Nota Prinsip Perakaunan Stpm (topik: Pembetulan Kesilapan)

Topik: Pembetulan Kesilapan Jenis-jenis Kesilapan 1. Imbangan Duga disediakan untuk menguji ketepatan catatan bergu dalam buku perakaunan. 2. Namun, Imbangan Duga yang seimbang tidak bermakna bebas daripada sebarang kesilapan. 3. Terdapat dua jenis kesilapan dalam Imbangan Duga, iaitu kesilapan yang ketara dan kesilapan yang tidak ketara. Kesilapan Tidak Ketara Dalam Imbangan Duga 1. Kesilapan ini ditunjukkan dalam Imbangan Duga. Hal ini bermakna Imbangan Duga masih seimbang walaupun kesilapan wujud dalam buku perakaunan. 2. Semua kesilapan dibetulkan melalui catatan jurnal am. (a) Kesilapan Ketinggalan Kesilapan ini berlaku apabila satu urus niaga langsung tidak dicatatkan dalam mana-mana buku. Tiada akaun yang didebitkan dan tiada akaun yang dikreditkan. Contoh: 1 Ambilan barang bernilai RM80 untuk kegunaan sendiri terlupa direkod dalam mana-mana buku. Akaun Ambilan

Akaun Belian

Pembetulan Kesilapan: Untuk membetulkan kesilapan ini, urus niaga direkod ke dalam kedua-dua akaun yang berkenaan mengikut system catatan bergu yang berikut.

Butir

Jurnal Am

Debit RM

Akaun Ambilan Akaun Belian (Pembetulan kesilapan: Ambilan barang terlupa direkod mana-mana buku)

Belian

Akaun Ambilan RM80

Akaun Belian Ambilan

Kredit RM

80 80

RM80

(b) Kesilapan Prinsip Kesilapan ini berlaku apabila urus niaga dicatatkan dalam jenis akaun yang salah. Contohnya, butir perbelanjaan modal direkod sebagai perbelanjaan hasil dan sebaliknya. Contoh 2: Belanja membaiki mesin sebanyak RM100 tersilap didebitkan ke dalam Akaun Mesin. Catatan dalam Akaun Tunai adalah betul. Akaun Mesin

Pembetulan Kesilapan: Untuk membetulkan kesilapan ini, batalkan catatan dalam Akaun Mesin (dengan mengkreditkan Akaun Mesin). Rekod catatan yang betul dalam Akaun Belanja Membaiki Mesin (dengan mendebitkan Akaun Belanja Membaiki Mesin). Jurnal Am

Butir

Debit RM

Akaun Belanja Membaiki Mesin Akaun Mesin (Pembetulan kesilapan: Belanja membaiki mesin tersilap direkod dalam Akaun Mesin)

Bank (kesilapan)

Akaun Mesin (SALAH) 100 Belanja membaiki mesin (pembetulan)

Kredit RM

100 100

100

Akaun Belanja Membaiki Mesin (BETUL) Mesin (pembetulan) RM100 (c) Kesilapan Amaun Kesilapan ini berlaku apabila amaun yang salah dicatat di sebelah debit dan juga di sebelah kredit. Contoh 3(a): Bayar kadar bayaran sebanyak RM108 telah silap catat sebagai RM180 dalam Buku Tunai dan Akaun Kadar Bayaran. Catatan bergunya adalah betul. Buku Tunai Kadar bayaran

RM180

Akaun Kadar Bayaran Tunai RM180

Pembetulan Kesilapan 3(a): Untuk membetulkan kesilapan ini, kedua-dua angka yang salah dalam kedua-dua akaun itu mesti dibetulkan. Jika angka yang salah lebih daripada angka yang betul, perbezaan antara kedua-dua amaun itu mesti dicatat di sebelah yang bertentangan dalam kedua-dua akaun itu untuk mengurangkan amaun itu. Dalam contoh 3(a), perbezaan antara kedua-dua amaun itu ialah RM72.

