O Provisional Xornal de Información Xeral do Instituto de Educación Secundaria "María Sarmiento" Ano XV - Número 41 Viveiro 14 marzo de 2008
PREMIO NACIONAL ÁS MELLORES PRÁCTICAS EDUCATIVAS CURSO 2003-04
Un equipo de profesores, cordinados pola Xefa de Departamento de Educación Física, Mariluz Fernández Díaz, presentaron un proxecto ao abeiro do Plan Valora, que finalmente foi aprobado e premiado.
APROBADO O PLAN VALORA
Isto permitiranos, ao longo de dous cursos académicos, desenvolver diferentes actividades relacionadas co tempo de lecer. En principio preténdese facer saídas cos alumnos -e poboación en xeral- a rutas planificadas de especial interés paisaxístico, cultural e etnográfico, conxugarando o deporte coa vida saudable e a cultura. Outra actuación que se vai promover é a apertura ao público -e para o alumnado de Viveiro en particular- da biblioteca do IES "María Sarmiento", incluso en horario extraescolar, comezando polos sábados á mañá. Haberá máis aspectos que se van traballar, incluíndo a edición de folletos coas propostas descritas anteriormente, destinados fundamentalmente á xente que visita Viveiro.
Os profesores implicados no proxecto "lecer" participaron, os días 8 e 9 de febreiro, nunha acción formativa en Santiago de Compostela, promovida pola Consellería de Educación para o mellor aproveitamento deste proxecto interdisciplinar.
SUMARIO: • Celebración do San Xoán Bosco • Entrevista: Fran Basanta • Que pinto eu aquí? • O movemento comercial nos portos de Viveiro e Celeiro • FCT, ponte cara ó mundo laboral • Albet Collins • Plantación "Torre de Lama" •Os novos P.C.P.I.
charla de
Agustín Fernández Paz O mércores 23 de xaneiro, os alumnos do segundo ciclo da ESO puideron escoitar as palabras de Agustín Fernández Paz, un dos autores máis lidos da literatura galega de todos os tempos. Dun xeito ameno, o escritor explicou como o azar, en ocasións, é o que fai que xurda unha historia “coma se fora un fogonazo”, e puxo o exemplo de Cartas de inverno, novela ideada a partir dun anuncio que el lera previamente. De pé e movéndose entre o seu auditorio, o vilalbés foi revelando como se xestaron algunhas das súas obras máis coñecidas, como Aire negro ou Noite de voraces sombras. Na parte final do encontro, varios alumnos animáronse a facerlle preguntas sobre o seu labor como escritor. Así descubrimos que non é fácil vivir da literatura en Galicia e que o proceso de creación dunha novela ou un libro de contos soe ser longo, máis dun ano.
Páxina 2
O Provisional
14 maarzo 2008
visita a Sotavento
EDITORIAL
Cara a un modelo de excelencia Debemos recordar para que non se esquenza que somos un Instituto de Ensinanza Secundaria que temos implantado un sistema de mellora continua certificada dende o ano 2003, mediante a norma ISO 9001:2000. Tamén debemos recordar que somos o único Instituto da zona con esta sistemática de mellora. A comenzos deste curso certificáronse oito centros públicos máis, e os Inspectores de Educación están a formarse nunha rede para implantar un sistema propio nos centros, o que suporá que todos implantarán sistemas de mellora continua O noso Instituto conxuga unha gran variedade de oferta educativa, para dar saída a todos os seus alumnos, coa experiencia de máis de seis anos con certificación de calidade. Os sistemas de calidade na xestión do servizo son cambiantes e adaptables á realidade social de cada momento, son unha ferramenta moi importante para romper coa cerrazón e o inmobilismo dos que pensan que se pode ensinar aos alumnos e alumnas do mesmo xeito que cando se abriron os centros, fai máis de medio século. Xa non se poden tomar os sistemas de calidade coma sistemas procedementais soamente, aínda que os procedementos operativos sexan o esqueleto no que se sustenta esta importante ferramenta de mellora. Estamos ante demandas novas ás que debemos facer fronte para estender o alcance da influencia da nosa organización máis aló das paredes físicas da mesma e facer que se sinta alí onde chegan os alumnos aos que lles prestamos servizo, os profesores, as empresas colaboradoras e a propia administración educativa á que pertencemos, xa que as nosas experiencias pódense aproveitar para que outros institutos implanten un sistema de calidade máis actualizado, froito da nosa aprendizaxe continua. Actualmente estamos a formarnos en sistemas de excelencia (EFQM) baseados na “calidade total” que se resume en que todas as persoas que formamos parte do Instituto María Sarmiento temos dereito a estar satisfeitos co noso traballo e podemos facer aportacións á xestión do noso Instituto en beneficio de todos.
O Director: Juan J. Pardo
Alumnos participantes na visita ao Parque Eólico Experimental de Sotavento (Xermade) o 17 de decembro do pasado ano. Tal e como informamos no número anterior de O Provisional, a actividade enmárcouse dentro da Programación Anual do Departamento de Tecnoloxía que coordina o Profesor Luís Mel Galocha.
O Conservatorio Profesional de Música de Vigo obtén a ISO9001/2000 O centro que dirixe Esteban Valverde convértese así no primeiro centro destas características, a nivel de todo o Estado, en obter unha certificación deste rango. Na fase de formación, o CPMUS, pertenceu á Rede
Galega de Centros para a Calidade G4, que durante os cursos 2003-04 e 2004-05 foi titorada por profesores do IES "María Sarmiento". Noraboa a todos os membros do claustro e persoal non docente.
tranquilos que xa vou indo
ISOLINO (interpretación libre do personaxe Isolino de Xaquín Marín, habitual de La Voz de Galicia)
Xaquín Marín estará no noso centro na semana das Letras Galegas
14 marzo 2008
O Provisional
Páxina 3
Celebración do Patrón San Xoán Bosco 2008
Foto de familia dos xubilados do IES María Sarmiento. Como é habitual, reuníronse o 31 de xaneiro nun xantar de confraternidade para honrar ao Patrón San Xoán Bosco
De esquerda a dereita están: Olga Rúa Trigo, Enrique Pérez García. Isabel Cruz Chaves, José Veiga Candia, Humberto del Río Vieira, Ángel Rodríguez Vázquez, José Antonio Chao Batán, Modesto Prieto Chao, Amado Aguiar Aguiar, Andrés García Vázquez, Pedro Álvarez Expósito, Emilio Casariego Carballés, Manolo Álvarez Otero e Generoso Díaz Míguez; tamén asisteu ao xantar Pablo Mateo Chao que non estaba no momento de tomar esta fotografía
PLAN V ALORA... VALORA... que é? O Plan Valora é unha liña de innovación educativa na que a Consellería de Educación e Ordenación Universitaria, en colaboración con outras institucións, atendendo a recomendacións de organismos internacionais quere potenciar a educación en valores democráticos Para conseguir este obxectivo traballaranse diferentes ámbitos de actuación como son: a educación para a igualdade de homes e mulleres, a convivencia, cidadanía e cultura de paz, interculturalidade, medio ambiente e desenvolvemento sostible, educación viaria, consumo responsable, lecer, saúde e o medio mariño. Algunhas das accións inmediatas programadas no Plan Valora Lecer do noso IES son a apertura da biblioteca os sábados e rutas de sendeirismo: (Ver calendario inicial na páxina 5).
a patinar...
Auditoría Interna Nº 6 e E.F.Q.M. A celebración de auditorías internas e externas, a intervalos planificados, resultan preceptivas para seguir contando coa Certificación de Calidade ISO9001/2000 que posúe o noso Instituto dende o ano 2003; por iso, os días 25 e 26 de marzo realizarase a auditoría correspondente ao ámbito interno da organización educativa
O 16 de xaneiro, os alumnos de primeiro de bacharelato tiveron a oportunidade de participar nunha actividade de patinaxe sobre xeo. A sesión tivo lugar no Coliseum da Coruña que cada ano transforma as instalacións nos meses de inverno acollendo unha magnífica pista de patinaxe. Acompañaron aos alumnos os profesores Marcos Perille Seoane, Fran Basanta Barro, Mercedes Ballesteros Fernández e Mariluz Fernández Díaz.
