Pyi Thu Hlut Taw
This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA
Overview
Download & View Pyi Thu Hlut Taw as PDF for free.
More details
- Words: 867
- Pages: 7
ျပည့္သူ႔စိတ္ဆႏၵ ဒီမိုကေရစီ
အစိုးရဆိုသည္မွာ
ျပည္သူအမ်ား၏
ဥေဘာအတိုင္း
ဖြဲ႔စည္းထား၍
ျပည္သူမ်ား၏
စိတ္ဆႏၵႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ စိုးမိုးအုပ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီအစိုးရတို႔၏ လႈပ္ရွားမႈကို ေနာက္ပိုင္းမွ ၾကိဳးကိုင္ေနေသာ အင္အားစုမွာ ျပည္သူမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႔ဆႏၵမ်ားသည္ တို္က္ရုိက္အားျဖင့္ အၾကိဳးအျပဳႏိုင္ေသာ္လည္း
သြဝ၀ ္ ိုက္အားျဖင့္
လႊမ္းမိုးႏိုင္ေပသည္။ အကယ္၍
ဥပေဒႏွင့္
ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ
ျပည္သူ႔ဆႏၵေရစီးေၾကာင္း အလြန္ျပင္းထန္ေနလွ်င္ အစိုးရသည္
၄င္း၏၀ါဒလမ္းစဥ္မ်ားကို ျပဳျပင္၍ ျပည္သူ႔ဆႏၵေရစီးေၾကာင္းအတိုင္း စုန္လိုကရ ္ တတ္သည္။ ယင္းသို႔ ျပည္သူ႔ဆႏၵအတိုင္း မေလးစားေသာ
မျပဳလုပ္ပါက အဖြဲ႔အား
ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲျဖင့္ မဲမေပးၾကပဲ
ျပည္သူတုိ႔သည္
၄င္းတို႔၏ဆႏၵအတိုင္း
၄င္းတို႔၏ဆႏၵကို
ျပဳလုပေဆာင္ရြက္ရန္
ဆႏၵရွိေသာပါတီကို အာဏာအပ္ႏွင္းလိုက္ၾကေပသည္။ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္သည္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ တိုင္းတက္ျခင္း၊ ဆုတ္ယုတ္ျခင္းတို႔သည္ ျပည္သူလူထုအေပၚ အဓိကတည္ေနေပသည္။
ဒီမိုကရက္တစ္
ႏိုင္ငံမ်ားတြင္
တိုင္းျပည္၏
ကံၾကမၼာကို
ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားက ခ်ယ္လွယ္သည္မွာ မွန္ေသာ္လည္း ၄င္းပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေရႊးခ်ယ္၍ အာဏာအပ္ႏွင္းသူမ်ားမွာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို
ျပည္သူမ်ားသာလွ်င္ျဖစ္ေပသည္။
ေရြးခ်ယ္တတ္ရေပမည္။
ထို႔ေၾကာင့္
မဲဆႏၵရွႈင္ျပည္သူမ်ားသည္
ျပည္သူမ်ားသည္ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား
ပညာတတ္၊ မတတ္ အက်င့္သီလႏွင့္ ျပည့္စံု မျပည့္စံု၊ တိုင္းျပည္အတြက္ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔လိုသူ ဟုတ္မဟုတ္ စသည္မ်ားကိုသိေအာင္ ေလ့လာစံုစမ္းျပီးမွ အာဏာကို အပ္ႏွင္းသင့္သည္။ အကယ္၍ ပါတီေခါင္းေဆာင္တို႔သည္ အက်င့္သီလပ်က္ေနလွ်င္ တမ်ိဳးသားလံုးလမ္းမွာသို႔ေရာက္ကာ ပ်က္စီးႏိုင္သည္။
ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္
ကိုယ္က်ိဳးရွာသူမ်ား၊
အာဏာရူးမ်ား၊
ေငြစားဘီလူးမ်ား၊
ဖဲသမ်ားမ်ား၊ အရက္အသမားမ်ား၊ တဏွာရူး အစရွိေသာ လူညစ္ပတ္ လူရႈတ္လူေပြမ်ား ျဖစ္ေနလွ်င္ တိုင္းျပည္တိုးတက္ဖို႔ထက္ ဆုတ္ယုတ္ဖို႔က ပို၍မ်ားေနေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ား ရရွိေရးသည္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အထူးအေရးၾကီးေသာတာ၀န္တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႔စိတ္ဓာတ္ကို သတင္းစာ၊ ေရဒီယို၊ ရုပ္ရွင္၊ တယ္လီေဗးရွင္း၊ ကျပပြဲႏွင့္ ေဟာေျပာပြဲမ်ားက မ်ားစြာလႊမ္းမိုးႏိုင္သည္။ သတင္းစာလႊတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္ရွိသျဖင့္ တ၀န္သိစြာေရးသားလွ်င္မွပင္ တိုင္းျပည္အတြက္ ေဘးအႏၱရာယ္မျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း လြတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္ကို အလြသ ဲ ံဳးစားျပဳ၍ တာ၀နမဲ့ေရးသားမႈမ်ား ျပဳလွင္မူကား အဓီကဂိုဏ္းမ်ား၊ အံုၾကြေတာ္လွန္မႈမ်ား စသည္တို႔ ျဖစ္ႏင ို ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူ႔စိတ္ဓာတ္ကို လႊမ္းမိုးႏိုင္ေသာ သတင္းစာ ဂ်ာနယ္၊ ေရဒီယို စသည္တို႔သည္ တာ၀န္မဲ့မျပဳသင့္ၾကေခ်။ ျပည္သူမ်ားအဆင့္အတန္း
ျမင့္မားရန္အေရးၾကီးသည္၊
မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူမ်ားသည္
၄င္းတို႔၏
မဲျပားမ်ားကို မွန္ကန္စြာစဥ္းစားဆံုးျဖတ္၍ မဲထည့္ၾကရမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စဥ္းစားဆင္ျခင္တိုင္းထြာ
ႏုိင္ေသာ ပညာရွိရန္လိုသည္။ အကယ္၍ ျပည္သူလူထုသည္ ပညာအဆင့္အတန္းျမင့္မားေနလွ်င္ ညစ္ပတ္ယုတ္မာေသာ
ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔သည္
လည္းေကာင္း၊
တာ၀န္မဲ့ေသာ
သတင္းစား
ဂ်ာနယ္တို႔သည္ လည္းေကာင္း၊ လွည့္ျဖားေသြးေဆာင္ျဖားေယာင္း၍ ရမည္မဟုတ္ေပ။ ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုး၏ အေျခခံဥပေဒသည္
အသိပညာျမင့္မားေနလွ်င္
လည္းေကာင္း၊
အေျခခံဥပေဒသည္လည္းေကာင္း
ျပင္ဆင္ရန္ခက္ခေ ဲ သာ ဖြ႔စ ဲ ည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု
ျပင္ဆင္ရန္
လြယ္ကူေသာ
အေၾကာင္းမဟုတ္သကဲ့သို႔
ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု
ႏွစ္ပါတီစနစ္ကို
သံုးသည္ျဖစ္ေစ၊
ပါတီအမ်ားစုကို အသံုးျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ တိုင္းျပည္တည္ျငိမ္၍ တိုးတက္ႏိုင္ေပသည္။ တိုင္းျပည္တျပည္၏ ေဖာ္ျပခဲ့ေပျပီး၊
တိုးတက္မႈသည္
တိုင္းသျပည္သားမ်ားအေပၚ၌သာ
တိုင္းသူျပည္သားတိုင္းသာ
သိရွိၾကသကဲ့သို႔
တိုင္းျပည္အတြက္
မိမိတို႔ရသင့္ရထိုက္ေသာ
၄င္းတို႔ထမ္းေဆာင္ရမည့္
သိရွိၾကမည္ဆိုလ်ွင္
ေကာင္းေသာစနစ္ႏွင့္
တိုင္းျပည္ဧကန္မုခ်
တိုးတက္ျငိမ္းခ်မ္းရေပမည္။
