ေနာကးဆဵု့ရ အထူ့သတငး့ (်ပညးတျငး့) 03.16.09 http://www.photayokeking.org/ မြယူသညး။
တပးမေတားကာကျယးေရ့ဦ့စီ့ခ္ဳပး ဗိုလးသနး့ေရႊ ယေန႔ ဘာေတျႀကဵစညးေနသလဲ ှ။
ယေန႔်မနးမာႏိုငးငဵကို အုပးခ္ဳပးေနတဲံ ဗိုလးသနး့ေရႊဟာ တပးတစးတပးမြာ စစးေဆ့ခဲံတုနး့က
ေ်ပာခဲံတဲံ စကာ့တချနး့အာ့ ဦ့စျာ ေဖါကးသညး ခ္လိုပါတယး။ အဲဒါကေတာံ
“တပး်ဖစး်ဖစး ၊
တိုငး့်ပညး်ဖစး်ဖစး အုပးခ္ဳပးတယး ဆိုတာဟာ သေရကျငး့လို ကစာ့ ရဵုပဲကျ တငး့လိုကးတာမ္ာ့ရငး ေလြ္ာံေပ့ေပါံကျာ၊ ေလြ္ာံတာမ္ာ့လာရငး ်ပနးတငး့လိုကးေပါံကျာ
”
လို႔ ေ်ပာေၾကာငး့
တပးမေတားအရာရြိတစးဦ့က ဆိုပါတယး။ ဒီစကာ့ကို ်ပနးၾကညးံရငး “အလျယး” စကာ့လို႔ ထငးရေပမယးံ တကယးတမး့ ဆနး့
စစးၾကညးံပါက ဗိုလးသနး့ေရႊရဲ႕ စိတးဟာေကာကးက္စးၿပီ့ တပးတစးတပး
အေပၚမြာ၁ငး့၊ တိုငး့်ပညးအေပၚမြာ ၁ငး့၊ သေဘာထာ့မြနးကနးစျာနဲ႔ လိုကးေလ္ာေပ့မယးံ အေ်ခအေနမ္ိဳ့ လဵု့ဝမရြိေၾကာငး့၊ ကတိနဲ႔ ေမြ္ားလငးံခ္ကး အနညး့ငယး ေရာငး်ခညးသနး့ေပ့လိုကးကာ လိုကးေလ္ာေပ့မလိုလိုနဲ႔ လကးေတျ႔နယးပယးက္ေ တာံ သူ႔အာဏာ တညးၿမဲေရ့အတျကး ကတိပ္ကးဖို႔ ဝနးမေလ့သလို ်ပနးတငး့မယးံ ပဵုစဵမ္ိဳ့ရြိခဲံေၾကာငး့ ေအာကးပါ်ဖစးစဥးေတျက သကးေသ်ပလြ္ကး ရြိတာကို တငးး်ပလိုကးပါတယး -
(က)
ှ၉၈၈ခုႏြစး ကာလအတျငး့က ဒုခ္ဳပး်ဖစးေနတဲံ ဗိုလးသနး့ေရႊရဲ႕ တာဝနးေပ့ခ္ကးအရ
ကကလြမး့ဒုညႊနးမြဴ့ ဗိုလးမြဴ့ခ္ဳပး သနး့ထျနး့ဟာ ဗိုလးႀကီ့စညးသူႏြငးံ အဖျဲ႔ကို လုထုလႈပးရြာ့မႈအတျငး့ အေမြာငးံ နညး့ ဗ္ဴဟာသဵု့ကာ အဆိပးခပး သတငး့ကဲံသို႔ စာမ္ာ့်ဖနး႔ေဝခိုငး့ၿပီ့ အတိုကးအခဵ အဖျဲ႔အစညး့မ္ာ့ အခ္ငး့ခ္ငး့ အထငးလျဲေအာငး ရနးတိုကးေပ့ခဲံေၾကာငး့ ်ပညးသူလူထုကို ညဘကးမအိပးရဲေအာငး မလဵုၿဵခဵဳေအာငး
“ေထာငး”ခါၿပီ့ ေထာငးထျကး လူဆို့သူခို့မ္ာ့ေၾကာငးံ
မငး့မဲံစရိုကးဆနးဆနး်ဖစးေနသလို ဖနး တီ့ ခိုငး့ေစေၾကာငး့၊ ်ပညးသူလူထုကို အကာအကျယးမဲံေစကာ အထီ့က္နး Lone less ်ဖစးလာေစၿပီ့ ေနာကးဆဵု့ ်ပညးသူလူထုက ဒုကၡေရာကးလာလို႔ စစးတပးက ်ပနးလာရတဲံ ကယးတငးရြငး ်ဖစးလာေအာငး စိတးဓါတးစစးဆငးေရ့ နညး့ဗ္ဴဟာသဵု့ခဲံပါတယး။ (ခ)
