Thich Quang Do

Ho¹t ®éng cña ThÝch qu¶ng ®é vµ ®Ò cö gi¶i Nobel hßa b×nh n¨m 2009. ThÝch Qu¶ng §é tªn thËt lµ §Æng Phíc TuÖ, sinh n¨m 1927 t¹i huyÖn TiÒn H¶i, tØnh Th¸i B×nh, hiÖn ë t¹i Thanh Minh ThiÒn ViÖn, sè 90 TrÇn Huy LiÖu, P.15, QuËn Phó NhuËn, Tp Hå ChÝ Minh. XuÊt gia tõ nhá, ®¸ng lý ra nÕu cø tiÕp tôc qu¸ tr×nh tu tËp nh mét nhµ s phông ®¹o, gióp ®êi th× cã lÏ «ng ®· thÊm nhuÇn lßng tõ bi, b¸c ¸i vµ truyÒn thèng yªu níc cña PhËt gi¸o ViÖt Nam. Tuy nhiªn nhµ tu hµnh “c¸ biÖt” nµy l¹i cã t tëng ®i ngîc l¹i víi lîi Ých d©n téc, ngoan cè, chèng ®èi ®Õn cïng chÕ ®é chÝnh trÞ, thµnh qu¶ cña cuéc c¸ch m¹ng mµ hµng triÖu ngêi con cña d©n téc ViÖt Nam ®· ng· xuèng míi giµnh ®îc. ThÝch Qu¶ng §é trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®îc ngêi d©n trong vµ níc biÕt ®Õn nh mét nhµ s lîi dông ho¹t ®éng t«n gi¸o ®Ó toan tÝnh nh÷ng lîi Ých chÝnh trÞ cho b¶n th©n m×nh. Qu¶ng §é liªn tiÕp cã nh÷ng hµnh vi chèng ®èi; ngang nhiªn lîi dông quyÒn tù do tÝn ngìng ®Ó vi ph¹m ph¸p luËt vµ ®· tõng bÞ tï 5 n¨m vÒ téi ph¸ ho¹i chÝnh s¸ch ®oµn kÕt vµ lîi dông quyÒn tù do d©n chñ x©m ph¹m lîi Ých cña Nhµ níc. Tuy nhiªn cha dõng l¹i ë ®ã, sau khi ®îc tha bæng ra tï ThÝch Qu¶ng §é l¹i vÉn tiÕp tôc c¸c ho¹t ®éng mµ «ng ta cho r»ng lµ ®Ó giµnh lÊy “nh©n quyÒn”, “tù do t«n gi¸o” cho ViÖt Nam; tù ý lËp ra “T¨ng ®oµn b¶o vÖ ch¸nh ph¸p” vµ “Ban c«ng t¸c tõ thiÖn x· héi” ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng tuyªn truyÒn, l«i kÐo, kÝch ®éng t¨ng ni, phËt tö chèng l¹i ®êng lèi, chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ níc ViÖt Nam. §Ó ph« tr¬ng thanh thÕ vµ qu¶ng b¸ cho c¸c tæ chøc do m×nh lËp ra ThÝch Qu¶ng §é liªn tôc cã nh÷ng lêi nãi vµ hµnh ®éng vu c¸o Nhµ níc ViÖt Nam vµ liªn tôc liªn l¹c víi bªn ngoµi ®Ó cung cÊp nh÷ng th«ng tin xuyªn t¹c vÒ t×nh h×nh trong níc; mét trong nh÷ng viÖc ®îc d luËn quan t©m lµ ThÝch Qu¶ng §é ®· dïng 300 triÖu ®ång ®Ó “ph¸t” cho ngêi d©n khiÕu kiÖn. ViÖc lµm nµy chÝnh lµ nh»m thùc hiÖn ý ®å kÝch ®éng ngêi khiÕu kiÖn tiÕn hµnh biÓu t×nh chèng chÝnh quyÒn. C©u hái ®îc ®Æt ra lµ ThÝch Qu¶ng §é lÊy ë ®©u ra sè tiÒn 300 triÖu ®ång, kh«ng thÓ ®i ¨n c¾p v× b¶n th©n ThÝch Qu¶ng §é tuæi ®· cao (trªn 80 tuæi), l¹i kh«ng cã c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh ®Ó cã thu nhËp. VËy tiÒn ®Ó ph¸t cho ngêi d©n ®i khiÕu kiÖn chØ cã thÓ do mét sè c¸c tæ chøc ë níc ngoµi cung cÊp vµ tiÒn cña bµ con phËt tö ®ãng gãp. ThÝch Qu¶ng §é kh«ng chØ dïng tiÒn cña c¸c nhãm ph¶n ®éng níc ngoµi díi c¸i tªn “quü cøu tÕ d©n oan” ®Ó kÝch ®éng ngêi ®i khiÕu kiÖn mµ cßn lõa

