Network Of Excellence

MÜKEMMELLİYET AĞLARI Bu doküman Mükemmeliyet Ağlarının (Networks of Excellence) genel konseptiyle ilgili tanımları 6. Çerçeve Programı (FP6) dahilinde nasıl tamamlanabileceğine dair bilgileri içermektedir. Bununla birlikte, bu enstrümanı tamamlamakla ilgili prensipler Çerçeve Programıyla ilgili halen devam etmekte olan yasal düzenlemeler ve katılım kuralları ışığında geliştirilebilir. 1. GENEL KONULAR 1.1. Amaç Mükemmeliyet Ağlarının tüm Avrupa dahilindeki uzmanlık ve kaynakların kullanımı konusunda işbirliği yaparak belli bir konudaki bilimsel ve teknolojik gelişmişliği güçlendirmek amacıyla ve söz konusu araştırma konularında dünya çapında söz sahibi olabilmek amacıyla oluşturulmuştur. Bu uzmanlık, asıl amacı, araştırma konularında, gelişen ve sürekli bir entegrasyonun oluşturulması ve söz konusu konulardaki bilgi birikimini arttırmak olan aktiviteleri içeren bir katılım programı çerçevesinde kurulacaktır. Dolayısıyla Mükemmeliyet Ağlarının Avrupa Araştırmalarını yön verebilmek amacıyla oluşturulmuş bir araçtır. Avrupa dahilinde belirli konularda yürütülen araştırmalara yeni bir şekil verme ve bu çalışmaların yürütülüş şeklini yeniden yapılandırmayı hedeflemektedir. Önemli olan bir nokta da, bu işbirliğinin ‘kapalı klüpler’ halinde olmayacağı, ve sadece işbirliği çerçevesinde ki uzmanlığın ve gelişmişliğin güçlendirilmesine konsantre olacağıdır. Buna ilave olarak, işbirliği yapan her gruba, uzmanlığın sınırlar dışına da yayılması görevi verilecektir. Mükemmeliyet Merkezlerinin, 6.Çerçeve Programı’ndaki öncelikli alanlarda yer almak için kullanılacaktır. Aynı zamanda, belirlenen hedeflere ulaşabilmede yararlı olabilecek durumlarda, bilimsel ve teknolojik gereksinimleri önceden belirleyen ve bilimsel politikaları destekleyen araştırma alanlarında da kullanılabilirler. 1.2. Entegrasyonun Tanımı Mükemmeliyet Ağları dahilindeki entegrasyonun tanımlanmasında çeşitli elemanlar kullanılabilir.

1

i-Ortak araştırma aktiviteleri -Katılımcıların araştırma aktivitelerinin programlanması -Araştırma projelerinin uygun bir şekilde birleştirilmesi -Katılımcıların aktivitelerin birbirlerini tamamlayabilecek hale getirilmesi ve bu konularda karşılıklı olarak uzmanlaşma, ii-Kaynakların ortak kullanımı -Altyapının ve ekipmanların ortak kullanımı, ortak araştırma platformlarının oluşturulması -Personel değişimi ve mevcut personelin yeniden görevlendirilmesi -Katılımla ve işbirliği ile ilgili eğitim programları iii-Ortak yönetim -Katılım ve işbirliği organizasyon yapılarının oluşturulması -Bilimsel ve topluluk la ilgili konulara ortak yaklaşım -Bilginin ortak yönetimi ve kullanımı -Elektronik iletişim ağlarını vasıtasıyla, katılımcıların etkileşimli olarak çalışması, Katılımcıların bir işbirliği çerçevesinde kendi alanlarındaki çalışmalarında mümkün olduğu kadar işbirliği içinde olmaları beklenmektedir. 1.3. Boyut ve Kritik Kütle Mükemmeliyet Ağlarının önemli hedeflerinin olması ve bu hedeflere ulaşabilme doğrultusunda gerekli olan kritik kütle kaynakları ve uzmanlığı oluşturmaları beklenmektedir. Kritik kütle miktarı konudan konuya değişim göstereceği için, minimum bir miktarın belirlenmesi mümkün değildir. Kapsamlı işbirliği gruplarının bir kaç yüz araştırmacıyı kapsaması beklenmektedir. Daha sınırlı olanlar ise önemli hedefleri olmaları durumunda daha küçük gruplardan oluşabilir ve çalışmaları için gerekli kritik kütleyi elde edebilirler. 1.4. Katılımcılar Mükemmeliyet Ağları için en az ikisi üye veya aday ülke olmak üzere üç değişik ülkeden en az üç yasal katılımcı gerekmektedir. İlgili bir programın çalışma programı için daha yüksek bir minimum katılımcı sayısı şart koşulabilir. Uygulama da ise katılımcı sayısının 3’ den çok daha fazla olması ve en az 6 katılımcıdan oluşması beklenmektedir.

2

Araştırma merkezleri, ünivesiteler, SME’ye sahip kuruluşlar ve bilim ve teknoloji organizasyonları katılımcı olabilirler. Buna ilave olarak, Mükemmeliyet Ağlarının hedefleriyle ilgili olması durumunda bilgi yönetimi ve aktarımı konusunda çalışan ve yapılan araştırmalardan elde edilecek sonuçlar için potansiyel kullanıcı olabilecek kuruluşlarda katılımcı olabilirler. Yapısı ve oluşumuyla minimum sayıdaki katılımcı şartını tutturması durumunda, A Europen Economic Interest Grouping (EEIG) (ya da üye bir ülkede kurulmuş olan yasal bir oluşum) da Mükemmeliyet Ağlarına bir katılımcı olabilir. Mükemmeliyet Ağları, üye olmayan üçüncü ülkelerdeki kuruluşların katılımına da açık olacaktır. Özel durumlarda, bir ortaklığa verilecek olan desteğin hesaplanmasında, bu kuruluşların katılımı da göz önünde bulundurulabilir. 2.

