SAMENVATTING
"Social media in Nederland" is een whitepaper uitgebracht door Tribewise, het full service social media bureau uit Utrecht. In deze whitepaper worden 20 praktijkcases beschreven van innovatieve Nederlandse merken die hun eerste stapjes al hebben gezet op het gebied van social media. Best practices uit het veld, met een bewezen effectiviteit. Uit de cases die in deze whitepaper worden genoemd zijn de volgende conclusies te trekken: • • •
• • • •
Faciliteer platformen waarop consumenten en merkfans met elkaar kunnen praten (#OxfamNovib, #Rabobank, #Smallingerland, #Shopgirl) Neem in je middelenmix ook sociale communicatieplatformen mee (#Filmfestival, #Muziekgebouw) Geef het woord aan de mensen die iets zinnigs te vertellen hebben over het onderwerp en spreken vanuit passie (#Groningen, #Arnhem, #GTST, #ReedBusines, #Rhinofly, #MartinSchilderGroep, #Verhagen, #Brinks, #TMobile) Denk vanuit de consumentenbehoefte, niet vanuit de merkbehoefte (#Bart) Houdt het echt en authentiek (#Sportlife) Denk in continue communicatie, niet in momentopnames (#Bright, #MensHealth, #Filmfestival, #Muziekgebouw) Voorzie de community van waardevolle content (#538, #Topnotch)
Wij hopen dat deze whitepaper je van de nodige inspiratie voorziet. Mocht je nog vragen hebben naar aanleiding van deze selectie cases of andere social media gerelateerde zaken, ben je natuurlijk vrij om contact met ons op te nemen (zie contactgegevens verderop in deze whitepaper)
Open brief aan alle marketeers van Nederland
Utrecht, 2 september 2009
Beste marketeer, Kan je me 5 voorbeelden noemen van goed gebruik van social media? MyStarbucks? Die ken ik al. Dell Ideastorm, is ook al weer 5 jaar oud. Hoe Ford omgaat met social media is natuurlijk wel een heel goed voorbeeld. Maar dat is in de Verenigde Staten. In Nederland kennen we natuurlijk allemaal UPC dat een webcare team heeft ingezet. En verhalen van merken die af en toe een viral video het internet op knallen in de hoop op een groot viraal effect. Maar de rest dan? Wordt er in Nederland überhaupt op structureel niveau wat aan social media gedaan? Natuurlijk! Maar het overzicht is vaak ver te zoeken. En daar wil Tribewise graag iets aan doen! Deze whitepaper geeft enkele voorbeelden van de inzet van social media in verschillende sectoren en met verschillende doelstellingen. Zo lees je bijvoorbeeld over winners en missers, zoals het Nederlands Filmfestival, de Rabobank, de gemeente Utrecht en T-Mobile. Leuke praktijkcases van goed en minder goed gebruik van social media. Hierdoor ontstaat een overzicht van voorbeelden en de succesfactoren die daarin een rol spelen. Ook de minder goede voorbeelden komen aan bod. Niet uit leedvermaak maar om van te leren. Niets dan lof voor hen die proberen. Zij leren ons immers wat werkt en wat niet. Al deze voorbeelden staan ook in een wiki. Deze voorbeelden hebben wij door de tijd opgespaard en samengevoegd tot een lijst van inmiddels meer dan 250 voorbeelden van social media gebruik in Nederland. Ik wens je veel leesplezier en hoop dat je inspiratie opdoet uit deze whitepaper! Met vriendelijke groet,
Matthijs Roumen Social Strategy Director Tribewise
INLEIDING
