OÂng giaø vaø bieån caû Ernet Hemingway I-Taùc giaû Ernet Hemingway(1899-1961) -Laø nhaø vaên Mó, sinh taïi moät thaønh phoá nhoû ngoaïi vi Chicago,bang Ilinoi,trong moät gia ñình khaù giaû,trí thöùc. -Moät cuoäc ñôøi baõo taùp,moät caây buùt xoâng xaùo khoâng bieát meät moûi:luoân luoân di ñoäng,thích phieâu löu maïo hieåm,thích thieân nhieân hoang daïi,luoân coù maët ôû nhöõng ñieåm noùng, ham meâ theå thao,saên baén,caâu caù.Tham gia haàu heát caùc cuoäc chieán tranh lôùn cuûa theá kæ(ñaïi chieánI,II, choáng phaùt xít TBN),luoân ñoái laäp vôùi chieán tranh vaø neàn vaên minh coâng nghieäp hôïm hónh,löøa doái taäp trung ôû nhöõng thaønh phoá lôùn. -Laø nhaø baùo,nhaø vaên soáng vaø vieát maõnh lieät, noùng hoåi tính thôøi söï,töôi roùi cuoäc soáng maø vaãn tróu naëng öu tö,traên trôû. -Thaønh coâng keát tinh ôû truyeän ngaén vaø tieåu thuyeát. +Tieåu thuyeát*:Oâng giaø vaø bieån caû-1952,ñöôïc giaûi Pulitde 1953, giaûi Nobel 1954. *Giaõ töø vuõ khí,Maët trôøi vaãn moïc,Chuoâng nguyeän hoàn ai… +Truyeän vöøa:Tuyeát treân ñænh Kilimangiaro, Haïnh phuùc ngaén nguûi cuûa Franxis Macombo… +Nhieàu tuyeån taäp truyeän ngaén.( Sau khi oâng maát,ngöôøi ta phaùt hieän oâng coøn kí göûi 22kg baûn thaûo ôû thö vieän Gioân Ken nôdi). -Taùc phaåm cuûa oâng thaém ñöôïm tình yeâu ñoái vôùi nhöõng gì phieâu löu maïo hieåm vaø laø lôøi coå vuõ chaân thaønh noàng nhieät ñoái vôùi nhöõng ai bieát kieân trì phaán ñaáu cho quyeàn lôïi chính ñaùng cuûa con ngöôøi. H.mong muoán “vieát moät aùng vaên xuoâi ñôn giaûn vaø trung thöïc veà con ngöôøi”. -Laø ngöôøi ñeà xöôùng nguyeân lí”TBT”,theå hieän moät caùch hình aûnh yeâu caàu ñoái vôùi moät TPVH: nhaø vaên khoâng tröïc tieáp coâng khai phaùt ngoân cho yù töôûng cuûa mình,maø phaûi xaây döïng ñöôïc nhöõng hình töôïng coù nhieàu söùc gôïi ñeå moãi ngöôøi ñoïc töï hieåu,töï ruùt ra phaàn aån yù.Moät trong nhöõng bieän phaùp chuû yeáu ñeå theå hieän nguyeân lí treân laø ñoäc thoaïi noäi taâm keát hôïp vieäc duøng caùc aån duï,caùc bieåu töôïng.
II.Taùc phaåm”Oâng giaø vaø bieån caû”
Truyeän keå veà chuyeán ñi bieån lòch söû cuûa oâng laõo ñaùnh caù Xanchiago.Sau ngoùt 3 ngaøy ñeâm roøng raõ ,moät mình vaät loän ñeán kieät söùc vôùi con caù kieám khoång loà hung haõn, tính khí kì quaëc ,oâng laõo ñaõ khuaát phuïc ñöôïc noù,giong veà.Doïc ñöôøng,ñeå baûo veä noù,oâng ñaõ phaûi taû xung höõu ñoät vôùi luõ caù maäp ñoâng ñaûo,döõ tôïn vaø phaøm aên. Cuoái cuøng, oâng laõo caäp beán,toaøn thaân beát maùu, keøm theo maïn thuyeàn laø boä xöông caù to töôùng vaø trô truïi. Taùc phaåm “OG vaøBC” laø “Baûn huøng ca, ca ngôïi con ngöôøi vaø söùc lao ñoäng cuûa con ngöôøi.Taùc phaåm cuõng toaùt leân loøng thöông caûm vaø yeâu thöông voâ bôø beán cuûa nhaø vaên ñoái vôùi nhöõng con ngöôøi ngheøo khoå.” III.Ñoaïn trích”Ñöông ñaàu vôùi ñaøn caù döõ” 1.Vò trí:gaàn cuoái TP”OG vaø BC” 2.Phaân tích:
