Nckh Dan Group

1 Tãm t¾t kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi khoa häc vµ c«ng nghÖ cÊp c¬ së Tªn ®Ò tµi: “Điều tra, đánh giá hệ thống khuyến nông tại huyện Đại Từ - tỉnh Thái Nguyên” M· sè: SV2007-36 Chñ nhiÖm ®Ò tµi: NguyÔn Xu©n DÇn Tel: 0987.864.001 C¬ quan chñ tr× ®Ò tµi: Tr−êng §¹i häc N«ng L©m Th¸i Nguyªn C¬ quan vµ c¸ nh©n phèi hîp thùc hiÖn: 1. Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn. 2. Tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn §¹i Tõ - tØnh Th¸i Nguyªn. 3. SV Th©n ThÞ Dung 4. SV Ph¹m ThÞ TiÕn 5. SV NguyÔn H÷u Du©n 6. SV Tr−¬ng Quúnh Nga 7. SV Hoµng V¨n Giang 8. SV Silanhs Xanathavy Thêi gian thùc hiÖn: T4/2007 – T9/2007 Môc tiªu - Đánh giá được cơ cấu tổ chức và thực trạng hoạt động của hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ trong giai đoạn 2005 - 2007. - Tìm hiểu những cơ hội và thách thức của hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ trong giai đoạn mới. - Nghiên cứu các xu hướng phát triển hệ thống khuyến nông tại huyện Đại Từ và đề xuất các hoạt động/ giải pháp phù hợp với yêu cầu của thực tiễn. Néi dung chÝnh - Điều tra nghiên cứu về cơ cấu tổ chức, vai trò và năng lực của hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ - Tỉnh Thái Nguyên. - Điều tra năng lực hoạt động của hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ trong giai đoạn 2005 - 2007. - Phân tích những mặt mạnh- mặt yếu- cơ hội và thách thức của hệ thống khuyến nông tại huyện Đai Từ. - Đề xuất các định hướng phát triển hệ thống khuyến nông tại huyện Đại Từ và các hoạt động/giải pháp phù hợp với yêu cầu của thực tiễn.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

2 Kết quả chính đạt được - Hệ thống tổ chức khuyến nông huyện Đại Từ: Chính sách và thực tế. - Đánh giá năng lực và nhu cầu của cán bộ khuyến nông huyện Đại Từ. - Kết quả đánh giá từ người dân về hiệu quả hoạt động của các tổ chức, cán bộ khuyến nông tại địa phương. - Phân tích SWOT: điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ trong giai đoạn mới. - Đưa ra một số kiến nghị/giải pháp nhằm nâng cao năng lực cho hệ thống khuyến nông Đại Từ. - Đề xuất phương án tổ chức lại hệ thống khuyến nông trong giai đoạn 2008 2012.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

3 SUMMARY Project title: “To inquire, to evaluate Dai Tu Extension System - Thai Nguyen Province” Core number: SV 2007-36 Coordinator: Nguyen Xuan Dan Implementing Institution: Thai Nguyen University of Agriculture and Forestry Cooperation Institution: Thai Nguyen Extension Centre Than Thi Dung Pham Thi Tien Hoang Van Giang Nguyen Huu Duan Truong Quynh Nga Silanhs Xanathavy Duration: from April, 2007 to September, 2007 1. Objectives: - To evaluate extension system and current situation of Dai Tu Extension System in the period of 2005 - 2007. - To evaluate opportunity and strengen of Dai Tu extension system in the new period. - To study on development of Dai Tu extension system and make recommendation to meet the demand of practical situation. 2. Main contents - To do survey on exteinsion organization, role and capacity of the system. - To do survey on activity capacity of the system in 2005 – 2007 - To analyse strong, week, opportunity and threat point of the system. - To make some recommendation on development strategy of the system and suitable activity/solution to meet the need. 3. Results obtained - Dai Tu extension organization: policy and practical - Staff capacity and demand of extension worker - Result of farmer’s evaluation of effect of extension organization/activity and extension staff. - SWOT were analyed in the new period - Some recomendation were made to building up capacity for Dai Tu extension organization. B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