phØnh tiÒn c«ng ®øc cña bµ con nh©n d©n nh»m vµo môc ®Ých chÝnh trÞ cña m×nh nh»m ®¸nh bãng tªn tuæi, g©y sù chó ý víi bªn ngoµi nhÊt lµ c¸c tæ chøc ngêi ViÖt cã t tëng thï h»n d©n téc ®· cung cÊp tiÒn cho ThÇy. ViÖc nµy cßn cho thÊy ThÝch Qu¶ng §é ®· bÞ sè cùc ®oan, chèng ®èi Nhµ níc ViÖt Nam ë bªn ngoµi kÝch ®éng, xói dôc lµm cho ThÝch Qu¶ng §é trë thµnh con rèi trong tay chóng. D luËn phËt tö trong níc ®Òu lªn ¸n viÖc lµm cña ThÝch Qu¶ng §é vµ cho r»ng phËt tö ch©n chÝnh th× kh«ng ®i khiÕu kiÖn v× ®ång tiÒn, nh÷ng ngêi ®i khiÕu kiÖn nh vËy cã nhiÒu thµnh phÇn, trong ®ã cã nh÷ng ngêi kh«ng cã ®éng c¬ g× ®Ó khiÕu kiÖn vµ hä ®· v« t×nh v× tiÒn tiÕp tay cho ngêi xÊu. Sè tiÒn 300 triÖu ®ång mµ «ng ThÝch Qu¶ng §é chØ ®¹o ®a ra ph¸t cho nh÷ng ngêi ®i khiÕu kiÖn kh«ng ph¶i lµ cøu tÕ hay tõ thiÖn, v× viÖc lµm tõ thiÖn lµ cã chñ tr¬ng, cã tæ chøc vµ ®îc sù ®ång lßng cña ®a sè phËt tö ch©n chÝnh. §èi víi ®ång ®¹o, ThÝch Qu¶ng §é còng t×m mäi c¸ch ®Ó mu cÇu nh÷ng toan tÝnh lîi Ých cho riªng m×nh. Trong lóc Hßa thîng ThÝch HuyÒn Quang l©m bÖnh, ThÝch Qu¶ng §é cïng mét sè phÇn tö kh¸c ®· lîi dông viÖc th¨m hái ®Ó thùc hiÖn môc ®Ých chÝnh trÞ ®en tèi cña m×nh. ThÝch Qu¶ng §é cïng víi Viªn §Þnh nãi lµ v× t×nh th¬ng ®èi víi ngµi ®ßi chuyÓn ngµi ®i xa mÊy tr¨m c©y sè trong lóc søc kháe cña ngµi “ngµn c©n treo sîi tãc”, th× ®Êy lµ t×nh th¬ng g×? Trong lóc ngµi ®ang ®iÒu trÞ, mäi ngêi ®ang hÕt søc dµnh l¹i sù sèng cho ngµi, hä l¹i nhÉn t©m bµn tíi viÖc hËu sù lµ tr¸i víi ®¹o lý. PhËt d¹y ®¹o víi ®êi lµ mét, nªn lµm viÖc g× còng ph¶i hµi hßa, ph¶i mang l¹i lîi Ých cho ®ång lo¹i chóng sinh. Cµng lµ c¸c vÞ cao t¨ng, cã chøc phÈm ph¶i thÇm nhuÇn lêi d¹y nµy, mäi hµnh ®éng, mäi viÖc lµm cña c¸c vÞ, t¨ng ni, phËt tö ®Òu nh×n thÊy c¶. §i ngîc l¹i nh÷ng ®iÒu PhËt d¹y th× ®Òu mang téi víi chóng sinh, mang téi víi ®êi, nãi réng ra lµ mang téi víi céng ®ång d©n téc. §èi víi ThÝch Qu¶ng §é, bÊt cø viÖc g× cã lîi cho c¸ nh©n th× ph¶i b»ng mäi