j2k
PERCUBAAN STPM 2008
JAWAPAN SOALAN PENGAJIAN AM (KERTAS 1) NO. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
JAWAPAN D B C A D B A A C A A D A C B D D B D D C C C B C B A C B D
NO. 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
JAWAPAN A B D B C B C A C C A A A C C A C C D A A C D C C B D C C B
j2k
SKEMA JAWAPAN NO 1
1.“Golongan orang kurang upaya (OKU) juga mampu membuktikan kebolehan dalam apa jua bidang. Walau bagaimanapun masih terdapat pelbagai faktor yang menghalang golongan ini daripada mendapat pekerjaan. Oleh itu, pelbagai langkah perlu dilaksanakan agar OKU ini juga mampu mendapat pekerjaan yang sesuai dengan kebolehan dan kelulusan yang dimiliki oleh mereka“. Bincangkan faktor-faktor yang menyukarkan golongan OKU mendapat pekerjaan dan langkahlangkah menanganinya.
BIL 1
2
IDEA A: Faktor sukar dapat kerja Sikap majikan, masyarakat dan OKU sendiri Perlindungan ahli keluarga OKU
3
Kekurangan maklumat, sokongan dan khidmat nasihat
4
Sokongan dasar dan perundangan
5
Jenis pekerjaan
6
B: Langkah Menangani Dasar dan perundangan
7
Anjakan paradigma dan perubahan sikap
8
Peranan agensi kerajaan
HURAIAN - tanggapan negatif terhadap OKU (tidak boleh berdikari -kekurangan sifat dan ciri-ciri pekerja produktif - pergerakan terbatas- mengurangkan produktiviti dan melambatkan urusan kerja - keluarga terlalu mengongkong, terlalu prihatin dan tidak yakin dapat berdikari - urus OKU tanpa didikan untuk berdikari - keluarga kurang yakin majikan dapat terima OKU - OKU sukar dapat maklumat secara langsung tentang latihan kemahiran, pekerjaan dan peluang ekonomi - Kurang disediakan khidmat nasihat daripada kaunselor untuk dapat pandangan, motivasi dan sokongan untuk berjaya - pihak berkuasa kurang menetapkan status OKU dalam aspek kewajipan majikan untuk ambil OKU sebagai pekerja produktif - penglibatan dalam pekerjaan terhad - kecacatan menentukan jenis pekerjaan yang diceburi - Gubal dan kuat kuasa dasar dan perundangan yang dapat menjaga kebajikan dan kepentingan OKU dalam pembangunan negara - Pekeliling Perkhidmatan Bil. 3 2008- Dasar Pengambilan OKU Dalam Perkhidmatan Awam - maklum kepada JKM dan PBM mengenai kekosongan jawatan di agensi masing-masing yang sesuai untuk diisi oleh OKU - Laksanakan program orientasi tempat kerja bagi membantu OKU menyesuaikan diri dengan persekitaran di tempat kerja - pastikan OKU mendapat keselesaan dalam menjalankan tugas - majikan dan masyarakat juga harus menanam keyakinan bahawa OKU juga mempunyai keistimewaan tersendiri dalam sesuatu bidang -menjalankan usaha pendaftaran pencari kerja OKU - menyalurkan maklumat pendaftaran kepada Pihak Berkuasa Melantik (PBM) dan agensi berkenaan bagi membantu urusan permohonan jawatan - mengadakan program berkala dengan OKU bagi mendengar dan membincang isu dan cabaran yang dihadapi oleh mereka terutama dalam bidang pekerjaan - wujudkan pendekatan (job coaching) bagi membantu OKU dan agensi dalam membuat penyesuaian kepada persekitaran dan bidang kerja
j2k
9
Peranan syarikat swasta/NGO
10
Latihan-latihan kemahiran
Jawapan 2 + 2
- menerima OKU seadanya serta memberi peluang kepada mereka untuk membuktikan kebolehan mereka dalam sesuatu bidang pekerjaan - membantu pihak kerajaan mewujudkan pusat-pusat latihan khas bagi melatih golongan ini dalam bidang pekerjaan - Peranan Jabatan Tenaga Rakyat - Peranan pihak swasta
j2k
SKEMA JAWAPAN NO 2
2. Kedaulatan dan kepentingan strategik Malaysia bukan sahaja bergantung kepada kekuatan ketenteraan semata-mata. Namun, terdapat faktor-faktor lain yang berperanan dalam pengekalan kedaulatan dan kepentingan strategik Malaysia. Skema Pemarkahan Bil 1.
