Republika e Kosovës MINISTRIA E TRANSPORTIT DHE POSTTELEKOMUNIKACIONIT Departamenti i Automjeteve
Divizioni për patentë shoferë
PËRMBAJTJA
1. Hyrje 2. Në përgjithësi për sinjalizimin 3. Sinjalizimi ndriçues 4. Ndarjet e sinjalizimit ndriçues 5. Disa nga detyrat e shenjave ndriçuese 6. Kriteret për vendosjen e sinjalizimit ndriçues 7. Shenjat ndriçuese për rregull. te qarkull. te automjeteve 8. Shenjat ndriçuese për këmbësorë dhe çiklistë 9. Shenjat ndriçuese për rregull. te qarkull. te tramvajeve 10. Shenjat ndriç. që paralajmërojnë kalim mbi binar hekurudhe 11. Shenjat ndriç. që paralajm. punime apo dëmtime ne rrugë 12. Dimensionet tek shenjat ndriçuese 13. Disa shenja tjera ndriçuese 14. Përfundimi
Hyrje SINJALIZIMI NË TRAFIK Sinjalizimi në trafik shërben për lajmërimin dhe informimin e pjesëmarrësve në trafik për gjendjen në komunikacion, duke arritur në këtë mënyrë qarkullim të sigurt dhe pa pengesa. Pra, sinjalizimi në komunikacion ka rëndësi të veçantë për secilin pjesëmarrës në te.
Sinjalizimi në trafik duhet të jetë i thjeshtë, i qartë, i dukshëm, kontinuel, me dizajn përkatës dhe i vendosur në intervale të caktuara. Nga aspekti trafiko-teknik, sinjalizimi ndahet në: 1. sinjalizim vertikal, 2. sinjalizim horizontal dhe, 3. sinjalizim ndriçues,
Në kuadër të shenjave të trafikut janë të përfshira:
1. Shenjat e rrezikut. 2. Shenjat e urdhëresave të prera. 3. Shenjat e lajmërimit. 4. Tabelat plotësuese. 5. Shenjat rrugore. 6. Shenjat ndriquese të trafikut dhe shenjat tjera ndriquese. 7. Shenjat që i japin personat e autorizuar.
SHENJAT NDRIQUESE TË TRAFIKUT
SINJALET NDRIQUESE -Sinjalet ndriçuese përdoren nëpër udhëkryqe të ndryshme që gjatë lëvizjes së automjeteve në një drejtim,të pengohet qarkullimi në drejtim të tërthortë. Në mënyrë që të arrihet një pritje sa më e vogël e automjeteve, sinjalet ndriçuese përshtaten për një pjesë apo për më shumë pjesë.
Llojet e shenjave ndriquese të traikut janë: 1) shenjat ndriçuese për rregullimin e trafikut te automjeteve. 2) shenjat ndriçuese për rregullimin e trafikut që iu dedikohen këmbësorëve dhe çiklisteve. 3) shenjat ndriçuese për rregullimin e trafikut të tramvajit. 4) shenjat ndriçuese për shënimin e kalimit të rrugës përtej hekurudhës në nivel. 5) shenjat ndriçuese për shënimin e vendit ku zhvillohen punimet në rrugë..
Shenjat ndriçuese, kanë për detyrë: •
vendosjen e qarkullimit të drejtë dhe të rregullt të trafikut,
•
rritjen e sigurisë së trafikut,
•
vendosjen e përafërt të qarkullimit kontinuel të trafikut,
•
ndërprerjen e qarkullimit trafikor në rrugët me ngarkesë të madhe,me qëllim të kalimit të kalimtarëve dhe automjeteve nga rrugët me rëndësi më të vogël
•
dhënien e përparësisë për një lloj të trafikut para tjetrit,
•
drejtimi i trafikut në drejtime dhe kahje të caktuara,
•
paralajmërimi i ngarkesave në vende të rrezikshme, etj.
