ô L £ &Ü J$‘·+˝Àì ‘·q $<ÛTä \qT @e÷Á‘+· |ò˝ü ≤düøÔÏ ˝Ò≈£î+&Ü, n˙ï ‘·q ÁbÕs¡ã∆ø£s¡à e\¢ e∫Ãqy˚ >∑qTø£ ‘·qH=ø£ ñ|üø£s¡D+>± uÛ≤$+#·T≈£î+≥÷ ø£se Ô¡ ´bÕ\q #Ój÷ · ´*. n{Ϻ ø±sê´#·sD ¡ C≤„qe÷sêZìøÏ n&É+¶ øÏ ø±<äT. XÊX¯«‘·yTÓ q Æ Äq+<ä+ ø√dü+ nH˚ø£ ø£sà¡ \T #˚kÕÔeTT. ø±ì <ëì |ò\ü + nXÊX¯«‘·+. ø£sà¡ ≈£î yÓTT<ä\T, ‘·T~ ñ+≥T+~ <ëì e\¢ ø£*>π düTK <äT'U≤\≈£î ≈£L&Ü yÓTT<ä\T ‘·T~ ñ+{≤sTT. n+<äT#˚‘· nì‘·´eTT. 10
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
- 5A -
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
‹ Á X¯Øs¡ $\ø£D å T&É>T∑ qT. ø√X¯eTT\T »&ÉeTT\T, <äèX¯´eTT\T, Á|üø£è‹ $ø±s¡eTT\T düs¡«<ë e÷s¡T#·T+&ÉTqT. Ä‘·àkÕøÏå yê{Ï #˚w\ºü qT ñ‘·Œ‹Ô \j·TeTT\qT düs«¡ <ëø±+#·TqT. Ä‘·àj˚T eTqeTT ø£qTø£ Ä‘·à‘·‘ê«ìï >Á V ∑ ≤æ +#˚ yê&ÉT ñ+&É&TÉ . n~ m˝≤ kÕ<Û´ä |ü&TÉ ‘·T+<√ ‘·sT¡ yê‹ XÀ¢ø+£ ˝À $e]düTH Ô êïsT¡ uÛ>Ñ y ∑ êHé. 23. dü‘·Ô «uÛ≤dæø± ∫‘·ÿ « y˚‘·sê? dü‘·Ôj·÷ Væ≤ ∫‘Y, ∫‘·Ôj·÷ Vü≤´Vü≤+ˆˆ ‘ꈈ dü«j·T+ Á|üø±X¯yÓTÆq dü‘·Œ<ës¡úeTTqT ‘Ó\TdüTø=qT≥≈£î y˚iT ∫‘ÓÔ#·Ã≥ qTqï~? ˝Ò<ì ä ‘ê‘·Œs´¡ eTT. ø±e⁄q ñqï<˚ ∫‘·>Ô T∑ #·Tqï~. nq>± ñqï<˚ dü«j·T+ düTŒs¤ D ¡ ø£*–q C≤„qeTT. ø±e⁄q C≤„qeTT>±qTqï Ä edüTy Ô ˚ ªªH˚Hµ’Ó µ j·TTHêïqT. nq>± dü‘q ÌÔÓ C≤„qy˚T ‘êqì ‘ê‘·Œs´¡ eTT. yê´K´ : dü«j·T+ | Á øü ±X¯+>∑\ dü‘Œ· <ësêúìøÏ #Ó‘’ q · ´eTT $&ç>± ˝Ò± uÛ≤dæ+#·T#·Tqï~. Ä‘·à ñìøÏì ‘Ó\TdüTø=H˚+<äT≈£î y˚sπ ñbÕ~Û nedüse ¡ TT ˝ÒÁ V ∑ ≤æ +#·>\∑ <äT. ndæ‘Ô «· eTT, #Ó‘’ q · ´eT÷ s¬ +&É÷ Ä‘·à ‘·‘ê«ìy˚. ∫‘˚Ô dü‘T· .Ô ∫‘˚Ô ì»yÓTq Æ nVü≤eTT. uÛ>Ñ e ∑ +‘·T&É+fÒ eTq≈£î ø£qã&É≈î£ +&Ü @<√ ˝Àø£eTT˝À ñHêï&q É Tø=+{≤eTT. Ç+‘·es¡≈î£ uÛ>Ñ y∑ êHé Je⁄ì ‘·‘«Ô· + >∑T]+∫ dü$es¡+>± $|ü⁄©ø£]+∫ Je⁄ì ‘·‘«Ô· eTT Ä‘·à ‘·‘«Ô· y˚T nì ìs¡÷|æ+∫Hês¡T. e#˚à XÀ¢ø+£ ˝À Je⁄ì Ä‘·à ‘·‘«Ô· y˚T áX¯«s¡Tì Ä‘·à ‘·‘«Ô· eTì $e]düTH Ô êïsT¡ . Je⁄&ÉTqï+‘· es¡≈î£ áX¯«s¡T&ÉT+{≤&ÉT. JeuÛ≤eq b˛‘˚ áX¯«s¡ uÛ≤eq ≈£L&Ü b˛‘·T+~. 24. áX¯ JejÓ÷ πs«wüBÛ _Û<ëˆ dü‘‡· «uÛ≤e‘√ edüTÔ øπ e\+ˆˆ ‘ꈈ Je⁄\T, áX¯«s¡T&ÉT Çs¡Te⁄s¡÷ ñHêïsT¡ . Je⁄&ÉT e´wæ.º áX¯«s¡T&ÉT dü$Twæ.º Jy˚X«¯ s¡ uÛ< Ò e ä TT X¯Øsê<äT´bÕ<ÛTä \ e\q ø£*–q~ ø±ì y˚iTø±<äT. n≥T>±ø£ 31
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
y˚ìì H˚qì u Á e ÑÛ Tj·TT#·THêïy÷ Ó Ä <˚V≤ü eTT, bÁ ÕDeTT, Ç+Á~j·TeTT\T, ãT~∆, ‘·eTdüT‡ H˚qT >±qT nì ndü»& ® e É TT˝ÒjT· >∑TqT. @ø£ dü< Á ÷ ä |üyT˚ H˚qT Ç~j˚T k˛-Vü≤+ |ü<ä ‘ê‘·Œs´¡ eTT. yê´K´ : X¯Øs¡eTT, Ç+Á~j·TeTT\T, ÁbÕDeTT, ãT~∆, nC≤„qeTT H˚qT ø±<äT. neìïjT· T »&ÉeTT\T. @ s¡+>∑÷ ˝Òìø±+‹ düŒ{ ¤ øÏ e £ TT <ë«sê | Á d ü ]ü +∫ q|ü⁄&ÉT @&ÉT s¡+>∑T\T ñqï≥T¢ ‘√#·T#·Tqï$. s¡+>∑T\T ñqï≥T¢ ‘√|æ+|üCj Ò T· T≥ düŒ{ ¤ øÏ £ <Ûsä à¡ eTT. nfÒ¢ |üs¡e÷‘·à Á|üø±X¯eTT eTqdüT‡ MT<ä |ü&çq|ü&ÉT Ä |üs¡e÷‘·à Á|üø±X¯y˚T nH˚ø£‘·«eTT>± ‘√#·T#·Tqï~. @ $ø±s¡eTT ˝Òì |üs¡e÷‘·à $ø±s¡ düVæ≤‘· <äèX¯´eTT>± ‘√#·T#·Tqï~. Ç≥T¢ »s¡T>∑T≥ eTqdüT‡ e\q. ãT~∆øÏ eTqdüT,‡ C≤„H+˚ ~ Á j·TeTT\T ø£sD ¡ eTT\T. Ç~ C≤„H+˚ ~ Á j·TeTT\ #˚]ø£‘√ ñqï+<äTe\¢ »&ÉeTT, |ü]∫Ãq ¤ ïeTT. Bì $ø±s¡eTT˝qT ∫<ëuÛ≤düT&ÉT >Á V ∑ ≤æ +#·T#·THêï&TÉ ø£qTø£ Ç~ <äèX¯´eTT. Ç~ Ç‘·s¡ ø√X¯eTT\+<äT+&ç ‘·|Œæ #·]+#·T#·Tqï~. Çwüº edüTÔ <äsÙ¡ q, ˝≤uÛ,Ñ nqTuÛe Ñ eTT\+<äT, ãT~∆ n+‘·sT¡ àKyÓTÆ | Á j æ T· , yÓ÷<ä, | Á yü ÷ Ó <ä eè‘·T\Ô T>± qT+&ÉTqT. Çwüº edüTÔ bÁ Õ|æ# Ô ˚ ãT~∆ düTŒ≥ ¤ (düŒw)ºü eT>∑T#·Tqï~. n~ b˛sTTq ndüTŒ≥ ¤ eT>∑T#·Tqï~. Je⁄&ÉT C≤Á>< ∑ X›ä ˝¯ À ãT~∆ eè‹Ô‘√ Äq+<äeTqTuÛÑ$+#·T#·THêï&ÉT. n~ dæús¡eTT ø±<äT. Ä Äq+<äeTTqT edüTe Ô ⁄\+<ës√|æ+#·T #·THêï&TÉ . Ä Äq+<äeTT e#·TÃ#T· b˛e⁄#·TqT+&ÉTqT. düTK<äT'KeTT\T |ü+#·ø√X¯eTT\+<äTHêïsTT. ‘·eT' n+fÒ Ä‘êàq+<ä | Á ‹ ü _+ã ø±s¡DX¯Øs¡ ñbÕ~Û, nq>± nC≤„qeTT. Ç<˚ Äq+<äeTj·T ø√X¯eTT. Ç~ Ä‘êàq+<ä | Á ‹ ü _+ãeTT#˚ düŒè•+|üã&çq dü«s¡÷|üeTT ø£\<Ó’ ‘·y÷ Ó >∑TDeTT#˚ $»è+uÛD Ñ bı+~q n+‘·sT¡ àK ãT~∆ eè‹Ô. n+<äT#˚‘· Ç~ nC≤„q yê´bÕs¡eTT. Äq+<äeTj·T ø√X¯eTT Çwüº edüTÔ <äsÙ¡ Hê<äT\#˚ |ü⁄≥Tº#T· qï~, düTwüß|æÔ øπ e\ nC≤„q eè‹Ô >∑qTø£ Äq+<äeTj·T ø√X¯ dü÷Œ]¤ Ô #·øÿ£ >± ‘Ó*j·T ã&ÉT#·Tqï~. Äq+<äeTj·T ø√X¯eTT nC≤„qeTqT ñbÕ~Û‘√ ≈£L&çq~. eT÷\ | Á øü è£ ‹ ø±s¡D X¯Øs¡eTT>± |ü]D$T+#·T≥ ˇø£ $ø±s¡eTT. nHê‘·àqT e<ä\T≥ j·Tq>± yêìj·T+<äT n_Ûe÷qeTT e<ä\e˝…qT. n_Ûe÷q s¡V≤æ ‘·T&ÉT 30
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
|ü]$T‘·yTÓ q Æ ø£sà¡ ‘√ nq+‘·yTÓ q Æ n˝ÖøÏø£ Äq+<ä+ bı+<ä≥+ M\e«<äT. ø£sà¡ Ä#·]+#˚ ø=B› ã+<Û+ä | ô ]–b˛‘·T+~. ø£sèÔ¡ ‘·«+‘√ #˚d ù ø£sà¡ e\¢ nVü≤+uÛ≤e+ | ô s¡T>∑T‘·T+~. <˚V≤ü y˚T ø£sà¡ |ò\ü +. n+<äT#˚‘· <˚V≤ü eTT nì‘·´eTT. <˚V‰ü ìøÏ dü+ã+~Û+∫qe˙ï nì‘·´eTT. ø√≥¢ø=\~ ø£sà¡ \T ã Á Vü≤à kÕø屑êÿsêìï ø£\T>∑Cj Ò T· e⁄. ø£sà¡ \qT n‹>± #˚dæ ø£sà¡ düeTTÁ<+ä ˝À |ü&ç e÷qe »qà≈£î >∑\ yÓ÷ø£å>∑‹ì eTs¡Tesê<äT. <˚Vü≤‘ê<ë‘·à´+‘√ #˚ùd ø£s¡à\T |òü*+#·T≥¬ø’ X¯Øs¡eTTHêÁXs¯ TT+∫ j·TTqï$. <˚V≤ü eTT ø£sà¡ ì]à‘·eTT>∑qTø£ ø£sà¡ <˚V≤ü >∑‘· <Ûsä à¡ eT>∑T#·Tqï~. (Work is body bound, Body is work bound, they are not independent of each other. Our tendencies are spent in the form of action through the body. The body is made of and meant for spending up of tendencies.)