Idea Kekuatan Ketenteraan
2.
Kemantapan ekonomi
3.
Taraf Pendidikan
4.
Kepimpinan
5.
Kestabilan politik
6.
Dasat Kerajaan
Jawapan 1+3 Isi 1 adalah wajib
Huraian -Ramainya anggota tentera - Kecanggihan polisi kerajaan - Moboliti dan fleksibiliti - Moral yang tinggi - Sanggup berkorban untuk negara -Sumbangan dalam pelbagai operasi - Kekuatan ekonomi dapat meningkatkan imej negara - Kekuatan ekonomi dan pengagihan kekayaan yang saksama meningkatkan perpaduan - Keupayaan ekonomi membolehkan pembangunan berjalan lancar - Pendidikan tinggi membolehkan rakyat menguasai ilmu dan berwawasan - Kreatif dan inovatif - penyelesaian masalah melalui rundingan - Mewujudkan masyarakat berilmu( K komuniti) - Berwibawa dan berkarisma mampu membawa negara ke arah yang cemerlang,gemilang dan terbilang - Kepimpinan yang berwibawa akan disegani oleh negara lain - Krisis/konflik dapat ditangani dengan baik -Perpaduan yang ada akan menyebabkan masyarakat hidup dalam keadaan aman dan harmoni - Kestabilan politik boleh mengelakkan campur tangan kuasa besar dan negara lain -Dasar-dasar kerajaan amat penting dalam menangani segala pemasalahan - Menangani masalah sosial agar masyarakat penyayang dapat diwujudkan - Kerjasama serantau - ARF
j2k
SKEMA JAWAPAN NO 3 3. Sejak akhir-akhir ini, laporan pelajar mengalami muntah dan cirit-birit akibat keracunan makanan semakin kerap disiarkan media. Namun, kebanyakan kes yang dilaporkan itu masih di tahap terkawal dan tidak serius. Nyatakan punca-punca dan langkah-langkah untuk mengatasi masalah tersebut. Pengenalan Keracunan makanan sering berlaku di negara panas seperti Malaysia kerana cuaca yang panas dan lembap menggalakkan mikroorganisma membiak. Terdapat pelbagai jenis mikroorganisma yang menyebabkan keracunan makanan seperti Salmonella, Shingella, Vibro Cholera, Giardia Lamblia Entamoeba Histolytica dan Balantadium Coli. Keracunan makanan juga disebabkan bahan kimia yang terdiri daripada arsenik, timah hitam, plumbum, kadmium atau tembaga.
Isi
Huraian
Punca keracunan makanan 1. Pengendalian makanan yang kotor
- Bakteria mudah merebak dalam makanan yang mentah, basah atau berair. - Makanan tidak dicuci dengan bersih dan terdedah kepada sinaran matahari.
2. Makanan tidak dimasak sempurna
- Ketika menyediakan makanan segalanya mahu disiapkan dengan cepat. - Makanan disediakan terlalu awal dan disimpan pada suhu bilik. - Menyejukkan makanan panas terlalu lama sebelum disimpan dalam peti sejuk.
3. Makanan yang lama / tamat tempoh penggunaannya
- Mikroorganisma mencemari susu atau hasil tenusu yang disimpan lama. - Makanan berlemak dan makanan yang manis seperti roti dan kuih-muih mudah dicemari oleh mikroorganisma.
4. Makanan yang terdedah
- Kebersihan persekitaran tidak dijaga. - Makanan dibiarkan terdedah dihurungi lalat, malah ada gerai yang “mengitar semula” makanan yang tidak terjual sebelumnya kepada orang ramai. - Tangan yang tidak dibersihkan dengan sempurna akan menyebabkan kuman berpindah kepada makanan yang dimakan.
5. Pengguna makan dengan tangan yang kotor
6. Pengendali makanan yang kotor
- Tidak mengamalkan kebersihan diri ketika menyedia, menghidang dan menjual makanan. - Tidak memakai apron dan penutup kepala - Merokok, berbual-bual, bersin ke arah makanan dan meludah merata-rata.
Isi
Huraian
j2k
Cara-cara Mengatasi 7. Kesihatan penyedia makanan
- Penyedia makanan mesti berada dalam keadaan sihat - Mendapatkan suntikan sebelum memulakan perniagaan berasaskan makanan dan secara berkala.