Aktivitelerle ilgili katılım programı Aktivitelerle ilgili katılım programı aşağıdaki bileşenleri içermek zorundadır:

-Katılımcılarla oluşturulmuş ve uzun vadeli ve disiplinler arası bir program, -Katılımcıların araştırmalarla ilgili çalışmalarını yeniden yapılandırmayı hedefleyen entegrasyon faaliyetleri, -İşbirliği dışındaki araştırıcılara bilgi transferine yardımcı olacak, uzmanlık ve bilgiyi yayıcı eğitim ve işbirliği faaliyetleri, -Kurulan ortaklığın hedefleri doğrultusunda işbirliğinin yönetimi. 2.1. Ortak olarak yürütülen araştırmanın programı Bu program işbirliği dahilindeki katılımcıların bazıları ya da tamamı tarafından yürütülen araştırma faaliyetlerini içermektedir. Araştırma programı genel olarak uzun vadeli, imkanları arttırıcı disiplinler arası amaçlar doğrultusunda olacaktır. 2.2.

Aktivitelerin entegrasyonu Burada bahsedilen aktiviteler işbirliği üyelerinin faaliyetlerinin güçlü ve uzun süreli

entegrasyonuna yönelik olanlardır ve aşağıda belirtilenleri içerebilirler: -Katılımcıların

araştırma,

eğitim

ve

destek

alanlarındaki

aktivitelerinin

koordine

programlanması; -Karşılıklı uzmanlaşmayı ve birbirini tamamlama gibi olguları güçlendirmek amacıyla katılımcıların araştırma faaliyetlerinin adaptasyonu; -Personel değişimi ve işbirliği üyelerindeki araştırıcılar için pozisyonlar oluşturma; 3

-Personelin yeniden konumlandırılması (bazı durumlarda tüm personel ve ekipman için); -Ortak araştırma platformları oluşturma; -Bilgi ve entellektüel zenginliğin ortak yönetimi (örnek: patent havuzlarının oluşturulması); -Ortak araştırma altyapılarının geliştirilmesi ve kullanımı, ve mevcut imkanların ortak kullanım gözönünde bulundurularak araştırmalara adaptasyonu; -İşbirliğine dahil gruplar arasındaki etkileşimli çalışmayı desteklemek amacıyla elektronik bilgi ve iletişim ağlarının güçlendirilmesi; 2.3. Excellence’in yayılması için oluşturulan aktiviteler Meydana getirilen işbirliğinin bir misyonu olarak, bu aktiviteler elde edilen bilgi ve uzmanlığın geniş bir şekilde halka yönelik olarak yayılmasına katkı da bulunacaktır. Söz konusu faaliyetler aşağıdakiler olabilir: -Halkın dikkatinin çekilmesi ve bilimin anlaşılmasının sağlanması gibi propaganda ve iletişim faaliyetleri; -Özellikle işbirliği dışındaki araştırmacıların eğitimi; -Ortaklık dışında kalan takımlara bilgi aktarma amacını taşıyan işbirliği faaliyetleri; -Araştırma eğitimi her ortaklıktaki ana özellik olacaktır. Eğitim faaliyetleri Avrupa’nın söz konusu alanlarda bir dünya gücü olmasını sağlayacak tecrübeli araştırmacıların ortaya çıkmasını sağlamalıdır. 2.4. İşbirliği yönetimi İşbirliği yönetiminde aşağıdaki aktiviteler yer alacaktır. -İşbirliğindeki ortak aktivitelerin organizasyonu ve yönetimi; -Konsorsiyumdaki finansal ve muhasebe yönetimi ve yasal konularla ilgili aktiviteler; -Komisyon servisleriyle iletişim ve raporlar; -Yeni ortakların katılımı için konsorsiyum tarafından yapılacak çağrılar ve başvuruların ve değerlendirilmesi ve yeni ortakların seçimi; -İşbirliği dahilinde meydana getirilen bilginin yönetimi ve entellektüel zenginliğin korunması; -İşbirliği içerisindeki cinsiyet eşitliğini sağlamak; -Yönetim konseyinin ve diğer danışmanlık birimlerinin çalışmalarının desteklenmesi. 3. Açıklamalı bir finansal yönetim Özellikle finansal yönetimle ilgili bu bölüm, Mükemmeliyet Ağlarının yapısıyla ilgili detayların gelişimi sürecinde değişebilir. Mükemmeliyet Ağlarının

finansal yönetimi, 4

topluluk tarafından sağlanan katkının entegrasyon süresince karşılaşılabilecek zorlukların aşılmasını sağlayacak bir teşvik şeklinde olacak ve topluluk tarafından finansman sağlanan periyodun sonrasında, kurulan ortaklığın hiç bir finansal yükümlülüğü olmayacak şekilde olacaktır. Söz konusu zorluk ve engeller insan faktörüne bağlı ve kültürel olabileceği gibi, organizasyonla ilgili ve finansal da olabilir. Bu anlayış dahilindeki topluluk katkısı; -Entegrasyon için sabit bir ödenek olabilir; (a) katılım programındaki aktiviteler çerçevesinde çalışan araştırmacı sayısına göre; (b) per capita grant; (c) topluluğun destek vereceği süreye göre; hesaplanabilir; İşbirliğinin entegrasyon oluşturma konusunda göstereceği gelişime göre yıllık taksitler halinde ödenebilir (örnek: elde edilen sonuçlara göre ödeme sistemi). Aynı zamanda ödeneğin bir diğer amacı da katılım programındaki aktivitelerin yürütülmesi için gerekli olan ve katılımcılar tarafından kullanılacak olan kaynakların tamamlanmasıdır. 3.1. Ödeneğin hesaplanması Sağlanacak ödenek katılım programındaki aktiviteler çerçevesinde çalışacak olan araştırmacı başına düşecek miktar olarak euro cinsinden hesaplanabilir. Ödenek miktarı tekliflerle ilgili yapılacak çağrılar sırasında belirlenecektir. Ödenecek miktar araştırmacı başına entegre edilen kaynak ve kapasitenin ¼’ünü geçmeyecek şekilde hesaplanacaktır. Yapılan bir işbirliğine sağlanacak ortalama yıllık ödenek araştırmacı sayısına göre aşağıdaki şekilde değişebilir: 50 araştırmacı

1 milyon Euro/yıl

100 araştırmacı

2 milyon Euro/yıl

150 araştırmacı

3 milyon Euro/yıl

250 araştırmacı

4 milyon Euro/yıl

500 ve daha fazla araştırmacı5 milyon Euro/yıl Yukarıdaki sayılar arasında kalan bir araştırma grubu için sağlanacak ödenek lineer interpolasyonla hesaplanabilir. Bu örneğe göre 200 araştırmacıdan oluşan bir ortaklık 5 yıldan daha fazla bir süre için toplam 17.5 milyon Euro’luk bir ödenekle desteklenecektir.

