Nenevadanu Book Setted

Uploaded by: P V S SURYANARAYANA RAJU
0
0

May 2020
PDF

Download

This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA

Overview

Download & View Nenevadanu Book Setted as PDF for free.

More details

Words: 18,634
Pages: 36

Preview
Full text

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

H˚HÓe&ÉqT?

z+ qyÓ÷ uÛ>Ñ e ∑ ‘˚ l s¡eTD≤j·T

e÷ Ç‘·s¡ Á|#ü T· s¡D\T 1. dü‘ê´H˚«wüD ` dü‘·´ <äs¡Ùq+ 2. ì» $#ês¡D 3. nVü≤+uÛ≤eeTT ` dü+kÕÿs¡eTT\T 4. The Art of Self-enquiry 5. ~e´|ü⁄s¡Twüß&ÉT uÛÑ>∑yêHé l s¡eTD eTVü≤]¸ á >Á +∑ <∏ä | Á # ü T· s¡D≈£î düV≤ü ø£]+∫q l S.V.A.R. XÊÅdÔæ>±]øÏ | Á ‘ü ´˚ ø£ ø£è‘·»‘„ \· T

H˚HÓe&ÉqT? -1-

eT÷\+ :

uÛÑ>∑yêHé l s¡eTD eTVü≤]¸ yê´K´ :

&Üˆˆ |æ.$.j·Tdt. dü÷s¡´Hêsêj·TDsêE gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 72

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

H˚HÓe&ÉqT?

dü+ã+~Û+∫q~. nVü≤+düTŒ¤s¡D˝À ÁøÏj·÷XÊKjÓÆTq ÁbÕDeTT Ä‘·àX¯øÏÔøÏ dü+ã+~Û+∫q~. á #Ó‘’ q · ´eTT, X¯ø—ÔÏ n–ïøÏ yÓ\T‘·Ts¡T, ñwüe í TT ø£*dæ ñqï≥T¢ nVü≤+ düTŒs¤ D ¡ ˝À #Ó‘’ q · ´eTT X¯øÔÏ m|ü&É÷ ø£*d ù ñ+{≤sTT. ˇø£ <ëìì $&ç∫ eTs=ø£{Ï ñ+&É± ‘√düT+Ô ~. |ü]o*+∫q|ü&ÉT ‘·\+|ü⁄\˙ï ìX¯Ã\yÓTÆ eTqdüT‡ ˝Ò<ì ä ‘Ó\TdüT+Ô ~. eTH√eT÷\ eTTqT Vü≤è<äj·T|üPs¡«ø£+>± ‘Ó\TdüTø=H˚ õC≤„dü $#ês¡D. á Á|üÁøÏj·T˝À ªª$T<Ûë´H˚qTµµ | Á yü T˚ j·TeTT ñ+&É± ‘·\+#·T≥ <Ûë´qeTT. n+<äTe\q <Ûë´qeTT˝À <Ûë´qeTT #˚d ù yê&ÉT, <Ûë´qeTT #˚jT· ã&˚~, <Ûë´qeTT #˚jT· T≥ nH˚ ‹ Á |ü⁄{Ï ñ+&ÉTqT.

H˚HÓe&ÉqT? Second Edition : 1000 Copies

l s¡eTD »j·T+‹, »qe] 4 >∑Ts¡Tyês¡+, e´j·T HêeT dü+e‘·‡s+¡ 2007 © with Author All rights reserved Rs.

30/-

28e | Á Xü ï¯ . eTTøÏÔ nq>±H˚$T? uÛÑ>∑yêHé : ã+<ÛäeTTq ñqï ª‘êqTµ me&Éì $#ê]+∫ ‘·q j·T<ës¡ú Published by : Dr.

P.V.S. Suryanarayana Raju

Syamala Children Hospital # 5-8-16, Park Street NARSAPUR - 534 275, W.G.Dt., A.P., India t 08814 - 273430 e-mail : [email protected]

Designed at :

Ananya Graphics PALAKOL - 534 260, W.G.Dt., A.P., India

9397151342

Printed at :

Sri Bhavani Offset Printers PALAKOL - 534 260, W.G.Dt., A.P., India t 08814 - 228858 gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 2

- 1A -

dü«s¡÷|üeTTqT ‘Ó*dæø=qTfÒ eTTøÏ.Ô $es¡D : ã+~Û‘T· ìπø eTTøÏÔ ñ+≥T+~. X¯ó<ä∆ #Ó‘’ H· ê´ìøÏ ã+<Ûeä TT ˝Òº ± ‘·\∫q ‘·qqT ‘êqT ã Á Vü≤àeTT‘√ @ø£eTT>± ñHêïqT nH˚ $•wüº C≤„qeTTqT bı+<äT‘ê&ÉT. n~j˚T eTTøÏ.Ô ã+<Ûe ä TT, eTTøÏÔ nH˚$ nC≤„q »ì‘·yTÓ q Æ eTqdüT≈‡ î£ dü+ã+~Û+∫q$. ÁãVü≤àeTTq≈£î á ¬s+&ç+{Ï‘√q÷ dü+ã+<ÛäeTT ˝Ò<äT. H˚qT <Ûë´ìdüTÔHêïqT nH˚ uÛ≤eeTT ˝Ò≈£î+&Ü ñ+fÒ düVü≤»dæú‹ nãT“‘·T+~. <Ûë´qeTT #˚j·T>± #˚jT· >± ∫‘·Ô eè‘·T\Ô ˙ï ˝À|æ+∫ ªªH˚qTµµ nH˚ ˇπø ˇø£ ∫‘·Ô eè‹Ô $T–* ‘·T<ä≈î£ n~ ≈£L&Ü Ä‘·àj·T+<äT ©qeTe⁄‘·T+~. ‘·øÏÿq $wüj·÷\T e<ä* ˇø£ÿ $wüjT· eTT MT<ä eTqdüT‡ \>∑ïeTT #˚jT· T≥ <Ûë´qeTT. ∫‘·e Ô è‘·T\Ô T |üP]Ô>± ‘·´õ+#·T≥ yÓs’ ê>∑´eTT. Ç{Ïº eè‹Ô C≤„q s¡V≤æ ‘· dæ‹ ú yÓ÷ø£e å TT. n{Ïº <Ûë´q ìwü˜ eTÚqeTT, jÓ÷>∑eTT, |üsêuÛøÑ .ÔÏ

l s¡eTD≤s¡ŒDeTdüTÔ gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 71

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

dü«s¡÷|ü C≤„qeTT ˝Òì eTqdüT‡ Ä‘êàHê‘·à $#ês¡eTT #˚j·T˝Ò<äT. n+<äT#˚‘· eTqdüT≈‡ î£ ˇø£ÿkÕ¬sH ’ ê Ä‘·àC≤„q+ ø£*q Z |ü&ÉT, Ä eTqdüT≈‡ î£ $#ês¡D #˚d ù kÕeTs¡´ú eTT @s¡Œ&,ç ‘·q eT÷\eTT ø=s¡≈î£ n+‘·s+¡ >∑eTT˝À nH˚«wæ+∫, Ä eT÷\eTT >√#·]+∫q|ü⁄&ÉT <ëì˝À dæsú | ¡ & ü ç ne<ÛTä \T ˝Òì Äq+<äeTT˝À z\˝≤&É T ‘· T +~. ì» $#ês¡ D ø=qkÕ–q|ü ⁄ &É T eTqdü T ‡ m\¢ | ü &É T n+‘·sT¡ àKeTT>± ñ+&ÉT≥ e\q ø£sà¡ #˚dTü q Ô ï|Œü {øÏ ° øÁ =‘·Ô yêdüq\T @s¡Œ&e É ⁄. bÕ‘· yêdüq\T ìs¡÷à*+|üã&É‘êsTT. á yêdüHê ø£j å T· eTT e\q Je⁄&ÉT yêdüq\ | Á u ü ≤Û eeTT qT+&ç $&ÉT<ä\ bı+<äT‘ê&ÉT. Ä‘·àC≤„qeTT ˇø£ÿkÕ¬sH ’ ê ø£\T>∑ì eTqdüT‡ $#ês¡D #˚jT· &É+ yÓTT<ä\T | ô &ç‘˚ n~ s¬ +&ÉT>± $uÛõ Ñ +|üã&ÉT‘·T+~. dü«s¡÷|ü C≤„qeTT ˝Òì nC≤„Hêeè‘· yÓTÆq eTqdüT‡ ˇø£{Ï |ü]o*+#˚~>∑qT, ¬s+&Ée~ |ü]o*+|üã&˚~>∑qT }Væ≤+#·Tø=+{≤eTT. á s¬ +&ÉTq÷ nC≤„Hêìπø dü+ã+~Û+∫q$ ø£qTø£ kÕ<Ûq ä #˚j·TTq|ü&ÉT eTqdüT‡ dü+düÿ]+|üã&Éø£b˛>±, e÷qdæø£ dü+|òüTs¡¸D m≈£îÿee⁄‘·T+~. Ç≥Te+{Ï yês¡T dü=+>∑[ nø£ÿ&˚ ˝Òøb£ ˛‘˚ $#ês¡D˝À | Á >ü ‹ ∑ (progress) ñ+&É±ì ªªuÛ≤$+#·&+É µµ (thinking) ñ+&É<äT. $#ês¡D e\q eTqeTT HêeT s¡÷|ü s¡Væ≤‘·T\eTì ‘Ó\TdüT+Ô ~. ‘êqT #˚‘q · T&Éì ‘Ó*dæq ‘·sT¡ yê‘· »&ÉeTT #˚‘q · eTT ø£+f… y˚sT¡ ø±<äì ‘Ó*j·Tã&ÉT‘·T+~. Ä˝À#·q\ düeT÷Vü≤y˚T eTqdüT.‡ ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nH˚ ‘·\+|ü⁄ <ëìøÏ eT÷\eTT. Ä ‘·\+|ü⁄ jÓTTø£ÿ eT÷˝≤ìøÏ yÓ[‘˚ ªªì»yÓTq Æ H˚qTµµ (real 'I') miTø£ |ü&TÉ ‘·T+~. eTqdüT‡ <ëì˝À dæs ú | ¡ & ü & É y É T˚ $#ês¡D. nVü≤+eè‹Ô <ë«sê eTqdüT‡ Ä‘·à˝À eTT\>±*. n|ü&ÉT eTqdüT,‡ Vü≤è<äjT· eTT @ø£yTÓ Æ |ü]|üPs¡í C≤„qeTT n$∫Ãq ¤ ïeTT>± | Á øü ±•düT+Ô ~. ªªñHêï q Tµµ nH˚ nqTuÛ Ñ e y˚ T $#ês¡ D ≈£ î ‘· T ~ yÓ T ≥Tº . Bìì Ç+Á~j·÷\‘√ #·÷&É>\∑ e÷? nVü ≤ +dü T Œ ¤ s ¡ D ˝À #Ó ’ ‘ · q ´ XÊKjÓ Æ T q eTqdü T ‡ Ä‘· à #Ó ’ ‘ · H ê´ìøÏ gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 70

H˚HÓe&ÉqT?

-2-

qs¡Ôq >∑D|ü‹ >∑D|ü‹ |üP» n–DÏ‘· |òüDÏ|òüD eTDÏ>∑D øÏs¡D…Æ s¡s¡TDÏ‘· ì»‘·qT s¡$‘·≥ e<äq ‘·≥‘·≥ \T≥ <ä[≈£î\ $q<ë >∑D|ü‹ s¡_ÛeT‘· $TVü≤~wü ‘·qT' \+uÀ<äs¡ es¡ ≈£î+C≤ edæú‘· ≈£î+≈£îeT es¡í<Ûäs¡+ X‚«‘· X¯è+>∑+ |”qdüTVü≤düÔ+ Á|”‹‘· dü|òü\ |òü\+ Hê>∑Á‘·j·Tj·TT‘· Hê>∑$uÛÑ÷wüD HêHê>∑D|ü‹‘·+ ‘·‘·ÔHé HêHê>∑D|ü‹‘·+ gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 3

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

H˚HÓe&ÉqT?

ìsêdüø+Ô£ >± ìsêX¯‘√ ñ+≥T+~. Ç~ Ä‘·àC≤„q+ ø£*–q eTqdüTøπ‡ dæ~d ∆ Tü +Ô ~. J$‘·+˝À eTq+ nqT≈£îqï~ kÕ~Û+#·˝øÒ b£ ˛sTTq|ü&ÉT ø£*>π ìdüŒèVü≤ ìsêX¯ ø±<äT. ÄX¯≈î£ neø±X¯$T∫Ãq|ü&ÉT m+‘·{Ï BÛsT¡ &ÉHq ’Ó qT dü«s¡÷|üC≤„qeTT eTs¡|æ+∫ $#ês¡D #˚j·Tø£ $wüj·T˝À\T&Ó’ eì‘ê~ $wüj·TeTT\qT ‘·\+#·TqT. ÄX¯ ø£\yê&ÉT <äT'œj·T>∑TqT, ˝Òìyê&ÉT düTœj·T>∑TqT.

n+øÏ‘·eTT

27e | Á Xü ï¯ . $#ês¡D≈£î, <Ûë´qeTTq≈£î >∑\ uÛ<Ò y ä T˚ $T? uÛÑ>∑yêHé : eTqdüT‡qT ‘·qj·T+<˚ ñ+#·Tø=qT≥ $#ês¡eT>∑TqT. ‘·qTï

ø£+ˆˆ H˚He Ó s¡qT bı‘·+Ô ãTqT BÛqT‘·T&˚ s¡eTDjÓ÷– <˚•ø£eT‹øÏHé C≤„ìøÏ q+øÏ‘· yÓTTdü–j·TT <Ûë´ì+#Ó<e ä ÷qdüeTTq ‘·<j ›ä T· T HÓ|⁄ü &ÉTHé ñˆˆ

H˚ qqT uÛ≤eqHé | ô s¡T>∑˙j·Tø£ ∫‘·e Ô TT qT+&ç >¬ +{Ï $ C≤„q yÓTs¡T+>∑T kÕ<ÛTä >∑TDXÊ\Ts¡ o\yÓTs¡T+>∑ ø√s¡T#·THé <Ûë´qyÓT yÓ÷ø£V ùå ≤‘·Teì ‘·<j ›ä T· T qeTTà#·T dü‘´· e]Ôy’Ó |üPì #·]+#·T yÓ÷sTT $s¡ã÷∫q eT˝…\¢ yÓTT\¢\≥T¢>H ∑ é

ø£+ˆˆ

‘Ó*dæj·TT ‘Ó*j·Tì |ü\T≈£î\T yÓ\sTT+∫‹ bı‘·e Ô T+<äT | ô <ä\› T MTs¡˝Ÿ #·T\ø£q #˚jT· ø£ #·
- 2A -

ã Á Vü≤àeTT>± dü∫Ã<ëq+<äeTT>± uÛ≤$+#·T≥ <Ûë´qeT>∑TqT. $es¡D : <Ûë´qeTq>± nVü≤+ ãÁ Vü‰àdæà nH˚ nqTuÛeÑ eTTq≈£î #˚dù |Á j ü T· ‘·ïeTT. <ëì ñ<˚›X¯´y˚TeT+fÒ ÁãVü≤àeTT eTq˝À ì»yÓTÆq H˚qT>± dü«j·T+CÀ´‹‘√ yÓ\T>=+<äT#·Tqï~. <ëìì bı+<˚ | Á j ü T· ‘·ïyT˚ nVü≤+ ã Á Vü‰àdæà nH˚ <Ûë´qeTT jÓTTø£ÿ ñ<˚X› ´¯ eTT. n+‘·'ø£sD ¡ eTT q+<äT X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´eTT jÓTTø£ÿ C≤„qeTT ìs¡+‘·se ¡ TT ø£*Z j·TT+&ÉT≥ >=|üŒ <Ûë´qeTT. n+‘˚ø±ì nVü≤+ ã Á Vü‰àdæà n+≥÷ |ü\Te÷s¡T¢ j·÷+Á‹ø£eTT>± eTqdüT‘‡ √ nqTø√e&ÉeTT ø±<äT. n≥T¢ ªªnqTø=qT <Ûë´qeTTµµ e÷qdæøe £ TT. dü+ø£\ŒeTT e\q, ø√]ø£\ e\q eTqeTT ã Á Vü≤àeTT ø±˝ÒeTT. e÷qdæø£ <Ûë´qeTT e\q nVü≤+uÛ≤eeTT Ç+ø± ã\|ü&ÉT‘·T+~. n~ n˝≤ ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ ñ+≥T+~. H˚qT n~ ø±<äT, H˚qT Ç~ ø±<äT nqTø√e&ÜìøÏ ˇø£ ªªH˚qTµµ ñ+&Ü* ø£<ë! Ä H˚qT #Ó‘’ H · ê´ìï <˚V≤ü +‘√ eTT&çyk˚ ˛Ô+~. eTqdüT‡ <ë«sê ªªH˚‹ H˚‹µµ nì <Ûë´q+ #˚dq æ |ü&ÉT á $T<Ûë´ H˚qT ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ ñ+≥T+~. $#ês¡D <ë«sê ªªndü\T H˚qTµµqT >√#·]+|ü #˚dTü ø=qï|ü &ÉT eTqy˚T ã Á Vü≤àeTì nqTuÛe Ñ |üPs¡«ø£eTT>± ‘Ó\TdüT+Ô ~. n|ü&ÉT nVü≤+ ã Á Vü‰àdæà nH˚ <Ûë´q+ ø±ì, H˚‹ H˚‹ nH˚ e÷qdæø£ kÕ<Ûq ä >±ì nedüse ¡ TT+&Ée⁄. <˚V≤ü eTT, eTqdüT‡ nq´eTT\T ø£qTø£H˚ düTwüß|æ˝Ô À yê{Ï qT+&ç eTqeTT $&çe&ÉT‘·THêïeTT. eTqdüT‡qT Ä‘·à˝ÀH˚ ì*|æy˚ùdÔ $wüsTT $wüj·TeTT\T ñ+&Ée⁄. ø£s˝Ô¡ ì Ò ø£sà¡ | Á y ü êVü≤eTT »s¡T>∑T‘·T+~. ã+<Ûe ä TH˚~ u≤Vü≤´eTT>± ˝Ò
&Üˆˆ |æ.$.j·Tdt. dü÷s¡´Hêsêj·TDsêE gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 4

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 69

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

H˚HÓe&ÉqT?

26e | Á Xü ï¯ . ìsêX¯≈î£ , C≤„qeTTq≈£î >∑\ dü+ã+<Ûy ä T˚ $T? uÛ>Ñ y ∑ êHé : ìsêX¯jT˚ C≤„qeTT. ìsêX¯ y˚sT¡ , C≤„qeTT y˚sT¡ >±<äT. ì»eTTq

eTT+<äTe÷≥

s¬ +&ÉT ˇø£ÿfÒ. ìsêX¯jT· q>± ˇø£ $wüjT· eTT yÓ| ’ ⁄ü q≈£îqT eTqdüT‡ b˛≈£î+&ÉT≥. C≤„qeTq>± ˇø£ÿ $wüj·TeTTqT ‘√#·≈£î+&ÉT≥ ` Ç≥T¢ #Ó|æŒq, nq´eTT nù|ø£| å +æ |ü≈î£ +&ÉT≥ yÓs’ ê>∑´eTT ˝Òø£ ìsêX¯— ‘·qTï e<ä\≈£î+&ÉT≥ C≤„qeTT. $es¡D : @ $wüjT· eTTô|q’ qT Äø£s¸¡ D ˝Ò≈î£ +&ÉT≥ ìsêX¯. nq>± <˚ìì >∑T]+∫ ÄX¯ |ü&ì É eTqdüT‡ ìsêX¯‘√ ≈£L&çq eTqdüT.‡ ndü\T $wüjT· düŒ èVü≤ @$Tj·TT ˝Ò≈î£ +&ÉT≥ C≤„qeTT. ˇø£ s¡øe £ TT>± #·÷d ù Ô s¬ +&ÉTq÷ ˇø£f.Ò eTqdüTq ‡ T| Á øü ±•+|ü#j ˚ T· Tq~ ã Á Vü≤àeTT ø£qï y˚sT¡ >± ˝Ò<ì ä ‘Ó*dæ düTKeTT ã Á Vü≤àeTT˝ÀH˚ ñqï+<äTq <ëìì e<ä\≈£î+&ÉT≥ C≤„qeTT. eTqdüT‡ @ $wüjT· eTT yÓ| ’ ⁄ü q≈£îqT eTs¡\≈£î+&çq+‘· e÷Á‘e · TTq #ê\<äT. $wüjT· eTT\ yÓ’|ü⁄ eTqdüT‡ eTs¡\≈£î+&ÉT≥ yÓ’sê>∑´eTT ø±e#·TÃqT. ø±ì nVü≤+ø±s¡eTT ‘=\>∑ì yÓs’ ê>∑´eTT ìÅwŒü j÷ Ó »qeTT. nVü≤+ø±s¡eTT n+‘·]+∫q|ü⁄&ÉT mìï dü+|ü<\ä THêï ã+<Ûä V ù ≤‘·Te⁄\T ø±e⁄. yÓs’ ê>∑´+ nXÊX¯«‘· edüTe Ô ⁄\ qT+&ç XÊX¯«‘· edüTÔe⁄ MT<ä≈£î <äèwæº eT[ﬂ+#·T≥≈£î ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·T+~. uÛ≤e $πøbå Õ\qT ‘=\–+#·T≥≈£î ‘√&ÉŒ&TÉ ‘·T+~. $wüj÷ · \j·T+<äT Ç#·Ã¤ ˝Ò≈î£ +&ÉT≥ yÓs’ ê>∑´eTT. yÓs’ ê>∑´eTT eTqdüTq ‡ T n»e÷sTTwæ #˚d÷ ü Ô ãj·T≥ qT+&ç e#˚Ã yê´yÓ÷Vü‰\qT+&ç s¡øD å£ >± ì\TdüT+Ô ~. yÓs’ ê>∑´eTT jÓTTø£ÿ \ø£D å eTT ìsêX¯. yÓs’ ê>∑´eTT, Ä‘·à C≤„qeTT ≈£L&Ü >∑Ts¡Te⁄ nqTÁ>V ∑ ≤ü | ùÁ s¡D e\qH˚ dæ~k∆ ÕÔsTT. Je⁄ìøÏ nC≤„Hêeè‘·+ e\¢ Ä‘·àC≤„q+ ˝Òq|ü&ÉT @<√ b˛>=≥Tº≈î£ qï≥T¢ ˇø£ yÓ*‹ ˝Òø£ ndü+‘·è|æÔ ñ+≥T+~. Ä ndü+‘·è|æÔ qT+&ç ø√]ø£, ÄX¯ yÓTT<ä\sTT nH˚ø£ ø£sà¡ \T |ò˝ü ≤ù|ø£‘å √ #˚kÕÔ&TÉ . ø√]ø£ e\¢ #˚dq æ ø£sà¡ |ò\ü + nXÊX¯«‘·+. n+<äT#˚‘· Je⁄&ÉT nC≤„q+˝À ñqï+‘·es¡≈î£ yÓ*‹, ndü+‘·è|æ,Ô ø√]ø£, ÄX¯ ‘·|Œü ø£ ñ+{≤sTT. Ä‘·àC≤„qeTT s¡T∫ #·÷dæq ‘·sT¡ yê‘· Je⁄ì n+‘·'ø£sD ¡ eTT |üPsêíq+<ä+ bı+~, n+‘·ø+£ fÒ bı+<˚~ @MT˝Ò<ì ä >Á V ∑ ≤æ +∫q|ü&ÉT e÷Á‘y · T˚ ìsêX¯ dæ~d ∆ Tü +Ô ~. Ä‘·àC≤„q+ eTqdüT≈‡ î£ ø£*– ‘·sT¡ yê‘· ‘êqT yÓ~øπ düTKeTT }Væ≤+#·q+‘· m≈£îÿe>± ‘·q eT÷\eTT˝ÀH˚ \_Û+∫q+<äTq, eTqdüT‡ u≤Vü≤´+˝À düTK+ ø√dü+ yÓ<øä ≥ £ + e÷ì $wüj÷ · ø£s¸¡ D ˝Òø,£ ø√]ø£, ÄX¯ q•+∫,

@ J$¬ø’qqT ‘·q+fÒ ‘·q≈£î |üs¡eTÁ|”‹. @ J$jÓÆTqqT <äT'KdüŒs¡Ù˝Òì n$s¡ﬁ¯ düTKeTT ø√s¡Tø=qTqT. @~ <˚ìøÏ dü«uÛ≤e dæ<ä∆yÓTÆj·TT+&ÉTH√ n~ <ëìøÏ dü«s¡÷|üyÓTÆ m&É‘Ó>∑ì dü+ã+<ÛäeTT ø£\ <Ûäs¡àyÓTÆ j·TT+&Ée˝…qT. eTq+ ‘Ó+|ü⁄˝Òì düTK+ ø√s¡T≈£îqï|üŒ{ÏøÏ Á|ü‹yê] J$‘·+ düTK<äT'KeTT\ $T[‘·yÓTÆ ñ+{À+~. >±&ÛìÉ <Á ˝ä À eTqdü‡&É–q|ü&ÉT <˚V≤ü ‘ê<ë‘·à ´eTTø±ì, uÛ≤sê´_&É\¶ T ø±ì, »>∑‘·TÔø±ì, $wüj·÷ø£s¡¸Dø±ì ˝Òq|ü&ÉT eTq+ düTKeTT>± ñHêïeTT nH˚~ n+<ä] nqTuÛeÑ +. >±&ÛìÉ <Á ˝ä À düsê«uÛ≤eeTTqT #·÷#·T ªª#˚‘q· y˚Tµµ $T>∑‘ê nedüú\˝À düs¡«eTT HÓiT+>∑T#·Tqï~. >±&ÛÉìÁ<ä˝À ø£*–q düTKeTT <˚ì‘√ ‘ê<ë‘·à´eTT ˝Òì dæ‹ú ˝À ø£*–+~. ø£qTø£ düTKeTTq≈£î ø±s¡DeT+≥÷ ˝Ò±HÓH’ ê eTq dü«s¡÷|üeTT düTKeTì n+^ø£]+#· e\dæ ñ+≥T+~. >±&ÛìÉ <Á ˝ä À eTq+ düTKeTT>± ñqï|ü&ÉT eTq+ miTø£˝À ˝ÒeTT. C≤Á><∑ eä dü˝ú À ø£*>π miTø£˝À düTwüß|æÔ düTKeTT eTq düŒ èVü≤≈£î sêe&É+ ˝Ò<äT. m+<äTe\¢ C≤Á>∑<äedüú˝À dü«s¡÷|ü düTKeTTqT nqTuÛÑ$+#·˝Òø£b˛‘·THêïeTT nH˚~ $#ê]+#ê*. eTq dü«s¡÷|ü y˚T$T{À ‘Ó\TdüTø=qT≥≈£î ªªH˚HeÓ &ÉqT?µµ nqT C≤„q$#ês¡yT˚ eTTK´ kÕ<Ûqä eTT. eTqTwü´‘·«+, eTTeTTø£‘å «· +, eTVü‰|ü⁄s¡Twüß\ kÕ+>∑‘´· eTT n‹ <äTs¡u¢ yÑÛ TÓ qÆ $. me]øÏ á »qàeT+<äT á eT÷&ÉT \_Û+#·TH√ yêìô|’ uÛÑ>∑e+‘·Tì nqTÁ>∑Vü≤+ dü+|üPs¡íeTT>± ø£\<äìj·TT, >∑‘· Cqà\+<äT n‘·ì kÕ<Ûqä ≈£î yÓT∫Ã uÛ>Ñ e∑ +‘·T&ÉT á »qà˝À ô|’ eT÷&ç+{Ïì |Á kü Õ~+#Óqìj·TT Á>∑Væ≤+∫ yê{Ïì dü~«ìjÓ÷>∑ |üs¡#·Tø=ì yÓ÷ø£åkÕ<Ûäq #˚j·Te˝…qT. ø£åDø±\yÓTÆq eè<Ûë b˛˙j·Tø£ »qàqT dü~«ìjÓ÷>∑|iü #·T ø=qe˝…qT.

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 68

-3-

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 5

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456 123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456 123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456 123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456 123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456

ÄX¯ ˝Ò≈£î+&ÉT≥, ìs¡“¤j·T‘·«eTT, ì‘·´‘·«eTT, düeT‘·«eTT, C≤„qeTT, eTqdüÃ|\ü ‘·« sêVæ≤‘·´eTT, ìÅwÿæ j·T‘·«eTT, dü<ë | Á d ü q ü ï‘«· eTT, $ø£\Œ sêVæ≤‘·´eTT, düs¡« uÛÑ÷‘· <äj·T, Á|ü»„, dü+‘·Twæº, eTè<äTuÛ≤wüDeTT yÓTT<ä\>∑Tq$ }s¡ø£ ñqï|ü &ÉT eTq‘√qT+&ÉTqT. }s¡ ø £ ñ+&É T ≥j˚ T kÕøÏ å ‘ · ‘ · Ô « \ø£ å D eTT. e÷s¡ Z e TTq b˛j˚ T u≤≥kÕs¡T\T sê>∑<«˚ wü s¡V≤æ ‘·eT>∑T ãT~∆#˚ m≥T¢ MøÏ+å |üã&ÉT<äTs√ nfÒ¢ á dü«ø°jT· eTH√ ãTB∆+~ Á j·T <˚V‰ü <äT\qT ø£sèÔ¡ ‘·«eTT ˝Ò≈î£ +&Ü ‘·eT |üqT\qT #˚jT· T#·T+&çq#√ n|ü&ÉT yêdüHê sêVæ≤‘·´eTT, nVü≤+ø±s¡ eTeT‘·« es¡q ® eTT dü+uÛ$ Ñ +#·TqT. XÊX¯«‘· düTK dü«s¡÷|üeTT ne>∑‘e · T>∑TqT.

H˚HÓe&ÉqT?

H˚HÓe&ÉqT?

ñb˛<ëÈ‘·eTT

eTq+ $#·øD å£ >∑\ Je⁄\+. »qà‘·' dü+øÁ $ £ T+∫q ãT~∆e\¢ eTq≈£î $#·øD å£ #˚d ù kÕeTs¡´ú +, Ä˝À#·qqT düs¬ q ’ e÷s¡+Z ˝À | ô {Ïº øÁ j Ï T· dü\|ü&ÜìøÏ yÓdTü \Tu≤≥T ñqï~. eTq≈£îqï $#·øD å£ ≤ kÕeTs¡´ú y˚T ˝Àø£+˝À ñqï $T>∑‘ê Je⁄\ MT<ä eTq*ï ñqï‘k· ÕúsTT˝À ñ+#·T‘·T+~. eTìwæøÏ Ä˝À∫+#˚ kÕeTs¡´ú + m≈£îÿe. <Ó’q+~q J$‘·+˝À kÕe÷q´+>± eTìwæ eTqdüT‡ nXÊ+‹>± ñ+{À+~. | Á d ü Tü ‘Ô +· eTq eTqdüT‡ @ø£eTT>± ˝Ò±, <˚X+¯ yêØ>±, eT‘·+yêØ>±, C≤‹yêØ>±, uÛ≤wüyêØ>±, bÁ Õ+‘ê\yêØ>±, d Å Ô” |ü⁄s¡Twü uÛ< Ò +ä yêØ>± $uÛõ Ñ +|üã&ç j·TTqï~. eTq+ #˚d ù ñ<√´>∑+, dü+|òTü +˝À ¨<ë, ø° ] Ô , Á | ü ‹ wü ˜ \ e\¢ , eTq≈£ î +&˚ dü + |ü < ä \ e\¢ e÷qdæ ø £ nXÊ+‹ |ü]wüÿ]+|üã&ÉT≥˝Ò∑+ ˝Òìyê]øÏ e÷qdæø£ nXÊ+‹ ñ+&É≥+ düV≤ü »+. Çe˙ï ø£\yês¡T ≈£L&Ü rÁeeTH√y˚∑´+>± ˝Òø£b˛‘˚ <ëì Á|üuÛ≤e+ eTqdüT‡ MT<ä, uÛÖ‹ø£ Äs√>∑´+ MT<ä, dü+|òTü + MT<ä ñ+≥T+~. e´≈£î\Ô düeT÷Vü≤y˚T dü+|òTü + ø£qTø£ e´≈£î\Ô T nXÊ+‹>± ñ+fÒ dü+|òTü + ≈£L&Ü nXÊ+‹ >±H˚ ñ+≥T+~. n+<äTøπ dü+|òTü +˝À j·TT<ë∆\T, ˇø£]H=ø£sT¡ <√#·Tø√e≥+, Væ≤+dü, e÷quÛ+Ñ >±\T, \+#·>=+&ç‘q · +, e´_Û#ês¡+, ‘√{Ï eTìwæ ø£cÕº\˝À ñ+fÒ @e÷Á‘+· |ü{+ºÏ #·Tø√ø£b˛e≥+, dü+|ü<ä ñqï yêﬁ¯óﬂ Ç+ø± m≈£îÿe dü+|ü<ä ø√dü+ | Á j ü T· ‹ï+#·≥+, sê»ø°j÷ · ~Ûø±s¡+ ø√dü+ ‘√{Ï eTìwæì ‘·T<äeTT{Ïº+#·&Üì¬ø’Hê yÓqTø£Bj·Tì eTqdüÔ‘·«+, eTqdüT‡˝À ≈£î[ﬂb˛sTT <ëìì eTs¡T>∑T|üs¡#·&ÜìøÏ <ëq+ #˚j·T≥+, <ëì <ë«sê ø°]Ô bı+<ë\ì Äø±+øÏ+å #·≥+ Çe˙ï <Óq ’ +~qJ$‘·+˝À düs«¡ kÕe÷q´+. #ê˝≤ eT+~øÏ e÷qdæø£ øÁ e £ T•ø£D å ˝Ò± ñ+~. |üP]Ô>± |æ∫Ã yêﬁ¯óﬂ #ê˝≤eT+~ ñHêïsT¡ . n~ ø±≈£î+&Ü q÷{ÏøÏ eTTô|Œe Ì T+~øÏ düe÷»+‘√ düs¡T›u≤≥T #˚düT≈£îH˚ e÷qdæø£ s¡T>∑à‘·\‘√ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·THêïs¡T. (Socially adjustable mental illness) eTq+ $#·øD å£ >∑\ e´≈£î\Ô + >∑qTø£ eTqdüT‡ m+<äTøÏ˝≤ ñqï~ nì $#ês¡D #˚dTü ø√yê*. e÷qdæø£ s¡T>∑à‘·\Tqï yê] gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 6

25e | Á Xü ï¯ . C≤„q <äèwæº j·Tq>±H˚$T? uÛ>Ñ y ∑ êHé : }s¡øj £ T· T+&ÉT≥πø C≤„q<äèwæº nì | ù s¡T. }s¡ø£ j·TT+&ÉT≥ nq>± - 3A -

eTqdüT‡ Ä‘·àdü«s¡÷|üeT+<äT \sTT+|üCÒj·TT≥j˚T >±ì Ç‘·s¡T\ ‘·\+|ü⁄\ HÓs¡T>∑T≥, eT÷&ÉT ø±\eTT\T ‘Ó*j·TT≥, <ä÷s¡<˚X¯eTT\˝À »s¡T>∑Tyêì HÓsT¡ >∑T≥, Ä~>±>∑\ $C≤„q<äèwæº ø±C≤\<äT. $es¡D : dü«dü«s¡÷|üeT+<˚ <äèwæìº ì\T|ü⁄≥ C≤„q <äèwæ.º á C≤„q <äèwæº ø£\yê&ÉT X¯óuÛe Ñ TT e\q dü+‘√wæ+|ü&TÉ , nX¯óuÛe Ñ TT e\q <äT'œ+|ü&TÉ . ∫‘˚+Ô ~ Á j·TeTT \qT yêì yêì $wüjT· eTT\ qT+&ç eTs¡*+#·TqT. C≤„q <äèwæº ø£\yêìøÏ Ç+Á~j·T eTq+ãT\T eX¯es¡T˝Ô ’… | Á e ü ]Ô+#·T#·T+&ÉTqT. | Á ﬁü j ¯ T· eTT dü+uÛ$ Ñ +∫ düèwæº yÓTT‘·e Ô TT HêX¯qyÓT,Æ HêeT s¡÷|üeTT\T ø£qTeTs¡T>¬ q ’ qT ∫‘·e Ô TT #·*+|üøb£ ˛e⁄≥ C≤„q <äèwæ.º dü+ø£\ŒeTT ˝Ò≈î£ +&Ü eTqeTT mø£ÿ&ç¬ø’Hê q&É∫ yÓﬁ¯óﬂq≥T¢ Ä‘·àE„&ÉT dü+ø£\ŒeTT ˝Ò≈£î+&Ü ì» ø£sà¡ \qT Ä#·]kÕÔ&TÉ . Ä‘·à˝À á | Á | ü +ü #· | Á y ü êVü≤eT+‘ê q&ÉTk˛Ô+<äì }s¡ø£ ñqï C≤„ìøÏ ‘Ó\TdüT+Ô ~. ø±–‘·eTTô|’ nø£åsê\qT #·÷kÕÔs¡T ø=+‘·eT+~. Ä nø£åsê\≈£î Ä<Ûës¡yÓTÆq ø±–‘·eTTqT #·÷kÕÔs¡T eT]ø=+‘·eT+~. nfÒ¢ HêeT s¡÷bÕ\ »>∑‘T· q Ô T #·÷kÕÔsT¡ eT]ø=+<äsT¡ . C≤„q <äèwæº ø£\yês¡T <ëìø±<Ûës¡yTÓ q Æ Ä‘·àqT #·÷kÕÔs¡T. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 67