c¸ch thùc hiÖn mµ kh«ng cÇn quan t©m tíi xung quanh. VÝ dô nh viÖc lîi dông mét sè ®oµn kh¸ch níc ngoµi ®Õn ViÖt Nam, ThÝch Qu¶ng §é cïng víi ®¸m ®Ö tö tæ chøc tiÕp cËn ®a c¸c v¨n th, kiÕn nghÞ… nhê nh÷ng ngêi nµy chuyÓn cho Liªn HiÖp Quèc vµ c¸c c¸ nh©n, tæ chøc nh©n quyÒn quèc tÕ can thiÖp, g©y søc Ðp víi Nhµ níc ViÖt Nam, trùc tiÕp liªn l¹c, trao ®æi, cung cÊp th«ng tin tµi liÖu ra bªn ngoµi vu c¸o Nhµ níc ViÖt Nam vi ph¹m nh©n quyÒn, tù do t«n gi¸o. Thêi gian qua, trªn c¸c diÔn ®µn Internet liªn tôc ®¨ng c¸c tin bµi vÒ viÖc ThÝch Qu¶ng §é tr¶ lêi pháng vÊn b¸o chÝ níc ngoµi mét c¸ch thiÕu kh¸ch quan, xuyªn t¹c sù thËt, thËm chÝ cßn

xóc ph¹m ®Õn céng ®ång, d©n téc ViÖt Nam. Tr¶ lêi tê Daily Telegrap, ThÝch Qu¶ng §é cho r»ng “Hä cã thÓ bá tï t«i, hä cã thÓ qu¶n chÕ t«i. Hä cã thÓ lµm bÊt cø g× hä thÝch, nhng t«i kh«ng sî. T«i gi÷ ®Çu ãc b×nh th¶n”. ¤ng nãi nhng kh«ng biÕt suy nghÜ, nÕu bÞ qu¶n chÕ th× lµm sao cã thÓ tù do cÇm loa ®i vËn ®éng ngêi khiÕu kiÖn vµ cßn ph¸t tiÒn cña “Quü cøu tÕ d©n oan” cho hä ®îc chø. Cßn nÕu nãi “®Çu ãc b×nh th¶n” th× chØ lµ nãi su«ng, nãi dèi v× thÇy ®· kh«ng gi÷ “®Çu ãc thanh th¶n” tríc, trong vµ sau ®¸m tang cña Hßa thîng ThÝch HuyÒn Quang; khã mµ h×nh dung vµ ph©n biÖt ®îc ®ã lµ nh÷ng ph¸t biÓu cña mét ngêi tu hµnh hay cña mét ngêi cßn cã qu¸ nhiÒu tham, s©n, si. Khi tr¶ lêi trªn §µi ph¸t thanh RFA, ThÝch Qu¶ng §é vÝ nh÷ng ngêi ®ang ®iÒu hµnh ®Êt níc lµ “sóc vËt”: “NÕu b©y giê m×nh nãi chÕt ®Ó c¶nh tØnh. Nhng chØ c¶nh tØnh nh÷ng kÎ nµo cßn chót l¬ng tri th× m×nh míi hy väng chÕt ®i ®Ó mµ c¶nh tØnh hä. Chø cßn ®èi víi nh÷ng lo¹i b©y giê nã kh«ng cßn chót l¬ng tri, nã gÇn nh con sóc vËt, mµ cã thÓ nãi ®øng mét ph¬ng diÖn nµo nã lµ mét con sóc vËt, th× m×nh hi sinh còng v« Ých th«i.” Nhng nh÷ng c©u nãi ®ã cha ph¶i ®· thÓ hiÖn hÕt ®îc tÝch c¸ch cña mét vÞ cao t¨ng. Míi ®©y, khi nãi vÒ cuéc sèng ë trong níc, còng trªn RFA, ThÝch Qu¶ng §é l¹i “sóc vËt hãa” vÊn ®Ò qua nhËn xÐt: “H¬n n÷a b©y giê m¹ng ngêi nã coi kh«ng ®îc b»ng con gµ, con heo”. Vµ «ng phµn nµn: “B©y giê c¶ thÕ giíi ®ang lo ch÷a bÖnh cóm gµ, cóm heo ®Êy, chø con ngêi chÕt hä cã quan t©m ®©u. M×nh chÕt ®©y hä cã ®Ó ý ®©u, mµ hä quan t©m nhÊt lµ bÖnh cóm gµ, cóm heo ®ang lan trµn ®©y. Mµ hä ch÷a cho heo gµ khái, ®Ó