အဓိကတည္ရွိေၾကာင္း အခြင့္အေရးမ်ားကို
တာ၀န္ႏင ွ ၀ ့္ တၱရားမ်ားကို
ေကာင္းေသာေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ထို႔ေၾကာင့္
တိုင္းျပည္တျပည္
ရရွိကာ
ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏
အဓိကမ႑ိဳင္ျဖစ္ေသာ ျပည္သူလူထုကို ႏိုင္ငံေရးအသိတရား ျမင့္မားတိုးတက္ေအာင္ အစြမ္းကုန္ ေဆာင္ရြက္သင့္ေပသည္။
ဒုတိယလႊတ္ေတာ္ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံအမ်ာစုသည္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ခုထားရွိေသာ စနစ္ကိုအသံုးျပဳၾကသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ေပၚတူဂီ၊ ဖင္လန္၊
နယူဇီလန္ႏွင့္
အသံုးျပဳၾကသည္။
တူရကီႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ ပထမ
လႊတ္ေတာ္ကို
လႊတ္ေတာ္တစ္ခုတည္း ေရြးေကာက္
ထားေသာစနစ္ကို
တင္ေျမႇာက္ထားေသာ
ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္သာ ဖြဲ႔စည္းျပီး ဒုတိယလႊတ္ေတာ္ ဖြဲ႔စည္းၾကရာတြင္မူ တိုင္းျပည္ တစ္ျပည္ႏွင့္ တစ္ျပည္ မတူညီၾကေခ်။ ဒုတိယလႊတ္ေတာ္ ဖြဲ႔စည္းရာတြင္ … (၁) ေရြးေကာက္ပြဲ တင္ေျမႇာက္ျခင္းျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းျခင္း။ (၂) အာဏာပိုင္းအစိုးရက ခန္႔အပ္ျခင္းျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းျခင္း၊ (၃) မ်ိဳးရိုးဂုဏ္ေၾကာင့္ ဒုတိယ လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ အေမြဆက္ခံခင ြ ့္ရရွိျခင္း စသျဖင့္ သံုးမ်ိဳးသံုးစားရွိေပသည္။ အကယ္၍
လႊတ္ေတာ္သည္
ေရြးေကာက္ဖြဲ႔စည္းထားျခင္းမဟုတ္ပါက
ပထမလႊတ္ေတာ္
တန္ခိုး
မၾကီးေပ။ အေၾကာင္းမွာ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ မဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔ကတန္ခိုးၾကီးေနလွ်င္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေနမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ သို႔ရာတြင္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္လံုး ေရြးကာက္ဖြဲ႔စည္းထားပါမႈ ၄င္းလႊတ္ေတာ္တို႔၏ တန္ခိုးအာဏာ တူညီမႈ မတူညီမႈမွာ အေရးမၾကီးေပ။ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္စလံုးမွာ
ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္မ်ား
ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္
မည္သည့္လႊတ္ေတာ္က
တန္ခိုးၾကီးေနေသာ္လည္း
ဒီမိုကေရစီကို ဆန္႔က်င္ျခင္း ရွိလိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။
အထက္လႊတ္ေတာ္ဖြဲ႔စည္းနည္း ၁။ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အစိုးရလႊတ္ေတာ္ကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းၾကသည္။ ယင္းသို႔ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္လံုးကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ဖြဲ႔စည္းျခင္းေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္တစ္ခုတည္း ထားပါက ပို၍ေကာင္းမည္ဟု ထင္ျမင္ရသည္။ သို႔ရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ား၌ ၄င္းနည္းကို သံုးျခင္းျဖင့္
လႊတ္ေတာ္တစ္ခုတည္း
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ား၌
ထားျခင္းက
၄င္းနည္းကို
ပို၍ေကာင္းမည္ဟု
သံုးျခင္းျဖင့္
ထင္ျမင္ရသည္။သို႔ရာတြင္
ျပည္နယ္မ်ားမွ
ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္
ဗဟိုဥပေဒျပဳဌာန၌ ပါ၀င္ခင ြ ့္ ရရွိၾကေပသည္။ ဥပေဒျပဳဌာနတြင္ ျပည္နယ္မ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္ခင ြ ့္ရရွိေစရန္ ဒုတိယလႊတ္ေတာ္ကို ျပည္နယ္မ်ားမွ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ ဖြဲ႔စည္းထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂။
အထက္လႊတ္ေတာ္ကို
နည္းျဖစ္သည္။
၄င္းနည္းကို
ဒုတိယ
ဖြဲ႔စည္းနည္းမွာ
အသံုးျပဳျခင္းမွာ
အာဏာပိုင္က
လူနည္းစုႏွင့္
ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားေသာ
ပညာတတ္မ်ား
ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔တင ြ ္
လိုအပ္ေသာအခါတြင္ အသံုးျပဳသည္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တင ြ ္ ဤနည္းကို တျခားေသာနည္းမ်ားျဖင့္ တြဲလ်က္အသံုးျပဳၾကသည္။
ဥပမာ
အဂၤလန္တင ြ ္
အထက္လႊတ္ေတာ္ကို
သူေကာင္းမ်ိဳးမ်ားျဖင့္
ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ သို႔ရာတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႔က မည္သူ႔ကိုမဆို သူေကာင္းျပဳ၍ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္အျဖစ္ ရာသက္ပန္ ခန္႔အပ္ႏိုင္သည္။ ၃။ အထက္လႊတ္ေတာ္ကို ဖြဲ႔စည္းပံုတတိယနည္းမွာ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္အေမြခံယူေသာနည္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဤနည္းကို အသံုးျပဳေသာႏိုင္ငံ နည္းပါးသည္။ အဂၤလန္ႏွင့္ ဂ်ပန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံတင ြ ္သာ အသံုးျပဳ၏။ ေရွးအခါ
သမယကမူ
၄င္းတို႔ပါ၀င္သင့္
သူေကာင္းမ်ိဳးတို႔လည္းျဖစ္ၾကသည္။
ပါ၀င္ခဲ့ၾကရေပသည္။
ယင္းကဲ့သို႔
ထို႔ေၾကာင့္
အေျခအေနအရ
လႊတ္ေတာ္တင ြ ္ သူကာင္းမ်ိဳးမ်ားကို