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

$es¡D : düTKeTT Je⁄ì düV≤ü » dü«s¡÷|üeTT. n~ u≤Vü≤´ ø±s¡D≤\ e\q

#˚‹˝À sê»ø°j÷ · ~Ûø±s¡+, dü+|ü<,ä e÷qeC≤‹ì ø£D å ≤˝À¢ HêX¯q+ #˚jT· >∑\ Äj·TT<Ûë\T ñHêïsTT. Ç~ yÓTT‘·+Ô e÷qeC≤‹πø $HêX¯ø±]. n+<äT#˚‘· eTq eTqdüTq ‡ T dü+düÿ]+#·Tø√e≥+ eTq+ yÓ+≥H˚ #˚jT· e\dæq |üqT\˝À yÓTT<ä{~ Ï . (Self enquiry is the first priority of life) n+<äs÷ ¡ düTK+, dü+‘√wü+, |üP]Ô s¡øD å£ (Security) ø√dü+ nVü≤]ïX+¯ bÕ≥T|ü&‘É ês¡T. Ç+<äT˝À ‘·|ü ˝Ò∑\ |ü]dæ‹ ú ñ+<ë? ˝Ò<ë? #·÷#·Tø√yê*. <Ûq ä + e\¢ düTK+eùdÔ <Ûq ä +| ô ]π>ø=B› düTK+ | ô s¡>±*. yêdüe Ô dæ‹ ú ˝À n˝≤ ˝Ò sê»ø°j÷ · ~Ûø±s¡+, ¨<ë, ø°],Ô | Á ‹ ü wü,˜ XÊg$C≤„q+ e\¢ XÊX¯«‘· düTK+ ø£\T>∑T‘√+<ë ˝Òø£ düTK<äT'U≤\ $T[‘·yÓTÆq J$‘·+ ø£\T>∑T‘√+<ë nH˚~ eTq+ $#·øD å£ ‘√ Ä˝À∫+#·e\dæq $wüjT· +. u≤>± ‘ê– eT‘·T˝Ô À ñ qïyê&ÉT ‘êHÓes√ eTs¡∫, #˚jT· ≈£L&Éì |üqT\T #˚d,æ #˚jT· e\dæq |üì e÷ì, nqedüs¡ | Á d ü +ü >∑eTT\T #˚jT· TqT. eTqyÓTes√, eTq dü«s¡÷|ü+ @$T{À ‘Ó*j·T≈£î+&Ü, <Óq ’ +~q J$‘·+˝À eTq+ øÁ j Ï T· dü*|æ‘˚ eTq |ü]dæ‹ ú ≈£L&Ü ø=+#Ó+ n≥÷ Ç≥÷˝À n˝≤π> ñ+≥T+~. düTK+ø√dü+, XÊ+‹ø√dü+ |üs¡T>∑T*&ÉT‘·THêïeTT. nXÊ+‹ì ø=ì‘Ó#·TÃ≈£î+≥THêïeTT. kÕe÷q´+>± n+<ä]ø° nqTuÛe Ñ +˝À ñqï $wüj÷ · ìï |ü]o*<ë›eTT. C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú À nH˚ø£ ø£sà¡ \T #˚dæ düTK<äT'U≤\ $T[‘·yTÓ q Æ J$‘êìï >∑&TÉ |ü⁄‘·THêï+. C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú À Ä˝À#·q\T ñHêïsTT, Ç‘·sT¡ \T ñHêïsT¡ , »>∑‘T· Ô ñ+~, }Vü‰e÷Á‘+· >± <˚e⁄&ÉT ñHêï&TÉ . nq>± <˚e⁄&ÉT eTq nqTuÛe Ñ +˝À ˝Ò&TÉ . Çe˙ï ñHêï ‘Ó+|ü⁄˝Òì XÊ+‹ (unbroken peace) ˝Ò<äT nH˚~ n+<ä]ø° nqTuÛÑey˚T. ‘·s¡Tyê‘· ìÁ∑+˝À nH˚ø£ bı+‘·q˝Òì $wüj÷ · \qT, düTK<äT'Ks¡÷|ü+˝À nqTuÛ$ Ñ düTH Ô êïeTT. dü«bÕïedü˝ú À ≈£L&Ü Ä˝À#·q\T, $wüj÷ · \T, düTK<äT'U≤\T ñHêïsTT. >±&Ûì É < Á ˝ä À eTqdüT‡ ìÅwÿæ j·TyÓTq Æ +<äT e\q Ä˝À#·q\T ñ+&Ée⁄, eTqdüT‡ ìÅwÿæ j·TyÓTq Æ +<äTe\¢ Ç+Á~j·TeTT\T ìÅwÿæ j·TeTsTT »>∑‘T· Ô >√#·]+#·
\_Û+#˚~ ø±<äT. düTKeTT eTq düVü≤» XÊX¯«‘· n$HêX¯ dü«s¡÷|üeTT. düTU≤qTuÛe Ñ eTT ø£\TZ≥, ø£\≈Z î£ +&ÉT≥ nqT s¬ +&ÉTq÷ eTH√ $ø±s¡eTT\T. eTq dü«s¡÷|üyT˚ düTKeTT. eTq dü«s¡÷|üeTT XÊX¯«‘·eTT ≈£L&Ü. n+<äT#˚‘· düTKeTT XÊX¯«‘·eTT. n$<ë´+<Ûøä ±s¡eTTq nC≤„qeTT˝À ñqï eTqdüT‡ Ä‘·àqT eT]∫q dæ‹ ú Äq+<äeTj·Tø√X¯eTT. Ç+<äT nC≤„q eè‘·T\Ô ‘√bÕ≥T Äq+<äeè‘·T\Ô T ≈£L&Ü ñ+{≤sTT. BìøÏ ø±s¡DeTT á ø√X¯eTT Ä‘êàq+<äeTT jÓTTø£ÿ | Á ‹ ü _+ãeTT#˚ düŒ è•+|üã&çq~. Çwüe º düTÔ <äsÙ¡ qeTT e\q ø£*>π | Á j æ T· eTqT eè‹Ô e\qqT, <ëìì bı+<äT≥ e\q e#˚Ã dü+‘√wüeTH˚ yÓ÷<ä eè‹Ôe\qqT, <ëìì nqTuÛÑ$+#·T≥ e\q e#˚Ã Á|üyÓ÷<äeTH˚ eè‹Ô e\qqT ãT~∆ n+‘·s¡TàK yÓTÆq|ü&ÉT Äq+<ä s¡÷|ü Á|ü‹_+ãeTTqT düŒ è•+#·T#·Tqï~. ø±ì á Äq+<äeTT ndæsú e ¡ TT. |üse ¡ ÷‘·à | Á ‹ ü _+ã düŒsÙ¡ ˝ÒXe ¯ TT#˚ Ç~ ø£*q Z ~. Çwüº edüTÔe⁄\ e\q ø£*π> ãT~∆ jÓTTø£ÿ @ø±Á>∑‘· nC≤„q ø£è‘·eTT. ø±ì <Ûë´q yêVæ≤ì˝À |üse ¡ ÷‘·à uÛ≤eq dæsú | ¡ & ü ç ãT~∆ @ø±Á>y ∑ TÓ q Æ |ü&ÉT ø£*>π Äq+<äeTT |üse ¡ ÷‘·à~. ø£sèÔ¡ ‘·« uÛÀø£èÔ ‘·«eTT\qT $dü]+® ∫q Äq+<äeTT Ç~. H˚qT düTœì, H˚qT uÛÀø£q Ô T, H˚qT Äq+<äs÷ ¡ |ü⁄&ÉqT nqT $ø±s¡eTT\T Ä‘·à≈£î ñ+&Ée⁄. dü«j·T+CÀ´‹>± }s¡ø£ ñ+&ÉT≥j˚T <ëì <Ûsä à¡ eTT. ø√X¯eT+fÒH˚ nÁ|øü ±X¯‘«· eTT. n+fÒ dü«j·T+ | Á øü ±X¯+ ˝Òì~. n$, Ç$ nqãs¡T>∑T ãVüQﬁ¯ eè‘·T\Ô T ˇø£ #√≥ #˚] ø√X¯eTT>± |æ\eã&É‘êsTT. ø£qTø£ ø√X¯eTTq+<äT Äq+<äyT˚ <ÓH ’ ê eè‹Ô jÓTTø£ÿ s¡÷|üyT˚ . XÊX¯«‘· düTKeTT ø±<äT. düTKeTT ˝Òì dæ‹ ú ì <äT'KeT+{≤eTT. eè‘·T\Ô qT+&ç dü+øÁ $ £ T+∫q düTKeTT XÊX¯«‘·eTT ø±<äT ø£qTø£ Ä düTKeTT yÓqTyÓ+≥H˚ <äT'KeTT dü+ÁbÕ|æÔ+#·TqT. düTKeTTq≈£î kÕúqeTT eTq dü«s¡÷|üeTT. <ëìì e<ä* düTKeTT ø=s¡≈î£ ãj·T≥ yÓ<≈ä î£ ≥ nC≤„q ø±s¡´eTT. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 66

H˚HÓe&ÉqT?

-4-

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 7

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

<ÛëHê´<äT\T>±ì, ø°]Ô | Á ‹ ü wü\˜ T>±ì, ˝Àø£ $wüj÷ · \T>±ì, yÓ÷ø£øå ±+ø£>å ±ì, <˚e⁄ì >∑T]+∫q }Vü≤\Tø±ì @M ñ+&Ée⁄. á düTK+ <˚ìe\¢ ø£*–+~? ÄbÕ~+#·{≤ìøÏ @ ø±s¡DeTT ˝Ò∑T]+∫ õC≤„d‘ü √ (open mind, learning mind) XÁ < ¯ ‘∆ä √ (sincere) nH˚«wüD #Ój÷ · ´*, düTwüß|æÔ düTU≤ìï C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú À eTq+ m+<äT≈£î nqTuÛe Ñ +˝ÀìøÏ ‘Ó#T· Ãø√˝Òø£ b˛‘·THêï+ nH˚<ëìMT<ä ≈£îå Dí+>±, ì•‘·+>±, $#·øD å£ ≤ ãT~∆‘√ |ü]o*+#ê*. <˚ìø¬ H ’ ê ≈£îå Dí+>± |ü]o*+#·&ÜìøÏ ˇ‹Ôﬁó¯ ﬂ ˝Òì, dü«‘·+‘Á +· >± ñ+&˚ eTqdüT‡ (free mind, unconditioned mind) ø±yê*. | Á d ü Tü ‘Ô +· n≥Te+{Ï eTqdüT eTq≈£î ñ qï<ë? | Á d ü Tü ‘Ô +· eTq+ >∑&TÉ |ü⁄‘·Tqï <Óq ’ +~q J$‘·+˝À eTqdüT‡ m\¢|ü &É÷ ˇ‹Ôﬁﬂ¯eT<Û´ä dü+|òTü s¡¸D≤‘·àø£+>± ñ+~ (continuous state of conflict in the mind), Ç≥Te+{Ï eTqdü T ‡ ‘ √ eTq+ @ $wü j · T eTTq÷ ≈£ L &Ü dü T ì•‘· + >± |ü]o*+#·˝e Ò TT. eTq≈£î |ü]o\q≈£î n+<äTu≤≥T˝À ñqï~ eTqdüT‡ ˇø£ÿfÒ. n~ ˇ‹Ôﬁﬂ¯ eT<Û´ä q\T>∑T‘√+~. ˇ‹Ôﬁó¯ ﬂ ˝Òì, dü«‘·+‘Á +· >± ñ+&˚ eTqdüTq ‡ T yÓTT<ä≥ eTq+ bı+<ë*. ‘·sT¡ yê‘· Äs√>∑´ø£sy ¡ TÓ q Æ eTqdüT‡ <ë«sê $wüj÷ · ìï |ü]o*+#˚+<äT≈£î M\e⁄‘·T+~. Ä<Ûë´‹àø£‘· n+fÒ ˇø£ $wüj÷ · ìï ñqï~ ñ qï≥T¢ |ü]o*+#·>*∑ >π kÕeTs¡´ú +. ø£ﬁ+¯ ø£+˝Òì eTqdüTì ‡ bı+<ä≥+ Ä<Ûë´‹àø£ Jeq+˝À yÓTT<ä{Ï yÓT≥Tº, ∫e] yÓT≥Tº. ø±ì <ëìì bı+<ä≥+ m˝≤? øÏw ¢ y ºü TÓ q Æ øÁ ‘£ T· e⁄\ <ë«sêqT, |ü$‘Á H · êeT+ »|æ+#·≥+ e˝≤¢, ˇø£ qeTàø±ìï Ä#·]+#·≥+ e˝≤¢, Ä˝À∫+#·≥+ e˝≤¢, uÛÖ‹ø£ | Á øÁü j Ï T· \ <ë«sêq÷, XÊg |üsq ¡ƒ + <ë«sêq÷, ˝Òø£ z >∑Ts¡Te⁄ ˝Òø£ s¡ø≈å£ î£ ì | Á e ü #·Hê\qT Ä#·]+#·≥+ <ë«sêq÷ ø£ﬁ+¯ ø£+ ˝Òì eTqdüT‡ì bı+<ä>∑\e÷ nH˚~ |ü]o*+#ê*. ˝Ò<ë Á|üdüTÔ‘·+ eTq+ >∑&TÉ |ü⁄‘·Tqï Jeq $<Ûëq+ nXÊ+‹øÏ <ë]rk˛Ô+~ ø£qTø£, eTq Jeq$<ÛëHêìï düeT÷\+>± e÷s¡TÃø√yê˝≤ nH˚ <ëìì ≈£L&Ü |ü]o*+#ê*. me] J$‘êìï yêπs eT\#·Tø√yê*. me] eTqXÊÙ+‹ì yêπs J$‘êìï |ü]o*+∫ ø£w| ºü & ü ç ‘Ó#T· Ãø√yê*. n~ Ç‘·sT¡ \T | ô fÒº _Ûøå£ ø±<äT. J$‘·+ n+fÒ Ç‘·sT¡ \‘√ eTq≈£îqï dü+ã+<Û+ä . | Á d ü Tü ‘Ô +· Ä dü+ã+<Û+ä m˝≤ ñ+<√ eTq+ |ü]o*+#ê*. eTq+ eTq >∑T]+∫, Ç‘·sT¡ \ >∑T]+∫

nedüse ¡ TT. n‹>± XÊgeTT\T #·~$q yê]øÏ Ä‘·à edüTe Ô ⁄ <=s¡ø< £ Tä , dü]ø£<ë njÓ÷eTj·TeTT˝À |ü&TÉ ≥ ‘·<´ä∏ eTT. >Á +∑ <∏e ä TT\ ø£+f… >∑Ts¡Te⁄ nqTÁ>V ∑ ≤ü eTT e\qH˚ kÕ<Û≈ä î£ ì˝À ì>∑÷&Ûe É TT>± ñqï X¯øÔÏ y˚T˝§ÿ\Œã&ÉT‘·T+~.

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 8

H˚HÓe&ÉqT?

24e | Á Xü ï¯ . düTKeTqTq~ @~? uÛ>Ñ y ∑ êHé : düTKeTqTq~ Ä‘·àdü«s¡÷|üyT˚ . düTKeTTqT Ä‘·àdü«s¡÷|üeTTqT

- 4A -

y˚sT¡ >±e⁄. | Á | ü +ü #·eTTq ˇø£ÿ edüTe Ô ⁄˝ÀqT ªdüTKeTTµ nqTq~ ˝Ò∑T#·Tqï<ì ä ‘·\+#·T#·THêïeTT. eTqdüT‡ ãj·T{ÏøÏ b˛e⁄q|ü⁄&ÉT <äT'KeTqTuÛ$ Ñ +#·T#·Tqï~. yêdüe Ô eTTq eTq ø√]ø£\T rs¡q|ü⁄&ÉT <äT'KeTqTuÛ$ Ñ +#·T#·Tqï~. yêdüe Ô eTTq eTq ø√]ø£\T r]q|ü⁄&Ó\¢ eTqdüT‡ j·T<∏ëkÕúqeTTq≈£î eTs¡* Ä‘·à düTKeTTH˚ nqTuÛ$ Ñ +#·T #·Tqï~. n≥T˝Ò ìÁ<ë, düe÷~Û, eT÷sêÃø¤ ±\eTTq+<äTqT, Ç#·Ã–+∫q edüTe Ô ⁄ \_Û + ∫q|ü ⁄ &É T qT, $s¡ T <ä ∆ $wü j · T eTT\≈£ î Vü ‰ ì nsTTq|ü ⁄ &É T qT, eTqdü+‡ ‘·sT¡ àKyÓTÆ Ä‘·àdüTKeTTH˚ nqTuÛ$ Ñ +#·T#·Tqï~. á $<Ûe ä TT>∑ eTqdüT‡ Ä‘·àqT e<ä* ãj·T{ÏøÏ b˛e⁄≥j·TT ˝À|ü*øÏ eTs¡\T≥j·TT m&É‘+Ó |ü⁄ ˝Òø£ #·]+#·T#·Tqï~. e Á ÷ìÁø+Ï <ä ˙&É düTKeTT>± qTqï~. ãj·T≥ dü÷s¡´‘ê|üeTT ≈Á L £ s¡eTT>± qTqï~. ãj·T≥ ‹s¡T>∑Tyê&ÉT ˙&É≈î£ b˛sTT #·\< ¢ q ä eTqTuÛ$ Ñ +#·T#·THêï&TÉ . ø=+#ÓeTTùd|üøÿ£ &É qT+&ç ‘·sT¡ yê‘· yÓ\T|ü*øÏ e∫Ã ñwüøÁí ös¡´eTTqT ‘êﬁ¯C≤\ø£ eTs¡\ e Á ÷ìÁø+Ï ~øÏ e#·TÃ#T· Hêï&TÉ . á $<Ûe ä TT>∑ ˙&É˝À qT+&ç m+&É˝ÀìøÏ b˛sTT, m+&É˝ÀqT+&ç ˙&É˝ÀìøÏ e#·TÃ#T· Hêï&TÉ . Ç≥T¢ #˚jT· Tyê&ÉT n$y˚ø.Ï $y˚øj Ï ÷ Ó ˙&ÉqT $&ç∫b˛&ÉT. nfÒ¢ C≤„ì eTqdüT‡ ÁãVü≤àeTTqT e<ä\<äT ø±ì nC≤„ì eTqk˛‡ | Á | ü +ü #·eT+<äT ø£èwæ #˚dæ <äT'K|ü&TÉ #·T ã Á Vü≤àeTT˝ÀìøÏ ø=+#ÓeTTùd|ü⁄ e÷Á‘e · TT ‹]–e∫Ã düTKeTqTuÛ$ Ñ +#·T#·T qTqï~. »>∑eTqTq~ ‘·\+|ü⁄ e÷Á‘y · T˚ . »>∑eTT eTs¡T>∑>T∑ q|ü&ÉT nq>± ‘·\+|ü⁄\T ˝Òq|ü&ÉT eTqkÕ‡q+<äeTqTuÛÑ $+#·T#·Tqï~. »>∑eTT ‘√#·Tq|ü⁄&ÉT <äT'KeTqTuÛ$ Ñ +#·T#·Tqï~. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 65

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

22e | Á Xü ï¯ . C≤Á>‘∑ ≈Ô· î£ dü«|üïeTTq≈£î uÛ<Ò e ä TT ˝Ò<ë?

#Ó|Œæ jT· T+&ÉT≥#˚ eTH√ìÁ>V ∑ ≤ü y˚T XÊgeTT\ #·se ¡ T dæ<ë∆+‘·eTì ‘Ó*dæø=qï ‘·sT¡ yê‘· XÊgeTT\qT ‘·T~˝Òø£ #·V∑ ≤ü eTT ø=s¡≈î£ ªH˚qT me&ÉqT?µ nì ‘·q˝À $#ê]+|üe˝…H˚ ø±ì XÊgeTT˝˝À HÓ≥T¢ $#ê]+|üq>∑TqT? ‘·qTï ‘·q C≤„qH˚‘Á e · TT#˚‘· ‘êH˚>< ∑ ë ‘Ó*dæø√e˝…qT? ª‘êqTµ |ü+#·ø√X¯eTT\ ˝À|ü\ qTqï~. XÊgeTT˝À, |ü+#·ø√X¯eTT\≈£î yÓ\T|ü\ qTqï$. ø£qTø£ |ü+#·ø√X¯eTT\ < Á √dæy∫ ’Ó , $#ê]+∫ ‘Ó*j·Te\dæq ‘·qTï XÊgeTT\+<äT yÓ<≈ä î£ ≥ e´s¡e ú TT. ˇø£|ü &ÉT H˚]Ãqyêì qìï{ì Ï eTs¡ee\dæ e#·TÃqT. $es¡D : $wüj·÷ø£s¡¸D\ qT+&ç eTqdüT‡qT <ä÷s¡eTT #˚dæø=qT≥≈£îqT yÓs’ ê>∑´eTT‘√ ≈£L&çq ìX¯Ã\‘·«eTTqT kÕ~Û+#·Tø=s¡≈î£ qT XÊÅkÕÔ<´äÛ j·TqeTT ø=+‘·

Ä˝À#·q\‘√ }Vü‰Á|ü‹eT\T (mental images) n\T¢ø=ì yê{Ï‘√ dü+ã+<Ûä+ ô|≥Tºø=+≥THêïeTT. H˚qT miT|ü⁄>± ñHêïqT, u≤>± #·<äTe⁄≈£îHêïqT, Hê ≈£î≥T+ã+ >=|üŒ~, Hê |æ\\¢ T ‘Ó*yÓq ’ yêﬁ¯óﬂ, Hê≈£î ø°],Ô | Á ‹ ü wü,˜ dü+|òTü +˝À |ü\T≈£îã&ç ñ+~. ìØí‘· düeTj·÷\˝À H˚qT <Óe ’ bÁ Õs¡q ú #˚kÕÔqT nH˚e˙ï ø£*|æ }Vü‰| Á ‹ ü eT ne⁄‘·T+~. Ç~ øπ e\+ e÷qdæø£ ø£\Œq, Ä˝À#·q\ n*¢ø,£ yêdüe Ô +˝À BìøÏ ndæ‘Ô «· + ˝Ò∑&| ç q æ yêﬁ¯óﬂ | ùÁ eT‘√ Ç‘·sT¡ \‘√ dü+ã+<Û+ä | ô ≥Tºø=H˚ M\T+<ë? kÕ«s¡| ú Pü ]‘· Jeq+ e÷ì, | ùÁ eT‘√ J$ùdÔ eTq≈£î ø£ﬁ+¯ ø£+˝Òì eTqdüT‡ dæ~d ∆ Tü +Ô <ë nH˚~ ì•‘·+>± |ü]o*+#ê*. | Á d ü Tü ‘Ô +· eTq+ eTq düTK+ ø√dü+ Ç‘·sT¡ \qT yê&ÉTø=+≥THêïe÷ ˝Òø£ | ùÁ $TdüTH Ô êïe÷ nH˚~ #·÷#·Tø√yê*. ªªH˚qTµµ (ego) ñqï+‘·ø±\+ <ëìøÏ Ç‘·s¡T\T ñ+{≤s¡T. ªH˚qTµ }Vü‰Á|ü‹eT\qT ñ‘·Œ‹Ô #˚d÷ ü H Ô ˚ ñ+≥T+~. nq>± Ä˝À#·q\˝À n*¢ø£ ˝Òø£ ø£\Œq #˚d÷ ü H Ô ˚ ñ+≥T+~. ªªH˚qTµµ (ego) Ä˝À#·q\ n*¢ø£ #˚d ù øπ +Á<+ä ø£qTø£, n~ ñqï+‘·ø±\+ | ùÁ eT nH˚~ kÕ<Ûä´|ü&É<äT. kÕe÷q´+>± eTq+ yÓ÷Vü‰ìï (attachment) Áù|eT nqT≈£î+{≤+, yÓ÷Vü≤+˝À ne‘·* $wüj÷ · ìï eTq#˚‹˝À | ô ≥Tºø=ì (possesÁ ´· + Vü≤]+#˚ >∑TD+ ñ+~. yÓ÷Vü≤+˝À Ç‘·sT¡ \ qT+&ç siveness) <ëì kÕ«‘·+‘ @<√ bı+<äT<ë+ (expectation) nH˚~ ‘·|Œü ≈î£ +&Ü ñ+≥T+~. ˇø£yﬁ˚ ¯ yêﬁ¯óﬂ nqT≈£îqï~ bı+<ä˝øÒ b£ ˛‘˚ ø√|ü+ (anger) <äT'K+ (misery) ekÕÔsTT. n+<äT#˚‘· yÓ÷Vü≤+ | ùÁ eT m˝≤ ne⁄‘·T+~? ì»+>± | ùÁ eT‘·‘«Ô· + ñ+fÒ n~ @ |ü]dæ‘ú T· \ ˝ÀqT <äT'U≤ìøÏ <ë]rj·T<äT. s√p eTq≈£î ø£*π> e÷qdæø£ >±j·÷\T

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 64

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 9

H˚HÓe&ÉqT?

uÛ>Ñ y ∑ êHé : C≤Á>‘∑ · Bs¡ÈeTT— dü«|üïeTT ø£Då øÏ e£ T>∑T≥ ‘·|Œü y˚sT¡ uÛ<Ò eä TT ˝Ò‘∑ T· q Ô +<äT »s¡T>∑T e´eVü‰s¡eTT\ìïjT· T m+‘· ì»eTT>± ‘√#·T#·Tqïy√ n+‘· ì»eTT>±H˚ dü«|üïeTTq+<äT »s¡T>∑T e´eVü‰s¡eTT\TqT dü«|üïø±\eTTq ‘√#·T#·Tqï$. eTqdüT‡ dü«|üïeTTq+<äT y˚s=ø£ X¯Øs¡eTTqT <ë\TÃ#·Tqï~. C≤Á>∑‘·‡«|üïeTT\T ¬s+{Ï˝À @ø£ø±\eTTqH˚ ‘·\+|ü⁄\T HêeTs¡÷|üeTT\T ø£\T>∑T#·Tqï$. $es¡D : eTqeTT C≤Á > ∑ < ä e dü ú q T ì»eTqTø=ì dü « |ü ï e TTqT Á u Û ≤ +‹ nqTø=+{≤eTT. nC≤„qeTT˝À ñ+&ÉT @ nedüú nsTTqq÷ ìÁ<ëedüúj˚T. C≤Á>‘∑ ‡· «|üï >±&ÛÉ ìÁ<ëedü\ú T eT÷&ÉTq÷ u Á ≤Û +‘·T˝Ò. Ä‘·à˝À y˚T˝§ÿqï|ü &ÉT á eT÷&ÉT nedü\ú ˝À ñqï eTH√ yê´bÕs¡eTT ªªø£\µµj·Tì ‘Ó*dæø=+{≤eTT. dü«|üïeTT ˝Àì eTH√ yê´bÕs¡eTT ø£D å øÏ e £ TT. C≤Á>‘∑ T· ˝Ô Àì eTH√ yê´bÕs¡eTT Bs¡ÈeTT. Ç+‹j˚T s¬ +{ÏøÏ uÛ< Ò e ä TT.

23e Á|üX¯ï. eTTeTT≈£åîe⁄\≈£î XÊÅkÕÔ<Ûä´j·TqeTT #˚‘· Á|üjÓ÷»qeTTqï<ë? uÛ>Ñ y ∑ êHé : @ XÊgeT+<äTqT eTTøÏÔ bı+<äT≥≈£î eTqdüTq‡ T ˝Àãs¡#T· ø√e˝…qì

-5 -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

$#ês¡D˝À ‘·–,Z Ä‘·à˝À dæ‹ ú bı+~q ‘·sT¡ yê‘· e÷qdæøe £ TT>± >±j·T|ü&˚ yê&ÉT+&É&TÉ . ªª$T<Ûë´H˚qTµµ Ä˝À#·q\ øπ +Á<+ä ø£qTø£, Ä˝À#·q\ e\¢ nXÊ+‹, <äT'K+ ek˛Ô+~ ø£qTø£ Ä ªH˚qTµ jÓTTø£ÿ dü«uÛ≤e+ >∑T]+∫ $#ê]+#ê*. | Á ‹ ü yês¡T ªªH˚qTµµ ªªH˚qTµµ nq≥+ düs«¡ kÕe÷q´+. ø±ì á ªªH˚qTµµ nH˚ |ü<+ä X¯ØsêìøÏ dü+øπ ‘·eTT>± yê&Éã&çq~. nq>± kÕe÷qT´&ÉT ªªH˚qTµµ nHêï&+É fÒ ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nì n‘·ì ñ<˚X› ´¯ eTT. ˙e⁄, yê&ÉT nqï|ü &ÉT ≈£L&Ü yê] X¯Øsê\qT <äèwæ˝º À | ô ≥Tºø=ì nqïe÷≥˝Ò. ˝Àø£ e´eVü‰sêìøÏ ˇø£ X¯ØsêìøÏ ˇø£ ù|s¡T ô|≥ºã&ÉT‘·T+~. ø±ì Ä ù|s¡T‘√ |æ*∫q|ü&ÉT n‘·ì | Á ‹ ü düŒ+<äq ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nH˚ uÛ≤eeTT‘√H˚ ñ+≥T+~. yÓTT‘·+Ô n+<äs÷ ¡ Ç<˚ uÛ≤eq‘√ ñHêïsT¡ ø£qTø£, Ç~ yê]˝À J]í+#·T≈£îb˛sTT+~ ø£qTø£ á uÛ≤eq ‘·|ü nì #Ó|Œæ Hê, yês¡T qeTàs¡T. »&ÉyTÓ q Æ <˚V≤ü eTT ªªH˚qTµµ ªªH˚qTµµ nq>∑\<ë! eT] á ªªH˚qTµµ nH˚~ mes¡T? ªªH˚qTµµ nq>± ªªmiTø£µµ≈£î dü+øπ ‘·+ nH˚ nqTuÛe Ñ C≤„q+ ñqïyêﬁ¯óﬂ ns¡T<äT. M≥ìï{ì Ï |ü]o*+#·≥+ $#ês¡D˝À ˇø£ uÛ≤>∑+. Ä<Ûë´‹àø£‘· <Óq ’ +~q düeTdü´\≈£î |ü]cÕÿs¡+ #·÷|ü>\∑ >±*. Ç~ $#ês¡D e\¢ ø£\T>∑T‘·T+~. ªªH˚qT ñHêïqTµµ nH˚~ düVü≤»dæú‹. ªªH˚qT e÷qe⁄&ÉqTµµ, ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nqï|ü &ÉT #Ó‘’ q · ´+ (consciousness) |ü]$T‘·+ ne⁄‘·T+~. á |ü]$T‹ qT+&ç ªªn|ü]$T‘· #Ó’‘·q´eTTµµqT #˚s¡Tø=qT≥≈£î Ä‘·àC≤„qeTT nedüse ¡ TT. l s¡eTDT\ Ä‘·à$#ês¡D e÷s¡e Z TT á Ä‘·àC≤„q düeTTbÕs¡q ® ≈£î <√Vü≤<ä|& ü TÉ ‘·T+~. ªªH˚qT me&ÉqT?µµ nH˚ | Á Xü ï¯ eTqdüTq ‡ T ‘·q eT÷\yÓTq Æ <Óe ’ ‘·«+ e<ä≈› î£ rdüT≈£îyÓﬁó¯ ‘·T+~.

uÛ≤$+#·T Je⁄&ÉT | Á ‘ü ´˚ ø£eTT>± nqTÁ>V ∑ ‰ü ìï bı+<ë\ì ‘·\TkÕÔ&TÉ . Ä‘·à≈£î nq´edüTe Ô +≥÷ @MT ˝ÒV ∑ ≤ü dü«s¡÷|üeTT. ‘·q eTqdüT≈‡ î£ ‘êqT >∑Ts¡TyÓ’qyê&ÉT ì»yÓTÆq uÛÑ≈£îÔ&ÉT, ì»yÓTÆq >∑Ts¡Te⁄. e÷qe⁄ì>± ne‘·]+∫q áX¯«s¡T&ÉT >∑Ts¡Ts¡÷|ü⁄&Ó’ e÷qe⁄ì nC≤„Hêìï ‘=\–kÕÔ&TÉ . ≈£sT¡ D jÓTTø£ÿ |üsy ¡ ÷ Ó qï‘· s¡÷|üyT˚ eTÚqeTT. >∑Ts¡Te⁄ eTÚqeTT>± ñ+fÒ •wüß´ì eTqdüT‡ <ëìø£+fÒ |ü$‘Á e · Te⁄‘·T+~. >∑Ts¡Te⁄ •wüß´ì jÓTTø£ÿ <√wüu÷ ÑÛ sTTwüy º TÓ q Æ <äèwæì º ‘·q≈£î ‘êH˚ ‘Ó*dæø=H˚≥≥T¢ #˚dæ Ä+‘·s´¡ eTT˝À Ä‘·à kÕøå±‘êÿs¡eTT ø£*π>es¡≈£î n‘·ìì dü]j·T>∑T e÷s¡ZeTT˝À q&ÉT|ü⁄‘ê&ÉT. <ë]˝Àì n&É+¶ ≈£î\qT ‘=\–kÕÔ&TÉ . dü± >∑Ts¡T ø£è|ü ø√düeTT @ø±Á>∑ ∫‘·e Ô TT‘√ rÁe kÕ<Ûq ä #˚dæ Ä‘·à <äsÙ¡ HêìøÏ <ë]ì düT>∑eT+ #˚døæ =Hê*.

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 10

H˚HÓe&ÉqT?

- 5A -

21e | Á Xü ï¯ . eTTøÏìÔ ø√s¡TyêìøÏ ‘·‘«Ô· eTT $#ês¡D ÄeX¯´ø£e÷? uÛ>Ñ y ∑ êHé : #Ó‘Ô· q÷&çÃ bÕs¡yj ˚ T· e\dæq yêìøÏ <ëìì |üØøÏ+å #·T≥#˚H≥ Ó T¢ | Á j ü ÷ Ó »qeTT ˝Ò<√ nfÒ¢ ‘·HïÓ sT¡ +>∑>√s¡Tyê&ÉT ‘·qTï eTs¡T>∑T|üs# ¡ T· ‘·‘«· eTT\ qìï{Ïì ≈£L]Ã Á‘√dæbÕs¡y˚j·Tø£, Ç$ Çìïj·Tì ˝…øÏÿ+#·T≥#˚‘·>±ì, yêì >∑TDeTT\qT |üØøÏ+å #·T≥#˚‘· >±ì ˝≤uÛe Ñ TT ˝Ò∑T|üsT¡ #·T nHê‘·à ‘·‘«Ô· eTT\ $#ês¡D #˚d ù yê&ÉT n$<ä´ |ü≥Tº˝À ñqïf.¢Ò n{Ïº $#ês¡D $#ês¡Dj˚T ø±<äT. n~ eTqdüTq ‡ T ãVæ≤s¡TàK |üs∫ ¡ kÕ<Ûq ä | ù s¡T‘√ $\TyÓq ’ düeTj·÷ìï eè<Ûë |üsT¡ düT+Ô ~. n≥Te+{Ï yê{Ï CÀ*øÏ yÓﬁﬂ≈¯ L £ &É∑÷]Ã $#ês¡DqT #˚dæ Ä‘·àedüTe Ô ⁄qT $X¯<ä |üsT¡ #·Tø=qø£ b˛‘˚ eTqeTT <ë] ‘·|ŒæqfÒ.¢ n$<ä´ m#·Ã≥ qT+&ç e∫Ãq~? nqT $#ês¡D eTqπø˝? n$<ä´qT m≥T¢ q•+|ü#j ˚ T· e˝…qT? nqT $#ês¡Dj˚T ì» $#ês¡D. ‘êqT ø±ì <ëìì yÓTT<ä\+{≤ HêX¯qeTT #˚jT· T $#ês¡D #˚j÷ · *. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 63

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

H˚HÓe&ÉqT?

yÓs’ ê>∑´+, uÀ<Û,ä ñ|üs‘¡ T· \T |üsd ¡ Œü s+¡ dü+ã+~Û+∫qy˚ nsTT ñqï$. M{Ï e\q eTqdüT‡ ìX¯Ã\eT>∑TqT. <˚ìj·T+<äTqT ÄX¯ ˝Ò≈î£ +&ÉT≥ |üsy¡ s’Ó ê>∑´eTT. uÀ<Û‘ä √ ≈£L&çq yÓs’ ê>∑´eTT e\q düs«¡ <ë | Á »ü q „ T ø£*–j·TT+<äTeTT. yÓs’ ê>∑´eTT e\q <˚ìj·T+<äTqT ÄdüøÔÏ ˝Ò≈î£ +&ÉT≥, düeTdüe Ô TTqT ‘·èDeTT e˝… ‘·\#·T≥ qT+&ÉTqT. nH˚ø£ »qàø£è‘·|⁄ü D´sê•#˚ yÓs’ ê>∑´eTT \ã∆eT>∑TqT. yÓs’ ê>∑´ C≤«\˝À $wüjT˚ #·Ã\¤ ìïjT· T <ä>e ∆∑ TT\>∑TqT. dü«dü«s¡÷|ü C≤„qeTT˝Òì yÓs’ ê>∑´eTT eT÷&ÛÉ yÓ’sê>∑´eTT. ìs¡+‘·s¡eTT Á|ües¡úe÷qeT>∑T#·Tqï nq+‘· $wüj˚T#·Ã¤qT, uÀ<Ûäj·TT‘· yÓ’sê>∑´eTH˚ K&ÉZeTT‘√ #Û˚~+#·e˝…qT. yÓ’sê>∑´eTT ì»eTT>± qT+&ÉTyêìøÏ |ò\ü eTT Ä‘·àC≤„qeTT<äsTT+#·≥y˚T. düø˝£ ≤Vü≤+ø±s¡HêX¯yT˚ uÀ<Û.ä

Ä‘·àC≤„qyÓT+<äT≈£î nedüs¡eTT?