Internetcommunicatie is hot. Door de enorme snelheid waarin technische ontwikkelingen zich voltrekken is techniek nog nooit zo goedkoop, zo gebruikersvriendelijk en zo snel geweest. Nederland loopt daarin als land voorop. Met een internetpenetratie van 82,9% staat Nederland in de top 3 van de wereld als het gaat om internet gebruik. Door deze technische ontwikkelingen is de manier waarop we tegenwoordig communiceren ook drastisch verandert. Kan jij je de tijd nog herinneren van voor email, sms, sociale netwerken en weblogs? Communicatie blijft veranderen. In 2004 is de term Web 2.0 geclaimd. Hiermee wordt het onderscheid gemaakt tussen de periode waarin we internet gebruikten voor het opvragen van informatie (Web 1.0) en de periode waarin we het internet steeds meer gaan gebruiken als platform voor communicatie (Web 2.0). Ook op het gebied van social media is Nederland een land vol kansen geworden. Maar liefst 67,7% leest weblogs, 27,1% heeft zelf een weblog en 35,4% heeft wel eens een video geupload. En die percentages stijgen nog dagelijks! Het probleem is dat merken niet goed genoeg weten hoe ze met deze verandering om moeten gaan. De vormen van communicatie veranderen in zo'n rap tempo, dat veel marketeers niet weten hoe ze om moeten gaan met dit wisselende communicatielandschap. Mensen praten met elkaar ook over merken en willen daarmee ook graag de dialoog aangaan. Maar liefst 93% van de Amerikanen verwacht bijvoorbeeld dat een merk een online presence heeft in social media. En daarom deze whitepaper. Om alvast een paar mooie praktijkvoorbeelden te geven hoe
het er in de Nederlandse markt ook aan toe kan gaan. Voorbeelden van innovatieve bedrijven die succesvol social media weten in te zetten in hun communicatie strategie. Deze whitepaper is geschreven door Matthijs Roumen, social strategy director bij Tribewise. De lancering van deze whitepaper loopt synchroon aan de lancering van Tribewise, het full service social media bureau uit Utrecht. Dat betekent dat we mooie sociale communicatie oplossingen bedenken én realiseren voor merken die een dialoog aan willen gaan met de consument. Alle cases zijn afkomstig uit de publieke wiki over social media in Nederland. Deze wiki, een initiatief van Tribewise, is in de afgelopen tijd uitgegroeid tot een uitgebreide database van voorbeelden op het gebied van social media in de Nederlandse markt. Aan deze wiki werken mensen mee als Sytse Kooistra (People's Valley), Frank Meeuwsen (Incredible Adventure), Antonio Thonis (Human Media) Roel van der Ven (roelvanderven.com) en Johan Voets (Rhinofly) die hun bijdrage leverden in de vorm van social media voorbeelden. De wiki is voor iedereen vrij toegankelijk en kan door iedereen worden aangevuld. Je kan de wiki vinden op: wiki.tribewise.nl. Overige gebruikte bronnen in deze whitepaper zijn: • Wave 4 rapport, Universal McCann, juli 2009 • Wave 3 rapport, Universal McCann, maart 2008 • Social Media Study, Cone Business, 2008 Veel inspiratie gewenst bij het lezen van deze whitepaper.
CASES
Gemeente Groningen studenten weblog
http://bit.ly/13a0Ka Hoe trigger je studenten nou op de beste manier op informatief vlak? Dat soort informatie gaat allang niet meer via foldertjes en suffe brochures. De beste verhalen hoor je natuurlijk van medestudenten. Die gedachte had de Gemeente Groningen ook bij het oprichten van Groningenlife.nl. Op deze verzamelpagina kom je als toekomstig student het hele jaar door dingen te leren over het leven in Groningen en de zaken die daarbij komen kijken, met onderwerpen als studeren, wonen, uitgaan, cultuur, sporten en werken.
Muziekgebouw aan ’t IJ
http://bit.ly/KZ2Tb Muziekgebouw aan 't IJ timmert er flink op los op het gebied van social media. Via een scala aan communicatiekanalen weten zij de doelgroep op de hoogte te houden van de activiteiten en evenementen die worden gehouden in het Muziekgebouw. Zo blijven fans op de hoogte van concerten en de artiesten via Last.FM, worden sfeerimpressies via YouTube verspreid en worden er via Twitter aankondigingen gedaan van nieuwe evenementen. Een sterk staaltje communicatie!