No claustro de profesores, celebrado o 17 de febreiro, marcáronse as datas para as auditorías e, ademais, informouse do propósito da Dirección de complementar o actual Plan de Mellora co sistema de autoavaliación europeo E.F.Q.M. (European Foundation for Quality Management). Claro está que para iso, o actual equipo directivo debe ser reelexido no proceso de elección de Director que está aberto nestas datas, e ao que poden concorrer incluso profesores doutros centros do mesmo nivel.
Páxina 4
O Provisional
14 marzo 2008
entrevista:
)UDQFLVFRGH$VLV%DVDQWD%DUUR A pesar de ser unha persoa nova, Francisco de Asís Basanta Barro, profesor de Educación Física ligado ao mundo do deporte, principalmente no ámbito municipal, é xa un referente para varias xeracións de mozos de Viveiro que ven na súa persoa un modelo de vida a seguir, tanto polo seu trato humano como pola súa excelente formación deportiva
Quero animar o noso alumnado a participar nas actividades que sexan programadas no propio centro, dende o Concello en campañas como Noites Alternativas, en clubs ou simplemente organizadas entre amigos que son as que en moitas ocasións máis se disfrutan e menos custan. Participade independentemente da vosa constitución, nivel de habilidade ou problemas físicos… Este ano vaise poñer en marcha o Plan Valora (do que xa se informa neste mesmo número de O Provisional); agora esperemos unha boa resposta por parte do alumnado. Os meus recordos da miña etapa de estudante cando participaba en actividades ou excursións son moi positivos e a única pena que teño é non ter participado en máis.
-Cal foi a motivación, ese condicionante inicial, que fixo que a súa vida profesional e persoal sempre estivera vinculada ao mundo do deporte, tanto competitivo coma do ensino? Supoño que ser unha familia numerosa tanto en irmáns como curmáns facía que sempre estiveramos xogando e facendo todo tipo de exercicio, meus pais sempre nos levaban de excursión ó campo ou á praia, con meu avó Ramón tamén recorrimos toda a bisbarra de Viveiro; xa en idade escolar sempre me gustou participar en calquera actividade desde futbolsala, baloncesto... ata campo a través. Con dezaseis anos fichei polo Xove –Lago xuvenil e xa seguín xogando ata que tiven que marchar fóra estudar. Despois da selectividade dubidei entre facer dereito, como meus irmáns, ou Inef e finalmente animáronme meus pais e decanteime pola educación física. Daquela non existían os estudos en Galicia e marchei para Madrid onde estiven os cinco anos de carreira. Unha vez rematada a carreira volvín e comencei a traballar no ensino ata hoxe. -Vde. foi xogador de fútbol profesional en varios equipos, sendo a súa etapa como xogador -e logo como adestrador- do Viveiro Club de fútbol das máis salientables na súa carreira. Cómo é de diferente o deporte competitivo do meramente participativo que agora lle interesa máis traballar aos nosos
alumnos?. O deporte competitivo require dunha dedicación moi grande e conleva unhas renuncias ás veces excesivas, formarse laboralmente por exemplo, e máis aínda para os que vivimos fóra das grandes cidades e con malas comunicacións e poucas instalacións. Ademáis o deporte de alta competición require uns esforzos físicos que á larga poden deixar as súas consecuencias. Eu nunca me considerei un deportista profesional porque sempre compatibilicei a miña actividade deportiva, primeiro cos estudos, e despois co traballo. Inicieime de maneira federada no club de fútbol Xove-Lago, cando marchei estudiar fora abandonei o fútbol e practiquei todo tipo de actividade, incluiído a maratón . Cando rematei, non tiña moi claro onde tería o meu destino e despois de pasar polo Instituto das Pontes cheguei ata o Instituto de F.P. de Viveiro e reiniciei a miña relación co fútbol federado en Viveiro, onde pasei os meus mellores anos deportivos. Na materia de educación física pretendemos inculcar @s alumn@s uns hábitos de práctica e que manteñan unha relación positiva coas actividades físico-deportivas. Eu teño moitos compañeiros que odian o exercicio dende a súa etapa educativa ( saltar o potro obrigatoriamente sen estar preparado e levar unha boa cuada co conseguinte cachondeo, por poñer un exemplo, non axudaba moito). Os centros educativos teñen que promover a práctica do exercicio
como un valor en sí e despois se algúns alumnos poden alcanzar niveis de práctica sobresaíntes deben encauzarse polos clubs ou federacións correspondentes. -O esforzo, a ilusión, a constancia... supoñemos que son valores fundamentais para un bo deportiva, e tamén para un bo profesor. Como cre que se “levan” estes aspectos no mundo actual, principalmente entre a mocidade onde na maioría dos casos o esforzo se soporta mal? Imos intentar non ser catastrofistas nin xeneralizar pero a mocidade actual dispón de moitas posibilidades materiais. A maioría dos alumnos acoden ó instituto co seu móbil ou mp4, na casa teñen ordenador, a súa video consola…loxicamente viven no ritmo dun consumismo salvaxe… aceleran os seus hábitos de relación social: saír, consumir…e todo iso, provoca que non valoren adecuadamente todo o que custa, os sacrificos que conleva. Supoño que é unha aceleración xeral do ritmo de vida. Vivimos momentos en que todo ten que ser inmediato, eu ademáis de profesor adestro rapaces no fútbol e hai pouca paciencia cando as cousas non van como queren, ó primeiro revés abandonan. Xa dixen antes que non é bo xeneralizar e entendo perfectamente que moitos alumnos cando lean isto non se sintan identificados, pero polo xeral falta moito esforzo.