20e | Á Xü ï¯ . uÛ>Ñ e ∑ +‘·TìøÏ >±ì, >∑Ts¡TìøÏ >±ì ˇø£ Je⁄ì eTT≈£îìÔ #˚jT· kÕ<Û´ä eTT ø£<ë? uÛ>Ñ y ∑ êHé : áX¯ó&ÉT >∑Ts¡T&ÉTqT eTTøÏÔ #˚sT¡ e÷s¡eZ TTqT p|ü⁄yêπs >±ì ‘êy˚T Je⁄ì eTTøÏì Ô CÒsT¡ Ãyês¡T >±s¡T. j·T<Ûës¡e ú TT>∑ áX¯ó&ÉTqT >∑Ts¡T&ÉTqT y˚iT ø±s¡T. |ü⁄*H√≥ã&çq<Ó≥T¢ ‹]– sê<√ nfÒ¢ >∑Ts¡Tø£{≤ø£< å èä wæì º |ü&q ç yês¡‘ì · #˚ s¡ø+åÏ |üã&ÉT<äTsπ >±ì mqï{øÏ ì Ï n‘·ì#˚ $&ÉTeã&ÉsT¡ . nsTTqqT ˇø=ÿø£ÿs¡TqT ‘·eT | Á j ü T· ‘·ïeTTqH˚ <Óe ’ eTT ˝Òø£ >∑Ts¡T&ÉT #·÷|æq <ë] ‘=\>∑ø£ nqTdü]+∫ eTTøÏì Ô CÒsT¡ ø√e˝…qT. ‘·qTï ‘êH˚ ‘·q C≤„q#·≈îå£ e⁄#˚ #·÷#·Tø√e˝…qT>±ì Ç‘·sT¡ \ <ë«sê #·÷#·Tf…≥T¢? sêeTT&ÉT ‘·qTï sêeTT&Éì ‘Ó*dæø=qT≥ ø£<e ›ä TT ø±e˝…H√! $es¡D : ã+<Ûä ∫+‘·, yÓ÷ø£å ∫+‘· eTqdüTq‡ ≈£î dü+ã+~Û+∫q$ e÷Á‘y· T˚ . ø£qTø£ Je⁄ì eTqdüT˝‡ À ã+<Ûe ä TTqT+&ç $&çe&ÉT≥≈£î rÁe Äsê≥+ ø±yê*. >∑Ts¡Te⁄ düV‰ü j·TeTT nqTÁ>V ∑ ≤ü s¡÷|üeTT˝À m\¢|ü &É÷ ñ+≥T+~. eTqdüTq ‡ T ã+<Ûä u Á ≤Û +‹ qT+&ç ‘=\–+#·T≥≈£î >∑Ts¡Te⁄ <ë] #·÷|æq|ü⁄&ÉT yÓ÷ø£å u Á ≤Û +‹ ≈£L&Ü ‘=\– eTq≈£î dü«s¡÷|üeTT miTø£|& ü TÉ qT. nC≤„ì ˇdü+–q ñ|ü<˚X¯eTT yêÁ>∑÷|ü dü+ø£\Œ ø£ﬁ¯+ø£ j·TTø£ÔyÓTÆ ñ+&ÉTqT. C≤„ì ˇdü>T∑ ñ|ü<X˚ e ¯ TT yêÁ>V ∑ ≤æ ‘·yTÓ Æ ñ+&ÉTqT. X¯Øs¡yT˚ ‘êqì gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 62

-6-

| Á d ü Tü ‘Ô e · TT eTqeTT nC≤„qeTT>± ñqï+<äTe\¢ uÛ< Ò ã ä T~∆ ø£*–, Ç‘·sT¡ \T »>∑‘T· Ô eTq≈£î $&ç>±qT, e´‹]ø£e Ô TT>± ñHêïsH ¡ ˚u Á ≤Û +‹ e\¢ ì‘·´ dü+|òTü s¡¸D eTqdüT‡˝À ø£\T>∑T#·Tqï~. nC≤„qeTTe\¢ düTKeTT u≤Vü≤´eTT>± qTqï<äì ‘·\∫, ø√]ø£\T<äsTT+∫ $wüj÷ · ø£s¸¡ D ø£*–, $wüjT· eTT\qT yÓ+ã&ç+∫ ‘·T<ä≈î£ <äT'KeTT ø=ì‘Ó#T· Ãø=+≥THêïeTT. n+<äT#˚‘· nC≤„qy˚T <äT'KeTTq≈£î ùV≤‘·Te⁄. <äT'KeTT q•+#ê\+fÒ nC≤„qeTT q•+#ê*. nC≤„qeTT q•+#ê\+fÒ Ä‘·àC≤„qeTT ø£\>±*. nC≤„qeTT‘√ CÀ&ç+|üCd Ò q æ ø£sà¡ \ e\¢ yêdüq\T @s¡Œ&ç |ü⁄qs¡®qàùV≤‘·Te⁄˝…’ n+‘·T˝Òì »qà eTs¡D #·Áø£eTH˚ dü+kÕs¡eTT˝À | Á ‹ ü Je⁄&ÉT ∫≈£îÿø=+≥THêï&TÉ . nC≤„qeTTqï+‘·es¡≈î£ uÛ>Ñ e ∑ <ä“ø¤ ÔÏ ≈£L&Ü |òü˝≤ù|ø£å‘√ ≈£L&ç, wüs¡‘·T\‘√ ≈£L&çq dü+ã+<Ûä+ uÛÑ>∑e+‘·Tì‘√ @s¡Œs# ¡ T· ø√yê\ì #·÷kÕÔsT¡ . eTq XÁ j ‚ T· düT‡ >∑T]+∫ nq+‘· #Ó‘’ q · ´e+‘·T&Óq ’ uÛ>Ñ e ∑ +‘·TìøÏ ‘Ó\TkÕ ˝Òø£ |ü]$T‘· miTø£ ø£*– yê´eVü‰]ø£ C≤„q+ (knowledge of the phenomenal reality) >∑\ eTq≈£î ‘Ó\TkÕ! ø£s¡à jÓTTø£ÿ dü«uÛ≤eeTT, ø£s¡Ôè‘·«eTT e\¢ ñqï ø£s¡à|òü˝≤ù|ø£å Je⁄ì ã+~Û+#·T $<ÛëqeTT, ø£s¡à|òü\ ‘ê´>∑eTT bı+<äT≈£îX¯\‘· (skill) Ä‘·àC≤„q+ bı+~q ‘·sT¡ yê‘˚ ‘Ó\TdüT+Ô ~. nq+‘·yÓTÆq ø√]ø£\ e\¢ yêdüq\T @s¡Œ&ç n$ yÓ÷ø£åeTTq≈£î Á|ü‹ ã+<Ûøä e £ Tì Ä‘·àC≤„q+ ø£*–q ‘·sT¡ yê‘˚ ‘Ó\TdüT+Ô ~. yêdüHê ø£j å T· eTTq≈£î, yÓ÷ø£e å TTq≈£î >∑\ n$HêuÛ≤e dü+ã+<Û+ä Ä‘·àC≤„q+ ø£*–q|ü&˚ ‘Ó\TdüT+Ô ~. Ä‘·àC≤„qeTT ø£*–q |æ<| ä ü eTqdüT‡ $wüjT· eTT\ yÓ+≥ yÓ+ã&ç+#·T≥ e÷ìq|ü⁄&ÉT n~ n+‘·sT¡ àKyÓTÆ Ä‘·à˝À dæ‹ ú bı+<äT‘·T+~. eTqdüT‡ m\¢|ü &É÷, ìsê≥+ø£+>± Ä‘·à˝À dæ‹ ú bı+<ä≥y˚T yÓ÷ø£e å TT. bÁ Õ|ü+∫ø£ uÛÀ>∑eTT\ jÓTTø£ÿ nXÊX¯«‘·‘«· eTT, yÓ÷ø£å |ü<e ä TT jÓTTø£ÿ XÊX¯«‘·‘«· eTTô|’ dü+|üPs¡yí TÓ q Æ ne>±Vü≤q ø£\T>∑TqT. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 11

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

HêeTs¡÷bÕ‘·àø£ »>∑‘T· Ô ã Á Vü≤à dü«s¡÷|üeTì Ä‘·àC≤„q+ ø£*–q ‘·sT¡ yê‘˚ ‘Ó\TdüTÔ+~. Ä‘êàHê‘·à $y˚#q · eTT Ä‘·àC≤„qeTT ø£*–q ‘·sT¡ yê‘˚ ‘Ó\TdüT+Ô ~. $•wüº ø£s¡à, $•wüº uÛÑøÏÔ Ä‘·àC≤„qeTT ø£*–q ‘·s¡Tyê‘˚ eTq≈£î ne>±Vü≤q≈£î ekÕÔsTT. $•wüº uÛøÑ ÔÏ n+fÒ uÛ>Ñ e ∑ +‘·T&ÉT ‘·q≈£î _ÛqïeTT ø±<äH˚ dæ‹ ú . $•wüº ø£sà¡ n+fÒ eTqeTT <˚e⁄ì #˚‹˝À |üìeTT≥Tº e÷Á‘y · T˚ nì nqTuÛe Ñ |üPs¡«ø£eTT>± >Á V ∑ ≤æ +∫, ìcÕÿeT ø£sà¡ #˚d,æ ø£sà¡ |ò\ü eTTqT áX¯«sês¡ŒD #˚jT· T≥, ø£sà¡ qT #˚jT· T≥πø eTq≈£î n~Ûø±s¡eTTqï~. ø£sà¡ |ò\ü <ë‘· øπ e\eTT áX¯«s¡T&˚. Ä‘·à C≤„qeTT ø£*–q ‘·s¡Tyê‘· πøe\<˚Vü‰<Ûë´düeTT e\¢ ø£*–q nVü≤+uÛ≤eeTT ˝ÒìedüTe Ô ì ‘Ó*dæ, q•+∫, ãT~∆øÏ Ä‘·à<Ûë´dü ø£*–, n+‘·' ø£sD ¡ eTT Äs√>∑´ø£se ¡ TT>± |üì#˚jT· TqT. ø£s¡àkÕ<Ûäqe\¢ ‘·yÓ÷>∑TDeTT ‘·>∑TZqT. Ä‘·à C≤„q kÕ<Ûäq e\¢ s¡CÀ>∑TDeTT ‘·>T∑ q Z T. $•wüº C≤„qeTT nq>± eTqdüT‡ m\¢|ü &É÷ Ä‘·à˝À dæ‹ ú bı+~ eTH√HêX¯qeT>∑T≥ e\q dü‘«· >∑TDeTT ≈£L&Ü q•+#·TqT. n$<ë´ ø√X¯eTT øπ e\eTT Ä‘·àC≤„qeTT e˝Ò¢ q•+#·TqT. ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqT e÷Á‘y · T˚ µµ nqT nC≤„q eè‹Ô Ä‘·àC≤„qeTT e\qH˚ ‘=\>∑TqT. ø±e⁄q yÓ÷ø£bÁå Õ|æøÔ Ï Ä‘·àC≤„qy˚T X¯sD ¡ ´eTT.

ø±+‹ì, n$T‘êq+<ëìï ˇø£ÿkÕ] eTqdüT˝‡ À nqTuÛ$ Ñ +∫qf…‘Ì¢ ˚ Ä eT<ÛTä s¡ düàè‹ m|ü&É÷ dæsú e ¡ TT>± ñ+&çb˛‘·T+~. eTq #Ó‘’ q · ´ qB | Á y ü êVü≤eTT $y˚øe £ TT, yÓs’ ê>∑´eTT nH˚ >∑≥¢ e\¢ X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´ ~X¯>± | Á e ü Væ≤+#ê*. ‘·T≥º‘T· <ä≈î£ X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´ kÕ>∑se ¡ TT˝À ø£\dæ <ëì‘√ @ø£ e Te⁄‘· T +~. n|ü &É T q~ dü e TTÁ < ä e Te⁄‘· T +~, sê– ã+>±s¡eTe⁄‘·T+~, Je⁄&ÉT •e⁄&Ée⁄‘ê&ÉT, e÷qe⁄&ÉT e÷<Ûe ä ⁄&Ée⁄‘ê&ÉT. eTqdüT‡˝À |ü⁄≥Tº#·Tqï ˇø=ÿø£ÿ Ä˝À#·qqT <ëì eT÷\eTTqH˚ HêX¯qeTT #˚j÷ · *. n+fÒ <ëìì <äT+|üHêX¯qeTT #˚dæ ø£\T|ü⁄yÓTTø£ÿe˝… @] bÕs¡yj ˚ ÷ · *. Ä $<Ûe ä TT>± #˚j÷ · \H˚ dü+ø£\ŒeTT yÓs’ ê>∑´eTT ø£*q Z |ü&˚ ø£\TZ‘T· +~. ndü\T n{Ïº dü+ø£\ŒyT˚ yÓs’ ê>∑´eTT. ˇø=ÿø£ÿ ‘·\+|ü⁄qT Ä $<Ûe ä TT>± eT÷\eTT˝ÀìøÏ yÓ [ ﬂ HêX¯ q eTT #˚ d æ q Hê&É T ‘· \ +|ü ⁄ \ yÓ T T\ø£ \ T HêX¯qeTe⁄‘êsTT— ø£qTø£ øÁ =‘·Ô ‘·\+|ü⁄\T |ü⁄≥ºe⁄. n$ |ü⁄≥Tº#T· qï eT÷\eTTô|’ eTqdüT‡ ì\∫ eTH√eT÷\yÓTq Æ ªª‘êqTµµ | Á øü ±•düT+Ô ~. u≤Vü≤´ edüTe Ô ⁄\+<äT ÄdüøÔÏ ˝Ò≈î£ +&ÉT≥ yÓs’ ê>∑´eTT. Ä+‘·]ø£ edüTe Ô ⁄\>∑T nVü≤+ø±sê<äT\ j·T+<äT dü+>∑eTeTT ˝Ò≈£î+&ÉT≥ |üs¡yÓ’sê>∑´eTT. nq>± yÓ’sê>∑´eTT eTqdüT‡˝À »s¡>±*. n+‘˚ø±ì dü«<Ûäsêàìï $&ç∫ô|{Ïº uÛÖ‹ø£ |ü]düsê\qT e÷s¡TÃø√e≥+ ø±<äT. eTqdüT‡ $wüj÷ · ø£s¸¡ D ˝Ò≈î£ +&Ü ãVæ≤s¡TàK+ ø±≈£î+&Ü #·÷#·Tø√e≥y˚T yÓs’ ê>∑´eTT. Ç+{Ïì, Ç˝≤¢*ì e<ä\T≥ yÓs’ ê>∑´eTT ø±<äT. n+‘·d+‡ü >∑eTeTT\T, u≤Vü≤´ dü+>∑eTeTT\T |ü]‘·´õ+#·≥y˚T ì»yÓTq Æ yÓs’ ê>∑´eTT. nHê‘·àqT $&ç∫| ô ≥º≥y˚T yÓs’ ê>∑´eTT. ‘·q nVü≤+ø±sêìï $&ç∫ | ô ≥º≥y˚T yÓs’ ê>∑´eTT. eTqeTT <˚V≤ü eTT‘√ ‘ê<ë‘·à´+ #Ó+<ä≈î£ +&Ü Bì ø£sà¡ e\¢ »]π> düTK<äT'U≤\qT n+≥≈£î+&Ü ‘·≥düú+>± ñ+&É≥+ yÓ’sê>∑´eTT. (choiceless awareness, witnessing consciousness) dü+– |ü⁄s¡Twüß&ÉT ã<äT& ∆ >É T∑ #·THêï&TÉ . ìdü+‡ – düTœj·T>∑T#·THêï&TÉ . n+<äT#˚ düTKeTTqT ø√s¡Tyê&ÉT nHê‘·à‘√ dü+>∑eTTqT ‘·´õ+|üe˝…qT. düø\£ kÕ<Ûq ä ˝ÀqT yÓs’ ê>∑´y˚T | Á < ü ëÛ qeTT. yÓs’ ê>∑´eTT, uÀ<Ûä ñqï|ü &ÉT Je⁄&ÉT |üøe åÏ ˝… nHê‘·à ø=+&É\qT <ë{Ïb˛e⁄qT.

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 12

H˚HÓe&ÉqT?

- 6A -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 61

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

yÓ÷ø£å ø±s¡D kÕ<ÛäqeTT\‘√ n+‘·s¡+>∑eTTq+<äT uÛÑøÏÔ ÁX‚wüºyÓTÆq~. ìs¡+‘·s¡ dü«dü«s¡÷bÕqTdü+<Ûëq ∫+‘·qy˚T uÛøÑ .ÔÏ n~ nqq´ uÛøÑ .ÔÏ n{Ïº uÛøÑ j ÔÏ T˚ dü‘·«s¡eTT>± uÛÑ>∑e<äqTÁ>∑Vü≤eTTqT ø£*Z+#·TqT. uÛÑ>∑e+‘·Tìô|’ u≤<Ûä´‘· y˚dq æ |ü⁄&ÉT $~Û @$T #˚dTü +Ô ~? uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT ‘·q ø£+f… _ÛqïeTT>± ˝Ò&Éì ÁãVü‰àqTuÛÑ÷‹ bı+~ ìs¡+‘·s¡eTT ÁãVü≤à˝À s¡$T+#·T≥ $•wüº uÛÑøÏÔ. me«ì eTqdüT‡ $#ês¡D#˚ düÔ+_Û+|üã&ç dü<ä«düTÔe>∑T Ä‘·à qT+&ç $wüj·TeTT\ yÓ’|ü⁄ @ e÷Á‘·eTT #·*+|ü≈î£ +&ÉTH√ n‘·&˚ ñ‘·e Ô T uÛ≈Ñ î£ & Ô TÉ .

∫<ä+ãs¡+ <ä>sZ∑ ¡ }s¡T ªªÇ&ÉjT· Hé bÕ˝ÀÃ]µµ ìyêdæ l •eÁ|øü ±X¯+ |æﬁﬂËÌ $qj·TeTT‘√ ‘·q≈£îqï dü+<˚V≤ü eTT\qT ìeè‹Ô #˚dTü ø=qT≥≈£î 1902˝À uÛ>Ñ y ∑ êHé l s¡eTD eTVü≤]¸ì <ä]Ù+#·Tø=ì 13 | Á Xü ï¯\qT n&ç>¬ qT. uÛ>Ñ y ∑ êHé n|ü&ÉT eTÚqeTT>± qT+&ç dü+»„\‘√qT, |ü\ø£ô|’ Áyêdæ ñ‘·Ôs¡eTT*#ÓÃqT. Ç|ü⁄&ÉqTã+<Ûä | Á Xü ï¯\‘√ ≈£L&ç 28 | Á Xü ï¯˝q ’… $. yê{ÏøÏ uÛ>Ñ y ∑ êHé düe÷<ÛëqeTT\T ≈£î| ¢ +Ôü >±, uÛ≤e>∑]“‘¤ +· >± ñqï+<äTe\¢ kÕe÷q´ uÛ≈Ñ î£ \Ô ≈£î á düe÷<ÛëqeTT\˝À ñqï kÕs¡eTT ‘Ó*j·TT≥˝ÒÑ y ∑ êHé düe÷<ÛëqeTT\≈£î kÕ<Ûës¡D uÛ≈Ñ î£ \Ô ≈£î ns¡e ú Tj˚T´ $<Û+ä >± $es¡D Ç#˚Ã | Á j ü T· ‘·ï+ »]–q~.

19e | Á Xü ï¯ . yÓs’ ê>∑´eTqTq~ @$T?

| Á Xü ï¯ 1. H˚He Ó &ÉqT?

uÛ>Ñ y ∑ êHé : @j˚T ‘·\+|ü⁄\T‘·Œ‹Ô j·T>∑TH√ yêìì düø\£ eTTqT ˇø£ÿ{Ï $&ÉTeø£

uÛ>Ñ y ∑ êHé : dü|<Ôü ëÛ ‘·Te⁄\#˚ H˚sŒ¡ &qç dü÷\ú <˚V≤ü eTTqT ªH˚qTµ>±qT. X¯ã,› düŒsÙ¡ ,

ñ‘·Œ‹Ô kÕúqeTT˝ÀH˚ q•+|üCj Ò T· T≥j˚T yÓs’ ê>∑´eTT. eTT‘Óe Ô TT <Ó#T· Ãyês=&ç j·T+<äT sê\qT >∑{øºÏ =ì eTTì– düeTTÁ<| ä ⁄ü ≥&ÉT>∑Tq qT+&Ó&TÉ eTT‘·´eTT\ HÓ≥Tdü+Á>∑Væ≤+‘·Ts√, nfÒ¢ ˇø=ÿø£ÿ&ÉTqT yÓ’sê>∑´eTT+ã÷ì ‘·q˝À ˝À‘·T>∑ eTTì–q Ä‘·à eTT‘·´eTT+u§+<ä>\∑ &ÉT. $es¡D : $wüj÷· ø£s¸¡ D ˝Òì yÓs’ ê>∑´eTT >∑\ eTqùd‡ Ä‘·à˝À dæ‹ú bı+<ä>\∑ <äT. $wüj·TeTT\˝À <äT'KeTTqï<äì Ä‘·à˝À n$T‘êq+<äeTTqï<äì eTqdüT‡≈£î ‘√∫q|ü⁄&ÉT n~ Ä‘·à kÕúqeTTqT M&É<äT. Á|üdüTÔ‘·eTT n+‘·'ø£s¡DeTT‘√ ‘ê<ë‘·à´eTT bı+~ <ëì‘√ nuÛ< Ò e ä TT>± ñqï ∫<ëuÛ≤düT&ÉT (Je⁄&ÉT) yÓs’ ê>∑´eTT e\q Ä n+‘·'ø£sD ¡ ‘ê<ë‘·à´eTTqT M&ç ‘·q≈£î eT÷\yÓTq Æ X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´eTT˝À eTTqT>∑T‘ê&ÉT. n{Ïº dæ‹ ú ˝À eTq≈£î n$T‘êq+<äeTT ø£*– eTqdüT‡ ñqà˙ uÛ≤eeTT #Ó+<äT‘·T+~. ø=+‘·d ù |ü{Ï ‘·sT¡ yê‘· u≤Vü≤´ düàè‹ e∫Ãq|üŒ{øÏ Ï X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´|ü⁄ ø±+‹ì, n$T‘êq+<ëìï eTqdüT‡ m|üŒ{øÏ ° eTs¡∫b˛<äT. yê´eVü‰]ø£ ø±s¡´eTT\‘√ ñqï|üŒ{ÏøÏ X¯ó<ä∆ #Ó’‘·q´eTT‘√ ‘êqT @ø£eTT>±qTqï|üŒ{Ï dü«s¡÷bÕq+<ëìøÏ dü+ã+~Û+∫q eT<ÛTä s¡ düàè‹ m|ü&É÷ >∑Ts¡T≈Ô î£ edü÷H Ô ˚ ñ+≥T+~. | Á e ü Væ≤+#·T q~øÏ | ô q ’ ñqï ˙πs ø£± ñ+≥T+~. nfÒ¢ mìï |üqT\T #˚dq æ eTìwæø¬ H ’ ê, X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´|ü⁄

s¡÷|ü, s¡dü >∑+<Ûe ä TT\qT |ü+#·$wüjT· eTT\qT y˚sπ «s¡T>∑ ‘Ó*dæø=qT XÁ À‘·è, ‘·«ø˘, #·≈îå£ , õVü≤«, | Á ÷ üò DeTT\qT C≤„H+˚ ~ Á j·TeTT\sTT<äTqT ªH˚qTµ >±qT. e#·q, >∑eTq, Ä<ëq, eT\$düsq ®¡ , Äq+<äeTT\qT HÓ< ’ Tä ø±s¡´eTT\qT CÒj·TTq{Ïº yê≈£îÿ, bÕ<ä, bÕDÏ, bÕj·TT, ñedüú\qT ø£πsà+Á~j·TeTT˝…’<äTqT ªH˚qTµ>±qT. XÊ«kÕ~ |ü+#·yê´bÕs¡eTT\qT CÒjT· T bÁ ÕD≤~ yêj·TT|ü+#·øe £ TTqT ªH˚qTµ>±qT. ‘·\#Ó&ç eTqdüTq ‡ T ªH˚qTµ >±qT. $wüjT· yêdüq\‘√ e÷Á‘e · TT >∑÷&ç, düs«¡ $wüjT· eTT\qT düs«¡ yê´bÕs¡eTT\qT e<ä*j·TT+&ÉT nC≤„qeTTqT ªH˚qTµ>±qT. $es¡D : kÕ<Ûës¡DeTT>± eTq <˚V‰ü ìøÏ dü+øπ ‘·eTT>± ªªH˚qTµµ nH˚ |ü<ëìï yê&É‘ê+. ˙e⁄, yê&ÉT nqT |ü<ë\T ≈£L&Ü <˚V‰ü \≈£î dü+øπ ‘ê˝Ò. ø±ì Ä‘·àC≤„q+ ø£\yê]øÏ yês¡T <˚V≤ü eTT e÷Á‘y · T˚ ø±s¡ì miTø£˝ÀøÏ edüT+Ô ~. Ä‘·à ø±ì~ eT] @B ≈£L&Ü yê] dü«s¡÷|üeTT ø±<äì ‘Ó\TdüTø=+{≤s¡T. miTø£jT˚ ‘·eT dü«s¡÷|üeTì yês¡T ìs¡«› +<ä«+>± ‘Ó\TdüTø=+{≤s¡T. Ç{Ïº Ä‘·àC≤„qeTT ø£\yês¡T ø√{ÏøÏ ˇø£ÿs¡T ≈£L&Ü ñ+&Éøb£ ˛e#·TÃ. $T–*q n+<äsT¡ ‘·eT dü«s¡÷|üeTT <˚Vü≤y˚T nqT≈£î+{≤s¡T. ø£qTø£ yês¡T <˚Vü≤eTT ø±<äì, <˚Vü≤+ yÓTT<ä\T>±

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 60

H˚HÓe&ÉqT?

-7-

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 13

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

nC≤„qeTT es¡≈î£ ñqï nHê‘·à n+‘ê ‘·eT dü«s¡÷|ü+ ø±<äì ‘Ó*j·TCÒjT· e\dæ ñqï~. Ç~ | Á d ü Tü ‘Ô êìøÏ y˚T<∏√|üs+¡ >±, dæ<ë∆+‘·|sü +¡ >± ne>±Vü≤q≈£î ‘Ó#T· Ãø=ì $#ês¡D #˚jT· >±, #˚jT· >± á ªªH˚qTµµ jÓTTø£ÿ ndü\T dü«s¡÷|ü+ ‘ê\÷≈£î n|üs√øå±qTuÛÑ÷‹ ø£\T>∑T‘·T+~. eTq dü«s¡÷bÕìï kÕù|ø£å+>± Ç‘·s¡T\≈£î #·÷|æ+#·{≤ìøÏ M\T|ü&< É Tä ø£qTø£, @~ eTq dü«s¡÷|üeTT ø±<√ #Ó|Œü >\∑ eTT. <˚V≤ü + yÓTT<ä\T nC≤„qeTT es¡≈î£ >∑\ nHê‘·à dü+|ò÷ ü ‘·+˝À $&ç$&ç>± <˚V≤ü eTT‘√ ˇø£kÕ], eTqdüT‘‡ √ ˇø£kÕ], ãT~∆‘√ ˇø£kÕ], bÁ ÕDeTT‘√ ˇø£kÕ], nC≤„qeTT‘√ ˇø£kÕ] Ç˝≤ <ä|< üò bä Õò \T>± ‘ê<ë‘·à´eTT ‘=\>∑&e É TH˚~ ø±≈£î+&Ü, yÓTT‘·Ô+ nHê‘·à‘√ ‘ê<ë‘·à´+ ¬s|üŒbÕ≥T˝À ˇπøkÕ] ‘=\>∑T‘·T+~. n|ü&ÉT ãT~∆øÏ eTq dü«s¡÷|ü+ Ä‘·à nH˚ ìX¯ÃjT· C≤„q+ ø£\T>∑T‘·T+~. ãT~∆øÏ Ä‘·à eTq dü«s¡÷|üeTH˚ ìX¯Ãj·TC≤„q+ ø£*–q|üŒ{Ïø° j·TT>∑ j·TT>±\T>± eTq*ï yÓ+ã&çdTü q Ô ï yêdüq\T dü«s¡÷|ü C≤„Hêìï ø£$Tày˚kÕÔsTT. ø±ì Ä‘êàq+<ëìï eTqdüT‡ ˇø£kÕ] s¡T∫ #·÷kÕø£ <ëìì XÊX¯«‘·+>± bı+<ä&ÜìøÏ ‘·q düs¡«X¯≈£îÔ\qT $ìjÓ÷–+∫ Á|üj·T‘·ï+ kÕ–düTÔ+~. ªªH˚He Ó s¡T?µµ nH˚ $#ês¡D Ç+<äT≈£î kÕj·T|ü&TÉ ‘·T+~. ªªH˚He Ó s¡T?µµ nH˚ $#ês¡D qqTï H˚qT ‘Ó\TdüTø=qT≥≈£î ø±<äT. H˚qT ø±ì~ mes√ <ëì qT+&ç ‘ê<ë‘·à´+ e<ä\Tø=qT≥≈£î, nHê‘·à qT+&ç ‘ê<ë‘·à´+ ‘=\–+#·Tø=qïHê&ÉT ªªH˚qTµµ $T>∑T\T‘·T+~. ˇø£ •˝Œø±s¡T&ÉT ˇø£ •˝≤Œìï #Óπøÿ≥|ü&ÉT sê‹ô|’ ñ*ì ô|{Ïº •\Œ ∫Á‘·eTT ø±ì<ëìq+‘·q÷ ‘=\–+∫ y˚kÕÔ&ÉT. •\ŒeTT $T>∑T\T‘·T+~. ls¡eTDT\ $#ês¡D $<ÛëqeTT Ç~j˚T. ˝Àø£e´eVü‰s¡+˝À ˇø£ X¯ØsêìøÏ ˇø£ ù|s¡T ô|≥ºã&ÉT‘·T+~. ø±ì me¬s’Hê n‘·ìì Ä ù|s¡T‘√ |æ*∫q|ü&ÉT <˚Vü‰‘·àuÛ≤e+‘√ ñqï n‘·&ÉT |ü\T≈£î‘ê&ÉT. yÓTT‘·+Ô n+<äsT¡ Ç<˚ uÛ≤eeTT‘√ ñHêïsT¡ ø£qTø£, á uÛ≤eq ‘·|ü nì #Ó|Œæ Hê yês¡T qeTàs¡T.

∫‘·‡ «s¡÷|üeTT @ø£ edüTÔe⁄ (unitary being). <ëìøÏ ‘·qqT ‘êqT ãVüQﬁ¯yTÓ Tqs¡TÃø=ì Ä ãVüQﬁ¯eTTqT ‘Ó*dæø=Hê\H˚ ©˝≤ $˝≤düeTT (whim) ø£*Zq|ü&ÉT |ü+#êø±X¯eTT\T düèwæº+|üã&É‘êsTT. Ç$ ÁãVü≤àeTTq≈£î, ∫‘·‡ «s¡÷|üeTTq≈£î ‘=&ÉT>∑T\T e+{Ï$. ˇπø #Ó≥Tº jÓTTø£ÿ ø£sÁ ¡ qT+&ç nH˚ø£ $Á>V ∑ ≤ü eTT\T ‘·j÷ · s¡T#˚jT· ã&ÉTq≥T¢ ˇπø |ü+#·u÷ ÑÛ ‘· düeTT<ëj·TeTT qT+&ç »>∑‘·TÔ y˚s¡Ty˚s¡T>± ì]à+|üã&çq~. á »>∑‘·TÔ˝À Á|ü‹ nDTe⁄q+<äTqT ∫‘·‡ «s¡÷|üeTT ≈£Ls¡Tø=ìb˛sTT ñ+&ÉTqT. Ç≥T¢ ≈£Ls¡Tø=ì ñ+&çq ∫‘·‡ «s¡÷|üeTT <˚V≤ü | Á øü è£ ‹˝À ñ+&É>±H˚ miTø£‘√ ≈£L&çq neTè‘·‘êÔ«ìï dæ~+∆ |ü #˚døæ =qT≥ düèwæ>º ± |ü]D$T+#·T≥ jÓTTø£ÿ ñ<˚X› ´¯ eTT.

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 14

H˚HÓe&ÉqT?