8. Proses penyediaan makanan
- Menggunakan sudu/senduk dan memakai sarung tangan ketika mengambil makanan. - Mencuci tangan dengan sabun setiap kali hendak/selepas memegang makanan sama ada mentah atau telah dimasak.
9. Kaedah pengendalian sempurna
- Memasak makanan pada suhu yang tinggi untuk membunuh kuman. - Menyimpan makanan pada suhu yang sesuai. - Bahan mentah terutama daging / hasilnya mesti disimpan pada suhu serendah 40oC.
10. Makanan dalam keadaan baik
- Tin makanan tidak kemek atau berkarat. - Tiada paket bocor, gelembong, rosak dalam apa juga bentuk . - Tidak tamat tempoh penggunaannya.
11. Kebersihan persekitaran
- Kebersihan gerai - Tiada vektor pembawa penyakit seperti lalat, tikus, lipas dan sebagainya.
Jawapan : 2 + 2
j2k
SKEMA JAWAPAN NO 4
Dalam tempoh Rancangan Malaysia Kesembilan, sejumlah 19.52 juta hektar atau 59.56 peratus daripada keluasan tanah di Malaysia kekal di bawah litupan hutan dengan 14.39 juta hektar daripadanya kawasan rizab hutan kekal dan 3.1 juta hektar kawasan dilindungi sepenuhnya. Kerajaan telah merancang pelbagai langkah untuk mempergiat pemuliharaan dan pemulihan hutan di seluruh negara Huraikan kepentingan hutan terhadap kehidupan manusia dan alam sekitar.
Skema jawapan Pengenalan : Iklim panas dan lembab sepanjang tahun telah membentuk hutan belantara yang luas di Malaysia. Oleh itu, kerajaan telah merangka pelbagai program penghutanan semula demi manfaat manusia dan keseimbangan alam sekitar.
Bil
Idea
Huraian
1
Sumber makanan
¾ Buah-buahan, seperti durian ¾ Sayur-sayur, seperti paku-pakis, rebung dan buah petai. ¾ Binatang, seperti rusa dan babi hutan. merupakan sumber protein.
2
Sumber Perubatan
¾ Akar-akar kayu, buah-buahan dan daun tumbuhtumbuhan dijadikan ramuan perubatan tradisioonal. ¾ Ubat-ubatan moden juga diperbuat daripada pelbagai spesies flora di kawasan hutan.
3
Habitat flora dan fauna
¾ Ekosistem yang kaya dengan pelbagai spesies flora, seperti bunga Rafflesia ¾ Habitat hidupan liar kerana hutan membekalkan sumber makanan serta tempat perlindungan dan kawasan pembiakan semula jadi.
4
Kawasan tadahan Air
¾ Litupan tumbuh-tumbuhan yang tebal mengurangkan preses sejatan dan kehilangan air bawah tanah. ¾ Akar tumbuh-tumbuhan dapat menyerap dan memerangkap air hujan . ¾ Membekalkan air untuk keperluan manusia.
5
Keseimbangan udara
¾ Proses fotosistesis, tumbuh-tumbuhan menyerap karbon dioksida dan membebaskan oksigen. ¾ Peningkatan gas oksigen di atmosfera menambahkan kesegaran udara. ¾ Pengurangan kandungan karbon dioksida mengelakkan kesan rumah hijau dan pemanasan global.
6
Mengelakkan alam
¾ Hutan mengurangkan pengaliran air di permukaan tanah. Keadaan itu dapat mengelakkan hakisan tanah dan banjir.
bencana
j2k
¾ Cengkaman akar tumbuh-tumbuhan menguatkan struktur tanah dan mengelakkan tanah runtuh.
7
Penyelidikan & Pembangunan
¾ Pelbagai spesies tumbuh-tumbuhan dijadikan bahan penyelidikan untuk menghasilkan ubat dan vaksin baru bagi merawat penyakit tertentu. ¾ Hidupan liar digunakan untuk menguji keberkesanan ubat dan kaedah rawatan baru yang dihasilkan..