14 marzo 2008 -Como ten cambiado a clase de “ximnasia”, (a típica “maría” que se dicía hai unhas poucas décadas), cara a unha clase actual de educación física, a nivel de contidos, metodoloxía e tamén de equipamentos? Moitísimo, como o resto, antes todo se baseaba na práctica e agora esa mesma práctica vai reforzada cuns coñecementos, búscase dotar os alumnos dunha autonomía para que despois da súa etapa de ensino obligatorio poidan seguir practicando exercicio ou actividade física de maneira razoable. Recordo na miña época de estudiante no Instituto de Viveiro que na clase de educación física o grupo desdobraábase en dous: masculino e femeinino e non facíamos exercicio conxuntamente, ademáis moita da ximnasia que se facía era de instrución militar. No ambito dos deportes todo se baseaba no fútbol, algo de baloncesto e balonmán e pouco máis, hoxe teñen moitas máis posibilidades; calquera alumno do noso centro que estea en primeiro de bacharelato tivo oprtunidades de facer todo tipo de deportes colectivos, deportes de raqueta, loita, deportes alternativos, xogos populares, orientación, aerobic, patinaxe sobre xeo… De toódalas maneiras eu non renego dos meus antecesores, cadaquén nas súas posibilidades intentou transmitir o mesmo que nós intentamos agora. As instalacións tamén melloraron enormemente: na miña primeira etapa no centro (1992-96) de contar co ximnasio e unha pista en obras pasamos a ter pista regulamentaria, pavillon compartido e incluso outra pequena pista cuberta. Agora non estaría mal a renovación do ximnasio xa que conta con máis de 40 anos de utilización, e os anos pasan para todo non só para nós. -A nivel de currículum a súa materia, a Educación Física, é valorada polo resto dos docentes coa mesma importancia ca outras coma Matemáticas, Inglés, … ou aínda se perciben diferenzas. Cre que se debería facer un esforzo adicional en comunicar a súa relevancia para a formación integral do individuo? En xeral os compañeiros e a sociedade valoran máis a necesidade dunha práctica con-
O Provisional tinuada do exercicio e os valores de esforzo, integración … que supón ca materia en si. Eu sei que moitísimos alumnos despois do horario escolar manteñen unha relación cos contidos que reciben en educación física cousa que non sucede en tódalas materias e tamén que moitos alumnos de 2º de bacharelato desexarían poder ter como materia educación física . Aínda que a nivel académico seguimos sendo a ximnasia e suspender a nosa materia é considerado un desastre. Hai materias consideradas de 1ª e outras de 2ª ( “ximnasia” e algunha máis); tamén hai estudos de 1ª ( bacharelato, universidade) e de 2ª (formación profesional) e o tempo vai demostrando que tod@s somos necesarios, o tempo vaille dando a nosa materia un valor que antes non se lle daba. En moitos paiíses están tomando medidas para incrementar o número de horas ou polo menos minutos que os mozos fan actividade física ó dia. -No ámbito municipal, a carencia de recintos para a práctica do deporte cómo percibe Vde. que inflúe na vida cotiá dos rapaces e maiores, e qué cre que se podía ir mellorando. Por qué non se priorizan estas instalacións sobre outras máis “populares”: beirarrúas, etc.? Viveiro foi mellorando as instalacións deportivas, pero penso que son insuficientes para o entramado social e deportivo que existe no concello. Os que estamos relacionados co mundo do fútbol botamos en falta un campo de céspede artificial que permita adestrar e xogar con regularidade e non estar sempre pendentes de Meteo Galicia, igualmente sería necesario unha instalación polideportiva que permitira a práctica de deportes como atletismo, deportes de raqueta… Na zona escolar existen varios pavillóns pero a demanda fai que polas tardes estean saturados… Noutras ocasións chegaría con aproveitar espazos e levar a cabo un bo mantemento para dispoñer de máis zoas deportivas: circuiítos de carreira, xogos populares…en xeral prima a improvisación e temos unhas vilas con poucos espazos libres, poucas zonas de esparcimento e demasiado cemento . -REDACCIÓN-
Páxina 5
* apertura da biblioteca: os sábados 12 e 26 de abril, 7 de xuño * rutas de sendeirismo: 29 marzo subida a San Roque, 24 de maio ao Monte Castelo paxaros: grulla común / grou común
Javier Díaz Gómez 2º ESO-A
Páxina 6
O Provisional
****** que pinto eu aquí? Por Jessica Fdez. Polo (Orientadora no IES María Sarmiento)
Cando un oorientador ou orientadora chega a un centro sempre atopa un gracioso/a que lle conta o seguinte chiste: *"sabes por que aos orientadores lles chamas paquistanís? Entón unha pon cara de "non teño nin idea", mentres pensas "outra vez non!", e o graciosillo diche: *Porque ninguén sabe para que están! O chiste non ten máis graza, pero ten parte de razón. Hai moita xente (profesorado, alumnos, familia....) que non teñen moi claro que é isto dun orientador/a. Ás veces ata eu dubido porque remato converténdome nunha especie de robot de cociña que corta, pica, frite e fai tortas. Imos tentar explicar algunhas das funcións que forman parte do meu traballo.
FUNCIÓN FADA. Isto ocorre cando un pai/nai ou profesor/ a manda a un alumno/a a falar comigo, para que coa miña variña máxica, lle infunda gañas de estudar e de portarse ben. O que eu fago é tentar axudarvos a clarificar a situación na que vos atopades, a buscar algún obxectivo, a establecer un plan de traballo, a comprender as consecuencias do que facedes, a mellorar o modo de estudar... FUNCIÓN PSICOANÁLISE. Ocorre condo me usan como quitapenas. Tento ser receptiva a calquera problema ou inquedanza. Escóitovos para axudarvos a buscar solucións o máis construtivas posibles ou apoiarvos en momentos complicados. FUNCIÓN C.S.I. Sucede cando ai un misterio. Alguén fixo mal e non sabe quen foi. Ahí comeza a investigación. Tento ver o que pasou antes, falar cos implicados, explicar cal é a súa situación e cales poden ser as consecuencias, evitar que os problemos vaian máis aló, axudar a que asumadas as vosas accións... FUNCIÓN ENCICLOPEDIA. Ten que ver con que alguén pregunta algo sobre estudos, lexislación... e supón que teño que sacalo dun ficheiro que teño gardado na cabeza. Tento darvos a maior información sobre as materias, itinerarios, carreiras, ciclos, inserción laboral... pero non o sei todo. Non obstante, sempre haberá un xeito de atopar o que queredes saber. FUNCIÓN PITONISA. Isto ocorre cando teño que saber cunha ollada o intelixentes ou hábiles que somos. O que eu fago realmente é unha avaliación psicopedagóxica, que consiste en obter información por medio de probas, test, exercicios, observacións, entrevistas... para saber cales son os vosos puntos débiles e os vosos puntos fortes á hora de aprender. Isto tamén se fai para que o profesorado saiba como facilitar a vosa aprendizaxe. FUNCIÓN CUALITATIVA. Esta... ben, estamos Estamos niso. Estas son algunhas cousas que fai unha orientadora. Agardo que este pequeno resumo servise para que coñecésedes mellor a todos e todas as paquistanís. Visitádenos. Atendemos 24 horas (ou case).
14 marzo 2008
Este no es tu mundo, no es tu hogar no es el lugar donde deberías estar. No lo crees, pero es que es tu realidad y lo sabes, en el fondo lo sabes aunque no la quisiste aceptar. Ahora estás perdida y es que aunque no exista tú buscas una salida, que te permita escapar de la multitud. Si vienes conmigo tendrás que luchar para abandonar todo lo que hasta hoy era tu mundo. Vendrás a un lugar desconocido pero que en el fondo todos en él hemos vivido. Y te preguntas si esto es todo si hay algo mas allá del lodo. Más allá de esta gente que existe por que esta presente. Más allá del ruido de este atronador sonido. Más allá de la noche y el día tus suspiros son mi melodía. Más allá del cielo pues sabes que por ti cariño cruzaría las puertas del infierno siempre que tu me esperases dentro. Deja atrás lo que conoces y no te preocupes que yo de ti cuido estaré contigo no te dejaré sola. Acompáñame,ven conmigo. Más allá de ti y de mi existe un mundo ideal donde no hay lugar para lo absurdo ni el mal. Tan sólo deja que ocurra toma mi mano y ven conmigo. Corre, escapa, déjalos atrás no intentes explicárselo pues no lo entenderán te dejaron sola en la oscuridad donde solo yo pude ver tu luz. Te atreverás a traspasar la puerta? Te atreverás a acompañarme? Tendrás el valor para volver al lugar al que pertenecemos? No somos de este mundo al que no le queda tiempo somos de uno nuevo que empieza desde cero. Nuestra existencia está mas allá de este humo más allá de este planeta más allá de verdades y mentiras Más allá de la vida y la muerte mas allá de mi y de ti. Nuestro es el reino de la fantasía donde no hay un bien donde no hay un mal pues todos somos parte de todo al -- final. Daniel Díaz Dovale (2º premio concurso Biblioteca)
O Provisional
14 marzo 2008
Páxina 7
O nome do noso centro cumpre xa 10 anos
¡xa van sete denominacións diferentes: *ESCOLA DE OBREIROS DE VIVEIRO (1932) *ESCOLA ELEMENTAL DO TRABALLO *ESCOLA DE MESTRÍA INDUSTRIAL (1956) *CENTRO NACIONAL DE FORMACIÓN PROFESIONAL DE 1º E 2º GRAOS (Lei do 70) *INSTITUTO DE FORMACIÓN PROFESIONAL *INSTITUTO DE EDUCACIÓN SECUNDARIA DE VIVEIRO (1996) *IES MARÍA SARMIENTO (1998)
O número 51 da Revista Galega do Ensino está xa nos centros a disposición de toda a Comunidade Educativa. O tema central deste número é a "Educación e cidadanía"; ademais das seccións habituais, na entrevista trata con Xesús R. Jares sobre como vivir a democracia nas aulas.
