1st Meeting of the Partners of MeSFiDE Project Palermo, July 2006
1
Το ψάρεμα στην Αρχαιότητα
Οι Αρχαίοι Έλληνες έμαθαν αρκετά νωρίς να εκτιμούν την θάλασσα και τα αλιεύματά της. Επιδόθηκαν εντατικά στο ψάρεμα και σε κάθε δραστηριότητα που σχετιζόταν με την επεξεργασία και διατήρηση του ψαριού, όπως και στην ιχθυοκαλλιέργεια.
Fishing in Antiquity
The Ancient Greeks learned early enough to appreciate the sea and the fish catches. They were intensively occupied with fishing and in each activity that was related with 2
Αρχικά το ψάρεμα δεν θεωρούνταν επάγγελμα αλλά ταπεινή απασχόληση. Ο ψαράς έστω κι αν ψάρευε για διασκέδαση θεωρούνταν άτομο αδύναμο και ανάξιο. Initially, fishing was not considered as a profession but as a humble occupation. A fisherman even if he fished for amusement, was considered feeble and unworthy. 3
Περιγραφή Υφιστάμενης Κατάστασης
Ο αριθμός των οργανισμών που ζουν α) Σε παγκόσμιο επίπεδο στους ωκεανούς εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 178.000 είδη. Ο αριθμός αυτός αυξάνεται καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται και επιτρέπει την εξερεύνηση στα μεγάλα βάθη. Description of Existing Situation a) In world level The number of organisms that live in the oceans is appreciated that exceeds the 178.000 species. This number has been increased since the technology has started
4
Άγνωστα είδη ανακαλύπτονται ενώ άλλα θαλάσσια είδη έχουν χαθεί για πάντα. Αιτία για άλλη μια φορά ο άνθρωπος: υπεραλίευση, ρύπανση, φαλαινοθηρία. Unknown species are discovered while other species have been lost for ever. The cause for all these, one more time, the man : over fishing, pollution, whale fishing.
5
Σήμερα είναι πια γνωστό ότι οι δυνατότητες των ωκεανών δεν είναι απεριόριστες. Οι θαλάσσιοι οικολόγοι πιστεύουν ότι η μεγαλύτερη απειλή είναι η υπερβολική εκμετάλλευση. Σε αυτόν τον αιώνα είναι δυνατόν να δούμε τεράστια αποθέματα μεδουσών να αντικαθιστούν τα ψάρια που καταναλώνουμε. It is known today, that the potentialities of the oceans are not unlimited. The marine ecologists believe that the bigger threat is the excessive exploitation. In this century, it is possible for us to see enormous reserves of jelly fish, replacing the fish that we consume. 6
β) Σε ευρωπαϊκό επίπεδο Η Ε.Ε. είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός αλιευτικών προϊόντων στον κόσμο. Περισσότεροι από μισό εκατομμύριο άνθρωποι εργάζονται στον κλάδο της αλιείας της Ευρώπης. b) In European level The EU is the third bigger producer of piscatorial products in the world. More than half million people are working in the sector of European fishery.
7
Η μέση κατανάλωση ψαριών στην Ε.Ε. ανέρχεται σχεδόν σε 25 kg/κεφαλή ετησίως, ποσότητα μεγαλύτερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο των 16kg/κεφαλή ετησίως. Ο τομέας της αλιείας της Ε.Ε. αποτελεί βασική πηγή απασχόλησης και τροφίμων. The middle consumption of fish in the EU is almost 25 kg / per head annually, quantity bigger than the world’s average of 16 kg /per head. The sector of EU fishery constitutes basic source of employment and food.
8
γ) Σε εθνικό επίπεδο Τα ιχθυαποθέματα της χώρας και τα θαλάσσια οικοσυστήματα βρίσκονται σε δραματικά επίπεδα. Η επιστημονική κοινότητα επισημαίνει τον κίνδυνο της υπεραλίευσης από την συνδυασμένη πίεση όλων των εργαλείων στα αποθέματα.
c) In national level The fish reserves of the country and the marine ecosystems are in dramatic levels. The scientific community points out the danger of over fishing from the combined 9 pressure of all tools to the reserves.
