Trainingsvoorstel Culturele Diversiteit

Trainingsvoorstel Culturele diversiteit

Datum: Docent: Auteurs:

02-06-2009 Agnes Terwisscha van Scheltinga Annemarieke Torij Derk Venema

Inhoudsopgave 1

Inleiding.................................................................................. .........................3

2

Onderwijskundig ontwerp................................................................................ .4 2.1

Leerbehoefte doelgroep............................................................................4

2.2

Leerdoelen...................................................................................... ..........4

2.3

Didactische keuzes...................................................................................4

3

Evaluatie...................................................................................... ....................5

4

Lesplan......................................................................................................... ....5 4.1

Schema van het lesplan...........................................................................5

4.2

De verschillende onderdelen....................................................................6

5

Literatuurlijst.............................................................................................. ......7

6

Bijlagen......................................................................................... ...................8 6.1

Beoordelingsformulier competentie ‘trainen’...........................................8

1

Inleiding

“De internationalisering van het bedrijfsleven, de explosieve groei van het toerisme, en de snelle ontwikkeling van de massamedia hebben geleid tot een grotere vermenging van mensen en culturen dan ooit tevoren”, schrijven Jan Pieter van Oudenhoven en Ellen Giebels (2004) in hun boek Groepen aan het werk. Deze groepen zijn een gedeeltelijke weerspiegeling van de samenleving. Daardoor kan geconcludeerd worden dat onze samenleving op cultureel gebied ook diverser dan ooit tevoren. Aan de ene kant zorgt deze diversiteit voor een verrijking in de groep, maar aan de andere kant zorgt het ook voor spanningen. Men neemt vaak aan dat culturele diversiteit ook cognitieve diversiteit met zich meeneemt. Ook kunnen de verschillende culturele achtergronden mensen aansporen om anders na te gaan denken over bepaalde zaken, doordat ze nieuwe inzichten vergaren. Het gevolg is meer meer creativiteit, kwalitatief betere oplossingen en betere oplossingsstrategieën (Oudenhoven, van & Giebels, 2004). Naast de positieve kant heeft de culturele diversiteit ook een negatieve kant. De belangrijkste negatieve gevolgen: –

Behoudende besluitvorming;

–

Geringe effectiviteit, met name in de beginfase;

–

Weinig betrokkenheid;

–

Matige bijdrage van minderheden;

–

Kleine eerste aantrekkingskracht en socialisatie.

Om te zorgen dat vooral de positieve punten tot uiting komen, is het erg belangrijk om goed om te kunnen gaan met deze culturele diversiteit. Om mensen hierin te trainen, is dan ook de reden waarom wij deze training willen geven.

2

Onderwijskundig ontwerp

2.1 Leerbehoefte doelgroep Tijdens de eerste les van het vak Groepsdynamische Vaardigheden moesten tweetallen gevormd worden, en deze dienden vervolgens een onderwerp uit te kiezen. Het door ons gekozen onderwerp, culturele diversiteit, hebben wij vervolgens voorgelegd aan de klas. Aan de hand van de feedback die de klas gaf, hebben wij besloten definitief voor dit onderwerp te kiezen. De klas gaf aan behoefte te hebben aan een training op dit gebied. Zij meldden dat ze vooral interesse hadden in de subthema’s stereotypen en vooroordelen, miscommunicatie en hoe je het meest uit een cultureel diverse groep kunt halen.

2.2 Leerdoelen Hoofddoel: Na het volgen van de door ons gegeven training is men in staat om zo goed mogelijk te functioneren van een groep waarin de culturele diversiteit hoog is. Inhoud: cognitief/interactief Niveau: kennis, inzicht, toepassing Subdoel 1: Na het volgen van de door ons gegeven training is men zich bewust van de eigen vooroordelen en stereotyperingen. Inhoud: cognitief Niveau: kennis, inzicht Subdoel 2: Na het volgen van de door ons gegeven training heeft men geleerd hoe miscommunicatie, ontstaan door culturele diversiteit, voorkomen kan worden. Inhoud: cognitief/interactief Niveau: kennis, inzicht, toepassing

2.3 Didactische keuzes Wij denken dat deze leerdoelen goed haalbaar zijn, omdat ze goed te trainen zijn door middel van rollenspellen, zelfreflectieoefeningen en meer. Ook zijn wij van mening dat deze leerdoelen voor onze doelgroep zeer relevant zijn. Dit, omdat zoals in de aanleiding al aangegeven is, de samenleving steeds cultureel diverser wordt. De kans is groot dat men later ook in een cultureel divers team te werken komt. Het goed om kunnen gaan met de culturele verschillende is dan van groot belang. Het didactische ordeningsprincipe waarvoor wij gekozen hebben, is die van eenvoudig naar complex. Wij willen de deelnemers graag eerst trainen in de eenvoudigere taken, waarna je die informatie mee kunt nemen naar de volgende oefening, de meer complexere. Als wij dit in de praktijk toepassen, komt dat op het volgende neer: we beginnen met subdoel 1, vervolgen de training met subdoel 2, waarna we eindigen met het hoofddoel. Aangezien het hoofddoel een tamelijk breed/complex doel is, is het

van belang dat de eerder ingewonnen informatie meegenomen wordt om deze te behalen. Het feit dat we met de eenvoudige leerdoelen aanvangen, namelijk de bewustwording van de eigen vooroordelen en stereotypering, waarna we overgaan naar een complexer leerdoel, het voorkomen van miscommunicatie en eindigen met het hoofddoel, is een sterke stap. Dit is namelijk een handige strategie waardoor de student op eenvoudige wijze zich complexe vaardigheden eigen kan maken, in dit geval is dat: het zo goed mogelijk functioneren binnen een cultureel diverse groep.

