PEMERINTAH KABUPATEN BANYUMAS DINAS PENDIDIKAN UNIT PENDIDIKAN KECAMATAN PEKUNCEN SD/ MI ............................. ULANGAN AKHIR SEMESTER I SEKOLAH DASAR TAHUN PELAJARAN 2009/2010 PEGANGAN GURU Mata Pelajaran
: Bahasa Jawa
Kelas/ Semester
: III/ I
Wacan kangge soal nomer 1 – 3 Nandur Tomat Tomat iku tanduran kang ora seneng banyu akeh. Nandur tomat sing apik ing mangsa labuh. Yen nandur tomat ing wanci rendeng akeh ora dadine amarga kakehan banyu. Carane gawe winih tomat manyar. Dhisik gawe milih tomat sing gedhe tur mateng, ora uleren. Banjur di iris dadi loro, di jupuk isine. Isi tomat mau dikum banyu awu nganti telung dina lawase. Sing kumambang di buwang. Wacan kangge soal nomer 4 – 7 Kurawa lan Pandhawa Raden Drestharata iku putrane Begawan Abiyasa. Duwe adhi loro aran Raden Pandhudewanata lan Raden Yama Widura. Raden Drestharasta krama karo Dewi Gendari. Kagungan putra cacahe satus kang di arani kurawa. Raden Pandhudewanata krama karo Dewi Kunthi lan Dewi Madrim. Putrane cacahe ana lima mula diarani Pandhawa, yaiku Puntadewa ratu ing Ngamarta, Werkudara satriya ing Jodhipati, sing penengah Janaka satriya ing Madukara, dena waruju kembar aran Nakula lan Sadewa. Nakula satriya ing Sawojajar lan Sadewa satriya ing Bumiretawu.
PEMERINTAH KABUPATEN BANYUMAS DINAS PENDIDIKAN UNIT PENDIDIKAN KECAMATAN PEKUNCEN SD/ MI ............................. ULANGAN AKHIR SEMESTER I SEKOLAH DASAR TAHUN PELAJARAN 2009/2010 Mata Pelajaran Kelas Hari/ Tanggal Waktu
: Bahasa Jawa : III (Tiga) : :
PITUDUH : 1. Tulisen jenengmu ana ing sisih tengen nduwur ! 2. Wacanen saben pitakon kanthi premati ! 3. Garapen luwih dhisik pitakon sing kok anggep luwih gampang ! 4. Titihen maneh garapanmu sadurunge kok aturake marang Bapak/ utawa Ibu guru I. WENEHANA TANDA PING (X) ING ANGKASA a, b, c utawa d SANGAREPE WANGSULAN SING PALING MATHUK ! 1. Irah-Irahan wacan ing nduwur yaiku ... a. nandur tomat b. nandur pari c. nandur jagung d. nandur tales 2. Yena arep nandur tomat apike ing mangsa ... a. rendheng b. udhan c. labuh d. panas 3. Tomat sing arep dianggo winih iku sing ... a. cilik tur uleren b. gedhe tur mateng c. gedhe tur mentah d. cilik tur mateng 4. Putrane Raden Drestharata cacahe ana satus kang diarani ... a. pandhawa b. puntadewa c. kurawa d. werkudara 5. Raden Drestharata krama karo ... a. dewi arimbi b. dewi madrim c. dewi kunthi d. dewi gendari
6. Putrane Raden Pandhudewanata cacahe ana ... a. siji b. loro c. telu d. lima 7. Raden Werkudara satriya ing ... a. jodhipati b. madukara c. sawojajar d. ngamarta Timun Mas Timun mas iku anak pupene mbok randha ing desa Dhadapan. Saben dina gaweane umbah-umbah yaiku ngumbahi sandhangan, lan popoke mbok randha. Nuju sawijing dina, wektu lagi umbah-umbah ana kali dumadakan banyu kaline mundhak gedhe. Mula popok lan beruke keli. Timun mas banjur mulih wadul karo nangis marang mbok randha. Mbok randha nesu banget. 8. Timun Mas iku anak pupone ... a. mbok randha dhadapan b. paman kang ngguyang sapi c. paman kang ngguyang jaran d. nini-nini sing lagi mususi 9. Ana ing kali Timun Mas ngelekake ... a. sandhangan b. popok bayi c. kumbahan d. popok lan beruke 10. Krungu wadule Timun Mas atine mbok randha ... a. loman b. nesu c. nlangsa d. bungah 11. Timun lan waluh iku jenenge ... a. sayuran b. woh-wohan c. kembangan d. empon-empon 12. 