လြတ္ေတာ္တင ြ ္ ပါ၀င္ခင ြ ့္ျပဳခဲ့ျခင္းမွ ဘိုးဘြားပိုင္အေမြဆက္ခံသကဲ့သို႔ သခင္ေနရာကို သားကဆက္ ခံခဲ့ျခငး္မ်ိဳးလည္း ရွိခဲ့သည္။ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား၏ အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ အထက္ေဖာ္ျပပါ နည္းသံုးမ်ိဳးအနက္မွ သင့္ေလ်ာ္ေသာ နည္းျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားၾကသည္ကို ေတြရရွိရေပမည္။ အခ်ိဳ ႔ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေရြးေကာက္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ပထမနည္း တစ္နည္းကိုသာ အသံုးျပဳေသာ္လည္း ျဗိတိသွ်ႏွင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေတြ႔ရွိရေပသည္။
နည္းသံုးမ်ိဳးစလံုးကိုပင္
အသံုးျပဳ၍
လႊတ္ေတာ္မ်ားဖြဲ႔စည္းထားၾကသည္ကို
ကမာၻ႔အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ား ဖြဲ႔စည္းပံု ကြဲျပားျခားနားသကဲ့သို႔ တန္ခိုးအာဏာမ်ားမွလည္း တူညီျခင္း မရွိေခ်။
တခ်ိဳ
႔ႏိုင္ငံမ်ားရွိ
အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ားသည္
ေအာက္လႊတ္ေတာ္မ်ားထက္
တန္ခိုးအာဏာၾကီးမားေသာ္လည္း တခ်ိဳ ႔ႏိုင္ငံမ်ားရွိ အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ားမွာမူ ၄င္းတို႔ႏိုင္ငံမ်ားရွိ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ေလာက္ တန္ခိုးမၾကီးၾကေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ ကမာၻ႔အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ား အေၾကာင္းကို ေလ့လာေသာအခါ ၄င္းလႊတ္ေတာ္မ်ားကို ဖြဲ႔စည္းနည္းမ်ားႏွင့္ ၄င္းလႊတ္ေတာ္တို႔၏ အာဏာမ်ားကို အဓိကထား၍ ေလ့လာသင့္သည္။
အေမရိကန္အထက္လႊတ္ေတာ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ အထက္လႊတ္ေတာ္ကို ဆီးနိတ္ (Senate) ဟူ၍ ေခၚဆိုသည္။ ျပည္နယ္ ၅၀ မွ တစ္နယ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂ ေယာက္က် ေစလႊတ္ဖြဲ႔စည္းထားေသာေၾကာင့္ စီးနိတ္အမတ္ေပါင္း ၁၀၀ ရွိသည္။ ျပည္နယ္တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာျပည္သူတို႔က တိုက္ရိုက္ေရြးေကာက္ ေစလႊတ္ေသာေၾကာင့္
၄င္းစီးနိတ္လႊတ္ေတာ္
အမတ္မ်ားႏွင့္
ျပည္နယ္အစိုးရတို႔
မည္ကဲ့သို႔မသက္ဆိုင္ေခ်။ စီးနိတ္အမတ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ႏိုင္ရန္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အနညး္ဆံုး ၉ ႏွစ္ရွိျပီး အသက္ ၃၀ ျပည့္ျပီးရမည္။
ထို႔ျပင္
စီးနိတ္အမတ္ေလာင္းတစ္ေယာက္သည္
၄င္းအေရြးခံမည့္
ျပည္နယ္တင ြ ္
အတည္က် ေနထိုင္သူျဖစ္ရမည္။ စီးနိတ္အမတ္ တစ္ေယာက္၏ အမတ္သက္တမ္းမွာ ၆ ႏွစ္ျဖစ္သည္။
အထက္လႊတ္ေတာ္၏ တန္ခိုးပါ၀ါ ပါ၀ါ အေမရိကန္စီးနိတ္ေခၚ
အထက္လႊတ္ေတာ္သည္
ကမာၻေပၚတြင္
ရွိၾကေသာ အထက္လႊတ္ေတာ္
မ်ားထဲ၌ တန္ခိုးအၾကီးဆံုးေသာ လႊတ္ေတာ္ျဖစ္သည္။ ၄င္းလႊတ္ေတာ္၏ တန္ခိုးအာဏာမ်ားမွာ ၁။ ဘ႑ာေရးဥပေဒၾကမ္းမွမပ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကဲ့သို႔ တင္သင ြ ္းႏိုင္သည္။ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို ပယ္ဖ်က္ခင ြ ့္ဟန္႔တားခြင့္ မရွိေသာ္လည္း ျဖစ္စြက္ခင ြ ့္ရွိသည္။ ၃။
အုပ္ခ်ဳ႔ပ္ေရးအာဏာလည္း
ရွိသည္။
သမၼတ
ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအတြက္
ရာထူးခန္႔ထားခ်က္မ်ားကို အတည္ျပဳရသည္။ ၄။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ
အတည္ျဖစ္သည္။
စာခ်ဳပ္မ်းသည္
ပထမကမာၻစ္အျပီး
စီးနိတ္လႊတ္ေတာ္
အတည္ျပဳမွသာလွ်င္
သမၼတ၀ိလ္ဆင္သည္
တရား၀င္
ဗာေဆးစ္ေျပျငိမ္းစာခ်ဳပ္ကို
ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာ္လည္း အထက္ လႊတ္ေတာ္က လက္မွတ္မထိုးသျဖင့္ မတည္မျဖစ္ခဲ့ေပ။
ဆီးနတ္လႊတ္ေတာ္သည္ ၄င္းတာ၀န္
၀တၱရားမ်ားကို
ေကာ္မတိေခၚအဖြဲ႔ငယ္ကေလးမ်ားဖြဲ႔စည္း၍
ေက်ျပြန္စြာ
ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေစရန္အတြက္
တာ၀န္ခေ ြဲ ၀
ေဆာင္ရြက္သည္။
၄င္းအဖြဲ႔ငယ္ကေလးမ်ားထဲမွ အေရးၾကီးေသာ အဖြဲ႔မ်ားမွာ (၁) ႏိုင္ငံျခားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးအဖြဲ႔ (၂) ဘ႑ာေတာ္သံုးစြေ ဲ ရးအဖြဲ႔ (၃) တရားစီရင္ေရးအဖြဲ႔ (၄) ၾကည္းတပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔ (၅) ေရတပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔တို႔ ျဖစ္သည္။ ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္သည္ အထက္ေဖာ္ျပပါ အဖြဲ႔မ်ားမွတဆင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္သည္ စီးနိတ္ေခၚ အထက္လႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္မရွိလွ်င္ မည္သည့္ကိစၥမွ မေဆာင္ရြက္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္ဆီးနိတ္သည္ ကမာၻေပၚရွိ အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ားထဲတင ြ ္ တန္ခိုးအၾကီးဆံုးျဖစ္သည္။ ယင္းကဲ့သို႔
တန္ခိုးၾကီးရျခင္းအေၾကာင္းမ်ားကို
ဆန္းစစ္ၾကည့္ပါက
ေအာက္ပါအတိုင္း
ေတြရရွိရေပသည္။
အေမရိကန္ ဆီးနိတ္မ်ားအေၾကာင္း အဂၤလန္ႏိုင္ငံတင ြ ္ လႊတ္ေတာ္ (၂) ခုရွိျပီး ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကို သာမန္တိုင္းရင္းသားမ်ားထဲမွ ေရြးေကာက္ ဖြဲ႔စည္းျပီး အထက္လႊတ္ေတာ္ (House of lords) ကိုမူ အထက္တန္းအလႊာမွ မူးမတ္၊ နယ္ပိုင္နယ္စားတို႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ အထက္တင ြ ္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း အထက္လႊတ္ေတာ္တို႔၏ ဖြဲ႔စည္းပံုမတူညီၾကသကဲ့သို႔ အဂၤလိပ္