Kesimpulan : Hutan penting dalam kehidupan manusia dan keseimbangan ekosistem. Oleh itu, kawasan hutan perlu dipelihara dan dikekalkan demi generasi akan datang.
j2k
SKEMA JAWAPAN NO 5
Bahagian C 5. a) “Nafsu amarah yang tidak dapat dikawal menyebabkan seseorang itu bertindak di luar batasan.tindakan penjenayah yang menjadikan kanak-kanak di bawah umur sebagai mangsa serangan seksual dan bunuh berlaku ketika penjenayah tersebut berada dalam keadaan di bawah paras sedar” ….. (Dipetik dan diubahsuaikan daripada kita” Dewan Masyarakat Mac 2008)
Suria Janib “Anak kita anak orang; anak orang anak
i)
Apakah yang menyebabkan terjadinya jenayah? Nafsu amarah yang tidak dapat dikawal
ii)
Dengan menggunakan tidak lebih daripada 50 patah perkataan huraikan faktorfaktor yang menyebabkan berlakunya jenayah dalam kalangan remaja. 1. 2. 3. 4. 5.
pengaruh media massa pengaruh rakan sebaya sifat ingin mencuba masalah keluarga kurang didikan agama
5 b) Perpaduan rakyat menjadi tulang belakang untuk memacu pembangunan negara dalam semua aspek. Namun sebenarnya masih banyak pihak yang tidak mengetahui makna perpaduan. Terdapat dua konsep perpaduan iaitu perpaduan mekanikal dan perpaduan organik. (Dipetik dan diubahsuaikan daripada Paul Porodong “Mengikut Acuan Sendiri” Dewan Masyarakat, Mac 2008)
i)
Apakah yang anda faham tentang perpaduan? Perpaduan merupakan tunggak kepada pembangunan negara
ii)
Dengan menggunakan tidak lebih daripada 50 patah perkataan huraikan cara-cara untuk mewujudkan perpaduan dalam kalangan rakyat.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Rukunegara peranan sekolah peranan kerajaan peranan bukan kerajaan PLKN perlaksanaan Dasar Kerajaan Penggunaan bahasa Kebangsaan peranan media massa
j2k
SKEMA JAWAPAN NO 6
6. a) Lupa dibahagikan kepada dua iaitu anterogred amnesia dan retrogred amnesia. Masalah lupa berlaku apabila tiada ingatan baru yang dapat diingat dan juga tidak dapat mengingat pengalaman yang lepas. Lupa juga dikaitkan dengan kegagalan otak untuk menyimpan memori bagi digunakan pada kemudian hari. (Dipetik dan diubahsuai daripada Khairol Anuar Masuan, “ Masalah Memori”, Dewan Kosmik, Jun 2007) i Apakah yang dimaksudkan dengan lupa? ii Dengan menggunakan tidak lebih daripada 50 patah perkataan, jelaskan bagaimana cara untuk meningkatkan keupayaan memori? Jawapan: i - ketidakupayaan mengingat kembali memori ( 2 markah ) - kegagalan otak menyimpan memori bagi digunakan pada kemudian hari ( 1 markah ) ii Cara untuk meningkatkan keupayaan memori -
meransang pertumbuhan minda seperti belajar kemahiran baru penggambilan vitamin dan makanan yang merangsang meningkatkan daya ingatan dapatkan tidur yang cukup minum air secukupnya-dihidrasi boleh menganggu memori jauhkan penggambilan bahan kimia seperti amalan merokok, dadah dan alkohol mencatat perkara penting yang perlu diingat.
6(b) Robot berasal daripada perkataan “robota” yang bermaksud pekerja bawahan atau hamba makanikal. Robot boleh digunakan dalam industri pembuatan kereta, mengantikan manusia dalam situasi berisiko tinggi dan juga menggantikan manusia dalam melakukan kerja-kerja rumah. Bukan itu saja, robot juga boleh berperanan sebagai penghibur dan digunakan dalam pembelajaran di sekolah. (Dipetik dan diubahsuai daripada Nurul Fiza Selamat, “Satu Rumah Satu Robot”, Dewan Kosmik,Februari 2007) i Bagaimanakah teknologi robot dapat membantu manusia? ii Dengan menggunakan tidak lebih daripada 50 patah perkataan, jelaskan mengapa robot tidak berupaya menggantikan manusia sebagai tenaga kerja sepenuhnya. Jawapan: i menjadi penganti dalam menjalankan tugas/kerja manusia.