လူထုေခါငး့ေဆာငး ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးနဲ႔ သူရဦ့ တငးဦ့တို႔ကို ဖမး့လိုကး လႊတးလိုကးနဲ႔
သေရကျငး့လို ထိနး့ခ္ဳပးကာ အမ္ိဳ့သာ့ညီလာခဵကို
NLD
တကးေရာကးႏိုငးေရ့အတျကး
ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညး အပါအဝငး ႏိုငးငဵေရ့ အက္ဥး့သာ့မ္ာ့ကို ညီလာခဵ မစခငး လႊတးမယးလို႔ ကတိေပ့ၿပီ့မြ ကတိ်ပနးဖ္ကးတဲံ အခ္ိဳ့မ္ိဳ့လဲ လုပးခဲံပါတယး။ အက္ယးခ္ဳပး ်ပ နးလညး လႊတးေပ့ခ္ိနးမြာ ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးနဲ႔ သူရ ဦ့တငးဦ့တို႔ ကာ့ ကိုယးစီ်ဖငံး သျာ့ခိုကး ဂျတၱလစး လမး့ဆဵု အနီ့မြာ ႀကဵ႔ဖျဵ႔ေတျကုိ ဒုတးေတျ၊ ခဲေတျနဲ႔ ဗုိလးသနး့ေရႊက ရုတးတရကး အၾကမး့ဖကး တိုကးခိုကးခိုငး့တာကို ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးရဲ ႔ အနီ့ကပး လဵုၿခဵဳေရ့ အ်ဖစး လိုကးလာ
တဲံ ဗိုလးမြဴ့ ေနစုိ့ေတာငး
မသိလုိကးဘဲ စကးထဲက ကကလြမး့ကို စုိ့ရိမးတႀကီ့ သတငး့ပို႔ လိုကးရပါတယး။ ကကလြမး့က ဗုိလးမြဴ့ ေနစုိ့ကို “မငး့ အသာ ေနစမး့ပါ၊ ဒါဟာ အဘုိ့ႀကီ့
(ဗုိလးသနး့ေရႊ) ခိုငး့လို႔ လုပးရတာပါ၊ ငါတုိ႔လညး့
အခုမြ သိတယး ” လုိ႔ ေ်ပာခဲံပါတယး။ ဒါဟာ ဗုိလးသနး့ေရႊရဲ ေလ္ာံလိုကး တငး့လိုကးနဲ႔ လႊတးၿပီ့ေတာံမြ အက္ငးံမေကာငး့တာကုိ ေတျ႔ရမြာ ်ဖစးပါတယး။
“တုနး႔”
႔ “သေရကျငး့” နညး့ဗ္ဴဟာ အတုိငး့ သျာ့ေအာငး ်ပနးထိနး့ခ္ဳပးတာမို႔
(ဂ)
အပစးရပးအဖျဲ႔ေတျကို ေဆျ့ေႏျ့ခဲံစဥးက တိုငး့ရငး့သာ့ အေရ့ကိစၥကို အမ္ိဳ့သာ့ညီလာခဵတျငး
ေဆျ့ေႏျ့ပါက လိုကးေလ္ာေ
ပ့မယးံ အရိပးအေယာငး ေမြ္ားလငးံခ္ကးေတျ ေပ့ထာ့ၿပီ့မြ
တကယးတမး့ညီလာခဵမြာ တကးေရာကးေဆျ့ေႏျ့ၾကတဲံအခါ လဵု့ဝဂရုမစိုကးပဲ ကတိပ္ကးတဲံ အစဥးအလာ ရြိခဲံပါတယး။ ဿ။
ဒါေၾကာငးံ ယေန႔ကာလမြာေတာံ ဗိုလးသနး့ေရႊတေယာကးဘာေတျႀကဵစညးေနသလဲဆိုတာ