18e | Á Xü ï¯ . uÛ≈Ñ î£ \Ô ˝À ñ‘·e Ô T uÛ≈Ñ î£ &Ô e Ó s¡T? uÛ>Ñ y ∑ êHé : dü«s¡÷|üyTÓ qÆ uÛ>Ñ e∑ +‘·Tìj·T+<äT me&ÉT ‘êH˚ ‘·qqT ns¡ŒDeTT - 7A -

#˚døæ =qTH√ n‘·&˚ uÛøÑ Ô£ XÁ w ‚ ßü & ˜ TÉ . Ä‘·à∫+‘·qeTT ‘·|Œü Ç‘·s¡ ∫+‘·\T |ü⁄≥Tº≥≈£î ø=+#ÓyÓTÆqqT ‘êMj·Tø£ Ä‘·àìcÕ˜|üs¡T&Ó’ j·TT+&ÉT≥j˚T ‘·qqT áX¯«s¡Tq ø£]Œ+#·Tø=qT≥. áX¯«s¡Tìô|’ m+‘·u≤Û s¡eTT yÓ÷|æqqT <ëìq+‘·{ì Ï n‘·&TÉ eVæ≤+#·T#·THêï&TÉ . düø\£ ø±s¡´eTT\ H=ø£ |üsy ¡ T˚ X¯«s¡ X¯øÔÏ q&É|⁄ü #·T+&ÉT≥#˚‘· eTqeTTqT <ëìøÏ ˝Àã&çj·TT+&ÉT≥ e÷ì, ªªÇ≥T #˚j·Te˝…qT. n≥T #˚ j · T e˝… q Tµµ nì dü < ë ∫+‹+#· T #· T +&É T fÒ \ ? bı>∑ ã +&ç dü ø £ \ uÛ≤s¡eTT\ìï{Ïì yÓ÷dæø=ìb˛e⁄qì ‘Ó*dæj·TTqïqT, <ëì˝À HÓøÏÿb˛jÓT&ÉT eTqeTT, eTq ∫qï eT÷≥q+<äT |ü&y É ∫ ’Ó düTKeTT>∑ qT+&Éø,£ <ëìì eTq ‘·\| ô ’| ô ≥Tºø=ì @\ ø£w| ºü & ü e É ˝…qT? $es¡D : n+‘·'ø£sD¡ eTT, <˚V≤ü eTT, |üìeTT≥T¢, nC≤„q »ì‘·yTÓ qÆ nVü≤+uÛ≤eeTT |üìì ‘·q MT<ä Äs√|æ+#·Tø=ì ø£sèÔ¡ ‘·« u Á ≤Û +‹ì bı+<äT#·Tqï~. Ä‘·à düìï~Û e\q e÷Á‘y · T˚ n+‘·'ø£sD ¡ eTT, <˚V≤ü eTT |üì#˚jT· T#·Tqïeì ‘Ó*dæø=ì Ä‘·à≈£î X¯s¡D≤>∑‹ bı+<äT≥ |üsêuÛÑøÏÔ. |üsêuÛÑøÏÔj˚T ì»yÓTÆq uÛÑøÏÔ. eTqeTT n~ #˚j·Te˝…qT, Ç~ #˚j·Te˝…qT nqT≈£îqïq÷ »]π>~ áX¯«s¡ dü+ø£\Œy˚T. n+<äTe\q }s¡ø£ ñ+&ÉT≥j˚T uÛøÑ ,ÔÏ C≤„qeTT. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 59

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

»>∑J®y˚X¯«s¡T\ ø£\Œq nC≤„q ø±s¡´eTT. Ä‘˚à nC≤„qeTT e\q »>∑J®y˚X¯«s¡T\T>± ‘√#·T#·Tqï~. ÁuÛ≤+‹ì $&ç∫ <˚Vü‰‘êà_Ûe÷qeTTqT |ü]|üPs¡e í TT>± e<ä\T≥j˚T uÀ<Ûä jÓTTø£ÿ |ò\ü eTT. düèwæº j·Tq>± HêeTs¡÷|üeTT\qT Á|üø±•+|ü#˚j·TT≥. n+‘˚ø±ì áX¯«s¡Tì ø£+f… y˚s¡T>± eTs=ø£<ëìì ø£*Œ+#·T≥ nì ns¡úeTT ø±<äT. áX¯«s¡Tq≈£î dü«j·T+>± nH˚ø£ HêeTs¡÷|üeTT\T ø£\yê&ÉT>± ø£qã&Ée˝…qì ©˝≤ $˝≤düeTT (whim) ø£\T>∑TqT. Ä ©˝≤ $˝≤düeTT |ü]|üPs¡e í T>∑T≥≈£î eT*q dü‘«Ô· | Á < ü ëÛ qeT>∑T n$<ä´qT | ùÁ sπ |æ+#·TqT. <ëì düV‰ü j·TeTT ˝Òøj £ T˚ ø£sà¡ \T e÷Á‘e · TT ø±s¡´eTTqT kÕ~Û+|üHs˚ e ¡ ⁄ ø£<ë! n∫‘·TÔ áX¯«s¡Tq≈£î øÁ & ° Ü |ü]ø£s¡ eT>∑T≥#˚ <ëìì ªª©˝≤ $uÛ÷ Ñ ‹µµ n+<äTs¡T. e÷j·T n+fÒ ˝Òì~ nì ns¡e ú TT. n~ #˚jT· T ø±s¡´eTT\T nì‘·´eTT\T. u Á ≤Û +‹øÏ dü+ã+~Û+∫q$. yê{Ï kÕs¡eTT X¯Sq´eTT. n+<äTe\q e÷j·÷ø±s¡´yÓTq Æ á düèwæº ˝Òì~. <ëì kÕs¡eTT X¯Sq´eTT. düèwæº $<ÛëqeTT˝À ãT~∆ $ø±kÕìøÏ | Á j ü ÷ Ó »qeTT Ä‘êàH˚«wüD≈£î <ë] #·÷|ü≥y˚T. ñqï~ ˇø£ÿfÒ edüTe Ô ⁄. n<˚ Ä‘·à. s¬ +&Ée<ä+≥÷ @MT ˝Ò<ì ä uÛ>Ñ y ∑ êHé l s¡eTD eTVü≤]¸ nqTuÛ÷ Ñ ‹ bı+~ eTq≈£î uÀ~Û+#ês¡T. ø±ì eTq≈£î uÛ< Ò ä ãT~∆ e\¢ | Á | ü +ü #·eTT nH˚ø‘£ «· eTT>± (multiplicity) >√#·]+∫, nq´eTT>±q÷, e´‹]ø£e Ô TT>±q÷ ñqï≥T¢ ‘√k˛Ô+~. yêdüe Ô eTT>± eTq≈£î >√#·]+#·Tq~ _ÛqïeTT>± ñqï | Á | ü +ü #·eTT ø£qTø£ Ä<Ûë´‹àø±qTuÛ÷ Ñ ‹ bı+~ #Ó|Œæ q yê] uÀ<ÛäqT eTqeTT düs¡ﬁ¯eTT>± ne>±Vü≤q #˚dæø=q˝Òø£b˛e⁄#·THêïeTT. eTqdüT˝‡ À >∑+<äs>¡ √ﬁ¯eTT ø£\T>∑T#·Tqï~. Ç~ ìeè‹Ô #˚d ù +<äT≈£î ø=+‘· XÊg |ü]o\q nedüse ¡ TT. düs¡«eTT ∫‘·‡ «s¡÷|üy˚T. n#·\eTT>± ñqï ∫<ä«düTÔe⁄qT #Ó’‘·q´ eT+{≤s¡T. dü#\· eTT>± ñqï ∫<ä«düTe Ô ⁄qT X¯øÔÏ n+{≤s¡T. X¯øÔÏ <ë«sê #Ó‘’ q · ´eTT ÁøÏj·T dü\TŒ‘·T+~. n+fÒ #Ó’‘·q´ düìï~Û e÷Á‘·eTTq ÁøÏj·T\T yê{Ïø£y˚ »s¡T>∑T‘êsTT.

kÕe÷q´+>± eTqeTT Ç~ Hê ø±\T, Ç~ Hê ø£qTï, Ç~ Hê <˚V≤ü eTT n+{≤eTT. <˚V≤ü + eTq≈£î $&ç>± ñqï+<äTe˝Ò¢ eTq+ n˝≤ n+≥THêïeTT. ø£qTø£ <˚V≤ü eTT eTqeTT ø±<äT. <˚V≤ü eTT ñ‘·Œ‹Ô $HêX¯eTT\T ø£\~. |ü⁄≥Tº≥, ˇø£|ü &ÉT e÷Á‘y · T˚ ñ+&ÉT≥, | ô s¡T>∑T≥, e÷s¡TŒ #Ó+<äT≥, ø°D å +Ï #·T≥, ‘·T~ì ˝Ò≈£î+&ÉT≥ ˝Òø£ eTs¡DÏ+#·T≥ nH˚ wü&Ü“¤e $ø±s¡eTT\T ø£\~ X¯Øs¡eTT. n+<äT#˚‘· X¯Øs¡eTT eTqeTT ø±<äT. ªªH˚qTµµ n+fÒ ªªmiTø£µµ≈£î dü+øπ ‘·eTT. Ç~ XÊX¯«‘·eTT>± ñ+&˚~. <˚V≤ü eTTq≈£î XÊX¯«‘·‘«· eTT ˝Ò∑TqT. Ç~ C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú ÀH˚ kÕ<Û´ä eTT. düTwüß|æ˝Ô À eTqdüT‡ ìÅwÿæ j·TyÓTÆ ñ+&ÉTqT >±q Ç+Á~j·T yê´bÕs¡eTT kÕ<Û´ä eTT ø±<äT. Ç~ kÕe÷qT´ìøÏ ≈£L&Ü nqTuÛe Ñ y˚T. C≤Á>‘∑ T· ˝Ô À ñ+&ç, düTwüß|æ˝Ô À ñ+&Éì Ç+Á~j·TeTT\T eTqeTT ø±<äT. Ç~ Hê eTqdüT,‡ Ç~ ø£\‘·>± ñqï~ ˝Òø£ XÊ+‘·eTT>± ñqï~ nì eTq≈£î ‘Ó\TdüTq Ô ï~. ø£qTø£ eTqdüT‡ ≈£L&É eTqø=ø£ $wüjT· eTT e÷Á‘y · T˚ . eTqeTT kÕøÏ>å ± ñ+&ç eTqdüT‘‡ √ ‘ê<ë‘·à´+ ˝Ò≈î£ +&Ü eTqdüTq ‡ T $wüjT· eTT>± #˚dæ <ëìì >∑eTì+#ê*. n|ü&ÉT á eTqdüT‡ ìj·TeTs¡V≤æ ‘· dü«uÛ≤e+ ø£\<äì, $ø±]j·Tì, ø±eT, øÁ √<Ûë~ >∑TDeTT\T ø£\<äì eTq ne>±Vü≤q˝ÀìøÏ edüT+Ô ~. M≥ìï+{Ïø° kÕøÏ>å ± eTq+ ñqï+<äTe\q eTqdüT‡ eTqeTT ø±<äT. ãT~∆ eT+<ä–+∫q~, ˝Òø£ #·Ts¡T≈£î>± ñqï~ nì eTq≈£î ‘Ó\TdüTq Ô ï~. Ç~ düTwüß|æ˝Ô À \j·TyÓT,Æ C≤Á>‘∑ Y dü«|üïeTT\˝À >√#·]+#·T#·Tqï~. á ãT~∆øÏ ≈£L&Ü eTqeTT kÕøÏ>å ± ñ+≥THêïeTT. ø£qTø£ ãT~∆ ≈£L&Ü eTqeTT ø±<äT. á| ô q ’ #Ó|Œæ q <˚V≤ü eTT, Ç+Á~j·TeTT\T, eTqdüT,‡ ãT~∆ yÓTT<ä˝q ’… e˙ï nC≤„qeTT qT+&ç yÓ\Te&çqy˚. Ä nC≤„qeTTq≈£î ‘·q s¡÷|üy˚T<√ ‘·q≈£î ‘Ó*j·T<äT. H˚qT <˚V≤ü eTTqT nH˚ nVü≤+uÛ≤eeTTq≈£î nC≤„qeTT eT÷\+. n{Ïº nVü≤+uÛ≤eeTT ≈£L&É H˚qT ø±<äT. Äq+<äeTj·Tø√X¯eTTq≈£î _+ã uÛÑ÷‘ê‘êàq+<ë‘·à ªªH˚qTµµ. MìøÏ n_Ûqï dü+ã+<ÛäeTT Á|ür‘·eTT. ø±ì n$j·TTqT _ÛqïeTT˝Ò. Ç~ n–ïøÏ,

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 58

H˚HÓe&ÉqT?

-8-

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 15

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

˝ÀVü≤eTTq≈£î >∑\ dü+ã+<Ûä+ e+{Ï~. nfÒ¢ n+‘·'ø£s¡DeTT, Je⁄&ÉT n_ÛqïeTT\T>± | Á r ü ‘· yÓTq Æ qT _ÛqïeTT˝Ò j·T>∑TqT. ø£qTø£ | Á | ü +ü #· e´eVü‰s¡ düs«¡ dü«eTT Ä‘·àC≤„qeTT#˚ u≤~Û‘e · TT. Ç~ @~ eTqeTT ø±<äT. eTqdüT‡, ÁbÕDeTT, <˚Vü≤eTT\T yÓTT<ä˝…’q$ C≤„‘·#˚ ‘Ó\TdüTø=qã&ÉT #·Tqï$. ‘·eTqT ‘êeTT ‘Ó\TdüTø=q˝Òe⁄. Mìì ‘Ó\TdüTø=H˚ #Ó‘’ q · ´eTT ªªH˚qTµµ. á #Ó‘’ q · ´ kÕìï<´äÛ eTT e\q ∫<ëuÛ≤düTì‘√ ≈£L&çq nVü≤+ø±s¡, bÁ ÕD, ∫‘·,Ô C≤„q, ø£sπ à+Á~j·TeTT\T yêì yêì ø±s¡´eTT\+<äT | Á e ü ]Ô+#·T#·Tqï$. ì‘ê´ì‘·´$#ês¡<èä wæ‘º √, #Ó‘’ q · ´eTTqT nHê‘·à qT+&ç y˚sT¡ #˚dq æ |ü&ÉT |üsã Á¡ Vü≤à | Á øü ±•+#·T#·÷ $T>∑T\TqT. eTq≈£î miTø£ >√#·]+∫q|ü&ÉT, n|üs√øå±qTuÛ÷ Ñ ‹ ø£*–, eTq #Ó‘’ q · ´ dü«s¡÷|üeTT <äè&Ûy É TÓ Æ eTq≈£î ‘√∫q|ü&ÉT, e÷qkÕ~ Ç+Á~j·T düeT÷Vü≤eTT n+‘·'s¡TàKeT>∑TqT. ‘·eTj·T+<äTqï | Á øü ±X¯eTT ã Á Vü≤à | Á øü ±X¯yT˚ , nqT C≤„qeTT yêìøÏ ø£\T>∑TqT. yêìøÏ |üse ¡ ÷q+<äeTT nqTuÛe Ñ eTT˝ÀìøÏ sê>±H˚ $wüjT· yê+#Û· q•+#·TqT. ÁuÛ≤+‹ e\¢ ÁãVü≤ày˚T Á|ü|ü+#·eTT>± >√#·]düTÔqï<äì nqTuÛÑ÷‘·eT>∑TqT. dü÷<ä+≥TsêsTT düìï~˝Û À ÇqT|ü eTTø£ÿ nj·TkÕÿ+‘· X¯ø‘ÔÏ √ ø£<\ä TqT. dü÷<ä+≥TsêsTT˝À e÷Á‘e · TT m{Ïº e÷s¡TŒ ñ+&É± ªªH˚qTµµ kÕìï<´äÛ eTT˝À düø\£ eTH√yê´bÕs¡eTT »s¡T>∑T #·T+&ÉTqT. ªªH˚qTµµ e÷s¡∑eT´eTT. ªªH˚He Ó s¡T?µµ nqT | Á Xü ï¯ ≈î£ düe÷<ÛëqeTT ‘êqT>± dü«s¡÷|üeTT >√#·]+#·T≥.

y˚T|òTü eTT e÷j·T nqTø=+fÒ <ëì˝À | Á ‹ ü _+_+∫q ã Á Vü≤àeTHÓ&TÉ dü÷s¡T´&ÉT áX¯«s¡T&ÉT. n+<äT#˚‘· áX¯«s¡Tì jÓTTø£ÿ ñbÕ~Û e÷j·T. y˚T|òTü eTT qT+&ç »«*+∫q »\eTT ≈£î+&É˝À ì+|æ‘˚ ã Á Vü≤àeTT n+<äT | Á ‹ ü |ò*ü +∫q|ü⁄&ÉT @s¡Œ&q ç | Á ‹ ü _+ãeTT Je⁄&ÉT. ≈£î+&É˝Àì »\eTTq≈£î >∑\ >∑TDeTT\T e÷j·T jÓTTø£ÿ >∑TDeTT\T. áX¯«s¡Tì ñìøÏ »>∑‘·TÔq≈£îqT, Je⁄q≈£îqT ñìøÏì Á|ükÕ~+#·T#·Tqï~. áX¯«s¡T&ÉT ñqï|ü&˚ Ç$ ñ+&ÉTqT. »>∑J®y˚X¯«s¡T\T ø£\ŒHêe÷Á‘·T\T. Ç$ nìïj·TT ø£*dæj˚T e´eVü≤]kÕÔsTT. ø£\dæj˚T n<äèX¯´eTe⁄‘êsTT.

H˚HÓe&ÉqT?

17e | Á Xü ï¯ . düs«¡ eTT áX¯«s¡ ø±s¡´y˚T ø£<ë? uÛ>Ñ y ∑ êHé : Ä~‘·T´ì düìï~eÛ ÷Á‘e· TT#˚‘· dü÷s¡´ø±+‘·|⁄ü sêsTT n–ïì yÓ*>Á ≈∑ î£ ÿ≥,

#˚d ù ~ ªªH˚qTµµ.

ø£eT\eTT\T $ø£d+æ #·T≥, ˙[ﬂ+≈£î≥, ˝Àø£»qT\T ‘·eT ‘·eT |üqT\˝À e]Ô+∫ yêìì CÒjT· T≥j·TT, ‘·sê«‘· e÷qT≥j·TT, ø±+‘·eTTHÓ±ø£ düìï~Û $X‚we ü ÷Á‘e · TTq »s¡T>∑T#·Tqï düèwæº dæú‹ dü+Vü‰s¡eTT\qT eT÷&ÉT eè‘·TÔ\≈£îqT ˝Ò<ë |ü+#·øè£ ‘·´eTT\≈£îqT ˝Àã&çq Je⁄\T ‘·eT ‘·eT ø£sêàqTkÕs¡eTT #˚w+ºæ ∫, ‘·sê«‘· #˚w\ºü T e÷qT#·THêïsT¡ . n+‘˚>±ì áX¯ó&ÉT dü+ø£\ŒdV ü ≤æ ‘·T&ÉT >±&ÉT. @ ø£sà¡ n‘·ìì n+≥<äT. n~, ˝Àø£ ø£sà¡ \T dü÷s¡T´ì ‘êø£≈î£ +&ÉT≥≈£îqT, n+‘·≥ yê´|æ+#·T Äø±X¯eTTqT ø=<äeT Hê\T>∑T uÛ÷ Ñ ‘·eTT\ >∑TD≤e>∑TDeTT\T n+≥≈£î+&ÉT≥≈£îqT b˛*j·TTqï~. $es¡D : X¯ó<ä∆ dü‘«· yÓTqÆ e÷j·T˝À ãÁ Vü≤àeTT |Á ‹ü _+_+∫q|ü⁄&ÉT áX¯«s¡T &É+<äTs¡T. uÛ>Ñ e ∑ +‘·T&ÉT ˝Òø£ e÷j·T ˝Òø£ X¯øÔÏ nqã&˚$ |üse ¡ ÷‘·Tàì øÁ j Ï ÷ · X¯øøÔÏ Ï dü+ã+~Û+∫q$. |ü]$T‘· _+<äTe⁄q≈£î Ä‘·à $düàè‹ ø£*– s¡»düÔyÓ÷ >∑TDeTT\‘√ eT*q dü‘·«eTT ø±>± s¡CÀ>∑TDeTT n+‘·'ø£s¡DeTT>∑qT, ‘·y÷ Ó >∑TDeTT <˚V≤ü eTT, | Á | ü +ü #·eTT>∑qT ‘√#·TqT. áX¯«s¡ kÕìï<´äÛ eTT e\q nC≤„qeTT düèwæøº ±s¡´eTT dü\TŒqT. áX¯«s¡T&ÉT dü+ø£\ŒeTT ˝Ò≈î£ +&Ü Mø£D å e÷Á‘e · TT #˚‘H · ˚ düèwæº ø£*ŒkÕÔ&TÉ .

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 16

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 57

| Á Xü ï¯ 2. ô|q’ #Ó|Œæ qeìïj·TT ªªH˚qTµµ >±qìq#√, n|ü&ÉT H˚He Ó &ÉqT? uÛ>Ñ y ∑ êHé : Mìqìï{ìÏ (ªH˚‹µ) ø±<äì |Á ‘ü ´˚ ø£eTT>∑ ì\T#·T miTø£jT˚ ªH˚qTµ. $es¡D : |ô q’ #Ó|Œæ q yê≥ìï+{ÏøÏ ªªÁ|øü ±XÊìïµµ Ç∫Ã n$ eTq≈£î ‘Ó*dù ˝≤>∑

- 8A -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

#·ìb˛e⁄≥\ e+{Ï wü&Ü“e ¤ $ø±s¡eTT\T Bì dü«uÛ≤eeTT ø±<äT. ˇø£|ü &ÉT ñ+&ç eTs=ø£|ü&ÉT ˝Ò≈£î+&ÉT≥ nHÓ&ç Ä$sê“¤e ‹s√uÛ≤eeTT\T ˝Òì eTVü‰ |ü<ës¡$ ú T~. ø±\ã<äe ∆ TT ø±ì~. n+<äTe\¢ düHê‘·qyÓTq Æ ~. ìs¡TD Z yÓTq Æ ~ Ç~. BìøÏ ‹ Á $<Ûä |ü]#˚Ã< ¤ e ä TT\T ˝Òe⁄. nq>± ˇø£#√≥ ñ+&ç eTs=ø£#√≥ ˝Òøb£ ˛e⁄≥, ˇø£|ü &ÉT ñ+&ç eT]jÓTTø£|ü &ÉT ˝Òøb£ ˛e⁄≥, ˇø£ edüTe Ô ⁄q+<äT ñ+&ç eT]jÓTTø£ edüTe Ô ⁄q+<äT ˝Òøb£ ˛e⁄≥ BìøÏ ˝Òe⁄. Ç~ düs¡« yê´|üø£eTT. nq+‘·yÓTÆq #Ó’‘·q´eTT. #Ó’‘·q´eT+fÒ ‘êqTHêïqì ‘·q≈£î ‘Ó*j·T&É+. »&É edüTe Ô ⁄\≈£î Ä <Ûsä à¡ eTT+&É∑‘· uÛ< Ò e ä TT\T ˝Òe⁄. Ç~ n$uÛ≤»´eTT, nK+&ÉeTT, n|ü]∫Ãq ¤ ïeTT, ø±\eTT #˚‘· $uÛõ Ñ +|üã&Éì~ Ç~ ˇø£ÿfÒ. s¬ +&Ée~ ˝Òì dü<«ä düTe Ô ⁄. ‘·q≈£î y˚s=ø£ ø±s¡DeTT ˝Òì edüTe Ô ⁄. BìøÏ nekÕú ‘Á j · T· eTT ˝Ò± ñ+&Ée˝…qT ø£<ë! @~ me]ø£+fÒ _ÛqïeTT ø±<√ <ëìì yê&ÉT bı+<äT≥ nqT uÛ≤eeTT ˝Ò∑eTT e\q düŒ¤{Ïø£eTT s¡ø£Ô es¡íeTT ø£*Zj·TT+&ÉTqT. $jÓ÷>∑yTÓ q Æ |ü&ÉT s¡øÔ£ es¡e í TT uÛ≤dæ\< ¢ Tä . ø£qTø£ s¡øe Ô£ s¡e í TT düŒ{ ¤ øÏ £ <Ûsä à¡ eTTø±<äT. düŒ{ ¤ øÏ £ <Ûsä à¡ eTqTø=qT≥ u Á ≤Û +‹. nfÒ¢ ∫<ëuÛ≤düT&ÉT (Je⁄&ÉT) n+‘·'ø£sD ¡ eTT‘√ ‘ê<ë‘·à´‘· #Ó+~ ø£s¡Ôè‘·« uÛÀø£Ôè‘·«eTT\qT eVæ≤+#·TqT. düTwüß|æÔ˝À Ç$ ñ+&Ée⁄. Ä‘·àj˚T nC≤„q ø±s¡´eTT e\q »>∑Jy ® X˚ «¯ s¡T\T>± ‘√#·T#·Tqï~.

Hê≥ø£XÊ\j·T+<äT dæ‘ú y · TÓ q Æ B|üeTT q≥T\qT, düu≤Û dü± dü÷\ú X¯Øs¡eTH˚ Hê≥ø£XÊ\≈£î kÕøÏå s¡÷|üeTT C≤„‘.· ∫<ëuÛ≤düT&ÉT sêE. eTqdüT‡ | Á < ü ëÛ qT&ÉT. |ü+#· bÁ ÕDeTT\T nqT#·sT¡ \T. düsπ «+Á~j·TeTT\T ‘ê\<Ûës¡T\T. |ü+#· $wüjT· eTT\T düu≤Û dü‘∑ Y dü«bÕïedü\ú ˝À ñHêïsT¡ . Mìì C≤„‘· | Á øü ±•+|ü #˚jT· TqT. ø£qTø£ n~ kÕøÏ.å ◊<äT ø√X¯eTT\˝À nqTdü÷´‘·eTT>± qT+&ÉT á kÕøÏì å Væ≤s¡Dàj·Tø√X¯eTT n+{≤eTT. | Á ‘ü ´· >±‘·à | Á øü ±X¯eTT e\q á ø√X¯eTT düTK <äT'KeTT\≈£î ˝§+–j·TT+&Éø£, kÕøÏå>± qT+&ç Äq+<ä+ ø£\T>∑T≥≈£î ø±s¡DyÓTÆq~. ø£qTø£ á Væ≤s¡Dàj·Tø√X¯eTT Äq+<äeTj·Tø√X¯eTTq≈£î Ä<Ûës¡eTT. ‘·TØj·÷edü˝ú À Bìì ‘Ó*j·Tq>∑TqT. á Væ≤s¡Dàj·T ø√X¯yT˚ |üse ¡ ÷‘·à dü$Twæ.º C≤Á>‘∑ Y dü«|üï düTwüßbÕÔ´edü\ú ìï+{Ï˝ÀqT á C≤„‘· ñqï~. C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú À Ç+Á~j·÷+‘·'ø£sD ¡ eTT\ düV‰ü j·TeTT‘√ uÛÖ‹ø£ düs«¡ kÕ«ìï á C≤„‘· | Á øü ±•+|ü #˚j·TT#·Tqï~. dü«bÕïedüú˝À πøe\eTT n+‘·'ø£s¡D düVü‰j·TeTT #˚‘· dü«|üïeTT\qT Á|üø±•+|ü #˚j·TT#·Tqï~. düTwüß|æÔ˝À <˚ì düVü‰j·TeTTqT nù|øÏ+å |üøj £ T˚ C≤„‘· ‘·q≈£î ‘êqT>± | Á øü ±•+#·T#·T+&ÉTqT. düTwüß|æ˝Ô À ãT~∆ nC≤„Hêø±s¡eTT bı+~ dü$Twæº n$<ä´˝À ø£*dæ C≤„‘≈· î£ $wüjT· eT>∑T#·Tqï~. C≤„‘· |üsêÁ|øü è£ ‹øÏ #Ó+~q~. CÒj „ T· eTT eT*q dü‘«· düV≤æ ‘·eT>∑T n|üsêÁ|øü è£ ‹øÏ #Ó+~q~. düTwüß|æ˝Ô À kÕøÏå n>∑T C≤„‘· nC≤„qeTTqT ms¡T>∑T#·Tqï~. á nC≤„qeTT düTwüß|æ˝Ô À bı+<Ó&ç Äq+<äeTTqT eTq≈£î ‘Ó*j·T≈£î+&É #˚jT· T#·Tqï~. á nC≤„qeTT eTqeTT ø±<äT. M{Ïqìï{ì Ï ø±<äì | Á ‘ü ´˚ ø£eTT>± ì\T#·T ªªmiTø£µµj˚T eTq dü«s¡÷|üeTT.

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 56

H˚HÓe&ÉqT?

-9-

| Á Xü ï¯ 3. miTø£ dü«s¡÷|üeTT @$T? uÛ>Ñ y ∑ êHé : miTø£ dü«s¡÷|üeTT dü∫Ã<ëq+<äeTT. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 17

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

$es¡D : eTqdüT‡ bÕ+#·uÛÖ‹ø£eTT. bÕ+#·uÛÖ‹ø£ |ü<ës¡úeTT\qT n~

yÓT\≈£îe>± ñ+{≤&ÉT. yÓT\≈£îe˝À ñ+&ç ≈£L&Ü ìÁ~kÕÔ&TÉ . |üì #˚j÷ · *‡q düV≤ü C≤edü˝ú À |üì #˚kÕÔ&TÉ . ø±<äT ` |üì »]–b˛‘·T+~. kÕ<Ûq ä #˚jT· T#·Tqï|ü &ÉT, @yÓTH Æ ê dü+<˚V‰ü \T eùdÔ n$ eTqdüT˝‡ À |ü⁄&ÉT‘·THêïjT· ì ‘Ó*dæø=Hê*. n|ü&ÉT eTqdüT‡ jÓTTø£ÿ eT÷˝≤ìï yÓ<øä ‘Ï ˚ Ä‘·à C≤„qeTT ø£\TZ‘T· +~. Ä‘·à #Ó‘’ q · ´eTT |üPs¡e í TT ø£qTø£ n~ ˇø£ÿfÒ | Á øü ±•+∫ Ç‘·se ¡ TT˝…q ’ düs«¡ kÕ«ìï HêX¯qeTT #˚dTü +Ô ~. ø£qTø£ Ä‘·àqT ‘Ó*dæø=q{≤ìøÏ eTqeTT Ä‘·à ø±yê*. ≈£îø£ÿ yêdüq #·÷∫ j·T»e÷ìì |üdæ>∑{Ïºq≥T¢ nVü≤+eè‹Ôì ÄÁXs¯ TT+∫ Ä‘·àqT |ü≥Tºø=Hê*. nVü≤+eè‹Ôì ÄÁXs¯ TT+#·&e É T+fÒ <ëì qT+&ç |ü⁄≥Tº Ç‘·s¡ eè‘·T\Ô qT $dü]+® ∫ dü«‘·+‘Á e · TT>± ì\e>∑\ ˇø£ÿ{Ï>± ñ+&ç b˛sTTq nVü≤+eè‹Ôì ÄÁXs¯ TT+#ê*. Ä$<Ûe ä TT>± nVü≤+eè‹Ôì ÄÁXs¯ TT+∫ <ëì eT÷˝≤H˚«wüD #˚dæ Ä‘·àqT |ü≥Tºø√e#·TÃ. ‘êqT ªªì»yÓTÆq H˚qTµµ>± ‘Ó*dæø=H˚ es¡≈î£ $#ês¡D nedüse ¡ TT.

kÕù|ø£e å TT>± ‘Ó\TdüTø=q>∑\<äT, C≤„‘· <ëìøÏ >Á V ∑ ≤æ +|ü⁄ X¯øì ÔÏ Ç#·TÃqT. miTø£ bÕ+#·uÛÖ‹ø£ |ü<ës¡úeTT ø±<äT ø£qTø£ eTqdüT‡ <ëìì kÕù|ø£e å TT>± #·÷&É C≤\<äT. uÛÖ‹ø£eTTq≈£î nr‘·yTÓ q Æ ~ á miTø£. Bì \ø£D å ≤\T Ç$ nì K∫Ã‘e · TT>± #Ó|Œü C≤\eTT. miTø£ Vü≤è<√Z#s· +¡ . eTH√>√#·s+¡ ø±<äT. Ç~ dü«j·T+Á|øü ±X¯eTT. dü÷s¡T´ì ‘Ó\TdüTø=q&ÜìøÏ B|üeTT nø£ÿπs¢q≥T¢ miTø£ dü«j·T+CÀ´‹ dü«s¡÷|üeTT >∑qTø£ @ ñbÕ~Û düV‰ü j·TeTT ˝Ò≈î£ +&Ü ‘Ó\TdüTø=q>∑\eTT. n#·\+>±, dü«j·T+ | Á øü ±X¯+>±, ìX¯Ã\+>± ñqï á miTø£qT #Ó‘’ q · ´+ n+{≤s¡T. dü#\· +>± ñqï miTø£qT X¯øÔÏ n+{≤s¡T. n+<äT#˚‘· ñqï~ n+‘ê á miTø£jT˚ . n#·\yÓTq Æ miTø£qT düeTTÁ<+ä nqT≈£î+fÒ <ëìô|’ ø¬ s¡{≤\T dü#\· yÓTq Æ miTø£. nHê‘·à dü+|ò÷ ü ‘·+˝À ˝Òø£ e÷j·T˝À miTø£ | Á y ü • ˚ +∫q|ü&ÉT dü‘«· s¡»düyÔ ÷ Ó >∑TDeTT\T #Ó‘’ q · ´e+‘·eT>∑TqT. á ‹ Á >∑TDeTT\ kÕj·TeTTq e÷j·T á düø\£ eTTqT düèwæ+º #·TqT. #Ó‘’ q · ´e+‘·yTÓ q Æ e÷j·T miTø£ jÓTTø£ÿ X¯ø.ÔÏ ñqï~ miTø£ ˇø£ÿfÒ. | Á d ü Tü ‘Ô +· eTq+ e÷j·÷BÛqT\yÓTÆ n#·\eTT>± ñqï miTø£ >∑T]+∫q C≤„qeTTqT b˛>=≥Tº≈£îHêïeTT. düeTTÁ<ä|ü⁄ ˇ&ÉT¶q >∑\ ¬øs¡≥eTT\qT <ë{Ï ˝ÀìøÏ yÓ[ﬂq|ü&ÉT e÷Á‘y · T˚ ìX¯Ã\yÓT,Æ nq+‘·yTÓ ,Æ @ø£yTÓ Æ ñqï ìs¡à\ kÕ>∑s+¡ eTq≈£î >√#·se ¡ Te⁄‘·T+~. Ç<˚$<Û+ä >± eTqdüT‡ $wüj÷ · ø£s¸¡ D e\¢ m|ü&É÷ #·*dü÷H Ô ˚ ñ+≥T+~. #·\qeTT <ëì düV≤ü » <Ûsä à¡ eTT. Ä‘·àC≤„q+ ø£*–q|ü&ÉT e÷Á‘+· eTqdüT‡ ìX‚Ãwy ºü TÓ Æ n+‘·s+¡ >∑eT+<äTqï nq+‘· XÊ+‹ kÕ>∑s+¡ ˝À \j·TyÓTbÆ ˛‘·T+~. á ìX¯ Ã \ XÊ+‹ì ø=~› ø£ å D ≤\T e÷Á ‘ · + eTqdü T ‡ nqTuÛ Ñ ÷ ‹ bı+~q|üŒ{øÏ ,Ï n~ miTø£ nì, nq+‘·eTì, ìX¯Ã\eTì, ‘êqT ø±ø£ s¬ +&Ée~ ˝Òì<äì dü«| Á øü ±X¯eTì Äq+<ä dü«s¡÷|üeTì, eTVü‰X¯øe ÔÏ +‘·yTÓ q Æ <äì, eTqdüT‡ gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 18

H˚HÓe&ÉqT?

- 9A -

| Á Xü ï¯ 16. dü«s¡÷|ü dü«uÛ≤ey˚T$T? uÛÑ>∑yêHé : j·T<∏ës¡∆eTT>∑ qT+&ÉTq~ Ä‘·àdü«s¡÷|üyÓTTø£fÒ. »>∑J®y˚X¯«s¡T\T eTT‘Ó| Ô ⁄ü ∫|üŒjT· +<äT yÓ+&çe˝… n+<äT ø£\ŒHêe÷Á‘T· ˝Ò. á eT÷&ÉTH=ø£e÷πs ‘√∫ ˇø£e÷πs n<äèX¯´eT>∑TqT. ªH˚µqqT ‘·\+|ü⁄ øÏ+∫‘·TÔqT ˝Òì ‘êH˚ dü«s¡÷|üeTT. n~j˚T eTÚq eTqã&ÉTqT. dü«s¡÷|üyT˚ »>∑eTT— dü«s¡÷|üyT˚ H˚qT— dü«s¡÷|üyT˚ áX¯«s¡T&ÉT. düø\£ eTT •edü«s¡÷|üyT˚ . $es¡D : dü«s¡÷|üeTT Vü≤è<√Z#s· e¡ TT e÷Á‘y· T˚ . Ç+Á~j·T >√#·se¡ TT ø±<äT. n+<äT#˚‘· |ü+#˚+Á~j·TeTT\T, n+‘·'ø£s¡DeTT Ç#·TÃ C≤„qeTT‘√ Bìì ø£qT>=q˝ÒeTT. n+‘·'ø£s¡DeTT, Ç+Á~j·TeTT\T bÕ+#·uÛÖ‹ø£ C≤„qeTTqT ‘Ó*dæø=qT≥≈£î e÷Á‘y · T˚ ñ|üø]£ +#·TqT. ‘êqì e´eVü≤]+#·T á ã Á Vü≤àeTT jÓTTø£ÿ dü«s¡÷|üeTTq≈£î X¯ã› düŒsêÙ~ >∑TDeTT\T ˝Òe⁄. |ü⁄≥Tº≥, ñ+&ÉT≥, | ô s¡T>∑T≥, ‘·sT¡ >∑T≥, e÷s¡TŒ #Ó+<äT≥, gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 55

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

‘√dæyd ˚ æ ªªì»yÓTq Æ H˚qTµµ n#·≥ ì\TdüT+Ô ~. Ä‘·à ˝Ò≈î£ +&Ü @ |üHH ’Ó ê »s¡T>∑T‘·T+<ë? Ä‘·à düìï~Û ˝Ò≈î£ +&Ü eTqdüT‡ ø£sà¡ #˚jT· >∑\<ë? n+<äT#˚‘· eTqdüT‡ ø£sÔ¡ m≥T¢ ne⁄‘·T+~? Ä‘·à dæ‹ ú ˝À qTqï|⁄ü &ÉT ø£s,Ô¡ ø£sà¡ , øÁ j Ï T· \T ñ+&Ée⁄. ˙ X¯Øs¡eTT, Ç‘·sT¡ \ X¯Øs¡eTT\T nqT uÛ≤yê\T Ä‘·à≈£î _ÛqïeTT>± m+<äT≈£î ñ+{≤sTT? Ä‘·à düs«¡ yê´|æ ø£<ë? ø£qTø£ qTe⁄« bÕ˝§ZHêï, bÕ˝§Zqø£ b˛sTTHê |üì <ëì n+‘·≥ n~ düøÁ e £ TeTT>± »s¡T>∑T‘·T+~. Á|ü|ü+#·eTT˝À ªª<äT'KeTT m+<äT≈£î ñqï~?µµ nì $#ês¡D #˚ùdÔ ªªdüTKeTT bı+<ë\H˚ ø√]ø£ ñ<äsTT+#·T≥≈£îµµ nH˚ düe÷<ÛëqeTT edüT+Ô ~. ‘·sT¡ yê‘· düTKeTT bı+<ë\H˚ ø√]ø£ XÊX¯«‘· düTU≤ìøÏ <ë] rdæ dü«dü«s¡÷|ü düTKdæ‹ ú nãT“‘T· +~. H˚qT nH˚ ‘·\+|ü⁄, ‘·\+|ü⁄>± ñqï+‘· ø±\eTT |ü⁄&ÉT‘·÷ nDT>∑T‘·÷ ñ+≥T+~. Ä˝À#·Hê s¡Væ≤‘· dæú‹ dæ~∆+∫q Hê&ÉT ì»yÓTÆq H˚qT $T–* ìX¯Ã\eTT>± | Á øü ±•dü÷Ô ñ+≥T+~. nqTÁ>V ∑ ≤ü | ùÁ s¡D ˙ | Á j ü T· ‘êïìøÏ <√Vü≤<äø±]. ˙ Ä‘·àqT ˙e⁄ ‘Ó\TdüTø=Hê\ì ãT~∆ ø£\& Z y É T˚ áX¯«sêqTÁ>V ∑ ‰ü ìøÏ >∑Ts¡T.Ô Vü≤è<äjT· eTT˝Àì Ä‘·à, ˝ÀìøÏ s¡eTàì ìqTï >∑T+E‘√+~. ˙e⁄ ˝ÀìøÏ | Á y ü • ˚ +#·{≤ìøÏ | Á j ü T· ‹ï+#ê*. >∑Ts¡T dü«s¡÷|üeTT˝ÀqTqï áX¯«sêqTÁ>V ∑ ≤ü eTT Ç+<äT≈£î ‘√&ÉŒ&TÉ ‘·T+~. áX¯«s¡Tq≈£î ªª$T<Ûë´ H˚qTµµqT n]Œd ù Ô düs«¡ eTT n]Œ+∫qfÒ.¢ Ç<˚ uÛøÑ ,ÔÏ | Á | ü ‹ ü .Ô Ç{Ïº dü+|üPs¡í X¯sD ¡ ≤>∑‹ øπ e\eTT uÛ>Ñ e ∑ +‘·Tì nqTÁ>V ∑ ≤ü eTT e\qH˚ kÕ<Ûä´eTT. á nqTÁ>∑Vü≤+ k˛eTs¡T\≈£î sê<äT. kÕ<Ûäq\ <ë«sê nVü‰ìï nD#·{≤ìøÏ j·T‹ïdTü q Ô ï yê]H˚ e]düT+Ô ~. ìÁ<ä eTq dü«s¡÷bÕìï ø£|Œæ yd ˚ Tü q Ô ïf¢Ò yÓT\≈£îe ≈£L&Ü eTq ì» dæ‹ ú ì ø£|Œæ y˚dTü q Ô ï~. ø£qTø£ á s¬ +&ÉT nedü\ú ˝Àq÷ eTq dü«s¡÷|üeTT eTq≈£î ‘Ó*j·TT≥ ˝Ò∑]‘· dæ‹ ú µµ dæ~d ∆ Tü +Ô ~. n<˚ ‘·TØj·÷edü.ú n{Ïº nedü˝ú À ìÁ~dü÷Ô ≈£L&Ü

‘Ó\TdüT≈£î+≥T+~. ìs¡+‘·s¡ $#ês¡D <ë«sê Ä C≤„Hêìï eTqdüT˝‡ À ìX¯ÃjT· +>± dæús¡|üs¡#·Tø=Hê*. ªªnVü≤+ ã Á Vü‰àdæàµµ n+fÒ ªªH˚qT miTø£qTµµ nH˚ nqTuÛe Ñ C≤„q+. ªª$T<∏ë´ H˚qTµµ‘√ ªªnVü≤+ ÁãVü‰àdæàµµ nqT eTVü‰ yêø±´ìï mìïkÕs¡T¢ »|æ+∫q|üŒ{øÏ ° ã Á Vü≤àC≤„q+ ø£\>∑± e<äT\Tø=q>±, Ä‘·à $T>∑T\T‘·T+~. Ä‘·àC≤„q+ ø£\T>∑T‘·T+~. n+‘˚ø±ì y˚T<∏√|üs+¡ >± H˚qT X¯Øs¡+ ø±<äT. eTqdüT‡ ø±<äT. ãT~∆ ø±<äT. bÁ ÕD+ ø±<äT. nC≤„qeTT ˝Ò± H˚qT n~ ø±<äT, Ç~ ø±<äT nH˚~ ªª$T<∏ë´ H˚qTµµ. $T<∏ë´ H˚qT ñqï+‘·ø±\+ nHê‘·à‘√ ‘ê<ë‘·à´+ ‘·|üŒìdü]. miTø£˝À eTqdüT‡ ìX¯Ã\eTT>± ñqï yê]øÏ dü#\· #Ó‘’ q · ´eTT ≈£L&Ü ã Á Vü≤àeTT>±H˚ düTŒ]¤ düT+Ô ~. uÛ< Ò ä ãT~∆˝À ñqïyê]øÏ e÷Á‘e · TT n~ »>∑‘T· >Ô ± >√#·]düTÔ+~. eTqdüT˝‡ Àì #Ó‘’ H · ê´+X¯eTT kÕøÏ>å ± ñ+&ç »&É | Á | ü +ü #êìï »&ÉeTT>± #·÷#·T#·Tqï~. eTqdüT‡ ñqï+‘·es¡≈î£ »>∑‘T· Ô y˚sT¡ >± ø£ì|ædTü +Ô ~. eTqdüT‡ #Ó‘’ q · ´eTT˝À \j·TyÓTbÆ ˛‘˚ n+‘êÁãVü≤àeTj·Ty˚T. n|ü&ÉT n+‘ê dü∫Ã<ëq+<äyT˚ .