Επισημαίνει επίσης ότι με την υπεραλίευση καταδικάζουμε σε αφανισμό τον ασθενέστερο κλάδο της οικονομικής δραστηριότητας, την παράκτια αλιεία. Οι παραδοσιακοί ψαράδες και οι ιδιοκτήτες των βιομηχανικών αλιευτικών εργαλείων ερίζουν πάνω από τους τελευταίους ψαρότοπους και ο κίνδυνος να μην υπάρχουν στο άμεσο μέλλον ελληνικά ψάρια είναι μεγαλύτερος από ποτέ. It points out also that with over fishing we condemn in annihilation the weakest sector of economic activity, the coastal fishery. The traditional fishermen and the householders of industrial piscatorial tools, dispute above the last fisheries and the danger to not exist, in the near future, Greek fish, is bigger than ever.
10
Η παράκτια αλιεία έχει και πρέπει να έχει μέλλον τόσο για τους αλιείς όσο και για τις κοινωνίες που ζουν σε παράκτιες περιοχές. Οι κοινωνίες των παράκτιων αλιέων προσφέρουν μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας σε περιοχές όπου δεν υπάρχει καμιά άλλη αξιόλογη οικονομική δραστηριότητα. The coastal fishery has and it should have future not only for the fishermen but also for the societies that live in coastal regions. The societies of coastal fishermen offer a big number of jobs in regions where 11 no other significant economic activity
Η νομοθεσία για την αλιεία πρέπει να είναι ευαίσθητη στις ανάγκες και στα προβλήματα των μικρών αλιέων, να τους βοηθά και να τους στηρίζει. The fishery legislation should be sensitive to the needs and to the problems of fishermen, to help and support them. 12
δ) Σε επίπεδο Κρήτης Η Κρήτη βρίσκεται σε μια από τις πλέον ολιγοτροφικές ζώνες του πλανήτη. Παράλληλα σαν βασικός τουριστικός προορισμός βρίσκεται συνεχώς υπό την πίεση της ζήτησης αλιευτικών προϊόντων.
d) In Crete level Crete is located in one of the poorest areas of the planet, as it concerns the fish existence. At the same time, Crete as a main tourist destination is under constant pressure of demand of piscatorial 13 products.
Οι ποσότητες οι οποίες παράγονται τοπικά αλιεύονται μέχρι εξάντλησης από όλα τα εργαλεία τόσο της επαγγελματικής όσο και της ερασιτεχνικής αλιείας. Παράλληλα η πλημμελής αστυνόμευση αφήνει χώρο στην παράνομη και καταστροφική, ως προς τις μεθόδους αλιεία, επιτείνοντας ακόμη περισσότερο το πρόβλημα. The quantities that are produced locally are fished up to exhaustion by all fishery tools, both professional and amateur. At the same time the insufficient police presence leaves space in illegal and devastating fishery, as it concerns the methods, heightening that way the
14
Οι ποσότητες των ψαριών έχουν αρχίσει να μειώνονται επικίνδυνα στην Κρητική υφαλοκρηπίδα, με αποτέλεσμα πολλοί ψαράδες να εγκαταλείπουν το επάγγελμά τους αφού πλέον δεν τους επιτρέπει να ζήσουν αξιοπρεπώς. Οι μαζικές αιτήσεις απόσυρσης σκαφών με επιδότηση από Ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα πιστοποιεί την σοβαρότητα του προβλήματος. The fish quantities have begun to decrease dangerously in the Cretan shelf, with result lots of fishermen to abandon their profession as they can not live 15
Τα προβλήματα της ελληνικής αλιείας: Ανεπαρκής αστυνόμευση Η ψήφιση του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 1626/94 επεχείρησε να διαχωρίσει τον χώρο δράσης των συρόμενων από τα στατικά εργαλεία.
The problems of Greek fishery: presence
Insufficient police
The voting of European Regulation 1626/94
16
Παρόλο που ο κανονισμός ψηφίστηκε το 1994 και έχει εφαρμοστεί με καθυστέρηση έξη ετών, στην Ελλάδα τα αποτελέσματα είναι πενιχρά. Αιτία θεωρείται η ανεπαρκής αστυνόμευση των 15.000 χιλιομέτρων της ελληνικής ακτογραμμής. Even though the regulation was voted in 1994 and has been applied with a delay of six years, the results in Greece are meagre. The cause for this is considered to be the insufficient police presence at the 15.000 17 kilometres of Greek coastline.