( 2 markah)
ii Robot tidak dapat mengantikan manusia sebagai tenaga kerja sepenuhnya kerana -
mempunyai had memori yang rendah kerana bergantung kepada arahan yang diprogramkan. boleh mengalami kerosakan semasa beroperasi tidak mempunyai keupayaan memahami persekitaran
tetap perlu dikawal dan diprogramkan oleh manusia
j2k
SKEMA JAWAPAN NO 7 Jawapan Malaysia : Jumlah Perubahan Perbelanjaan Sektor Perkhidmatan bagi Tahun 2003 hingga Tahun 2006 Tahun Sektor Perkhidmatan Elektrik,gas & air Pengangkutan P. Kerajaan Perdagangan borong JUMLAH
2003 RM Tokokan juta 6810 6810 2627 9437 1121 10558 321 10879 10879
2004 RM Tokokan juta 4521 4521 8431 12952 2213 15165 255 15420 15420
2005 RM Tokokan juta 4332 4332 6213 10545 2110 12655 362 13017 13017
2006 RM Tokokan juta 5132 5132 7241 12373 2241 14614 375 14989 14989
Sumber : (Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada Laporan Ekonomi 2005/2006, Kementerian Kewangan Malaysia
j2k
JAWAPAN SOALAN NO 7
Malaysia: Jumlah Perubahan Perbelanjaan Sektor Perkhidmatan Bagi Tahun 2003 Hingga 2006 Jumlah Perbelanjaan (RM Juta)
Tahun Tahun Skala: 1cm = RM1000juta
Petunjuk:
MARKAH 15/15
Sumber: Dipetik dan diubahsuai daripada Laporan Ekonomi 2005/2006, Kementerian Kewangan Malaysia.
j2k
Malaysia: Jumlah Perubahan Perbelanjaan Sektor Perkhidmatan bagi Tahun 2003 hingga Tahun 2006 18000
Jumlah Perbelanjaan (RM juta)
15000 12000 Borong Kerajaan P,gtan elektrik
9000 6000 3000 0 2003
2004
2005
2006
Tahun
Skala : 1 cm = RM 1500 juta Markah : PA - 4 KT - 3 KI - 4 KJ - 2 Jumlah 13/15
Sumber: Dipetik dan diubahsuai daripada Laporan Ekonomi 2005/2006 Kementerian Kewangan Malaysia.
j2k
JAWAPAN SOALAN NO 8
Malaysia: Import Pelbagai Barangan dan Keperluan daripada Pelbagai Haluan pada Tahun 2005
Perkara
Tahun 2005 RM Juta
Jentera dan kelengkapan pengangkutan Barang-barang keluaran kilang Bahan kimia Bahan api galian, pelincir dan lain-lain Bahan-bahan mentah tidak boleh dimakan Makanan Lain-lain JUMLAH Haluan Dagangan (Negara) Jepun Amerika Syarikat Negara ASEAN lain Negara-negara E.U Singapura China Republik Korea Negara-negara lain
229,244.12 44,408.55 31,606.08 32,406.24 9,601.85 16,403.16 36,407.00 400,077.00 Peratus 14.5 12.9 13.8 11.6 11.7 11.5 5.0 19.0
Peratus
Sudut
57.3 11.1 7.9 8.1 2.4 4.1 9.1 100
206.28 39.96 28.44 29.16 8.64 14.76 32.76 360
Tinggi cm (1cm = 10%) 1.45 1.29 1.38 1.16 1.17 1.15 0.5 1.9
Sumber: Dipetik dan diubahsuai daripada Laporan Ekonomi 2006, Kementerian Kewangan Malaysia, Kuala Lumpur.
j2k
Malaysia: Import Pelbagai Barangan dan Keperluan daripada Pelbagai Haluan pada Tahun 2005
9.1% 4.1% 2.4% 8.1% 7.9%
ð
» ºº ^^ # ð ð ^ ~~ ~ ~ ~ ~ ~ * * * * * * 11.1.% * # * * # ** * # ~
# #
#
# # # #
57.3%
# # # #
# #
#
Jepun 14.5% Amerika Syarikat12.9% Negara ASEAN lain 13.8% Negara-negara E.U 11.6% Singapura11.7% China 11.5% Republik Korea5.0%
Negara-negara lain 19.0%
JUMLAH RM 400,077 JUTA Skala: 1cm = 10% Petunjuk: # * ~ ð » º ^
# * ~ ð » º ^
Jentera dan kelengkapan pengangkutan Barang-barang keluaran kilang Bahan kimia Bahan api galian, pelincir dan lain-lain Bahan-bahan mentah tidak boleh dimakan Makanan Lain-lain
Sumber: Dipetik dan diubahsuaikan Daripada Laporan Ekonomi 2006, Kementerian Kewangan Malaysia, Kuala Lumpur.