၄င္းလႊတ္ေတာ္တို႔၏
အထက္လႊတ္ေတာ္
တန္ခိုးမွာလည္း
ဖြဲ႔စည္းပံုတို႔မွာ
ကြဲျပားျခားနားလ်က္ရွိသည္။
အေမရိကန္ဖြဲ႔စည္းပံုႏွင့္
မတူညီသည့္အျပင္
၄င္းလႊတ္ေတာ္ႏွစ္ခု၏ တန္ခိုးအာဏာမ်ား မတူညီေၾကာင္း ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ရွိရသည္။
အထက္လႊတ္ေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံု အထက္လႊတ္ေတာ္ကို ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ ၂ ပါး၊ ဂိုဏ္းအုပ္ ၂၄ ပါး၊ စေကာ့လူမ်ိဳး မူးမတ္ ၁၆ ေယာက္၊ အိုင္ယာလန္
လူမ်ိဳး အိုင္ယာလန္မူးမတ္ ၂၇
တျခားအေမြဆက္ခံခင ြ ့္ရရွိေသာ ျဗိတိသွ်အထက္ မ်ားျပားလာျခင္းပင္
မူးမတ္မ်ား၊
လႊတ္ေတာ္ႏွင့္
အခ်ိန္ၾကာေညာင္းသည္ႏွင့္ ျဖစ္သည္။
ေယက္ႏွင့္
စပ္လ်ဥ္းျပီး
အမွ် ယင္းသို႔
ျဗိတိသွ်
အိုင္ယာလန္ဂိုဏ္းအုပ္
ေျမပိုင္ရွင္ၾကီးမ်ားတို႔ျဖင့္ အထူးသတိျပဳရန္
ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ အခ်က္တစ္ခ်က္မွာ
အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား
အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ား
၄ ပါးတို႔ႏွင့္
တိုးတက္
တိုင္းတက္မ်ားျပားလာျခင္းပင္
ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ား မ်ားျပားရျခင္းအေၾကာင္းမွာ …
၁။ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေခတ္အသီးသီးတို႔တင ြ ္ အုပ္စိုးသြားေသာမင္းတို႔က ၄င္းတို႔စိတ္ၾကိဳက္သူမ်ားကို ေရြးခ်ယ္သူေကာင္းျပဳ၍ ခန္႔ထားျခင္းႏွင့္ … ၂။
အထက္လႊတ္ေတာ္မွ
သူေကာင္းမ်ိဳးအမတ္မ်ား၏
ေနရာကို
၄င္းတို႔၏
သးစဥ္ေျမးဆက္
အေမြဆက္ခံခင ြ ့္ရွိေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ အေၾကာင္း (၂) ခ်က္ေၾကာင့္ ျဗိတိသွ်အထက္လႊတ္ေတာ္သည္ အမတ္ေပါင္း ၇၅၀ ခန္႔
ရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ရာတြင္
ဥပေဒျပဳေရးကိစၥမ်ားႏွင့္
စပ္လ်ဥ္းျပီး
အထက္လႊတ္ေတာ္
တက္ေရာက္ရံုးထုိင္သည့္ အမတ္ဦးေရမွာမူ အမတ္ေပါင္း ၇၅၀ ခန္႔မွ်သာျဖစ္သည္။
ျဗိတိသွ်အထက္လႊတ္ေတာ္၏ အာဏာမ်ား ၁။ အယူခံရံုးခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။ ၂။ ဘ႑ာေရး ဥပေဒၾကမ္းမွအပ က်န္ဥပေဒၾကမ္းမ်ား တင္သင ြ ္းႏိုင္သည္။ ၃။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္၏ ဥပေဒျပဳခ်က္မ်ားကို ခ်က္ျခင္းအတည္မျဖစ္ေအာင္ အခ်ိန္ဆြဲထားႏိုင္ေသာ အာဏာရွိသည္။ ၁။
အထက္လႊတ္ေတာ္သည္
ေနာက္ဆံုးအယူခံတရားရံုးခ်ဳပ္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္
တရားစီရင္ေရး
တန္ခိုးအာဏာ ရွိသည္။ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဥပေဒျပဳေရးအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာႏွင့္ တရားစီရင္ေရးအာဏာမ်ားကို အျပန္အလွန္
တဌာနစီ
ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၾကသည္။
ခြေ ဲ ၀ေပးထားေသာ္လည္း
အထက္လႊတ္ေတာ္သည္
တစ္ဌာနကို
အယူခ၀ ံ င္ရာ
တစ္ဌာနခ်ဳပ္က ရံုးခ်ဳပ္ျဖစ္ျခင္းျဖင့္
ဥပေဒျပဳဌာနက တရားစီရင္ေရးဌာန၏ တန္ခိုးအာဏာကို တရားလြန္မျဖစ္ေစရန္ ထိန္းထားျခင္းမည္ ျဖစ္ေပသည္။ ၂။ အထက္လႊတ္ေတာ္သည္ ျပည္သူလူထု၏ မဲဆႏၵျဖင့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ဖြဲ႔စည္းထားျခင္း မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ဘ႑ာေရးႏွင့္ စပ္ဆိုင္ေသာ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို တင္သင ြ ္းခြင့္မရွိေသာ္လည္း၊ တျခားဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို
စတင္
တင္သင ြ ္းႏိုင္သည္။
ဘ႑ာေရးဥပေဒၾကမ္းကို
ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကသာ တင္သင ြ ္းႏိုင္သည္။ ၃။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ မတိင ု ္မီကမူ အထက္လႊတ္ေတာ္၌ ေအာက္လႊတ္ေတာ္၏ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို လံုး၀ ပါယ္ခ်ႏိုင္ေသာ
ဗီဒို
(Veto)
ျပင္းထန္အရွိန္ရလာမႈေၾကာင့္
အာဏာ ၁၉၁၁
ရရွိခဲ့သည္။ ခုႏွစ္ႏွင့္
သို႔ရာတြင္
၁၉၄၇
ခုႏွစ္
ဒီမိုကေရစီ
ေရစီးေၾကာင္း၏
ပါလီမက္အက္ဥပေဒမ်ားႏွင့္
အထက္လႊတ္ေတာ္၏ ဗီဒိုအာဏာေက်ာက္ေဆာင္ ေက်ာက္ခဲမ်ားက ေခ်ဖ်က္ခဲ့သည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ အထက္လႊတ္ေတာ္တင ြ ္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္၏ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို တစ္ႏွစ္တာမ်ွ ဆိုင္းငံ့ထားႏိုင္ေသာ အခ်ိန္ဆြဲႏိုင္သည့္ အာဏာမွ်သာရွိေတာ့သည္။
ျဗိတိသွ်အထက္လႊတ္ေတာ္သည္ ဟန္႔တားႏိုင္ေသာ
ယင္းကဲ့သို႔
ဗီဒိုအာဏာျဖင့္
တန္ခိုးအာဏာက်ဆင္းေသာ္လည္း
ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွ
ေပးပို႔လိုက္ေသာ
တစ္ႏွစ္တာ ဥပေဒၾကမ္းကို
တစ္ႏွစ္တာမွ် ဟန္႔တားထားစဥ္အတြင္း ေအာက္လႊတ္ေတာ္၌ အေျပာင္းအလဲ ရွိႏိုင္သည္။ ယင္းသို႔ ေျပာင္းအလဲရွိပါက
ဥပေဒၾကမ္းပ်က္ႏိုင္သည္။
တစ္ႏွစ္တာ
ဟန္႔တားထားခ်ိန္အတြင္း
လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း ကုန္ဆံုးသြားလွ်င္လည္း ၄င္းဥပေဒၾကမ္း ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
ျဗိတိသွ်အထက္လႊတ္ေတာ္၏
ဟန္႔တားႏိုင္ခင ြ ့္
တန္ခိုးထက္ျမက္ေသာ အာဏာတစ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေပသည္။
