Racionalno-koristenje-na-resursite-lekcija-biznius-prva-glava.docx

5.РАЦИОНАЛНО КОРИСТЕЊЕ НА РЕСУРСИТЕ

1.

Што се подразбира под рационално користење на ресурси?

2.

Што ја детерминира профитната стапка во една стопанска гранка?

1.Рациналното користење на ресурси се добива со селење на капиталот од стопанските гранки со помали приноси кон точките на стопанисување каде што се остваруваат поголеми приноси.

2.Профитната стапкаво една стопанска гранка е детерминирана од: -бројот на производители на страната на понудата, - обемот на побарувачката, - продажната цена на производот, - атрактивност на локацијата, -продажната цена

3.

Објасни го процесот на реалокација на ресурси?

1.

(ОБЈАСНЕТО ПОДОЛУ)

4.Селењето на капиталот се остварува како: 4.

Во кои облици се остварува селењето на капиталот?

-производствена преориентација пренасочување на ресурсите од една кон друга дејност, -производствена диверзификација претпријатието ја проширува својата производсвена програма со нови производи и услуги -производствена адаптација –пренасочување на производството кон потребите на потрошувачите (пр.здрава храна) .

3. РЕАЛОКАЦИЈА НА РЕСУРСИ: Ako pretpostavime deka vo tri razlicni granki na proizvodstvoto vo ramkite na edna nacionalna ekonomija postojat razlicni profitni stapki (vo prvata granka iznesuva 9%, vo vtorata 12%, a vo tretata 15%) koi se odrzuvaat relativno dolg vremenski period, motivot za maksimizacija na profitot, nuzno ke predizvika selenje na kapitalot. Selenjeto na kapitalot ke tece na relacija prva - treta granka na proizvodstvo. Toa pretstavuva prenasocuvanje na resursite (kapitalot, rabotnata sila) od edna kon druga upotreba, sto vo praksa znaci proizvodstvena preorientacija (dokolku postojat slicni tehnoloski procesi vo prvata i tretata granka, pa pretprijatijata od prvata granka mozat istata oprema i postojnata rabotna sila so neophodnite adaptacii, rekonstrukcii i dokvalifikacii na vrabotenite, da gi koristat za

proizvodstvo na proizvodi od tretata granka) ili proizvodstvena diverzifikacija (pretprijatijata od prvata granka ja prosiruvaat proizvodstvenata programa so proizvodi i uslugi od tretata granka). Krajniot efekt od selenjeto na kapitalot (konkurencijata megu grankite) bi bil: zgolemen broj pretprijatija vo tretata granka na proizvodstvo, zgolemena ponuda, smaleni ceni na proizvodite od tretata granka i namaluvanje na profitnata stapka, pri sto postepeno taa bi se izednacila so profitnata stapka od vtorata granka (12%). Sosema obraten proces tece vo prvata granka: smalen broj na pretprijatija, smalena ponuda, zgolemeni ceni i zgolemuvanje na profitnata stapka postepeno do 12%. Na ova nivo bi doslo do izednacuvanje na granskite profitni stapki. No procesot tuka ne zapira. Vo naglaseno konkurenten, pretpriemnicki ambient, sekoe pretprijatie se bori za podobruvanje na svojata pozicija na pazarot: voveduva nova pousovrsena tehnologija, go podignuva stepenot na kvalifikuvanost na angaziranata rabotna sila, ja usovrsuva postojnata organizacija na trudot i proizvodstvoto ili voveduva nova, realizira novi pazarni promeni preku voveduvaweto na inovacii (tehnoloski, pazarni i sl.) vrsi diferencirawe na proizvodite i sl. Bidejki site ovie aktivosti pretprijatijata gi pravat so razlicen i promenliv uspeh, povtorno doa|a do granski razliki na profitnite stapki so sto i procesot na selewe na kapitalot povtorno se aktivira. Ocigledno, vo uslovi na zadovolitelen stepen na konkurencija (ova pretpostavuva otsustvo na prirodni i drugi vidovi monopoli, otsustvo na administrativni i drugi barieri koi bi ja sprecuvale mobilnosta na rabotnata sila itn.), pazarot se javuva kako efikasen realokator na resursite, nasocuvajki gi kon tockite na stopanisuvawe vo koi tie davaat najvisoki prinosi.