-6-
nC≤„qeTT e\q <˚V≤ü eTT e∫Ãq~. nC≤„qy˚T ˝Òì~ ø£qTø£ ‘·‘ÿ· *Œ‘· <˚V≤ü eTT, bÁ Õs¡ã∆ ø£sà¡ dü‘´· eTT ø±<äT. áX¯«s¡Tì Ä»„ | Á øü ±s¡eTT »s¡>e ∑ \dæq ø£sà¡ e÷ìy˚jT· ≥+ eTq#˚‘T· ˝À ˝ÒÁ V∑ ≤ü ì$T‘·yÔ T˚ #˚jT· ã&çq ø£sà¡ eTT ∫‘·XÔ ó¯ ~∆ ø£sy¡ TÓ Æ eTTøÏÔ kÕ<Ûøä e £ T>∑TqT. ø£sèÔ¡ ‘·«eTT Je uÛ≤eeTT. n~ b˛yê\+fÒ ø£sà¡ |ò˝ü ≤ìï áX¯«sês¡ŒD #˚j÷ · *. eTqdüT‡ |ò\ü eTT yÓ+≥ »qT≥ #˚‘· ø£\àwü j·TTø£e Ô T>∑TqT. (When work is done with an eye on fruit of action mind is contaminated by doership) ìcÕÿeTø£sà¡ e\q ∫‘·H Ô s’Ó à¡ \´eTT ø£\T>∑TqT. (Mind attains its purity, when work is performed impersonally without an eye on the fruit of action.)
11
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
ø±eT´ø£sà¡ (ø√]ø£‘√ #˚d ù ø£sà¡ , work born out of desire) n<Ûe ä TkÕúsTT ø£sà¡ (menial action). | Á ‹ ü eTìwæøÏ |ü⁄≥Tºø‘£ √ ˝_Û+#˚ eTqdüT˝‡ À mH√ï ø√]ø£\T, yêdüq\÷ ˝À‘·T>± y˚fi¯Sflì ñ+{≤sTT. n+<äT#˚‘· n‘·&ÉT ‘·qT ø√]q $wüj÷ · \ MT<ä sê>∑eTT ø£\T>∑T‘·T+~. Ä sê>∑eTTqT uÛ>Ñ e ∑ +‘·Tì yÓ| ’ ⁄ü eTs¡*Ã, n]Ã+∫, d ù $+∫q|ü⁄&ÉT Ä sê>∑eTT uÛ>Ñ e ∑ +‘·Tì |ü≥¢ | ùÁ eT>± e÷s¡T‘·T+~. ˝Ò<ë düèwæº uÛ>Ñ e ∑ ‘·«‡ s¡÷|üyT˚ >∑qTø£ düø\£ Jesê•øÏ | ùÁ eT‘√, |üs√|üø±s¡ãT~∆‘√ d ù e #˚dq æ |ü&ÉT kÕ«s¡u ∆ ≤Û eq øÁ e £ T øÁ e £ T+>± düqï–*¢, ∫es¡≈î£ <ëq+‘·≥<˚ ‘·T&ç∫ | ô ≥Tº≈î£ b˛sTT, n‘·&TÉ uÛ>Ñ e ∑ <ä_e Û TTKT&Í‘ê&ÉT. eTìwæ ø√]ø£\qT ìÁ>V ∑ ≤æ +#·Tø√yê*. <˚V≤ü j·÷‘Á · ìs¡«Vü≤D¬ø’ nedüsy ¡ TÓ q Æ ø£s¡à\qT e÷Á‘·y˚T Ä#·]+#ê*. yêìì ≈£L&Ü Á|ü‹|òü˝≤ù|ø£å s¡Væ≤‘·eTT>± #˚j÷ · *. bÁ Õ|ü+∫ø£ $wüj÷ · düøÔÏ qT+&ç yÓ< ’ =\– uÛ>Ñ e ∑ <äqTs¡øÔÏ | ô +#·Tø√e≥+ <ë«sê, ‘·q≈£îqï düs«¡ eTT Ä uÛ>Ñ e ∑ +‘·Tì<˚ nì düeT]Œ+#·≥+ <ë«sê, yÓs’ ê>±´ìï n\es¡#T· ø=ì ‘êqT #˚jT· e\dæq |üìì #˚d ù eTT+<äT, #˚d ù ≥|ü&É÷, |æeTà≥ ø£s¡à |òü˝≤ìï bı+<˚≥|ü&ÉT ì\u…≥Tºø√yê* (Dispassion must be there before doing action, during action, and after the action is over when the fruit of action is conferred)
. á n$s¡fi¯ ø£èwæ˝À øÁ e £ TÁøe £ T+>± $»j·T+ kÕ~ÛdTü q Ô ï ø=B›, eTìwæøÏ uÛÑ>∑e‘·Ô‘·«eTT uÀ<Ûä|ü&ç ñqï‘· Ä<Ûë´‹àø£ •Ks¡eTT\ q+<äTø=+{≤&ÉT. ÄeX¯´ø£yÓTÆq <Ó’q+~q ø±s¡´ø£˝≤bÕ\qT ìsêdüø£Ô+>± ìs¡«Væ≤+∫, <ëì‘√ bÕ≥T>± $#êsêìï (self-enquiry) >±ì, uÛøÑ ì ÔÏ >±ì (devotion) nuÛ´Ñ dæ+#ê*. ø£sà¡ qT #˚d÷ ü Ô ø£sà¡ |ò˝ü ≤ìï áX¯«sê]Œ‘+· #˚j÷ · *. |üse ¡ ÷‘·à eTq ñbÕ~Û <ë«sê áX¯«s¡ dü+ø£\Œ+‘√ ø£sà¡ #˚sTT+#·T≈£î+≥THêï&TÉ . ø£qTø£ eTq Ç#·≈ä î£ (dü+ø£˝≤ŒìøÏ) ‘êe⁄ ˝Ò≈î£ +&Ü, H˚qT ø£sq Ô¡ T ø±qT nì ne>±Vü≤q‘√ #˚dq æ |ü&ÉT ∫‘·XÔ ó¯ ~∆ ø£*– ø£sà¡ yÓ÷øå±ìøÏ kÕ<Ûq ä eTe⁄‘·T+~. ø£sêà#·sD ¡ áX¯«s¡Tì e˝Ò¢ »s¡T>∑T‘·T+<äqï ne>±Vü≤q e\¢ ø£sà¡ |ò\ü + áX¯«sê]Œ‘+· ne⁄‘·T+~. ø£sà¡ |ò\ü ‘ê´>∑y˚T ø£s¡àjÓ÷>∑+. n<˚ nø£s¡à. n+‘˚ø±ì |üìe÷ìy˚dæ k˛eT]>± ñ+&É≥+ nø£sà¡ ø±<äT. Ä#·]+#˚ ø£sà¡ ˝À ‘˚&Ü ˝Ò± düV≤ü ø£]düT+Ô ~. n+‘·'ø£sD ¡ X¯ó~∆ì | Á kü Õ~+#˚ ø£sà¡ \qT yê{Ïì Ä#·]+#˚ $<ÛëHê\qT 4e XÀ¢ø+£ ˝À $e]düTH Ô êïsT¡ . 12
- 6A -
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
ªªH˚qTµµ nqTq{Ϻ ˝Òì ìÁ<äj·T+<äT ≈£L&É á |üs¡eT|üPs¡í düÁ<ä÷bÕ‘·à ñ+&ÉT≥#˚ n~j˚T ªªH˚µµqqT |ü<e ä TTq≈£î \øå±´s¡e ú T>∑T#·Tqï~. nVü≤+|ü<e ä TTq≈£î yê#ê´s¡e ∆ TT eTqdüT,‡ \øå±´s¡e ∆ TT ‘êqT nì ‘ê‘·Œs´¡ eTT. á nVü≤+ |ü<ës¡e ú TT yê#ê´s¡e ú TT˝À nVü≤+ø±s¡yTÓ ,Æ \øå±´s¡e ú TT˝À dü«s¡÷|üeT>∑T#·Tqï~. H˚qT nqT |ü<+ä kÕ<Ûës¡D+>± C≤Á>< Á∑ w ä q ºü T dü÷∫düT+Ô ~. düTwüß|æ˝Ô À C≤Á>< Á∑ w ä ºü nsTTq ªªH˚qTµµ ˝Ò∑T e÷Á‘y · T˚ . yê´K´ : <äèX¯´eT>∑T H˚qT (nVü≤+) |ü&bç ˛sTTq|ü⁄&ÉT, Ä‘·à e÷Á‘+· ©qeTT ø±≈£î+&Ü uÛ≤dædTü q Ô ï~. Çø£ÿ&É |ü&bç ˛sTT HêX¯qeTj˚T~ nC≤„qy˚T. nC≤„q+ HêX¯qyÓT‘Æ ˚ <ëì e\¢ @s¡Œ&ɶ uÛÒ<äãT~∆ ‘=\– @ø£edüTÔyÓ’q Ä‘·à dü«j·T+Á|üø±X¯+>± yÓ\T>=+<äT‘·T+~. eT÷\‘·\+|ü⁄øÏ ø±s¡DyÓTq Æ nC≤„qeTT Ä‘·àC≤„qeTT e\¢ ‘=\–qHê&ÉT, eTqdüT‡ q•düT+Ô ~. ≈£L≥düT& ú TÉ (Á|‘ü ´· >±‘·à, Pure consciousness) ∫<ëuÛ≤düT&ÉT (Reflected consciousness) n+‘·' ø£sD ¡ eTT (Mind) ø£*|æ Je⁄&ÉT. ≈£L≥düT& ú TÉ ˝Òì<˚ ∫<ëuÛ≤düT &ÉT+&É&TÉ . ∫<ëuÛ≤düTì ø±+‹‘√ nHê‘·à e´eVü‰s¡eTT »s¡T>∑T#·Tqï~. nHê‘·à Nø£{Ï e+{Ï+~. Ä Nø£{øÏ Ï yÓ\T‘·T]#˚Ã~ ∫<ëuÛ≤düT&ÉT. Je⁄&ÉT n+‘·'ø£sD ¡ ñbÕ~Û s¡V≤æ ‘·yTÓ q Æ |ü&ÉT ã Á Vü≤ày˚T. ≈£î+&É e+{Ï~ X¯Øs¡eTT. <ëì˝À »\eTT e+{Ï~ yêdüHêdüVæ≤‘· n+‘·'ø£sD ¡ eTT. _+ãeTT ≈£L≥düT& ú TÉ . | Á ‹ ü _+ãeTT ∫<ëuÛ≤düT&ÉT, yêdüq\ e\¢ n+‘·'ø£sD ¡ eTT #·*+∫q|ü&ÉT, ∫<ëuÛ≤düT&ÉT #·*+∫qqT, ≈£L≥düT& ú TÉ e÷Á‘e · TT ì]«ø±s¡ kÕøÏ>å ± qT+&ÉTqT. eTVü≤s¡T¸\ yês¡T ‘·s¡Tyê‹ XÀ¢ø£+˝À Ä‘·àHê‘·à $#ês¡D >∑T]+∫ #ÓãT‘·THêïs¡T. 22. $Á>∑ùV≤+Á~j·T ÁbÕD BÛ ‘·eT'ˆ HêVü≤ y˚Tø£dü‘Y ‘· »®&É+ Vü≤´dü‘Yˆˆ ‘ꈈ 29
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
effulgent "I")