5

3.2. Ödeneğin hesaplanmasında kullanılacak faktörlerin tanımı Ödeneğin hesaplanmasında göz önünde bulundurulacak araştırmacıların aşağıdaki koşullara uyması gerekmektedir: -Ph.D ya da buna denk bir dereceye sahip bir araştırmacı yada lisans derecesinden sonra araştırma alanında en az 4 yıllık bir tecrübeye sahip olmalılar; ve -Katılımcılardan herhangi birine dahil bir personel olmalılar ya da katılımcı kuruluşla yasal bir anlaşması olan başka bir kuruluşta çalışmalılar. Ödeneğin

hesaplanmasında

göz

önünde

bulundurulacak

araştırmacı

sayısının

belirlenmesinde (a) teklifin kabulü durumunda katılımcıların katılım programı aktiviteleri çerçevesinde kullanacak olduğu araştırmacı sayısı; (b) Teklifler için belirlenen son tarih itibariyle yukarıda verilen şartları sağlayabilen araştırmacı sayısı Göz önünde bulundurulur. 3.3. Ödeneğin tahsisi Komisyon her yıl, yıllık ortalama ödeneğe eşit olan bir avans ödemesi yapabilir. Bununla birlikte faaliyet sürecinin sonlarına doğru bağımlılık riskinin azaltılması amacıyla yapılan tahsisatı azaltmaya da yetkilidir. Örnek olarak: -Kontratın son 12 ayı için avans ödemesi yıllık ortalama ödeneğin yalnızca yarısı olabilir; -Geriye kalan kısım ise kontrat sahiplerinin tercihine göre daha erken bir yılda ödenebilir; -Üstünde anlaşılan ödeme takvimi kontratta sabitleşebilir. Aşağıdaki şartların sağlanması durumunda her yıl sonunda avans ödemesi o yıl için tam ve eksiksiz bir şekilde yapılabilir: -Komisyon servislerinin bağımsız uzmanlardan yardım alarak oluşturacağı yıllık raporda verilecek karara göre uzun süreli bir entegrasyon oluşturma konusunda tatmin edici bir gelişme elde edilmesi durumunda; -O yıl süresince katılım programındaki aktiviteler çerçevesinde çalışmış olan araştırmacı sayısının en az ödeneğin hesaplanmasında göz önünde bulundurulan araştırmacı sayısına eşit olması durumunda.

6

Bir sonraki yıl için yapılacak avans ödemesi bu şartlar yerine getirildikten sonra ve bir sonraki periyod için yürütülecek olan aktiviteler üzerinde anlaşma sağlanması durumunda yapılır. 4. Teklif Safhası 4.1. Teklifler için çağrı Teklifler için çağrılar Avrupa Birliği’nin resmi yayın organlarında yayınlanacak, ve Cordis web sitesi ve National Contact Points ağı gibi yollarla da geniş bir şekilde duyurulacaktır. Çağrılarla ilgili bir takvim spesifik programdaki çalışma programında bir ‘yol haritası’ şeklinde verilecektir. 4.2 Mükemmeliyet Merkezleri için davetler Teklifler için yapılacak çağrıdan önce konuları belirlemek amacıyla expression of interest (EoI) için çağrı yapılacaktır. Expression of interest Mükemmeliyet Ağlarına uygun olan bir konuda yapılacak teklifin gerekçesini ve sahip olunan uzmanlık, beceriler ve kaynakların tanımını içermelidir. Expressions of Interest’den seçilecek konular teklifler için belirlenecek konuların hazırlanmasında komisyona yardımcı olacaktır. Böylece çok sayıda teklifin önüne geçilecek ve Komisyon belirlenen konulardaki önerileri daha iyi değerlendirebilecektir. Uygun olan durumlarda komisyon araştırma konularını geliştirebilir, birleştirebilir veya alt başlıklara ayırabilir. 4.3. Teklif içeriği Tekliflerin içeriği en basit tanımıyla, kurulacak olan işbirliğinin gelişimci niteliğini yansıtacak şekilde olmalıdır. Tekliflerde verilen bilgiler teklifin ve işbirliğinin yapılması durumunda meydana gelecek entegrasyonun değerinin tarafsız bir şekilde değerlendirilmesi için yeterli ‘management level’ detaya sahip olmalıdır. Daha fazla detay gerekli olduğu takdirde değerlendirme ve anlaşma safhalarında istenebilir.

7

4.4. Tekliflerin değerlendirilmesi Değerlendirmeyle ilgili temel prensipler Şeffaflık: Teklifleri hazırlayan araştırmacılar, teklifleri değerlendiren uzmanlar ve komisyon servislerinin tamamına aynı açık çerçeveyi sağlamak için. Adil davranma: Tüm tekliflere kaynakğına, teklif sahiplerinin kimliklerine ve geçmişteki bağlantılara bakılmaksızın aynı muamele yapılmalıdır. Tarafsızlık: Seçilmeye aday tüm teklifler tarafsız olarak sahip oldukları nitelik ve değere göre detaylı bir şekilde gözden geçirilecektir. Verimlilik ve Hız: Prosedürler mümkün olduğunca hızlı yürüyecek, değerlendirmenin kalitesini koruyacak RTD programının yönetildiği yasal çerçeveye uygun bir şekilde oluşturulacaktır. Etikle ilgili koşullar: Temel etik prensiplere karşı olan herhangi bir teklif (özellikle de Charter of Fundamental Rights of the Union’un dışında oluşturulanlar) ya da çalışma programı veya teklifler için yapılacak çağrıda belirtilen koşulları tamamıyle yerine getirmeyen teklifler herhangi bir zamanda değerlendirme ve seçim süreçlerinin dışında bırakılabilir. Değerlendirme Yöntemi Değerlendirme ‘detaylı olarak inceleme’ prensiplerine göre yapılacaktır. Bununla birlikte 5. Çerçeve Programı’nda kullanılan sistemin Mükemmeliyet Ağlarının daha iddialı ve bir çok öğeden oluşan hedeflerini yansıtabilmek amacıyla güçlendirilmesi gerekmektedir. Sistem, panel toplantılarından önce yapılan uzaktan değerlendirmenin daha sistematik bir şekilde kullanılmasıyla ya da panel katılımcılarının direk olarak öğrendikleriyle ve katılımcılara tekliflerinde yer almayan noktalara cevap verebilme imkanının tanınmasıyla güçlendirilebilir. Komisyon