ဆကးလကး တငး်ပသျာ့ပါမယး (က)
်ပညးသူလူထု ေနထိုငးလို႔မရေအာငး ရနးကုနး၊ ေမားလၿမိဳငးၿမိဳ႔လို ၿမိဳ႔ႀကီ့ေတျမြာ သဘာဝဓါတးေငျ႔၊
ေရအာ့လြ္ပးစစး အလဵုအေလာကးနဲ႔ မီ့ေပ့လို႔ ရရကးသာ့နဲ႔ တမငးသကးသကး မီ့်ဖတးထာ့ၿပီ့ မီ့ေၾကာငးံ ေရပါမရလို႔ ၾကပးတညး့ေအာငး ဖနးတီ့ထာ့ေၾကာငး့၊ ႏိုငးငဵေရ့လႈပးရြာ့မႈေတျမြာ စိတးပါဝငးစာ့မႈ နညး့ သျာ့ေစမယးံ ေန႔စဥးစာ့ဝတးေနေရ့ ရုနး့ကနးလႈပးရြာ့ေနရတာမ္ိဳ့နဲ႔ ်ပညးသူရဲ႔ လညးမ္ိဳကို ညြစးထာ့ပါတယး။ ဥပမာ - ဓါတးဆီေစ့္ႏႈနး့ ၂ဆေက္ားတကးတံဲ ်ဖစးစဥးကို သတိ်ပဳရမြာ ်ဖစးပါတယး။ (ခ)
ယခုအခါ ႏိုငးငဵေရ့အ်မတးထုတးမႈမ္ိဳ့်ဖစးတဲံ အက္ဥး့က္ ေထာငးသာ့ဦ့ေရ
လႊတးေပ့တယး
၃၀ွွ ေက္ား
ဆိုေပမယးံ တကယးတမး့ႏိုငးငဵေရ့ အက္ဥး့သာ့ ဦ့ေရဟာ လကးခ္ိဳ့ေရႏိုငးတဲံ
အနညး့အက္ဥး့သာပါၿပီ့ အမ္ာ့စုကေတာံ လူဆို့သူခို့ ခါ့ပိုကးႏိႈကးသာ မ္ာ့ေနလို႔ ်ပညးတျငး့ မတညးၿငိမးေအာငး ဖနးတီ့လာၿပီ်ဖစးေၾကာငး့ ေတျ႔ရမြာ်ဖစးပါတယး။ (ဂ)
ရနးကုနးၿမိဳ႔ရြိ အခ္ိဳ႕ဗဵု့ချဲမႈမ္ိဳ့ဟာ အစို့ ရ အေဆာကးအဦ့မ္ာ့မြာ မဟုတးပဲ လူသူကငး့မဲံကာ
လကးသယးမေပၚတဲံ ဗဵု့ကျဲမႈမ္ိဳ့ ထူ့ဆနး့ေနတဲံ အတျကး ်ပညးသူလူထု က္ီ့လနး႔စာစာ့်ဖစးေအာငး ဗိုလးသနး့ေရႊႏြငးံ စစးအုပးစုက အဖ္ကး နညး့ဗ္ဴဟာသဵု့ကာ လုပးေဆာငးေနတာ ်ဖစးႏိုငးေၾကာငး့ သဵု့သပးရပါတယး။ (ဃ)
အပစးရပးအဖျဲ႔ေတျကို လကးနကး်
ဖဳတးပစးမယး ၿခိမး့ေၿခာကးေလသဵပစးၿပီ့
လကးနကးမ်ဖဳတးခ္ငးပါက နအဖရဲ႔ ေရျ့ေကာကးပျဲကို မ္ကးစိမြတး ေထာကးခဵ
Legitimacy ရေအာငး
ဖိအာ့ေပ့ေနေၾကာငး့၊ အပစးရပး အဖျဲ႔ တစးဖျဲ႔တညး့ကိုပငး ေခါငး့မာပါက စီ့ပျာ့ေရ့ကဲံသို႔ မကးလဵု့ေပ့ကာ တခ္ိဳ႔ကို ဖဲ႔ထုတး စညး့ရုဵ့ၿပီ့ အငးအာ့ခ္ိနဲ႔ေအာ အပစးရပး အဖျဲ႔ေတျရဲ႔ အငးအာ့ကို နအဖက အသဵု့ခ္ၿပီ့
ငး လုပးေနေၾကာငး့၊ ေနာကးဆဵု့ NLD ကို Upper Hand
ရယူကာ
ေခါငး့ညိတးေစမယးံ အေ်ခအေန ဖနးတီ့မယးလို႔ သိရပါတယး။ (င)
ႏိုငးငဵတကာ မ္ကးစိလညးသျာ့ေအာငး သေဘာေကာငး့မယးံ အရိပးအေယာငး ်ပတဲ႔ အေနနဲ႔