m#√Ã≥ ªªH˚qTµµ nqT JyêVü≤+ø±s¡eTT q•+#·TH√ n#√Ã≥H˚ nK+&É |ü ] |ü P s¡ í + ã>∑ T |ü s ¡ e ÷‘· à dü « j· T eTT>± ªªH˚ q Tµµ, ªªH˚ q Tµµ nqT#· T yÓ\T>∑T#·T+&ÉTqT. nq>± K+&Éeè‹Ô q•+∫, ªªnVü≤+`Ç<ä+µµ, ªªnVü≤+`Ç<ä+µµ nqT _Ûqï JeuÛ≤eeTT b˛sTT ªªnVü≤+µµ ªªnVü≤+µµ nqT nK+&ÉyTÓ q Æ Ä‘·à uÛ≤ey˚T Á|üø±•+#·TqT. yê´K´ : ªªH˚ q T <˚ V ü ≤ eTTqTµµ nH˚ ‘· \ +|ü ⁄ $HêX¯ e TT #Ó + ~q ‘· s ¡ T yê‘· |üse ¡ T|üPs¡y í TÓ q Æ nVü≤+düTŒs¤ D ¡ , ì»yÓTq Æ nVü≤+ (ì»yÓTq Æ H˚qT) ªªH˚qTµµ ªªH˚qTµµ nì dü«j·T+>± düTŒ]¤ düT+Ô ~. ‘ê‘êÿ*ø£+>± m–dæ|& ü ˚ ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nH˚~ ≈£L&Ü #Ó‘’ q · ´y˚T, ø±ì n~ dü«s¡÷|üC≤„q+ ø√˝ÀŒsTT nC≤„q+‘√ #˚]ø£sTT, bÕ|ü|ü⁄D≤´\qT #˚dæ, dü+kÕs¡+˝À |ü&ç »qà eTs¡D≤<äT\qT bı+<äT‘·T+~. nC≤„q »ì‘·yTÓ q Æ <˚V≤ü ãT~∆, nVü≤+ø±s¡eTT ã+<ÛVùä ≤‘·Te⁄\T. nVü≤+ düTŒs¤ D ¡ ã+<Ûäs¡Væ≤‘·eTT. j·T<Ûësê∆ìøÏ dü∫< à ëq+<ä dü«s¡÷|üyTÓ q Æ nq+‘· ‘·‘«Ô· + e÷Á‘y· T˚ ñ+~. Bì qT+&˚ ªª<˚V≤ü eTT H˚qTµµ nH˚ ‘·\+|ü⁄ nC≤„qeTT e\q ñ<äsTT+∫, <ëìøÏ ˇø£ | Á ‘ü ´˚ ø£yTÓ q Æ ñìøÏì ÄbÕ~+#·Tø=ì ø£sèÔ¡ ‘·«, uÛÀø£èÔ ‘·«eTT\‘√ øÁ j Ï T· dü\T|ü⁄‘·T+~. á eT÷\‘·\+|ü⁄qT HêX¯q+ #Ój·÷´\+fÒ nC≤„Hêìï HêX¯q+ #Ój·÷´*. Ä‘·àC≤„q+ ø£*–‘˚ nC≤„q+ HêX¯q eTÚ‘·T+~. <ëìøÏ $#ês¡DÒ e÷s¡+Z . ˇø£ eTìwæ eTTdüT>∑Ty˚düTø=ì dü+#·]düTÔ+fÒ Ä eTTdüT>∑TqT rùdÔH˚ Ä eTìwæ mes√ ‘Ó\TdüT+Ô ~ ø±ì n‘·ìì düT‹ Ô +#·T≥ e\¢, bı>∑&TÉ ≥ e\¢ ‘Ó*j·T<äT. nfÒ¢ nC≤„qs eTTdüT>∑T‘√ øÁ j Ï T· dü\T|ü⁄‘·Tqï Je⁄ì nC≤„q|ü⁄ eTTdüT>∑T $#ês¡D #˚d ù Ô ‘=\>∑T‘·T+~ ø±ì, nC≤„q »ì‘· Ä<Ûë´‹àø£ kÕ<Ûq ä \e\¢ ‘=\>∑∑T‘·T+<√ nH˚ dü+<˚V≤ü + ‘=\–+#˚+<äT≈£î ‘·sT¡ yê‹ XÀ¢ø+£ ˝À eTVü≤s¡T¸\yês¡T $e]düTH Ô êïsT¡ . 21. Ç<ä eTVü≤+|ü<ë- _ÛK´, eTq«Vü≤yéTˆ nVü≤$T ©qπø -|ü´\j·Tdü‘j Ô· ÷· ˆˆ ‘ꈈ 28
-7-
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
4. ø±j·Tyêvàq' ø±s¡´eTT‘·ÔeTyéTˆ |üP»q+ »|ü •Ã+‘·q+ øÁ e£ ÷‘Yˆˆ ‘ꈈ X¯Øs¡eTT‘√ #˚d ù |üP», yê≈£îÿ‘√ #˚d ù »|üeTT, eTqdüT‘‡ √ #˚d ù <Ûë´qeTT Ç$ ˇø£<ëìø£qï eTs=ø£{Ï ñ‘·e Ô TeTT\T. yê´K´ : |üP», »|ü+, <Ûë´q+ >∑eT´+ ø±e⁄. yê{Ï‘√bÕ≥T Ä<Ûë´‹àø£ |ü⁄s√>∑‹ ≈£L&Ü ñ+&Ü*. uÛøÑ ÔÏ e÷s¡+Z ˝À nVü≤+uÛ≤e+ düeT]Œ+|üã&ç eTH√yê´bÕs¡eTT ˝Òø£ nVü≤+uÛ≤e sêVæ≤‘·´eTT #˚≈L £ s¡TqT. $#ês¡D˝À eTH√ eT÷˝≤ìï n+{Ï| ô ≥Tºø=ì ñ+&É≥+ e\q nVü≤+uÛ≤e sêVæ≤‘·´+ ø£\T>∑T‘·T+~. n+<äT#˚‘· uÛÑøÏÔ e÷s¡+Z ˝ÀqT, C≤„qe÷s¡+Z ˝ÀqT nVü≤+uÛ≤e sêVæ≤‘·´+ ø£\T>∑T‘·T+~. |üP» n+fÒ uÛ>Ñ e ∑ +‘·TìøÏ #˚d ù ns¡Ãq, d ù e. uÛ>Ñ e ∑ +‘·Tì HêeT dü+ø°sq Ô¡ eTT, |ü $ Á ‘ · eT+Á ‘ √#êà ¤ s ¡ D eTT, k˛Ô Á ‘ · b Õsêj· T D≤<ä T \T Çø£ ÿ &É »|ü e TT>± | ù s=ÿqã&ܶsTT. <Ûë´qeTT n+fÒ uÛ>Ñ e ∑ +‘·Tì ∫+‘·qeTT. ∫‘·XÔ ó¯ ~∆ ì#·TÃ≥˝À ø±sTTø£ (X¯Øs¡) ø£sà¡ ø£+f… yê#·ø£ ø£sà¡ ñ‘·e Ô TeTT, yê#·ø£ ø£sà¡ ø£+f… e÷qdæø£ ø£sà¡ ñ‘·e Ô TeTT. ‹ Á ø£sD ¡ eTT\‘√qT nq>± X¯Øs¡eTT, yê≈£îÿ, eTqdüT‘‡ √ Ä#·]+#˚ ñ‘·e Ô TyÓTq Æ ø£sà¡ \ <ë«sê bÕ|ü | Á øü ±å fi¯q >±$+|üã&çqyês¡T ã Á Vü≤à‘·« dæ~ì ∆ bı+<äT#·THêïsT¡ . bÕ|ü| Á øü ±å fi¯q nq>± nHê‘·à‘√ ‘ê<ë‘·à´+ ˝Ò≈î£ +&Ü ñ+&É≥y˚T. X¯Øs¡eTT‘√ |üP», yê≈£îÿ‘√ »|üeTT, eTqdüT‘√ $#ês¡D #˚jT· e˝…qT. |üP»ø£Hêï »|üeTT, »|üeTT ø£Hêï $#ês¡D XÁ w ‚ e ˜ü Tì eTVü≤s¡T¸\ yês¡T uÀ~ÛdTü H Ô êïsT¡ . á eT÷&ç+{Ï˝À øÁ e £ T+>± ˇø£<ëìø£Hêï Ç+ø=ø£{Ï m+<äT≈£î ÁX‚wü˜eTqã&ÉT#·Tqï<√ e#˚à 3 XÀ¢ø±\˝À $e]düTH Ô êïsT¡ . 5. »>∑‘· áX¯BÛ j·TTø£Ô dù eqyéTˆ nwüºeT÷]Ô uÛÑè<˚›e|üP»q+ˆˆ ‘ꈈ nwüe º T÷sêÔ´‘·àø£yTÓ q Æ á »>∑‘T· Ô n+‘ê Ä |üse ¡ ÷‘·à dü«s¡÷|üeTH˚ uÛ≤e+‘√ #˚d ù d ù ej˚T ñ‘·e Ô TyÓTq Æ uÛ>Ñ e ∑ ‘·÷Œ» ne⁄‘·T+~. yê´K´ : 13
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
uÛ>Ñ e ∑ +‘·T&ÉT düsê«+‘·sê´$T, düs«¡ yê´|ü≈î£ &ÉT, Äj·Tq á »>∑‘T· ˝Ô Àì | Á ‹ ü nDTe⁄˝ÀqT ì+&ç ñHêï&TÉ . »>∑< Á ÷ ä bÕ‘·àø£yTÓ q Æ $sêÁ&÷ É bÕìï d ù $+∫q|ü⁄&ÉT uÛ≈Ñ î£ ´Ô < Á ø˚ +£ ‘√ ìs¡‹X¯jT· | ùÁ eTuÛ≤e+ ñbıŒ+>±*, düeTdüÔ ñbÕdüq\ >∑eT´+ ã Á Vü‰àq+<ä kÕ>∑se ¡ TT˝À eTTì– ◊ø£´yÓTbÆ ˛e≥y˚T, |üPs¡í X¯sD ¡ ≤>∑‹˝À bÁ Õ|æ+Ô #˚ nVü≤+uÛ≤e ìs¡÷à\qy˚T Ä‘√à|ü\_∆. áX¯«s¡Tì ñbÕ~Û düèwæ,º »>∑‘T· .Ô <ëì˝Àì |ü+#·u÷ ÑÛ ‘ê\ e\¢ <˚Xe ¯ TT (Space) @s¡Œ&ÉT‘·T+~. <ëì˝Àì dü÷s¡´#·+Á<äT\ e\q ø±\eTT (Time) @s¡Œ&ÉT‘·T+~. <˚XÊìøÏ, ø±˝≤ìøÏ ˝Àã&ç Jeø√{Ï eTqT>∑&É kÕ–k˛Ô+~. |ü+#·u÷ ÑÛ ‘ê\T, dü÷s¡´#·+< Á Tä \T, Jeø√{Ï nH˚ nwüe º T÷s¡T\Ô ˝À Ä |üse ¡ ÷‘·à j˚T yê´|æ+∫ j·TTqï~ ø£qTø£ yê{Ïì |üPõ+|üe˝…qT. »>∑‘T· ,Ô düèwæº nq>±H˚ |üse ¡ ÷‘·à eTq≈£î düTŒs¤ D ¡ ≈£î sêe˝…qT. n~ ñ‘·e Ô T uÛøÑ .ÔÏ |üse ¡ ÷‘·à $sê{Ÿ dü«s¡÷|ü⁄&ÉT. uÛ≈Ñ î£ & Ô TÉ ãT~∆jT· T≈£î& Ô ’Ó |üPõ+#ê*. 6. ñ‘·eÔ TdüyÔ ê <äT#·eà T+<ä‘'· ˆ ∫‘·»Ô + »|ü <Ûë´qeTT‘·eÔ TyéTˆˆ ‘ꈈ uÛÑ>∑eHêïeT dü+ø°s¡ÔqeTT, eT+Á‘√#êäs¡D _>∑Zs¡>± #˚j·T≥+ k˛ÔÁ‘· bÕsêj·TDeTT ø£+fÒ ñ‘·e Ô TeTT, | ô <äe⁄\T ø£<*ä j·TT ø£<\ä ø£ ì<ëq+>± #˚d ù ñbÕ+X¯ó »|üeTT n+‘·ø+£ f… ñ‘·e Ô TeTT. e÷qdæø£ »|üeTT <Ûë´qy˚T ø£qTø£ Ç+ø± ñ‘·e Ô TeTT. yê´K´ : uÛ>Ñ e ∑ <äe‘ês¡ HêeT>∑TD #·]‘·eTT\qT $e]+∫ e]í+#·T≥ ñ‘·e Ô TeT>∑T k˛Ô‘Á e · T>∑TqT. »|üeTT e\¢ @ø±Á>‘∑ · | ô ]π>ø=B› yê≈£îÿ øÁ e £ T+>± XÊ+‹+∫ nD–b˛‘·T+~. n|ü&ÉT eTÚqy˚T sê»´y˚T\T‘·T+~. HêeT »|ü+ n+fÒ $T>∑‘ê ‘·\+|ü⁄\˙ï ‘Á √dæsê»ì ˇπø ˇø£ ‘·\+|ü⁄qT n+{Ï| ô ≥Tºø=ì e⁄+&É≥+, n~ Ä‘·à kÕø屑êÿs¡eTT‘√ |ü]düe÷|üe Ô TÚ‘·T+~. uÛøÑ ÔÏ ‘·‘Œ· s‘¡ · ˝Ò≈î£ +&Ü uÛ>Ñ e ∑ Hêïe÷ìï j·÷+Á‹ø£+>±qT, | ù \e+>±qT ñ|üj÷ Ó –+#·≈L £ &ÉÑ e ∑ Hêïe÷ìï »|æ+#˚≥|ü&ÉT Ä‘·à düeTs¡ŒD #˚dTü ø=ì Ä]Ô‘√ #˚dq æ |ü&ÉT uÛ>Ñ e ∑ HêïeT+ düs«¡ <ë eTq‘√H˚ ñ+≥T+~. 14