değerlendirme

işlemini

iki

aşamalı

bir

şekilde

yapabilir.

Bu

değerlendirmenin 1. aşamasında önerilen işbirliğinin temel niteliklerini içeren bir teklif taslağı verilmekte ve bu taslak tarafsız uzmanların yardımıyla değerlendirilmektedir. Bu birinci değerlendirmeden sonra belirlenen konsorsiya tarafından teklifin son ve eksiksiz hali ikinci aşamada verilebilir. Değerlendirme Kriterleri Aşağıdaki kriterler 6. Çerçeve Programı’na katılımla ilgili kurallar için Komisyonun verdiği öneride oluşturulmuştur. 8

-Spesifik programın amaçlarına uygunluk -Bilimsel ve teknolojik üstünlük -Bilginin yayılması, yeniliklerin geliştirilmesi ve entellektüel zenginliğin yönetimi gibi hususlarda planın kalitesi -Kaynaklar, rekabet ve organizasyon gibi açılardan işbirliğinin devam ettirilebilme olanakları. Yukarıda belirtilmiş olan kriterler spesifik programın çalışma programlarına göre geliştirilebilir. Değerlendirme kriterlerinin tam listesi ilgili bilgi paketinde verilecektir. Anlaşma Evresi Değerlendirme sonucunda başarılı bulunan tekliflerin sahipleri ve Komisyon servisleri arasında yapılacak olan anlaşmada aşağıdaki hususlar ele alınacaktır: -Ortaklığın hedeflerini netleştirme; -Kontratın kapsadığı zaman içinde yürütülecek katılım programı aktivitelerinin taslağı üzerinde uzlaşma; -İlk 18 ay içinde yürütülecek katılım programı aktivitelerinin detayları üzerinde uzlaşma; -Tahsis edilecek ödeneğin hesaplanmasına temel oluşturacak olan katılım programı aktivitelerinin çerçevesi dahilinde çalışacak olan araştırmacıların sayısı üzerinde uzlaşma; -Bütçenin tahsisat takvimi üzerinde anlaşma; -Konsorsiyumun yapısı ve katılım programı aktivitelerinin güncelleştirilme prensipleri üzerinde uzlaşma. Anlaşmayla ilgili prensipler çeşitli organlar vasıtasıyla kamuoyuna duyurulacaktır. 5. Kontrat 5.1. Kontratın İçeriği Komisyonla yapılan kontrat katılımcıların haklarını, yükümlülüklerini ve özellikle ortaklığın denetimi, katılım programı aktiviteleri, konsorsiyum üyeliği ile ilgili düzenlemeleri ve entellektüel zenginlikle ilgili hakları düzenleyecektir. Bunların yanı sıra kontrat aşağıdaki maddeleri de içerebilir: -İşbirliğinin hedefi, süresi, maksimum Birlik katkısı, işbirliğinin getirileri, ödeme ve ortaklığı oluşturan katılımcılarla ilgili bilgi;

9

-Birliğin katkıda bulunacağı süre boyunca yürütülecek katılım programı aktivitelerinin, katılımcıların rollerinin tanımını, işbirliğinin sağlayacağı faydaları, etikle ilgili önlemleri ve yönetim ve idare yapısını içeren bir teknik ek; -Diğer FP6 enstrümanları için de geçerli olan, standart yasal ve yönetimle ilgili hükümleri, IPR yönetimini ve standart finansal hükümleri içeren genel koşullar; -Sadece Mükemmeliyet Ağları ilgili koşullar; örneğin ödemeyle ilgili yönetim ve katılım programı aktivitelerinin güncellenmesi ile ilgili mekanizma. Birliğin katkısı faaliyet ya da katılımcı tarafından değiştirilemez. Konsorsiyum Birlik tarafından yapılacak katkıyı katılımcılar arasında istediği şekilde dağıtmaya yetkili olacaktır. 5.2. Kontrat Tarafları Konsorsiyum ve Komisyon arasındaki kontrat aşağıdaki şekilde imzalanabilir: Konsorsiyum tarafından belirlenen bir katılımcı tarafından. Böyle bir durumda avans ödemesi kontratın söz konusu katılımcı ve Komisyon tarafından imzalanmasından hemen sonra serbest bırakılabilir, böylece FP 5’de olduğu gibi diğer katılımcıların imzasının beklenmesinden dolayı ortaya çıkabilecek zaman kaybının önüne geçilebilir. Komisyonla kontratı imzalayan katılımcı makul bir süre içerisinde diğer katılımcıların da kendilerini Komisyona bağlayan imzalarını almak ve Komisyona iletmekle yükümlüdür. Tüm katılımcılar aynı hak ve yükümlülüklere sahip olacaklardır. (Not: Buna benzer bir başka çözüm de kontratın sadece bir katılımcı yerine bir grup (‘‘çekirdek katılımcı’’) katılımcı tarafından imzalanmasıdır). -Ya da yasal kimliği olan ve katılımcıları yasal olarak temsil eden buna benzer bir oluşum tarafından. -Ortak yasal oluşum değişik şekiller de olabilir, örneğin European Economic Interest Grouping (EEIG) yada kar amacı olmayan bir organizasyon gibi. Bu durumda söz konusu kuruluş aşağıdaki koşulları göz önünde bulundurulacaktır; -Katılımcılar tarafından Birliğin katkısının paylaşımıyla ilgili alınan kararlara göre Birliğin katkısının yönetimi; -İşbirliğinin yönetimi -Konsorsiyumun Komisyon ve dış dünyayla ilgili tüm ilişkileri.