a.Cuoäc chieán voâ voïng cuûa oâng laõo ñaùnh caù. -Hoaøn caûnh:thaät bi ñaùt. Giöõa ñaïi döông bao la, moät beân laø ñaøn caù maäp döõ doäi,moät beân laø oâng laõo 74 tuoåi ñaõ meät laû. -Theå traïng: toaøn thaân teâ cöùng, nhöùc nhoái, khaép cô theå xaây xaùt vì vöøa traûi qua cuoäc vaät loän döõ doäi vôùi con caù kieám khoång loà ñeå ñaâm cheát noù vaø giong noù vaøo bôø. - Thôøi gian: chieán ñaáu vaøo luùc nöûa ñeâm. Caùi giaù laïnh ban ñeâm caøng laøm veát thöông cuûa laõo ñau buoát. Hôn nöõa, ñeâm toái bòt maét khieán laõo gaàn nhö muø loaø, laõo khoâng nhìn thaáy ñaøn caù maäp, chæ nhìn thaáy caùc veät nöôùc; aùnh laân tinh . . . - Haønh ñoäng: choáng traû 1 caùch ñieân cuoàng baèng nhöõng ñoøn quyeát lieät. Laõo vung chaøy, neän chaøy vaøo baát cöù choã naøo laõo phoûng ñoaùn hoaëc caûm nghe ñaøn caù maäp xaùp tôùi gaàn. Maát chaøy, laõo duøng caùi tay laùi cöù theá maø quaät, boå, baêm, ñaâm lieân hoài. (haønh ñoäng nhaéc nhieàu laàn) -Keát quaû: khoâng coøn gì. Maát heát thòt con caù kieám ñaõ maéc löôõi caâu maø laõo ñònh keùo vaøo bôø. Mieäng laõo öùa maùu. - Nhaän thöùc: + “Laõo bieát mình giôø ñaây ñaõ baïi traän hoaøn toaøn, khoâng theå naøo cöùu vaõn noãi”, nhöng yù chí laõo khoâng chòu thua.” Con ngöôøi coù theå bò tieâu dieät, nhöng con ngöôøi ko theå bò khuaát phuïc.” + Laõo thaát baïi vì ñaõ ñi quaù xa • Con thuyeàn ñaùnh caù ñaõ ñi quaù xa bôø (noåi) • Laõo ñi quaù xa trong khaùt voïng (chìm) => Oâng laõo bình thöôøng maø cao caû. b. Ngheä thuaät ñoäc thoaïi noäi taâm: - Ñoäc thoaïi: lôøi noùi maø ngöôøi phaùt ñoàng thôøi laø ngöôøi nhaän * Laàn 1 “Mình raát hy voïng . . . boïn chuùng”: yù nghó cuûa oâng laõo raát thaät – oâng meät moûi, muoán nghæ ngôi (theå hieän qua söï laäp laïi töø trong ñoäc thoaïi) * “Ñôùp ñi . . . 1 con ngöôøi”: sau khi ñaõ bò ñaùnh baïi, oâng coi ñaây laø leõ thöôøng tình thaäm chí coi thöôøng noù (bieåu hieän qua gioïng haøi höôùc) Lôøi leõ cuûa oâng laõo raát giaûn dò vì raát thaät: thöù nöôùc boït oâng nhoå ra laø maùu. Caù maäp thöôøng ñuoåi theo veät maùu. Ñaây laø caùch ñaùnh löøa chuùng cuõng laø söï thaùch thöùc vaø toû yù khinh bæ cuûa con ngöôøi ñoái vôùi keû thuø (laõo khaïc nhoå) * Laàn 3: “Ngaãm cho cuøng. . . bò ñaùnh baïi”: coù söï hoaø hôïp giöõa tröõ tình & haøi höôùc. Oâng laõo suy nghó raát thaät, raát bình thöôøng noùi ñeán nhöõng vaät töøng gaây khoù khaên ñoàng thôøi cuõng laø baïn cuûa mình (gioù, bieån caû), noùi tôùi söï nghó ngôi, caùi giöôøng. Hình aûnh con ngöôøi gôïi leân thaät lôùn lao: con ngöôøi buoäc phaûi soáng trong hoaøn caûnh coâ ñôn, nhöng ñaõ bieán taát caû nhöõng caûnh coâ ñôn vaây haõm quanh mình thaønh baïn höõu, hoaø hôïp. Bôûi vaäy oâng laõo vöøa traûi qua, ñoàng thôøi vöôït leân söï coâ ñôn * Laàn 4: “Chaúng gì caû . . . quaù xa”=.> - Nghóa ñen: ñi quaù xa bôø - Nghóa boùng: kì voïng quaù lôùn => Vöøa theå hieän neùt ñoäc ñaùo vaø ngheä thuaät => Noùi leân veû ñeïp con ngöôøi chính trong söï thaát baïi bôûi ñaõ vöôn leân caùi khoân cuøng (chuû ñeà)
3. Keát luaän: Xan chia goâ laø nhaân vaät bình thöôøng nhöng raát cao caû. H. vöøa noùi leân söï thaát baïi cuûa con ngöôøi vöøa gôïi leân taàm voùc lôùn lao cuûa hoï - Buùt phaùp mieâu taû vaø traàn thuaät sinh ñoäng, haøm suùc theå hieän nguyeân lyù “TBT” ñaëc bieät qua ~ ñoäc thoaïi vaø ñoái thoaïi cuûa NV. * Caâu hoûi öùng duïng: 1. Trình baøy hieåu bieát cuûa anh chò veà nguyeân lyù “TBT” cuûa H.? 2. Trình baøy ngaén goïn veà cuoäc ñôøi vaø söï nghieäp saùng taùc cuûa H.? 3. Toùm taét ngaén goïn “OÂG&BC”