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
- 7A -
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
e´ø£e Ô TÚ‘·T+~. n<˚ ì» $#ês¡D. eT÷\‘·\+|ü⁄ (ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ) y˚T˝§ÿ+fÒ Je‘·«eTT y˚T\Tø=qïf.¢Ò n~ X¯ØsêìøÏ dü+ã+~Û+∫, ˝Àø±ìøÏ dü+ã+~Û+∫q dü+|òTü ≥q\qT eTqdüT≈‡ î£ düàè‹ ø£*π>˝≤ #˚düTÔ+~. eT÷\‘·\+|ü⁄ <˚ùV≤+Á~j·T eTH√ãT<äT∆\qT #Ó‘’ q · ´e+‘·+ #˚dTü +Ô ~. ì»$#ês¡D˝À eT÷\‘·\+|ü⁄qT |ü≥Tºø=qï|ü&ÉT $T>∑‘ê ‘·\+|ü⁄\T q•kÕÔsTT. ‘·sT¡ yê‘· eT÷\‘·\+|ü⁄ ≈£L&Ü q•düT+Ô ~. j·T<Ûës¡∆ $#ês¡D˝À C≤„qeTT e\q dü«j·T+Á|üuÀ<ÛäeTT »ì+#·TqT. n|ü&ÉT Ä‘·à‘·‘·«eTT ìX¯ÃjT· eTT>± ‘Ó*j·TTqT. ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nH˚ C≤„qeTT qs¡øe £ TT. ‘êHÓes√, ‘·q dü«s¡÷|üyT˚ $T{À ‘Ó*j·T≈£î+&ÉT≥ nC≤„qeTT. e÷qe⁄&Ó’ »ìà+∫q+<äT≈£î Ä‘·à $#ês¡eTT #˚dæ ‘·]+#·e˝…qT. $wüjT· ∫+‘·Hê+≈£îs¡eTT\T q•+#˚es¡≈î£ $#ês¡D #˚jT· T#·T+&Ée˝…qT. $#ês¡D e\¢ ∫‘·e Ô è‘·T\Ô T ‘·˝‘… øÔ· £ nC≤„q ø±s¡´eTT eè~∆H=+<ä∑ T #· T H˚ j· T T+&É T qT. n≥T\H˚ ø±s¡ D HêX¯ q eTT#˚ ø±s¡´HêX¯qeTT, ø±s¡´HêX¯qeTT#˚ ø±s¡D HêX¯qeTT ø£\T>∑TqT. ìÁ<ä ˝Ò∫q~ yÓTT<ä\T ìÁ~+#·T es¡≈î£ , »ìà+∫q~ yÓTT<ä\T eTs¡D+Ï #·T es¡≈î£ , ã Á Vü≤àeTTH˚ ∫+‹+|ü e\j·TTqT. <äèX¯´ düTŒs¤ D ¡ eTT m\¢|ü &É÷ <äT'KeTT ø£\T>∑CÒj·TTqT. ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nH˚ ‘·\+|ü⁄ mø£ÿ&É ñ|üXe ¯ Tq+ bı+<äT‘·T+<√, Ä eT÷\ ‘·‘«Ô· + m˝≤ ñ+≥T+<√ ‘·sT¡ yê‹ XÀ¢ø+£ ˝À $e]düTH Ô êïsT¡ . 20. nVü≤$T HêX¯uÛ≤ »´Vü≤ eTVü≤+‘·j·÷ˆ düTŒ¤s¡‹ Vü≤è‘·‡ «j·T+ |üs¡eT|üPs¡ídü‘Yˆˆ ‘ꈈ ªªH˚qTµµ nqT JyêVü≤+ø±s¡eTT ø=+#ÓeTT ˝Òø£ K+&ÉeTT. (Limited consciousness) |üse ¡ ÷‘·à |ü]|üPsêíK+&É dü«s¡÷|üeTT. (All pervasive consciousness, omnipresent) dü«j·TeTT>∑ ªªH˚qTµµ, ªªH˚qTµµ nì uÛ≤dæ+#·T#·T+&ÉTqT. (self 27
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
26
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
eè‹Ô C≤„q+ nC≤„q yê´bÕs¡+. eè‘·T\Ô T n|ü&˚ |ü⁄≥TºqT, n|ü&˚ b˛e⁄qT. n+‘·'ø£sD ¡ eTT˝À @ eè‹Ô ø£*–q n~ Ä | Á øü ±s¡eTT>± e÷s¡TqT. eè‘·T\Ô T C≤„q | Á ‹ ü ã+<Ûøä e £ TT\T. eTqdüTq ‡ T eè‹ÔsV ¡ ≤æ ‘·+ #˚dq æ |ü&ÉT eTqdüT‡ ñ+&É∑+ ∫‘·e Ô è‹Ô ìs√<Û'ä nHêï&TÉ |ü‘+· »* eTVü≤]¸. $wüjT· C≤„qeTTq≈£î $wüjT· eè‹Ô ø±s¡DeTT. $wüjT· eTT\T Ç<ä+eè‘·T\Ô T Ä‘·à C≤„qeTTq≈£î Ä‘êàø±s¡eè‹Ô ø±s¡DeTT. $#ês¡D #˚dq æ |ü⁄&ÉT eTqdüT‡ Ä‘êàø±s¡ eè‹ÔC≤„q+>± e÷s¡T‘·T+~. dü÷s¡T´ì qT+&ç y˚&ì ç >Á V ∑ ≤æ +∫ <ëìì øπ sÁBø£]s∫ <ä÷~ì ø±\Ã>\∑ X¯øÔÏ uÛ÷ Ñ ‘·<e ›ä TTq≈£î ñqï≥T¢, Ä‘êàø±s¡ eè‹ÔøÏ e÷Á‘y · T˚ Ä‘·à X¯øì ÔÏ >Á V ∑ ≤æ s∫ <ëìì øπ sÁBø£]s∫ nC≤„Hêìï HêX¯q+ #˚jT· >∑\ düeTs¡‘ú · ñ+≥T+~. X¯ó<ä# ∆ ‘’Ó q · ´eTT ø£f˝º… À ne´ø£+Ô >± ñ+&˚ n–ï e+{Ï~. eè‹ÔC≤„qeTT eT+&˚ ø£fe º… +{Ï~. á eè‹Ô ã Á Vü≤àeTT‘√ dü+ã+<Û+ä | ô ≥Tºø=qT≥ e\q ã Á Vü‰à#˚Ã< ¤ ä Äes¡DeTT (ÁãVü≤àedüTe Ô ⁄ MT<ä eTTdüT>∑T) ‘=\– ã Á Vü≤à edüTe Ô ⁄ ‘Ó*j·Tã&ÉTqT. n+<äT#˚‘· ªª<˚Vü≤eTT H˚qTµµ nH˚ eT÷\ ‘·\+|ü⁄ jÓTTø£ÿ ì» ‘·‘·Ô«+ uÀ<Ûä|ü&ç‘˚ kÕ<Ûä≈£î&ÉT |üPs¡í‘ê«ìï bı+<äT‘ê&ÉT. ñ‘·ÔeT|ü⁄s¡Twü ‘·‘·Ô«eTTqT (ì»yÓTq Æ H˚qT) miT+>∑T≥#˚‘· ˙e⁄, yê&ÉT≈£L&Ü ˝Òø£ @ø£yTÓ Æ yÓ\T>∑Tq~j˚T ‘·q dü«uÛ≤edæ‹ ú j·T>∑TqT. eT÷\‘·\+|ü⁄ m˝≤ |ü⁄&ÉT‘·T+<√ mø£ÿ&É |ü&bç ˛‘·T+<√, <ëìøÏ Ä<Ûës¡yT˚ $T{À >Á V∑ ≤æ +#˚ ñbÕj·÷ìï ‘·sT¡ yê‹ XÀ¢ø+£ ˝À uÛ>Ñ y∑ êHé $e]düTH Ô êïsT¡ . 19. nVü≤ eTj·T+ ≈£î‘√ uÛeÑ ‹ ∫q«‘·'ˆ nsTT |ü‘· ‘·´Vü≤+ ì»$#ês¡D+ˆˆ ‘ꈈ á H˚qT nqTq~ mø£ÿ&É |ü⁄≥Tº#T· qï~? j·Tì yÓ<øä Ï <ëì jÓTTø£ÿ |ü⁄≥Tº #√≥TqT ø£qT>=ìq≥¢sTTq Ä ªªH˚qTµµ (nVü≤+uÛ≤eeTT) |ü&bç ˛sTT q•+#·TqT. Ç<˚ ì» $#ês¡D. |ò*ü ‘·+>± n+‘·≈î£ eTT+<äT ‘·\+|ü⁄\qT ø£*–j·TT+&˚ ˇø£ | Á ‘ü ´˚ ø£ e´øÏ>Ô ± ‘√#˚ ªªH˚qTµµ (false "I") n<äèX¯´yÓTÆ Çø£ ø£ì|æ+#·≈î£ +&Ü b˛‘·T+~. yê´K´ : H˚qT $qT#·THêïqT, #·÷#·T#·THêïqT nì ø£s>Ô¡ ± uÛ≤$+#˚ H˚qT mø£ÿ&É |ü⁄&ÉT‘√+<√ #·÷∫q|ü&ÉT ªªH˚qTµµ nH˚ ‘·\+|ü⁄ |ü&çb˛sTT Ä‘·à ‘êqT>±
-8-
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