10

5.3. Katılımcıların sorumluluk ve taahhütleri Teknik açıdan Katılımcılar ortaklığın teknik açıdan yürümesi bakımından bir çok ortak sorumluluk paylaşmaktadırlar. Force majeure durumlarına bağlı olarak, katılımcıların ortaklığın hedeflerine ulaşabilmek için gerekli ve yeterli çabayı göstermeleri beklenir. Finansal Açıdan Katılım ve finansal taahhütlerle ilgili prensipler, konsorsiyumda yer alan katılımcıların bir takım olarak üstlendikleri işle ilgili riskleri beraberce taşıyacaklarına dair yazılı hükümlerdir. Bu taahhüt Komisyonun katkısıyla sınırlıdır ve dolayısıyla Komisyonun finansal desteğinden fazla olamaz. Katılımcılar kendi içlerinde bu yükümlülüğün paylaşımı konusunda kararlar alabilirler. Bu bağlamda, taşıdıkları yükümlülükleri tek başlarına yada beraberce sigortalayabilirler. Buna ilave olarak, yasal hükümlerden dolayı yükümlü olamayacak kuruluşlar (kamu üniversiteleri gibi) muaf tutulacak ve sadece Birliğin katkısından aldıkları miktardan mesul olacaklardır. Diğer yasal kuruluşlar ise bağlı bulundukları milli makamların belli bir garanti vermeleri durumunda yine muaf tutulabilirler. 5.4. Konsorsiyum anlaşması Katılımcıların yararlanabilecekleri geniş bir otonomi, esneklik ve katılımcıların birbirlerinden bekleyecekleri kurumsal taahhütlerin derecesinin sonucu olarak, katılımcılar ortaklığın işleyişi ile ilgili bir konsorsiyum antlaşması yapabilirler. Konsorsiyum antlaşması kesinlikle önerilmektedir. Yine konsorsiyum antlaşmasının Komisyonla yapılacak olan kontratın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren geçerli olması da tavsiye edilmektedir. Komisyon, katılımcıların antlaşmada bulunan maddeleri incelemelerine yardımcı olabilmek amacıyla bir ‘kontrol listesi’ hazırlayacaktır. 6. Ortaklığın Yürütülmesi Kontratın başlangıcında, konsorsiyum kontrat süresince yürütülecek olan katılım programı aktiviteleri üzerinde anlaşmaya varacaktır (aynı zamanda ilk 18 ay içinde yapılması öngörülen faaliyetlerin detaylı bir programı üzerinde). Komisyonun uygun görmesi durumunda bu aktiviteler geliştirilebilir. Detaylı programın güncelleşmesi yıllık olarak 11

yapılacaktır. Bununla birlikte, kontratta taahhüt edilmiş olan işbirliğinin amaçlarına dair değişiklikler beklenmemektedir. Konsorsiyumun yapısında da, işbirliği ilerledikçe ve geliştikçe değişiklikler yapılabilir. 6.1. Rapor takvimi Düzenli raporlar On iki aylık her dilimin bitimini takip eden ilk iki ay içerisinde konsorsiyumun aşağıdaki raporları vermesi beklenmektedir: On iki aylık faaliyet raporu. Bu rapor aşağıdaki hususları içermelidir: -Söz konusu süreç içinde yürütülmüş olan faaliyetlerin yönetim gözüyle değerlendirilmesi; -Ortaklık üyelerinin faaliyetleri ve kapasitelerinin entegrasyonu doğrultusunda elde edilen ilerleme; -Karşılaşılan sorunların tanımı ve bu sorunların çözümü için yapılanlar; -Yıl boyunca ortaklık tarafından yürütülen faaliyetlerde çalışan araştırmacıların sayısına dair bağımsız bir otorite tarafından yapılacak beyan. -Tamamlanmış olan on iki aylık süreyi takip eden ilk on sekiz ay içerisinde yapılması öngörülen faaliyetlerin güncellermiş detaylı programı ve gerekli durumlarda programın tamamının gözden geçirilmesi. Bu dokümanların iletilmesi Komisyon servislerinin ortaklığı denetimine yardımcı olacaktır. Komisyonun her iki dokümanı da incelemesi ve onaylaması gerekmektedir. Bu süreçte başka uzmanlardan da yardım alınabilir. Gerekli olduğu takdirde komisyon rapor edilmiş ya da yapılması planlanan faaliyetleri etik açıdan gözden geçirme kararı da alabilir. Son rapor Kontrat sonunda, ortaklığı entegrasyon ve hedefleri açısından değerlendiren bir son rapor hazırlanacaktır. Söz konusu son rapor aşağıdaki hususları içerecektir: -Ortaklıkdaki katılımcılar arasında gerçekleşmiş olan entegrasyonun boyutları ve derinliğinin analizi; -Ele alınmış olan konuyla ilgili elde edilen gelişmeler ve bu gelişmelerin Avrupa çapında yayılma derecesinin değerlendirilmesi; -Bilginin yayılması transferi ve kullanılması ile ilgili ortaklık tarafından yürütülen faaliyetlerin tanımı; -Cinsiyet eşitliğinin sağlanması için ortaklık tarafından yapılanların değerlendirilmesi.