hä cã thÞt ¨n.” NÕu qu¶ thËt chÕ ®é ë ViÖt Nam xem ngêi d©n, kÓ c¶ ThÇy nh “sóc vËt” (nh ThÇy nãi) th× t¹i sao ThÇy vÉn sèng ph©y ph©y, vÉn lín tiÕng tè c¸o Nhµ níc ViÖt Nam hÕt viÖc nµy ®Õn viÖc nä, vÉn tho¶i m¸i liªn l¹c víi ngêi kh¸c ë bªn ngoµi ®Ó tè c¸o xuyªn t¹c vµ “m¸ch lÎo” ®ñ thø r»ng ë ViÖt Nam kh«ng cã tù do, kh«ng cã nh©n quyÒn, kh«ng cã tù do t«n gi¸o…. ChÕ ®é hiÖn hµnh ë ViÖt Nam kh«ng ph¶i lµ chÕ ®é ®éc tµi mµ lµ mét chÕ ®é toµn trÞ. ë ViÖt Nam, còng nh bao níc kh¸c trªn thÕ giíi, cã bÊt c«ng, cã ngêi sèng trong nghÌo khæ vµ tuyÖt väng vµ cã ngêi bÞ vµi quan chøc ®Þa ph¬ng chÌn Ðp. Nhng kh¸c víi c¸c n¬i kh¸c, ViÖt Nam hiÖn nay kh«ng dÊu diÕm nh÷ng tiªu cùc nµy mµ cßn tÝch cùc t×m c¸ch gi¶i quyÕt, chø kh«ng cÇn ®Õn can thiÖp tõ níc ngoµi.

“Sóc vËt” lµ hai ch÷ rÊt nÆng nÒ, khã mµ tin r»ng nã ®îc thèt ra tõ miÖng cña mét nhµ tu hµnh, mét vÞ cao t¨ng PhËt gi¸o miÖt thÞ nh÷ng ngêi m×nh bÊt ®ång chÝnh kiÕn lµ “sóc vËt”, nã gièng nh nh÷ng lêi nãi cña mét kÎ v« minh vµ väng ng÷. Tríc hÕt, víi nh÷ng ngêi thÇy cho lµ “lo¹i ngêi kh«ng cßn chót l¬ng tri, nã gÇn nh con sóc vËt ®ã”, lµ mét vÞ cao t¨ng, ThÇy ph¶i ®em h¹nh Bå T¸t cña thÇy ra c¶m hãa, hãa gi¶i, cÇu nguyÖn cho ngêi ta thay ®æi, viÖc ®ã thÇy ph¶i biÕt h¬n ai hÕt. Nhng cã lÏ ThÇy ®i tu nhng cha tho¸t tôc, cßn v¬ng bôi trÇn nªn míi cã nh÷ng suy nghÜ vµ lêi nãi nh nh÷ng ngêi tÇm thêng. Kh«ng biÕt khi thèt ra nh÷ng lêi nãi miÖt thÞ d©n téc trªn, ThÇy cã bao giê suy nghÜ mäi ngêi d©n ViÖt Nam ®Ó cã cuéc sèng hßa b×nh, ®éc lËp nh h«m nay cã biÕt bao thÕ hÖ cha «ng ®· kh«ng tiÕc th©n m×nh ®Ó giµnh lÊy ®éc lËp cho d©n téc hay kh«ng? §¸ng lÏ, víi t c¸ch vµ uy tÝn cña mét vÞ cao t¨ng, thÇy cã thÓ ®ãng gãp nhiÒu cho PhËt gi¸o ViÖt Nam vµ thÕ giíi. Nhng tiÕc thay, ThÇy l¹i chän s©n khÊu chÝnh trÞ lµm ph¬ng tiÖn, c¸i s©n khÊu mµ thÇy kh«ng ph¶i lµ mét diÔn viªn cã tµi. §ã chØ lµ mét vµi häat ®éng trong v« sè nh÷ng ho¹t ®éng ®i ngîc l¹i lîi Ých cña ngêi d©n, cña d©n téc ViÖt Nam cña mét vÞ cao t¨ng nh ThÝch Qu¶ng §é ®· bÞ d luËn lªn ¸n. Kh«ng nh÷ng bÞ d luËn trong níc lªn ¸n mµ ThÝch Qu¶ng §é cßn bÞ chÝnh nh÷ng bËc cao t¨ng PhËt gi¸o lªn ¸n v× nh÷ng hµnh ®éng h¹i níc, h¹i d©n. Thîng täa ThÝch Thanh NhiÔu - Ch¸nh v¨n phßng I - Gi¸o héi phËt gi¸o ViÖt Nam cho r»ng