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 54

H˚HÓe&ÉqT?

- 10 -

| Á Xü ï¯ 4. dü«s¡÷|ü <äsÙ¡ q bÁ Õ|æÔ m|ü&É>T∑ qT? uÛ>Ñ y ∑ êHé : <äèX¯´eTT>±qTqï »>∑‘T· Ô ø£qã&Éøb£ ˛sTTq|ü&ÉT Ä <äè≈£îÿ jÓTTø£ÿ nq>± dü«s¡÷|üeTT jÓTTø£ÿ <äsÙ¡ qeT>∑TqT. $es¡D : Ä‘·à _+<äTe⁄ e÷j·÷ |Á uü ≤Û e+ e\q ‘·q dü«s¡÷bÕìï eT]Ãb˛‘˚ <ëìì n$<ä´ n+{≤eTT. C≤Á>< ∑ e ä düú dü÷\ú yÓTq Æ n$<ä´. Äes¡D <√wüeTT n$<ä´≈£î eT÷\eTT. ∫<ëuÛ≤düT&ÉT n$<ä´#˚ Äe]+|üã&çq|ü&ÉT eTq≈£î Ä‘·àdü«s¡÷|üC≤„q+ ñ+&É± düTŒ]¤ +#·TqT. C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú À ∫<ëuÛ≤düT&ÉT eTqdüT‘‡ √ #˚]j·TT+{≤&ÉT. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 19

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

n|ü&ÉT $πø| å < ü √wü+ e\q @ø£edüTe Ô ⁄ HêHêø±s¡eTT\T (multiplicity) bı+~q≥T¢ u Á ≤Û +‹ ø£\T>∑TqT. s¡CÀ>∑TD+ #Ó‘’ q · ´ e+‘·eTsTT ªª$T<∏ë´ H˚qTµµ nH˚ nVü≤+uÛ≤e+ @s¡Œ&TÉ qT. ‘·y÷ Ó >∑TD+ ∫<ëuÛ≤düTì düìï~Û e\q #Ó‘’ q · ´e+‘·eTsTTq|ü&ÉT »>∑‘T· Ô y˚sT¡ >± >√#·]+#·TqT. Ç{Ïº uÛ< Ò u ä ≤Û eeTT‘√ ªª$T<∏ë´ H˚qTµµ »>∑‘T· q Ô T #·÷#·TqT. C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú Àì á C≤„qeTT kÕù|ø£å C≤„qeTT (relative knowledge) e÷Á‘·y˚T. miTø£ XÊX¯«‘·yTÓ q Æ Äq+<äeTT‘√ dü«j·T+düŒ èVü≤‘√ ñ+≥T+~. Ç~ kÕe÷q´ #Ó‘’ q · ´ \ø£D å eTT. C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú Àì $•wü# º ‘’Ó q · ´eTT n{Ï~ º ø±<äT. Ç~ X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´ ø±+‹ dü+kÕÿs¡eTT\‘√ ≈£L&çq eTqdüT‡ MT<ä | Á ‹ ü |ò*ü +∫q+<äTe\¢ @s¡Œ&q ç dü+≈£î∫‘· #Ó‘’ q · ´eTT. á dü+≈£î∫‘·‘«· + e\qH˚ eTqdüT≈‡ î£ dü+ø£\Œ $ø£˝≤Œ\T ø£*>±sTT. #·+#·\‘·«+ n_“+~. ‘·\+|ü⁄\T eTqdüT˝‡ À ãj·T\T<˚] dü«s¡÷|üC≤„Hêìï Äe]+∫ y˚kÕsTT. n+<äTe\q eTqdüT≈‡ î£ nekÕú uÛ< Ò e ä TT\T n+≈£î]+#êsTT. ˇø£ nedü≈ú î£ eTs=ø£ nedü≈ú î£ eT<Û´ä , ˇø£ ‘·\+|ü⁄≈£î eTs=ø£ ‘·\+|ü⁄≈£î eT<Û´ä m|ü&ÓH ’ ê m&ÉeTT ˝Òø£ X¯Sq´eTT @s¡Œ&‘ç ˚ <ëìøÏ Ä<Ûës¡eTT>± ñqï Ä‘·à #Ó’‘·q´+ n|ü&ÉT eTq≈£î ms¡Tø£|ü&ÉT‘·T+~. ìÁ<ä ‘·s¡Tyê‘· <˚Vü≤‘ê<ë‘·à´+ Ç+ø£q÷ bı+<äì ;» C≤Á>‘∑ T· ˝Ô À (unmanifested waking state) ªªX¯ó<ä∆yÓTÆq H˚qTµµ ãj·T≥|ü&TÉ ‘·T+~. dü«s¡÷|ü <äsÙ¡ q bÁ Õ|æøÔ Ï Ç~ <√Vü≤<äø±]. $T<∏ë´ H˚qT‘√ »>∑‘T· q Ô T #·÷∫q+‘· ø±\eTT n~ eTq≈£î $&ç>±, øπ e\+ bÕ+#·uÖÛ ‹ø£ |ü<ës¡e ú TT>± e÷Á‘y · T˚ >√#·]düT+Ô ~. $#ês¡D e\¢ á nã<ä| ∆ ⁄ü H˚qT nDÏ–b˛‘·T+~. s¡»düy Ô ÷ Ó >∑TD≤\T dü‘«· >∑TDeTT˝À \sTTkÕÔsTT. X¯ó<ä∆#Ó’‘·q´+ n{Ïº eTqdüT‡˝À Á|ü‹_+_düTÔ+~. πøe\ dü‘·Ô«>∑TD+˝À ñqï eTqdüT≈‡ î£ dü«s¡÷|üC≤„q+ ø£*– ìX¯Ã\+ ne⁄‘·T+~. n+<äT#˚‘· dü‘«Ô· >∑TD≤ìï |ü≥Tºø=ì <˚V‰ü ‘·àãT~∆ nH˚ $T<∏ë´ ‘ê<ë‘·à´ u Á ≤Û +‹ì e<ä*+#·Tø=Hê*. C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú À ã+<Û∫ ä +‘·, eTTøÏ∫ Ô +‘· s¬ +&É÷ ñ+{≤sTT. eTTøÏÔ ∫+‘· me]øÏ nì $#ês¡D #˚dæq|ü&ÉT eTTøÏÔ ø√πsyê&ÉT n<äèX¯´eTe⁄‘ê&ÉT.

∫‘·‡ «s¡÷|üeTTqT düà]+#·T#·÷ <äèX¯´ <äs¡ÙHê~ s√>∑ s¡Væ≤‘·eT>∑T Ä‘·àqT miT>∑T#·THêï&ÉT. Vü≤è<äj·TeTTq $#ês¡D nqT ø£\Œeèø£åeTT jÓTTø£ÿ ˇø£ÿ ∫qï n+≈£îs¡eTT düTŒ]¤ +#·>±H˚ nuÛ≤´dü jÓ÷>∑eTT#˚ n~ ãVüQXÊU≤j·TTø£e Ô TT>± | ô ]– $\dæ\T¢‘T· +~. $#ês¡D <äè&ÛÉ|ü&çq{Ïº yÓ’sê>∑´j·TT≈£îÔ&É>∑T eTqTEì, X¯eT<äe÷~ X¯ó<ä∆ >∑TDeTT\T ‘·eT+‘·‘êeTT e∫Ã ÄÁXs¯ TT+#·TqT. »\ | Á y ü êVü≤eTT\T |üs«¡ ‘·eTTqT ø£<*ä +|üC≤\q≥T¢, $#ês¡D≤j·TT≈£îì Ô XÀø£y÷ Ó Vü‰~ $ø£\Œ düeT÷Vü≤eTT\T @$j·TTq÷ #·*+|üC≤\e⁄. >±&Ûì É < Á ˝ä Àì ªªH˚qTµµ Ä˝À∫+#˚ eTqdüT‘‡ √ ø£*j·T≥+ ˝Ò∑H˚ ìÁ<ëedüú˝Àq÷, C≤Á>∑<äedüú˝Àq÷ á H˚qT eTqdüT‡‘√ ø£*dæ ∫‘·Ôeè‘·TÔ\qT y˚T˝§ÿ\T|ü⁄‘√+~. ø£qTø£ C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú À Ä˝À∫+#˚ eTqdüT‘‡ √ ø£*j·T≈£î+&Ü y˚sT¡ >± ñ+&É&y É T˚ $#ês¡D. >±&Ûì É < Á ä qT+&ç yÓT\≈£î sê>±H˚ ªªnVü≤+µµ |ü⁄&ÉT‘√+~. n{Ï~ º |ü⁄{Ïq º ‘·ø£åDeTT, nq>± yÓT\≈£îe e∫Ãq ‘·ø£åDeTT nq>± ñ<äj·T dü+<Ûä´˝À á nVü≤+uÛ≤e |ü<ës¡e ú TT >∑T]+∫ $#ê]ùdÔ á nVü≤+uÛ≤e |ü<ës¡e ú TT n|üŒ{øÏ | £ ü &˚ ‹]– Ä‘·à˝À \j·TyÓTbÆ ˛‘·T+~. á nVü≤+uÛ≤e |ü<ës¡y ú T˚ eTq≈£î <˚V‰ü qTdü+<Ûëq+ ø£*+Z ∫ ˇø£ ø£è‹ Á eT |ü]$T‹ ø£*kZ ˛Ô+~. yÓT\≈£îe˝À á nVü≤+uÛ≤e |ü<ës¡e ú TT e∫Ãq ‘·sê«‘·H˚ eTq˝À dü+ø£˝≤Œ\T »ìdüTH Ô êïsTT. n+<äT#˚‘· ªªá nVü≤+uÛ≤e |ü<ës¡y ú TÓ es¡T?µµ nì XÀ~Û+∫q|ü⁄&ÉT dü+ø£˝≤Œ\T q•kÕÔsTT. $#ês¡DqT eTT+<äT eTqdüT‡‘√H˚ ÁbÕs¡+_Û+#ê*. eTqdüT‡qT n+‘·sT¡ àK|ü]∫ ñ<Ûèä ‘·eTT>± <ä÷düT≈£îedüTq Ô ï ‘·\+|ü⁄\qT ìs√~Û+∫qHê&ÉT yêì yÓqTø£>\∑ Vü≤è<äjT· kÕúHêìï >∑T]Ô+#·>\∑ eTT. eTqdüT‡ Vü≤è<äjT· eTT˝À eTTq>∑>±H˚ ìX¯Ã˝≤q+<äeTT eTT+#Ó‘T· ‘Ô T· +~. ø£qTø£ $#ês¡D≈£î | Á Xü Ê+‘·yTÓ q Æ eTqdüT‡ nedüse ¡ TT. n{Ïº | Á Xü Ê+‘· eTqùd‡ ã Á Vü≤àeTT. ªª$T<Ûë´H˚qTµµ nqT uÛ≤yêìï

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 20

H˚HÓe&ÉqT?

- 10A -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 53

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

| Á Xü ï¯ 15. $#ês¡yTÓ +‘·es¡≈î£ ÄeX¯´ø£eTT?

nVü≤+uÛ≤e+ ø£qTeTs¡T>ö‘·T+~. eTTøÏÔ $T>∑T\T‘·T+~. Ä‘·à $<ä´≈£î #·÷#˚yê&ÉT, #·÷#·T≥, #·÷&Éã&˚~ nH˚ ‹ Á |ü⁄{Ï nedüs+¡ ˝Ò∑TqT. $#ês¡D Ç{Ïº X¯ó<ä∆#Ó’‘·q´ kÕøå±‘êÿsêìøÏ <√Vü≤<ä|ü&ÉT‘·T+~. n|ü&ÉT C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú ÀH˚ nVü≤+düTŒs¤ D ¡ ms¡Tø£ã&ç $T>∑‘ê nedü\ú ˝À ≈£L&Ü ‘Ó+|ü⁄ ˝Ò≈î£ +&Ü ñ+&ç $düŒwy ºü TÓ q Æ dü«s¡÷|üC≤„q+ ø£\T>∑T‘·T+~. áX¯«s¡ Áù|s¡De\¢ $#ês¡D #˚dæq|ü&ÉT miTø£‘√ eTqdüT‡ Ä‘·à‘√ dü+jÓ÷>∑+ »]– eTqdüT‡ nr‘·Xø¯ øÔÏ Ï eX¯+ ne⁄‘·T+~. eT÷&ÉT e÷qdæø£ nedüú\T <˚ì˝À >√#·]+∫ <˚ì˝À \j·TeTT ne⁄‘êjÓ÷ n<˚ eTq dü«s¡÷|üeTT. bÁ ÕDeTT, yê≈£îÿ, eTqdüT\‡ qT ìs√~Û+∫ #˚jT· T nH˚«wüDqT C≤„q $#ês¡D n+{≤eTT. ˝Àq eTTqT>∑T eTqdüT‡ #˚jT· T $#ês¡D e\¢ ªªì»yÓTq Æ H˚qTµµ dü«j·T+CÀ´‹>± >√#·]+#·TqT. Ç~ C≤Á>< ∑ e ä düú ˝ÀH˚ kÕ<Û´ä eTT. >∑Ts¡T düìï~˝Û À kÕ<Ûq ä düT\uÛe Ñ TT>± düV≤ü »eTT>± »s¡T>∑TqT. nC≤„Hêes¡Dy˚T düèwæ.º ˇπø »>∑‘T· Ô ˇπø düeTj·TeTT˝À nC≤„qT\≈£î ñqï≥T¢>±qT C≤„qT\≈£î ˝Òq≥T¢>±qT ‘√#·T#·Tqï~. ã Á Vü≤àìX¯Ãj÷ · ‘·àø£ ãT~∆ ø£*–q C≤„ìøÏ »>∑‘T· Ô ≈£L&Ü ã Á Vü≤àeTT>±H˚ ‘√#·TqT. <äè≈£îÿ <äèXÊ´ìï #·÷#·T#·Tqï~. miTø£jT˚ <äè≈£îÿ. »>∑‘T· Ô <äèX¯´eTT. dü«s¡÷|ü <äsÙ¡ qÁbÕ|æÔ nq+‘·se ¡ TT <äèX¯´eT>∑T »>∑‘T· Ô y˚sT¡ >± ø£qã&É± <äsÙ¡ qeT>∑TqT.

H˚HÓe&ÉqT?

uÛÑ>∑yêHé : eTqdüT‡q+<Ó+‘·es¡≈£î $wüj·Tyêdüq\T edæ+∫j·TT+&ÉTH√ n+‘·es¡≈£î ªH˚qT me&ÉµqqT $#ês¡D ÄeX¯´ø£eTT. ‘·\+|ü⁄<äsTT+#·>± ñ<äsTT+#·>± yêì q|ü&É|ü &˚ n$ |ü⁄≥Tº‘êe⁄qH˚ $#ês¡D#˚ q•+|üCj Ò T· e˝…qT. ˇø£&TÉ dü«s¡÷|ü bÁ Õ|æì Ô bı+<äTes¡≈î£ ìs¡+‘·s¡ dü«s¡÷|üdàü s¡DeTT #˚|{ ü ºÏ j·TT+&Ée˝…qT. n~ jÓTTø£ÿ{ÏjT˚ #ê\TqT. ø√≥˝À X¯‘Á T· e⁄\Tqï+‘· es¡≈î£ yês¡T yÓ*øÏe#·TÃ#T· H˚ j·TT+<äTs¡T. yês¡T ‘·\#·÷|ü>± ‘·\#·÷|ü>± n|ü⁄&É|⁄ü &˚ yê]ì #·+|æq#√ ø√≥ ø¬ e ’ X¯eT>∑TqT. $es¡D : |üqT\qT Ä∫‘·÷∫ #˚dqæ |ü⁄&ÉT |üìj·T+<äT XÁ <¯ ∆ä ø£*Z Ä |üìì düÁø£eTeTT>± #˚j·T>∑\eTT. |üìe\¢ |òüTs¡¸D ñ+&É<äT. n≥T¢+&ç n‹ bÕ≥eeTT‘√ Ä |üìì #˚dq æ Hê&ÉT ˇø£ ‘·è|æÔ $T>∑T\TqT. ‘êeTsê≈£î| ô ’ ˙{Ï u§≥Tºe˝… J$+#·T≥ n\es¡#·Tø=ìq|ü⁄&ÉT |üì u≤>∑T>± #˚dæHêeTqT >∑s«¡ eTT‘√ ≈£L&çq ø£sèÔ¡ ‘·«eTT ≈£L&Ü ñ+&É± eTH√HêX¯eTT dæ~+∆ ∫ dü«s¡÷|ü bÁ Õ|æì Ô bı+<äq>∑TqT. dü«s¡÷|ü bÁ Õ|æÔ n+fÒ Ä‘·à‘√ nqTdü+<ÛëqeTqïe÷≥. n~ dæ~+∆ ∫ q|ü&ÉT ∫‘·Ô ‘ê´>∑eTT n‹ düT\uÛe Ñ TT. nVü≤+ø±sê~ »>∑< Á ÷ ä |üeT>∑T <äèX¯´eTT yêdüe Ô eTT>± ˝ÒH˚ ˝Ò∑< Á ÷ ä |üeTT e÷j·TyÓTÆ ∫<ëø±X¯yT˚ X‚w+æ #·T#·Tqï~. uÛ÷ Ñ ‘êø±X¯, ∫‘êÔø±X¯eTT\T s¬ +&ÉTq÷ ∫<ëø±X¯ ã\eTT e\qH˚ ñ<ä“$ ¤ +∫q~. ∫<ëø±X¯eTT u≤Vü≤´ |ü<ës¡e ú TT\+<äTq÷, eTH√ ãT<ë∆´<äT\+<äTq÷ ≈£L&Ü dæ‹ ú ø£*j Z T· T+&ç yêì dü‘,Ô· ndü‘\Ô· qT (sêø£b˛ø£\qT) miT+>∑T#·÷ kÕøÏj å TÆÓ j·TTqï~j·TT, düeTdüe Ô TTq+<äTq÷ yê´|æ+∫ j·TTqï~j·TTHÓ’ ñqï~. ø£\T¢ ‘ê–q yê&ÉT eT‘·TÔ e<ä*q |æ<ä|ü ‘·q |üPs¡«|ü⁄ dæú‘·ì düà]+#·Tq≥T¢, nHê‘·à dü+|ò÷ ü ‘·eTT qT+&ç ‘ê<ë‘·à´eTT $&É∫qyê&ÉT j·T<ës¡ú gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 52

- 11 -

| Á Xü ï¯ 5. »>∑‘T· qÔ ï|ü&ÉT (#·÷&Éã&çq|ü&ÉT) dü«s¡÷|ü<sä Ù¡ q+ ø±<ë? uÛ>Ñ y ∑ êHé : ø±<äT. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 21

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

$es¡D : eTdüø£ Nø£{˝Ï À ‘ê&ÉT bÕeTT>± ø£qã&ÉT‘·T+~. yÓ\T>∑T˝À bÕeTT

yêdüq. <ëì qT+&ç $T–*q yêdüq\T ãj·T\T<˚sT¡ qT. ìs¡+‘·s¡ dü«s¡÷|ü <Ûë´qeTT ì\eq|ü⁄&ÉT, Ä‘·à C≤„qeTT ø£*–q ‘·sT¡ yê‘· ≈£L&Ü H˚qT ø£sq Ô¡ T, uÛÀø£q Ô T nqT yêdüHê+≈£îs¡eTT ñ+&ÉTqT. n~ ‹]– $»è+_Û+∫ ã\e‘·sÔ y ¡ TÓ Æ »qà |üs+¡ |üs≈¡ î£ ø±s¡DeTT ø±e#·TÃqT. ø£qTø£ Ä‘·à C≤„qeTT ø£*q Z ‘·sT¡ yê‘· ≈£L&Ü n~ dæsú | ¡ & ü q ç ‘·sT¡ yê‘· ≈£L&Ü ìs¡+‘·s¡ dü«s¡÷|ü <Ûë´qeTT nedüse ¡ TT. H˚qT ø£sq Ô¡ T nqTq~ $|üØ‘· uÛ≤eq. nC≤„q »ì‘·eTT. Ä‘êàqTuÛ÷ Ñ ‹øÏ Á|ü‹ã+<Ûäø±]. ø£sêàqTcÕ˜qeTT#˚ dü÷\ú X¯Øsê_Ûe÷qeTT b˛e⁄qT. ñbÕdüq#˚ dü÷ø£Î X¯Øsê_Ûe÷qeTT ‘=\– eTH√ãT<ë∆´<äT\T ‘√#·≈£î+&Ü b˛e⁄qT. dü«s¡÷|ü C≤„qeTT#˚ ø±s¡D X¯Øsê_Ûe÷qeTT ≈£L&Ü ‘=\>∑TqT. á | Á øü ±s¡eTT ‹ Á X¯Øs¡ X¯ó~∆ ‘Ó*j·Te\j·TTqT. |ü+#·ø√X¯eTT\ ‘ê\÷≈£î eè‘·T˝Ô Ò C≤„q | Á ‹ ü ã+<Ûøä e £ TT\T. |ü+#·ø√X¯ HêX¯qeT+fÒ yê{ÏMT<ä n_Ûe÷qeTT e<ä\T≥. á e<ä\T Á|üÁøÏj·T≈£î J$‘·eTT˝À eT÷&ÉT $wüjT· eTT\qT Ä#·]+#·e˝…qT. 1. | Á ‹ ü e´eVü‰s¡eTT miTø£‘√ Ä∫‘·÷∫ ìs¡«Væ≤+#·e˝…qT. 2. @ |üìHÓq ’ q÷ n‹ XÁ < ¯ >∆ä ± (sincere) bÕ≥eeTT‘√ (skillfully) eTqdüTq ‡ T øπ +ÁBø£]+∫ (concentrated attention) #˚jT· e˝…qT. 3. J$‘·eTTqT ‘êeTsê≈£î| ô ’ ˙{Ï u§≥Tºe˝… q&ÉT|ü⁄ø=qe˝…qT. (living

nH˚ u Á ≤Û +‹ b˛sTT ‘ê&ÉT ‘ê&ÉT>±H˚ >√#·]düT+Ô ~. ‘ê&ÉT bÕeTT>± ø£q|ü&q ç +‘· ø±\eTT ‘ê&ÉT ø£qã&É<äT. ÁuÛ≤+‹ e\q ‘ê&˚ bÕeTT>± >√#·]düTÔ+~. n<˚$<Ûä+>± ÁãVü≤àeTT »>∑‘·TÔ>± >√#·]+∫q|ü&ÉT dü«s¡÷|ü<äs¡Ùq+ ø±<äT. miTø£ jÓTTø£ÿ dü«j·T+CÀ´‹ ø±+‹ >√#·]+∫q|ü&ÉT »>∑‘T· Ô ≈£L&Ü Ä‘·à dü«s¡÷|üeTT>± ˝Òø£ ã Á Vü≤àeTT>± >√#·]düT+Ô ~. C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú À »>∑‘T· Ô HêeTs¡÷bÕ\‘√ >√#·]düT+Ô ~. dü«bÕïedü˝ú À }Vü‰ »>∑‘·TÔ >√#·]düTÔ+~. |üP]Ô nC≤„q dæú‹ nsTTq düTwüß|æÔ˝À @ edüTÔeP >√#·]+#·<äT. Ä ø£{Ïø£ Nø£{Ï <äX¯˝À ÁãVü≤àeTT >√#·]+#·<äT. »>∑‘·TÔ >√#·]+#·√#·]+#·ì X¯Sq´ dæ‹ ú ˝Àì Äq+<ëìï nqTuÛ$ Ñ dü÷,Ô nqTuÛ$ Ñ düTH Ô êïqH˚ >Á V ∑ ≤æ +|ü⁄X¯øì ÔÏ ≈£L&É ø√˝ÀŒsTT nC≤„qeTT˝À ñ+&çb˛‘·T+~. düe÷<Û´ä edü˝ú Àe÷Á‘+· miTø£ Ä‘êàq+<äeTT‘√ uÛ≤dædTü +Ô ~. »>∑‘T· Ô >√#·]+#·∑‘·TÔqT bÕ+#·uÛÖ‹ø£ edüTÔe⁄>± e÷Á‘y · T˚ >Á V ∑ ≤æ düT+Ô ~. kÕe÷q´ ø±+‹ düŒ{ ¤ øÏ e £ TT <ë«sê | Á d ü ]ü +∫q|ü&ÉT n~ @&ÉT s¡+>∑T\T>± >√#·]düTÔ+~. Ä @&ÉT s¡+>∑T\‘√ kÕe÷q´ø±+‹øÏ dü+ã+<Ûe ä TT ˝Ò∑TD+ <˚e⁄&ÉT>∑qT. s¡CÀ>∑TD+ Je⁄&ÉT>∑qT, ‘·y÷ Ó >∑TD+ »>∑‘T· >Ô q ∑ T >√#·]+#·TqT. eTqdüT‡ ø£*–+#˚ u Á ≤Û +‘·T\e\¢ Ç~ ø£\T>∑TqT. n+<äT#˚‘· Ç~ $X‚wü #Ó‘’ q · ´eTT. X¯ó<ä∆ #Ó‘’ H · ê´ìøÏ á u Á ≤Û +‘·T\‘√ dü+ã+<Ûe ä TT ˝Ò<äT. Çø£ÿ&É ˇø£ eTTK´ $wüjT· eTT >∑eTì+#ê*. »>∑‘T· Ô dü#\· ∫<ä«düTe Ô ⁄ nsTTq|üŒ{øÏ ,° »&É eTqdüT‡ <ë«sê #·÷dæq|ü&ÉT »&ÉedüTe Ô ⁄>±H˚ ‘√düT+Ô ~. dü#·\ ∫<ä«düTÔe⁄>± >√#·]+#·<äT. ˇπø »>∑‘·TÔ eTqdüT‡‘√ #·÷∫q|ü&ÉT »&ÉeTT>±qT, düe÷~Û˝À ñqï ã Á Vü≤ày˚‘\Ô· ≈£î ã Á Vü≤àeTT>±qT ‘√düTq Ô ï~. n+<äT#˚‘· gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 22

H˚HÓe&ÉqT?

- 11A -

a life without attraction to nonself)

Ä<Ûë´‹àø£ $ø±düeTTq≈£î ÄVü‰s¡ ìj·TeTeTT nedüse ¡ TT. kÕ‹«ø£yTÓ q Æ ÄVü‰s¡eTT $T‘·eTT>± rdüTø=+fÒ C≤„qeTTq≈£î nsTTHê, Ä‘·à $#ês¡Dø¬ H ’ ê nqT≈£L\+>± ñ+≥T+~. kÕ‹«ø±Vü‰s¡eTT kÕ‹«ø£ >∑TD≤\qT | ô +#·T‘·T+~. Ç≥T¢ #˚dæq jÓT&É\ düø£\ $wüj·T yêdüq\T M–b˛sTT dü«dü«s¡÷|üeTT˝À ñ+&ÉT≥ kÕ<Û´ä eT>∑TqT.

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 51

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

Á|üX¯ï 14. nHê~ qT+&ç e#·TÃ#·Tqï düø£\ $wüj·T yêdüq\T M– dü«s¡÷|üeTTq+<äT+&ÉT≥ kÕ<Ûä´e÷?

| Á d ü Tü ‘Ô +· eTH√ <äèwæ‘º √ e÷Á‘y · T˚ eTq+ »>∑‘T· q Ô T #·÷düTH Ô êïeTT ø£qTø£ n~ eTq≈£î $&ç>± ñqï≥T¢, »&ÉeTT>± ñqï≥T¢ ‘√düT+Ô ~. á eTH√ø£*Œ‘· C≤„q+ b˛‘˚ø±ì, »>∑‘T· Ô ∫‘Y |ü<ës¡e ú Tì >√#·]+#·± ‘√#·ø£ y˚sT¡ $<Ûe ä TT>± ‘√#·TqT. á $<Ûe ä TT>± ‘√#·T≥ |ü]D≤eTeT+<äTeTT. n+<äT#˚‘· á u Á ≤Û +‘·T\T |ü]D≤eTeTTq≈£î ø±s¡DeTT. ˙s¡T y˚T|òTü eTT>∑qT, Ä$]>∑qT, q~>∑qT s¡÷bÕ+‘·se ¡ TT #Ó+~qqT ˙{Ï nDTe⁄\T m\¢|ü &ÉT ˇπø˝≤ ñ+&ÉTq≥T¢, ã Á Vü≤à |ü<ës¡e ú TT e÷j·÷ u Á ≤Û +‘·T\ e\¢ nH˚øe £ TT>± ‘√∫qq÷, n~ @ø£eTT>±qT+&ÉTqT (unitary consciousness). <ëìøÏ m{Ïº $ø±s¡eTT\T ñ+&Ée⁄. ˇπø edüTÔe⁄ ‘êqT e÷s¡TŒ #Ó+<ä≈£î+&Ü y˚s¡T edüTÔe⁄>± ‘√#·T≥ |ü]D≤eTeTT. e÷j·T ø£*–+#˚ u Á ≤Û +‘·T\ e\q HêeT s¡÷|üeTT\T ø£\T>∑T≥qT düèwæº n+<äTs¡T. e÷j·÷ u Á ≤Û +‘·T\ e\¢ ø£*q Z HêeTs¡÷|üeTT\T ø£\Œq˝Ò. |üPs¡«eTT qT+&çjT· T ñ+&çq e÷j·T ‘êqT e÷s¡TŒ #Ó+<ä≈î£ +&Ü, q•+#·≈£î+&Ü, HêeT s¡÷|üeTT\qT bı+<äT≥ e\q »>∑‘·TÔ>± @s¡Œ&ç y˚πs edüTÔe⁄>± ‘√#·T#·Tqï~. á e÷j·÷ ø±s¡´eTT ÁãVü≤à#Ó’‘·q´ yê´|æÔ e\q »s¡T>∑TqT. e÷j·T‘√ ≈£L&çq ÁãVü≤àeTT $es¡ÔeTT #Ó+<äT≥ e\q »>∑‘·TÔ @s¡Œ&çq~. düe÷~Û˝À e÷j·T#˚‘· düèwæº+#·ã&çq »>∑‘·TÔ jÓTTø£ÿ HêeT s¡÷|üeTT\T b˛sTT ø£\Œq\T ˝Òì X¯ó<äe ∆ ÷j·T>± q>∑TqT. n|ü⁄&ÉT e÷j·T ã Á Vü≤àeTT‘√ @ø£yTÓ Æ düTŒ]¤ +#·TqT. düeTTÁ<e ä TT˝À eT+#·T eTTø£ÿ\T düeTTÁ<e ä TT ø£+f… y˚sT¡ ø±e⁄ ø£<ë! e÷j·T ã Á Vü≤à dü+ã+<Ûy ä TÓ q Æ ~ ø£qTø£ <ëì ø£\ŒHêX¯øÔÏ ì»eTT. ø£*Œ‘e · TT\T $T<∏´ä . düèwæøº Ï ñbÕ<ëqeTT, ì$T‘·Ô ø±s¡DeTT e÷j·T‘√ ≈£L&çq áX¯«s¡T&ÉT. ø£qTø£ düèwæº ≈£L&Ü ã Á Vü≤ày˚Tqì ‘Ó*j·Tq>∑TqT.