12

6.2. Konsorsiyum üyeliğindeki değişiklikler Konsorsiyuma üyelikle ilgili değişiklikler için uygulanacak prosedürler kontratta belirtilecektir. Aşağıda karşılaşılabilecek genel durumlar verilmiştir. Katılımcı değişimi Konsorsiyum katılımcılardan birinin değişmesi durumuyla karşı karşıya kaldığında, örneğin katılımcılardan herhangi biri ortaklıktan çekildiğinde, konsorsiyum tarafından uygun görülmesi durumunda yeni bir katılımcı seçim yapılmadan atanabilir. Konsorsiyumun genişlemesi Konsorsiyum, işbirliği geliştikçe, Birlik tarafından tahsis edilen ödenek de artış olmaksızın, kendi kararı doğrultusunda yeni katılımcılar alabilir. Yeni bir katılımcıyla ilgili önceden yapılacak çağrının hangi şartlarda gerekli olacağı kontratta belirtilecektir. Konsorsiyum tarafından yapılacak çağrılar: Konsorsiyum tarafından yapılacak çağrılar aşağıda verilen genel prensiplere uygun olacaktır: -Takip edilecek prosedürlerim şeffaflığı: açıklık, seçim kriterlerinin anlaşılır bir şekilde ilanı; -Tüm adaylara eşit ve adil davranma; -Tüm katılımcı adaylarına eşit giriş imkanı: coğrafi kökeni göz önünde bulundurmama. Konsorsiyum yapılacak olan çağrıyı FP6 internet siteleri, ilgili yayın organları ve benzeri vasıtaları geniş bir biçimde kullanarak yayınlayacak ve duyuracaktır. Konsorsiyum bağımsız uzmanların yardımıyla yapılacak olan önerileri değerlendirecektir. Söz konusu uzmanlar kendi alanlarında uluslararası çapta tanınan kişiler olacaklardır. Adaylar bilimsel ve teknolojik yeterlilikleri ve ortaklığa kaynak, rekabet ve organizasyon

gibi

hususlarda

yapabilecekleri

katkı

göz

önünde

bulundurularak

değerlendirileceklerdir. Konsorsiyum çeşitli sebeplerle, (örneğin ticari rekabet) uygun bulmadığı durumlarda yeni bir katılımcı seçmek zorunda değildir. Konsorsiyum uygulanan prosedür hakkında Komisyona bilgi verecektir. Komisyon yapılacak olan seçimin sonucuna itiraz edebilir (örneğin belirtilen koşulların tümüyle yerine getirilmemesi durumunda). Tüm hallerde, komisyon ortaklığa giren yeni katılımcıya itiraz edebilir (örneğin geçmişte yaşanmış olan yolsuzluk gibi durumlara bağlı olarak).

13

6.3. Ortaklığı genişletme amaçlı ek finansal katkı Komisyon yeni faaliyetleri kapsayan yada yeni katılımcıların dahil olması amacıyla teklif çağrısı yapmaya karar verebilir ve böylece mevcut ortaklıklara yapılan katkının arttırılmasını

mümkün

hale

getirebilir.

Değerlendirme

Mükemmeliyet

Ağlarının

değerlendirilmesinde göz önünde bulundurulan genel prensiplere göre yapılacaktır. 6.4. Ortaklığın etkin yönetim sistemi Kurulan işbirliğindeki katılımcıların birbirlerine bağımlı olmaları ve katılımcı kuruluşların karar mekanizmasına bağlı olacakları etkin bir yönetim sistemi kurulması gerekmektedir. Bunu sağlamanın yollarından biri katılımcı kuruluşların yüksek seviyedeki temsilcilerinden oluşan bir yönetim konseyi oluşturmak olabilir (ve tercihen belli sayıda bağımsız uzman içeren). Bu şekildeki bir yönetim konseyinin asıl görevi katılımcıların faaliyetlerinin entegrasyonu ve ortaklığın elde ettiği gelişimin yanı sıra bu gelişimin yayılmasını sağlamaktır. 7. Takip ve denetim Faaliyetlerin kontratta belirlenen koşullara göre yürüyüp yürümediğini kontrol etmek, Komisyonun finansal yatırımlarını korumak ve belirlenen program dahilinde mümkün olan en yüksek sinerji ve işbirliğini sağlamak amacıyla Komisyon servisleri kurulan ortaklığı denetleyeceklerdir. 7.1. Komisyon servisleri tarafından düzenli izleme Entegrasyon

için

sağlanan

ödeneğin

tahsisi,

işbirliği

tarafından

katılımcıların

aktivitelerinin uzun süreli entegrasyonu doğrultusunda kaydedeceği aşamaya göre yapılacağı için, ödemeler açısından, elde edilen gelişimlerin sıkı bir şekilde takip edildiği bir denetim mekanizması kurulmalıdır. Bu amaç doğrultusunda oluşturulacak olan takvim aşağıdaki hususları içerebilir. -Yıllık gözden geçirmeler: Ödeneğin yıllık tahsisine temel oluşturmak amacıyla ve yıllık rapor ve planlarla beraber. -Dönem ortası gözden geçirme: En yakın yıllık gözden geçirmeyle birleştirilebilir ve kontratın öngörülen bitiş tarihine kadar devam etmesi ya da etmemesi konusunda verilecek karara ışık tutabilir.

14

-Dönem sonu gözden geçirme: İşbirliğinin Avrupa dahilinde bilimsel gelişmişliğe ve yayılmasına olan etki ve katkısının değerlendirilmesi içindir. Komisyon büyük olasılıkla denetimle ilgili tüm süreçlerde bağımsız uzmanlardan yardım alacaktır. Proje Müdürü tarafından denetim: Komisyon personeli ya da proje müdürleri takımından her ortaklığa bir Proje Müdürü (PM) atanacaktır. PM Komisyon içinden yada dışında teknik uzmanlığa sahip kişilerden yardım alabilir. PM’in görevleri aşağıda verilmiştir: -Ortaklık için sürekli bir temas birimi olmak -İzleme ve denetim işlemlerini yürütmek -Tüm resmi ortaklık gözden geçirme toplantılarına ve gerekli olan durumlarda konsorsiyum toplantılarına katılmak. 7.2. Teftişler Komisyonun teknik, teknolojik (gelişimlere olan etki) ve finansal durumlarda denetim yapabilmesi için kontratta bir teftiş yönetimine yer verilecektir: -Teknik teftişler, işbirliğinin katılımcılar tarafından taahhüt edilen koşullara göre yürüyüp yürümediğinin belirlenmesi amacıyla herhangi bir zamanda yapılabilir. Yıllık gözden geçirme bir teknik teftiş olarak algılanacaktır. -Finansal teftişler herhangi bir zamanda yapılabilir ve kontratta yer alan finansal herhangi bir konuyla ilgili olabilir. Her ortaklık için auditable period’da en azından bir finansal teftiş gerçekleşecektir. -Teknolojik teftişler kurulan işbirliğinin süresi sonunda elde edilen sonuçların kullanımı ve değerlendirilmesi amacıyla yapılabileceği gibi, Komisyon tarafından gerekli görülmesi durumunda daha erken bir zamanda da gerçekleştirilebilir. Çeşitli teftişler birbirine eş zamanlı olarak gerçekleştirilebilir. Özellikle paralel teknik ve finansal teftişler olasıdır. Teftişler Komisyonun bizzat kendisi ya da bu konuda yetki verdiği bir organ tarafından yapılabilir.