1. Godhong pohung sing loro diilangi lembarane kabeh 2. Godhong sing kanggo tangan ditancepake panggonan bongkote 3. Godhong sing angka siji ditancepi dingah rong lembar 4. Godhong pohung diilangi lembarane dingah rong lembar Urutan cara gawe wayang ing nduwur sing bener yaiku ... a. 1 – 2 – 3 – 4 b. 2 – 1 – 4 – 3 c. 4– 1 – 3 – 2 d. 3 – 1 – 4 – 2 13. Wong kang nglakokake wayang iku ... a. niaga b. dhalang c. sindhen d. waranggana
14. Marta : “ Halo, sugeng sonten.” Sarno : “ Sugeng sonten, sinten nggih niki ?” Marta : “ Iki, aku Marta, kadingaren tilpun, ana apa ?” Marta : “Sesuk dina minggu kowe ora lunga toh? “ Sarno : “Aku nang omah bae, arep ngajak nang endi ?” Marta : “Nek ngono, teka ya ning omahku, aku ulang tahun.” Pacelahton ing nduwur nyritakake ... a. pamit lunga b. plesir pante c. ngajek dolan d. ulang tahun 15. Pacelathon ing nduwur paragane ... a. Marta lan Sarno b. Wanto lan Sarto c. Sarno lan Karto d. Marta lan Kasno 16. Wisnu : “Di, ayo bal-balan. “ Sandi : “ Ora. Aku arep macul, gawe Apotek Hidup” Wisnu : “Apa ... Apotek Hidup? “ Sandi : “Iya ... “ Wisnu : “ .......................? “ Sandi : “Sing ditandur bangsane empon-empon” Jangkepe pacelathon ing nduwur yaiku ... a. “ apa bisa macul” b. “ bangsane empon-empon” c. “ sing ditandur kuwi opo” d. “ wis tau krungu” 14. Diantara sikap terpuji saat memberi karcis dilokawisata adalah ... a. menerobos agar cepat mendapat karcis b. antre dan tidak berdesakan c. mendorong agar yang lain menepi d. membeli karcis lewat calo 17. Anto : “ Pak, mbah wangsa dhwah ing lepen”. Bapak : “ Lho kapan?” Anto : ....................... a. kala wau enjang b. kenging sela ageng c. amarga keselen d. radi remen Latihan Pramuka Saben setu sore bocah kelas telu lan papat ing sekolahku padha latihan pramuka. Anggone latihan ana ing lapangan ngarep sekolahan. Bocah kelas telu lan papat iku kalebu golongan siaga. Kang nglatih Ibu guru la bapak guru. Latihan pramuka iku akeh manfangate. Awak dai sehat, seger lan gembira amrga ditindakake kaya dolanan ing lapangan. 18. Bocah-bocah kelas telu lan papat anggone latihan pramuka saben dina ... a. minggu b. setu c. senen d. jum’at
19. Bocah kelas telu lan papat kalebu golongan pramuka ... a. siaga b. penggalang c. penegak d. pandega 20. Anggone latihan pramuka ana ing ... a. kelas b. sekolahan c. bale desa d. lapangan 21. Latihan pramuka iku akeh ... a. brayane b. tugase c. manfangate d. dolanane 22 Manfangate latihan pramuka yaiku awake dadi ... a. sehat, seger lan gembira b. pinter lan bungah c. dolanan lan seneng-seneng d. lara lan lungkrah 23
Raden Drestharata iku putrane ... a. pandhu dewanata b. yama widura c. begawan abiyasa d. punthadewa
24. Panengahe pandhwa yaiku ... a. puntadewa b. janaka c. werkudara d. nakula 25. Dewi Madrim duwe anak kembar ... a. janaka lan sadewa b. werkudara lan nakula c. nakula lan puntadewa d. nakula lan sadewa 26. Ibune Puntadhewa jenenge ... a. dewi madrim b. dewi kunthi c. dewi sri d. dewi sinta 27. Tulisan jawa iku latine ... a. bathara b. caraka c. amara d. racaka 28. Tuku sate, yen katulis aksara jawa yaiku ... a. b. c. d.