LOTARÍA O número 68.121 que xogou o profesorado e persoal do IES María Sarmiento no sorteo deste Nadal 2007 obtivo nesta ocasión ¡só o reintegro!.
día non lectivo: 5 de maio
FUTURO IMPERFECTO
Puntogal é unha iniciativa que pretende conseguir para a lingua e a cultura galega un dominio propio en Internet. Este obxectivo precisa da suma do maior número posible de vontades nun proceso que será longo e tecnicamente complexo. As doce entidades promotoras do PuntoGal convocaron a Asemblea Constituínte o 10 de xuño de 2006, en Santiago de Compostela. A Directiva que resultou da reunión avalará a candidatura galega ante a "Internet Corporation for Assigned Names and Numbers", organismo internacional que se encarga de autorizar e recoller os dominios. Pola complexidade do proceso, resulta fundamental traballar dando pasos firmes, actuando con axilidade e contando cun amplo respaldo social. A ICANN valora as propostas en función da xustificación da necesidade de ter o dominio e dos apoios que ten a propia candidatura dentro do seu territorio: por iso é imprescindible facer unha candidatura sólida con presenza de importantes organismos e asociacións galegas do ámbito cultural, lingüístico e da comunicación. A asociación asume igualmente o compromiso de realizar accións de concienciación entre a cidadanía sobre a necesidade de que Galicia dispoña dun dominio propio. A promotora do PuntoGal estivo conformada por representantes da Asociación de Editores de Galicia, a Asociación de Enxeñeiros de Telecomunicacións de Galicia, a Asociación Fillos de Galicia (fillos.org), o Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia, o Consello da Mocidade de Galicia, as Empresas Galegas Adicadas a Internet (Eganet), Galicia Hoxe, Idesga-Galego 21, ISOC-Galicia, a Mesa pola Normalización Lingüística, a Real Academia Galega (RAG) e Vieiros.
En febreiro de 1998, o Consello Escolar reunido en sesión extraordinaria acordou por maioría nomear o noso centro Instituto de Educación Secundaria "María Sarmiento". Aínda que se barallaron nomes de persoeiros de Viveiro (como José Barro, Díaz Freijo ou Francisco Vázquez Ramudo) ou topónimos da zona (como O Cembedo ou A Silvarosa), o elixido finalmente foi o de María Sarmiento. María Sarmiento Ribadeneira foi unha ilustre e acaudalada dama de principios do século XVI, que doou os seus bens para crear o Colexio Insigne da Natividade, un dos primeiros colexios segrares da época. O cambio de nome sinalou, dalgún xeito, o cénit dun importante proceso de transformación e cambios organizativos e de renovación que se viñanforxando dende había uns cantos anos.
eduga
QUE NON PODEMOS CONECTARNOS
PROBASTES EN GALEGO?
Páxina 8
O Provisional
14 marzo 2008
O movemento comercial nos portos de Celeiro e Viveiro nos últimos séculos Viveiro ten unha ría cunhas condicións naturais extraordinarias e ideais para o abrigo de todo tipo de barcos, dende pequenos pesqueiros ata grandes buques de carga, e iso vese que cando hai un temporal forte, a ría énchese de todo tipo de embarcacións que buscan o abrigo do temporal. Entre as puntas de Saíñas e Camero, fórmase unha extensa baía que abrangue a enseada de Esteiro e a Ría de Viveiro, que queda situada entre as puntas de Faro e Socastro, logo unha lingua de mar entra coma unhas tres millas adentro, ou sexa, ao sur, e pódese ver unha costa rochosa, alta, verde e limpa, xa dentro da ría distínguense cinco praias naturais fermosas onde as ondiñas do mar arramplan pracidamente nos seus finos areais, son as chamadas Seiramar, Sacido, Covas, Celeiro e Area, ademais tamén hai dous portos importantes que son Celeiro e Viveiro.
Como diciamos, as condicións naturais da ría fixeron que ó longo da historia sempre foi moi utilizada para a carga e descarga de mercadurías de toda a bisbarra de Viveiro e demais zona de influencia; por iso, tanto Viveiro, primeiro, coma despois Celeiro, xogaron un papel moi importante no desenvolvemento de toda a zona norte da provincia luguesa a través dun tráfico comercial baseado principalmente nas saídas de madeira, de mineral de ferro e de cuarzo, principalmente; amais doutros tipos de movementos de produtos derivados do peixe e doutras mercadurías en xeral, tamén había moitas entradas de barcos que traían produtos de importación para a zona. O porto de Viveiro foi o máis utilizado ata os anos 1960 que debido á perda progresiva de calado facía que os grandes buques de carga soamente podían entrar
Por José María Leal López
Vista do tradicional e pesqueiro porto de Celeiro dende O Pirixel. Ano 1920 (Foto Carlos)
no porto coas mareas vivas, e soamente cargamentos que non superaran as cento cincuenta toneladas; os que non podían entrar cargaban e descargaban a mercaduría en gabarras, pero todo isto causaba un gran problema, polo cal se decidiu que todo este tráfico de carga e descarga se desviara ata o porto de Celeiro, con máis calado e cun acceso mellor. Se voltamos uns séculos para atrás e miramos un pouco a historia, vemos que a importancia comercial do porto de Viveiro foi moi grande nesta zona, así por exemplo dende os séculos XIII ó XVI, en Viveiro había unha importante actividade económica, baseada en tres produtos básicos: o viño, o peixe salgado e a madeira; posto que esta zona era moi rica en viñedos en todo o Val de Landrove; na costa había fartura de peixe que os barcos traían en abundancia e que se procesaba salgándoo para conservalo e exportalo; amais os montes da bisbarra eran frondosos, con madeiras autóctonas entre as que sobresaía o piñeiro, de maneira que suministraban abondosa madeira que se exportaba tanto a España como a outros portos europeos.