<Ûë´qeTT, ∫+‘·q, e÷qdæø£ »|üeTT n˙ï ˇø£f.Ò $$<Ûä Ä˝À#·q\qT ‘=\–+∫ ˇπø Ä˝À#·q‘√ ñ+&É≥y˚T »|üeTT, <Ûë´qeTT jÓTTø£ÿ | Á j ü ÷ Ó »q+. Ä ‘·sT¡ yê‘· Ä ˇø£ÿ ‘·\+|ü⁄ ≈£L&Ü <ëì eT÷\yÓTq Æ X¯ó<ä# ∆ ‘’Ó q · ´+˝À #˚] e÷j·TeTe⁄‘·T+~. »|üeTT, <Ûë´qeTT e\¢ nq´$wüjT· ∫+‘·q ìs√~Û+∫ q|ü⁄&ÉT Çø£ $T–* ñ+&˚~ j·T<ës¡ú dü«s¡÷|üyT˚ . uÛÑ>∑e+‘·Tì _>∑Zs¡>± k˛ÔÁ‹+#·T≥ ø£Hêï, X¯ã›eTT ˝Ò≈£î+&Ü k˛ÔÁ‹+#·T≥ eT+∫~. Ç˝≤ #˚d ù bÕsêj·TD ø£Hêï eT+Á‘êìï eTqdüT‘‡ √ »|ü<ëÛ ´qeTT #˚jT· T≥ ñ‘·e Ô TeTT. eT+Á‘êìï ãj·T≥≈£î $q|ü&˝˚ ≤ _>∑sZ >¡ ± ñ#·Ã¤]+#·≥+ ñ#êû¤ |ü+ n+{≤s¡T. eT+<ä »|üeTT (ñbÕ+X¯ó) »|üeT+fÒ | ô <äe⁄\T ø£± ãj·T≥≈£î $q|ü&< É Tä . eT+Á‘êìï eTqdüT˝‡ À ñ#·]ä +#·{≤ìï e÷qdæø£ »|üeTT ˝Òø£ ∫‘·»Ô + »|üeTT n+{≤s¡T. Ç~ ñ‘·e Ô TeTT nì eTVü≤s¡T¸\yês¡T #ÓãT‘·THêïsT¡ . ‘·sT¡ yê‘· XÀ¢ø+£ ˝À $#ês¡D >∑T]+∫ $es¡+ #ÓãT‘·THêïsT¡ . 7. Ä»´<Ûës¡j÷· kÁ ˛‘·kÕ düeTyéTˆ düsfi¡ ∫¯ +‘·q+ $s¡fi‘¯ '· |üsy¡ Té ˆ ‘ꈈ Ä≥+ø£ e TT\‘√ ≈£ L &ç q <Û ë ´qeTT ø£ + fÒ n$∫à ¤ q ï ‘Ó ’ \ <Û ë s¡ e ˝… ìsê≥+ø£eT>∑T qB Á|üyêVü≤eTTe˝… <Ûësêfi¯eTT>± #˚j·TT<Ûë´qy˚T dü‘·«s¡ |òü\<ëj·Tø£eTÚ‘·T+~. yê´K´ : @ø±Á>‘∑ · ˝Ò≈î£ +&Ü nes√<Ûe ä TT\‘√ (Ä˝À#·q\‘√) ≈£L&çq ∫+‘·qø£Hêï, ìX¯Ã\ eTqdüT‘‡ √ @ø£∫+‘·q düsfi¡ +¯ >± #˚dq æ |ü⁄&ÉT eTqdüT‡ qB | Á y ü êVü≤+˝≤ |üs¡efi¯ófl ‘=≈£îÿ‘·÷ Ä‘êàqTdü+<Ûëq eTÚ‘·T+~. eT+Á‘ê\‘√ dü+düÿ]+∫, <äs“¡‘¤ √ |ü$‘Á ‘· · #˚jT· ã&ç >√e⁄ HÓsTT´ì j·T»„+˝À yê&çq|ü⁄&ÉT n~ u§≥Tºu§≥Tº >± ø±≈£î+&Ü @ø£<ëÛ s¡>± yÓfió¯ ‘·T+~. nfÒ¢ X¯ãd › Œü sÙ¡ s¡dsü ÷ ¡ |ü>+∑ <Ûë<äT\≈£î n\yê≥T|ü&ç ˝Àø£yêdüq‘√ ùd«#·Ã¤>± $Vü‰s¡+ #˚ùd eTqdüT‡qT |üP»‘√qT, »|üeTT‘√qT, $#ês¡D‘√qT |ü$‘Á +· #˚dq æ |ü⁄&ÉT eTqdüT‡ ìX¯Ã\yÓTÆ @ø±Á>‘∑ · #Ó+~ @ø£<ëÛ s¡>± Ä‘·à∫+‘·H˚ #˚dTü +Ô ~. 15
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
‘·qT ì»+>± bı+<ë\qTø=H˚ XÊ+‹ ‘·q dü«s¡÷|üy˚T ø£qTø£ ‘êqT, |üs¡e÷‘·à y˚s¡qT≈£îH˚ yê]øÏ düs¡fi¯∫+‘·q kÕ<Ûä´|ü&É<äT. nuÛÒ<ä <äs¡Ùqy˚T |ü]|üPs¡í‘·qT dü÷∫düTÔ+~. Bì >∑T]+∫ ‘·s¡Tyê‘· XÀ¢ø£+˝À uÛÑ>∑yêHé $e]düTÔHêïs¡T. 8. uÛÒ<äuÛ≤eHê‘Y k˛-Vü≤ $T ‘·´kˆ uÛ≤eHê -_Û<ë bÕe˙ eT‘ꈈ n_Û<ë R uÛ< Ò e ä TT ˝Òì uÛ≤eq eT‘ê R Hê jÓTTø£ÿ nqTuÛe Ñ eTT ‘ꈈ ªªn‘·&˚ (uÛ>Ñ e ∑ +‘·T&ÉT) H˚qTµµ nqT nuÛ< Ò ä uÛ≤eeTT, ªªn‘·&TÉ H˚qTø±<äTµµ nqT uÛ< Ò u ä ≤Û eeTT ø£+fÒ XÁ w ‚ e ˜ü TT. yê´K´ : uÛÒ<äuÛ≤eq eTqdüT˝À >√#·]+#˚ m+&Ée÷$. uÛÒ<äuÛ≤eq‘√ dü‘ê´ìï Á>∑Væ≤+#·˝ÒeTT. uÛÒ<äuÛ≤eq (Á‹|ü⁄{Ï) <˚X¯ø±˝≤\˝À (Time and space) | Á ‹ ü uÛ≤dæ+#˚~ e÷Á‘y · T˚ . uÛ< Ò u ä ≤Û eq yêdüy Ô êìï ø£|ü ‘·T+~. ªªH˚qT ã Á Vü≤àeTTqTµµ nì ‘Ó\TdüT≈£îqïyê&ÉT düs«¡ eT÷ ‘êH˚ ne⁄‘ê&ÉT. me&ÉT ‘êqT uÛ>Ñ e ∑ +‘·TìøÏ nqT´&ÉqT nqï uÛ≤eeTT‘√ ñbÕdækÕÔ&√ n‘·&ÉT miTø£>∑\ yê&ÉT ø±<äT. JeÁãV ô ≤’ àø£´y˚T n+‹eT>∑eT´+. |üse ¡ ÷‘·à ø£+fÒ H˚qT y˚iT nH˚ uÛ< Ò uä ≤Û eeTT ø£Hêï k˛-Vü≤+ nH˚ nuÛ< Ò ä uÛ≤eqj˚T |ü$‘Á y· TÓ q Æ ~. Jyê‘·à |üse ¡ ÷‘·à ‘·‘ê«qTdü+<Ûëqy˚T düø\£ kÕ<Ûq ä \ \ø£´å +. |üse¡ ÷‘·àj˚T nsTTñHêïe⁄ nì kÕú|+æ #·≥y˚T kÕ<Ûqä \ø£´å eTT. nC≤„q<äX˝¯ À kÕ<Û≈ä î£ &ÉT ‘·q≈£î, uÛ>Ñ e ∑ +‘·TìøÏ eT<Û´ä uÛ< Ò +ä ñ+~ nì nqT≈£î+{≤&ÉT. |üse ¡ ÷‘·àqT eTqTwü´ <˚V‰ü ìï bı+~q yê&ç>q ∑ T, ‘·H˚ ‘·q ø£sà¡ \qT ìs¡«]Ô+#˚yê&ÉT>± >Á V∑ ≤æ +#˚yês¡T eT÷&ÛTÉ \T. n+‘·{≤ yê´|æ+∫ j·TTqï |üse ¡ ÷‘·à eTq˝Àq÷ ñ+{≤&ÉT ø£qTø£ uÛ< Ò ãä T~∆øÏ ‘êyÓøÿ£ &ç~? <Ó«’ ‘·eTT ãT~∆ <√wüeTT, Jy˚X«¯ s¡T\ eT<Û´ä uÛ< Ò +ä bÕ{Ïd÷ü Ô nC≤„q+˝À #˚d ù ∫+‘·qø£Hêï Jy˚X«¯ s¡ nuÛ< Ò ä ∫+‘·H˚ XÁ w ‚ e ˜ü TT. dü«s¡÷|ü ∫+‘·q‘√ eTqdüT‡ kÕ«‘êà dæ‹ ú ì bı+~ ªªH˚Hµ˚ µ Ä |üse ¡ ÷‘·à #Ó‘’ q · ´ ‘·‘«· eTì >Á V ∑ ≤æ +∫q yêìπø nC≤„qeTT ‘=\– uÛ< Ò e ä TT q•düT+Ô <äì $e]düTÔHêïs¡T. 16
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
- 8A -
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
‘·qqT ‘êqT ‘Ó\TdüTø√˝Òì ªªH˚qTµµ (false "I") Vü≤è<äjT· øπ +Á<e ä TT #˚s>¡ ±H˚ n~j˚T ‘êqT>± >∑T]Ô+∫ n+<äT˝À ø£\dæb˛‘·T+~. nVü≤+uÛ≤eeTT Ä |ü]|üPs¡í edüTÔe⁄ jÓTTø£ÿ n+X¯j˚T. @ Ä˝À#·Hê ˝Òì e÷qdæø£ dæú‹øÏ Ä‘·àdüTŒ¤s¡D ø£\T>∑T‘·T+~. <äèX¯´eTT\T, ‘·\|ü⁄\ |ü≥¢ ñ<ëd”q+>± ñ+&É >∑*–‘˚ eTqdüT‡ ˝Òì~ nì nqTuÛÑeeTÚ‘·T+~. Ä˝À#·Hê y˚>∑+ m+‘· m≈£îÿe>± ñHêï eTq+ kÕøÏå e÷Á‘+· >± (‘·≥dü+ú >±) ñ+&É>*∑ –‘˚ Ä˝À#·Hê | Á y ü êVü≤+ øÁ e £ T+>± |ü\#·ã&ç, ∫e]øÏ ˇø£ÿ Ä˝À#·q ≈£L&Ü ˝Òì dæ‹ ú ø£\T>∑T‘·T+~. Ä˝À#·q ˝Òq|ü&ÉT eTqdüT‡ ˝ÒqfÒ.¢ Ä dæ‹ ú ˝À @ | Á j ü T· ‘·ï+ ˝Ò≈î£ +&Ü Ä‘·à ‘êqT>± e´ø£e Ô TsTTq|ü&ÉT $#ês¡D≤ e÷s¡+Z düT>∑eTeTÚ‘·T+~. ‘·sT¡ yê‹ XÀ¢ø+£ ˝À eTVü≤s¡T¸\yês¡T eTqdüT‡ jÓTTø£ÿ dü«uÛ≤e+ >∑T]+∫ $e]düTH Ô êïsT¡ . ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nH˚ eT÷\ ‘·\+|ü⁄qT ø£qT>=H˚ e÷sêZìï $e]düTÔHêïs¡T. 18. eè‘·Ôj·T düÔ«Vü≤+ eè‹Ô e÷Á•‘ê'ˆ eè‘·j Ô ÷Ó eTH√ $<ä´∆ Vü≤+ eTq'ˆˆ ‘ꈈ eè‘·T\Ô ìïjT· T nVü≤+eè‹Ô HêÁXs¯ TT+∫ j·TTqï$. Ä eè‘·T˝Ô Ò eTqdüT‡ ø£qTø£ nVü≤+eè‹ÔjT˚ eTqdüT‡ nì ‘Ó\TdüTø=qTeTT. yê´K´ : nVü≤+ø±s¡eTT @ bÕÁ‘˝· À b˛ùdÔ <ëì s¡÷|üeTT bı+<äTqT. <˚V≤ü eTT˝À ñ+fÒ <˚V≤ü s¡÷|üeTT, Vü≤è<äjT· eTT˝À ñ+fÒ Vü≤è<äjT· s¡÷|üeTT bı+<äTqT. n~ ‘êqT ñqï<ëì s¡÷|üyT˚ ‘·q s¡÷|üeTT>± uÛ≤$düT+Ô ~. nVü≤+ø±s¡eTT #·+#·˝yÓTÆq~, ‘êqT e÷s¡T‘·T+~, eTqdüT‡qT e÷s¡TdüTÔ+~, <˚Vü≤eTTqT e÷s¡TdüT+Ô ~. s¡÷|üeTTqT $&ç∫ s¡÷|üeTTqT >Á V ∑ ≤æ düT+Ô ~. dü«‘·'dæ<e ∆ä TT>± <ëìøÏ s¡÷|üeTT ˝Ò<äT. nìï e÷qdæø£ eè‘·TÔ\T ªªH˚qT <˚Vü≤eTTqTµµ nH˚ nVü≤+eè‹Ôì ÄÁX¯sTT+∫ ñ+{≤sTT. nVü≤+eè‹Ô Ç‘·s¡ eè‘·TÔ\T ˝Ò≈£î+&Ü ñ+&É>\∑ <äT. Ç‘·s¡ eè‘·T\Ô T nVü≤+eè‹Ô Ä<Ûës¡+ ˝Ò≈î£ +&Ü ñ+&É˝e Ò ⁄. n+<äT#˚‘· nìï e÷qdæø£ eè‘·T\Ô ≈£î ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nH˚ eè‹Ô Ä<Ûës¡+>± ñ+≥T+~. 25