15

8. Fikri Mülkiyet Hakları 8.1. Genel Prensipler Bilginin korunması, yayılması ve kullanımı ile ilgili kurallar basitleştirilmiş ve katılımcılar için bu konularda daha geniş bir esneklik sağlanmıştır: -Kurallar tüm katılımcılar için aynıdır; -Kurallar sonuçların uygun bir şekilde kullanımı ve yayılması ile etkin bir işbirliği sağlamak için gerekli olan prensip ve önlemler üzerine yoğunlaşmıştır. -Kontratta belirlenen çerçeve dahilinde, katılımcılar kendi aralarında kendilerine uyan düzenlemeler belirleyebilirler. İlgili olan hallerde, FP 6’nın yürütülmesinde kullanılan tüm araçlar için uygulanabilir. 8.2. Bilginin mülkiyeti Mükemmeliyet Ağları Komisyon tarafından % 100 finanse edilmediği için, işbirliği sonucu ortaya çıkan bilginin fikri mülkiyet hakları katılımcılara ait olacaktır. 8.3. Bilginin korunumu Uygun olan hallerde, bilginin sahibi endüstriyel kullanabilecek veya uygulanabilecek olan bilgiyi etkin ve tamamen koruyabilecektir. Komisyon aşağıdaki durumlarda koruyucu önlemler alabilir; -Bilginin belli bir ülkede muhafazasının gerekli görülmesi halinde; -Herhangi bir koruma uygulanmadığı zaman, Katılımcılar, bilginin korunumunu etkilemeyen durumlarda, işbirliği sonucu elde edilen bilgi ile ilgili haber yayınlayabilirler. 8.4. Bilginin kullanımı ve yayılması Katılımcılar kendi ilgi alanlarına göre ve üzerinde anlaşılan önlemleri göz önünde bulundurarak, ortak çalışma sonucu elde edilen ve sahip oldukları bilgiyi kullanabilir veya kullandırabilirler. Eğer bilgi yayılmaya uygunsa ve kullanılmadıysa, Komisyon tarafından belirlenen süre içerisinde katılımcılar tarafından yayılabilir. Eğer bilginin yayılması katılımcılar tarafından gerçekleştirilemezse, Komisyon aşağıdaki hususları dikkate alarak bilginin yayılmasını gerçekleştirebilir:

16

-Fikri mülkiyet ile ilgili hakların korunması gereği; -Gizlilik; -Katılımcıların haklı talepleri. 8.5. Erişim Hakları Temel Prensipler: -Erişim haklarıyla ilgili önlemler tüm katılımcılar için aynıdır (FP 5’deki asıl ve yardımcı sözleşme sahipleri, tamamlayıcı sözleşme sahipleri v.b için birbirinden farklı erişim haklarının sağlandığı durumun tersidir). Sonuç olarak erişim hakları sistemini düzenleyen tablo daha basit bir hal almıştır (altta); -Halihazırda var olan know-how’ların sahipleri tarafından kontrolü daha iyi bir hale getirilmiştir. Böylece bir katılımcı belli bir know-how için diğer katılımcılara eşit erişim hakkı sağlamak zorunda değildir. -Ortak yürütülmüş araştırma sonucu elde edilen bilginin sahibi tarafından kullanımı da iyileştirilmiştir: herhangi bir X katılımcısı diğer bir katılımcının sahip olduğu bilgi için erişim haklarından, kendi bilgisini kullanabilmesi için söz konusu diğer katılımcının bilgisinin zaruri olması durumunda, yararlanabilir. -Farklı ortaklıklar arasındaki zorunlu erişim hakları kaldırılmıştır. -Bununla birlikte katılımcılar daha elverişli erişim haklarına yönelik antlaşmalar (üçüncü şahısları da içeren) yapabilirler ya da yürürlülükte olan erişim hakları için koşullar öne sürebilirler (erişim haklarına sınırlama getirmeden). Bu tip önlemler konsorsiyum antlaşmasında yer alabilir. -Komisyon özellikle üye olmayan bir ülkedeki üçüncü şahıslara sağlanan erişim haklarına aşağıdaki hususlara uymaması durumunda itiraz edebilir: -Avrupa endüstrisinin rekabet edebilirliğini geliştirmeye yönelik olmak; -Özellikle Avrupa Birliği’nin Temel Hakları Charter’inde belirtilmiş olan etik prensipler. -Katılımcılardan herhangi biri halihazırda varolan bir know-how’ın diğer katılımcılar tarafından kullanımını, ilgili katılımcılar kontratı imzalamadan ya da ortaklığa yeni bir katılımcı girmeden, yazılı bir antlaşmayla engelleyebilir. İşbirliği dahilinde ortak yürütülen araştırmalarla ilgili erişim hakları: Projedeki tüm katılımcılar aşağıda belirtilenlere erişim hakkına sahiptir: 1-Ortaklık tarafından işbirliği dahilinde yürütülen araştırma sonucu elde edilen bilgiler.