CASES
Bakker Bart Community
Topnotch YouTube kanaal
http://bit.ly/KjK6G Via het community platform van Bakker Bart konden mensen met elkaar afspreken om ergens samen een broodje te gaan eten. Ook kon je kijken of iemand jou toevallig in de bakkerij had gespot om af te spreken om samen een broodje te gaan eten. De community van Bakker Bart is een mooi en goed bedoeld voorbeeld van een concept dat helaas niet is aangeslagen op de manier zoals het zou moeten. Met een primaire focus op het merk en de doelgroep op de tweede plek had dit platform ook geen succes kunnen worden. Daarnaast probeerde het een dienst aan te bieden die al op andere bestaande platformen uitstekend wordt gefaciliteerd. Jammerlijke misser voor Bakker Bart dus.
http://bit.ly/16NAL0 TopNotch is een platenlabel en houdt via haar YouTube kanaal op een succesvolle manier Hiphop minnend Nederland op de hoogte van de laatste videoclips van de artiesten van TopNotch. Al met al hebben de geplaatste video's een half miljoen views bij elkaar gescoord en hebben er bijna 10.000 YouTube gebruikers zich geabonneerd op het TopNotch kanaal. Door consistent video's te plaatsen (het TopNotch account heeft nu meer dan 1.000 video's gepubliceerd op YouTube) weet het de doelgroep vast te houden en te voorzien van materiaal waar ze op zitten te wachten.
CASES
Rabobank City Campus Max forum
David Brinks: Hard Copy Weblog
http://bit.ly/EX6wu Rabobank bouwt in Utrecht een enorm complex met studentenwoningen. Een goede zaak, want het vinden van woonruimte in Utrecht eenvoudig. Om de voorpret voor de toekomstige bewoners te stimuleren weet Rabobank op een goede manier de informatievoorziening rondom het complex te faciliteren. Naast een gebruikelijke website met kerninformatie heeft Rabobank ook een discussieforum op gezet waar toekomstige bewoners het alvast hebben over de faciliteiten, maken ze kennis met elkaar en worden allerlei andere woon gerelateerde onderwerpen besproken. Op deze manier wordt de wooncommunity hechter - wat het interessanter maakt om er te komen wonen - en vinden de bewoners vraag en antwoord bij elkaar, in plaats van zich te richten tot de facilitator van het complex. Een win win situatie!
http://bit.ly/Seu4P Hoe positioneer je jezelf in een drukke branche als freelance copywriter? David Brinks is iemand die dit spelletje goed begrijpt. Binnen enkele jaren is zijn weblog, Hard Copy, uitgegroeid tot een toonaangevend en inspirerend weblog op het gebied van tekstschrijven. Door de lezer te voorzien van kritische noot op onder andere copy, insights in werkzaamheden en vraagstellingen, weet David zijn lezers te boeien om terug te komen. Misschien spreekt hij niet direct zijn doelgroep aan - de bedrijven die juist behoefte hebben aan een copywriter - maar indirect geloof ik graag dat hij via dit medium veel leads binnen krijgt.
CASES
Radio 538: Tiësto Club Life Podcast
Sportlife viral video
http://bit.ly/ZRcYa Radio 538 biedt een wekelijkse podcast van DJ Tiësto. Deze mix download automatisch elke vrijdagmiddag naar je iTunes en is direct klaar om te worden beluisterd op je iPod of iPhone. Door consistent iedere week een goed stukje content aan te bieden heeft deze podcast in een korte tijd een enorme hoeveelheid fans voor zich gewonnen, die graag anderen vertellen over Tiësto en Radio 538. Tussendoor kan radio 538 mooi evenementen communiceren die in het teken staan van dance.
http://bit.ly/gRcHs "Doe mij een viral." Werk je bij een communicatiebureau, dan hoor je deze vraag vast wel eens van een klant. Of dit bij Sportlife net zo is gegaan durf ik natuurlijk niet te zeggen, maar de insteek van deze viral heeft niet de potentie gehad voor hoge cijfers. Niet alleen het acteertalent heeft deze video de strop om gedaan, ook ligt het merk Sportlife er veel te dik bovenop. Vervelend, want dit zijn grote factoren die bepalen of het filmpje wel of niet wordt doorgestuurd en hebben ook grote invloed op plaatsing van invloedrijke weblogs die een hoog aantal views kunnen garanderen.