Nos séculos XVI é XVII o tráfico madeireiro case desaparece, debido principalmente á corta masiva de madeira e a non repoboación dos montes, o cal produce unha grande deforestación na zona da que non se recuperará ata comezos do século XX. Pero todo isto non priva de que a actividade comercial sexa moi grande e sobor todo con produtos do mar coma peixe salgado, en semiconserva coma a sardiña e o xurelo, tamén a graxa de balea, que era moi usada na época, ademais seguíase coa exportación do viño e tamén moitos produtos elaborados polas ferrarías, moi abundantes nesta zona naquela época. Á parte das exportacións, no porto de Viveiro tamén entraban variados produtos que viñan de fóra, coma todo tipo de cereais, principalmente trigo, cebada e millo; produto téxtiles, alcatrán para diversos usos, sal, carbón, etc. No porto había unhas naves-almacén onde se gardaban, para que máis tarde os comerciantes os distribuíran pola bisbarra. Pero a partir do século XVI e ata o XIX, había un produto que se cultivaba nesta zona que cobrou unha grande importancia; tratábase do liño, e tanto a nivel na-
14 marzo 2008
O Provisional
Páxina 9
cional coma internacional tiña unha grande demanda, polo cal o porto de Viveiro era moi frecuentado por buques tanto nacionais coma estranxeiros, así podíanse ver barcos franceses, daneses, holandeses, rusos, e, en fín, doutras nacionalidades, todo isto repercutía moi favorablemente na economía da zona, pero iso durou ata principios do século XX, nos que baixou a demanda e a exportación do liño pola entrada no mercado doutros produtos novos. Entón nestas terras abundantes en ferro comezouse a explotación a nivel industrial das minas da Silvarosa, as cales producían unha grande cantidade dese mineral, para o que se fixo fixo un cargadoiro con estrutura metálica feita con ensamblaxes de remaches e parafusos no lugar chamado a Insua. Dende a mina e cun tren aéreo bicable que ía suxeito por unhas Viveiro a finais dos anos 50. (Foto Carlos) torretas, o mineral transportábase nuns cazos ata o cargadoiro e alí se baleiraba nunhas grandes tolvas, as que, buques mercantes aumentaran a tonelaxe Incomprensiblemente nos anos 80, o á súa vez, o vertían nuns baldes metálicos e xa non podían entrar en Viveiro, polo cal transporte de mercadorías fréase en que o transportaban ata os buques que tiñan que fondear na ría xa que en Celeiro Celeiro debido fundamentalmente a que fondeaban a carón do peirao. Chegáronse só había un pequeno porto pesqueiro, as instalacións xa quedan pequenas para a cargar ata cento cincuenta mil toneladas entón a mercadoría levábase ou se baixaba o grande movemento de buques que hai, tanto pesqueiros coma de carga; faise de mineral de ferro nun ano. Á parte disto, en gabarras e barcazas aos barcos. Pero necesario un porto comercial para toda o porto de Viveiro tamén seguía recibindo despois dos anos cincuenta volveu a exesta zona de Celeiro e Viveiro xa que, barcos de cabotaxe que traían grandes car- portación da madeira, tanto de Viveiro aínda que a exportación de ferro cesou coma de Celeiro, xa que aquí xa se fixera o gamentos de carbón, sal e mercadorías dipolo peche das minas da Silvarosa, chamado “Muelle Novo” con máis calado versas, principalmente para as fábricas aumentaron as exportacións de mineral que o de Viveiro, tamén a exportación conserveiras, de cuarzo a diversos países europeos de mineral de fenumerosas na con máis de cen mil toneladas anuais, O porto de Celeiro, inexplicablemente, rro aumentou zona; o transademais de madeira e doutros produtos. quedou centrado soamente no sector notablemente porte marítimo Hoxe en día o Peirao Novo soporta pesqueiro, iso si, cunhas instalacións dende o cargaera moi importodo tipo de barcos tanto de carga de doiro da Insua das mellores de toda o norte de Galicia, tante, pero a falseixo, como madeireiros, remolcadores, e ía principalta dun peirao co- pero o tráfico comercial foise desviado de carga e descarga de diversas mente para os mercial axeitado, mercadorías, buques grandes avariados, ata outros portos de menor prestixio e altos fornos de con máis calabarcos pesqueiros, barcos de historia que os de Celeiro e Viveiro. Avilés, os cales salvamento,e calquera outro barco con do, con guinproblemas. Todos usan a zona norte dastres e con ramblas impediu que o se fixeran propietarios das minas da por ser a de máis calado e nela xúntanse Silvarosa. Dende os anos 1960, o porto de crecemento deste porto aumentase, unha maraña de barcos de todo tipo e, ó Viveiro xa era pouco operativo para todo manténdose nuns niveis baixos que haber pouco sitio, uns teñen que saír tipo de buques de carga polo pouco calafrearon o desenvolvemento da zona notapara que entren outros, hai barcos de do e as deficientes instalacións portuablemente e as exportacións máis imporcarga,destrutores, buques escola ou rias, entón todo este tráfico pasa para o de tantes que se facían eran maiormente transbordadores que non poden atracar Celeiro que ten que compaxinar ser porto produtos derivados do peixe. por falta de calado e quedan fondeados A partir dos anos 40, o tráfico de mineral pesqueiro e porto comercial, entón o na ría, mentres tanto Celeiro e Viveiro de ferro baixou notablemente a unhas tres “Muelle Novo” vaise ampliando co espiestán á espera de ter un porto comercial mil toneladas anuais, pero o tráfico xeral gón norte onde se fan máis peiraos de atranovo a carón do espigón norte que aumentou xeralmente cobrando moita im- que, sendo así que nos anos 1970 o porto cubra as necesidades desta zona e que portancia as exportacións de conservas de Celeiro se converte no máis importante por historia, poboación e de peixe das fábricas de Celeiro, chegando de toda a costa luguesa en tráfico de desenvolvemento lle pertence. Viveiro, Xaneiro 2008 a máis de trinta mil toneladas anuais. Os mercadorías.
Páxina 10
O Provisional
14 marzo 2008
Unha excelente ponte cara ó mundo laboral: Formación en Centros deTraballo (F.C.T.) Entre os obxectivos que persegue o IES María Sarmiento destaca o da integración do alumnado dos Ciclos Formativos no mercado laboral. Por este motivo, o módulo profesional de Formación en Centros de Traballo (FCT) constitúe un bloque coherente de formación profesional que se desenvolve nas empresas ou institucións en situacións reais de traballo.
Actualmente os ciclos forCon carácter obrigatorio mativos están nun momenen tódalas especialidades, to de moita demanda laboa F.C.T. procura compleral, converténdose nunha tar as competencias profeexcelente ponte cara ó sionais propias de cada tímercado de traballo. Unha tulo adquiridas no centro estatística demostra este educativo, con aquelas dato: dos alumnos que finapreviamente identificadas lizaron estudos en cursos entre as actividades produanteriores están empregativas do centro de traballo. dos preto do 100%. NalÓ tempo, outorga ós estugúns casos a propia empredantes unha identidade e sa onde realizan a F.C.T. unha madureza profesional failles o seu primeiro conpara a aprendizaxe ó lontrato de traballo, xa que dito go da vida e para as adapmódulo ofrécelle ó empretacións aos cambios das sario a posibilidade do ennecesidades de cualificasino e coñecemento do seu ción. Por último, e non mefuturo empregado. O labor nos importante, esta fordo IES vai más alá e, previa mación en empresas sérautorización do alumnado, velles para reforzar os seus Aula do Ciclo Superior de Desenvolvemento e facilítalles ás empresas que coñecementos, especialAplicación de Proxectos de Construcción precisan empregados damente os relacionados coa tos dos seus alumnos produción, a comercializa(nome, dirección e teléfono) co fin de axudarlles a acadar ción, a xestión económica e os sistemas de relacións sounha rápida inserción laboral. Ademais durante o seu peciolaborais co fin de facilitar a inserción laboral. ríodo de prácticas, os alumnos de ciclos cobran unhas axuO acceso á F.C.T. prodúcese cando o alumnado ten das para gastos de locomoción, xa que durante o mesmo unha avaliación positiva en tódolos módulos profesionais non poden percibir por parte da empresa retribución ecodo ciclo formativo realizados no centro educativo. Na acnómica ningunha. tualidade o María Sarmiento oferta cinco alternativas para o grao medio (Xestión administrativa, Soldadura e CaldereMaría Irma González Rodríguez ría, Carrocería, Electromecánica do vehículo, Equipos e Coordinadora da Formación en Centros de Traballo instalacións electrotécnicas), e tres para o superior (Instalacións electrotécnicas, Desenvolvemento e aplicación de ALUMNOS QUE REALIZARON AS PRÁCTICAS proxectos de construcción, e Administración e finanzas). DURANTE O ANO 2007 No curso 2006-2007 a matrícula en ciclos formativos acaPERÍODO ABRIL-XUÑO dou uns 200 alumnos, que tiveron a opción de facer as CICLOS MEDIOS CICLOS SUPERIORES súas prácticas nalgunha das 250 empresas colaboradoras Carrocería, 1 Instalac. Electrotécnicas, 3 coas que conta o María Sarmiento. Estas firmas convértenElectromecánica do vehículo, 5 Administración e Finanzas, 6 Equipos e Instal. Electrotécnicas, 6 Construción, 9 se cada ano en receptoras de entre setenta e oitenta alumXestión Administrativa, 6 nos, en tres períodos (setembro/decembro, xaneiro- marzo Soldadura, 12 e abril- xuño). Compre sinalar que as empresas colaboraPERÍODO SETEMBRO-DECEMBRO doras abarcan todo tipo de sectores (comercial, automobiCICLOS MEDIOS CICLOS SUPERIORES lístico, de servizos, de produción, etc), e que o Centro conta Electromecánica do vehículo, 1 Construcción 2 Xestión Administrativa, 5 tanto con empresas pequenas e medianas como con entiXestión Administrativa adultos, 7 dades de maior tamaño, caso da multinacional ALCOA de Soldadura, 3 San Cibrao.