4 PhÇn 1. Më ®Çu 1.1. §Æt vÊn ®Ò N−íc ta ®ang phÊn ®Êu ®Ó trë thµnh mét n−íc c«ng nghiÖp. Tõ nay ®Õn ®ã, cßn c¶ qu·ng thêi gian dµi. Vµ hiÖn t¹i, n−íc ta vÉn lµ mét n−íc n«ng nghiÖp l©u ®êi víi d©n sè khu vùc n«ng th«n chiÕm 73% (víi kho¶ng 60,7 triÖu nh©n khÈu vµ 13 triÖu hé), lao ®éng n«ng th«n chiÕm tíi 76% lùc l−îng lao ®éng x· héi (Website Tæng côc thèng kª, 2007) [19]. ChÝnh v× nh÷ng lÏ ®ã, vÊn ®Ò n«ng nghiÖp, n«ng th«n vµ n«ng d©n lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ta. Trong nhiÒu n¨m qua, Nhµ n−íc ta ®· ban hµnh nhiÒu chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch nh»m ®æi míi vµ x©y dùng mét nÒn n«ng nghiÖp ph¸t triÓn, mét khu vùc n«ng th«n giµu m¹nh, bÒn v÷ng. ChÝnh nhê nh÷ng chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch ®ã, n«ng nghiÖp n−íc ta ®· ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh c«ng lín: Liªn tôc trong 6 n¨m (2000-2006) s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ph¸t triÓn víi tèc ®é cao b×nh qu©n 4,5%/n¨m, ®¶m b¶o an ninh l−¬ng thùc quèc gia. Kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng, l©m, thñy s¶n n¨m 2007 ®¹t gÇn 10 tû USD, t¨ng 1,8 lÇn so víi n¨m 2000 vµ chiÕm 30-35 % tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m cña c¶ n−íc (B¸o ®iÖn tö Vietnamnet, 2008) [1]. Với mục đích hỗ trợ, giúp đỡ người nông dân sản xuất nông nghiệp ngày càng hiệu quả và bền vững, ngày 02/03/1993, Chính phủ đã chính thức ban hành Nghị định 13/CP về công tác khuyến nông. Khuyến nông đã thực sự góp phần tạo nên sự tăng trưởng mạnh mẽ về năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp, đóng vai trò quan trọng trong công cuộc xoá đói giảm nghèo và sự nghiệp phát triển nông nghiệp, nông thôn. Từ năm 2005 thực thi Nghị định 56/2005/ND - CP do Thủ tướng Chính phủ ban hành về chính sách khuyến nông, hệ thống khuyến nông đã mở rộng quy mô đến cấp làng xã ở khắp các vùng trong cả nước. Hệ thống khuyến nông cơ sở đã đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong việc tư vấn, chuyển giao và cung cấp các dịch vụ khoa học công nghệ đến với người dân tại các bản làng nông thôn. Tuy nhiên đã có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng hÖ thèng tæ chøc khuyÕn n«ng nhµ n−íc tuy ®−îc coi träng nh−ng míi thµnh lËp ®−îc cã 13 n¨m nªn cßn thiÕu nguån lùc, bÒ dµy kinh nghiÖm trong viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn l−îc vµ triÓn khai c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng. M¹ng l−íi khuyÕn n«ng c¸c cÊp, ®Æc biÖt cÊp c¬ së, kh«ng nh÷ng yÕu vÒ n¨ng lùc mµ cßn rÊt thiÕu vÒ nh©n lùc (míi cã 70% sè x· cã nh©n viªn khuyÕn n«ng). Đặc B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

