Rawatan Air & Ujian Hidrostatik

Rawatan Air (Water Treatment) Tujuan • menanggalkan juzuk-juzuk yg tidak diperlukan atau sekurang-kurangnya mengurangkan kepadatan juzuk itu kepada satu peringkat yg tidak merbahaya. • Campuran bahan yg boleh menindaskan kesan-kesan yg tidak diperlukan. • Mencegah berlakunya sisik pada permukaan panas & mengawal jumlah enapan cemar dalam air dandang. • Mencegah berlakunya kakisan • Mengurangkan bawah sebelah, carry over, primming • Mencegah rapuh kostik Kesan-kesan Penggunaan Air tidak di Rawat, • Gas-gas terlarut • Mendapan • Karat (Corrosion) • Bendasing lain Ujian ke atas air dandang • Total alkalanity • Sodium sulphite • Phospate • Total Hardness • Caustic alkalanity • Ph Value with litmus paper • Jumlah bendasing

Gas-gas terlarut Dalam Air • Air boleh melarut udara bergantung kepada suhu & tekanan. • Udara mengandungi 21% oksigen, 78% nitrogen, 1 % gas-gas lain termasuk 0.05 % Karbon dioksida. • Oksigen – kakisan/pengaratan • Nitrogen – kesan sedikit dalm pengaratan • Karbon dioksida – bertukar air berasid Mendapan (Deposit) • Mendapan & serpihan dandang disebabkan oleh bahan terampai yg tertinggal di atas permukaan. Jenis Mendapan • Mendapan Sulfat • Mendapan Silika • Mendapan Karbonet Masalah Mendapan 1. B’tindak seperti penebat & m’halang pemindahan haba kepada air melalui dinding tiub dandang. 2. Logam (tuib) panas , melembut & bengkok 3. Kekurangan air – stim kurang 4. Boleh berlaku pengaratan

Karat (Corrosion) • Karat besi ditukarkan kembali kpd oksida besi (bijih asal). • Satu tindakbalas elektrokimia di satu kawasan atau terhadapan penebusan sesuatu logam. • Pengaratan dalam disebabkan tindakbalas logam & oksigen & dibantu faktor-faktor lain seperti tekanan & pengoksidaan. Sebab Karat (Corrosion) 1. Air dandang rendah PH air 2. Kehadiran oksigen yg tinggi & karbon dioksida terlarut. 3. Suhu yg tinggi & tekanan2 logam. Keadah-keadah mencegah pengaratan 1. Menyikir larutan oksigen & karbon dioksida dari air 2. Kekalkan keadaan beralkali air 3. Permukaan bersih & bebas dari mendapan 4. Melindugi dandang semasa tidak digunakan 5. Merawat air dandang & stim dengan bahan kimia pengoksigenan Bendasing Jenis-jenis Bendasing • Jisim terampai (pasir, tanah liat,benda organik) • Pepejal-pepejal yg terlarut dalam bentuk garam kimia. (silica, iron,Aluminium) • Gas-gas terlarut Kesan-kesan menggunakan air yang tidak dirawat dalam kendalian dandang. 1. Bawa sebelah (carry-over ) 2. Penyebuan ( priming )

3. Pembusaan ( foaming ) 4. Rapuh Kaustik ( caustic embrittlement )

Bawa sebelah Lembapan & pepejal yg keluar bersama-sama dengan stim. Sebab-sebab pembuihan disebabkan oleh kepekatan tinggi pepejal dalam air dandang spt alkali minyak, lemak bahan organik dan pepejal terampai. Penyebuan ( priming ) Satu keadaan dimana air di dlm dandang menerjah dgn kuat (bergerak secara tiba-tiba) menyebabkan ketulan-ketulan air t’bawa bersama stim yang keluar. Terjadi bersama2 dgn carryover (gelembung air yg keluar bersama stim). Sebab-sebab Reka bentuk & pengendalian dandang yg krg baik, pengstiman yg berlebihan & turun naik secara-cara tiba2 dlm permintaan stim.