H˚HÓe&ÉqT?

uÛ>Ñ y ∑ êHé : ªkÕ<Û´ä eTT ø±<ë, kÕ<Û´ä e÷µ nqT dü+<˚V≤ü |ü⁄ ‘·\+|ü⁄q≈£î neø±X¯ MTj·Tø£ <äè&Ûe É TT>± dü«s¡÷|ü<ëÛ ´qeTT |ü≥Tº$&ÉTeø£ ñ+&Ée˝…qT. ˇø£&+Ó ‘· bÕ|æ nj·TT´qT, ªªH˚qT bÕ|æH?˚ m≥T¢ ø£&‘É s˚ >¡ \∑ qT?µµ nì bı≈£îÿ#·Tkı≈£îÿ#·T qT+&Éø£ ªH˚qT bÕ|æìµ nqT ‘·\+|ü⁄qT |üP]Ô>∑ HêX¯qeTT #˚dæ dü«s¡÷|ü<ëÛ ´qeTT q+<äT <äè&Ûy É TÓ q Æ |ü≥Tº<\ä ‘√ ñqïfq Ì¢… yê&ÉT ìX¯ÃjT· eTT>∑ ø£&‘É s˚ T¡ qT. eT+∫ eTqdü‡ì, #Ó&É¶ eTqdü‡ì ¬s+&ÉT eTqdüT‡\T ˝Òe⁄. eTqkı‡ø£ÿfÒ. yêdüq˝Ò X¯óuÛe Ñ TT\ì, nX¯óuÛe Ñ TT\ì s¬ +&ÉT $<Ûe ä TT\T. eTqdüT‡ X¯óuÛy Ñ êdüq\ eX¯eTTq ñqï|ü &ÉT eT+∫ eTqdüT>‡ ± ñ+&ÉTqT. nX¯óuÛy Ñ êdüq\ eX¯eT>∑Tq|ü⁄&ÉT #Ó&¶É eTqdü‡qã&ÉTqT. | Á | ü +ü #· e´eVü‰s¡eTT\˝ÀìøÏ Ç‘·sT¡ \ e´eVü‰s¡eTT\˝ÀìøÏ eTqdüTq ‡ T b˛˙j·Tsê<äT. Ç‘·sT¡ ˝…+‘· <äTsêàs¡T\Z sTTqqT yê] $wüjT· eTTq <˚«wüeTT | ô ≥Tºø√sê<äT. sê>∑<«˚ wüeTT\T s¬ +&ÉTqT es¡´® eTT˝Ò. ˇø£&TÉ Ç‘·sT¡ \øÏ#T· Ãq~ düs¡«eTT ‘·qπø Ç#·TÃø=qT#·THêï&ÉT. á dü‘·´eTT ‘Ó*dæq áj·T≈£î+&ÉT yê&Óe&ÉT? ‘·q e´øÏÔ ‘√∫q düø\£ eTTqT ‘√#·TqT. ‘·q e´øÏ‘Ô «· eT&É+–q düs«¡ eTT q&É+>∑TqT. m+‘Ó+‘· $qj·TeTT‘√ e]Ô+‘·TyÓ÷ n+‘·+‘· m≈£îÿe X¯óuÛe Ñ TT ø£\T>∑TqT. eTqdüT‡ eX¯eTT #˚døæ =ì j·TTqï#√ mø£ÿ&É qT+&çqqT ñ+&Ée#·TÃqT. $es¡D : $wü j · T yêdü q \≈£ î ÄÁ X ¯ j · T eTT ãT~∆ . yêdü q \≈£ î , Ä‘· à dü«s¡÷|üeTTq≈£î dü+ã+<Ûe ä TT ˝Ò± ø°D å +Ï #·TqT. ªªH˚qT bÕ|æìµµ nqTø=qTq~ nVü≤+ø±sê~ πøåÁ‘·eTT. Ä ‘·\+|ü⁄≈£î ñ‘·Œ‹Ô kÕúqyÓTÆq ÁãVü‰àq+<ä kÕ>∑s¡eTT˝À ãT~∆ì m\¢|ü &É÷ ñ<äsTT+#·≈î£ +&Ü eTT+∫y˚jT· e˝…qT. H˚qT ø£sq Ô¡ T, uÛÀø£q Ô T nqT uÛ≤eeTT ãT~∆˝À nHê~>± »ìdüTq Ô ï yÓTT<ä{Ï

- 12 -

| Á Xü ï¯ 6. @\? uÛ>Ñ y ∑ êHé : <äè≈£îÿqT <äèX¯´eTTqT, s¡E® düsŒ¡ eTT\e˝…qTqï$. ø£*Œ‘· düsŒ¡ C≤„qeTT b˛sTTq>±ì n~ÛcÕ˜q s¡EC® ≤„qeTT ø£\T>∑≈î£ +&ÉTq≥T¢ ø£*Œ‘y · TÓ q Æ »>∑<è›ä wæº M&çq

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 50

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 23

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

>±ì n~ÛcÕ˜q dü«s¡÷|ü<sä Ù¡ qeTT ø±<äT. $es¡D : eTqdüT,‡ |Á |ü +ü #·eTT\ ñìøÏ ãÁ Vü≤àeTTq+<äT Äs√|æ‘· uÁ ≤Û +‹ C≤„qeTT e\qH˚ »ì‘·eTT. s¡E®C≤„qeTT ñqï|ü&ÉT Äs√|æ‘· düs¡ŒC≤„qeTT ñ+&É<äT. eTqdüT,‡ | Á | ü +ü #·eTT nC≤„q ø£*Œ‘e · TT\T, ø£qTø£ Ä‘·àC≤„qeTT‘√ n$ u≤~Û+|ü ã&ÉTqT. u≤~Û+|üã&ÉTq~ @B dü‘´· eTT ø±<äT. | Á | ü +ü #·eTT nuÛ≤e s¡÷|üyTÓ q Æ ~. nq>± ˝Òì~. s¡EC® ≤„qeTT e\q düsŒ¡ C≤„qeTT u≤~Û+|üã&ÉTqT. n+<äT#˚‘· düsŒ¡ C≤„qeTT ì»eTT ø±<äT. Ç~ nuÛ≤e s¡÷|üeTT. nfÒ¢ eTqdüT,‡ | Á | ü +ü #·eTT nC≤„q ø£*Œ‘e · TT\T. ã Á Vü≤àC≤„qeTT#˚ Ç$ u≤~Û+|üã&çq|ü&ÉT Ç$ ˝Òìe>∑TqT. nq>± nuÛ≤es¡÷|üeTT\>∑TqT. ã Á Vü≤àeTT‘√ @ø£yTÓ ‘Æ √#·TqT. eTqdüT‡ ñqï |ü<ës¡e ú TTqT ˝Òì<ëì>∑qT ˝Òì |ü<ës¡e ú TTqT ñqï<ëì>∑qT ‘√|æ+|ü>\∑ <äT. ø£qTø£ nC≤„qeTT‘√ #·÷∫q|ü&ÉT á eTqdüTq ‡ ≈£î á ø£qT\≈£î eTT+<äT ñqï~ »>∑‘T· e Ô ˝… >√#·]+#·T#·Tqï~. C≤„q <äèwæ‘º √ #·÷∫q|ü&ÉT e÷Á‘e · TT »>∑‘T· Ô ã Á Vü≤àeTT>∑H˚ ‘√#·TqT. ‘ê&ÉT, bÕeTT nì s¬ +&ÉT ˝Òe⁄. ñqï~ ˇø£ÿfÒ. n~‘ê&ÉT. nfÒ¢ »>∑‘T· ,Ô ÁãVü≤àeTT nì ¬s+&ÉT ˝Òe⁄. ñqï~ ∫<ä«düTÔe⁄ ˇø£ÿfÒ. n#·\+>± ñqï ∫<ä«düTe Ô ⁄qT ã Á Vü≤àeTT nì n+{≤s¡T. dü#\· +>± ñqï ∫<ä«düTe Ô ⁄qT »>∑‘T· Ô n+{≤s¡T. eTdüø£ Nø£{˝Ï À ‘ê&ÉTqT #·÷∫ bÕeTT nì u Á e ÑÛ T |ü&q ç ≥T¢ n+‘·' ø£s¡D√bÕ~Û˝À >∑\ |ü]$T‘· $X‚wü #Ó’‘·q´eTT‘√, uÛÒ<äãT~∆‘√ u≤Vü≤´eTTqT #·÷∫q|ü&ÉT dü#\· ∫<ä«düTe Ô ⁄ »&ÉyTÓ q Æ »>∑‘T· >Ô ± >√#·]+#·TqT. á düs«¡ Á|ü|ü+#·eTT nC≤„qeTT e\q HêHês¡÷|üeTT\T>± Á|ür‘·eT>∑T#·Tqï<˚ ø±ì, C≤„qeTT ø£*–q |æ<| ä üã Á Vü≤à dü«s¡÷|üeTT>± e÷Á‘y · T˚ >√#·]+#·TqT. HêeT s¡÷|üeTT\T düTŒ¤]+|üe⁄. ‘ê&ÉT˝À ø£qã&çq bÕeTTπø ñ‘·Œ‹Ô $HêX¯eTT\T ñ+&ÉTqT. Ä<Ûës¡eTT ˝Ò≈î£ +&É u Á ≤Û +‹ ø£\T>∑∑‘T· Ô u Á ≤Û +‹ dæ‹ ú ˝À e÷Á‘y · T˚ ñqï≥T¢ ‘√#·TqT. n~ÛcÕ˜q ÁãVü≤àeTTqT miÏ–q|ü&ÉT Äs√|æ‘· eTqdüT‡

ø±eTÁø√<Ûë<äT\H˚ n]wü&«É s¡e Z TT\T eTqdüT‡ qT+&ç »ì+∫ bÁ ÕDeTT <ë«sê ÁøÏj·T dü\TŒ#·Tqï$. ø£qTø£ C≤„q $#ês¡eTT <ë«sê yêj·TT s¡÷|ü eTqdüT‡qT »sTT+∫q#√ ø±eTÁø√<Ûë<äT\qT »sTT+#·>∑\eTT. $#ês¡D #˚dæq+<äTe\q Ä‘·à dü«s¡÷|ü |ü]bÕø£eTT ø£*– eTqdüT‡ jÓTTø£ÿ dü+ø£\Œ $ø£\Œ <Ûsä à¡ eTT q•+∫, eTH√HêX¯eTT ø£*Z eTH√ »j·TeTT dæ~+∆ #·TqT. ÁbÕD≤j·÷eT e÷s¡ZeTT <ë«sê ≈£L&Ü eTH√\j·TeTT ø=+‘·es¡≈£î kÕ<Û´ä y˚T. bÁ ÕD≤j·÷eT |ü]bÕø£eTT dæ~+∆ ∫q|ü⁄&ÉT bÁ ÕDyêj·TTe⁄ kÕ«BÛqyÓTÆ yêj·TT dü+ã+<Ûe ä T>∑T eTqdüT‡ nD>∑TqT. ø±ì á nD>∑T≥ ‘ê‘êÿ*ø£eTT e÷Á‘y · T˚ . ‹]– ‹]– $»è+_Û+#·T#·T+&ÉTqT. bÁ ÕD≤j·÷eT |ü<‹ ∆ä <ë«sê Ç+Á~j·T »j·TeTT XÊX¯«‘·eTT>± #˚≈L £ s¡± eTqdüTq ‡ T ˝§+>∑BdüTø=qT |ü<‹ ∆ä bÁ ÕD≤j·÷eTeTT. Ç+<äT eTqdüT‡ ˝§+–qfÒ¢ ˝§+– ‹]– $»è+_Û+#·T#·T+&ÉTqT. |ü]X¯ó<ä∆ eTqdüT‡ ø£\yês¡T ªª$#ês¡Dµµ nH˚ C≤„qe÷s¡e Z TT ne\+_+∫q #ê\T. eTqdüT‡ ã Á Vü≤à dü+ã+BÛøy £ TÓ Æ X¯ó<ä∆ dü‘«Ô· >∑TD | Á < ü ëÛ qeT>∑TqT. Ç+ø£q÷ »|ü ‘·|ü <Ûë´q e÷s¡e Z TT\ <ë«sêq÷, ÄVü‰s¡ ìj·TeTeTT\T <ë«sêq÷ eTqdüTq ‡ T ìj·T$T+#·T |ü<‘∆ä T· \T nH˚øe £ TTqï$ >±ì n$ @$j·TT $#ês¡D e÷s¡e Z TTq≈£î kÕ{Ïsêe⁄.

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 24

H˚HÓe&ÉqT?

- 12A -

| Á Xü ï¯ 13. $wüjT· yêdüq\T ˝…øÿ£ ≈£î MTiÏ düeTTÁ<e ä TT˝Àì n\\ e˝… ø±qe#·TÃ#·Tqï$. n$ m|ü&ÉT M–b˛e⁄qT? uÛÑ>∑yêHé : dü«s¡÷|ü<Ûë´qeTT $»è+_Û+|ü>± $»è+_Û+|ü>± ‘·\+|ü⁄\ìïj·TT q•+#·TqT. $es¡D : düeTTÁ<|ä ⁄ü n\\ eT÷\eTTqT eTqeTT yÓ<øä qÏ |ü⁄&ÉT ˝Àq>∑\ ìX¯Ã\ kÕ>∑s¡ »\eTT >√#·]+#·TqT. nfÒ¢ nìï ‘·\+|ü⁄\≈£î eT÷\yÓTq Æ ªªH˚qTµµ nH˚ ‘·\+|ü⁄ jÓTTø£ÿ eT÷\eTTqT yÓ<øä q Ï |ü⁄&ÉT dü∫Ã<ëq+<ä ã Á Vü≤à kÕ>∑s¡ dæ‹ ú >√#·]+∫ ‘·\|ü⁄\ìïjT· T q•+#·TqT. Ç<˚ $#ês¡D. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 49

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

<Ûë´qeTT #˚‘q · T eT+Á‘· »|üeTT #˚‘q · T eTqdüT‡ @ø±Á>d ∑ ‹ úæ ì bı+<äT#·Tqï~. eTqôd| ‡ ü &ÉTqT #·*+#·T#·TH˚ j·TT+&ÉTqT. @qT>∑T‘=+&ÉyTÓ |ü&ÉTqT #·*+#·T #·T+&ÉTqT. <ëìô|’ ˇø£ >=\TdüT ô|{Ïºq#√ Ä j˚TqT>∑T <ëìH˚ |ü≥Tºø=ì Ç+ø=ø£ <ëìì rdæø=qø£ b˛e⁄#·T+&ÉTqT. nfÒ¢ dü<ë #·*+#·T#·T+&ÉT eTqdüT‡ @<√ ˇø£ HêeTeTTqø√, s¡÷|üeTTqø√ n\es¡∫q#√ <ëìH˚ |ü≥Tºø=ì j·TT+&ÉTqT. eTqdüT‡ ˝…øÿ£ ˝Òì ‘·\+|ü⁄\T>∑ $]j·TT≥#˚ ˇø=ÿø£ÿ ‘·\+|ü⁄qT n‹ã\V”≤qeT>∑T#·Tqï~. ‘·\+|ü⁄\T HêX¯eTT ø±qTø±qT eTqùdø‡ ±Á>∑ dæ‹ ú ì bı+~ <ëì#˚ ã\e+‘·eTT ø±>± <ëì Ä‘·à$#ês¡eTT düT\uÛe Ñ TT>∑ dæ~+∆ #·TqT. ìj·TeTeTT\ìï{˝Ï À ñ‘·e Ô TyÓTq Æ kÕ‹«ø£ $T‘êVü‰s¡ ìj·TeTeTT#˚‘· eTqdüTq ‡ dü‘«· >∑TDeTT | ô +bı+~ Ä‘·à $#ês¡eTTq≈£î kÕj·T|ü&TÉ qT. $es¡D : ø£èÁ‹eT »|üeTT #˚j·TT≥≈£î ã<äT\T eTq˝À ìs¡+‘·s¡+>±, düVü≤»eTT>± »]π> ªªH˚qTµµ, ªªH˚qTµµ nH˚ »bÕìï düŒèVü≤˝ÀøÏ ‘Ó#·TÃø√&ÜìøÏ Á|üj·T‹ï+#ê*. ªªH˚qTµµ, ªªH˚qTµµ nH˚ ˇø£ÿ ‘·\+|ü⁄qT eTqdüT‡˝À, düŒèVü≤˝À ì\T|ü⁄ø=+fÒ Ç‘·s¡ ‘·\+|ü⁄\T eT≥Te÷j·TeTe⁄‘êsTT. Ç‘·s¡ ‘·\+|ü⁄\T eT≥Te÷j· T yÓ T Æ q ø=\~, dü Œ èVü ≤ ˝À qTqï ªªH˚ q Tµµ nqT ‘· \ +|ü ⁄ ≈£ î ã\y˚Ts¡Œ&ÉT‘·T+~. H˚HÓes¡T? nqT Á|üX¯ï≈£î düe÷<ÛëqeTT miTø£˝ÀìøÏ (düŒèVü≤˝ÀìøÏ) e∫Ã eTqdüT‡ ì*∫b˛sTTq|ü&ÉT miTø£ dæús¡|ü&ÉT‘·T+~. miTø£jT˚ ‘êqT nqT nqTuÛe Ñ eTT ˇø£ÿfÒ $T–* j·TT+≥T+~. Ç~ $#ês¡D≤ dæ‹ ú . Ç~ dü÷{ÏjTÆÓ q ‘˚*ø£ e÷s¡e Z TT, <ä>sZ∑ ¡ e÷s¡e Z TT. Ç‘·s¡ ñbÕj·TeTT\Tqï$ >±ì, n$ Ç+‘· |ò\ü e+‘·eTT\T ø±e⁄. ÁbÕDeTTqT ìj·T$T+∫ eTqdüT‡qT ìs√~Û+#·>∑\TZ $<ÛëqyÓTTø£{Ï ñqï~. ‘·y÷ Ó ø±X¯eTT˝À Hê\Ze uÛ≤>∑eTT yêj·TT‘·HêàÁ‘‘· √ ø£*dæq|ü⁄&ÉT eTqdüT‡ nH˚ dü÷ø£Î >√ﬁ¯ø+£ @s¡Œ&TÉ ‘·T+~. yêj·TT‘·HêàÁ‘· qT+&ç s¡CÀ>∑TD | Á u ü ≤Û eeTT e\q dü÷\ú bÁ ÕDyêj·TTe⁄ #·*+#·TqT. n+<äT#˚‘· eTqdüT,‡ bÁ ÕDeTT ˇø£ <ëì‘√ ˇø£{Ï nqTã+<Ûe ä TT ø£\e⁄. ˇø£{Ï ìX¯Ã\yÓTq Æ #√ eTs=ø£{Ï ≈£L&Ü ìX¯Ã\eT>∑TqT. bÁ ÕDeTT ìj·T$T+#·ã&çq|ü⁄&ÉT eTqdüT≈‡ L £ &Ü ìj·TeTeTT˝ÀøÏ e#·TÃqT.

ø±qsê<äT. eTqdüT‡ ã Á Vü≤àC≤„q düeTj·TeTT˝À ˝Ò± düe÷~Û dæ‹ ú ˝À ˝Ò± düTwüß|ü´Ô edü˝ú À ≈£L&Ü ˝Ò‘∑ Y dü«bÕïedü\ú ˝À e÷Á‘e · TT eTqdüT‡ ñqï≥T¢‘√∫ $|üØ‘· C≤„qeTTqT ø£*–düT+Ô ~. C≤Á>< ∑ e ä düH ú ˚ ì»eTT nì ìs¡sí TT+∫ $|üØ‘· C≤„qeTT‘√ eTqeTT | Á e ü ]Ô+∫ q+‘·ø±\eTT ã Á Vü≤àC≤„q+ eTq≈£î ø£\T>∑∑<èä wæº M&çq ‘·sê«‘· e÷Á‘y · T˚ n~ÛcÕ˜q dü«s¡÷|ü <äsÙ¡ q+ ne⁄‘·T+~.

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 48

H˚HÓe&ÉqT?

| Á Xü ï¯ 7. <äèX¯´eT>∑T#·Tqï »>∑‘T· Ô m|ü&ÉT nD>∑TqT? - 13 -

uÛ>Ñ y ∑ êHé : düs«¡ $wüjT· C≤„qeTT\≈£î, düs«¡ yê´bÕs¡eTT\≈£î ø±s¡DeT>∑T#·Tqï eTqdüD ‡ –q|ü&ÉT »>∑eT+‘·sêúqeT>∑TqT. $es¡D : eTqdüT‡ nD–q|ü&ÉT »>∑eTT n+‘·sêúqeT>∑TqT. eTqdüT‡q≈£î »>∑eTTq≈£î dü+ã+<Ûe ä TT n{Ï~ º . Ä˝À#·qj˚T eTqdüT‡ dü«s¡÷|üeTT. ìC≤ìøÏ Ä˝À#·q\ düeT÷Vü≤y˚T eTqdüT.‡ Ä˝À#·q #·T≥÷º n+‘·'ø£sD ¡ øÁ j Ï T· »s¡T>∑T‘·÷ ñ+≥T+~. @ Ä˝À#·Hê ˝Òq|ü&ÉT eTqdüT‡ øÁ j Ï ÷ · X¯Sq´eTT. eTqdüT‡ n|ü&ÉT ˝ÒqfÒ.¢ n#·TÃ‘√ ø£*dæq|ü⁄&˚ Vü≤\T¢≈î£ bÁ ÕD+ edüT+Ô ~. nfÒ¢ Ä˝À#·q\T ªªH˚qTµµ‘√ ø£*dæq|ü&˚ yê{ÏøÏ bÁ ÕD+ edüTÔ+~. Ä˝À#·q\T ø£*–q|ü&ÉT eTqdüT‡ ñqï<äì ÁuÛ≤+‹ ø£\T>∑TqT. Ä˝À#·q\T |üP]Ô>± ñ|üX$ ¯ T+∫q|ü⁄&ÉT Ä˝À#·Hê s¡V≤æ ‘· dæ‹ ú ˝À ñqï eTqdüT‡ >√#·se ¡ T>∑TqT. n~ eTè‘· eTqdüT‡ (no mind state). »>∑‘T· Ô q+<ä* $wüjT· eTT\qT Ç+Á~j·TeTT\ düV‰ü j·TeTT‘√ eTqdüT‡ nqTuÛÑ$+#·T#·Tqï~. á nqTuÛÑeeTT eTqdüT‡˝À nVü≤+uÛ≤eeTTqT gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 25

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

| ùÁ sπ |æ+#·TqT. nVü≤+uÛ≤eeTT y˚sT¡ , nVü≤+eè‹Ô y˚sT¡ . nVü≤+eè‹Ô nq>± H˚qT nHÓ&ç düŒ èVü≤. n~ @ edüTe Ô ⁄‘√ ‘ê<ë‘·à´eTT #Ó+~ ñ+fÒ Ä edüTy Ô ˚ H˚qT nHÓ&ç u Á ≤Û +‹ ø£*–düT+Ô ~. nVü≤+eè‹Ô <˚V≤ü ‘ê<ë‘·à´eTT #Ó+~q|ü&ÉT X¯Øs¡eTT #˚‘· #˚jT· ã&çq |üqT\ìïjT· T H˚qT #˚jT· T#·THêïqHÓ&ç ø£sèÔ¡ ‘·«eTT ø£*–+#·TqT. eTqdüT≈‡ î£ $wüj÷ · ø£s¸¡ D ñqï|ü &ÉT »>∑‘T· Ô q+<ä* $wüjT· eTT\T eTqdüT≈‡ î£ ø£sèÔ¡ ‘·«eTT, uÛÀø£èÔ ‘·«eTT ø£*–+#·TqT. á ø£sèÔ¡ ‘·«, uÛÀø£èÔ ‘·«eTT\T eTqdüTq ‡ ≈£î ñqï+‘·es¡≈î£ <äèX¯´eT>∑T#·Tqï »>∑‘T· Ô nD>∑∑eTTq C≤„q dü÷s¡T´&ÉT ñ<äsTT+∫q|ü&ÉT nC≤„qeTH˚ Nø£{Ï ‘=\–b˛e⁄qT. n|ü&ÉT ø£\Te\qT b˛\T Ç+Á~j·TeTT\T yê{Ï eè‘·T\Ô qT e÷ì eTT≈£î[+#·TqT. eTqdüT‡ nHÓ&ç #·+< Á Tä &ÉT Äq+<ä düeTTÁ<e ä TTq eTTì– ndü$ Ô T+#·TqT. eTqdüT‡ ã+<Ûäs¡÷|üeTT, yÓ÷ø£å s¡÷|üeTT ≈£L&Ü. ø±s¡D s¡÷|ü e÷ÁXs¯ TT+∫ n$<ä´, nC≤„qeTT, e÷j·T≈£î #Ó+~q ø±s¡´eTT\HêÁXs¯ TT+∫ dü+ø£\ŒeTT, dü+kÕs¡eTT, dü+kÕÿs¡eTT\qT düèwæ+º #·Tø=qT#·Tqï~. Ç$ ã+<Ûä ø±s¡øe £ TT\T. MìøÏ nr‘·yTÓ q Æ eTqdüT‡ ‘·qjÓTTø£ÿ düV≤ü »dæ‹ ú ì bı+~ Ä‘·à C≤„qeTTqT bı+<äTqT. $wüj÷ · q+<äeTT nqTuÛ$ Ñ +#Ó&ç eTqdüT‡ ã Á Vü‰àq+<ä düeTTÁ<ä yêdüq Ç+#·Tø£ k˛øÏq #ê\T. ‘·øD å£ eTT ø£]–b˛sTT q•+#·TqT. eTqdüT‡ q•+|ü>H ∑ ˚ <äX+‚ ~ Á j·TeTT\T $wüj÷ · ø£s¸¡ D #Ó+<äe⁄. dü÷s¡T´&ÉT ndü$ Ô T+∫q ‘·sT¡ yê‘· <ëì øÏsD ¡ eTT\T ≈£L&É ndü$ Ô T+∫q≥T¢ eTqdüT‘‡ √bÕ≥T Ç+Á~j·TeTT\T ≈£L&É e÷j·TeT>∑TqT. »>∑eTT nD>∑TqT. ã Á Vü≤àeTT | Á øü ±•+#·TqT.

»>∑‘T· Ô eTq≈£î $&ç>±qT, e´‹]ø£e Ô TT>±qT ñHêïsH ¡ ˚u Á ≤Û +‹, ì‘·´ dü+|òTü s¡¸D eTqdüT‡˝À ø£\TZ#·Tqï$. nC≤„qeTT e\q düTKeTT u≤Vü≤´eTT>± qTqï<äì ‘·\∫, ø√]ø£\T ñ<äsTT+∫ $wüj÷ · ø£s¸¡ D ø£*– $wüjT· eTT\qT yÓ+ã&ç+∫ ‘·T<ä≈£î <äT'KeTTqT ø=ì‘Ó#·TÃø=qT#·THêïeTT. n+<äT#˚‘· nC≤„qy˚T <äT'KeTTq≈£î ùV≤‘·Te⁄. <äT'KeTT q•+#ê\+fÒ nC≤„qeTT q•+#ê*. nC≤„qeTT q•+#ê\+fÒ Ä‘·àC≤„qeTT ø£˝>±*.

H˚HÓe&ÉqT?

| Á Xü ï¯ 12. eTqdüT‡ nDT>∑T≥≈£î y˚sT¡ ñbÕj·TeTT\T ˝Òyê? uÛ>Ñ y ∑ êHé : eTqdüD‡ >∑T≥≈£î $#ês¡D ‘·|Œü düeTs¡eú TT\sTTq y˚iTbÕj·TeTT\T

nìï ‘·\|ü⁄\T ‘√#·T#·Tqï$. nìï ‘·\+|ü⁄\qT ‘Á √dæyd ˚ q æ |ü⁄&ÉT eTqdüq ‡ Tq~ y˚iT>± ˝Ò∑‘q Ô· Tq~j·TT ‘·\+|ü⁄\

˝Òe⁄. Ç‘·s√bÕj·TeTT\#˚ eTqdüD ‡ –qqT, nD–qfÒ¢ j·TT+&ç n~ eTs¡\ ‘·\#·÷|ü⁄qT. bÁ ÕD≤j·÷eTeTT #˚‘· eTqdüD ‡ –qqT bÁ ÕDeTD–j·TT+&É ei≈£î eTqdüTq ‡ T nD–j·TT+&ç, bÁ ÕDeTT ãj·T\TyÓ&*É q|ü⁄&ÉT ‘êqTqT ãj·T\TyÓ&*É yêdüq\ eX¯yTÓ Æ nH˚ø£ eTTKeTT\ yê´|æ+#·TqT. eTqdüTq ‡ ≈£î bÁ ÕDeTTq≈£î |ü⁄≥Tº#√{§ø£ÿfÒ. ‘·\+ù| eTqdüT‡ dü«s¡÷|üeTT. ªH˚µqqT ‘·\+ù| eTqdüT‡ ‘=*‘·\+|ü⁄. n<˚ nVü≤+ø±s¡eTT. nVü≤+ø±s¡yÓT#·≥ |ü⁄≥Tº#·Tqï<√ n#·Ã≥ qT+&çj˚T XÊ«düeTTqT ãj·T\T<˚s¡T#·Tqï~. ø£qTø£ eTqdü‡D–q|ü⁄&ÉT bÁ ÕDeTTqT, bÁ ÕDeTD>∑Tq|ü&ÉT eTqdüTq ‡ T nD>∑TqT. ø±ì düTwüß|æj Ô T· +<äT eTqdü‡D–qqT ÁbÕDeTD>∑T≥ ˝Ò<äT. <˚Vü≤s¡ø£åD ì$T‘·ÔeTT, <˚Vü≤eTqTq~ eTs¡D+Ï ∫q<˚y÷ Ó j·Tì Ç‘·sT¡ \≈£î dü+<˚V≤ü eTT ø£\T>∑≈î£ +&ÉT≥≈£î, á $<Ûe ä TT>∑ áX¯«s¡ìj·T‹#˚ @s¡Œ&j ç T· Tqï~. C≤>∑è‹j·T+<äTqT düe÷~ÛjT· +<äTqT eTqdüD ‡ –q|ü⁄&ÉT bÁ ÕDeTTqT nD>∑T#·Tqï~. ÁbÕDeTT eTqdüT‡ jÓTTø£ÿ dü÷ú\s¡÷|üeTqã&ÉTqT. eTs¡D ø±\eTT es¡≈£î X¯Øs¡eTTq eTqdüT‡ ÁbÕDeTTqT+#·T#·T qT+&ç <˚Vü≤eTT eTs¡D+Ï #·T düeTj·TeTTq bÁ ÕDeTTHêÁø$ £ T+∫ rdæø=ì b˛e⁄#·Tqï~. ø±ã{Ïº ÁbÕD≤j·÷eTeTT eTqdüT‡qT ˝§+>∑CÒdæø=qT≥≈£î ‘√&ÉŒ&ÉTH˚>±ì <ëìì q•+|üCÒj·T<äT. ÁbÕD≤j·÷eTeTTe˝…H˚ eT÷]Ô<Ûë´q, eT+Á‘·»|ü, ÄVü‰s¡ ìj·TeTeTT\T eTqdüT‡qT ˝Àãi#·Tø=qT≥≈£î düVü‰j·Tø±s¡T˝Ò. eT÷]Ô

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 26

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 47

| Á Xü ï¯ 8. eTqdüT‡ dü«s¡÷|üyT˚ $T? uÛ>Ñ y ∑ êHé : eTqkÕ‡‘à· dü«s¡÷|üeTTq+<äTqï jÓTTø£ n‹X¯jT· X¯ø.ÔÏ <ëì qT+&çjT˚

- 13A -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

X¯Øs¡eTT ≈£L&Ü Ä‘·à eTj·Ty˚T. á $wüj·÷ìï X¯Øs¡eTT˝ÀqTqï ø£D≤\T ≈£L&Ü >Á V ∑ ≤æ kÕÔsTT, n‹ Vü≤s¡¸eTT>± (blissful) ñ+{≤sTT. #ê˝≤ ø±\eTT |ü]#·jT· eTT ˝Òì #·T≥ºeTT eTq‘√ ñqïqT yê¬ses√ eTq≈£î ‘Ó*j·T<äT. |ò˝ü ≤Hê nì ‘Ó*dæq ‘·sê«‘· yê]‘√ eTq≈£î >∑\ dü+ã+<Ûëìï ‹s¡T>∑<√&ÉT≈£î+{≤eTT. Ä‘·à $wüjT· eTTq ≈£L&Ü n+‘˚. j·TT>∑jT· T>±\qT+&ç eTqdüT‡ ãVæ≤s¡TàK ø£sà¡ ˝À eTTì–j·TTqï+<äTq, eTqeTT Ä‘·à dü«s¡÷|üeTT˝…’ ñqï|Œü {øÏ Ï n~ eTq≈£î ‘Ó*j·TT≥ ˝Ò∑eTT ø£*+Z #·T $wüj·÷\T miTø£|ü&ç eTq |ü]o\q e\q Ä n&É¶+≈£î\T XÊX¯«‘·eTT>± ‘=\–+#·ã&ç eTqdüT≈‡ î£ ‘·q »qà kÕ∆qyÓTq Æ Ä‘·àj·T+<äT ì*∫ j·TT+&Ó&ç X¯øÔÏ n~Ûøe £ T>∑TqT. Ç~ düV≤ü » düe÷~Û. uÛ>Ñ y ∑ êHé l s¡eTD eTVü≤]¸ e+{Ï yê] <ë«sê ˇø£ÿkÕ] Ä‘êàqTuÛ÷ Ñ ‹ bı+~q ‘·sê«‘· yÓTT≥ºyÓTT<ä{Ï kÕ]>± Ä‘·à‘√ eTqdüT‡≈£î |ü]#·j·TeTT @s¡Œ&TÉ ‘·T+~. á yÓTT<ä{kÏ Õ] Ä‘êàqTuÛ÷ Ñ ‹ eTqdüT‡ mqï{øÏ Ï eT]∫b˛˝Òì~. n|üŒ{q Ï T+&ç eTqdüTq ‡ ≈£î Ä‘·àqT ‘Ó*dæø√yê\H˚ yê+#Û· rÁeeTT>± ñ+≥T+~. Ä‘êàø±s¡ eè‹Ô ãj·T\T<˚] n~ ~q~q | Á e ü s¡e ú ÷qeTT #Ó+~ $T>∑‘ê e÷qdæø£ eè‘·T\Ô ø£+fÒ m≈£îÿe $»è+_Û+∫ Ä‘êàHê‘·à $#ês¡D≈£î <ë] rdüT+Ô ~. eTqdüT‡ Ä‘·à˝À dæsú | ¡ & ü TÉ ‘·T+~. ªªH˚qT Ä‘·àqTµµ nH˚ eè‹Ô ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nH˚ eè‹Ôì q•+|ü#d ˚ Tü +Ô ~. dü÷s¡´s¡•àøÏ <ä÷~ì #·÷|æ‘˚ n~ ø±* q•+#·± ñqï+<äTe\¢ uÛ< Ò ã ä T~∆ ø£*– Ç‘·sT¡ \T,

ø£qï y˚iT>± ˝Ò∑‘T· q Ô T ˝Ò‘∑ T· ˝Ô ÀqT dü«|üïeTT˝ÀqT ‘·\+|ü⁄\T ø£\e⁄— »>∑eTTqT ø£\<äT. kÕ©&ÉT ‘·qqT+&çjT˚ düqïìq÷\TqT yÓ*øÏ‘∫ Ó Ã <ëìì eTi\ ‘·q˝Àìπø rdæø=qTqT— Ä $<Ûe ä TT>±H˚ eTqdüT‡>∑÷&É ‘·q qT+&çj˚T »>∑‘·TÔqT ø£*Œ+∫ <ëìì eTi\ ‘·qj·T+<˚ \j·TeTT bı+~+#·TqT. Ä‘·à dü«s¡÷|üeTTqT+&çjT˚ eTqdüT‡ yÓ*e&çqjÓT&É\ »>∑eTT ø£q|ü&TÉ #·Tqï~. ø±e⁄q »>∑eTT ø£qe∫Ãq|ü&ÉT dü«s¡÷|üeTT ø£qsê<äT— dü«s¡÷|üeTT ø£q|ü&q ç |ü⁄&ÉT (Á|øü ±•+∫q|ü⁄&ÉT) »>∑‘T· Ô ø£qsê<äT. eTqdüT‡ dü«s¡÷|üeTTqT >∑÷]Ã $eT]Ù+∫q|ü⁄&ÉT ø=q≈£î eTqdüT‡ ª‘êqTµ>±qsTTb˛e⁄qT. ª‘êµqq>± Ä‘·àdü«s¡÷|üyT˚ . eTqôd| ‡ ü &ÉTqT dü÷\ú s¡÷|üeTT qqTdü]+∫j˚T j·TT+&ÉTqT. ‘êqT y˚iT>± qT+&É<äT. eTqùd‡ dü÷ø£ÎX¯Øs¡eTì Je⁄&Éì #Ó|üŒã&ÉT#·Tqï~. $es¡D : dü÷\ú yÓTqÆ ø£sπ à+Á~j·TeTT\T, dü÷ø£ÎyTÓ qÆ C≤„H+˚ ~Á j·TeTT\T |Á |ü +ü #· e´eVü‰s¡eTT q&ÉT|ü⁄≥≈£î |üìøÏe#·TÃ |ü]ø£se ¡ TT\T. eTqdüT‡ ˝Òø£ n+‘·'ø£sD ¡ eTH˚~ n+‘·]+Á~j·TeTT. n+‘·'ø£sD ¡ eTT˝À ìX¯Ãj·TC≤„qeTT ø£*–+#˚<ëìì ãT~∆>±qT, dü+ø£\Œ $ø£\Œ <Ûäs¡à+ø£\<ëìì eTqdüT>‡ ±qT, $wüj÷ · qTuÛyÑ ê\‘√ #·*+#˚ <ëìì ∫‘·e Ô TT>±qT ªªH˚qTµµ, ªªHê~µµ nì ø£sèÔ¡ ‘·«, uÛÀø£èÔ ‘·« <Ûsä à¡ eTT ø£\<ëìì nVü≤+uÛ≤eeTT>±qT e´eVü≤]kÕÔsT¡ . nVü≤+eè‹Ô edüTÔ ìX¯ÃjT· eè‹Ô>± e÷]q|ü⁄&ÉT <ëìì ãT~∆ n+{≤s¡T. nVü≤+eè‹Ô dü+ø£\Œ $ø£˝≤Œ~ eè‹Ô>± e÷]q|ü⁄&ÉT <ëìì eTqdü+{≤s¡T. nVü≤+eè‹Ô n_Ûe÷q eè‹Ô>± e÷]q|ü⁄&ÉT <ëìì nVü≤+ø±s¡+ n+{≤s¡T. nVü≤+eè‹Ô |ü<ësê∆qTdü+<Ûëqeè‹Ô>± e÷]q|ü&ÉT ∫‘·e Ô T+{≤s¡T. n+‘·'ø£sD ¡ eTH˚ n+‘·]+Á~j·TeTT u≤ùV≤´+Á~j·TeTT\‘√ CÀ&ç+|üã&ç q|ü&˚ n$ #Ó‘’ q · ´e+‘·eT>∑TqT. n+‘·'ø£sD ¡ eTT dü«‘·V‰ü >± #Ó&~ ¶É ø±<äT, eT+∫~ ø±<äT. n~ eTq #˚‹˝ÀqTqï n+‘·]+Á~j·TeTT. <ëìøÏ ˇø£ |üì n|üŒ#| Ó Œæq|ü&ÉT #êø£#ø· ´£ eTT>± (skilful) #˚dTü + Ô ~. @|üì n|üŒ#| Ó ü ‘·THêïeTT nH˚~ eTq | Á e ü è‹ÔMT<ä Ä<Ûës¡|& ü ç

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 46

H˚HÓe&ÉqT?