Υπομεγέθη αλιεύματα Παρόλο που η εθνική αλλά και Κοινοτική νομοθεσία καθορίζει και το ελάχιστο επιτρεπόμενο αλιεύσιμο μέγεθος στα διάφορα είδη αλιευμάτων, εξακολουθούν να αλιεύονται υπομεγέθη ψάρια. Ο έλεγχος της εφαρμογή του μέτρου είναι πλημμελής ή ανύπαρκτος. Smaller in size fish catches Even if the national as well as the Community legislations determine the minimal allowed size in the various goods 18
Ερασιτεχνική αλιεία Η ερασιτεχνική αλιεία στην Ελλάδα παίζει σημαντικό ρόλο στην μείωση του αποθέματος ορισμένων ψαριών που αποτελούν τον στόχο της. Παρά το γεγονός ότι η νομοθεσία είναι ιδιαίτερα αυστηρή, δεν έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα γιατί και πάλι ο έλεγχος της εφαρμογής της είναι δύσκολος. Amateur fishery The amateur fishery in Greece plays an important role in the reduction of reserve of certain fishes which constitute its objective. Despite the fact that the legislation is 19 particularly strict, it does not have the
Ανεπαρκής αστυνόμευση
Ο έλεγχος της αλιευτικής δραστηριότητας από την πλευρά της αστυνόμευσης γίνεται από τα λιμεναρχεία τα οποία διαθέτουν εξοπλισμό πλωτά μέσα. Η αδυναμία επαρκούς αστυνόμευσης της αλιείας οφείλεται στους εξής λόγους:
presence
Insufficient police
The control of piscatorial activity from the side of policing comes from the Port Authorities which have navigable means as equipment. The weakness of sufficient policing of fishery is owed in the following reasons: 20
Στο μεγάλο μέγεθος της ακτογραμμής (15.00 Km) Στον μεγάλο αριθμό των νησιών και βραχονησίδων (3.000) Στην παράλληλη αστυνόμευση της εγκληματικότητας (διακίνηση ναρκωτικών, λαθρομετανάστευση, λαθρεμπόριο κλπ..) In the big size of the coastlines (15.00 Km) In the big number of islands and rocky islands (3.000) In the parallel policing of criminality
21
Τα προβλήματα των ψαράδων
Η σημαντική μείωση των αλιευτικών εκφορτώσεων από τα εγχώρια σκάφη, η οποία προκαλεί αύξηση των τιμών των εγχώριων αλιευμάτων.
fishermen
The problems of
The important reduction of piscatorial unloadings by the domestic ships, that causes increase of prices of domestic fish catches.
22
Η εισαγωγή αλιευμάτων τα οποία διακινούνται παράνομα σαν εγχώρια στην αγορά. Η καταστροφή των αλιευτικών εργαλείων από τα δελφίνια και τις φώκιες Η κατακόρυφη αύξηση του κόστους λόγω καυσίμων The import of fish catches which is transported illegally in the market as domestic The destruction of piscatorial tools by the dolphins and monk seals The vertical increase of cost because of
23
Το πρόβλημα της διακίνηση των αλιευμάτων Η δυσκολία της διακίνησης των αλιευμάτων αποτελεί πάγιο πρόβλημα των ψαράδων. Η διακίνηση των αλιευμάτων απαιτεί ταχείες διαδικασίες υπό άριστες υγειονομικές συνθήκες.
The problem of distributing fish catches The difficulty in distributing fish catches constitutes a constant problem for the fishermen. The distribution of fish catches requires rapid processes under most
24
Όμως ο τόπος παραγωγής των αλιευμάτων είναι συνήθως πολύ μακριά από τα κέντρα της κατανάλωσης. Αυτό αυξάνει το κόστος του προϊόντος και υποβαθμίζει την ποιότητά του με αποτέλεσμα την αύξηση του συνολικού κόστους της εκμετάλλευσης. However, the place of production of fish catches is usually very far from the centres of consumption. This increases the product’s cost and degrades its quality, which has as a result the increase of total cost of exploitation. 25
Τα περιβαλλοντικά προβλήματα Εκτός από την υπεραλίευση, η ανθρωπογενής δράση στο περιβάλλον επηρεάζει δυσμενώς την αλιεία και The environmental ιδιαίτερα την παράκτια. Οι κυριότερες problems αρνητικές δράσεις είναι: Apart from the over fishing, the anthropogenic action in the environment influences unfavourably the fishery and the coastal fishery in particular. The most negative actions are: 26
Η καταστροφή των ενδιαιτημάτων από τα συρόμενα εργαλεία. Η διαταραχή της τροφικής αλυσίδας από τη χημική ρύπανση των θαλασσών. Η διαταραχή της τροφικής αλυσίδας από την μονό-πλευρη αλιευτική πίεση σε ένα από τα είδη που αποτελεί τροφή για το αμέσως επόμενο. The destruction of dwellings from the sliding tools. The disturbance of food chain by the chemical pollution of seas The disturbance of food chain from the 27
Τι μπορεί να γίνει μακροπρόθεσμα
Ευαισθητοποίηση του κοινού προς το θαλάσσιο περιβάλλον και σωστή ενημέρωση των καταναλωτών, ως προς την τροφική αξία των αλιευμάτων και ανεξάρτητα από την εμπορική τους αξία.