ႏြစးရြညးေထာငးက္ ႏိုငးငဵေရ့ အက္ဥး့သမာ့ ဒိတးဒိတးက္ဲ ဦ့ဝငး့တငးကို လႊတးလိုကးေၾကာငး့၊ ဒါေပမယးံ
သူအပါအဝငး NLD ရဵု့ကို လႈပးလို႔မရေအာငး ဆကးသျယးမႈ ခကးခဲေစမယးံ ဖုနး့လိုမ္ိဳ့ ေ်ခေတျ လကးေတျကို ်ဖတးေတာကးထာ့ေၾကာငး့၊
NLD ကို ခ္ိနဲ႔ေအာငး စငးၿပိဳငး
NLD နဲ႔ ၈၈ မ္ိဳ့ဆကး
ေက္ာငး့သာ့တခ္ိဳ႔နဲ႔ ႏိုငးငဵေရ့သာကူ့ တခ္ိဳ႔ကို မကးလဵု့ေပ့ကာ တိုကးေပ့ထာ့ေၾကာငး့သိရပါတယး။ (စ)
ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးကို လႊတးေပ့ရငးေတာငးမြ သူမ အေနနဲ႔ လႈပးရြာ့ဖို႔ အချငးံအလမး့
အေ်ခအေန က္ဥး့ၾကပးနညး့ပါ့ေအာငး ဖနးတီ့ၿပီ့မြ လႊတးေပ့မြာ်ဖစးေၾကာငး့၊ သူမ ကို လႊတးရငးလညး့ UN၊ GS ဘနးကီမျနး့ကို အသဵု့ခ္ၿပီ့ နအဖရဲ႔ ေရျ့ေကာကးပျဲကို ႏိုငးငဵတကာမြ အသိအမြတး ်ပဳႏိုငးေရ့ႏြငးံ ႏိုငးငဵတကာ စီ့ပျါ့ေရ့ပိတးဆို႔မႈ ရုတးသိမး့သျာ့ႏိုငးေရ့တို႔ကို အလဲအလြယး လုပးသျာ့မယးလို႔ သိရပါတယး။ (ဆ)
မတးလမြာက္ငး့ပသညးံ ကကၾကညး့ စစးဆငးေရ့၊ စစးေရ့၊ စစးေထာကး ညြိႏိႈငး့
အစညး့အေဝ့ႀကီ့မြာ ေရျ့ေကာကးပျဲဆိုငးရာ ဥပေဒနဲ႔ ဿ၂ ရာခိုငးႏႈနး့ တာဝနးေပ့အပးမယးံ တပးမေတား အရာရြိမ္ာ့ ကိစၥေတျကို ေဆျ့ေႏျ့ၾကမြာ ်ဖစးေၾကာငး့၊ ေရျ့ေကာကးပျဲ ဥပေဒကို ေစာေစာ ထုတး်ပနးလိုတဲံ အုပးစုနဲ႔ အခ္ိနးကပးၿပီ့မြ ထုတး်ပနးလိုတဲံ အုပးစုဆိုၿပီ့ ႏြစးဖျဲ႔ ကျဲေနေၾကာငး့၊ ၾက႔ဵဖျတးကို အာ့မရလို႔ ဗိုလသ း နး့ေရႊက ၾက႔ဵဖျတးတာဝနးခဵ ဝနးႀကီ့ေတျကို ဆူပူႀကိမး့ေမာငး့ေနေၾကာငး့ ၊
ဿ၂ ရာခိုငးႏႈနး့တျငး
ပါဝငးမညးံ တပးမေတား အရာရြိမ္ာ့ အငးအာ့စုေၾကာငးံ တပးတျငး့ေ်ပာငး့လဲမႈ အႀကီ့အက္ယး လုပးရနးရြိေၾကာငး့၊ အေရ့အႀကီ့ဆဵု့ တငး်ပလိုတဲံ အခ္ကးက ေရျ့ေကာကးပျဲကို ေရျ႔ဆိုငး့မယး လိုလို ဆိက ု းဝါ့သတငး့ ထုတး်ပနးေစၿပီ့ အတိုကးအခဵေတျ ်ပငးဆငးခ္ိနးမယူပဲ ေပါံဆသျာ့ရငး လကးဦ့မႈ ယူကာ အနီ့ကပး်ဖဳတးခ္ၿပီ့ ေရျ့ေကာကးပျဲကို က္ငး့ပသျာ့ႏိုငးေၾကာငး့ အတျငး့ေရ့ သတငး့မ္ာ့ကို တငး်ပလိုကးရပါတယး။