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
|ü{+ºÏ #·Tø=qs¡T. e÷j·T nq>± ˝Òì~. <ëì qT+∫ e∫Ãq <äèX¯´eTT ndü‘´· eTT ø£qTø£ <ëìì |ü{+ºÏ #·Tø=q≈£L&Éø∑ £ |üsê´˝À#·q #˚dq æ f…‘Ì¢ ˚ Ò ì ä ‘Ó*j·TedüT+Ô ~. m\¢s≈¡ L £ Ç~ eTqdüT‡ nHÓ&~ ç (Personality) ndü\T ˝ÒH˝˚ < dü÷{ÏjTÆÓ q e÷s¡e Z TT. eTqdüT‡ Ä‘·à dü«s¡÷|üeTT qT+&ç e∫Ãq s¡•à (Conscious particle). ø£qTø£ Ç~ ‘Ó*dæø=ì | Á ‘ü ´˚ ø£ eTH√ e´øÏÔ $»è+uÛD Ñ eTT (ego process) Ä|ü⁄≥j˚T dü÷{Ï e÷s¡e Z TT. eTH√ eT÷\ kÕúqeT>∑T Ä‘·à j·T+<äT eTH√ e´øÏ‘Ô «· eTT (Personality) ©qyÓTb Æ ˛e⁄≥j˚T dü]j·T>∑T e÷s¡e Z TT. yê´K´ : eTqdüT‡ (Personality) @~ nì $#ês¡D #˚dq æ |ü⁄&ÉT, eTqdüT‡ ndæ‘Ô «· + ˝Òì~ nì nqTuÛe Ñ yÓT,Æ Ä‘·à ‘êqT>± e´ø£e Ô TÚ‘·T+~. Ä‘·à >∑T]+∫q C≤„HêìøÏ n&É+¶ øÏ>± ñqï<ëìì nC≤„qeTT n+{≤s¡T. $#ês¡D‘√ nC≤„Hêìï ‘=\–+#·T ø=qï|ü &ÉT Ä‘·à ‘êHÓ’ | Á øü ±•düT+Ô ~. eTqdüT‡ jÓTTø£ÿ dü«uÛ≤eyÓT{Ï< º ì ä eTT+<äT >Á V ∑ ≤æ +#ê*. H˚qT ø£s,Ô¡ H˚qT Ä‘·àqT ø±qT nH˚ ãT~∆ eè‹Ô $#ês¡D˝À q•düT+Ô ~. ãVæ≤s¡TàKyÓTÆ ñqï{ºÏ eTqdüT‡ Ä˝À#·q\T>±, $wüj÷ · \T>± e÷s¡T‘·T+~. n+‘·sT¡ àKyÓTq Æ |ü&ÉT n<˚ eTqdüT‡ Ä‘êàø±s¡+ #Ó+<äT‘·T+~. eTqdüTì, <ëì ‘·‘ê«ìï ns¡+ú #˚dTü ø√≈£î+&Ü Ä‘·à miTø£|ü&É<äT. nH˚«wæ+#˚ yêì˝À nH˚«wæ+|üã&˚~ ñqï~. kÕ<ÛäHê düeTj·T+˝À nH˚«wæ+#˚yê&ÉT, nH˚«wæ+|üã&˚~ y˚sT¡ >± ñqï≥T¢ nì|æ+∫Hê n~ j·T<ës¡e ú TT ø±<äT. ‘êqT nH˚«wæ+#˚ edüTe Ô ⁄ ‘·q˝ÀH˚ ñqï~ ø£qTø£ ‘êH˚ ‘·qT nH˚«wæ+#˚ dü‘´· edüTe Ô ⁄ nì nqTuÛ÷ Ñ ‘·eTÚ‘·T+~. 24
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
-9-
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
9. uÛ≤eX¯Sq´dü <ë“e¤ düTdæ‹ú ˆ uÛ≤eHêã˝≤ <䓤øÏÔs¡T‘·Ôe÷ˆˆ ‘ꈈ uÛ< Ò ä uÛ≤eeTTqT MTiÏq ªª|üsT¡ &ÉT (uÛ>Ñ e ∑ +‘·T&ÉT) H˚qTµµ nHÓ&ç uÛ≤eeTT jÓTTø£ÿ ã*$T#˚‘· ø£\T>∑T uÛ≤eHêr‘· dü<ë“e ¤ düTdæ‹ ú ì |üse ¡ düTÔ ∫+‘· nHÓ&ç |üsêuÛøÑ ÔÏ j·Tì uÛ>Ñ y ∑ êHé e∫+∫]. yê´K´ : dæ∑Tq~. Ä‘·à dü«s¡÷bÕqT<Ûë´qy˚T uÛøÑ .ÔÏ C≤„qeTT Ç<˚, |üsêuÛøÑ ÔÏ Ç<˚. ìX¯Ã\yÓTq Æ eTqdüT‡ uÛ≤yê\T ˝Òø£ Ä˝À#·Hê s¡V≤æ ‘· dæ‹ ú ˝À ñ+≥T+~. Ä Ä˝À#·Hê s¡V≤æ ‘· dæ‘ú ˚ eTqdüT‡ dü«s¡÷|ü+ nH˚ nqTuÛe Ñ + ñ‘·e Ô TyÓTq Æ uÛøÑ .ÔÏ n{Ϻ eTqdüT≈‡ î£ @ø£<ëÛ s¡>± C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú À |üse ¡ ÷‘·à XÊ+‹ n+<äT‘·T+~. eTqdüT‡ |üse ¡ ÷‘·à≈£î X¯sD ¡ ≤>∑‹ bı+~q|ü⁄&˚ ìX¯\à yÓTÆ Ä˝À#·Hês¡V≤æ ‘· dæ‹ ú bı+<äT‘·T+~. rÁeyÓTq Æ uÛøÑ ,ÔÏ C≤„q, yÓs’ ê>±´<äT\#˚ uÛ≈Ñ î£ & Ô TÉ |üse ¡ ÷‘·àqT bı+<äT‘·THêï&TÉ . eTqdüT‡ uÛ≤eX¯Sq´+>± ñqï dæ‹ ú ì uÛ≤eeTTK+ (n+‘·sT¡ àK+) n+{≤s¡T. n{Ϻ eTqdüT‡ |üse ¡ ÷‘·àqT >Á V ∑ ≤æ düT+Ô ~. yÓ÷ø£å V ù ≤‘·TyÓq ’ C≤„qeTTqT nqTÁ>V ∑ ≤æ +#˚ Ä‘· à $#ês¡ D j˚ T ñ‘· Ô y Ó ÷ ‘· Ô e TyÓ T Æ q uÛ Ñ ø Ï Ô j · T ì, <ëìøÏ ø±e\dæ q n+‘·s+¡ >∑kÕ<Ûq ä qT á XÀ¢ø+£ qT+&ç uÀ~ÛdTü H Ô êïsT¡ . 10. Vü≤è‘Ydüú˝Ò eTq' dü«düú‘ê ÁøÏj·÷ˆ uÛÑøÏÔ jÓ÷>∑ uÀ <ÛëX¯Ã ì•Ã‘·+ˆˆ ‘ꈈ eTqdüT‡ ‘·q ñ‘·Œ‹Ô kÕúqyÓTÆq Vü≤è<äj·TeTTqT #˚s¡T≥j˚T ø£s¡à, uÛÑøÏÔ, jÓ÷>∑eTT, C≤„qeTT. Ç~ ìX¯ÃjT· eTT. yê´K´ : Vü≤è<äjT· dü\ú eT+<äT eTqdüT‡ dü«düy ú TÓ Æ j·TT+&ÉT≥j˚T ø£sà¡ eTT. n~j˚T uÛøÑ ,ÔÏ jÓ÷>∑eTT, C≤„qeTT. eTqdüT‡ $»è+_Û+∫q #√≥T Vü≤è<äjT· y˚T n>∑TqT. Ä‘·à ‘˚»eTTqT+&ç ˇø£ s¡•à (conscious particle) ãj·T˝…«&É* os¡¸ kÕúqeTT #˚] eTqdüT‡ n>∑T#·Tqï~. n~ dü«dü‘ú · #Ó+<äT≥j·Tq>± ‘·q ñ‘·Œ‹Ô kÕúqeTTqT ‹]–b˛sTT #˚sT¡ ≥j˚T. Ä kÕúqy˚T Ä‘·à. n~j˚T Vü≤è<äjT· eTT. düTwüß|æ˝Ô À 17
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
18
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
e˝…H˚ düe÷~Û <äX˝¯ À d ô ‘’ +· Je⁄&ÉT eø£'å øπ +Á<+ä ˝À $©qyÓTbÆ ˛‘ê&ÉT. Ä øπ +Á<ëìï uÛÑ>∑yêHé Vü≤è<äj·T+ nHêïs¡T. uÛÑ>∑yêHé≈£î eTè‘ê´qTuÛÑe+ ø£*–q ‘·s¡Tyê‘· düe÷~Û Äs¡+uÛÑ+ ø±>±H˚ nVü≤+‘· eøå√uÛ≤>∑+˝À ≈£î&çyÓ’|ü⁄q ‘·{≤\Tq $©qyÓTbÆ ˛sTTq≥T¢ düe÷~Û n+‘·eTsTTq yÓ+≥H˚ eTs¡\ n˝≤π> <äT$TøÏ| ô ø’ Ï e∫Ãq≥T¢ nqTuÛe Ñ +˝ÀøÏ e#˚Ã~. Vü≤è<äj·TeTT ÁãVü≤àeTTqT ‘Ó*j·TCÒdüTÔ+~. ˇø±H=ø£ düú\eTTq≈£L, <˚Vü≤eTTq≈£L eTT&çe&ç ˝Òø£b˛sTTHê, ñbÕdüHê kÂø£sê´s¡úeTT eTqdüT‡≈£L, Ä‘·à≈£î <˚V≤ü +˝À ˇø£ #√≥T ø£*Œ+∫ kÕπ> kÕ<ÛH ä ê| Á øÁü j Ï T· @<ÓH ’ ê >±ì ã Á Vü≤à bÁ Õ|æøÔ s£ y ¡ T˚ ne⁄‘·T+~. eTq˝À ñqï #Ó‘’ q · ´ øπ +Á<ëìï Vü≤è<äjT· eTT n+{≤s¡T. eTqdüT‡ eT÷\eTT n<˚. kÕe÷q´+>± eTqdüT‡ ‘·q eT÷\eTTqT e~* X¯ã› düŒsÙ¡ s¡÷|ü s¡dü >∑+<Ûë<äT\ MT<ä Äø£s¸¡ D ø£*– ˝Àø£yêdüq‘√ ãVæ≤s¡TàK+ ne⁄‘·T+~. n≥Te+{Ï eTqdüTq ‡ T <ëì eT÷\yÓTq Æ Vü≤è<äjT· øπ +Á<e ä TT˝À ñ+#·>*∑ –‘˚ n<˚ |üsêuÛøÑ ,ÔÏ jÓ÷>∑eTT, uÀ<Û.ä Ç~ ìX¯ÃjT· eTT. Vü≤è<äjT· øπ +Á<ä dü«s¡÷|üeTT dü∫Ã<ëq+<äeTT >∑qTø£ eTqdüT‡ <ëì˝À dü«dü‘ú · bı+~q|ü⁄&ÉT Vü≤è<äj÷ · ø±s¡+ #Ó+<äT‘·T+~. Ä eTqdüTq ‡ T eTq+ eX¯+ #˚dTü ø=ì Vü≤è<äjT· øπ +Á<+ä ˝À dæ‹ ú bı+<ä≥+ m˝≤>√ sêuÀj˚T XÀ¢ø±˝À¢ eTVü≤s¡T¸\ yês¡T $e]düTH Ô êïsT¡ . 11. yêj·TTs√<ÛHä ê ©¢jT· ‘˚ eTq'ˆ C≤\|üøeåÏ <Á √<Ûkä Õ<Ûqä +ˆˆ ‘ꈈ e\˝À |ü&q ç |üøåÏ ø£<\ä ø£ j·TT+&ÉT Ø‹ì, yêj·TT s√<Ûq ä eTT #˚‘· nq>± bÁ ÕD≤j·÷eTeTT #˚‘· ˝Òø£ bÁ ÕD>∑‘ê´>∑‹ | Á ‘ü ´· y˚øD å£ eTT (ñ#êä «dü ìXÊ«düeTT\ >∑‹ì kÕøÏ>å ± |ü]o*+#·T≥) #˚‘· ø£≥ã º &çq eTqdüT‡ #·*+#·ø£ j·TT+&ÉTqT. Ç~ ≈£L&Ü ˇø£ eTH√ìÁ>V ∑ ≤ü kÕ<Ûq ä eT>∑TqT. Bì e\q eTH√yê´bÕs¡eTT\T ‘ê‘êÿ*ø£eTT>± nD#·ã&ÉTqT. yê´K´ : eTqdüT‡ ˝Àø£ e´eVü‰s¡eTTq≈£L ñ|üj÷ Ó >∑ |ü&TÉ ‘·T+~. yÓ÷ø£å kÕ<Ûq ä ≈£L ñ|üj÷ Ó >∑|& ü TÉ ‘·T+~. j·TT>∑jT· T>±\T>± ˝Àø£ e´eVü‰s¡+˝À $#·Ã\$&ç>±, ãVæ ≤ s¡ T àK+>± ‘· q øÏ w ü º y Ó T T∫à q ≥T¢ $Vü ≤ ]+#˚ eTqdü T qT kÕ<Û ä q ≈£ î