What can be done in the long run
Sensitization of the public about the marine environment and correct briefing of consumers, as far as the nutritional value of fish catches is concerned and
28
Δημιουργία σχολών αλιείας για την ανάπτυξη αυτής μέσω της εκπαίδευσης και της κατάρτισης των ενδιαφερομένων μιας νέα αλιευτικής νοοτροπίας που θα αναδεικνύει τη σημασία του οικοσυστήματος στην πρόοδο της αλιείας.
Creation of faculties of fishery for its growth via the education and the training of everyone interested about a new piscatorial mentality that will spotlight the importance of the ecosystem in the progress of fishery. 29
Χρηματοδότηση και διεξαγωγή νέων μελετών – ερευνών που να πιστοποιούν την σημερινή κατάσταση των αλιευμάτων. Να δοθεί πρόσβαση στους αλιείς στη διαδικασία διαμόρφωσης πολιτικής για ένα ρεαλιστικότερο και πιο εφαρμόσιμο σύστημα. Financing and conduct of new studies – researches which can certify the current situation of fish catches. Access in the process of configuration of policy can be given to the fishermen for a
30
Τι μπορεί να γίνει μεσοπρόθεσμα
Καθορισμός ζωνών απόλυτης προστασίας όπου θα υπάρχει πλήρης απαγόρευση κάθε μορφής αλιείας προκειμένου να δημιουργηθούν πηγές βιολογικών εφεδρειών.
What can become in the mid-term
Determination of areas of absolute protection where there will be absolute prohibition of each form of fishery, in order 31 to create sources of biological reserves.
Περιορισμός της αλιευτικής προσπάθειας στον ευαίσθητο χρόνο αναπαραγωγής των ειδών στόχων κάθε αλιείας. Ανάπτυξη υποδομών και νομικού πλαισίου που θα επιτρέψει την ανάπτυξη αλιευτικού τουρισμού. Restriction of piscatorial effort during the sensitive time of each fishery’s reproduction of target species. Growth of infrastructures and legal frame which will allow the growth of piscatorial tourism
32
Τι μπορεί να γίνει άμεσα
Ενίσχυση των μέτρων αστυνόμευσης και ελέγχου της παράνομης αλιείας. Προώθηση χρήσης επιλεκτικών αλιευτικών εργαλείων και νέων τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον.
What can be done immediately
Enhancement of policing measures and of illegal fishery control. The encouragement of using selective piscatorial tools and new technologies 33
Καθορισμός αποζημιώσεων για ζημιές που προκαλούνται σε αλιευτικά εργαλεία από προστατευόμενα είδη.
Determination of compensations for damages that are caused to piscatorial tools by protected species.
34
Τι μπορεί να γίνει παράλληλα
Εντατική διερεύνηση ανάπτυξης στον ιχθυοκαλλιεργειών με δομικών προβλημάτων.
νέων τομέα επίλυση
οδών των των
What can be done simultaneously
Intensive investigation of new roads of growth in the sector of fish breeding with the resolution of structural problems. 35
Καλλιέργεια νέων εμπορικών ειδών, εδώδιμων και μη. Ανάπτυξη της ιχθυοκαλλιέργειας ανοιχτής θάλασσας. Ανάπτυξη της καλλιέργειας υδρόβιων οργανισμών π.χ. φυκιών κλπ. που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή φαρμακευτικών προϊόντων. Culture of new commercial types, eatable or not Growth of open sea pisciculture Growth of culture of aquatic organisms e.g. seaweed etc that can be used in the preparation of pharmaceutical products.
36
Παραδοτέα Νομαρχίας Ηρακλείου
Name of the Partner
Νομαρχί α Ηρακλεί ου
Action No
Ddeliverables
Start (mm/yy)
End (mm/yy )
Cost (in EUR)
1
2
Συνάντηση. Συμφωνία πάνω στα οικονομικά. Σχεδιασμός της επιτροπής Αξιολόγησης. Έκθεση.
11/05
11/05
12.500
2
1
Έκθεση. Συλλογή δεδομένων.