j2k
SKEMA JAWAPAN NO. 9 BAH A
PERKARA i. Jumlah Keseluruhan ii. Paling tinggi
HURAIAN Jumlah eksport melebihi import Eksport ke negara ASEAN
iii Paling rendah
Import paling tinggi ialah dari negara ASEAN Eksport ke negara India Import dari negara India
B
iv Perbezaan import dan eksport paling ketara i. Eksport
Negara Amerika Syarikat
Paling tinggi-ASEAN
Paling rendah-India
ii Import
Paling tinggi – ASEAN
Paling rendah - India
SEBAB C Eksport ke negara Amerika Syarikat melebihi import
1. permintaan terhadap barangan semi konduktor
2. permintaan terhadap bahan mentah tempatan 3. Perbezaan nilai mata wang (devaluasi) 4. Menjana industri Amerika Syarikat yang lebih besar
1A + 1B + 1C + 1 daripada mana-mana bahagian
DATA Eksport – RM533,788 juta Import – RM 434,010 juta Eksport- RM 139,208 juta (26.07%)daripada RM533,788juta Import-RM106,976 juta(24.64%)daripada RM434,010 juta Eksport-RM14,972 juta(2.80%)daripada RM533,788 juta Import-RM4,164 juta(0.95%)daripada RM434,010 juta Eksport-RM105,033 juta Import-RM55,918 juta Perbezaan sebanyak RM49,155 juta. Tertinggi: ASEAN-RM139,208 juta (26.07%)daripada RM533,788 juta Terendah: India- RM14,972 juta (2.80%)daripada RM533,788 juta Tertinggi: ASEAN-RM106,976 juta (24.64%)daripada RM434,010 juta. Terendah: India – RM4,164 juta (0.95%) daripada RM434,010 juta permintaan yang tinggi didorong oleh kitaran penggantian kepada komputer tanpa wayar, barangan berkaitan komputer dan barangan elektrik Malaysia mengeluarkan barangan keluaran kayu, getah dan bahan nimia Nilai mata wang Malaysia yang rendah mendorong lebih banyak permintaan barangan keluaran tempatan Industri di AS bersekala besar dan memerlukan bahan mentah yang lebih banyak, cth getah
j2k
SKEMA JAWAPAN NO 10 . Pengenalan Aktiviti manusia sememangnya banyak memberikan ancaman terhadap alam sekitar lantaran sikap manusia yang sering lebih mementingkan keuntungan dan berfikiran jangka pendek. Bil
Idea
1
Ancaman terhadap sumber air
2
Menjejaskan kualiti udara
3
Ancaman kepada kualiti tanah
4
Ancaman kepada struktur muka bumi
5
Ancaman kepada hidupan liar
Huraian Negara Maju Penyaluran sisa industri dan domestik dalam skala besar ke sumber air Pelepasan CFC dan gas beracun melalui kenderaan, penggunaan isi rumah Penggunaan racun serangga dalam pertanian dan penyaluran sisa industri menyebabkan resapan bahan kimia ke dalam tanah lalu menjejaskan nilai PH tanah Proses pembangunan secara besar-besaran seperti penarahan bukit untuk tujuan penempatan, pembinaan sistem perhubungan darat seperti lebuh raya dan terowong menjejaskan struktur tanah menyebabkan berlakunya tanah runtuh Pemusnahan habitat untuk tujuan pembangunan menyebabkan hidupan kehilangan tempat pembiakan yang sesuai
Huraian Negara Miskin Pembuangan sampah sarap dan sisa kumbahan ke dalam sumber air. Tiada sistem saliran dari sanitari yang baik Pembakaran terbuka untuk aktiviti pertanian atau pelupusan sampah Aktiviti pertanian pindah menyebabkan tanah kehilangan nutrien. Pembakaran terbuka menyebabkan pengeringan tanah dan seterusnya kehilangan nutrien
Aktiviti pengondolan hutan untuk aktiviti pertanian/pembalakan menyebabkan tanah kehilangan agen tutup bumi lalu mendedahkan kepada risiko hakisan tanah
Hidupan liar diburu untuk sumber makanan harian yang mengancam hidupan liar. Aktiviti penyeludupan untuk tujuan perdagangan bagi penghasilan barangan berasaskan kulit, hiasan dan makanan eksotik menyebabkan banyak hidupan liar semakin diancam kepupusan
Pemarkahan: Isi/Idea- Mana-mana 4 - 4 markah Huraian - 8 markah Bahasa - 1 markah Rumusan - 2 markah Jumlah
- 15 markah
Nota: Harus ada unsur perbandingan antara negara maju dan miskin bagi setiap idea.