14 marzo 2008
O Provisional
Páxina 11
NOVAS REDES DE CENTROS PARA A CALIDADE Ao abeiro do plan de calidade (mellora continua) establecido no curso 2000-01 pola Consellería de Educación e O.U., vén de crearse a comezos deste curso a G6, rede de calidade que ten por obxecto que os centros acaden unha certificación de externa tipo ISO 9001/2000. Os centros seleccionados foron: IES Leixa de Ferrol, IES Cruceiro Baleares de Culleredo, Escola de Arte Pablo Picasso da Coruña, Escola Oficial de Idiomas de Santiago de Compostela e Vilagarcía, Escola Superior de Arte Dramático de Vigo, IES Miguel Ángel Glez. Estévez de Vilagarcía, IES Rodeira de Cangas, e o Conservatorio Profesional de Música Xan Viaño de Ferrol. Ademais, constitúese outra rede para os Centros Integrados, obrigados pola normativa acual a establecer plans de mellora.
XI edición do torneo de
P L Á S T I C A HIPOGRIFO
Leticia Breijo Fdez. (4º ESO-B)
XADREZ
DISTANCIA Continúa celebrándose, durante o tempo de lecer, o torneo de xadrez "IES María Sarmiento" que cada ano organiza o profesor de Matemáticas, Jorge Santamariña García. Nesta edición son 9 os alumnos participantes nunha sola categoría, xogando a final os catro primeiros clasificados. Como é habitual, a entrega de trofeos aos gañadores farase coincidindo con algún dos actos programados para a conmemoración das Letras Galegas ou de final de curso.
VIAXE A MADRID Na última semana de febreiro doce alumnos de 4º de ESO e de Bacharelato tiveron a oportunidade de asistir en Madrid á representación dos musicais "Jesucristo Superestar" e "Hoy no me puedo levantar". A actividade estivo organizada polo departamento de Música; acompañaron aos alumnos Verónica e Gema, profesoras da materia. Tamén aproveitaron a viaxe á capital para visitar o Palacio Real e o Museo do Prado. Os traslados fixéronse en avión dende Alvedro (A Coruña).
Tez negra, pies hundidos en la miseria, ojos grandes que transmiten progresión en su futuro, ojos dispuestos a luchar por la salvación. Ella se viste de ausencia, ella cabalga todo tipo de tierras, mirando al frente y sin frenar se dirige toda ella a un mundo desconocido, otro lugar mas sin final. Miles de ciudadanos pasean por las calles de su mente, muchos habitantes que no tienen perspectiva desde mas allá del límite personal. Mundo soñador, lugar que derrama esperanza, todo se muestra acogedor, hasta que descubre que se encuentra en una burbuja formada por ficción y superficialidad. Sueños rotos que se van quebrando más y más entre tanta frialdad, sin una palabra, basta una mirada. Los rayos dorados del sol la arropan, protegiéndola de toda esa incomprensión.
Esta mañana, entre la aglomeración de gente reunida en el metro, de repente, me encontré con ella: la distancia. Paloma Maciá (1º premio c. Biblioteca)
En la distancia te observo En la distancia te espero La distancia que acorto al acercarme a tu cuerpo Y la anulo en el momento del beso Acorta distancia cuando te beso pero distanciada en ese momento y distante la pasión de los viejos besos Cuando te hallas a distancia siento que muero Y distante te muestras cuando te recuerdo Insalvable la distancia que nos separa Y solos nos vemos, distanciados por la distancia Adrián Casabella Ladra (3º premio c. Biblioteca)
O Provisional
Páxina 12
CONSUMO RESPONSABLE á hora de conducir, podemos reducir o consumo e economizar moito diñeiro contribuíndo ao aforro enerxético. Para iso só é necesario ter en conta as seguintes medidas
-Planificar a ruta, escollendo sempre o camiño menos conxestionado. -Evitar a sobrecarga do vehículo: só o uso da baca, baleira ou non, aumenta o consumo entre un 5 e un 35%, por iso é aconsellable retirala se non se está usando habitualmente. -O uso do aire acondicionado incrementa ata un 20% o consumo de carburante. É recomendable utilizalo con moderación, sabendo que para conseguir unha sensación de benestar no coche, aconséllase manter a temperatura interior ao redor de 23 ou 24ºC. -Non levar os portelos totalmente abertos, incrementa o consumo nun 5%; no seu lugar utilizar a ventilación forzada do coche. -Utilizar o coche para traxectos moi curtos significa consumir máis do dobre que na estrada... ademais, a bici , camiñar, contribúen a unha vida máis sa. -A posta a punto do coche, de forma periódica, repercute significativamente no aforro de carburante. Debemos prestar especial atención á presión correcta dos pneumáticos; unha presión de 0,3 bares por baixo da presión fixada polo fabricante incide nun sobreconsumo de aproximadamente un 3%. -Debemos coidar o correcto aliñado da dirección. Non só aforra carburante, senón que evita o desgaste prematuro da banda de rodaxe e posibles accidentes. -Non cambiar os filtros, aceite e buxías no momento preconizado polo fabricante, así como a elección incorrecta do tipo de aceite, poden aumentar o consumo ata un 3% e producir avarías moi importantes. -A posta a punto do motor resulta determinante no consumo, por iso é necesario acudir ás revisións, e sempre que se detecte algunha anomalía ou consumo excesivo. A técnica na condución pode levar a importantes beneficios de aforro de carburante (15%), contaminación ambiental (redución de ata o 10% das emisións de CO2), contaminación acústica e diminución do risco de accidentes; tamén se producirá ao mesmo tempo, un aumento do confort, redución da tensión do condutor ¡todo iso sen apenas aumentar o tempo no desprazamento!.
14 marzo 2008
VISITAS O Departamento de Xeografía e Historia, coordinado por Mª Asunción Juíz Vázquez, organizou unha serie de visitas guiadas á exposición itinerante de Andy Warhol que tivo lugar na casa do Mar de San Cibrao, promovida pola Deputación Provincial de Lugo. O movemento “pop art” tamén é obxecto de estudo na materia de Historia da Arte que cursan os alumnos de 2º de Bacharelato Humanístico do noso IES.
A claves deste aforro pasan por: -Arrincar o motor sen pisar o acelerador e non tardar en iniciar a marcha despois do arranque. -Utilizar o cambio de marchas axeitadamente, tentando conducir sempre na zona do par máximo do motor. -Manter a velocidade de circulación: o máis uniforme posible; buscar fluidez na circulación, evitando as freadas, aceleracións e cambios de marchas innecesarios. Convén lembrar que o consumo de carburante aumenta exponencialmente en función da velocidade; é dicir, un aumento de velocidade do 20% (pasar por exemplo de 100 a 120km/h), significa un aumento do 44% no consumo (de 8 l./100km a 11,5 l./100km). -En deceleración: levantar o pé do acelerador e deixar rodar o vehículo coa marcha engranada; ao frear, facelo de forma suave, reducindo de marcha o máis tarde posible, con especial atención nas baixadas longas. -En paradas prolongadas por encima dun minuto é recomendable apagar o motor. -Conducir sempre cunha adecuada distancia de seguridade e un amplo campo de visión que permita ver 2 ou 3 coches por diante; no momento en que se detecte un obstáculo ou unha redución da velocidade de circulación, levantar o pé do acelerador para anticipar as seguintes manobras.
¡Na maioría das situacións, aplicar as regras da condución eficiente contribúe ao aumento da seguridade viaria!
O día 12 de febreiro realizáronse 40 doazóns de sangue no IES "María Sarmiento"; 19 foron de persoas que doaron por primeira vez
900 100 828 Centro de Transfusión de Galicia Avenida Monte da Condesa s/n 15706 - Santiago
DOA SANGUE Mi madre solía hablarme de la distancia que separaba los corazones de la gente, un medio metro escaso,que en ocasiones se reducía tanto que llegaba a unirlos en uno solo. Cuando esto sucedía nada podía separarlos, los kilometros eran simples obstaculos faciles de franquear. Con una llamada y el contacto entre los cuerpos protectores de estos organos, les daban fuerza para los latidos necesarios para su supervivencia. Nada había que los separase, nada que impidiera su unión, la necesidad mutua era extrema... Siempre recordaré las palabras de mi difunta madre, creo que nuestros corazones eran solo uno.