- 9A -
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
kÕe÷q´+>± eTqdüT‡ nC≤„q (Self-ignorance) eX¯+˝À ñ+≥T+~. X¯Øs¡ ‘ê<ë‘·à´y˚T ªª$T<Ûë´H˚qTµµ. n~ <ëì eT÷˝≤ìï n~ ‘Ó\TdüTø=ì nø£ÿ&É dæ‹ ú bı+~‘˚ Äô|q ’ X¯ó<ä# ∆ ‘’Ó q · ´y˚T n+‘ê #·÷düTø=+≥T+~. nC≤„Hêes¡D ‘=\–q e´øÏÔ jÓTTø£ÿ eTqdüT‡ Ä‘êàø±s¡+ #Ó+<äT‘·T+~. nVü≤+uÛ≤eeTT |ü⁄≥ºøe £ TT+<äT ñqï dæ‹ ú eTqeTT Ä‘·à>± ñqï dæ‹ ú . <ëì qT+&ç nVü≤+uÛ≤eeTT |ü⁄{Ïq º ~. n+<äT#˚‘· Ä‘·àqT #˚sT¡ ø√≈£î+&Ü nVü≤+uÛ≤eeTT q•+#·∑T dæú‹j·T+<äT ì\ø£&É #Ó+<äT‘êeTT. |ü⁄{Ϻ q•+#·T nVü≤+uÛ≤eeTT #êe⁄|ü⁄≥Tºø\£ T ˝Òì Ä‘·à˝À ø£*dæb˛‘·T+~. eTqdüq ‡ >± Ä‘·à #Ó‘’ q · ´y˚T. n~ n+‘·'ø£sD ¡ eTT‘√ #˚]ø£ e\q dü+ø£\Œ <Ûsä à¡ eTT @s¡Œ&q ç ~. X¯ó<ä∆ eTqdüT‡ >∑TDeTT\‘√ #˚] nC≤„q ø±\Twü´eTT #Ó+~ n$<ë´es¡D e\¢ Ä‘·à$düàè‹ ã&Éd ô qT. eTH√HêX¯eTT m≥T¢ ø£\T>∑TH√ ‘·s¡Tyê‹ XÀ¢ø£+˝À eTVü≤s¡T¸\yês¡T $e]düTÔHêïs¡T. 16. <äèX¯´yê]‘·+ ∫‘·Ôe÷‘·àq'ˆ ∫‘·«Ô <äsÙ¡ q+ ‘·‘«Ô· <äsÙ¡ q+ˆˆ ‘ꈈ ∫‘·e Ô TT (eTqdüT)‡ ø£q|ü&TÉ edüTe Ô ⁄ yÓ+≥ yÓfifl¯ø,£ ‘·q jÓTTø£ÿ ∫‘·«eTTqT (#Ó‘’ q · ´eTTqT) miT>∑T≥j˚T ‘·‘«Ô· eTTqT (‘·q ì» dü«s¡÷|üeTTqT) miT>∑T≥ nì ‘Ó*dæø=qe\j·TTqT. eTqdüT≈‡ î£ $wüj÷ · ø£s¸¡ D ìs√~Û+∫ #Ó‘’ q · ´eTT‘√ nqTdü+<ÛëqeTT #˚jT· T≥j˚T ‘·‘«· <äsÙ¡ qeTqã&ÉTqT. yê´K´ : u≤Vü≤´<äèX¯´eTT\T, n+‘·s蛡 X¯´eTT\ qT+&ç eTqdüTø‡ Ï Äø£s¸¡ D ‘=\–qHê&ÉT, eTqdüT≈‡ î£ Ä‘·à (∫‘Y) #Ó‘’ H · ê´qTuÛe Ñ + ø£\T>∑T‘·T+~. ‘·‘«Ô· <äsÙ¡ q+ n+fÒ n<˚. eTqdüT‡ ‘·q eT÷˝≤ìøÏ #˚sT¡ ø=+fÒ n~ Ä‘·àj˚T. nC≤„qeX¯+ qT+&ç $&ÉT<ä˝Ö‘·T+~. e+<Ûë´|ü⁄‘Á T· &ÉT, kÕúDT|ü⁄s¡Twüß&ÉT ø£*dæ >∑>q ∑ ‘·sT¡ |ü⁄wüŒeTT\ •s¡dTü \‡ <Û]ä +∫ >∑+<Ûsä «¡ q>∑se ¡ TTq≈£î b˛sTT nø£ÿ&É >∑\ X¯óøÏøÔ ± s¡»‘·eTTqT >∑÷]à |üsd ¡ Œü se ¡ TT ø£\Væ≤+∫ b˛{≤¢&TÉ ø=qT#·÷ X¯X$ ¯ cÕDeTT qs¡Xè¯ +>∑eTT\‘√ ˇø£]H=ø£s¡T N\TÃø=ì ‘·T<ä≈£î eTè‹#Ó+~ yê]s¡Te⁄s¡T |æXÊ#·eTT˝…’]. »>∑‘êÿs¡´eT+‘·jT· ÷ á Ø‹>∑H˚ ñ+&ÉTqT. ãT~∆eT+‘·T\T »>∑‘T· Ô >∑T]+∫ 23
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
yêdüq\ e˝Ò¢ ã+<Ûe ä TT ø£\T>∑T#·Tqï~. yêdüq\q>± nH˚ø£ »qà |üs+¡ |üs\¡ qT+&ç e#Ó& à TÉ n\yê≥T¢. H˚qT ø£sq Ô¡ T, H˚qT uÛÀø£q Ô T nqTq~ <äè&Û‘É s· ¡ yêdüq. Ä‘·àC≤„qeTT ø£*–qqT ø£sèÔ¡ ‘·« uÛÀø£èÔ ‘·« yêdüq ‹]– $»è+_Û+∫ »qà |üs+¡ |üs\¡ qT ø£\T>∑Cj Ò T· TqT ($y˚ø£ #·÷&ÜeTDÏ). yêdüq\T q•+∫q ‘·sT¡ yê‘· #˚d ù ø£sà¡ ø±\Ãã&çq $‘·q Ô eTT e˝… »qà|üs+¡ |üs\¡ ≈£î <ë]rj·T<äT. ø£sà¡ ;»eTT˝…q ’ yêdüq\T n+‘·'ø£sD¡ eTTqT Vü≤‘·TøÔ =ìj·TTqï$. ∫‘·e Ô Tq>± ‹]– »qà ø£\T>∑Cj Ò T· T |òTü q dü+ø£\Œ yêdüq˝Ò. $#ês¡D˝À yêdüHê sêVæ≤‘·´eTT ø£*– |üse ¡ TXÊ+‹Á|< ü yä TÓ q Æ neTqdüÿ dæ‹ ú ø£\T>∑TqT. $#ês¡D˝À ∫‘·eÔ TT ∫Á<÷ä |üeTT˝À ©qeT>∑TqT. yêdüHê sêVæ≤‘·´eTTqï|ü &˚ XÊX¯«‘· dü«s¡÷|ü dæ‹ ú ˝À ñ+&É>\∑ eTT. eTqdüT≈‡ î£ Ä<Ûës¡yTÓ q Æ ~, nìï+{ÏøÏ nr‘·yTÓ q Æ ~, ì‘·´ dü‘´· yÓTq Æ Ä‘·à‘√ nqTdü+<Ûëqy˚T ÁX‚wü˜eTì, n{Ϻ Ä‘·à C≤„qìwü˜qT bı+~q e´øÏÔøÏ nC≤„q+ q•düT+Ô <äì ‘·sT¡ yê‹ XÀ¢ø+£ ˝À eTVü≤s¡T¸\yês¡T $e]düTH Ô êïsT¡ . 15. qwüºe÷qk˛ ‘·ÿè wüº jÓ÷–q'ˆ ø£è‘·´eTdæÔ øÏ+ dü«dæú‹+ j·T‘·'? ‘ꈈ eTqdüT‡ ‘·q eT÷\+˝À ø£\dæb˛sTTq ñ‘·ÿèwüº jÓ÷–øÏ y˚iT ø£se Ô¡ ´y˚T~ jÓTÆ qqT ø£\<ë? ˝Ò<ì ä uÛ≤eeTT. yê´K´ : eTqdüT‡ q•+∫ ã Á Vü≤à ìcÕ˜ >∑]wüß& ˜ q ’Ó ñ‘·ÿèwüj º ÷ Ó – dü«dæ‹ ú ì bı+~q yê&ÉT. yêìøÏ @ ø£se Ô¡ ´eTT, ø£sà¡ eT÷ ˝Ò∑ X¯SqT´&Ó,’ yêdüHês¡V≤æ ‘·T&Ó,’ n+‘·dTü œ ‡ jÓTÆ , Ä‘êàsêeTT&Ó,’ ‘êqT ø£sq Ô¡ T nH˚ uÛ≤e+ ˝Ò≈î£ +&Ü ñ+{≤&ÉT. eTH√HêX¯eTT dæ~+∆ ∫q jÓ÷– ñ‘·ÿèwüy º TÓ q Æ yê&ÉT. n‘·ìøÏ ‘·q eTqdüT‡ Vü≤è<äjT· ≈£îVü≤s¡+˝À Ä‘êàø±s¡+ #Ó+<ä≥+ e\q Ä‘·à˝À s¡$T+#·≥+ ‘·|Œü eTs√ |üq+≥÷, >∑eT´+ n+≥÷ bı+<äe\dæ+<ä+≥÷ @MT ñ+&ɱ ñHêï, e´eVü‰s¡+˝À ñHêï ˝Àø£ ø£fi≤´D+ »s¡T>∑T‘·T+~. 22
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
- 10 -
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