trêng hîp cña ThÝch Qu¶ng §é lµ “con s©u bá rÇu nåi canh”, ®i tr¸i l¹i phËt häc. Hµnh ®éng dïng loa ®øng tríc ®¸m ®«ng ngêi d©n ®Ó l«i kÐo hä kiÖn c¸o, chèng ®èi Nhµ níc ViÖt Nam lµ hµnh vi kh«ng tèt; ®ã lµ viÖc lµm mang mu ®å chÝnh trÞ: nh÷ng ®ång tiÒn ph¸t ra nh»m vµo nh÷ng ngêi ®i khiÕu kiÖn. §· lµ ngêi tu hµnh th× ph¶i lµm theo ®óng lêi PhËt d¹y, tøc lµ ¨n hiÒn ë lµnh, lµm ®iÒu phóc ®øc. ViÖc g× cã lîi cho sè ®«ng th× lµm, ®õng lµm nh÷ng viÖc lîi cho m×nh, h¹i cho ngêi. §· lµ ngêi tu hµnh th× kh«ng cÇn mu cÇu g×, cø ë trong chïa, phËt tö nu«i còng ®ñ sèng, nhng hµnh ®éng ®ã l¹i mu cÇu chÝnh trÞ. Râ rµng c¸c thÕ lùc thï ®Þch cÊp tiÒn cho «ng ta, th«ng qua ®ã khuÊy ®éng lªn vÊn ®Ò “nh©n quyÒn”. Hµnh ®éng Êy ®èi víi trong níc th× kh«ng ®îc g× ai còng ph¶n ®èi, kÓ c¶ trong giíi PhËt gi¸o. C¸c tæ chøc ph¶n ®éng níc ngoµi thêi gian qua liªn tôc ®Ò cö thÇy ThÝch Qu¶ng §é cho gi¶i Nobel Hßa B×nh (tõ n¨m 1998 ®Õn nay) thÕ nhng nh÷ng häat ®éng ®ã c¸c níc trªn thÕ giíi vµ ñy ban Nobel Hßa b×nh thÕ giíi còng ®Òu biÕt r»ng ®ã lµ nh÷ng viÖc lµm chØ ®Ó phôc vô cho lîi Ých cña mét bé phËn chèng ®èi l¹i Nhµ níc ViÖt Nam. §èi víi thÇy ThÝch Qu¶ng §é th× tªn tuæi vµ

danh tiÕng ®îc biÕt ®Õn víi t c¸ch nh mét nhµ s coi häat ®éng chÝnh trÞ lµ ph¬ng tiÖn ®Ó ®¸nh bãng tªn tuæi cña m×nh; ®èi víi c¸c tæ chøc ®· ®Ò cö ThÇy th× ®îc biÕt ®Õn nh nh÷ng thµnh phÇn “yªu chuéng hßa b×nh”. Gi¶i Nobel Hßa B×nh lu«n lµ mét gi¶i thëng danh gi¸, cao quÝ vµ nã chØ ®îc trao cho nh÷ng ngêi thËt sù xøng ®¸ng, nh÷ng ngêi thËt sù cã ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn, tiÕn bé cña c¶ thÕ giíi. Gi¶i Nobel Hßa B×nh n¨m 2009 ®ang tíi håi kÕt nhng nh÷ng ngêi trong Uû ban Nobel Hßa B×nh h·y thËt s¸ng suèt ®Ó lùa chän trao gi¶i cho ai xøng ®¸ng víi nã vµ ®iÒu quan träng lµ nã ph¶i ®îc sù ñng hé cña céng ®ång thÕ giíi còng nh céng ®ång d©n téc cña ngêi ®îc trao gi¶i. Víi nh÷ng ho¹t ®éng cña ThÇy ThÝch Qu¶ng §é nh ph¸t tiÒn cho ngêi ®i khiÕu kiÖn nh»m tuyªn truyÒn hä khiÕu kiÖn; tr¶ lêi b¸o chÝ níc ngoµi xuyªn t¹c sù thËt, miÖt thÞ céng ®ång vµ d©n téc…. nh thÕ th× t«i nghÜ ThÇy ThÝch Qu¶ng §é kh«ng xøng ®¸ng ®îc ®øng vµo hµng ngò nh÷ng ngêi yªu chuéng hßa b×nh chø ®õng nãi ®Õn chuyÖn xøng ®¸ng víi gi¶i Nobel Hßa B×nh cña ThÕ giíi. H¶i Minh