Taktika U Vaterpolu Word 03

2 008

TAKTIKA U VATERPOLU OSNOVNI NAČINI IGRE U NAPADU SA IGRAČEM VIŠE MENTOR: Zoran Bratuša

Jovan Munjiza Sportska akdemija Beograd 8/9/2008

UVOD

Igrač više uvaterpolu predstavlja veliku prednost i zbog toga treneri posebnu pažnju posvećuju baš ovom segmentu igre. Razvoj taktike igre sa igračem više je direktno povezan sa razvojem pravila igre. Prvi put je uvedeno pravilo da igrač bude izbačen iz igre 1950-e godine. Tada nije postojalo ograničeno vreme trajanja napada, a kako je isključen igrač imao pravo ulaska tek posle postignutog gola, moglo se desiti da isključen igrač uđe tek na kraju utakmice kada ekipa sa igračem višepostigne pogodak, jer je do tada sve vreme čuvala loptu. Tek 1968-e godine uvedeno je pravilo da vreme trajanja napada bude 45 sekundi, a iskljčenje igrača 1 minut. Tada dolazi do razvoja taktike igre sa igračem više. Skraćenjem napada na 35 sekundi i isključenja igrača na 20 sekundi, dolazi do ubrzanja igre i potrebe da se igra sa igračem više još unapredi. Pri napadu sa igračem više (6 na 5 napadu) postoje dva osnovna sistema igre, koja će biti detaljnije opisana u nastavku ove prezentacije. Prvi je 4-2 sistem igre u napadu a drugi ja 3-3 sistem igre. Cilj oba sistema je, kao što je već rečeno, da se na efikasan način postigne pogodak, u vremenskom periodu, dok je protivnički igrač još van terena.

4-2 sistem igre sa igračem više

Obazirući se na činjenicu da je protivnički igrač isključen, napad se postavlja upravo u ovom sistemu jer je to jedan od najefikasnijh načina da se postigne pogodak kod odbrane kojoj nedostaje igrač. Ovaj sistem se naziva 4-2 zato što su igrači raspoređeni kao na slici 1, tj. 4 igrača se nalaze na liniji od 2 metra, a preostala dva ispred njih u liniji ravno sa stativama, na udaljenosti 5 metara od gola. Ovakva postavka igrača više je prisutna samo na početku napada. Za vreme izvođenja akcije igrači svojim stalnim kretanjem transformišu početnu formaciju 4 : 2 u formacije 2:2:2 ili 3:1:2 ili 3:3 ili neku sličnu.

4

6

5

3

1

2

Slika1

Ovakva postava igrača (slika 1) u napadu će opteretiti odbranu, tako da jedan igrač odbrane uvek mora da se nalazi između dva igrača ekipe koja napada. Igrači koji su na pozicijama 1, 2, 3, i 4, odgovorni su za dodavanje i šut, dok igrači na pozicijama 5 i 6 isključivo šutiraju. Igrač na poziciji 1, je glavni paser jer je svim igračima najlakše da prime loptu od njega, ako su desnoruki, on praktično može da dodeli loptu igraču na bilo kojoj poziciji,u ovakvoj vrsti napada. Igrač na poziciji 4 je najjači šuter, pre svega jer

može da primi dodavanje sa drugog krila i da iskoristi nepokriveni deo gola i tako iznenadi golmana. Istureni igrači u ravni stativa moraju biti jaki šuteri u slučaju stvaranja slobodnog prostora za šut sa distance, oni takođe mogu deliti pasove igračima u ravni stativa na liniji od 2 metra, ali uvek unakrsno jer ako npr. Igrač na poziciji2 odigrava igraču na poziciji 6 odbrambeni igrač se nalazi direkno ispred njega i skida loptu. Jedan od osnovnih načina postizanja gola je preko brzog pasa pri čemu golman ostaje pokrivajući jednu stranu gola dok je druga ne pokrivena. Sada ću opisati izgled realizacije igrača više u 4-2 sitemu igre. VARIJANTE REALIZACIJE SA POZICIJE 1 : Varijante 1i2 : Posle brzog kruženja lopte okoodbrane, ona dolazi na poziciju 1 sa koje se upućuje brz šut ka nebranjenom delu gola, koji odbrana i golman nisu uspeli da pokriju, ili se igrač kreće ka golu mašući loptom i poentira.slika 2