Laura Crego 3º premio Biblioteca
O Provisional
14 marzo 2008
Páxina 13
INTERCAMBIO CO LYCÉE BOSUET DE LANNION
Dende o pasado venres, atópanse en Lannion, na Bretaña francesa, un grupo de 28 alumnos acompañados polas profesoras Marta Coria Blanco e Mariluz Poch Villar do Departamento de Francés. Trátase dun intercambio lingüístico que ten carácter bianual - realízase dende o ano 2000-, co que se pretenden acadardiferentes obxectivos: -Favorecer o achegamento do alumnado a unha realidade cultural diferente á nosa. -Que os alumnos aprendan a desenvoler as súas capacidades, individuais e colectivas, nun contorno alleo ao das súas familias e do centro educativo. -Lograr unha inmersión
ingüística inicial que lles axude na comprensión do idioma Francés que estudan no IES María Sarmiento. O grupo está a desenvolver diferentes actividades en familia e tamén no Lycée Bossuet e regresarán o próximo domingo ao mediodía. Pola súa banda, os alumnos franceses teñen previsto chegar a Viveiro o 1 de maio e prolongarán a súa estancia ata o 8 dese mes; ademais de asistir a varias actividades lectivas no IES María Sarmiento, visitarán a Comarca, Coruña e Santiago de Compostela; a profesora acompañante será Agnés Bonnet, integrante do comité de irmanamento entre Viveiro e Lannion.
O Provisional, fai 10 anos Nº 11, publicación:03-04-98 EDITORIAL: Reestructuración nos centros educativos de Viveiro SUMARIO: IES María Sarmiento, Xornada de meteoroloxía, Arte en movemento, As linguas románicas, Dª Mª Sarmieno ilustre viveirense, Por onde imos arrasamos, Programas europeos: Leonardo da Vinci
Ventá aberta aos libros O señor Ibrahim e as flores do Corán, de Eric-Emmanuel Schmitt. En só sesenta e unha páxinas, un curso acelerado do que soe ser a vida (o problema de medrar, as sempre difíciles relacións cos pais e os demais adultos, a descuberta do sexo e o amor, a falsidade das aparencias, a fugacidade do tempo...) para ler sen respirar. Conta o achegamento, por enriba de calquera barreira, entre un neno xudeu, do que os pais se desentenderon, e un vello e sabio tendeiro árabe nunha cidade occidental, París. Da novela fíxose unha película con non menos acerto, sobre todo destaca a magnífica interpretación de Omar Shariff, premiado en varios festivais polo seu papel do señor Ibrahim. O único que queda é o amor, de Agustín Fernánde Paz. O novo libro de Agustín Fernández Paz, un dos escritores actuais de máis éxito da nosa literatura, é un conxunto de relatos que xiran ao redor do amor, case sempre truncado pero que fica agochado nos recunchos da memoria para agromar máis adiante. Outro tema recorrente na obra é o amor aos libros e á palabra. A noite d’O Risón, de Gonzalo Moure. Outra das novidades editoriais é A noite d’O Risón de Gonzalo Moure; onde vos atoparedes cos relatos que un grupo de mariñeiros se van contando unha noite de treboada; como é lóxico, as historias están vencelladas ao mundo do mar e combinan a aventura, a intriga e o misterio. Aquel lugar, de Antía Nara. Para ser a primeira novela da autora, chama a atención a madureza no dominio das técnicas narrativas e da linguaxe. Que ninguén se confunda: Aquel lugar non é un simple libro de viaxes que nos vai descubrindo os recantos exóticos de Paquistán. Os lectores seguimos a unha moza galega a ese país de Asia, sempre en crise, ao que viaxa para estudar a opresión que sofren as mulleres; pero, paralelamente, vainos amosando a aldea galega que deixou atrás, un mundo tan asfixiante coma aquel ao que chega. Alí coñece mulleres, coma ela, que tratan de liberarse dunha tradición que as encadea e que deixan a vida no intento. Xunto á violencia e á traxedia, xorden tamén ao longo do relato a nostalxia da beleza ameazada da súa terra e a loita da protagonista por saír da encrucillada na que se atopa na vida. O dito, Aquel lugar é moito máis ca un libro de viaxes.
O Provisional
Páxina 14
14 marzo 2008
A carón do blues
"ALBERT COLLINS"
Por Javier Caneda González
Guitarrista texano, mereceu o alcume de “Iceman" (home de xeo) por mor dos títulos de moitos dos seus temas e pola súa persoal técnica coa guitarra da cal extraía un son “xeado”, parsimonioso e sobrio pero, ó mesmo tempo, incisivo e preciso. Un selo persoal que o identificaría inmediatamente e que non abandonaría en toda a súa carreira. Albert Collins naceu en Leona, Texas, a comezos de outubro de 1932. Dende moi novo aprendeu a tocar a guitarra e, acompañado de diversos cantantes, comeza actuando nos arredores de Dallas percorrendo bares e garitos. Durante anos alterna a música con outros traballos, exercendo dende capataz dun rancho ata camioneiro. A comezos dos anos sesenta grava para pequenos selos texanos os seus primeiros singles instrumentais. Temas como “Frosty”, “Dyin´ Flu”, “Frostbite”, “Snow-Cone II” ou “Ice Blue” aínda hoxe son considerados grandes clásicos. O seu primeiro disco, "The Cool Sound of Albert Collins" (posteriormente publicado baixo o título “Truckin´ With Albert Collins”), recolle todos estas primeiras gravacións. En 1965 substituiu ocasionalmente a un mociño Jimi Hendrix na banda de Little Richard. Anos despois, Hendrix diría: “hai un tío que debería coñecer todo o país. O seu nome é Albert Collins. Debe de estar tocando por aí nunha banda da rúa no sur profundo. É bo, moi bo, un guitarrista moi fluído e melódico”. Albert emigrou a San Francisco e comezou a gañarse unha reputación que lle valeu para gravar varios álbumes esencialmente instrumentais de funk-blues moi de moda entre a mocidade negra naquela época. A revista británica Blues Unlimited publicou varios artigos sobre el e espertou o interese do novo público internacional do blues. Todas as gravacións desta etapa están recollidas na actualidade en “The Complete Imperial Recordings”. Os anos setenta foron moi difíciles para Collins. Coroado como lenda polos amantes e músicos do blues, pero descoñecido para o gran público, sen selo, limitábase a actuar modestamente nos bares dende Houston ata
público do lexendario festival de Jazz. Durante o revival do blues nos anos oitenta, Collins foi unha das maiores estrelas chegando a formar parte do macrofestival “Live Aid” televisado en directo para todo o mundo. En 1991, despois de cinco anos sen gravar ningún álbum, firmou un novo contrato con Pointblank, un selo máis orientado ó público de rock. Alí gravaría os seus derradeiros discos: “Iceman” e “Collins Mix”. Desgraciadamente esta fase final da súa carreira viuse truncada cando se lle detectou un cáncro de pulmón. Faleceu en Las Vegas o 24 de novembro de 1993 ós 61 anos de idade. Un excelente disco póstumo, “Live 92/93”, recolle gravacións en directo dende o verán de 1992 ata un mes antes da súa morte. Dende aquela, ocupa un posto na historia da música popular afroamericana e na galería dos grandes guitarristas do século pasado.