- 14 -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 27

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

ñ+≥T+~. Je⁄&ÉT nC≤„q Äes¡D˝ÀqTqï|ü &ÉT eTqdüH ‡ ˚ á n+‘·sπ +Á~j·TeTT nC≤„ q eTT˝À ;»s¡ ÷ |ü e TT˝À ñqï yêdü q \qT |ò ü \ Á | ü < ä e Tj˚ T ´˝≤>± düs«¡ X¯≈î£ \Ô qT ˇ&ç¶ |üì#˚dTü +Ô ~. nC≤„qeTT˝À <˚V≤ü ‘ê<ë‘·à´eTT ñ+≥T+~. <˚V≤ü ‘ê<ë‘·à´eTT ñqï|ü &ÉT düTKeTT u≤Vü≤´eTT˝À, $wüj·÷\˝À ñ+<äH˚ ÁuÛ≤+‹ ñ+≥T+~. u≤Vü≤´ $wüj÷ · \qT C≤„H+˚ ~ Á j·÷\T >∑T]Ô+∫ Ä düe÷#êsêìï eTqdüT≈‡ î£ #˚sy ¡ k˚ ÕÔsTT. eTqdüT‡ Ä düe÷#êsêìï $X‚¢wæ+∫ ãT~∆øÏ n+<ä#˚düTÔ+~. Ä n+~q düe÷#êsêìï ã{Ïº ãT~∆ yêdüq\ø£qT>∑TD+>± ˇø£ ìX¯Ãj÷ · ìøÏ e∫Ã @|üì #˚j÷ · \H˚~ ìs¡sí TT+∫ Ä |üìì ø£sπ à+Á~j·TeTT\T <ë«sê neT\T#˚dTü +Ô ~. Äes¡D <√wüeTTe\¢ ãT~∆øÏ Ä‘·àC≤„qeTT ˝Òq+<äTe\¢ n~ nC≤„qeTT ‘√H˚ ñ+≥T+~. n+<äTe\¢ n~ Ç#˚Ã Ä<˚XÊ\T nC≤„q »ì‘·yTÓ q Æ $. ø£qTø£ ø±\Á|y ü êVü≤eTT˝À nH˚ø£ ø£cÕº\T ‘Ó∫Ã| ô &É‘êsTT. u≤Vü≤´ $wüj÷ · \qT yÓ+ã&çd ù Ô <äT'KeTT ø£\TZ‘T· +<äì m|ü&√ ˇø£|ü &ÉT ãT~∆øÏ ‘√düT+Ô ~. n|ü&ÉT <äT'KeTT ‘=\–+#·Tø=H˚ Ä˝À#·q yÓTT<ä\e⁄‘·T+~. <äT'KeTT eTq dü«s¡÷|üeTT ø±<äT ø±ã{Ïº mes¡÷ <äT'KeT+fÒ Çwü| º & ü sÉ T¡ . H˚qT, Hê~, dü+ø£\ŒeTT, $ø£\ŒeTT, dü+X¯jT· eTT, ìs¡+‘·s¡ $wüjT· düàs¡D <äT'U≤ìπø <ë]rkÕÔjT· ì nqTuÛe Ñ |üPs¡«ø£eTT>± ãT~∆øÏ ‘√∫q|ü&ÉT, ãT~∆ düTKeTT ø√düeTT u≤Vü≤´ $wüj÷ · \ô|’ <äèwæº kÕ]+#·T≥ e÷ì u≤Vü≤´ $wüj·÷\qT+&ç ‘·qqT ñ|üdü+Vü≤]+#·Tø=qï|ü&ÉT n+‘·s¡+>∑eTT˝ÀH˚ düTKeTT ø√düeTT yÓ± n+<ä] nqTuÛÑeeTT˝Àq÷ ñqï düTwüß|æÔ˝À eTq≈£î X¯Øs¡eTT‘√ø±ì, »>∑‘·TÔ‘√ø±ì, Ç+Á~j·TeTT\‘√ø±ì, eTqdüT‡‘√ø±ì, ãT~∆‘√ø±ì @ dü+ã+<Ûe ä TT˝Òì dæ‹ ú ˝À düTKeTT>± ñ+≥THêïeTT. á düTKeTT u≤Vü‰´qTï+∫ sê˝Ò
dæú‹ ;» C≤Á>∑‘·TÔ. n{Ïº ;» C≤Á>∑‘·TÔ˝Àì Ä˝À#·Hês¡Væ≤‘· dæú‹ eTqdüT‡≈£î ø£*q Z |ü⁄&ÉT u≤Vü≤´ »>∑‘T· ˝Ô À ‘ê<ë‘·à´eTT ˝Ò≈î£ +&Ü e´eVü≤]kÕÔeTT. n{Ïº dæ‹ ú ˝Àì $#ês¡D e\q Ä<Ûë´‘·à ∫‘·e Ô TT @s¡Œ&TÉ qT. <ëì e\q eTqdüT≈‡ î£ <˚ì‘√qT ‘ê<ë‘·à´eTT+&É<äT. $#ês¡D j·÷+Á‹ø£eTT>± #˚ùd e÷qdæø£ Á|üÁøÏj·T e÷Á‘·eTT ø±<äT. eTH√ eT÷\eTTqT ‘Ó*dæø=H˚ düJe nH˚«wüDj˚T $#ês¡D. nVü≤+eè‹Ô ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nH˚ ‘ê<ë‘·à´eTT˝À ñqï|ü &ÉT eTH√ãT~∆ X¯Øs¡eTT\T nC≤„q ø±s¡´eTTH˚ #˚j·TT#·T+&ÉTqT. n<˚ nVü≤+eè‹Ô ÁãVü≤à ‘ê<ë‘·à´eTT bı+~q|ü⁄&ÉT eTH√ãT~∆ ∫‘·ÔeTT\≈£î ªªnVü≤+ ÁãVü‰àdæàµµ nqT eTVü‰yêø£´eTT jÓTTø£ÿ ns¡e ú TT nqTuÛ÷ Ñ ‹øÏ e#·TÃqT. n|ü⁄&ÉT X¯Øs¡eTT eTqdüT‡ bÁ Õ|ü+∫ø£ e´eVü‰s¡eTT\j·T+<äT dü+#·]+#·T#·Tqïq÷ H˚qT ø£sà¡ #˚jT· T#·THêï qHÓ&ç uÛ≤eeTT ñ+&ÉÉ T∑ C≤„ìj·TT, | Á e ü ]Ô+‘·Ts¡T. øπ e\eTT yêdüHê e÷Á‘e · TTq+<˚ uÛ< Ò e ä TTø£\<äT. nC≤„ì yêdüHêj·TT≈£î& Ô ’Ó e´eVü≤]+#·TqT. C≤„ì yêdüHê s¡V≤æ ‘·T&Ó’ e´eVü≤]+#·TqT. $wüj÷ · düøyÔ£ TÓ q Æ eTqdüT‡ yêdüq\≈£î |ü⁄{Ï\º T¢. ªªH˚qTµµ jÓTTø£ÿ eT÷\eTT yêdüHê s¡Væ≤‘· dæú‹. n~j˚T miTø£. Ä miTø£j˚T ‘êqT nqT>∑T]Ô+|ü⁄ ø=s¡≈î£ ªªH˚He Ó &ÉqTµµ nqT ‘·\|ü⁄qT dü<ë ne\+_Û+∫j·TT+&Ée˝…qT. Ä ‘·\+ù| eTq düs«¡ dü«eTT>± #˚jT· T kÕ<Ûq ä eTT>± ø=qkÕ–+#·T≥ ˇø£ÿfÒ düV≤ü » dæ‹ ú ì bı+<äT≥≈£î ñbÕj·TeTT. ªªH˚qT me&ÉqTµµ? nqT ‘·\+|ü⁄qT dü<ë ne\+_+#·T≥≈£î uÛ>Ñ y ∑ êHé #Ó|Œæ q düe÷<ÛëqeTT ãVæ≤s¡TàKeTT>± b˛e⁄ eTqdüTq ‡ T n+‘·sT¡ àK|ü]#˚ |ü<‹ ∆ä . Ä‘êàe˝Àø£qeTT #˚jT· T |ü⁄s¡Twüßì eTqdüT‡ ã Á Vü‰àq+<ä düeTTÁ<e ä TT˝À ñ|ü e˝… ø£]–b˛e⁄qT. $wüj·÷ø£s¡¸D e\q eTqdüT‡ ãVæ≤s¡TàKeT>∑TqT. ãVæ≤s¡TàKeTT ø±ì eTqdüT‡ Á|üj·T‘·ïeTT ˝Ò≈£î+&Éj˚T n+‘·s¡TàKeT>∑TqT. n+‘·sT¡ àK eTqdü+‡ fÒ eTqdüT‡ ‘·q eT÷\eTT˝À ñ+&ÉT≥. Ä dæ‹ ú ˝À eTqdüT,‡

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 28

H˚HÓe&ÉqT?

- 14A -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 45

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

Ç+Á~j·TeTT>± eTqdüT‡qT >∑T]Ô+∫, n&ÉT¶ ‘·–˝Ò~>± nVü≤+uÛ≤eeTTqT ‘Ó*dæø=+fÒ kÕ<Ûq ä ≈£î n~ <ä>sZ∑ ¡ e÷s¡e Z Te⁄‘·T+~. dü«s¡÷|ü C≤„qeTT ˝Òø£ nVü≤+uÛ≤ey˚T dü«s¡÷|üeTì u Á $ ÑÛ T+∫qyê&ÉT $wüjT· düTKeTT\ô|’ nqTsê>∑eTT ø£*Z ø√]ø£\T | ô ]– ã+<Ûe ä TT\T | ô s¡T>∑TqT. ø£s¡à\Hê#·]+|ü≈£î+&Ü k˛eT]‘·qeTT>± ñ+&ÉT≥ e\q eTqdüT‡ ìÅwÿæ j·TeTT ø±<äT, ∫‘·XÔ ó¯ ~∆ bı+<äπ ªªH˚He Ó &ÉqT?µµ nì | Á • ü ï+#·Tø=+fÒ n~ kÕ<Ûq ä ≈£î <ä>sZ∑ ¡ <ë]. n|ü&ÉT ∫‘·XÔ ó¯ ~∆ ø£*– Ä‘·àC≤„qeTT<äsTT+#·TqT. Ä‘·àC≤„qeTT e\q yÓ÷ø£e å TT ø£\TZqT. yÓ÷ø£e å TTq≈£î n+‘·dH ‡ü ê´düeTT, yêdüHê ø£j å T· eTT eTTK´eTT. C≤„ì ‘·q dü«s¡÷|üeTT miTø£ nì ‘Ó*dæø=qï|ü&ÉT n‘·ì eTqdüT‡ miTø£˝À dæ‹ ú bı+<äTqT. nHê‘·à s¡÷|üyTÓ q Æ X¯Øs¡eTT ø£sà¡ qT #˚jT· T#·T+&ÉT qìj·TT Äj·÷ Ç+Á~j·TeTT\T X¯u≤›~ $wüjT· eTT\j·T+<äT | Á e ü ]Ô+#·T#·Tqï eìj·TT >Á V ∑ ≤æ +∫q yê&Ó’ ‘êqT Ä ø£sà¡ \j·T+<äT m{Ïº n_Ûe÷qeTT ˝Ò≈î£ +&Ü ‘êeTsê≈£îô|’ ˙{Ï _+<äTe⁄ e˝… j·TT+&ÉTqT. ªªH˚HÓe&ÉqT?µµ nH˚ Á|üX¯ï≈£î düe÷<ÛëqeTT>± ªª‘êqT miTø£µµ nqT nqTuÛÑ÷‹ Vü≤è<äj·T πø+Á<äeTTq dæús¡|ü&ÉTqT. n|ü&ÉT X¯Øs¡ düTK <äT'KeTT\ j·T+<äT, ø£s¡à\j·T+<äT n_Ûe÷ì+|ü&TÉ . ø±e⁄q yêì |ò\ü eTT\T n‘·ìì n+≥e⁄. ªªH˚He Ó &ÉqTµµ? nqT eT÷\ ‘·\+|ü⁄qT >∑÷]Ã $#ê]+#·T#·T á øÁ +Ï ~ dü÷‘Á e · TTqT neT\T|üsT¡ #·Tø=+≥÷ J$+#ê* : dü‘ÿ· s¡à 2 ∫‘·XÔ ó¯ ~∆ 2 Ä‘·àC≤„qeTT 2 yêdüHê ø£j å T· eTT 2 yÓ÷ø£e å TT. ;» C≤Á>‘∑ T· Ô $#ês¡D≈£î m+‘·j÷ Ó kÕj·T|ü&TÉ qT. >±&ÛÉ ìÁ< ∑ e ä dü˝ú À | Á y ü • ˚ +#·T≥≈£î eTT+<äT ñ+&Ó&ç dü+~Û dæ‹ ú j˚T ;» C≤Á>‘∑ T· .Ô @ ˇø£ÿ Ä˝À#·q ≈£L&Ü eTqdüT˝‡ À ˝Ò≈î£ +&ÉT dæ‹ ú ì ;» C≤Á>‘∑ Ô· n+{≤eTT. yÓT\≈£îe˝À ≈£L&Ü n+‘·'ø£sD ¡ eTT ìÅwÿæ j·TeTT>± ñ+&Ó&ç

>±&ÛÉ ìÁ<ä˝À eTqeTT düTKeTT>±H˚ ñHêïeTT. ø±ì >±&ÛÉìÁ<ä nC≤„Hêes¡D˝À ø£*q Z nqTuÛe Ñ eTT. n+<äT#˚‘· n|ü&ÉT eTqeTT miTø£˝À ñ+&ÉeTT. >±&Ûì É < Á ˝ä À eTqdüT‡ ìÅwÿæ j·TeTT>± ñqï~. Ä˝À#·q\T ˝Òe⁄, »>∑‘T· Ô ˝Ò± ñHêïeTT. miTø£˝À ≈£L&Ü eTqdüT‡ ìÅwÿæ j·TeTT>± ñ+fÒ düTwüß|æÔ düTKeTTqT eTqeTT miTø£˝À nqTuÛ$ Ñ kÕÔeTT. miTø£˝À eTqdüT‡ ìÅwæÿj·TeTT>± ñ+&Ü\+fÒ eTqeTT #˚ùd Á|ü‹ ø£sà¡ j·TT ø£ﬁ+¯ ø£eTT ˝Ò≈î£ +&Ü ñ+&Ü*. | Á d ü Tü ‘Ô e · TT eTqeTT |ò˝ü ≤düø‘ÔÏ √ e÷Á‘y · T˚ ø£s¡à #˚düTÔHêïeTT. kÕ«s¡úeTT‘√ J$+∫q+‘·ø±\eTT |òü˝≤düøÏÔ‘√ ñqï ø£s¡à e÷Á‘y · T˚ #˚jT· >∑\eTT. kÕ«s¡e ú TT‘√ ø£sà¡ #˚dq æ |ü&ÉT Ä ø£sà¡ n]wü&«É sêZ\T nH˚ yê{Ï‘√ m\¢|ü&ÉT ø£ﬁ¯+øÏ‘·eTe⁄‘·÷H˚ ñ+≥T+~. Bìø£+‘·≈£î <˚Vü≤ ‘ê<ë‘·à´y˚T ø±s¡DeTT. <˚Vü≤ ‘ê<ë‘·à´eTT ñqï|ü&ÉT kÕ«s¡úÁøÏj·T ‘·|üŒ<äT. n+<äT#˚‘· eTqdüT‡ X¯ó~∆>± ìÅwæÿj·TeTT>± ñ+&Ü\+fÒ <˚Vü≤‘ê<ë‘·à´eTT ñ+&É≈£L&É<äT. H˚qT <˚V≤ü eTT˝À ñHêïqT nH˚ düŒ èVü≤e\¢ @ düeTdü´\T ñ+&Ée⁄. eTq #Ó‘’ H · ê´ìøÏ ø£è‹ Á eT |ü]$T‹ @s¡Œ&< É Tä . ªªH˚qT <˚V≤ü eTTµµ nH˚ ‘·\+|ü⁄ eT+∫B ø±<äT, #Ó&B ¶É ø±<äT. H˚qT <˚V≤ü eTTqT nH˚ ‘·\+|ü⁄ <ë«sê kÕe÷q´ #Ó‘’ q · ´eTT (ultimate ¡ eTT MT<ä | Á ‹ ü |ò*ü +∫ $X‚wü #Ó‘’ q · ´yÓTÆ (reflected reality) jÓTTø£ÿ X¯øÔÏ n+‘·'ø£sD consciousness) yêdüq\qT #Ó‘ ’ q · ´eTT #˚d,æ Ä‘·à X¯øì ÔÏ dü÷\ú X¯ØsêìøÏ düs| ¡ süò ê #˚dæ <ëì <ë«sê e´eVü‰s¡eTT dü\TŒqT. ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nH˚ ‘·\+|ü⁄ C≤„ì˝Àq÷, nC≤„ì˝Àq÷ ñ+≥T+~. C≤„ì˝À H˚qT <˚V≤ü eTT nqT ‘·\+|ü⁄ <˚V≤ü düŒ èVü≤qT e÷Á‘y · T˚ ø£\T>∑Cd Ò Tü +Ô ~. dü«s¡÷|ü C≤„HêìøÏ Ä≥+ø£eTT ø±<äT.

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 44

H˚HÓe&ÉqT?

- 15 -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 29

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

Je⁄ì |ü]dæ‹ ú y˚sT¡ . n‘·ì˝Àì #Ó‘’ q · ´eTT ‘·y÷ Ó >∑TD | Á < ü ëÛ qyÓTq Æ Äes¡DX¯øÔÏ e\¢ dü«s¡÷|ü C≤„qeTT ø√˝ÀŒsTT nC≤„q dæ‹ ú ˝À ñ+≥T+~. n|ü&ÉT ªªH˚qT <˚V≤ü eTTµµ nH˚ ‘·\+|ü⁄ nC≤„qeTT e\q ø£ﬁ+¯ øÏ‘y · TÓ Æ (contaminated I-amÔ ~. J$‘·eTT˝À nìï nqsêú\≈£î the-body-idea) <˚V≤ü ‘ê<ë‘êà´ìøÏ <ë]rdüT+ á ‘ê<ë‘·à´y˚T ø±s¡DeTT. $#ês¡D #˚jT· >± #˚jT· >± á ‘ê<ë‘·à´eTT ‘=\– miTø£˝À dü«s¡÷|ü C≤„qeTT ø£*– n˝ÖøÏø£ Äq+<ëìï nqTuÛ$ Ñ kÕÔeTT. düTwüß|æøÔ Ï düe÷~ÛøÏ uÛ< Ò y ä T˚ $T? düTwüß|æ˝Ô ÀqT, düe÷~Û˝Àq÷ ≈£L&Ü eTqdüT>‡ ±ì, Ä˝À#·q\T>±ì ñ+&Ée⁄. düTKeTT>± ñ+{≤eTT. ø±ì s¬ +{ÏøÏ ‘˚&Ü @$T≥+fÒ düTwüß|æÔ˝À eTqdüT‡ ‘·yÓ÷>∑TD+‘√ nC≤„q Nø£{Ï >∑TVü≤‘√ ‘ê<ë‘·à´eTT e\q miTø£ ñ+&É∑TD≤\T dü‘·«>∑TD+‘√ \j·TyÓTÆq+<äT e\q miTø£ e÷Á‘·y˚T ñ+≥T+~. $#ês¡D <ë«sê miTø£˝À ñ+&ç neTqdüÿ dæ‹ ú ì bı+<äT‘êeTT. eTqdüT‡ ˝Òø£ n+‘·'ø£sD ¡ eTT nC≤„q ø±sê´ìï m+‘· düeTs¡e ú +‘·eTT>± ìs¡«Væ≤+#·>\∑ <√ n+‘·ø+£ fÒ m≈£îÿe düeTs¡e ú +‘·eTT>± Ä‘·àC≤„q düeTTbÕs¡q ® ≈£î ‘√&ÉŒ&TÉ ‘·T+~. Ç{Ïº ‘√&ÜŒ≥T≈£î nqT≈£L\|ü&TÉ @¬øø’ £ Ç+Á~j·TeTT á eTqdüT.‡ Ç{Ï º n+‘· π s +Á ~ j· ÷ ìï @$<Û ä e TT>± ñ|ü j Ó ÷ –+#· T ø√yê*? $wüj÷ · ø£s¸¡ D ‘·–q Z |ü&ÉT ∫‘·# Ô ê+#·\´eTT ‘·–Z eTqdüT‡ ìX¯Ã\eTe⁄‘·T+~. ìX¯Ã\ eTqdüT˝‡ À X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´|ü⁄ ø±+‹ | Á ‹ ü |ò*ü +∫ uÛ≤dædTü +Ô ~. ìX¯Ã\ eTqdüT‡ dü‘·«>∑TD Á|ü<ÛëqeTT. s¡»düÔyÓ÷>∑TDeTT\T dü‘·«>∑TDeTT‘√ ø£*dæb˛sTT ìÁ<ëDeTT>± ñ+{≤sTT. s¡»düy Ô ÷ Ó >∑TDeTT\T ìÁ<ëDeTT>± ñqï|ü &ÉT eTè‘· eTqdüT‡ (inactive mind) dü‘«· >∑TD|ü⁄ |ü≥Tº˝À e÷Á‘y · T˚ ñ+&ç, X¯ó<ä∆ #Ó‘’ q · ´|ü⁄ ø±+‹ì | Á ‹ ü |ò*ü +|ü #˚dTü ø=ì dü«s¡÷|ü C≤„Hêìï bı+<äT‘·T+~. n+fÒ eTqdüT‡ Ä‘êàø±s¡eTT #Ó+<äT‘·T+<äqïe÷≥. BìH˚ Ä‘êàø±s¡ eè‹Ô ˝Òø£ ã Á Vü‰àø±s¡ eè‹Ô n+{≤s¡T. kÕe÷q´+>± <˚V≤ü ‘ê<ë‘·à´eTT #Ó+~j·TTqï eTqdüT‡ dü‘«· >∑TD | Á < ü ëÛ q yÓTÆq|ü&ÉT Ä‘êàqTdü+<ÛëqeTT #Ó+~ Ä‘·à‘√ ‘ê<ë‘·à´eTT #Ó+<äT‘·T+~.

Á|üX¯ï 11. ªªH˚qT me&ÉqT?µµ nqT ‘·\|ü⁄qT dü<ë ne\+_Û+#·T≥≈£î ñbÕj·Ty˚T~?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 30

H˚HÓe&ÉqT?

uÛ>Ñ y ∑ êHé : y˚iT‘·\+|ü⁄ \T<äsTT+∫qqT yêìì |üP]Ô>∑ ø=qkÕ–+#·T≥≈£î

- 15A -

j·T‹ï+|üø,£ ªªn$ jÓTe]øÏ >∑*–q$µµ nì $#ê]+|üe˝…qT. mìï ‘·\+|ü⁄\T ‘√∫qqT <ëì e\q H˚$T? C≤Á>‘∑ >Ô· ∑ ˇø=ÿø£ÿ ‘·\+|ü⁄ ø£*q Z ‘√&ÉH˚ ªªÇ~ me]øÏ >∑*q Z ~µµ nì $#ê]+∫q≥¢sTTq ªHêµø£ì ‘√#·TqT. ªªH˚qT me&ÉqT?µµ nì | Á • ü ï+#·Tø=ìq#√ eTqdüT‡ ‘êqT |ü⁄{Ïq º #√≥Tq≈£î eTi*e#·TÃqT. e∫Ãq ‘·\+|ü⁄qT nD–b˛e⁄qT. nfÒ¢ nuÛ≤´düeTT #˚jT· qT #˚jT· qT eTqdüTq ‡ ≈£î ‘·q »qàkÕúqeTTq ì*∫j·TT+&ÉT X¯øÔÏ j·T~Ûøe £ T>∑TqT. dü÷ø£ÎyTÓ q Æ eTqdüT‡ yÓT<ä&ÉT qT+&çj·TT Ç+Á~j·TeTT\ <ë«sêqT ãj·T≥ yê´|æ+#·Tq|ü⁄&ÉT dü÷\ú yÓTq Æ HêeTs¡÷|üeTT\T ‘√#·T#·Tqï$. n~ Vü≤è<äjT· eTTq ì*∫j·TT+&ÉT q|ü⁄&ÉT HêeT s¡÷|üeTT\T ø£qTeTs¡T>∑>∑T#·Tqï$. eTqdüT‡qT ãj·T{ÏøÏ b˛˙j· T ø£ Vü ≤ è<ä j · T eTTq ì\T|ü ⁄ ø=qT≥π ø ªªnVü ≤ +eTTKeTTµµ ˝Ò ø £ ªªn+‘·sT¡ àKeTTµµ nì | ù s¡T. Vü≤è<äjT· eTT qT+&ç <ëìì yÓ*øÏ uÀì#·TÃ≥j˚T ªªãVæ≤s¡TàKµµ eTqã&ÉTqT. Ç≥T¢ eTqdüT‡ Vü≤è<äjT· eTTq ì*∫q≥¢sTTq ‘·\+|ü⁄ \ìï{øÏ Ï eT÷\eT>∑T ªªH˚qTµµ ‘·\+|ü⁄b˛sTT m|ü&ÉT qT+&ÉT ªª‘êqTµµ e÷Á‘e · TT | Á øü ±•+#·TqT. @~ #˚dq æ qT ªªH˚µµqqT nVü≤+ø±s¡eTT ˝Òøj £ T˚ #˚jT· e˝…qT. Ä $<Ûe ä TT>∑ #˚dq æ #√ düs«¡ eTT •edü«s¡÷|üeTT>∑ ‘√#·TqT. $es¡D : ªªH˚qT me&ÉqT?µµ nqT ‘·\|ü⁄qT $#ês¡D <ë«sê XÊX¯«‘·eTT>± eTqdüT˝‡ À ì*|æø=ìq #ê\T ` n~ eTq ì» dü«s¡÷|üeTTqT eTq≈£î |ü{ºÏ ÇdüTÔ+~. ªªH˚qT me&ÉqT?µµ nqT eT÷\ ‘·\+|ü⁄qT kÕ<Ûq ä <ë«sê eTqdüT˝‡ À ì*|æø=q>∑*q Z Hê&ÉT <Óy ’ êqTÁ>V ∑ ≤ü eTT dæ~+∆ #·TqT. nqTÁ>V ∑ ≤ü eTT | ô ]π> ø=B› kÕ<Ûq ä | ô s¡T>∑TqT. kÕ<Ûq ä ˝À ì]›w‘ºü · ø£*q Z |ü⁄&ÉT ˇø±H=ø£ X¯óuÛÑ |òTü &çjT· ˝À dü+|üPs¡í nqTÁ>V∑ ≤ü eTT dæ~+∆ ∫ ã Á Vü‰àqTuÛ÷ Ñ ‹ ø£\TZqT. yÓ÷ø£å bÁ Õ|æøÔ Ï düV≤ü ø£]+#˚ gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 43

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

˝Àø£eTT\T ø±e˝…qT ø£qTø£ áX¯«s¡T&ÉT Mìì düèõsTT+#ÓqT. ã Á Vü‰àqTuÛ÷ Ñ ‹ ø£*q Z C≤„ì uÛ>Ñ e ∑ ‘Å Œ˚ ]‘·T&Ó’ $X¯ó<äd ∆ ‘ü «· eTT‘√ ≈£L&çjT· Tqï n+‘·'ø£sD ¡ eTT‘√ ˝Àø£øﬁ£ ≤´D≤s¡e ú TT y˚T˝§ÿqT#·THêï&TÉ . Bìì uÛ≤eeTTK dæ‹ ú j·T+<äTs¡T. eTqdüT‡ nD>∑T≥ ˝Òø£ ˝Ò≈î£ +&ÉT≥ nq>± eTqdüT‡ jÓTTø£ÿ ‘ê<ë‘·à´eTT ˝Òø£ dü+>∑eTT ˝Ò≈î£ +&ÉT≥ nì >Á V ∑ ≤æ +#·e˝…qT. H˚qT, Hê~, |ò˝ü ≤ù|ø£,å ø£sèÔ¡ ‘·«eTT, n]wü&«É s¡e Z TT\ dü+>∑eTT, yêdüq\T Ç‘ê´~ ã+<Ûøä ±s¡ø£ | Á e ü è‘·T\Ô T ˝Ò≈î£ +&Ü J$+#·T≥j˚T eTqdüT‡ ˝Ò≈î£ +&Ü J$+#·T≥. Ç<˚ neTqdüÿjÓ÷>∑ kÕ<Ûq ä eTT. Bì˝À ø£s¡à #˚j·TT≥ø£edüs¡yÓTÆq+‘· es¡πø eTqdüT‡ |üì#˚j·TTqT. nqedüsy ¡ TÓ q Æ , ã+<Ûøä ±s¡øy £ TÓ q Æ nVü≤+ø±s¡eTeTø±s¡eTT\T, ø£sèÔ¡ ‘ê«~ yêdüq\T, kÕ«s¡e ú TTqT, |ò˝ü ≤ù|ø£,å n]wü&«É sêZ~ <√wü uÛ≤eeTT\‘√ ≈£L&çq eTqdüT‡ ø£sà¡ qT ø£ﬁ+¯ øÏ‘e · TT #˚jT· <äT. MT Ç+{Ï ˝ À Ç+{Ï y ês¡ \ ‘√, ù d ï V æ ≤ ‘· T \‘√, ã+<Û ä T e⁄\‘√, ‘√{Ï ñ<√´>∑T\‘√, eTqTwüß´\‘√ Çìï ø±s¡´eTT\T Ä#·]+∫q|ü⁄&ÉT ≈£L&Ü n{Ïº eTqdüT‡ ˝Òì dæ‹ ú ø£*j Z T· T+&ç (neTqdüÿ dæ‹ ú ) ø£sà¡ #˚jT· e˝…qT. Ä‘·à C≤„q düeTTbÕs¡q ® e\q á »qàj·T+<ä* dü+ã+<Ûe ä TT\T ‘ê‘êÿ*ø£yT˚ nqï uÛ≤eq <äè&ÛÉ|ü&ÉT‘·T+~. ‘êqT, ‘·qyês¡T, ô|’yês¡T yê] yê] ø£s¡à |òü\eTT\qT bÁ Õs¡u≤∆qTkÕs¡eTT>± bı+<äT‘·THêïsì ¡ ‘Ó\TdüT+Ô ~. ã+<Ûøä ±s¡øy£ TÓ q Æ , <Ó«’ ‘· s¡÷|üyTÓ q Æ ªªdü‘µÔ· µqT | Á j ü T· ‘·ï |üPs¡«ø£eTT>± |üøÿ£ ≈£î | ô {Ïº dü+>∑eTT ˝Òì eTqdüT‘‡ √ J$+#·T≥ nuÛ≤´düeTT #˚jT· e˝…qT. $X¯ó<ä∆ dü‘·« dü«s¡÷|üyÓTÆq eTqdüT‡‘√ ø£s¡à\qT #˚j·TT#·T J$+#·e˝…qT. kÕ<Ûäq ø£+f…j·TT |üPs¡«y˚T Ä‘·àC≤„q düeTTbÕs¡®qeTT áX¯«sêqTÁ>∑Vü≤eTT e\q bı+<äe#·TÃqT. nVü≤+eè‹Ô |ü&bç ˛sTTq#√ n~ ã Á Vü≤àeTT˝À \j·TeT>∑TqT, Ä‘·àC≤„qeTT ø£*–q ‘·sT¡ yê‘· n~ |üì#˚jT· T#·Tqï#√ n~ ã Á Vü‰àø±s¡ eè‹Ô j·T>∑TqT. Ç+‘·es¡≈î£ #Ó|Œæ q $#ês¡DqT ø=qkÕ–+∫q|ü⁄&ÉT eTqdüT‡ nD>∑TqT.

$#ês¡D #˚jT· >± #˚jT· >± á Ä‘êàø±s¡eè‹Ô | Á ã ü *, nC≤„q eè‹Ôì HêX¯qeTT #˚dTü +Ô ~. n+<äT#˚‘· yÓ÷ø£e å TT ø£\TZ‘T· +~. ã+<Ûy ä ÷ Ó ø£e å TT\T s¬ +&É÷ ≈£L&Ü e÷qdæø£ <Ûäs¡àeTT˝Ò. Ä‘·à‘√ M{ÏøÏ dü+ã+<ÛäeTT ˝Ò<äT. Ä‘·à C≤„qeTT bı+<ä{≤ìøÏ eTqùd‡ eTTK´yÓTq Æ kÕ<Ûq ä eTT. Ä‘·àC≤„qeTT bı+~q ‘·sê«‘· Ä‘êàø±s¡ eè‹Ô ø£*q Z eTqdüT‡ <ë«sê ˝Àø£ ø£ﬁ≤´D≤ìøÏ nH˚ø£ |üqT\T »s¡T>∑T‘êsTT. | Á | ü +ü #êìøÏ eTqdüTø‡ Ï >∑\ dü+ã+<Ûy ä TÓ {Ï~ º ? | Á | ü +ü #·eTT eTqdüT‘‡ √ ñ<äsTT+∫ eTqdüT‘‡ √ ndü$Ô TdüT+Ô ~. Je⁄ì jÓTTø£ÿ düè»Hê‘·àø£ X¯øj ÔÏ T˚ eTqdüT.‡ eTqdüT‡ <˚Vü≤ yêdüqqT nqTdü]+∫ ÁbÕ|ü+∫ø£ $wüj·T uÛÀ>∑eTT\ô|’ #·*+#·T#·T ø√]ø£\qT | ô +∫ nH˚ø£ yêdüq\qT ‘·j÷ · s¡T #˚døæ =qTqT. á yêdüq˝Ò »qàã+<Ûä ø±s¡DeTT\>∑T#·Tqï$. eTqdüT‡ ã Á Vü≤àeTTqT $&ç∫ »>∑‘T· | ôÔ ’ dü+#·]+#·T#·T, $πø| å ü <Ûsä à¡ eTT‘√ nH˚ø‘£ «· eTT #·÷#·T#·T (power of showing the unitary thing as multiplicity), Äes¡D <√wüeTT‘√ (veiling the nature of self) »>∑‘·TÔqT uÛÒ<äãT~∆‘√ #·÷∫ |ü⁄D´ bÕ|üeTT\qT #˚jT· T#·Tqï~. eTqdüT‡ X¯Øs¡eTT‘√ ÁøÏj·T dü\TŒ≥ e\q n$<ë´es¡DyÓTÆq ø±s¡D Á u ü ≤Û eeTT ãVæ≤s¡‘Z e · T>∑T#·Tqï~. X¯Øs¡eTT jÓTTø£ÿ (causal body, self-ignorance) | eTqdüT‡ »qàã+<Ûøä ±s¡øe £ TT˝…q ’ ø£sà¡ \qT, yêdüq\qT ñ‘·Œ‹Ô #˚jT· T ø£sêà>±s¡eTT. ø£sà¡ yêdüq\qT ñ‘·Œ‹Ô #˚jT· T#·Tqï+‘· ø±\eTT Je⁄\T »qà HÓ‘T· ‘Ô ÷ · H˚ ñ+&Ée˝…qT. Ç~j˚T ø£sà¡ düeTTÁ<e ä TT. Bì qT+&ç ãj·T≥|ü&É e˝…qqï eTqdüTq ‡ T ìj·T$T+#·e˝…qT. $#ês¡D e\q eTqdüT‡ ìj·T$T+|ü ã&ÉTqT. <ëì dü+ø£\Œ $ø£\Œ ã\eTT\T q•+#·TqT. n|ü&ÉT eTH√ yê´bÕs¡eTT Ä–b˛e⁄qT. bÕ‘· yêdüq\T q•+#·TqT. øÁ =‘·Ô yêdüq\T |ü⁄≥ºe⁄. ã+<Ûe ä TT qT+&ç $&ÉT<ä\ bı+<äT‘êeTT. Ç{Ïº e÷qdæø£ |ü]es¡q Ô (mind transformation) m+‘·j÷ Ó eTTK´eTT. ˝Àø£ e´eVü‰s¡eTT˝ÀqTqï eTqdüT‡ #˚ùd #·s¡´\MT<ä ì|òü÷ ˝Ò<äT, miTø£‘√ eTqeTT |üì#˚jT· T≥ ˝Ò± #˚dTü H Ô êïeTT. $#ês¡D

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 42

H˚HÓe&ÉqT?