02/06
03/07
4.500
2
2
02/06
03/07
4.500
2
3
Έκθεση. Συλλογή δεδομένων.
02/06
03/07
4.500
2
4
Έκθεση. Συλλογή δεδομένων.
02/06
03/07
4.500
2
5
Έκθεση. Συλλογή δεδομένων.
02/06
03/07
4.500
2
6
Έκθεση. Συλλογή δεδομένων.
02/06
03/07
4.500
3
2
Ερωτηματολόγιο
06/06
09/07
7.000
3
3
06/06
10/06
4.500
3
4
Workshop. Έκθεση. Συλλογή δεδομένων.
06/06
06/06
18.000
3
5
Διανεμόμενα έντυπα, εκπαιδευτικά/πληροφοριακά πρότυπα, εκπαιδευτικές σημειώσεις.
07/06
08/06
5.000
3
6
Έκθεση.
09/06
11/06
3.500
3
8
Ερωτηματολόγιο. Έκθεση. Συλλογή δεδομένων.
02/07
05/07
8.000
3
9
Φυλλάδια.
05/06
09/07
7.000
4
3
Διανεμόμενα έντυπα, εκπαιδευτικά/πληροφοριακά πρότυπα, εκπαιδευτικές σημειώσεις.
07/06
07/06
7.500
4
4
Εγχειρίδιο. Έκθεση. Συλλογή δεδομένων.
07/06
08/06
8.180
4
5
Έκθεση.
08/06
09/06
3.000
4
8
Εγχειρίδιο.
09/06
09/07
5.000
5
1
Φυλλάδια. Διαφημιστικό υλικό.
09/07
11/07
5.000
5
4
Εγχειρίδιο. Φυλλάδια, CD-ROMs, posters, διανεμόμενο υλικό, graphics, photos, films.
12/07
12/07
7.000
6
1
Έκθεση.
06/05
12/07
4.000
Workpackage No
Έκθεση. Συλλογή δεδομένων.
Έκθεση. Συλλογή δεδομένων.
37
DELIVERABLES of Heraklion Prefecture Authority Name of the Partner
Heraklion Prefecture Authority (Greece)
Workpackage No
Action No
Ddeliverables
Start (mm/yy)
End (mm/yy)
Cost (in EUR)
1
2
Meeting. Agreement on Financial question. Designation of Evaluating Commission. Report.
11/05
11/05
12.500
2
1
Report. Database collection.
02/06
03/07
4.500
2
2
02/06
03/07
4.500
2
3
Report. Database collection.
02/06
03/07
4.500
2
4
Report. Database collection.
02/06
03/07
4.500
2
5
Report. Database collection
02/06
03/07
4.500
2
6
Report. Database collection.
02/06
03/07
4.500
3
2
Questionnaire.
06/06
09/07
7.000
3
3
06/06
10/06
4.500
3
4
Workshop. Report. Database collection
06/06
06/06
18.000
3
5
Handouts, training/information modules, teaching notes.
07/06
08/06
5.000
3
6
Report.
09/06
11/06
3.500
3
8
Questionnaire. Report. Database collection.
02/07
05/07
8.000
3
9
Brochures.
05/06
09/07
7.000
4
3
Handouts, training/information modules, teaching notes.
07/06
07/06
7.500
4
4
Manual. Report. Database collection.
07/06
08/06
8.180
4
5
Report.
08/06
09/06
3.000
4
8
Manual.
09/06
09/07
5.000
5
1
Leaflets. Advertising material.
09/07
11/07
5.000
5
4
Manual. Brochures, CD-ROMs, leaflets, posters, handouts, graphics, photos, films.
12/07
12/07
7.000
6
1
Reports.
06/05
12/07
4.000
Report. Database collection.
Report. Database collection.
38
Συντονισμός του έργου σε τοπικό επίπεδο
Πιλοτική Επιτροπή
Επιτροπή παρακολούθησης & υλοποίησης του έργου
Συντονιστής Επόπτης Οικονομικός υπόλογος
Συμβουλευτική Επιτροπή
Φορείς του δημοσίου που εμπλέκονται Επιχειρηματικό κοινό (ψαράδες)
Εκπρόσωποι Υπουργείων
39
Project co-ordination in local level
Piloting committee
Observation committee and project materialization
Coordinator supervisor, Economic liable
Advisory committee
State institutions that are involved Enterprising public (fishermen) Ministries’ representatives
40
41
42
Ευχαριστούμε για Thank you for την προσοχή σας your attention
George Kypriotakis
43