Butir

Jurnal Am

Buku Tunai Akaun Kadar Bayaran (Pembetulan kesilapan: Kadar bayaran sebanyak RM108 silap catat sebagai RM180 dalam kedua-dua akaun)

Kadar bayaran (pembetulan)

Buku Tunai RM72 Kadar bayaran (kesilapan)

Debit RM

Kredit RM

72 72

RM180

Akaun Kadar Bayaran Tunai RM180 Tunai RM72 (kesilapan) (pembetulan) Contoh 3(b): Belian daripada Azhar sebanyak RM120 silap catat sebagai RM102 dalam Akaun Bekian dan Akaun Azhar. Catatan bergunya adalah betul.

Azhar

Akaun Belian RM102 Akaun Kadar Bayaran Belian

RM102

Pembetulan Kesilapan 3(b): Jika angka yang salah kurang daripada angka yang betul, perbezaan antara kedua-dua amaun itu mesti dicatat di sebelah yang sama dalam kedua-dua akaun itu untuk menambahkan amaun itu. Dalam contoh 3(b), perbezaan antara kedua-dua amaun itu ialah RM18.

Butir

Jurnal Am

Debit RM

Kredit RM

Akaun Belian Azhar (Pembetulan kesilapan: Belian daripada Azhar sebanyak RM120 silap catat sebagai RM102 dalam kedua-dua akaun)

18 18

Akaun Belian Azhar (kesilapan) RM102 Azhar (pembetulan) 18 Akaun Kadar Bayaran Belian (kesilapan) RM102 Belian (pembetulan) 18 (d) Kesilapan Komisen Kesilapan ini berlaku apabila urus niaga dicatatkan dalam akaun perorangan yang salah. Contoh 4: Jualan kepada Lisa sebanyak RM88 tersilap catat ke dalam Akaun Lina. Catatan dalam Akaun Jualan adalah betul.

Lina

Lina RM88

Pembetulan Kesilapan: Untuk membetulkan kesilapan ini, (a) Catatan dalam akauan yang salah dibatalkan dengan satu catatan di sebelah yang bertentangan dengan amaun yang sama. (Akaun Lina dikreditkan dengan RM88 untuk membatalkan catatan itu) (b) Rekodkan catatan yang betul. (Akaun Lisa didebitkan)

Butir

Jurnal Am

Lisa

Kredit RM

88

Lina (Pembetulan kesilapan: Jualan kepada Lisa tersilap catat dalam Akaun Lina)

Jualan

Debit RM

Lina RM88

Lisa

RM88

88

(kesilapan)

(pembetulan) Lisa

Lina (pembetulan)

RM88

(e) Kesilapan Songsang/Terbalik Kesilapan ini berlaku apabila catatan bergu telah diterbalikkan walaupun dicatat ke dalam dua akaun yang betul. Contoh 5: Ambilan tunai RM60 telah didebitkan ke dalam Akaun Tunai dan dikreditkan ke dalam Akaun Ambilan. Akaun Ambilan Tunai

Ambilan

RM102

Akaun Tunai RM102

Pembetulan Kesilapan: Untuk membetulkan kesilapan ini, batalkan catatan yang salah dengan satu catatan di sebelah yang bertentangan dengan amaun dua kali ganda daripada amaun asal yang direkodkan (kerana menggunakan amaun asal cuma membatalkan kesilapan sahaja).

Butir

Jurnal Am

Akaun Ambilan Akaun Tunai (Pembetulan kesilapan: Membetulkan ambilan tunai yang dicatat secara songsang)

Tunai (pembetulan)

Ambilan (kesilapan)

Akaun Ambilan RM120Tunai (kesilapan)

Akaun Tunai RM60

Ambilan (pembetulan)

RM60

RM120

(f) Kesilapan Saling Mengimbangi Kesilapan saling mengimbangi boleh berlaku sama ada:

Debit RM

Kredit RM

120 120

(a) Sebelah debit sahaja (b) Sebelah kredit sahaja (c) Sebelah debit dan kredit Contoh 6(a): sebelah debit sahaja Gaji sebanyak RM350 telah direkod sebagai RM300 manakala insurans sebanyak RM600 telah direkod sebagai RM650. Pembetulan Kesilapan 6(a): Akaun Gaji Tunai (kesilapan) RM300 Tunai (pembetulan) 50 Akaun Insurans Tunai RM650 Tunai (kesilapan) (pembetulan)