3

Evaluatie

Om te bepalen of de training zinvol is geweest, willen we na het geven hiervan, een evaluatieformulier aan alle deelnemers uitdelen. Hiermee krijgen wij voldoende feedback, aan de hand waarvan wij kunnen bepalen of wij als trainers het goed hebben gedaan, maar ook of de oefeningen zin hebben gehad. Deze informatie kunnen wij meenemen, zodat wij weten hoe het in het vervolg beter gedaan kan worden. Om nog extra feedback op onze beheersing van de competentie Trainen te krijgen, zullen wij aan een ander tweetal beoordelingsformulieren uitdelen. Dit formulier is ook in dit voorstel, in bijlage 6.1 te vinden.

4

Lesplan

Hier volgt eerst een schema met daarin de inhoud en planning van de trainingssessie. Daarna volgt een uitleg bij elk onderdeel van dit lesplan.

4.1 Schema van het lesplan Tijd 2 min. 5 min. 5 min. 20 min. 1 min. 1 min. 1 min. 5 min. 20 min. 5 min. 20 min. 5 min. 5 min.

Activiteit Inleiding Bespreken van het huiswerk Korte powerpoint presentatie Start rollenspel in groepjes Wisselen Wisselen Wisselen Bespreken van de uitkomsten Groepsdiscussie Bespreken van de uitkomsten Rollenspel met de gehele groep Bespreken van de uitkomsten Vragen en afsluiting

Uitloop 1 min. 2 min. 2 min. 5 min. 1 min. 1 min. 1 min. 2 min. 5 min. 2 min. 10 min. 2 min. 5 min.

4.2 De verschillende onderdelen Inleiding In de inleiding van de training zullen we in het kort vertellen wat er in onze training allemaal op het programma staat. Bespreken van het huiswerk

Een week voor aanvang van de training hebben we de klas huiswerk gegeven over het te trainen onderwerp. We zullen bespreken hoe dit is verlopen, of er verschillende uitkomsten zijn en of de klas nog vragen heeft over dit huiswerk. Korte PowerPoint presentatie Hierna volgt een korte PowerPoint presentatie. In deze presentatie zullen wij de klas wat meer vertellen over het onderwerp van de training. Wat hierbij vooral van belang is, is dat we hen de noodzaak laten zien van het goed om kunnen gaan met verschillende etnische achtergronden binnen een groep. Tijdens deze presentatie laten we hen dus vooral het belang zien van deze training. Rollenspel in groepjes Hierbij delen we de klas in twee groepen. Elke groep bestaat uit drie personen. Elk van deze drie personen krijgt een andere rol toegediend aan de hand van een door ons gegeven casus. Onze rol hierin is dat wij de groepjes zullen observeren, en helpen indien zij hierom vragen. Verder zullen we ze niet onderbreken. Groepsdiscussie De groepsleden zitten in een kring. Wij geven aan iedereen dezelfde casus met waaruit een stelling volgt. Nadat men ingelezen is, is het de bedoeling dat de groepsleden hier met elkaar in over discussie gaan. Rollenspel met de gehele groep De groep zit wederom in en kring en wordt niet ingedeeld in groepen. Iedereen krijg door ons een bepaalde rol/taak toegewezen en gaat aan de hand van die rol in discussie met de rest van de groep. Ook hierbij wordt door ons van tevoren een casus uitgedeeld. Het verschil tussen dit onderdeel en de groepsdiscussie is dat er bij dit onderdeel van tevoren is bepaald wie welke rol heeft, en hoe diegene zich dus moet gedragen tijdens de groepsdiscussie tegenover de rest van de groep. Vragen en afsluiting Ten slotte geven we de groep de ruimte om vragen aan ons te stellen over het behandelde onderwerp. Ook zullen wij hen vragen wat ze van onze training vonden en geven we hen allemaal een reflectieformulier waarop zij kunnen aangeven wat ze goed vonden en wat er volgens hen minder ging.

5

Literatuurlijst

Hoobroeckx, F.& Haak, E. (2002). Onderwijskundig ontwerpen. Houten/ Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum. Oudenhoven, J.P. van & Giebels, E. (2004). Groepen aan het werk. Groningen: Wolters Noordhoff.

6

Bijlagen

6.1 Beoordelingsformulier competentie ‘trainen’ Naam student-trainer

datum

Algemeen Voorbereiding Professionele houding (op tijd, kleding, rust) Kwaliteit materialen en hulpmiddelen Inrichting van de ruimte

O

V

G

Didactische vaardigheden Gebruik van (AV)-hulpmiddelen Beknopt behandelen theorie en achtergronden Motivatie en instructie opdrachten/werkvormen Feedback geven/nabespreken op leerdoelen

O

V

G

Interactieve vaardigheden Sfeer en veiligheid in de groep (duidelijkheid, contact) Reageren op (non) verbale signalen Uitnodigen tot interactie (open vragen, belonen) Aandacht en oogcontact voor alle deelnemers

O

V

G

Expressie Stemgebruik (volume, tempo, intonatie) Mimiek (gezichtsuitdrukking) Lichaamshouding en gebaren Gebruik van de ruimte

O

V

G

Ontwerp Het leerdoel van de training is duidelijk Het leerdoel past bij de doelgroep Werkvormen sluiten aan bij het leerdoel De leerdoelen worden geëvalueerd

O

V

G

Opmerkingen

Beoordelaar