Opbouw Zs-1

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

Inleiding

Hoe zijn zuivere stoffen opgebouwd ???

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

1. Het molecuulmodel Alle lichamen kan je in kleinere delen verdelen!

Stoffen kan je onderverdelen in deeltjes die te klein zijn om met een microscoop waar te nemen.

Alle zuivere stoffen bestaan uit uiterst kleine deeltjes, moleculen genoemd. Een zuivere stof bevat slechts één soort moleculen.

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

1. Het molecuulmodel

zout = zuivere stof molecule = NaCl

water = zuivere stof molecule = H2O

Hoe worden moleculen voorgesteld? atoom 1 molecule H2O

schematische voorstelling van de moleculen water

Moleculen stellen we schematisch voor door bolletjes. We beelden niet de werkelijkheid af!

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

2. Soorten zuivere stoffen ✔ Ontleding van stoffen => ANALYSE

→

Ontleding van suiker door thermolyse de ontleding van een samengestelde stof d.m.v. warmte

→

Ontleding van water door elektrolyse de ontleding van een samengestelde stof d.m.v. elektriciteit

→

Ontleding van zilverchloride door fotolyse de ontleding van een samengestelde stof d.m.v. licht

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

2. Soorten zuivere stoffen

→

Besluit uit deze experimenten: suiker

→

water

→ waterstofgas en zuurstofgas

koolstof en water

zilverchloride

→ zilver en chloorgas

Er bestaan twee soorten zuivere stoffen: - samengestelde zuivere stoffen deze kan je ontleden in enkelvoudige stoffen door toevoeging van energie - enkelvoudige zuivere zuivere stoffen

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

2. Soorten zuivere stoffen ✔ Verbinding van stoffen => SYNTHESE

→

Synthese van water waterstofgas laten reageren met zuurstofgas (vlam) -> vorming van waterdamp tegen de proefbuis

→

Synthese van zinkdijodide -> niet kennen

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

3. Verfijning van het molecuulmodel -> atoommodel ✔ reactie

synthese enkelvoudige stof 1 + enkelvoudige stof 2

samengestelde stof

analyse

vb: H2 (waterstofgas)

+ O2 (zuurstofgas)

H2O (water)

Met het molecuulmodel valt dit niet te verklaren.

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

3. Verfijning van het molecuulmodel -> atoommodel ✔ Ontleding van water Water kan worden ontleed in zuurstofgas en in waterstofgas

Verklaar: tijdens de elektrolyse van water werd er dubbel zoveel waterstofgas dan zuurstofgas.

waterstofatoom zuurstofatoom waterstofatoom

Moleculen zijn opgebouwd uit atomen - enkelvoudige stoffen -> dezelfde atomen - samengestelde stoffen -> verschillende atomen De atomen zelf zijn niet meer verder te ontleden

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

4. Atoomsoorten (chemische elementen) Animatie op http://www.privatehand.com/flash/elements.html meer dan 100 atoomsoorten: - 92 natuurlijke - ongeveer 15 man-made elementen

bouwsteentjes voor enkelvoudige en samengestelde stoffen

Atomen zijn de kleinst mogelijke deeltjes waaruit de stof is opgebouwd. Het zijn de bouwstenen voor enkelvoudige en samengestelde stoffen.

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

6. Chemisch tekenschrift ✔ Symbolen van de elementen soms voorgesteld door 1 letter, soms door 2

Na

tweede letter = kleine letter eerste letter = hoofdletter

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

6. Chemisch tekenschrift ✔ Metalen Aluminium

Lithium

Barium

Lood

Beryllium

Magnesium

Cadmium

Mangaan

Calcium Chroom Francium Goud

(Aurum)

Ijzer

(Ferrum)

(Plumbum)

Natrium Nikkel Platina Plutonium

Kalium

Tin

Kobalt (Cobalt)

Uraan

Koper

(Cuprum)

Zilver

Kwik

(Hydrargyrum)

Zink

(Stannum) (Aregentum)

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

6. Chemisch tekenschrift ✔ Niet-metalen

✔ Edelgassen

Antimoon (Stibium)

Argon

Arseen

Helium

(Arsenicum)

Boor

Krypton

Broom

Neon

Chloor

Radon

Fluor Fosfor

(Phosphorus)

Jood

(Iodium)

Koolstof

(Carboneum)

Silicium Stikstof

(Nitrogenium)

Waterstof (Hydrogenium) Zuurstof

(Oxigenium)

Zwavel

(Sulphur)

Xenon

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

6. Chemisch tekenschrift ✔ Formules van zuivere stoffen Symbool -> stelt 1 element voor, maar 1 atoom van dat element door combinatie de inwendige bouw symbolisch weergeven Brutoformule -> samenstelling van één molecule in de gastoestand ▪ Algemene brutoformule van enkelvoudige stof

EX

symbool element

vb. N2

N

N

index

▪ Algemene brutoformule van samengestelde stof

EXE'Y

symbolen elementen indices

vb. H2O

H

H O