San Francisco. Afortunadamente a finais desta década, Bruce Iglauer convenceuno para que cantase en serio por primeira vez, levouno a Chicago, rodeouno dos mellores músicos da cidade e proporcionoulle a posibilidade de gravar para o seu selo Alligator. Aquí foi cando Albert Collins, acompañado case sempre polos chamados Icebreakers, desenvolveu todo o seu potencial gravando o mellor da súa obra e deixando algúns dos discos de blues eléctrico máis importantes da historia. Os tres primeiros, “Ice Pickin”, “Frostbite” e “Frozen Alive”, foron nominados para os grammys, premio que finalmente acadaría en 1985 con “Showdown!”, xunto a Robert Cray e Johnny Copeland. Nesta época, por fin foi recoñecido internacionalmente, actuando por todo o mundo dende Xapón ata Montreux, onde toleou o
DISCOGRAFÍA SELECCIONADA
-The Complete Imperial Recordings -Ice Pickin´ -Frostbite -Frozen Alive -Don´t Lose Your Cool -Live In Japan -Showdown! -Cold Snap -Iceman -Live 92/93
14 marzo 2008
O Provisional
Plantación de camelias "Torre de Lama" Na Parroquia de San Cristovo de Ribeiras do Sor sitúase a Torre de Lama, un pazo señorial do século XV, dentro do cal se atopa a maior plantación de camelias de Europa (a segunda do mundo). En total hai plantadas unhas trinta hectáreas de terreo, con máis de duascentas variedades diferentes de camelias. Na finca tamén se atopan rododendros, tullas e outras especies ornamentais. A camelia non é autóctona de Galicia , máis ben é procedente de China e Xapón -en Torre de Lama cultivan a especie, inicialmente en macetas con fermonas, e logo en invernadoiros ata plantalas fóra-. Tanto nas Ribeiras do Sor, coma nas Rías Baixas e nalgúns lugares do interior de Galicia danse as condicións ideais de temperatura e humidade para o cultivo desta planta con fermosa flor, propia do inverno. Dentro da finca da Lama álzase tamén un pazo sobre parte dun edificio que ocupou unha antiga fortaleza; pertenceu sempre á mesma liñaxe, entre os que se atopan Emilia Pardo Bazán e Concepción Arenal; un dos seus membros, Federico Maciñeira Pardo de Lama é o último propietario e promotor en gran medida da plantación. O pazo ten unha capela adicada a Sta. Ana; no escudo da fachada do mesmo pazo vense
Xsara-superStar Os alumnos de 2º curso de Electromecánica do Vehículo "tunearon" deste xeito o maleteiro dun Xsara VTS; amplificadores,woofers, subwoofers, capacitadores, ou recintos bass´reflex forman parte da xerga deste "mundillo" que cada día gaña máis adeptos entre os mozos.
Páxina 15
O Provisional Rúa: Misericordia, 58 27850 - VIVEIRO (Lugo) Teléf.: 982.56.04.49 - Fax: 982.56.23.06 Móbil 606.54.11.55 E-mail:
[email protected] http://www.iesmariasarmiento.net Impreso, en papel reciclado, nos talleres de PUBLILAR - Magazos - Viveiro Depósito Legal: LU-402-94 Viveiro, 14 marzo de 2008 ANO XV, NÚMERO 41 TIRADA 900 EXEMPLARES DISTRIBUCIÓN GRATUÍTA a alumnos e profesores: 820 exemplares, por correo a antigos profesores, institucións, centros e medios de comunicación: 80 SUBVENCIONA: EQUIPO DE NORMALIZACIÓN LINGÜÍSTICA DO IES MARÍA SARMIENTO
COLABORAN NESTE NÚMERO
as armas dos Lamas (dúas garzas sacando da lama sendas anguías), o emblema dos Teixeiro (cinco lanzas gravadas no tronco dun teixo e maila torre flanqueada por dúas árbores sobre un lago (dos Lago); tamén aparece o emblema de Ortigueira (tres penas sobre o mar das que sobresae unha rama de ortiga). Á finca podemos acudir durante a semana para comprar camelias (de 8 da mañá a 6 da tarde), aínda que permanace fechada para as visitas; os seus donos non viven no pazo, só están algunha que outra fin de semana. Úrsula Vázquez Pajón - 2º ESO-B
ALUMNOS: Javier Díaz Gómez, Mirta Lamelas Casabella, Noelia Sánchez, Úrsula Vázquez, Laura Crego, Daniel Díaz Dovale, Paloma Maciá, Adrián Casabella Ladra, Leticia Breijo Fdez. PROFESORES: Xosé Cabana Cabana, Mariluz Fdez. Díaz, Jessica Fernández Polo, Mª Irma González Rodríguez PERSOAL NON DOCENTE: Javier Caneda González DISTRIBUCIÓN: José López Peña, Antonio González da Torre Lucía Lage Pol FOTOGRAFÍAS: Arquivo IES María Sarmiento, Xulio Villarino, Úrsula Vázquez, Foto Carlos (Viveiro) COORDINACIÓN E MAQUETACIÓN: Néstor Timiraos Labaen
7 5 A MS07
220132
Páxina 16
O Provisional
14 marzo 2008
UN TEMA VITAL
Os novos programas de Cualificación Profesional Inicial Co desenvolvemento da L.O.E., os actuais Programas de Garantía Social ou de Iniciación Profesional serán substituídos polos Programas de Cualificación Profesional Inicial (P.C.P.I.) Os destinatarios serán os alumnos maiores de 16 anos (ou que os cumpran antes do 31 de decembro do ano de inicio do P.C.P.I.), que non obtiveran o título de Graduado en Educación Secundaria Obrigatoria. Excepcionalmente, co acordo do alumnado e pais ou titores, poderá adiantarse o comezo destas ensinanzas un ano, é dicir, acceder con quince anos. OBXECTIVOS -Lograr que a maiorá do alumnado alcance as competencias profesionais propias dunha cualificación de nivel 1 do "Catálogo Nacional das Cualificacións Profesionais". -Tamén, que teñan a posibilidade dunha inserción socio-laboral satisfactoria. -Ampliar as competencias curriculares básicas para proseguir ensinanzas noutros estudos diferentes é tamén un obxectivo previsto para esta modalidade formativa CONTIDOS -Haberá módulos específicos referidos ás unidades de competencia correspondentes ás cualificacións de nivel I, xa mencionadas. -Tamén, módulos formativos de carácter xeral, que amplíen as competencias básicas e favorezan a transicións
dende o sistema educativo cara ao mundo laboral. Ademais, o alumno poderá cursar simultaneamente módulos de carácter voluntario que conduzan á obtención do título de Graduado en Educación Secundaria Obrigatoria; tamén se poderán cursar unha vez finalizados satisfactoriamente os primeiros bloques (obrigatorios). No caso excepcional que se presentaba de comenzar o programa con só 15 anos, terán que cursar obrigatoriamente este último bloque que pode levar á titulación de Graduado en Educación Secundaria.
OFERTA DE PROGRAMAS Haberá modalidades diferentes; serán os centros educativos e tamén as corporacións locais, asociacións profesionais ou organizacións non gubernamentais as que fagan a oferta concreta baixo a coordinación das autoridades educativas. Neste momento, no IES "María Sarmiento" estase estudando a oferta que se vai poñer á disposición do noso alumnado para o vindeiro curso 2008-09. O QUE ESTÁ POR DETERMINAR: Os requisitos dos destinatarios nos ámbitos psicopedagóxicos, a relación coas anteriores medidas adoptadas de cara á atención á diversidade, ou como se vai facer a proposta dos posibles "clientes" por parte dos equipos docentes. Tamén está sen definir a organización dos módulos de carácter voluntario -non sabemos se serán específicos para estes programas ou se o alumnado se integrará en grupos de referencia-. Un último aspecto sen definir é a concreción das condicións que deberán cumprir as entidades ofertantes: haberá un catálogo fechado de programas?, poderán realizarse propostas apoíandose nas necesidades da contorna do centro?. En fin, dende este breve artigo queremos trasladarlle á nosa Comunidade Educativa "o que sabemos por agora", aínda que cara a finais de curso probablemente teñamos máis información que lles trasmitiremos a través do catálogo da oferta do Centro ou dende Orientación.