CASES
Bright Magazine: Bright Weblog
http://bit.ly/41WCk3 Bright Magazine heeft social media goed begrepen. Als innovative lifestyle magazine kunnen ze natuurlijk ook niet anders. Door niet alleen content in het magazine aan te bieden, maar ook op de weblog, weten zij geïnteresseerden in het door hun geclaimde domein 24/7 te boeien met content. Niet alleen versterkt dit het merk Bright aanzienlijk, ook zorgt dit voor een goede doorvertaling in abonnee aantallen naar het blad zelf.
Reed Business: Reed Weblog
http://bit.ly/YpOfh Werkenbijreedbusiness.nl is een meerder malen bekroond als platform voor arbeidsmarktcommunicatie. Een onderdeel van dit platform is de Reed Business weblog, waar medewerkers vertellen over algemene gang van zaken en werkzaamheden. Op deze manier worden potentieel geïnteresseerde kandidaten op de hoogte gehouden wat er speelt binnen Reed Business en wordt Reed Business op deze manier gepositioneerd als een aantrekkelijker werkgever.
CASES
Rhinofly – Frank-ly
http://bit.ly/PxXRL Het vermelden waard, niet omdat ik er zelf voor blog maar omdat ik van deze case de harde cijfers uit eigen hand kan aanleveren. Frank-ly is al jaren het corporate weblog van Rhinofly, waar medewerkers vertellen over de dingen die hun opvallen en de werkzaamheden die ze bezighouden. Ook is dit een goed kanaal voor Rhinofly om de algemene nieuwswaardige artikelen over Rhinofly te publiceren. Dagelijks trekt de weblog honderden geïnteresseerden uit de industrie die door Frank-ly op de hoogte worden gehouden over ontwikkelingen in het vakgebied. Het is een goede versterking voor het werkgeversmerk Rhinofly en voor het merk Rhinofly zelf. Het heeft voor Rhinofly geresulteerd in meerdere uitnodigingen voor pitches en leuke nieuwe collega's.
T-Mobile: iPhone weblog
http://bit.ly/vXlZQ Op de T-Mobile weblog, speciaal ingericht voor de iPhone, houdt T-Mobile haar klanten, en geïnteresseerden in de iPhone, op de hoogte van de ontwikkelingen rondom de iPhone. Op deze manier heeft T-Mobile een direct aanspreekpunt voor haar klanten ontwikkeld waar zowel zendende vorm als in dialoog communicatie wordt bedreven met klanten en potentiële klanten.
CASES
Martin Schilder Groep: Corporate weblog
Gemeente Smallingerland: Community
http://bit.ly/EfcKu http://bit.ly/3Ok9di Via de weblog van deze autodealer houden medewerkers geïnteresseerden op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in autoland. Het weblog is inmiddels uitgegroeid tot een mooi contactpunt voor communicatie met de auto minnende doelgroep. Ideaal voor het loslaten van korte pulsjes op het gebied van autocommunicatie en het communiceren van nieuwe acties van de dealers zelf.
De wijbouweneenwijk.nl community is inmiddels al redelijk beroemd in Nederland als het gaat om succesvolle commerciële communities. Deze community had als opzet om toekomstige bewoners van een nieuwbouwwijk mee te laten beslissen over allerlei trajecten. Op deze manier kreeg niet alleen de wijk een grote hoeveelheid publiciteit, ook zorgt dit ervoor dat de bewoners van de wijk meer tevreden zullen zijn met de wijk waar zij uiteindelijk gaan wonen. Een goede manier om de (offline) community te versterken en in contact met elkaar te brengen!
CASES
Ministerie van Buitenlandse Zaken: Maxime Verhagen Twitter
Gemeente Arnhem: Arnhem Direct
http://bit.ly/WY7jL http://bit.ly/gXjc5 De Twitterpagina van Maxime Verhagen heeft ervoor gezorgd dat Twitter landelijk meer bekendheid heeft gekregen. Veelvoudig is de manier waarop onze minister van Buitenlandse Zaken via Twitter mensen op de hoogte houdt van zijn dagelijkse zaken zowel geprezen als bekritiseerd. Een mooie open dialoog is het resultaat, waarin de positie en de taken van deze minister centraal staan. Deze transparantie zorgt voor begrip voor de werkzaamheden van de minister en plaatst de minister op deze manier dichter bij het volk.