ဗီဒိုအာဏာသည္
လြန္စြာ
အစိုးရဆိုသည္မွာ
ျပည္သူအမ်ား၏
ဥေဘာအတိုင္း
ဖြဲ႔စည္းထား၍
ျပည္သူမ်ား၏
စိတ္ဆႏၵႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ စိုးမိုးအုပ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီအစိုးရတို႔၏ လႈပ္ရွားမႈကို ေနာက္ပိုင္းမွ ၾကိဳးကိုင္ေနေသာ အင္အားစုမွာ ျပည္သူမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႔ဆႏၵမ်ားသည္ တို္က္ရုိက္အားျဖင့္ အၾကိဳးအျပဳႏိုင္ေသာ္လည္း
သြဝ၀ ္ ိုက္အားျဖင့္
လႊမ္းမိုးႏိုင္ေပသည္။ အကယ္၍
ဥပေဒႏွင့္
ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ
ျပည္သူ႔ဆႏၵေရစီးေၾကာင္း အလြန္ျပင္းထန္ေနလွ်င္ အစိုးရသည္
၄င္း၏၀ါဒလမ္းစဥ္မ်ားကို ျပဳျပင္၍ ျပည္သူ႔ဆႏၵေရစီးေၾကာင္းအတိုင္း စုန္လိုကရ ္ တတ္သည္။ ယင္းသို႔ ျပည္သူ႔ဆႏၵအတိုင္း မေလးစားေသာ
မျပဳလုပ္ပါက အဖြဲ႔အား
ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲျဖင့္ မဲမေပးၾကပဲ
ျပည္သူတုိ႔သည္
၄င္းတို႔၏ဆႏၵအတိုင္း
၄င္းတို႔၏ဆႏၵကို
ျပဳလုပေဆာင္ရြက္ရန္
ဆႏၵရွိေသာပါတီကို အာဏာအပ္ႏွင္းလိုက္ၾကေပသည္။ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္သည္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ တိုင္းတက္ျခင္း၊ ဆုတ္ယုတ္ျခင္းတို႔သည္ ျပည္သူလူထုအေပၚ အဓိကတည္ေနေပသည္။
ဒီမိုကရက္တစ္
ႏိုင္ငံမ်ားတြင္
တိုင္းျပည္၏
ကံၾကမၼာကို
ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားက ခ်ယ္လွယ္သည္မွာ မွန္ေသာ္လည္း ၄င္းပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေရႊးခ်ယ္၍ အာဏာအပ္ႏွင္းသူမ်ားမွာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို
ျပည္သူမ်ားသာလွ်င္ျဖစ္ေပသည္။
ေရြးခ်ယ္တတ္ရေပမည္။
ထို႔ေၾကာင့္
မဲဆႏၵရွႈင္ျပည္သူမ်ားသည္
ျပည္သူမ်ားသည္ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား
ပညာတတ္၊ မတတ္ အက်င့္သီလႏွင့္ ျပည့္စံု မျပည့္စံု၊ တိုင္းျပည္အတြက္ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔လိုသူ ဟုတ္မဟုတ္ စသည္မ်ားကိုသိေအာင္ ေလ့လာစံုစမ္းျပီးမွ အာဏာကို အပ္ႏွင္းသင့္သည္။ အကယ္၍ ပါတီေခါင္းေဆာင္တို႔သည္ အက်င့္သီလပ်က္ေနလွ်င္ တမ်ိဳးသားလံုးလမ္းမွာသို႔ေရာက္ကာ ပ်က္စီးႏိုင္သည္။
ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္
ကိုယ္က်ိဳးရွာသူမ်ား၊
အာဏာရူးမ်ား၊
ေငြစားဘီလူးမ်ား၊
ဖဲသမ်ားမ်ား၊ အရက္အသမားမ်ား၊ တဏွာရူး အစရွိေသာ လူညစ္ပတ္ လူရႈတ္လူေပြမ်ား ျဖစ္ေနလွ်င္ တိုင္းျပည္တိုးတက္ဖို႔ထက္ ဆုတ္ယုတ္ဖို႔က ပို၍မ်ားေနေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ား ရရွိေရးသည္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အထူးအေရးၾကီးေသာတာ၀န္တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႔စိတ္ဓာတ္ကို သတင္းစာ၊ ေရဒီယို၊ ရုပ္ရွင္၊ တယ္လီေဗးရွင္း၊ ကျပပြဲႏွင့္ ေဟာေျပာပြဲမ်ားက မ်ားစြာလႊမ္းမိုးႏိုင္သည္။ သတင္းစာလႊတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္ရွိသျဖင့္ တ၀န္သိစြာေရးသားလွ်င္မွပင္ တိုင္းျပည္အတြက္ ေဘးအႏၱရာယ္မျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း လြတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္ကို အလြသ ဲ ံဳးစားျပဳ၍ တာ၀နမဲ့ေရးသားမႈမ်ား ျပဳလွင္မူကား အဓီကဂိုဏ္းမ်ား၊ အံုၾကြေတာ္လွန္မႈမ်ား စသည္တို႔ ျဖစ္ႏင ို ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူ႔စိတ္ဓာတ္ကို လႊမ္းမိုးႏိုင္ေသာ သတင္းစာ ဂ်ာနယ္၊ ေရဒီယို စသည္တို႔သည္ တာ၀န္မဲ့မျပဳသင့္ၾကေခ်။ ျပည္သူမ်ားအဆင့္အတန္း
ျမင့္မားရန္အေရးၾကီးသည္၊
မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူမ်ားသည္
၄င္းတို႔၏
မဲျပားမ်ားကို မွန္ကန္စြာစဥ္းစားဆံုးျဖတ္၍ မဲထည့္ၾကရမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စဥ္းစားဆင္ျခင္တိုင္းထြာ
ႏုိင္ေသာ ပညာရွိရန္လိုသည္။ အကယ္၍ ျပည္သူလူထုသည္ ပညာအဆင့္အတန္းျမင့္မားေနလွ်င္ ညစ္ပတ္ယုတ္မာေသာ
ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔သည္
လည္းေကာင္း၊
တာ၀န္မဲ့ေသာ
သတင္းစား
ဂ်ာနယ္တို႔သည္ လည္းေကာင္း၊ လွည့္ျဖားေသြးေဆာင္ျဖားေယာင္း၍ ရမည္မဟုတ္ေပ။ ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုး၏ အေျခခံဥပေဒသည္
အသိပညာျမင့္မားေနလွ်င္
လည္းေကာင္း၊
အေျခခံဥပေဒသည္လည္းေကာင္း
ျပင္ဆင္ရန္ခက္ခေ ဲ သာ ဖြ႔စ ဲ ည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု
ျပင္ဆင္ရန္
လြယ္ကူေသာ
အေၾကာင္းမဟုတ္သကဲ့သို႔
ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု
ႏွစ္ပါတီစနစ္ကို
သံုးသည္ျဖစ္ေစ၊
ပါတီအမ်ားစုကို အသံုးျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ တိုင္းျပည္တည္ျငိမ္၍ တိုးတက္ႏိုင္ေပသည္။ တိုင္းျပည္တျပည္၏ ေဖာ္ျပခဲ့ေပျပီး၊
တိုးတက္မႈသည္
တိုင္းသျပည္သားမ်ားအေပၚ၌သာ
တိုင္းသူျပည္သားတိုင္းသာ
သိရွိၾကသကဲ့သို႔
တိုင္းျပည္အတြက္
မိမိတို႔ရသင့္ရထိုက္ေသာ
၄င္းတို႔ထမ္းေဆာင္ရမည့္
သိရွိၾကမည္ဆိုလ်ွင္
ေကာင္းေသာစနစ္ႏွင့္
တိုင္းျပည္ဧကန္မုခ်
တိုးတက္ျငိမ္းခ်မ္းရေပမည္။
အဓိကတည္ရွိေၾကာင္း အခြင့္အေရးမ်ားကို
တာ၀န္ႏင ွ ၀ ့္ တၱရားမ်ားကို
ေကာင္းေသာေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ထို႔ေၾကာင့္
တိုင္းျပည္တျပည္
ရရွိကာ
ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏
အဓိကမ႑ိဳင္ျဖစ္ေသာ ျပည္သူလူထုကို ႏိုင္ငံေရးအသိတရား ျမင့္မားတိုးတက္ေအာင္ အစြမ္းကုန္ ေဆာင္ရြက္သင့္ေပသည္။
ဒုတိယလႊတ္ေတာ္ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံအမ်ာစုသည္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ခုထားရွိေသာ စနစ္ကိုအသံုးျပဳၾကသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ေပၚတူဂီ၊ ဖင္လန္၊
နယူဇီလန္ႏွင့္
အသံုးျပဳၾကသည္။
တူရကီႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ ပထမ
လႊတ္ေတာ္ကို
လႊတ္ေတာ္တစ္ခုတည္း ေရြးေကာက္
ထားေသာစနစ္ကို
တင္ေျမႇာက္ထားေသာ
ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္သာ ဖြဲ႔စည္းျပီး ဒုတိယလႊတ္ေတာ္ ဖြဲ႔စည္းၾကရာတြင္မူ တိုင္းျပည္ တစ္ျပည္ႏွင့္ တစ္ျပည္ မတူညီၾကေခ်။ ဒုတိယလႊတ္ေတာ္ ဖြဲ႔စည္းရာတြင္ … (၁) ေရြးေကာက္ပြဲ တင္ေျမႇာက္ျခင္းျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းျခင္း။ (၂) အာဏာပိုင္းအစိုးရက ခန္႔အပ္ျခင္းျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းျခင္း၊ (၃) မ်ိဳးရိုးဂုဏ္ေၾကာင့္ ဒုတိယ လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ အေမြဆက္ခံခင ြ ့္ရရွိျခင္း စသျဖင့္ သံုးမ်ိဳးသံုးစားရွိေပသည္။ အကယ္၍
လႊတ္ေတာ္သည္
ေရြးေကာက္ဖြဲ႔စည္းထားျခင္းမဟုတ္ပါက
ပထမလႊတ္ေတာ္
တန္ခိုး
မၾကီးေပ။ အေၾကာင္းမွာ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ မဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔ကတန္ခိုးၾကီးေနလွ်င္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေနမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ သို႔ရာတြင္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္လံုး ေရြးကာက္ဖြဲ႔စည္းထားပါမႈ ၄င္းလႊတ္ေတာ္တို႔၏ တန္ခိုးအာဏာ တူညီမႈ မတူညီမႈမွာ အေရးမၾကီးေပ။ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္စလံုးမွာ
ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္မ်ား
ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္
မည္သည့္လႊတ္ေတာ္က
တန္ခိုးၾကီးေနေသာ္လည္း
ဒီမိုကေရစီကို ဆန္႔က်င္ျခင္း ရွိလိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။
အထက္လႊတ္ေတာ္ဖြဲ႔စည္းနည္း ၁။ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အစိုးရလႊတ္ေတာ္ကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းၾကသည္။ ယင္းသို႔ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္လံုးကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ဖြဲ႔စည္းျခင္းေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္တစ္ခုတည္း ထားပါက ပို၍ေကာင္းမည္ဟု ထင္ျမင္ရသည္။ သို႔ရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ား၌ ၄င္းနည္းကို သံုးျခင္းျဖင့္
လႊတ္ေတာ္တစ္ခုတည္း
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ား၌
ထားျခင္းက
၄င္းနည္းကို
ပို၍ေကာင္းမည္ဟု
သံုးျခင္းျဖင့္
ထင္ျမင္ရသည္။သို႔ရာတြင္
ျပည္နယ္မ်ားမွ
ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္
ဗဟိုဥပေဒျပဳဌာန၌ ပါ၀င္ခင ြ ့္ ရရွိၾကေပသည္။ ဥပေဒျပဳဌာနတြင္ ျပည္နယ္မ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္ခင ြ ့္ရရွိေစရန္ ဒုတိယလႊတ္ေတာ္ကို ျပည္နယ္မ်ားမွ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ ဖြဲ႔စည္းထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂။
အထက္လႊတ္ေတာ္ကို
နည္းျဖစ္သည္။
၄င္းနည္းကို
ဒုတိယ
ဖြဲ႔စည္းနည္းမွာ
အသံုးျပဳျခင္းမွာ
အာဏာပိုင္က
လူနည္းစုႏွင့္
ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားေသာ
ပညာတတ္မ်ား
ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔တင ြ ္
လိုအပ္ေသာအခါတြင္ အသံုးျပဳသည္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တင ြ ္ ဤနည္းကို တျခားေသာနည္းမ်ားျဖင့္ တြဲလ်က္အသံုးျပဳၾကသည္။
ဥပမာ
အဂၤလန္တင ြ ္
အထက္လႊတ္ေတာ္ကို
သူေကာင္းမ်ိဳးမ်ားျဖင့္
ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ သို႔ရာတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႔က မည္သူ႔ကိုမဆို သူေကာင္းျပဳ၍ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္အျဖစ္ ရာသက္ပန္ ခန္႔အပ္ႏိုင္သည္။ ၃။ အထက္လႊတ္ေတာ္ကို ဖြဲ႔စည္းပံုတတိယနည္းမွာ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္အေမြခံယူေသာနည္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဤနည္းကို အသံုးျပဳေသာႏိုင္ငံ နည္းပါးသည္။ အဂၤလန္ႏွင့္ ဂ်ပန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံတင ြ ္သာ အသံုးျပဳ၏။ ေရွးအခါ
သမယကမူ
၄င္းတို႔ပါ၀င္သင့္
သူေကာင္းမ်ိဳးတို႔လည္းျဖစ္ၾကသည္။
ပါ၀င္ခဲ့ၾကရေပသည္။
ယင္းကဲ့သို႔
ထို႔ေၾကာင့္
အေျခအေနအရ
လႊတ္ေတာ္တင ြ ္ သူကာင္းမ်ိဳးမ်ားကို