- 16 -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 31

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

miTø£‘√ dü\TŒ | Á øÁü j Ï T· . eTqdüT‡ n{Ïº $#ês¡eTT˝À ìeT>∑ï yÓTq Æ |ü&ÉT <ëì ø£<*ä ø£\˙ï miTø£˝À >√#·]kÕÔsTT. n≥T¢ eTqdüT‡ dü+düÿ]+|ü ã&ÉT‘·T+~. Ä‘·àC≤„qeTT ø£\{ Z ≤ìøÏ eTqdüT≈‡ î£ ns¡Ω‘· @s¡Œ&TÉ ‘·T+~. eTqdüT‡ Ä‘·à jÓTTø£ÿ ˇø£ bıs¡. #Ó‘’ q · ´ X¯øÔÏ bÁ ÕDX¯øÔÏ nH˚ á s¬ +&ç{Ï dü+ã+<Ûe ä TT#˚ dü+ø£\ŒeTTq≈£î V ù ≤‘·TyÓq ’ eTqdüT‡ »ì+#·T#·Tqï~. dü+ø£\Œ yÓTTqs¡Œ≈î£ qï#√ eTqdüT‡ q•+∫ #Ó‘’ q · ´eTT e´ø£e Ô T>∑TqT. C≤Á>‘∑ ‡· «|üï düTwüß|üÔ ´edü\ú ˝ÀqT eTqdüT‡ | Á Cü ≤„qy˚T. düTwüß|æ˝Ô À eTqdüT‡ | Á Cü ≤„q |òTü qT&ÉT. eTqdüT‡ jÓTTø£ÿ ‘ê<ë‘·à´‘· ˝Òì<˚ Ç+Á~j·TeTT\T | Á | ü +ü #· $wüjT· C≤„qeTTqT >∑T]Ô+∫ qyÓ÷<äT #˚jT· C≤\e⁄. n+<äT#˚‘· C≤Á>< ∑ e ä dü˝ú À eTqdüT‡ ìÅwÿæ j·TeTT>± ñ+&Ü\+fÒ n~ |ü+#· C≤„H+˚ ~ Á j·TeTT\‘√ CÀ&ÉT ø£≥≈º î£ +&Ü ñ+&Ü*. Ç~ m≥T¢ kÕ<Û´ä eTT? ã Á Vü≤à #Ó‘’ q · ´eTT eTqdüT˝‡ ÀìøÏ yê´|æ+∫ $X‚wü #Ó’‘·q´yÓTÆ (reflected consciousness) Ç+Á~j·TeTT\˝ÀìøÏ yê´|æ+∫q|ü&ÉT Ç+Á~j·TeTT\T #Ó’‘·q´e+‘·eTT\>∑T#·Tqï$. $wüj·÷ø£s¡¸D ˝Òq|ü&ÉT eTqdüT˝‡ À ñqï $X‚wü #Ó‘’ q · ´eTT kÕøÏ‘å ‘· «· s¡÷|üeTTq eTq≈£î >√#·]+#·TqT. kÕøÏ‘å ‘· «· eTT˝À <Ó«’ ‘·eTTqï~. >Á V ∑ ≤æ +#Ó&~ ç $X‚wü #Ó‘’ q · ´eTT. >Á V ∑ ≤æ +|üã&ÉTq~ nHê‘·à. á dæ‹ ú ˝À ‘ê<ë‘·à´eTT ˝Ò∑‘T· ,Ô X¯Øs¡eTT Ç+Á~j·TeTT˝Ò ø±≈£î+&Ü eTqdüT˝‡ Àì »&ÉeTT\≈£î dü+ã+~Û+∫q$ ≈£L&Ü <äèX¯´eTT˝Ò, nq>± #·÷&Éã&˚y.˚ á »&É#‘’Ó q · ´eTT\ $#ês¡D <ë«sê, Ä‘êàHê‘·à $#ês¡D <ë«sê kÕøÏå ‘·‘«· eTT˝À dæ‹ ú bı+<äe˝…qT. $#ês¡D #˚dq æ |ü⁄&ÉT kÕøÏå ‘·‘«· eTT >∑\ $X‚wü #Ó‘’ q · ´eTT ã Á Vü‰àø±s¡eTT #Ó+~ eTH√\j·TeT>∑TqT.

düèwæº jÓTTø£ÿ e´ø£Ô s¡÷|üeTT nì‘·´eTT. düèwæº Äs√|æ‘e · TT. ñqï~ ã Á Vü≤àyÓTTø£ÿfÒ. HêeT s¡÷|üeTT\ e\q düèwæj º T· HÓ&ç uÛ≤eeTT ã Á Vü≤àeT+<äT Äs√|æ+#·ã&çq~. düèwæº $es¡e Ô TT nq>± ã Á Vü≤ày˚T düèwæ>º ± >√#·]düT+Ô ~. ‘êqT e÷s¡TŒ #Ó+<ä≈î£ +&É>H ∑ ,˚ HêeT s¡÷|üeTT\qT bı+~ y˚sπ edüTe Ô ⁄>± (»>∑‘T· >Ô ±) >√#·]+#·T≥ $es¡e Ô TT. düèwæº $T<Û´ä ø±<äT, u Á ≤Û +‹ ø±<äT, ø±ì düèwæº ã Á Vü≤àeTT ø±<äqT <äèwæº $T<∏´ä ˝Òø£ u Á ≤Û +‹. »>∑‘T· Ô $T<∏´ä j·Tì #Ó|ü ≥ »>∑‘T· Ô |ü≥¢ ã Á Vü≤à uÛ≤eeTT ì\T|ü⁄ø=qT≥ ø=s¡øπ . ªªq>∑µµ nHÓ&ç uÛ≤eeTT ã+>±s¡eTTô|’ Äs√|æ+|üã&çq≥T¢, düeTTÁ<e ä TT eT<Û´ä ˝À ªªeT+#·T q>∑se ¡ TTµµ nqT uÛ≤eeTT ˙{Ï| ô ’ Äs√|æ+|üã&çq≥T¢, »>∑‘T· Ô nH˚ uÛ≤eeTT ã Á Vü≤àeTTô|’ Äs√|æ+|üã&çq~. y˚<ë+‘· |ü]uÛ≤wü˝À ndü‘´· eTq>± q•+#Ó&ç dü«uÛ≤eeTT ø£\~ nqT ns¡e ú TT. ã Á Vü≤àC≤„qeTT‘√ #·÷∫q|ü⁄&ÉT »>∑<èä wæº q•+#·TqT. ã Á Vü≤àC≤„qeTT ø£*Zq yÓ+fH˚ »>∑<ä›èwæº ‘·q ñìøÏì ø√˝ÀŒe⁄#·Tqï~. ˇπø »>∑‘·TÔ ˇπø düeTj·TeTT˝À nC≤„qT\≈£î ñqï≥T¢>q ∑ T, C≤„qT\≈£î ˝Òq≥T¢>q ∑ T ‘√#·T#·Tqï~. nC≤„qT\T bÕ+#·uÖÛ ‹ø£ eTqX¯ÙØs¡eTT\‘√ #·÷∫q|ü⁄&ÉT ã Á Vü≤ày˚T »>∑‘T· >Ô ± >√#·]+#·TqT. Ç~ u Á ≤Û +‹.. ã Á Vü≤à #Ó‘’ q · ´ yê´|æÔ »]–q yÓ+≥H˚ ‹ Á >∑TD≤‘·àø£yTÓ q Æ , »&ÉyTÓ q Æ e÷j·T #Ó‘’ q · ´e+‘·yTÓ Æ düèwæ>º ± s¡÷bÕ+‘·se ¡ TT #Ó+<äTqT. n≥¢>T∑ ≥ <ëì düV≤ü »<Ûsä à¡ eTT. nHê‘·à yÓTT‘·e Ô TT e÷j·T≈£î dü+ã+~Û+∫q<˚. #·÷#˚yê&ç>± ñqï eTqX¯ÙØs¡eTT\T, #·÷&Éã&˚~>± ñqï »>∑‘T· Ô s¬ +&É÷ nHê‘·à≈£î dü+ã+~Û+∫qy˚ nq>± e÷j·T˝Àì uÛ≤>∑y˚T. e÷j·T ÁãVü≤àeTTqT Äe]+∫j·TTqï ˇø£ $wüjT· eTT. n+<äT#˚‘· düs«¡ eTT ã Á Vü≤àeTj·Ty˚T. ÁãVü≤àeTTqT »>∑‘·TÔ>± uÛ≤$+#·T≥≈£î ø±s¡DeTT nC≤„Hêes¡DeTT. e÷j·T ã Á Vü≤àeTTqT Äe]+#·Tø=ì ‘·q nBÛqeTT˝À q&ç|+æ #·T dæ‹ ú düèwæº ø±s¡´eTT e\qH˚ »]–q~. n+<äT#˚‘· nC≤„Hêes¡Dy˚T düèwæ.º düø£\ ÁbÕDT\T ‘·eT ø£s¡à|òü\eTT\T nqTuÛÑ$+#·T≥≈£î X¯Øs¡eTT\T,

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 32

H˚HÓe&ÉqT?

- 16A -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 41

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

$$<Ûä ‘·‘êÔ«\ |ü]o\q #˚jT· ≈£î+&Ü düsêdü]>± Ä‘·à ñìøÏì >∑T]Ô+∫ ‘êqT n~>± ñ+&É&ÜìøÏ | Á j ü T· ‹ï+#·e#·TÃqT. ‘·q dü«s¡÷|üeTTqT eTs¡T>∑T|üsT¡ Ã ‘·‘«Ô· eTT\ $#ês¡D ãVæ≤s¡TàK eTqdüT‡ n$<ä´ |ü≥Tº˝À ñqï|ü &ÉT »]π>~. M{Ï CÀ*øÏ yÓ[ﬂq eTs¡Tø£D å eTT eTqeTT <ë] ‘·|Œæ qfÒ.¢ Ä‘·à $#ês¡D e÷Á‘e · TT n~ ø±<äT. e÷qdæø£ nedü\ú T eT÷&ÉTq÷ u Á ≤Û +‘·T˝Ò. u Á ≤Û +‘·T\T ìÁ<˝ä ÀH˚ »ìkÕÔsTT. ∑ e ä düú ì»eTqTø=ì, dü«|üïeTTqT nC≤„Hêedüú ìÁ<ëedü.ú (Stupor) eTqeTT C≤Á>< u Á ≤Û +‘·ì nqTø=+{≤eTT. Ä‘·à˝À y˚T˝§ÿqï|ü &ÉT á eT÷&ÉT nedü\ú T dü«|üï ‘·T\´eTT\ì, u Á ≤Û +‘·T\ì ‘Ó\TkÕÔsTT. |üse ¡ ÷q+<äeTT bı+<äT≥≈£î $wüj÷ · ø£s¸¡ D ˝Òì n+‘·sT¡ àK eTqdüT‡ kÕ<Ûq ä eTì ‘Ó*d ù es¡≈î£ e÷Á‘y· T˚ XÊÅkÕÔ<´äÛ j·TqeTT nedüse ¡ TT. n‹>± XÊgeTT #·~$q yê]øÏ Ä‘·à edüTe Ô ⁄ <=s¡øø£ b£ ˛>± njÓ÷eTj·T+˝À |ü&≥ É + ‘·<´ä∏ +. $#ês¡D≈£î ˙y˚ øπ +Á<e ä TT. Ä øπ +Á± $wüj·TeTT ˝Òì $wüsTT ñ+&çb˛e≥y˚T eTqdüD ‡ T>∑T≥≈£î e÷s¡e Z TT. ‘êqT nH˚~ | Á ‘ü ´· øå±qTuÛe Ñ yÓTq Æ dü‘·´eTT. Äq+<ä$T#˚Ã$ u≤Vü≤´ $wüj÷ · \T ø±eH˚ C≤„qeTT ø£*‘Z ˚ eTqdüT≈‡ î£ $wüj·÷ø£s¡¸D ñ+&É<äT. n<˚ yÓ’sê>∑´+. eTqdüT‡qT Á|üø±•+|ü#˚j·TTq~ ã Á Vü≤àeTTq≈£î y˚sT¡ >± ˝Òì<äì ‘Ó*dæ, düTKeTT ã Á Vü≤àeTT˝À ñqï+<äTq <ëìì e<ä \ ≈£ î +&É T ≥ C≤„ q eTT. n+<ä T e\q eTqdü T ‡ @ $wü j · T eTT yÓ ’ | ü ⁄ eTs¡\≈£î+&ÉT≥ yÓs’ ê>∑´eTT. Ä˝À#·q\T Ä‘·à≈£î $C≤rj·TeTT. yê{Ïì yÓ+ã&ç+∫ ø=≥Tºø=ì b˛≈£L&É
nuÛ≤´dü yÓ’sê>∑´eTT\#˚‘· eTH√#·\qeTT ìs√~Û+|üã&ÉTqT. Ä‘·à C≤„qeTT#˚ yÓs’ ê>∑´eTT dæ~+∆ #·TqT. X¯eT<äe÷~ wü≥ÿ dü+|ü‹‘Ô √ eTTeTTø£‘å «· eTT bÁ Õ|æ+Ô |ü#d ˚ Tü q Ô ï~ eTqùd.‡ uÛ>Ñ e ∑ +‘·Tì|ü≥¢ nqq´uÛøÑ ÔÏ ñ+&ÉTq~ eTqdüTøπ‡ . nVü≤+ ÁãVü‰àdæà, düs¡«+ K*«<ä+ ÁãVü≤à e+{Ï eTVü‰ yêø£´eTT\qT nqTuÛ÷ Ñ ‘·yTÓ Tqs¡TÃø=H˚~ eTqùd.‡ ‘êqT Ä‘êàø±s¡eTT #Ó+~ Ç+Á~j·TeTT\qT n+‘·s¡TàKeTT #˚dæ yêdüHê ø£j å T· eTT ø£*+Z #·Tq~ eTqùd.‡ Ä‘·à C≤„qeTTqT nqTuÛ÷ Ñ ‘·yTÓ Tqs¡TÃø=ì ø±s¡D X¯Øs¡ HêX¯qeTTq≈£î düV≤ü ø£]+#·Tq~ eTqùd.‡ $#ês¡D˝À ìeT>∑ïyTÓ Æ ã+<Ûøä ±s¡ø£ eè‘·T\Ô qT q•+|ü#d ˚ Tü ø=ì, yÓ÷ø£å ø±s¡ø£ $X¯<∆ä dü‘«· eTTqT $T>∑T\TÃø=ì yÓ÷ø£e å TTq≈£î <ë]rj·TTq~ eTqùd.‡ Ç<ä+ eè‘·TÔ\qT ìs√~Û+∫ (∫‘·Ô eè‹Ô ìs√<ÛäeTT) nVü≤+eè‹Ôì Ä‘êàqTdü+<ÛëqeTT #˚d ù ~ eTqùd.‡ Bì e\q <˚Vü≤ ‘ê<ë‘·à´eTT q•düTÔ+~. Ç+ø± nH˚ø£ s¡ø±\T>± yÓ÷ø£e å TTq≈£î eTqdüT‡ düV≤ü ø£]düT+Ô ~. eTqdü‡HÓ&ç |ü]ø£s¡eTTqT m{≤¢ $ìjÓ÷–+#·Tø√e&ÉeTqï~, eTq $y˚ø£eTTô|’ Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+≥T+~. n$y˚≈£î\T $wüj·÷dü≈£îÔ˝…’ eTqdüT‡qT ã+<ÛäeTT˝ÀøÏ ~+|ü⁄‘ês¡T. $y˚≈£î\T $wüj·T $s¡≈£îÔ˝…’ eTqdüT‡qT yÓ÷ø£å e÷s¡e Z TTq≈£î eT[ﬂkÕÔsT¡ . eTqùd‡ yÓ÷Vü≤eTT\≈£î ø±s¡DeTT. »qq eTs¡DeTT\T Bì uÛ≤eq˝Ò. Ç{Ïº uÛ≤eeTT\T ã+<Ûe ä TT\≈£î eT÷\eTT\T. Ä‘êàø±s¡eTT #Ó+~q eTqdüTøπ‡ eTTøÏÔ.

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 40

H˚HÓe&ÉqT?

- 17 -

| Á Xü ï¯ 9. eTqdüT‡ dü«s¡÷|üeTTqT $eT]Ù+∫ ‘Ó*dæø=qT e÷s¡y Z T˚ ~? uÛÑ>∑yêHé : á X¯Øs¡eTT˝À ªH˚qTµ nì düTŒ¤]+#·Tq~ j˚T<√ n<˚ eTqdüT‡. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 33

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

ªH˚µqqT ‘·\+|ü⁄ <˚V≤ü eTT˝À HÓøÿ£ &É yÓTT<ä≥ düTŒ]¤ +#·TH√ $#ê]+∫qf…q Ì¢ Vü≤è<äjT· eTTq qì ‘Ó*j·Te#·TÃqT. n~j˚T eTqdüT‡ |ü⁄≥Tº#√≥T. ªH˚qTµ ªH˚qTµ nì eTqqeTT#˚jT· T#·T qT+&çqqT Hê #√{Ïøπ rdæø=ìb˛sTT #˚sT¡ ÃqT. ªH˚ µ qqT ‘· \ +ù | eTqdü T ‡ ˝ À ‘√#· T ‘· \ +|ü ⁄ \ìï { Ï ˝ À yÓ T T<ä { Ï ~ . Ä ‘·\+|ü⁄<äsTT+∫q ‘·sê«‘·H˚ ˝…øÿ£ ˝Òì ‘·\+|ü⁄ \T<äsTT+#·T#·Tqï$. ªH˚qTµ nqT qT‘·ÔeT|ü⁄s¡Twü ‘√∫q ‘·sê«‘·H˚ ª˙e⁄µ ªyê&ÉTµ nqT eT<Ûä´eT Á|ü<∏äeT |ü⁄s¡Twü\T ‘√#·TqT. ñ‘·e Ô T |ü⁄s¡Twü ˝Òø£ eT<Û´ä eT, | Á < ü e ä∏ T |ü⁄s¡Twü\T+&Ée⁄. $es¡D : eTqdüT‡ jÓTTø£ÿ dü«s¡÷|üeTTqT mì$T<äe |Á Xü ï¯≈î£ düe÷<ÛëqeTT>± #ê˝≤ $|ü⁄\+>± $eT]Ù+∫ ‘Ó*dæø=HêïeTT. eTqdüT‡ ˇø£ øπ +ÁBø£è‘· ‘˚CÀX¯øÔÏ (focussed consciousness). n~ @ s¡øy£ TÓ q Æ yêdüq˝…q ’ q÷ ñqï$ ñqï≥T¢ ‘Ó*j·TCÒjT· TqT. $wüj÷ · q+<äeTTqT nqTuÛ$ Ñ +#Ó&ç eTqdüT‡ ã Á Vü‰àq+<ä düeTTÁ<e ä TTqT >±+∫q ‘·øD å£ eTT q•+#·TqT. ‘·TyÓTà<ä nìï s¡ø±\ |ü⁄cÕŒ\qT ÄkÕ«~düT+Ô ~. ø±ì dü+| ô +>∑ |ü⁄e⁄« yêdüq k˛øÏq #ê\T ‘êqT q•+∫b˛‘·T+~. eT>∑T<ÛH ä ê+»qeTT e\¢ uÛ÷ Ñ $T˝À ìøÏ| å y Ôü TÓ q Æ dü+|ü∑÷&Ûe É TT>± ñqï Ä‘·à dü+|ü∑TqT. $#ês¡D ãVæ≤s¡TàK eTqdüTq ‡ T n+‘·sT¡ àK|üsT¡ #·T |ü<‹ ∆ä . $#ês¡D oÁ|òüTeTT>± n_Ûeè~∆ bı+<ë\+fÒ $X‚wü |ü⁄D´|òü\eTT, <Ó’yêqTÁ>∑Vü≤eTT ñ+&ç ñ+&Ü*. $#ês¡D #˚ùd≥|ü&ÉT Ä‘êàqTuÛÑ÷‹ C≤|ü´yÓTq Æ q÷ ∫+‹+#·ø,£ kÕ<Ûq ä #˚jT· T#·TH˚ ñ+&Ée˝…qT. nVü≤+uÛ≤eqqT n\+ø£]+#·øb£ ˛e&ÉyT˚ Ä‘·àqT n\+ø£]+#·&e É TT. $#ês¡D˝À nVü≤+uÛ≤yêìï

| Á Xü ï¯ 10. eTqôd‡≥¢DT>∑TqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 34

H˚HÓe&ÉqT?

uÛÑ>∑yêHé : ªH˚qT me&ÉqT?µ nqT $#ês¡D#˚‘·H˚ eTqdü‡D>∑TqT. ªH˚qT

- 17A -

me&ÉqT?µ ‘·\+|æ‘s· e ¡ TT˝…q ’ ‘·\+|ü⁄\qìï+{Ïì HêX¯qeTT #˚dæ X¯eeTTqT <äV≤æ +#·T ø=i$ø£fe º… ˝… ‘êqTqT q•+#·TqT. Ä ‘·sê«‘· dü«s¡÷|ü<sä Ù¡ qeT>∑TqT. $es¡D : $#ês¡D e\q ∫‘·Ô yê´bÕs¡+ ‘·>∑TZ‘·T+~. n+fÒ eTqdüT‡ nDT>∑T‘·T+~. ìÁ<˝ä À+∫ y˚T˝§ÿqï ªªH˚qTµµqT yÓ~øÏ |ü≥Tºø=+fÒ ì‘·´ edüTe Ô ⁄ dü«j·T+>± ‘Ó*j·Tã&ÉT‘·T+~. Ç+Á~j·T düVü‰j·TeTT ˝Ò≈£î+&Ü m\¢|ü&ÉT miTø£˝ÀìøÏ e∫Ã ‘Ó*j·Tã&ÉT‘·÷ ñ+&˚<˚ ì‘·´yÓTq Æ ~. n<˚ | Á ‘ü ´· ø£å C≤„qeTT. n<˚ n|üs√øå±qTuÛ÷ Ñ ‹. n+‘·'ø£sD ¡ eTT, <˚V≤ü eTT ≈£L&Ü |üìeTT≥T¢ e÷Á‘y · T˚ . n$ #˚d ù |üì ‘êqT #˚j·TT#·THêïqì Äs√|æ+#·Tø=ì ø£s¡Ôè‘·«eTT eVæ≤+#·Tq~ nC≤„q »ì‘·yTÓ q Æ nVü≤+uÛ≤eeTT. ã+<Ûä yÓ÷ø£e å TT\T eTH√<Ûsä à¡ eTT\T. eTq ì» dü«s¡÷|üeTT m\¢|ü &ÉT ndü+>∑eTT>±H˚ j·TT+&ÉTqT. >∑Ts¡Te⁄ Je⁄ì eTqdüTq ‡ T ã+<Ûä ÁuÛ≤+‹ qT+&ç ‘=\–+∫q|ü⁄&ÉT yÓ÷ø£å ÁuÛ≤+‹ ≈£L&Ü ‘=\– eTq dü«s¡÷|üeTT eTq≈£î miTø£ |ü&TÉ qT. Je⁄ì eTqdüTq ‡ T ã+<Ûe ä TT\ qT+&ç ‘=\–+#·T≥≈£î >∑Ts¡Te⁄ düVü‰j·TeTT nqTÁ>∑Vü≤ s¡÷|üeTT˝À m\¢|ü&É÷ ñ+≥T+~. Ä‘·à düìï~Û e\q e÷Á‘y· T˚ n+‘·'ø£sD ¡ eTT, <˚V≤ü eTT |üì#˚jT· T#·Tqïeì ‘Ó*dæø=Hê*. eTqeTT n~ #˚jT· e˝…qT, Ç~ #˚jT· e˝…qT nì nqTø=qïqT »]π>~ áX¯«s¡ dü+ø£\ŒyT˚ . n+<äTe\q }s¡ø£ ñ+&ÉTfj˚T ñ‘·e Ô TeTT. $wüj·÷ø£s¡¸DqT e<ä* yÓ’sê>∑´eTT˝ÀqTqï eTqùd‡ Ä‘·à˝À dæú‹ bı+<ä>\∑ <äT. $wüjT· eTT\˝À <äT'KeTTqï<ì ä , Ä‘·à˝À n$T‘êq+<äeTTqï<ì ä eTqdüT≈‡ î£ ‘√∫q|ü⁄&ÉT eTqdüT‡ Ä‘·à kÕúqeTTqT M&É∑‹ì #·÷&É&y É T˚ $#ês¡D. n|ü&ÉT eTqdüT‡ ìj·T$T+|üã&ç ìX¯Ã\eTe⁄‘·T+~. ìX¯Ã\ eTqdüT≈‡ î£ dü‘´· eTT >√#·]düT+Ô ~. gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 39

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

nD–j·TT+&ç düeTj·TeTT ø=s¡≈î£ y˚∫j·TT+&ÉTqT. ø£sà¡ yêdüq\T | ùÁ sπ |æ+|ü>±, n+‘·'ø£sD ¡ eè‹Ô X¯ã› düŒsêÙ~ $wüj÷ · \ j·T+<äT | Á y ü • ˚ +∫ ‘·‘< Ô· é $wüj÷ · q+<äeTT\¬ø’ ñ$«ﬁ¯SﬂsT¡ #·T+&ÉTqT. á n+‘·'ø£s¡Dy˚T C≤„H˚+Á~j·TeTT\ <ë«sê |ü+#·uÛÑ÷‘·eTT\qT >∑T]Ô+∫, ø£sπ à+Á~j·TeTT\ <ë«sê ø£sà¡ qT #˚dæ düTK<äT'KeTT\T bı+<äT‘·÷ dü+kÕÿs¡ j·TT‘·yTÓ Æ nH˚ø£ ˙#· ñ‘·e Ô T »qà\qT bı+<äT#·Tqï~. ˇø£]øÏ <äTwüº ø£sà¡ ø±ì, düTK ø£sà¡ ø±ì #˚jT· T≥≈£î | Á e ü è‹Ô m+<äT≈£î ø£\TZ‘T· +<äq>± n‘·ì jÓTTø£ÿ n+‘·'ø£s¡DeTH˚ eTqdüT‡q+<äT eTTÁ~+|üã&çj·TTqï yêdüHê dü+kÕÿs¡eTT˝Ò ø±s¡DyÓTÆj·TTqï$. ìcÕÿeT ø£sà¡ nqTwæ+º #·T≥ e\qqT, C≤„q $#ês¡D #˚jT· T≥ e\qqT, dü‘ÿ· sêàqTcÕºqeTT Ä#·]+#·T≥ e\qqT, >∑Ts¡T düìï~˝Û À kÕ<Ûq ä #˚jT· T≥ e\qqT, ‘·q dü+‘·‹ô|’>∑\ Áù|eTH˚ Ç‘·s¡ Je⁄\j·T+<äT ≈£L&Ü ø£*– düeT<ä]Ù‘·«eTT˝À Áù|$T+∫ e]Ô+#·T#·T+&ÉT≥ e\qqT n+‘·'ø£s¡D X¯ó~∆ ø£\T>∑TqT. Ç~ |òTü ≥eTT nqT u≤Vü≤´ C≤„qeTT ø£*q Z |ü&ÉT eTqdüT‡ Ç+Á~j·TeTT\ <ë«sê yÓ*øÏ e∫Ã Ä |ü<ës¡e ú TT\≈£î nqT>∑TDyÓTq Æ |ü]D≤eTeTT (modification) #Ó+~ ∫‘·Ô eè‹Ô @s¡Œs# ¡ T· ø=qTqT. nfÒ¢ Ç~ ã Á Vü≤àeTT nqT C≤„qeTT ø£*q Z |ü&ÉT, ã Á Vü≤à | Á ‹ ü _+ã düV≤æ ‘· ∫‘·Ô eè‹Ô @s¡Œ&TÉ qT. BìH˚ Ä‘êàø±s¡ eè‹Ô ˝Òø£ ã Á Vü‰àø±s¡ eè‹Ô n+<äTs¡T. n|ü⁄&ÉT Je⁄&ÉT ã Á Vü≤àC≤„q s¡÷|üyTÓ Æ ã Á Vü≤àeTT es¡≈î£ yê´|æ+∫ ã Á Vü‰àø±s¡eTT‘√ |ü]D$T+∫q ∫‘·Ô eè‹ÔjTÆÓ ã Á Vü≤à | Á ‹ ü _+ãeT>∑TqT. eTqdüT‡ $wüj·TeTTqT #·÷#·Tq|ü⁄&ÉT $wüj·÷ø±s¡eTT bı+<äTqT. $wüjT· eTT\ jÓTTø£ÿ nuÛ≤eeTT˝À, miTø£˝À ñ+&ç ã Á Vü‰àø±s¡eTT bı+<äTqT. n+fÒ ã Á Vü≤àeTT ø=‘·>Ô ± bı+<äã&çq~ ø±<äT. ã Á Vü≤àeTTq≈£î dü+ã+~Û+∫q düŒ èVü≤ eTqdüT‡≈£î ø£*Z, dü«s¡÷|ü C≤„qeTT uÀ<Ûä|ü&ÉTqT. eTqdüT‡ jÓTTø£ÿ dü«s¡÷|üy˚T nuÛ≤eeTT. n~ÛcÕºHê‘·à eTqdüT‡>± ‘√#·TqT. n+‘˚. Ç{Ïº $#ês¡Dj˚T eTqdüT‡ jÓTTø£ÿ dü«s¡÷|üeTTqT ‘Ó*dæø=qT e÷s¡e Z TT.

n\+ø£]+#·&+É ñ+&É∑eTT‘√ uÛ≤dæ\T¢qT. $jÓ÷>∑yTÓ q Æ |ü&ÉT uÛ≤dæ\< ¢ Tä . ø£qTø£ n~ düŒ{ ¤ øÏ £ <Ûsä à¡ eTT ø±<äT. düŒ{ ¤ øÏ £ <Ûsä à¡ eTT nqTø=qT≥ u Á ≤Û +‹. nfÒ¢ ∫<ëuÛ≤düT&ÉT (Je⁄&ÉT) n+‘·'ø£sD ¡ eTT‘√ ‘ê<ë‘·à´eTT #Ó+~q|ü&ÉT Ä Je⁄ì˝À ø£sèÔ¡ ‘·« uÛÀø£èÔ ‘·«eTT\T uÛ≤dæ+#·TqT. ø£sèÔ¡ ‘·« uÛÀø£èÔ ‘·«eTT\T n+‘·'ø£sD ¡ <Ûsä à¡ eTeTT\T. Je⁄ì eTqdüT‡ ˝ÖøÏøy £ TÓ q Æ |ü&ÉT ñqï |ü<ës¡e ú TT\qT ˝Òì<ëì>±qT, ˝Òì<ëìì ñqï<ëì>±qT ‘√|æ+|ü#˚j·TTqT. düTKeTTqT <äT'KeTT>±qT, <ä T 'KeTTqT dü T KeTT>±q÷ ‘√|æ + |ü # ˚ j · T TqT. Ç≥T¢ dü s ¡ « eTTqT $s¡T<äe ∆ TT>±q÷ #·÷|æq á eTqùd,‡ $#ês¡D e÷s¡e Z TTqT nqTdü]dü÷Ô b˛‘˚ ñqï |ü<ës¡úeTTqT ñqï<ëì>±q÷, ˝Òì<ëìì ˝Òì<ëì>±q÷, j·T<Ûës¡ú ‘·‘«· eTTqT #·÷|æ+#·>\∑ düeTs¡‘ú q · T bı+<äT‘·Tqï~. Ä‘·à düìï~Û e\¢ e÷Á‘y · T˚ n+‘·'ø£sD ¡ eTT, <˚V≤ü eTT |üì #˚jT· T#·Tqïeì $#ês¡D #˚dæ ‘Ó*dæø=ìq #ê\T ` n<˚ Ä‘·à≈£î X¯sD ¡ ≤>∑‹ ` n<˚ |üsêuÛøÑ ÔÏ ` n≥T |æeTà≥ }s¡ø£ ñ+&ÉTfÒ C≤„qeTT. $wüj·TeTT\˝À <äT'KeTTqï<äìj·TT, Ä‘·à˝À n$T‘êq+<äeTTqï <äìj·TT eTqdüT≈‡ î£ ‘√∫q|ü&ÉT n~ Ä‘·àkÕúqeTTqT M&É∑‹ì |ü]øÏ+∫ #·÷#·T $#ês¡D˝ÀH˚ ñqï~. á X¯Øs¡eTT˝À ñqï eTqdüT‡ ‘·qqT ‘êqT ªªH˚qìµµ nqT≈£î+≥T+~. n{Ïº eTH√>∑‹ì eTqdüT˝‡ Àì #Ó‘’ q · ´XÊK‘√ $eT]Ù+∫ #·÷&É>± #·÷&É>± n~ ìj·T$T+|üã&ç ìX¯Ã\eTe⁄‘·T+~. ìX¯Ã\ eTqdüT≈‡ î£ dü‘´· eTT >√#·]düT+Ô ~. n{Ïº ìX¯Ã\ eTqdüT‡ »>∑‘T· q Ô T $T<Û´ä >± uÛ≤$+∫+<ä+fÒ »>∑‘T· Ô |ü≥¢ ã Á Vü≤àuÛ≤eeTT ì*|æø=qï± düTKeTT ˝Òø£b˛e⁄≥ nì ÁãVü‰àø±s¡eè‹Ô >∑\ eTqdüT‡

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 38

H˚HÓe&ÉqT?

- 18 -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 35

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

H˚HÓe&ÉqT?

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

‘Ó*dæø=+≥T+~. düTKeTTq≈£î kÕúqeTT eTq dü«s¡÷|üyT˚ qì, <ëìì e<ä* düTKeTT ø=s¡≈î£ ãj·T≥ yÓ<≈ä î£ ≥ nC≤„q ø±s¡´eTì ‘Ó*dæø=+≥T+~. eTH√ eT÷\y˚T ì»yÓTq Æ H˚qT. Ä H˚qT ªª‘êqTµµ>± uÛ≤dæ+∫q Hê&ÉT nVü≤+ø±s¡eTT eTs¡\ eTs¡\ ‘·˝‘… < Ô· Tä . dü÷s¡T´&ÉT ndü$ Ô T+∫q|ü&ÉT <ëì øÏsD ¡ eTT\T ndü$ Ô T+#·TqT. eTqdüT‡ q•+|ü>∑H˚ <äX‚+Á~j·TeTT\T q•+#·TqT. $#ês¡D #˚dæq+<äTe\¢ Ä‘·à dü«s¡÷|ü |ü]bÕø£eTT dæ~+∆ #·TqT. eTqdüT≈‡ î£ dü+ø£\Œ $ø£\Œ ã\eTT q•+∫ eTqdüT‡ eTq≈£î kÕ«BÛqeT>∑TqT. BìH˚ eTH√HêX¯eT+{≤s¡T. $wüj÷ · ø£s¸¡ D e\q eTqdüT‡ ãVæ≤s¡TàKeT>∑TqT. ãVæ≤s¡TàKeTT ø±ì eTqdüT‡ Vü≤è<äjT· eTTq ì*∫j·TT+&ÉTqT. BìH˚ n+‘·sT¡ àK eTqdüT‡ n+{≤s¡T. düeTTÁ<| ä ⁄ü n\\ eT÷\eTTqT eTqeTT yÓ<øä q Ï |ü&ÉT kÕ>∑se ¡ TT jÓTTø£ÿ ìX¯Ã\‘· >√#·se ¡ T>∑TqT. nfÒ¢ ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nqT eT÷\ ‘·\+|ü⁄ jÓTTø£ÿ eT÷\eTT yÓ<øä q Ï |ü⁄&ÉT, dü∫Ã<ëq+<ä ã Á Vü≤àeTT >√#·]+∫ ‘·\+|ü⁄\ìïjT· T q•+#·TqT. Ç<˚ $#ês¡D. ªªH˚qT <˚V≤ü eTTqTµµ nH˚ eT÷\ ‘·\+|ü⁄ $T>∑‘ê ‘·\+|ü⁄\≈£î Ä<Ûës¡eTT. ªªH˚qT <˚V‰ü ìïµµ nH˚ ‘·\+|ü⁄qT ˝À|æ+|ü#d ù˚ Ô ‘êqT uÛ≤dædüTÔ+~. $#ês¡D ãVæ≤s¡TàK eTqdüTq ‡ T n+‘·sT¡ àK |üs# ¡ ˚ |ü<‹ ∆ä . $#ês¡D˝À ‘Ó*dæø√e&ÉeTT ñ+≥T+~ >±ì uÛ≤$+#·&e É TT ñ+&É
nVü≤+ eè‹Ô nq>± H˚qHÓ&TÉ düŒ èVü≤. n~ @ edüTe Ô ⁄‘√ ‘ê<ë‘·à´eTT #Ó+~ ñ+fÒ Ä edüTy Ô ˚ H˚qHÓ&ç düŒ èVü≤ ø£*Z ñ+≥T+~. dü÷\ú <˚V≤ü eTT‘√ ‘ê<ë‘·à´eTT bı+~q|ü⁄&ÉT ‘êqT dü÷\ú <˚V≤ü eTHÓ&TÉ düŒ èVü≤ ø£*– ñ+≥T+~. nfÒ¢ dü÷ø£Î <˚V≤ü eTT, ø±s¡D X¯Øs¡eTT\‘√ ≈£L&Ü. M≥ìï{‘Ï √ ‘ê<ë‘·à´eTT e<ä* ã Á Vü‰àqTdü+<ÛëqyÓTq Æ |ü⁄&ÉT ‘êqT ã Á Vü≤àeTHÓ&ç miTø£qT bı+<äT‘·T+~. uÛ≤eeTT y˚sT¡ . miTø£ y˚sT¡ . H˚qT eTqdüTq ‡ T nqT uÛ≤eeTT eTqdüT‘‡ √ ‘ê<ë‘·à´eTT #Ó+~q uÛ≤eeTT. H˚qT Ä‘·àqT nqTq~ miTø£. miTø£˝À C≤„qeTTqï~. uÛ≤eeTT nC≤„q »ì‘·eTT. ˇø£ ø√|æwy ºæ ê&ÉT ‘·q˝Àì ø√|ü|⁄ü | Á øü +£ |üq\‘√ ‘ê<ë‘·à´eTT #Ó+~, }>∑T‘·÷ •eyÓT‹Ô Ä&ÉT‘ê&ÉT. ‘·q #·T≥÷º >∑\ | Á | ü +ü #·eTTq≈£î y˚sT¡ >± ñqï≥T¢ uÛ≤$+∫ düs«¡ eTTqT eTs¡∫ }–b˛‘ê&ÉT. n~ ø√|üeTT‘√ ‘ê<ë‘·à´eTT #Ó+<äTfÒ. ‘·q˝ÀqT+&ÉT ø√|üeTTq≈£î <ä÷s¡yTÓ Æ |ü]o*+∫q|ü⁄&ÉT Ä ø√|üeTTq≈£î dü+ã+~Û+∫q #·≥ Á eTT qT+&ç $&ÉT<ä˝’… Ä‘êàq+<äeTTqT bı+<äT‘ê&ÉT. bÁ Õ|ü+∫ø£ $wüj÷ · \qT á $<Ûe ä TT>± kÕøÏ>å ± ñ+&ç #·÷∫ yê{Ï qT+&ç $&ÉT<ä\bı+~ Äq+~+#·TfÒ C≤„q <äèwæ.º yêì‘√ ‘ê<ë‘·à´eTT #Ó+~ •eyÓT‹Ô Ä&ÉT dü«uÛ≤eeTT nC≤„qeTT. n+<äT ~e´‘·«eTT ˝Ò∑÷]Ã y˚sT¡ #˚dæ $#ê]+#·>\∑ miTø£jT˚ C≤„qeTT. nVü≤+eè‹Ô <˚Vü≤ ‘ê<ë‘·à´eTT˝À ñqï+‘· es¡≈£î X¯Øs¡eTT #˚‘· #˚j·Tã&çq |üqT\ìïj·TT H˚qT #˚j·TT#·THêïqHÓ&ç ø£s¡Ôè‘·«eTT, X¯Øs¡eTT nqTuÛ$ Ñ +∫qeìïjT· T H˚qT nqTuÛ$ Ñ +#·T#·THêïH& Ó ç uÛÀø£èÔ ‘·«eTT |üì#˚jT· T #·T+&ÉTqT. eTqdüT‡ #˚dæq Á|ü‹ Ä˝À#·q H˚Hê˝À∫+∫‹qìj·TT, ãT~∆ rdüTø=HÓ&ç | Á ‹ ü ìs¡j í T· eTT H˚qT rdüTø=HÓqìj·TT uÛ≤$+|üã&ÉTqT. n$<ä ´ ˝À ñqï eTqdü T ‡ q ñ<ä s TT+∫q dü e Tdü Ô Ä˝À#· q \T ;»s¡÷|üeTTq yêdüq\T>± ìøÏ| å y Ôü TÓ Æ ñ+&ÉTqT. n~ düeTj·TeTT e∫Ãq|ü&ÉT Ä˝À#·Hês¡÷|üeTT <Û]ä +#·TqT. yêì˝À ø=ìï Ä˝À#·q\T e÷Á‘y · T˚ øÁ j Ï ÷ · s¡÷|üeTT <ë*Ã |òü*+#·TqT. ÁøÏj·÷ s¡÷|üeTT neø±X¯eTT ˝Òì yêdüq\T

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 36

H˚HÓe&ÉqT?

- 18A -

gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg 37

Nenevadanu Book Setted

Overview

More details

Related Documents

Nenevadanu Book Setted

Upadesa Saramu Setted

Book

Book

Book

Book

More Documents from ""

Nenevadanu Book Setted

Akshara Mana Malai

Upadesha Saram Rajuji No2

Upadesa Saramu Setted

The Book On Self Enquiry 7-7-09

Divya Purushudu Bhagawan Sri Ramana Maharshi.