RM50

Contoh 6(b): sebelah kredit sahaja Sewa diterima RM2 000 tertinggal dalam buku manakala jualan RM20 000 telah direkodkan sebagai RM22 000. Pembetulan Kesilapan 6(b): Akaun Sewa Diterima Tunai

Akaun Insurans Tunai RM2 000 Tunai (pembetulan) (kesilapan)

RM300

RM22 000

Contoh 6(c): sebelah debit dan kredit Komisen diberi sebanyak RM250 dan komisen diterima sebanyak RM350 masing-masing terlebih catat sebanyak RM50. Pembetulan Kesilapan 6(b):

Tunai (kesilapan)

Tunai

Akaun Komisen Diberi RM250 Tunai (pembetulan)

Akaun Komisen Diterima RM50 Tunai

RM50

RM350

(pembetulan)

(kesilapan)

Kesilapan Ketara Dalam Imbangan Duga 1. Kesilapan ketara berlaku apabila jumlah debit Imbangan Duga berbeza daripada jumlah kreditnya. 2. Jenis-jenis kesilapan yang ketara dalam Imbangan Duga adalah seperti yang berikut: (a) Catatan Bergu Tidak Lengkap Kesilapan ini berlaku apabila terdapat ketinggalan catatan debit atau catatan kredit bagi sesuatu urus niaga. Contoh 7: Terima cek daripada Rose RM600 didebitkan dalam Buku Tunai sahaja. Tiada catatan dibuat dalam akaun Rose. Pembetulan Kesilapan:

Butir

Jurnal Am

Debit RM

Akaun Tergantung Rose (Pembetulan kesilapan: Terima cek sebanyak RM600 daripada Rose terlupa direkod dalam Akaun Rose)

Akaun Rose Bank

Kredit RM

600 600

RM300

(b) Amaun yang didebitkan berbeza dengan amaun yang dikreditkan Contoh 7: Belian tunai RM506 telah didebitkan dengan betul dalam Akaun Belian tetapi dikreditkan dalam Buku Tunai sebagai RM560. Pembetulan Kesilapan:

Butir

Jurnal Am

Belian Akaun Tergantung (Pembetulan kesilapan: Belian tunai sebanyak RM506 silap

Debit RM

Kredit RM

54 54

catat sebagai RM560 dalam Buku Tunai )

Tunai

Akaun Belian RM300

(c) Urus niaga direkod dua kali di sebelah yang sama Kesilapan ini berlaku kerana kedua-dua akaun yang berkenaan telah didebitkan atau dikreditkan

Contoh 8: Ambilan tunai RM200 telah direkod dengan betul di sebelah kredit dalam Buku Tunai tetapi juga dicatat di sebelah kredit Akaun Ambilan. Pembetulan Kesilapan:

Butir

Jurnal Am

Debit RM

Akaun Ambilan Akaun Tergantung (Pembetulan kesilapan: Membetulkan ambilan tunai catat di sebelah kredit Akaun Ambilan )

Akaun Ambilan Tunai (pembetulan) RM400 Tunai (kesilapan)

Kredit RM

400 400

RM200

Cara Pembetulan Kesilapan-kesilapan 1. Untuk membetulkan semua kesilapan, sediakan satu jurnal am dan membuat pembetulan melalui jurnal am. 2. Selepas membuat pembetulan melalui jurnal am, Akaun Tergantung disediakan untuk membuat pelarasan kesilapan ketara sahaja. 3. Akhirnya, sediakan satu penyata penyelarasan untung bersih untuk menghitung untung bersih yang betul. Hanya kesilapan dalam Akaun Nominal sahaja membuat pelarasan dalam penyata tersebut kerana Akaun Nominal akan memberi kesan terhadap untung bersih. Contoh 9: Imbangan Duga yang disediakan untuk sesebuah perniagaan pada 31 Disember 2009 menunjukkan jumlah baki debit telah melebihi jumlah baki kredit sebanyak RM130. Amaun