လြတ္ေတာ္တင ြ ္ ပါ၀င္ခင ြ ့္ျပဳခဲ့ျခင္းမွ ဘိုးဘြားပိုင္အေမြဆက္ခံသကဲ့သို႔ သခင္ေနရာကို သားကဆက္ ခံခဲ့ျခငး္မ်ိဳးလည္း ရွိခဲ့သည္။ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား၏ အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ အထက္ေဖာ္ျပပါ နည္းသံုးမ်ိဳးအနက္မွ သင့္ေလ်ာ္ေသာ နည္းျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားၾကသည္ကို ေတြရရွိရေပမည္။ အခ်ိဳ ႔ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေရြးေကာက္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ပထမနည္း တစ္နည္းကိုသာ အသံုးျပဳေသာ္လည္း ျဗိတိသွ်ႏွင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေတြ႔ရွိရေပသည္။
နည္းသံုးမ်ိဳးစလံုးကိုပင္
အသံုးျပဳ၍
လႊတ္ေတာ္မ်ားဖြဲ႔စည္းထားၾကသည္ကို
ကမာၻ႔အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ား ဖြဲ႔စည္းပံု ကြဲျပားျခားနားသကဲ့သို႔ တန္ခိုးအာဏာမ်ားမွလည္း တူညီျခင္း မရွိေခ်။
တခ်ိဳ
႔ႏိုင္ငံမ်ားရွိ
အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ားသည္
ေအာက္လႊတ္ေတာ္မ်ားထက္
တန္ခိုးအာဏာၾကီးမားေသာ္လည္း တခ်ိဳ ႔ႏိုင္ငံမ်ားရွိ အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ားမွာမူ ၄င္းတို႔ႏိုင္ငံမ်ားရွိ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ေလာက္ တန္ခိုးမၾကီးၾကေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ ကမာၻ႔အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ား အေၾကာင္းကို ေလ့လာေသာအခါ ၄င္းလႊတ္ေတာ္မ်ားကို ဖြဲ႔စည္းနည္းမ်ားႏွင့္ ၄င္းလႊတ္ေတာ္တို႔၏ အာဏာမ်ားကို အဓိကထား၍ ေလ့လာသင့္သည္။
အေမရိကန္အထက္လႊတ္ေတာ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ အထက္လႊတ္ေတာ္ကို ဆီးနိတ္ (Senate) ဟူ၍ ေခၚဆိုသည္။ ျပည္နယ္ ၅၀ မွ တစ္နယ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂ ေယာက္က် ေစလႊတ္ဖြဲ႔စည္းထားေသာေၾကာင့္ စီးနိတ္အမတ္ေပါင္း ၁၀၀ ရွိသည္။ ျပည္နယ္တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာျပည္သူတို႔က တိုက္ရိုက္ေရြးေကာက္ ေစလႊတ္ေသာေၾကာင့္
၄င္းစီးနိတ္လႊတ္ေတာ္
အမတ္မ်ားႏွင့္
ျပည္နယ္အစိုးရတို႔
မည္ကဲ့သို႔မသက္ဆိုင္ေခ်။ စီးနိတ္အမတ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ႏိုင္ရန္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အနညး္ဆံုး ၉ ႏွစ္ရွိျပီး အသက္ ၃၀ ျပည့္ျပီးရမည္။
ထို႔ျပင္
စီးနိတ္အမတ္ေလာင္းတစ္ေယာက္သည္
၄င္းအေရြးခံမည့္
ျပည္နယ္တင ြ ္
အတည္က် ေနထိုင္သူျဖစ္ရမည္။ စီးနိတ္အမတ္ တစ္ေယာက္၏ အမတ္သက္တမ္းမွာ ၆ ႏွစ္ျဖစ္သည္။
အထက္လႊတ္ေတာ္၏ တန္ခိုးပါ၀ါ ပါ၀ါ အေမရိကန္စီးနိတ္ေခၚ
အထက္လႊတ္ေတာ္သည္
ကမာၻေပၚတြင္
ရွိၾကေသာ အထက္လႊတ္ေတာ္
မ်ားထဲ၌ တန္ခိုးအၾကီးဆံုးေသာ လႊတ္ေတာ္ျဖစ္သည္။ ၄င္းလႊတ္ေတာ္၏ တန္ခိုးအာဏာမ်ားမွာ ၁။ ဘ႑ာေရးဥပေဒၾကမ္းမွမပ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကဲ့သို႔ တင္သင ြ ္းႏိုင္သည္။ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို ပယ္ဖ်က္ခင ြ ့္ဟန္႔တားခြင့္ မရွိေသာ္လည္း ျဖစ္စြက္ခင ြ ့္ရွိသည္။ ၃။
အုပ္ခ်ဳ႔ပ္ေရးအာဏာလည္း
ရွိသည္။
သမၼတ
ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအတြက္
ရာထူးခန္႔ထားခ်က္မ်ားကို အတည္ျပဳရသည္။ ၄။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ
အတည္ျဖစ္သည္။
စာခ်ဳပ္မ်းသည္
ပထမကမာၻစ္အျပီး
စီးနိတ္လႊတ္ေတာ္
အတည္ျပဳမွသာလွ်င္
သမၼတ၀ိလ္ဆင္သည္
တရား၀င္
ဗာေဆးစ္ေျပျငိမ္းစာခ်ဳပ္ကို
ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာ္လည္း အထက္ လႊတ္ေတာ္က လက္မွတ္မထိုးသျဖင့္ မတည္မျဖစ္ခဲ့ေပ။
ဆီးနတ္လႊတ္ေတာ္သည္ ၄င္းတာ၀န္
၀တၱရားမ်ားကို
ေကာ္မတိေခၚအဖြဲ႔ငယ္ကေလးမ်ားဖြဲ႔စည္း၍
ေက်ျပြန္စြာ
ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေစရန္အတြက္
တာ၀န္ခေ ြဲ ၀
ေဆာင္ရြက္သည္။
၄င္းအဖြဲ႔ငယ္ကေလးမ်ားထဲမွ အေရးၾကီးေသာ အဖြဲ႔မ်ားမွာ (၁) ႏိုင္ငံျခားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးအဖြဲ႔ (၂) ဘ႑ာေတာ္သံုးစြေ ဲ ရးအဖြဲ႔ (၃) တရားစီရင္ေရးအဖြဲ႔ (၄) ၾကည္းတပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔ (၅) ေရတပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔တို႔ ျဖစ္သည္။ ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္သည္ အထက္ေဖာ္ျပပါ အဖြဲ႔မ်ားမွတဆင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္သည္ စီးနိတ္ေခၚ အထက္လႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္မရွိလွ်င္ မည္သည့္ကိစၥမွ မေဆာင္ရြက္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္ဆီးနိတ္သည္ ကမာၻေပၚရွိ အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ားထဲတင ြ ္ တန္ခိုးအၾကီးဆံုးျဖစ္သည္။ ယင္းကဲ့သို႔
တန္ခိုးၾကီးရျခင္းအေၾကာင္းမ်ားကို
ဆန္းစစ္ၾကည့္ပါက
ေအာက္ပါအတိုင္း
ေတြရရွိရေပသည္။
အေမရိကန္ ဆီးနိတ္မ်ားအေၾကာင္း အဂၤလန္ႏိုင္ငံတင ြ ္ လႊတ္ေတာ္ (၂) ခုရွိျပီး ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကို သာမန္တိုင္းရင္းသားမ်ားထဲမွ ေရြးေကာက္ ဖြဲ႔စည္းျပီး အထက္လႊတ္ေတာ္ (House of lords) ကိုမူ အထက္တန္းအလႊာမွ မူးမတ္၊ နယ္ပိုင္နယ္စားတို႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ အထက္တင ြ ္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း အထက္လႊတ္ေတာ္တို႔၏ ဖြဲ႔စည္းပံုမတူညီၾကသကဲ့သို႔ အဂၤလိပ္
၄င္းလႊတ္ေတာ္တို႔၏
အထက္လႊတ္ေတာ္
တန္ခိုးမွာလည္း
ဖြဲ႔စည္းပံုတို႔မွာ
ကြဲျပားျခားနားလ်က္ရွိသည္။
အေမရိကန္ဖြဲ႔စည္းပံုႏွင့္