17

2-İşbirliği dahilinde kendi üstlerine düşen görevleri yerine getirmede zaruri olması durumunda diğer katılımcılara ait know-how’lara. Bilgiye erişim hakları telif ücreti olmadan verilmelidir. Var olan know-how’lar içinde kontratın imzalanmasından önce diğer hususlar üzerinde anlaşma sağlanamamışsa telif ücreti ödenmeyebilir. Bir katılımcının katılımının iptali, işbirliği süresinin sonuna kadar işbirliğinde yer alan diğer katılımcılara sağladığı (for the execution of indirect actions) erişim hakkını etkilemez. Kullanım amaçlı erişim hakları (‘‘kullanım’’= faydalanma + ileri araştırma) Ortaklıktaki katılımcılar: 1-Ortaklık tarafından işbirliği içinde gerçekleştirilen faaliyetler sonucu elde edilen bilgilere; 2-İşbirliği dahilinde kendi üstlerine düşen görevleri yerine getirmede zaruri olması durumunda diğer katılımcılara ait know-how’lara. erişim hakkına sahiptirler. Bilgiye erişim hakları kontratın imzalanmasından önce diğer hususlar üzerinde anlaşma sağlanamamışsa telif ücreti ödenmeden verilmelidir. Katılımcıların yasal taleplerine bağlı olarak, eğer katılımcılar daha uzun bir süre üzerinde anlaşmaya varmamışlarsa, komisyonun katkısının sona ermesinden sonraki iki yıl içerisinde ya da bir katılımcının katılımının daha erken bir zamanda iptalinden sonra, söz konusu erişim hakları (kullanım amaçlı olarak) talep edilebilir.

18

Özet Varolan Know-how’lara

Ortak yürütülen araştırmalar

erişim hakları

sonucu elde edilen bilgiye

erişim hakları Katılımcılardan herhangi birinin işbirliği dahilinde üzerine düşen İşbirliği dahilindeki Araştırmanın

görevi yerine getirmek için ihtiyaç duyması durumunda evet. Aksi kontratın imzasından önce Telif ücretsiz

yürütülmesi için

belirtilmediği

Kullanım amaçlı

ücretsiz Katılımcılardan herhangi biri kendi bilgisini kullanmak için

(faydalanma + ileri araştırma)

ihtiyaç duyarsa evet. Üzerinde anlaşışlan ve alehte

Aksi kontratın imzasından önce

olamaya durumlarda

belirtilmediği

takdirde

telif

takdirde

telif

ücretsiz Katılımcılardan

birine

ait

varolan özel bir know-how’ın bu

katılımcı

kontratı

imzalamadan (yada yeni bir katılımcı işbirliğine girmeden) sözkonusu

zorunluluklardan

muafiyeti olasılığı

19

NoE Çalışma Belgesi Ek I Katılımcının ülkesine göre katılım olasılıkları Ödeneğin hesaplanmasında Katılımcı ülkesi

Katılım

dikkate alınacak

Avrupa Birliği Ortak Aday Ülkeler Diğer Ortak Ülkeler

Hak Sahibi Hak Sahibi Hak Sahibi

araştırmacılar Hak Sahibi Hak Sahibi Hak Sahibi

Avrupa’yla ilgili Uluslararası

Hak Sahibi

Hak Sahibi

Minimum threshold’un üzerinde

Tematik öncelikler

Hak Sahibi

kapsamında uluslar arası

organizasyonlar Rusya,

yeni

bağımsız

devletler, Akdeniz ülkeleri, gelişmekte olan ülkeler

işbirliğinde bütçe imkanları dahilinde

İşbirliği anlaşmasına sahip Minimum üçüncü ülkeler

threshold’un Çalışma

üzerinde Hak Sahibi

programında

öngörülmesi ve bu ülkelere Komisyon katkısının gerekli olması durumunda

Diğer üçüncü ülkeler

Katılım

ya

tarafından

da

ortaklık Katılım yürütülen faaliyetlerinin

programı yürütülmesi

araştırma için gerekli olması için gerekli olması ve bu durumunda Diğer

ülkelere Komisyon katkısının

öngörülmesi durumunda uluslararası Minimum threshold’un üzerinde Çalışma programında

organizasyonlar

Hak Sahibi

Komisyon

katkısının

öngörülmesi ya da katılım programı

faaliyetlerinin

yürütülmesi

için

zorunlu

olması durumunda

NoE Çalışma belgesi Ek II Teklif’de yer verilecek öğeler (spesifik değerlendirme kriterleri belirlenmesini takiben son hali verilecektir):

20

-Teklifler için yapılacak çağrıyla ilgili bilgi paketi teklif içeriğini tanımlayacaktır. Başvuran adayların tekliflerinde aşağıdaki öğelere yer vermeleri istenebilir: -İşbirliğinin spesifik programın çalışma programının hedefleriyle ilişkisi; -Entegre edilecek kaynaklar ve kapasite ve kalıcı bir entegrasyonun nasıl oluşturulacağı; -İşbirliğinin bilimsel ve teknolojik hedefleri; -Komisyonun destek vereceği sürenin tamamına dair, aşağıdaki hususlarda yoğunlaşan, çerçeve programı aktivitelerinin genel ilkelerini ve takvimini içeren bir taslak: Ortak yürütülecek araştırma programı; Entegrasyon faaliyetleri; Mükemmeliyet Merkezlerinin yayılması; İşbirliğinin idaresi. İşbirliğinin ilk on sekiz ayında yapılacak çerçeve programı aktivitelerine dair detaylı bir program; -Katılımcıların ortaklıktaki rolleri ve her birinin spesifik beceri ve yeterliliği; -İşbirliği’ndeki organizasyon, idare, yönetim ve karar mekanizmasıyla ilgili birimler; -Elde edilen ortak sonuçların ve bilginin yayılması için bir plan; -Etik ve güvenlikle ilgili hususlar ve bu hususların nasıl ele alınacağı; -İşbirliği dahilinde cinsiyet eşitliğini sağlayacak bir plan; -İşbirliği dahilinde çalışacak olan (yapılan tanımlara uygun) araştırmacıların sayısal tahmini. Katılımcı kuruluşların konuyla ilgili anlamlı ve uzun süreli bir entegrasyon dahilinde gösterecekleri faaliyetler doğrultusundaki vaatlerinin öneminden dolayı, başvuran adaylar tekliflerinde ait oldukları enstitülerden alacakları niyet mektuplarına yer verebilirler.

21