Pembusaan ( foaming ) Pembentukan buih-buih kecil yg stabil di dlm dandang, ia tidak mudah pecah apabila naik ke permukaan air. Sebab-sebab • Pepejal terampai membentuk permukaan yng kuat disekeliling gelembung oleh itu membina pembuihan yg stabil. • Pencemaran minyak pada suap air boleh menyebabkan pembuihan dan pembentukan sabun di dlm air dandang. Rapuh Kaustik ( caustic embrittlement ) Adalah kerapuhan/keretakan yg berlaku pada keluli, sambungan berivet serta sambungan hujung tuib. Sebab-sebab - Logam menghadapi tekanan - Air dandang mengandungi kealkalian yg tinggi. - Salur kebocoran yg membenarkan air dandang untuk tersejat & tertumpu ke atas logam yg tersentuh. - Drum tersumbat – keretakan pada hujung. Kaedah Rawatan Air Tindakan Dalam (Internal) • Tindakan campuran bagi melembutkan air dilakukan dlm dandang itu sendiri. • bahan kimia tertentu dimasukkan terus ke dlm bekalan air dandang. • Ini akan menyebabkan hasil reaksi akan tertinggal dalam dandang sebagai enapan cemar & kepadatannya boleh ditiup turun (Blown Down)

Bahan Kimia Sodium Hydroxide Sodium Carbonate Sodium Phosphate Sodium Aluminate Sodium sulphate Sodium Nitrate Sodium Aliginate Sodium mannuroncte Antiform Polymides

tambahkan kealkalian, tinggikan pH tambah kealkalian, tinggikan pH & mendapkan Calsium sulphate mendapkan Calsium mendapkan Calsium cegah kakisan oksigen cegah rapuh kostik bekalkan enap cemar bendalir mengurangkan carrover kurangkan buih air dandang yg padat

Tindakan Luaran (External) • Rawatan air dandang dilakukan dalam loji rawatan air yg berasingan sebelum air dialirakan ke dalam dandang. • Pepejal, gas larut yg bahaya & bendasing ditanggal oleh berbagi jenis kaedah rawatan air. Kaedah Rawatan Luaran • Meggunaan Penyejat (Demineralisation) • Softener • Rawatan Lime Soda i. Tindakan Lime Soda Sejuk ii. Tindakan Lime Soda Panas

Menggunakan Penyejat (Demineralisation) • Biasanya digunakan apabila air tokok adalah agak kecil. • Digunakan bagi dandang tekanan rendah. • Menghasilkan air tulin yg tinggi mutu. Penyejat berbentuk seperti sebuah kebuk tertutup dan diperbuat dari plet keluli. • Dalam kebuk tersbt, terdpt beberapa tiub stim yg dikelilingi oleh air. • Air sejatan kemudiannya dialirkan ke pemeluwap di mana air tulin boleh diperolehi. Menggunakan (Softener) Pelembut • Jenis resin digunakan yang boleh dicas semula. • Resin ini membantu menyerap segala kandungan yg tidak diperlukan dlm air. • Satu bekas yg diasingkan dinamakan Softener ditempatan pada kedudukan yg sesuai. • Air bekalan utama akan melalui softener dan dalam ini, satu tindakbals akan berlaku dengan resin. Rawatan Lime Soda • Menggunakan lime (kalsium hidroksida) & abu soda (sodium karbonat) untuk bertindakbalas dgn garam, kalsium & magnesium dan seterusnya memendapkannya. • Reaksi boleh berlaku dalam air sejuk dan air panas. Air panas mempercepatkan proses/ Tindakan Lime soda sejuk Campurkan kalsium hidroksida & sodium kafbonat dgn kadar yg betul pada air mentah. Tindakan Lime Soda Panas Bahan kimia, dlm tindakan lime soda sejuk tetapi air berada pada suhu didih iaitu 70 darjah C hingga 80 darjah C.