4

5

3 3

4

6

1

2

Igrač napada

Igrač odbrane Golman Putanja lopte Šut na go

slika 2

Varijanta 3 : Posle kruženja lopte oko odbrane, igrač na poz. 3 prima loptu, maše i pomera se u levo i napred ka golu. Istovremeno njegovo kretanje prate igrači na pozicijama 1 i 2 koji koriste prazan prostor nastao pomeranjem odbrane. Igrač na poziciji 3 vrši brzi prebačaj ka poz. 2 odakle sledi prebačaj ka poz. 1 koji šutira u bliži nebranjeni deo gola iz prve.slika 3

4

6

5

3 3

4

2

Kretanje igrača

Igrač napada

Igrač odbrane Golman Putanja lopte Šut na go Slika 3

1

Varijanta 4 : je slična varijanti 3 , sa tom razlikom što igrač na poziciji 4 povlači se ka gol-aut liniji,a upražnjen prostor iskorišćavaju igrači na pozicijama 1, 2 i 3. Kada igrač na poziciji 4 odvuče golmana na levu stativu, vraća igraču na poziciji 1 loptu a ovaj, iz iste pozicije kao u varijanti 3, šutira u nebranjeni deo gola. VARIJANTE REALIZACIJE SA POZICIJE 2 : Varijante 1i2 : Kruženjem lopte oko odbrane dolazi do greške usled kašnjenja igrača, u odnosu na kretanje lopte što omogućava igraču na poz. 2 da po prijemu lopte uputi brz šut u nebranjeni deo gola, ili da se mašući loptom približi golu i poentira. Lopta može da dođe sa pozicija 1, 3 ili 4.(sl.4)

4

5

3 3

4

Igrač napada

6

1

2

Kretanje igrača

Igrač odbrane Golman Putanja lopte Šut na go

slika 4.

Varijanta 3 : Posle kruženja oko odbrane lopta dolazi do igrača na poz. 1. Njegovim ulaskom ka gol-aut liniji dolazi do pomeranja pozicija 2 i 3, u desnu stranu i pozicije 4 napolje na liniju od 3m. Igrač na poziciji 1 ulazeći ka golu maše i kada ga napadne odbrambeni igrač vraća brzu loptu na poiciju 2 odakle sledi šut na go.

VARIJANTE REALIZACIJE SA POZICIJE 3 : Varijante šuta iz prve i posle mahanja(1 i 2) : ovo su najjedostavnije varijante izvođenja, gde lopta kruži oko odbrane i igrač na poziciji 3, posle kašnjenja odbrane, šutira na go iz prve ili posle mahanja krećuči se ka golu, takođe su opisane i za predhodne pozicije... Varijanta 3 : Posle kruženja oko odbrane lopta dolazi do igrača na poziciji 1. On se pomera na liniju od 3m, a to dovodi do, pomeranja igrača na pozicijijama 2 i 3 u levu stanu. Odbrana svojim pomeranjem ka lopti ostavlja slobodnog igrača na poziciji 3, koji ulaskom u prazan prostor i po prijemu lopte šutira u nebranjeni deo gola. Slika 5

4

5

3 3

4

Igrač napada

6

1

2

Kretanje igrača

Igrač odbrane Golman Putanja lopte Šut na go slika 5

VARIJANTE REALIZACIJE SA POZICIJA 5i6 : Varijanta 1: Igrač na poziciji 1 po prijemu lopte ulazi prema gol-aut liniji odvlačeći tako golmana na svoju stranu. Njegov ulazak prate ostali igrači ostvarujući najbolju poziciju za postizanje gola. Igrač na poiciji 5 ulazi takođe ka golu prateći igrača na poziciji 1, dok igrači na pozicijama 6 i 4 izlaze na 2,5m do 3m. Igrači na poicijama 2 i 3 takođe se pomeraju za igračem na poziciji1. Na ovaj način odbrana je razvučena dok napad ima dovoljno prostora za izvođenje akcije. Sledi ubacivanje lopte od igrača na poiciji 1 ka igraču na poziciji 5. Lopta se baca u luku kako bi prešla preko odbrambenih igrača i golmana, koji je ostavio suprotnu stranu nepokrivenu i otvorenu za igrača na poziciji 5, koji zakucava loptu u prazan go.slika 6

