Tep - Resenja

Transportna ekonomika i politika Pripremna pitanja za ispit Napomena: pitanja će biti isključivo sa ove liste i u istoj formi 1. Prema načinu obavljanja prevoza javni saobraćaj se deli na REDOVAN I SAOBRAĆAJ OD SLUČAJA DO SLUČAJA 2. Prema veličini teritorije koju opslužuje, saobraćaj se deli na MEĐUMESNI I LOKALNI 3. Najveću transportnu sposobnost imaju sredstva pomorskog (vodnog) saobraćaja. 4. Tehnička brzina predstavlja: MAKSLIMALNO MOGUĆA BRZINA KOJU JEDNO SAOBRAĆAJNO SREDSTVO PREMA SVOJOM TEHNIČKIM KARAKTERISTIKAMA MOŽE DA DOSTIGNE. 5. Komercijalna brzina predstavlja BRZINA PUTOVANJA SA KOJOM SE JEDAN PUTNIK ODNOSNO TONA ROBE PREVEZU OD POLAZNOG DO UPUTNOG MESTA. 6. Odnos između komercijalne i brzine vožnje najnepovoljniji je u ŽELEZNIČKOM saobraćaju. 7. Saobraćajno sredstvo koje se najbolje prilagođava zahtevima korisnika u putničkom saobraćaju jeste PUTNIČKI AUTOMOBIL. 8. Najelastičniji vid prevoza u teretnom saobraćaju je DRUMSKI SAOBRAĆAJ 9. Najniži stepen bezbednosti ima DRUMSKI saobraćaj. 10. Navesti osnovne ekonomske funkcije saobraćaja. a) obavljanje procesa reprodukcije za najveći broj proizvoda b) saobraćaj utiče na razvijanje teritorijalne podele rada c) deluje kao značajan faktor na ubrzanje razvoja društvene podele rada d) predstavlja značajan opšti uslov privrednog razvitka svake zemlje kao i pojedinih regiona e) bitan inicijalni faktor privrednog razvitka nedovoljno razvijenih zemalja i područja 11. Navesti metode utvrđivanja veličine gravitacionog područja saobraćajnica: - GEOGRAFSKI ILI GEOMETRIJSKI METOD - TARIFSKI METOD - METOD STVARNIH TROŠKOVA PREVOZA

12. Transportne aktivnosti koje se obavljaju unutar jednog preduzeća predstavljaju INTERNI TRANSPORT. 13. Na koji način se proizvodnja u teretnom saobraćaju može kvantitativno izraziti? ______________________________________ 14. Na koji način se proizvodnja u putničkom saobraćaju može kvantitativno izraziti? ______________________________________ 15. Model za predviđanje transportne tražnje koji daje odgovor na pitanje koji obim prevoza potiče odnosno pritiče na posmatrano područje naziva se: MODEL GENERIRANJA I PRIVLAČENJA OBIMA PREVOZA 16. Model za predviđanje transportne tražnje koji ima za cilj da opredeli obim prevoza na pojedinim relacijama (između parova zona) naziva se: MODEL DISTRIBUCIJE 17. Model za predviđanje transportne tražnje koji ima za cilj da opredeli obim prevoza po pojedinim vidovima transporta naziva se: MODAL – SPLIT MODEL 18. Modeli u kojima se preko jedne funkcije objašnjava generiranje, raspodela i izbor vida transporta nazivaju se: SIMULTANI MODEL PREDVIĐANJA OBIMA PREVOZA 19. Početno-završni transportni troškovi nazivaju se još i STANIČNI troškovi a troškovi čistog prevoza PUTNI ILI PRUŽNI. 20. Procentualno učešće troškova koji su nezavisni od obima saobraćaja je najmanje u DRUMSKOM saobraćaju. 21. Procentualno učešće troškova koji su zavisni od obima saobraćaja je najveće u DRUMSKOM saobraćaju. 22. Kada troškovi i tržišne cene ne odražavaju tačno troškove koji su uključeni u proizvodnju ili potrošnju nekog dobra nastaju tzv. EKSTERNI efekti. 23. Usled degradiranja životne sredine nastaju __________________ 1.) 2.) 3.)

troškovi.

24. Navedite tri načina kontrolisanja eksternih efekata: SUBVENCIJAMA OPOREZIVANJEM REGULACIJOM 25. Pored ličnih ograničenja korisnika i ograničenja izbora transportne usluge, na ponašanje korisnika transportnih usluga utiču i NEVIDLJIVIE KOMPONENTE PONAŠANJA (ZAPAŽANJA I UBEĐENJA, STAVOVI, PREFERENCIJE, NAMERE) 26. Princip finansiranja i izgradnje infrastrukture - “BOT” (build, operate, transfer) predstavlje partnerstvo JAVNOG I PRIVATNOG SEKTORA

27. Definisati pojam investicije. PODRAZUMEVA SE SVAKO BUDUĆNOSTI A NE ODMAH

ULAGANJE

KOJE

DONOSI

KORIST

U

28. Postupak koji ima za cilj izdvajanje najboljeg od više mogućih saobraćajnih rešenja naziva se VREDNOVANJE. 29. Objasniti princip “zagađivač plaća”. NAPLATITI KORISNICIMA SAOBRAĆAJA KORIŠĆENJE INFRASTRUKTURE, U MERI DOVOLJNOJ DA SE POKRIJU SVI TROŠKOVI KOJI NASTAJU IZ NJIHOVIH AKTIVNOSTI, UKLJUČUJUĆI TROŠKOVE VEZANE ZA ZAGAĐENJE I ZAGUŠENJE. 30. Navesti četiri osnovna pitanja kojima se bavi Bela knjiga Evropske komisije „ Evropska saobraćajna politika za 2010: vreme odluke“. 1. PROMENA BALANSA IZMEĐU VIDOVA TRANSPORTA 2. ELIMINISANJE USKIH GRLA 3. KORISNICU U SRCU – CENTRU TRANSPORTNE POLITIKE 4. UPRAVLJANJE GLOBALIZACIJOM TRANSPORTA