Kriteriumi për vendosjen e sinjaleve ndriçuese -Sinjalet ndriçuese mund të vendosen nëse nuk janë të plotësuara këto kushte : 1.gjatë dukshmërisë së dobët, 2.në rast të numrit të madh të fatkeqësive në komunikacion, 3.në rast të gjerësisë së madhe të akseve rrugore, 4.për shkak të kalimit nga kushtet e ngasjes jashtë qytetit në kushte të të ngasjes në qytete,etj. -Sipas normave amerikane , sinjalet ndriçuese në udhëkryqe të dy akseve rrugore me qarkullim në të dy kahjet me nga një shirit në çdo kahje,duhet vendosur atëherë kur: a) Për rajone të urbanizuara (qytete) 1.numri i gjithmbarshëm i automjeteve të cilat hyjnë në udhëkryq nga të gjitha kahjet, është më i madh se 750(am/h) , gjatë 8 orëve të ditës së njëjtë, 2.numri i gjithmbarshëm i automjeteve nga akset sekondare që hyjnë në udhëkryq është më i madh se 175(am/h) , gjatë periudhës së njëjtë 8 orëshe. b) Për rajone jashtë qytetit 1.numri i gjithmbarshëm i automjeteve, të cilat hyjnë në udhëkryq nga të gjitha kahjet,është më i madh se 500(am/h), gjatë 8 orëve të njëjta, 2.numri i gjithmbarshëm i automjeteve nga akset sekondare rrugore që hyjnë në udhëkryq është më i madh se 125(am/h), në 8 orët e njëjta.
SHENJAT NDRIÇUESE PËR RREGULLIM TE QARKULLIMIT TE AUTOMJETEVE •Këto shenja janë pajisje me drita tre-ngjyrëshe : - te gjelbër, - te verdhe, dhe - te kuqe Këto drita zakonisht vendosen sipas aksit vertikal (e me rralle edhe atij horizontal), njëra pas tjetrës dhe atë me këtë radhë : dita e kuqe, e verdha dhe pastaj e gjelbër. Ngjyra e gjelbër mund te ketë edhe shenja plotësuese ne forme te shigjetës, e cila vendoset ne rreth me ngjyre te zeze. Shenjat ndriçuese me ngjyre te kuqe, verdh dhe te gjelbër, mund te përdoren për rregullim te qarkullimit ne disa trasa te qarkullimit ne komunikacion njëkohësisht ose për çdo trase posaçërisht. Nëse për çdo trase vendoset shenja e veçante, ne te duhet te figuroj shigjeta përkatëse ( si ne fig.)
Figura 1 : Model i sinjalizimit ndriçues për automjete
Ngjyra e gjelbër mund te vendoset ne atë mënyrë, qe ne kohe te caktuar, para se te kaloj ne ngjyre te verdhe, disa here te fërgëlloj, ne mënyrë qe ngasësit ti paralajmëroj për ndryshimin e shpejte qe do te pasoje.
Shenjat me dritë/semaforët
1
2
1
3
2
4
3
5
SHENJAT NDRIÇUESE PËR RREGULL. TE QARK. TE KALIMTARËVE DHE BIÇIKLISTËVE Këto shenja janë pajisje me drita dyngjyrëshe (te gjelbër dhe te kuqe). Shenja te tilla ndriçuese kanë formë te katrorit apo te rrethit, ne te cilën gjendet silueta e mbyllet e këmbësorit. Ekzistojnë edhe kombinime me ngjyre te gjelbër fërgëlluese. Me rastin e vendosjes se sinjaleve ndriçuese, duhet pasur kujdes ne dukshmërinë e nevojshme. Sinjali nuk lejon te jete fshehur me automjet, i cili rrinë i qete, me shtylla te ndryshme, dru pemësh etj . Shtylla e sinjaleve duhet te jete e larguar nga marga e aksit rrugor për (0.8 - 0.9) m, ndërsa ne raste te veçanta edhe 0.7 m . Largësia e shtyllës se sinjalit nga vija për ndalim para udhëkryqit ( vija “stop”) duhet te jete 5 m , ne raste te veçanta kjo distance mund te jete se paku 1.5 m . Në vendbanime ku ekzistojnë shtigje te ngushta për kalimtare dhe ku ka ndërtesa, te cilat nuk mund te rrezohen, shtyllat e sinjalit mund te vendoset edhe ne forme te konzoles. Kanali i vijës përçuese vendoset nen rruge dhe shteg te kalimtareve, nëpërmjet gypave te betonit Φ10 dhe Φ15 cm , ne thellësi prej 0.8 m nen sipërfaqen e rrugës.