ñ|üj÷ Ó >∑|& ü ˝˚ ≤ eT\#·T ø√yê\+fÒ eTqdüT‡ eTq eX¯+˝ÀìøÏ sêyê*. |üøÏåì ã+~Û+#·T≥≈£î e\ @ s¡ø£+>± kÕ<ÛäqeT>∑T #·Tqï<√, nfÒ¢ bÁ ÕD≤j·÷eT+ <ë«sê bÁ ÕDyêj·TTe⁄qT ã+~Û+#·T≥ e\q <ëì MT<ä Ä<Ûës¡|& ü ¶É eTqdüT‡ eTq≈£î ∫øÏÿ eTH√#·\qeTT ‘ê‘êÿ*ø£+>± Ä–b˛e⁄qT. n|ü⁄&ÉT Ä˝À#·Hê s¡V≤æ ‘·d‹ úæ eTqdüT≈‡ î£ dü«‘·d< ‡æ e ∆ä TT nì nqTuÛe Ñ |üPs¡«ø£eTT>± ‘Ó\TdüT+Ô ~. n{Ϻ ìX¯\à eTqdüT‡ n+‘·sT¡ àKyÓTÆ ñ+&ÉT≥ e\q, eTq˝Àq ñqï eTH√eT÷\yÓTq Æ Vü≤è<äjT· øπ +Á<e ä TT˝À dæ‹ ú bı+<äT≥≈£î | Á j ü T· ‘·ïeTT #˚jT· T≥≈£î M\T|ü&TÉ #·Tqï~. bÁ ÕD≤j·÷eT+ <ë«sê eTqdüTq ‡ T ìs√~Û+#· e#·TÃ. eTH√ìj·T+Á‘D · <ë«sê ÁbÕDeTTqT ìj·T+Á‹+#·e#·TÃqT. eTqdüT‡øÏ, ÁbÕD≤ìøÏ >∑\ dü+ã+<Ûëìï ‘·sT¡ yê‘· XÀ¢ø+£ ˝À eTVü≤s¡T¸\yês¡T $e]düTH Ô êïsT¡ . 12. ∫‘·yÔ êj·Te •Ã‹Å ÿ j·÷j·TT‘ê'ˆ XÊKjÓ÷s¡«› sT÷ X¯øeÔÏ T÷\ø±ˆˆ ‘ꈈ eT÷\X¯øøÔÏ Ï s¬ +&ÉT XÊK\T ø£\e⁄. #Ó‘’ q · ´ XÊK eTqdüT,‡ øÁ j Ï ÷ · XÊK bÁ ÕDeTT. bÁ ÕDeTT X¯Øs¡eTTq+<äT sêø£b˛ø£\T #˚jT· T#·T X¯Øs¡eTTqT ø±bÕ&ÉT #·T+&ÉTqT. eTqdüT‡ u≤Vü‰´+‘·s¡ eè‘·T\Ô T ø£*– <äX+‚ ~ Á j·TeTT\ <ë«sê Ä‘·à≈£î yÓ*>± dü+#ês¡eTT #˚jT· T#·T H=|ü#·T+&ÉTqT. yê´K´ : eTqdüTq ‡ ≈£î, bÁ ÕDeTTq≈£î nVü≤+düTŒs¤ D ¡ eT÷\eTT. Ä eT÷\ X¯øq ÔÏ T+&ç eTqdüT‡ #Ó‘’ q · ´ XÊK>±qT, bÁ ÕDeTT øÁ j Ï ÷ · XÊK>±qT Ä$s¡“$¤ +∫q$. n+<äT#˚‘· eTqdüT‡ ìX¯\à yÓTq Æ |ü&ÉT bÁ ÕDeTT ìX¯\à eT>∑TqT, bÁ ÕDeTT ìX¯\à yÓTq Æ |ü&ÉT eTqdüT ìX¯Ã\eT>∑TqT. mø£ÿ&√ m>∑Ts¡T‘·Tqï eTqdüTø‡ Ï bÁ ÕD+ Ä<Ûës¡+. n+<äT#˚‘H · ˚ ˇø£ ì$Twü+ }|æsê&Éøb£ ˛‘˚ eTqdüT‡ –»–»˝≤&ÉT‘·T+~. bÁ ÕD+ eTq eX¯+˝À ñ+~. bÁ ÕD ìs√<Û+ä e\¢ eTqdüT‡ eTq <ä>sZ∑ ≈¡ î£ e∫à |ü&bç ˛‘·T+~. $#ês¡D e\¢ eTqdüT‡ dü+düÿ]+|üã&ç ìX¯\à eTqdüT‡ eTq≈£î dæ~+∆ ∫q|ü⁄&ÉT bÁ ÕD+ <ëq+‘·≥<˚ ìj·T+Á‹+|üã&ÉT‘·T+~. n{Ϻ dæ‹ ú ˝À eTqdüT eX¯+˝À eTqeTT+&ÉeTT. eTq eX¯+˝À eTqdüT+≥T+~. @<√ s¡÷bÕìï |ü≥Tºø=ì m\¢|ü &ÉT eTqdüT‡ ñ+≥T+~. $#ês¡D e\¢ <äèX¯´eTT MT<ä Äø£s¸¡ D ‘=\–q+<äTe\¢ s¡÷|üsV¡ ≤æ ‘·d‹ úæ @s¡Œ&ç eTqdüH‡ ~ ˚ ˝Ò∑T‘·T+~. eTqdüT‡ 19
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
20
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
ˇø£ÿ Ä˝À#·qøπ |ü]$T‘· yÓTq Æ |ü&ÉT n~ q•düT+Ô ~. m+<äT#˚‘q · q>± eTqdüq ‡ >± Ä˝À#·q\ | Á yü êVü≤eTT. ˇø£ÿ $wüjT· eTT MT<ä e÷Á‘y· T˚ eTqdüT‡ \>∑ï+ #˚dq æ |ü&ÉT Ä˝À#·Hê | Á yü êVü≤+ ñ+&ɱqTqï|ü &ÉT bÁ ÕDeTT nedüse ¡ TT ˝Ò± eTqdüT‡ ìÅwæÿj·TeTÚ‘·T+~. nq>± eTH√\j·T+ ne⁄‘·T+~. Ç~ eTqdüTì ‡ @ø±Á>| ∑ sü # ¡ T· ø=H˚ ñbÕj·T+ e÷Á‘y · T˚ . Á b ÕD≤j· ÷ eT+ ‘· s ¡ T yê‘· j· T <Û ë $~Û > ± eTqdü T ‡ Á ø Ï j · T dü \ T|ü ⁄ ‘· T +~. ÁbÕD≤j·÷eT+˝À yêdüHêø£åj·T+ »s¡>∑<äT. n+<äT#˚‘· eTqdüT‡ q•+#·<äT. ÁbÕD≤j·÷eTeTT eTqdüT‡qT ‘ê‘êÿ*ø£+>± ìs√~Û+#·{≤ìøÏ e÷Á‘·y˚T ñ|üj÷ Ó >∑|& ü TÉ ‘·T+~. <ëH˚ï >∑eT´+>± qeTTà≈£î+fÒ m˝≤ ñ+≥T+<ä+fÒ jÓ÷– y˚eTq #Ó|Œæ q≥T¢ m\Tø£‘√\T |ü{ºÏ @&Ü~ ñ‹øÏq q\T|ü⁄ q\Tù| ø±ì ‘Ó\T|ü⁄ sê<äT nqï #·+<ä+>± ñ+≥T+~. nfÒ¢ ÁbÕD≤j·÷eT+ e\¢ yêdüHêø£åj·T+ ø£\T>∑ ñ+{≤sTT. yêdüHêø£j å ÷ · ìøÏ $#ês¡D ‘·|Œü ìdü]. Ä‘·àC≤„Hêìï bı+<˚+<äT≈£î eTqdüT‡ | Á < ü ëÛ q+. n~ ìX¯Ã\yÓT‘Æ H ˚ ˚ C≤„q+ ø£\T>∑T‘·T+~. n~ìX¯Ã\+ ø±yê\+fÒ yêdüHêø£åj·T+ nyê«*. yêdüHêø£åj·T+ $#ês¡D e˝Ò¢ ø£\T>∑T‘·T+~. yêdüHêø£åj·TyÓTÆq|ü&ÉT eTH√HêX¯qeTT »]– ‹]– mqï&É÷ eTqdüT‡ ÁøÏj·Tdü\T|ü<äT. n+<äT#˚‘· eTH√\j·TeTT bı+<äT≥ø£Hêï $#ês¡D‘√ |üP]Ô>± eTqdüTq ‡ T ñ|üX$ ¯ T+|üCd ùÒ e÷sêZìï eTVü≤s¡T¸\yês¡T ‘·sT¡ yê‹ XÀ¢ø+£ ˝À $e]düTH Ô êïsT¡ . 13. \j·T$HêX¯H˚ ñuÛj Ñ T· s√<ÛHä ˆ˚ \j·T>∑‘+· |ü⁄q s¡e¤“ ‹ H√ eTè‘·+ˆˆ ‘ꈈ \j·TeTT, $HêX¯eTT Ç$ ñuÛj Ñ T· $<Ûä s√<Ûq ä eTT\T. \j·TeTT bı+~q eTqdüT‡˝À eTH√eè‘·TÔ\T e÷Á‘·y˚T n&É–, eT÷\eè‹Ôj·T>∑T nVü≤+ø±s¡eTT X‚w+æ ∫ j·TT+&ÉTq|ü⁄&ÉT ‹]– |ü⁄≥TºqT. nVü≤+ø±s¡eTT+&ÉT ei≈£î nuÛ≤´dü ø±\eTTq düe÷~ÛjT· T ì‘·s¡ ø±\eTT\˝À eTH√yê´bÕs¡eTT ø£\T>∑T#·T+&ÉTqT, eT÷\eè‹ÔjT· >∑T nVü≤+ø±s¡eTT q•+∫q (H√eTè‘·+ R #·∫Ãq) eTqdüT‡ eTs¡\ |ü⁄≥º
- 10A -
ñ|ü<˚X¯kÕs¡eTT
#˚jT· Tyê´bÕs¡eTT q+<äT≈£L&É n‘·&TÉ nuÛ< Ò ä <äèwæº ø£*–j·TT+&ÉTqT, eTqdüT‘‡ √ #·÷#·TyêìøÏ düs«¡ ‘Á · uÛ< Ò e ä TT uÛ≤dæ+#·TqT. ‘·qTï #·÷#·Tø=ì #·÷#·TyêìøÏ | Á ‹ ü <äèwæ˝º ÀqT, | Á ‹ ü <äèX¯´eT+<äTqT >∑÷&É Ä‘·àj˚T uÛ≤dæ+#·TqT. Ä‘·à | Á »ü j „ T˚ nK+&ÉyTÓ Æ nìï{ì Ï ÄÁø$ £ T+#·TqT. eTH√HêX¯eTq>± eTqdüT‡ Ä‘êàø±s¡+ bı+<ä≥y˚T. |ü]∫Ãq ¤ ïyTÓ ,Æ $ø£è‘· yÓTq Æ {Ϻ eTqdüT‡ ã Á Vü≤àeTT>± s¡÷bÕ+‘·s+¡ #Ó+<äT‘·T+~. yê´K´ : \j·TeTT, $HêX¯eTT nH˚ s¬ +&ç{Ï <ë«sê eTqdüTq ‡ T ìj·T+Á‹+#·e#·TÃqT. nsTT‘˚ \j·TeTT #Ó+~q eTqdüT‡ eTs¡\ Ä$s¡“$¤ düT+Ô ~. HêX¯qeTT #Ó+~q eTqdüT‡ ‹]– ñ<ä“$¤ +#·± ‘ê‘êÿ*ø£+>± ©q+ #Ó+<äT≥. Ä dæ‹ ú ˝À eTqdüT‡ ñ+≥T+~ >±ì ìÅwÿæ j·TeTT>± ñ+≥T+~. ne´ø£yÔ TÓ q Æ eTqdüT‡ ‹]– e´ø£ÔyÓTÆ dü+#·]dü÷Ô ñ+≥T+~. ÁbÕD≤j·÷eT+ <ë«sê eTH√\j·T+ dæ~d ∆ Tü +Ô ~ ø±ì yêdüHêø£j å T· eTT »s¡T>∑∑∑T‘·T+~. ÁbÕD≤j·÷eT+ jÓ÷>±ìøÏ dü+ã+~Û+∫q~. C≤„q e÷s¡Z+˝À BìøÏ kÕúq+ ˝Ò<äT. C≤„qjÓ÷>∑+˝À eTH√HêX¯+ dæ~d ∆ Tü +Ô ~. ø£qTø£, e´øÏ‘Ô «· eTT (personality, ego) q•+∫ eTqdüT≈ ‡ î£ #·|\ü ‘·«eTT ñ+&É∑T ‘·T+<äì ‘·sT¡ yê‹ XÀ¢ø+£ ˝À eTVü≤s¡T¸\ yês¡T $e]düTH Ô êïsT¡ . 14. bÁ ÕDã+<ÛHä ê ©¢qe÷qdüyTé ˆ @ø£∫+‘·Hê HêïX¯ y˚T ‘·´<ä'ˆˆ ‘ꈈ bÁ ÕD ã+<Ûq ä eTT#˚ ©qeT>∑T eTqdüT,‡ @ø£ edüTe Ô ⁄qT ∫+‹+#·T≥ e\q HêX¯qeTTqT bı+<äTqT. yê´K´ : bÁ ÕD≤j·÷eT+ e\q eTqdüT‡ ©qeT>∑T#·Tqï~. $#ês¡D˝À ªªH˚He Ó &ÉqTµµ nì @ø£∫+‘·q #˚dq æ |ü&ÉT eTH√HêX¯eTT dæ~d ∆ Tü q Ô ï~. 21