မတူညီသည့္အျပင္
၄င္းလႊတ္ေတာ္ႏွစ္ခု၏ တန္ခိုးအာဏာမ်ား မတူညီေၾကာင္း ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ရွိရသည္။
အထက္လႊတ္ေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံု အထက္လႊတ္ေတာ္ကို ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ ၂ ပါး၊ ဂိုဏ္းအုပ္ ၂၄ ပါး၊ စေကာ့လူမ်ိဳး မူးမတ္ ၁၆ ေယာက္၊ အိုင္ယာလန္
လူမ်ိဳး အိုင္ယာလန္မူးမတ္ ၂၇
တျခားအေမြဆက္ခံခင ြ ့္ရရွိေသာ ျဗိတိသွ်အထက္ မ်ားျပားလာျခင္းပင္
မူးမတ္မ်ား၊
လႊတ္ေတာ္ႏွင့္
အခ်ိန္ၾကာေညာင္းသည္ႏွင့္ ျဖစ္သည္။
ေယက္ႏွင့္
စပ္လ်ဥ္းျပီး
အမွ် ယင္းသို႔
ျဗိတိသွ်
အိုင္ယာလန္ဂိုဏ္းအုပ္
ေျမပိုင္ရွင္ၾကီးမ်ားတို႔ျဖင့္ အထူးသတိျပဳရန္
ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ အခ်က္တစ္ခ်က္မွာ
အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား
အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ား
၄ ပါးတို႔ႏွင့္
တိုးတက္
တိုင္းတက္မ်ားျပားလာျခင္းပင္
ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ား မ်ားျပားရျခင္းအေၾကာင္းမွာ …
၁။ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေခတ္အသီးသီးတို႔တင ြ ္ အုပ္စိုးသြားေသာမင္းတို႔က ၄င္းတို႔စိတ္ၾကိဳက္သူမ်ားကို ေရြးခ်ယ္သူေကာင္းျပဳ၍ ခန္႔ထားျခင္းႏွင့္ … ၂။
အထက္လႊတ္ေတာ္မွ
သူေကာင္းမ်ိဳးအမတ္မ်ား၏
ေနရာကို
၄င္းတို႔၏
သးစဥ္ေျမးဆက္
အေမြဆက္ခံခင ြ ့္ရွိေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ အေၾကာင္း (၂) ခ်က္ေၾကာင့္ ျဗိတိသွ်အထက္လႊတ္ေတာ္သည္ အမတ္ေပါင္း ၇၅၀ ခန္႔
ရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ရာတြင္
ဥပေဒျပဳေရးကိစၥမ်ားႏွင့္
စပ္လ်ဥ္းျပီး
အထက္လႊတ္ေတာ္
တက္ေရာက္ရံုးထုိင္သည့္ အမတ္ဦးေရမွာမူ အမတ္ေပါင္း ၇၅၀ ခန္႔မွ်သာျဖစ္သည္။
ျဗိတိသွ်အထက္လႊတ္ေတာ္၏ အာဏာမ်ား ၁။ အယူခံရံုးခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။ ၂။ ဘ႑ာေရး ဥပေဒၾကမ္းမွအပ က်န္ဥပေဒၾကမ္းမ်ား တင္သင ြ ္းႏိုင္သည္။ ၃။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္၏ ဥပေဒျပဳခ်က္မ်ားကို ခ်က္ျခင္းအတည္မျဖစ္ေအာင္ အခ်ိန္ဆြဲထားႏိုင္ေသာ အာဏာရွိသည္။ ၁။
အထက္လႊတ္ေတာ္သည္
ေနာက္ဆံုးအယူခံတရားရံုးခ်ဳပ္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္
တရားစီရင္ေရး
တန္ခိုးအာဏာ ရွိသည္။ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဥပေဒျပဳေရးအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာႏွင့္ တရားစီရင္ေရးအာဏာမ်ားကို အျပန္အလွန္
တဌာနစီ
ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၾကသည္။
ခြေ ဲ ၀ေပးထားေသာ္လည္း
အထက္လႊတ္ေတာ္သည္
တစ္ဌာနကို
အယူခ၀ ံ င္ရာ
တစ္ဌာနခ်ဳပ္က ရံုးခ်ဳပ္ျဖစ္ျခင္းျဖင့္
ဥပေဒျပဳဌာနက တရားစီရင္ေရးဌာန၏ တန္ခိုးအာဏာကို တရားလြန္မျဖစ္ေစရန္ ထိန္းထားျခင္းမည္ ျဖစ္ေပသည္။ ၂။ အထက္လႊတ္ေတာ္သည္ ျပည္သူလူထု၏ မဲဆႏၵျဖင့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ဖြဲ႔စည္းထားျခင္း မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ဘ႑ာေရးႏွင့္ စပ္ဆိုင္ေသာ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို တင္သင ြ ္းခြင့္မရွိေသာ္လည္း၊ တျခားဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို
စတင္
တင္သင ြ ္းႏိုင္သည္။
ဘ႑ာေရးဥပေဒၾကမ္းကို
ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကသာ တင္သင ြ ္းႏိုင္သည္။ ၃။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ မတိင ု ္မီကမူ အထက္လႊတ္ေတာ္၌ ေအာက္လႊတ္ေတာ္၏ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို လံုး၀ ပါယ္ခ်ႏိုင္ေသာ
ဗီဒို
(Veto)
ျပင္းထန္အရွိန္ရလာမႈေၾကာင့္
အာဏာ ၁၉၁၁
ရရွိခဲ့သည္။ ခုႏွစ္ႏွင့္
သို႔ရာတြင္
၁၉၄၇
ခုႏွစ္
ဒီမိုကေရစီ
ေရစီးေၾကာင္း၏
ပါလီမက္အက္ဥပေဒမ်ားႏွင့္
အထက္လႊတ္ေတာ္၏ ဗီဒိုအာဏာေက်ာက္ေဆာင္ ေက်ာက္ခဲမ်ားက ေခ်ဖ်က္ခဲ့သည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ အထက္လႊတ္ေတာ္တင ြ ္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္၏ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို တစ္ႏွစ္တာမ်ွ ဆိုင္းငံ့ထားႏိုင္ေသာ အခ်ိန္ဆြဲႏိုင္သည့္ အာဏာမွ်သာရွိေတာ့သည္။
ျဗိတိသွ်အထက္လႊတ္ေတာ္သည္ ဟန္႔တားႏိုင္ေသာ
ယင္းကဲ့သို႔
ဗီဒိုအာဏာျဖင့္
တန္ခိုးအာဏာက်ဆင္းေသာ္လည္း
ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွ
ေပးပို႔လိုက္ေသာ
တစ္ႏွစ္တာ ဥပေဒၾကမ္းကို
တစ္ႏွစ္တာမွ် ဟန္႔တားထားစဥ္အတြင္း ေအာက္လႊတ္ေတာ္၌ အေျပာင္းအလဲ ရွိႏိုင္သည္။ ယင္းသို႔ ေျပာင္းအလဲရွိပါက
ဥပေဒၾကမ္းပ်က္ႏိုင္သည္။
တစ္ႏွစ္တာ
ဟန္႔တားထားခ်ိန္အတြင္း
လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း ကုန္ဆံုးသြားလွ်င္လည္း ၄င္းဥပေဒၾကမ္း ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
ျဗိတိသွ်အထက္လႊတ္ေတာ္၏
ဟန္႔တားႏိုင္ခင ြ ့္
တန္ခိုးထက္ျမက္ေသာ အာဏာတစ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေပသည္။
ဗီဒိုအာဏာသည္
လြန္စြာ
Related Documents
Pyi Thu Hlut Taw
June 2020 2
Nay Pyi Taw ( Capital Of Burma ) Poem
April 2020 3
Taw
July 2020 8
Pyi Pyay
December 2019 1
Taw
May 2020 19