SHENJAT NDRIÇUESE PËR RREGULLIM TE QARKULLIMIT TE TRAMVAJEVE
Këto shenja janë me drite te një ngjyre ne forme te vijës ndriçuese, me ngjyre te bardhe apo te verdhe. Vija ndriçuese mund te jete horizontale, vertikale, e pjerrët. Vija horizontale shënon ndalimin e kalimit , ndërsa dy te tjerat kalimin e lire.
SHENJAT NDRIÇUESE QË PARALAJMEROJNË KALIMIN MBI BINAR HEKURUDHOR Këto shenja ndahen, ne ato : qe shënojnë pozitën e mbrojtësit apo gjysme mbrojtësit , dhe ato qe paralajmërojnë ardhjen e mjetit hekurudhor Mbrojtësit dhe gjysme mbrojtësit duhet shënuar se paku me tre xhama te kuq reflektues, prej te cilëve njeri vendoset ne mes te mbrojtësit ndërsa dy tjerët ne skaje. Ndërsa edhe me mire do te jete, nëse mbrojtësi ngjyroset apo suvatohet me substance reflektuese përgjatë tere gjatësisë.
Arritja apo afrimi i mjetit hekurudhor paralajmërohet me shenje ndriçuese, me ndihmën e dy dritave te kuqe ne pozite horizontale, paralele me bazën e trekëndëshit barabrinjës
SHENJAT NDRIÇUESE QË PARALAJMEROJNË PUNIME APO DEMTIME NE RRUGË
Shenjat e tilla qe paralajmërojnë rreziqe ne trafik, mund te jene ne forme te pllakës për shënimin e pengesave me fërgëllime, pllake e lëvizshme me fërgëllues si dhe pajisjet e përkohshme për dhënien e shenjave me drita trafiku, me qellim te lejuarës alternative te automjeteve nga kahjet e kundërta.
Nëse mbrojtësi mbyll trafikun përgjatë tere gjerësisë se rrugës atëherë i njëjti duhet te jete natën i ndriçuar, me më se paku tri shenja ndriçuese ngjyre portokalli, prej te cilave dy janë ne skaje, ndërsa e treta, ne mes te mbrojtësit.
DIMENSIONET E SHENJAVE NDRIÇUESE
Shenjat ndriçuese te komunikacionit për rregullim te trafikut ne udhëkryqe, mund te vendosen ne shtylla afër rrugës, ne lartësi (2 – 3.5) m. Nëse vendosen mbi rruge, atëherë lartësia prej marges se poshtme te shenjës deri te sipërfaqja e rrugës, nuk lejohet te jete me e vogël se 4.5 m. Diametri i rrethit te dritës se semaforit, ne rrugët me qarkullim me te vogël janë 20 cm, ndërsa ne rrugët me qarkullim me te shpejte dhe me intensiv, është me se paku 30 cm.
DISA SHENJA TJERA NDRIÇUESE
Mirëmbajtja e semaforeve
Përfundim
Më ndihmën e sinjalizimit, pjesëmarrësit në trafik lajmërohen për gjendjen në komunikacion, duke arritur në këtë mënyrë, qarkullim të sigurt dhe pa pengesa. Pra, sinjalizimi në trafik është më rëndësi të veçantë për secilin pjesëmarrës në komunikacion. Semaforët përdoren në aspekte të ndryshme, Funksionimi i sinjaleve ndriçuese në Kosovësecili prej tyre ka specifikën e vet, praktikisht dhemë ligjërisht. është i bazuar sipas projektit të disa viteve parë,dhe Rregullat e përdorur për bërë semaforët janë shumë të prej asaj kohe nuk është ndonjë ndryshim ngjashëm nëdihet të gjithë Europën (dhe në të ka gjitha pjesët e esencial,kur se numri i automjeteve shënuar tjera të botës). një rritje shumë të shpejtë për një periudhë shumë të shkurtër kohore,prandaj kjo shpreh një nevojë edhe më të madhe për një sinkronizim sa më të mirë të sinjalizimit ndriçues për qarkullim sa më të mirë dhe efikas
faleminderit për vëmendje