ini telah dimasukkan ke dalam Akaun Tergantung. Apabila Lejar perniagaan disemak, kesilapan-kesilapan berikut telah dapat dikesan: (a) Jualan kredit sebanyak RM750 kepada S.Samy telah didebit ke dalam Akaun S.Sany. (b) Diskaun diberi sebanyak RM350 telah dikredit ke dalam Akaun Diskaun Diterima. (c) Satu jualan kredit sebanyak RM500 kepada Tanli telah didebit ke dalam Akaun Tanli tetapi catatan kreditnya tertinggal. (d) Belian alat tulis sebanyak RM200 telah salah didebit ke dalam Akaun Alat Pejabat. (e) Satu belian secara tunai sebanyak RM850 telah didebit ke dalam Akaun Belian dengan RM580. (f) Sewa yang diterima sebanyak RM300 telah didebit ke dalam Akaun Sewa. Catatan yang betul telah dibuat ke dalam Akaun Tunai. Dikehendaki: (a) Catatan-catatan Jurnal untuk membetulkan semua kesilapan di atas. (b) Akaun Tergantung untuk menunjukkan semua pelarasan yang perlu dibuat. (c) Jika untung bersih sebelum kesilapan atas dibetulkan adalah RM26 280, sediakan penyata untuk menghitung untung yang betul. Penyelesaian: (a) Tarikh

2009 Dis. 31

Butir

S.Samy

Debit

Kredit

(RM) 750

(RM)

S.Sany (Pembetulan

Dis. 31

Jurnal Am

750 kesilapan:

Jualan

kredit

kepada

S.Samy

sebanyak RM750 tersilap catat ke dalam Akaun S.Sany) Akaun Diskaun Diberi

350

Akaun Diskaun Diterima

350

Akaun Tergantung

350

(Pembetulan kesilapan: Diskaun diberi sebanyak RM350 Dis. 31

tersilap catat ke dalam Akaun Diskaun Diterima) Akaun Tergantung

500

Akaun Jualan

500

(Pembetulan kesilapan: Jualan kredit sebanyak RM500 Dis. 31

terlupa catat ke dalam Akaun Jualan) Akaun Alat Tulis

200

Akaun Alat Pejabat

200

(Pembetulan kesilapan: Belian alat tulis tersilap catat ke Dis. 31

dalam Akaun Alat Pejabat) Akaun Belian Akaun Tergantung (Pembetulan kesilapan: Belian sebanyak RM850 tersilap catat

270 270

Dis. 31

sebagai RM580 dalam Akaun Belian) Akaun Tergantung

600

Akaun Sewa

300

Akaun Sewa Diterima

300

(Pembetulan kesilapan: Sewa diterima sebanyak RM300 tersilap direkod ke dalam Akaun Sewa)

2009 Dis. 31 Jualan Sewa

Akaun Tergantung RM 2009 500 Dis. 31 Perbezaan dalam buku 600 Diskaun Diberi Diskaun Diterima Belian 1 100

RM 130 350 350 270 1 100

Kesan-kesan Kesilapan terhadap Untung: (a) Jualan ↑ Untung ↑ Jualan ↓ Untung ↓

(b) Kos ↑ Untung ↓ Kos ↓ Untung ↓

(c) Hasil ↑ Untung ↑ Hasil ↓ Untung ↓

(d) Belanja ↑ Untung ↓ Belanja ↓ Untung ↑

1. 2.

Segala kesilapan dalam Akaun Nominal yang menyebabkan untung meningkat, maka akaun tersebut harus ditolak dengan untung bersih yang sebelum diselaraskan. Segala kesilapan dalam Akaun Nominal yang menyebabkan untung menurun, maka akaun tersebut harus ditambah dengan untung bersih yang sebelum diselaraskan.

Penyata untuk menyeleraskan untung Untung bersih sebelum pelarasan dibuat Tambah: Jualan tertinggal Sewa diterima tersilap catat ke Akaun Sewa Tolak:

Diskaun diberi tersilap catat ke Akaun Diskaun Diterima Belian alat tulis tersilap catat ke Akaun Alat Pejabat

RM 26 280 500 600 27 380 700 200

Belian sebanyak RM850 tersilpa catat sebagai RM580 dalam Akaun Belian Untung bersih yang betul

270 26 210

Soalan-soalan STPM STPM 2002: Imbangan Duga yang seimbang tidak bermakna bahawa urus niaga telah direkodkan dengan betul. Nyatakan tiga kemungkinan kesilapan yang berlaku semasa perekodan urus niaga. [3 markah]