4

5

3 3

4

Igrač napada

6

1

2

Kretanje igrača

Igrač odbrane Golman Putanja lopte Šut na go slika 6

Varijanta 2 : je slična varijanti 1, sa tom razlikom što igrač na poziciji 1 dodaje loptu igraču na poziciji 6, ako odbrana pri njegovom izlasku na 2,5 m ga ne pokrije. U tom slučaju on ostaje sam i upućuje loptu dijagonalno u go.

3-3 sistem igre sa igračem više

Pored predhodno opisane formacije postoji i 3-3 formacija u kojoj su igrači raspoređeni tri na liniji od 2 metra a tri ispred na liniji 5 metara(slika 7). Odbrana je tri na tri na liniji od 2 metra što znači da samo dva čoveka pokrivaju prednja tri igrača pa su primorani da se non stop kreću od jednog do drugog napadača koji poseduje loptu(slika 8).

1

6

5

2

4 3

slika 7

1

6

5

2

4 3

Slika 8

VARIJANTE REALIZACIJE SA POZICIJA 2, 3 i 4 : Spoljašnji napadači su rasterećeniji, jer ih čuvaju samo dva odbrambena igrača, pa se većina realizacija izvodi upravo sa pozicija 2, 3 i 4 Varijanta 1 :se izvodi iz prekida, bez predhodne akcije. Igrač na poziciji 3 dobija loptu posle faula. Mašući ulazi prema golu sa naglašenom namerom da šutira na gol. Ukoliko ga odbrana ne napada ulazi što je moguće bliže golu i ide na realizaciju. Istu varijantu mogu da izvedu igrači na poziciji 2 ili4.slika 9

1

6

5

2

4 3

slika 9

Varijanta 2: odnosi se na pozicije 3 i 4.Akciju započinje igrač na poziciji 2 mahanjem, ulaskom ka golu i fintiranjem šuta, izaziva napad odbranbenog igrača, koji čuva prostor između pozicija2 i 3,, tako da se igraču na poziciji 3 otvara slobodan prostor prema golu. Tada igrač na poziciji 3 uplivava ka golu prima loptu i iz prve šutira na go.Ukoliko igrač na poz.3 posle pomeranja bude pokriven od odbrambenog igrača koji se nalazi između poz.3 i 4, u tom slučaju lopta se dodaje igraču na poziciji 4 koji šutira na go.Linija kretanja lopte su: 2-3- šut; 2-3-4-šut ili 2-4-šut. Slika 10

1

6

5

2

4 3

4

Kretanje igrača

Igrač napada

Igrač odbrane Golman Putanja lopte Šut na go

Slika 10

Varijanta 3 :Ova varijanta se izvodi sa pozicije 4, posle dva dodavanja. Akciju započinje igrač na poz.3 ulaskom ka golu i fintiranjem šuta. Odbrana reaguje napadom na loptu. Lopta se dodaje u stranu sa koje je usledio napad, igraču koji je ostao slobodan. Njegovom snažnom fintom i sinhronizovanim pokretom igrača na poz.3 otvara se slobodan igrač na suprotnoj strani u istoj liniji. Sledi brzi prebačaj i šut iz prve u nebranjeni deo gola. Linije kretanja lopte su: 3-2-4-šut, ili 3-4-2-šut. Varijanta kada se na poz.2 nalazi levoruki igrač čini napad efikasnim sa obe strane

1

6

5

2

4 3

4

Igrač napada

Igrač odbrane Golman Putanja lopte Šut na go

Kretanje igrača

ZAKLJUČAK :

Igra sa igračem više u vaterpolu može biti veliki plus, ali samo ako je tim izuzetno dobro uvezban da izvede akcije sa igračem više u napadu, da bi se taj cilj ostvario potrebno je mnogo napornog rada i uvežbavanja akcija na treninzima.