KENDALIAN DANDANG Cuci Alir (Flush) Satu keadaan dimana salur2 yg disambungkan drpd dandang ke tiang air & tolok air diperiksaan/dipastikan supaya tdk t’sumbat. Kaedah Dandang bertekanan tinggi/dlm operasi. Injap2 pada tolok & tiang air dibuka & ditutup m’gikut susunan supaya saluran yg terbuka itu dpt m’galirkan stim & seterusnya memastikan ia elok & masih boleh digunakan. LANGKAH-LANGKAH MENYEDIAKAN DANDANG UNTUK PEMERIKSAAN Langkah persedian awal. • Tanggalkan jelaga • Menyalurkan dandang (draining) • Bersihkan dandang • Mencari kesan minyak • Tanggalkan sisik • Ganti palam boleh lebur jika perlu. UJiAN HiDROSTATiK Tujuan. 1. Untuk mengelak Kerosakan /kebocoran pd dandang 2. Untuk memastikan keselamatan kpd dandang. Bila Ujian Hidrostatik 1. Sebelum ia digunakan pd kali pertama 2. Selepas apa2 pembaikan yg boleh mempengaruhi atau menjejas kekuatan dandang. 3. Pada jeda tdk lebih drpd 7 tahun mengikut peraturan seperti yg diberikan oleh Jabatan Kilang dan Jentera.

Langkah-langkah Ujian Hidrostatik 1. Injap keselamatan ditanggalkan & lubang ditutup rapat. 2. tolok tekanan diganti dgn tolok tekanan pemeriksaan. 3. kebuk dandang/gelendong dandang diisi air sepenuhnya. 4. tekanan ditingkatkan dgn menambahkan air dlm dandang. 5. apabila tekanan ujian dicapai, injap cegah balik ditutup & pam bekal diberhentikan. 6. air pd tekanan 1.5x tekanan dandang dibiarkan selama 20 minit. 7. jika terdapat kerosakan/kebocoran, tekanan akan turun dan kebocoran air berlaku. 8. jika kebocoran/kejatuhan tekanan tdk berlaku, maka dandang diluluskan utk beroperasi semula. 9. jika terdapat kebocoran/kerosakan, dandang perlu dibaiki dgn kadar segera & ujian dilakukan semula. Kecekapan Dandang • Mestilah terdapat pusingan air yg sekata • Permukaan pemanasan di mn haba dipindahkan mestilah besar. • Semua bahagian dandang mudah dibersihkan. • Terdapat pemisaha yg sempurna diantara stim & air sebelum stim meninggalkan kebuk. • Semua kesan cemar di dlm dandang mestilah terkumpul dlm mud drum. • Mesti ada rawatan air dlm dandang.

PERATURAN YANG DIJADIKAN PANDUAN KESELAMATAN UNTUK DANDANG STIM (DS) Rekabentuk, p’binaan, p’gujian, pemasangan, p’goperasian & p’yelenggaraan untuk DS tertakluk di bawah Akta Kilang & Jentera, 1967 & peraturan2 b’kaitan yg dibuat di bawah akta dan salah satu daripada peraturan tersebut adalah Peraturan Kilang & Jentera (Dandang Stim dan Pengandung Tekanan Tak Berapi)1970. PROSEDUR MEMOHON UJIAN HIDROSTATIK / KENDALIAN Tujuan Menerangkan permohonan untuk menjalankan ujian hidrostatik atau kendalian yg disaksikan oleh pegawai JKKP Prosedur 1. Dandang stim atau pengandung tekanan yg akan diuji telah m’dapat kelulusan rekabentuk (jentera baru)/kelulusan membaikpulih (jentera berdaftar) 2. Kemukakan surat permohonan untuk m’jalankan ujian ke atas jentera kepada pejabat JKKP negeri di mana ujian akan dilakukan. 3. Hubungi pejabat JKKP untuk menetapkan tarikh ujian tdk lewat satu minggu drpd tarikh ujian. 4. Kemukakan maklumat jentera seperti salinan surat kelulusan, laporan data pembuat, rekod pengimpal dan sebagainya yg b’kaitan kpd pegawai JKKP sebelum ujian dilakukan.