Arnhem Direct is een weblog, in eerste instantie opgezet door burgers om andere burgers van informatie te voorzien over wonen, werken, onderwijs, politiek, lifestyle en cultuur in en rond Arnhem. Via dit platform is het nu, voor de gemeente, mogelijk om op een directe manier in contact te komen met de burgers van haar stad.
CASES
Men’s Health: Hoofdredacteur Weblog
Goede Tijden Slechte Tijden: Twitterpagina
http://bit.ly/sYgQC Via de weblog van Jan Peter, hoofdredacteur van mannenblad Men’s Health, houdt Jan Peter de lezers op de hoogte van trends en ontwikkelingen die ook in het blad worden besproken. De weblog is een mooi verlengstuk van de communicatie waardoor niet alleen maandelijks de Men's Health lezers op de hoogte blijven van het hoofdonderwerp "Alles wat de man beweegt", maar tussendoor op deze manier ook prikkels krijgen.
http://bit.ly/110pPE Op de Goede Tijden Slechte Tijden Twitter pagina worden fans van het programma op de hoogte gehouden van het programma, de opnames en alles rondom GTST. Ook worden vragen beantwoord van fans. Ook hier geldt weer dat de Twitterpagina een verlengstuk is van de communicatie rondom Goede Tijden Slechte Tijden. Op deze manier weet de redactie de fans ook buiten de 30 zendminuten om te boeien met informatie rondom GTST, waardoor de gebruikers loyaler en geïnteresseerder naar de soap gaan kijken.
CASES
Oxfam Novib: Doenersnet.nl
Nederlands Filmfestival: Sociale middelenmix
http://bit.ly/XRUgB Op Doenersnet komen vrijwilligers van Oxfam Novib samen om zich gezamenlijk sterk te maken. Op het Ning platform worden vrijwilligers aangestuurd en delen vrijwilligers hun ervaringen met elkaar. Een online omgeving is natuurlijk een goede manier om de bestaande community te activeren en te organiseren. Oxfam Novib heeft dit goed begrepen en faciliteert hier een goede aansluiting tussen online organisatie en offline acties.
http://bit.ly/HpbLN Het Nederlands Filmfestival heeft, net als Muziekgebouw aan 't IJ, een breed scala aan sociale tools gebruikt. Door de verscheidenheid aan tools weten zij de doelgroep op verschillende manieren te bereiken. Aangezien het Filmfestival elk jaar dezelfde kanalen gebruikt met dezelfde gebruikersnamen, wordt er elk jaar een nieuwe groep fans toegevoegd aan de bestaande groep. Op deze manier groeit de fanbase en worden de bestaande fans goed op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen. Goed werk van het Filmfestival!
CASES
Tribewise: Wiki met social media voorbeelden Tribewise is een full service social media bureau dat haar naam nog moet vestigen in de markt. Om zich te positioneren in de markt heeft Tribewise een wiki opgezet waar in cocreatie met anderen een levende database wordt opgebouwd.
http://bit.ly/WUoyu
Aangezien social media momenteel een belangrijk onderwerp is in de communicatiewereld, is er veel behoefte naar deze kennis en maken marketeers graag gebruik van deze database.
BEGIN MET SOCIAL MEDIA
De praktijk wijst uit dat social media in Nederland langzaam een volwassen medium begint te worden. De tijd dat het werd bestempeld als een magisch truckje is alweer voorbij. Deze whitepaper heeft je in ieder geval voorzien van praktische voorbeelden op het gebied van faciliteren, storytelling, authenticiteit, contentwaarde en het toepassen van social
media in de middelenmix. Ons advies is: “Begin met social media”. Tribewise helpt graag om voor jouw merk ook de vertaalslag te maken naar social media. U kunt ons bereiken per mail op
[email protected] via www.tribewise.nl of per telefoon op 030 280 45 64