29. Sarno ... pak guru a. nimbali b. nyeluki c. ditimbali d. diceluki 30. Iki tulisane sapa ? krama aluse yaiku ... a. niki seratipun sinten ? b. niki tulisane sinten ? c. niki serate sapa ? d. iki seratipun sinten ? 31. Katon – disawang – baturaden –Purwokerto – endah – saka Tembung-tembung mau dadekna ukara kang bener yaiku ... a. Baturaden disawang Saka Purwokerto Katon Endah b. katon Endah Baturaden Disawang Saka Purwokerto c. Purwokerto Katon Endah Disawang Saka Purwokerto d. Baturaden Katon Endah Disawang Saka Purwokerto 32. A. Pak Truna wiwit nggarap sawah B. Saiki wiwit mangsa rendheng C. Sadurunge wis gawe pinihan ana pojokan D. Bareng wis digaru sawahe wiwit ditandhuri Urutan cara gawe wayang ing nduwur sing bener yaiku ... a. B – A – C – D b. A – C – B – D c. D – C – B – A d. C – B – A – D 33. Kucing ireng iku ... tikus mati a. nyakar b. nyokot c. nyengkiwing d. nggondol 34.
Gambar wayang ing sisih kiwe iki jenenge ... a. gareng b. petruk c. semar d. bawor
35. Raden Puntadewa nduweni watek ... a. drengki b. srakah c. satriya d. jail II. ISENANA CECEG-CECEG ING NGISOR IKI ANGGO TEMBUNG SING MATHUK ! 36. Mangsa rendheng tegese ... 37. Tomat kang badhe kangge winih yaiku tomat kang ... 38. Pandhawa iku cacahe ana ... 39. Janaka satriya ing ... 40. Pasar kuwi papan kanggo ... 41. Papan kanggo mandeg sepur janenge ... 42. Kencur, jahe, puyang, temu lawak jinise ... 43. Kutha gede rame, yen pedesan iku ... 44. Yen arep kirim layang menyang ...
45. Kahanan sekolah sih sepi ... ... kahanan sekolah nalika esuk ? Tembung kang mathuk kangge ngisi ceceg-ceceg ing nduwur yaiku ... III. WANGSULANA PITAKON-PITAKON ING NGISOR IKI NGANGGO WANGSULAN KANG MATHUK ! 46. Turunen nganggo aksara sambung lan gunakna aksara murda sing bener ! Wangsulan : 47. Bapak lunga menyang Surabaya Ukara ing nduwur dadekna krama alus ! Wangsulan : 48. Nanik ngulaki meja Ukara iku dadekna ukara tanggap ! Wangsulan : 49. Tulisen telu cacahe, sing kalebu jenise gedhang ! Wangsulan : 50. Gawe ukara nganggo tembung ing ngisor iki ! a. sregep b. tuku Wangsulan :
KUNCI JAWABAN DAN NORMA PENILAIAN ULANGAN AKHIR SEMESTER I TAHUN PELAJARAN 2009/2010 Mata Pelajaran Kelas/ Semester I. PILIHAN GANDA 1. a 11. b 2. c 12. c 3. b 13. b 4. c 14. d 5. d 15. a 6. d 16. c 7. a 17. a 8. a 18. b 9. d 19. a 10. b 20. c
: Bahasa Jawa : III/ I
21. c 22. a 23. 24. b 25. d 26. b 27. b 28. d 29. c 30. a
31. 32. c 34. 35.
d a 33. b c
II. ISIAN 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45.
mangsa udan gedhe, mateng lima Madukara dol tinuku Sasiun empon – empon sepi Kantor Pos Kepriye
III.URAIAN 46. Nani ditimbali Bu Guru 47. Bapak tindhak datheng Surabaya 48. Meja disulaki Nanik 49. Kepok, raja, emas, kluthuk, klemas 50. a. Tuti bocah sing sregep sinau ( kebijakan guru ) b. Iwan tuku buku ( kebijakan guru ) NORMA PENILAIAN I. Pilgan 1 x 35 II. Isian 2 x 10 III. Uraian 3x5 Skor Maks Nilai Akhir =
Jumlah Betul Skor Max
= 35 = 20 = 15 70 x 100
=
55 x100 = 78 ,57 70
d