5 biệt ở các vùng núi xa xôi hẻo lánh, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, hệ thống khuyến nông cơ sở bị lãng quên và chưa có chính sách thật sự rõ ràng đối với các tổ chức, khuyến nông viên cơ sở. Các nhân viên khuyến nông cơ sở còn quá ít kinh nghiệm khuyến nông, họ chưa được trang bị phương pháp và nghiệp vụ khuyến nông. Thay vào đó họ chỉ được đào tạo hoặc tấp huấn về kỹ thuật đơn thuần (Hoàng Xuân Thanh và các cs, 2004) [7]. Nhất là ở nhiều địa phương nhân viên khuyến nông cơ sở còn kiêm nhiệm và hưởng chế độ của nhiều công việc khác nhau như: coi kho, thủ quỹ, cán bộ thuỷ nông… Chính vì vậy hệ thống khuyến nông cơ sở rất cần được xem xét, đánh giá và phân tích một cách cụ thể để từng bước đổi mới về chính sách, tổ chức, quản lý...tập hợp được nhiều lực lượng làm công tác khuyến nông theo xu hướng xã hội hoá là hết sức quan trọng. Xuất phát từ những lý do trên, nhóm sinh viên chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài: “Điều tra, đánh giá hệ thống khuyến nông tại huyện Đại Từ - tỉnh Thái Nguyên”. 1.2. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu, đánh giá về cơ cấu tổ chức, vai trò và năng lực hoạt động của hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ. Tìm ra những bất cập giữa các chính sách được ban hành và thực tế hiện tại ở địa phương. Trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp góp phần nâng cao năng lực hoạt động cho khuyến nông cơ sở huyện Đại Từ trong giai đoạn mới. 1.3. Mục tiêu nghiên cứu - Đánh giá được cơ cấu tổ chức và thực trạng hoạt động của hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ trong giai đoạn 2005 - 2007. - Tìm hiểu những cơ hội và thách thức của hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ trong giai đoạn mới. - Nghiên cứu các xu hướng phát triển hệ thống khuyến nông cơ sở tại huyện Đại Từ và đề xuất các hoạt động/ giải pháp phù hợp với yêu cầu của thực tiễn.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

6 PhÇn 2. Tæng quan tµi liÖu 2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Đại Từ - Tỉnh Thái Nguyên 2.1.1. Điều kiện tự nhiên Đại Từ là một huyện miền núi nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh Thái Nguyên, cách thành phố Thái Nguyên 25 km, nằm trong toạ độ từ 21°30 đến 21°50 độ vĩ bắc và từ 105°32 đến 105°42 độ kinh đông; phía bắc giáp huyện Định Hoá, phía nam giáp huyện Phổ Yên và thành phố Thái Nguyên, phía đông giáp huyện Phú Lương, phía tây giáp tỉnh Tuyên Quang và tỉnh Vĩnh Phúc. Tổng diện tích đất tự nhiên toàn huyện là 57.890 ha, trong đó đất nông nghiệp chiếm 26,87%; đất lâm nghiệp chiếm 45,13%; còn lại là đất phi nông nghiệp chiếm 28%. Diện tích đất chưa sử dụng chiếm 17,35%, chủ yếu là đất đồi núi và sông suối. Đại Từ có lượng mưa lớn (trung bình 1.700 - 1.800 mm/năm) độ ẩm trung bình 70% - 80%, nhiệt độ trong năm từ 220c - 270c, (trữ cao nhất trong tháng 6 (320c), lạnh nhất trong tháng 1 (110c). Than lượng khoảng 17 triệu tấn), thiếc, vonfram, vàng, chì, kẽm, granit, pirit...và vật liệu xây dựng (đất sét, cát, sỏi...) là tài nguyên khoáng sản chính của địa phương (Từ điển wikipedia tiếng Việt,2007) [12]. 2.1.2. §iÒu kiÖn kinh tÕ – x· héi Tæng d©n sè toµn huyÖn trªn 16.000 ng−êi. MËt ®é d©n sè b×nh qu©n trªn 227ng−êi/km2. Cã 8 d©n téc chung sèng, chñ yÕu lµ Kinh, Tµy, Nïng, Dao, S¸n D×u ph©n bè kh¸ ®ång ®Òu trªn toµn ®Þa bµn huyÖn. HuyÖn §¹i Tõ cã 29 x· vµ 2 thÞ trÊn, gåm 482 xãm. VÒ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp: C©y trång l−¬ng thùc (lóa, ng«) vµ c©y chÌ lµ thÕ m¹nh cña huyÖn. C©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy chÝnh gåm l¹c, ®Ëu t−¬ng...C©y ¨n qu¶ chñ yÕu lµ v¶i, nh·n (2.200 ha)...DiÖn tÝch gieo cÊy hµng n¨m tõ 12.000 – 15.000 ha. HÖ thèng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi c¬ b¶n ®· ®¸p øng nhu cÇu t−íi ch¾c cho trªn 60% diÖn tÝch ®Êt canh t¸c; hÖ thèng ®iÖn l−íi quèc gia ®· ®¶m b¶o cung cÊp cho 31/31 x·, thÞ trÊn víi trªn 90% d©n sè ®−îc sö dông ®iÖn sinh ho¹t. C¸c hÖ thèng c«ng tr×nh c«ng céng kh¸c ®· c¬ b¶n ®¸p øng nhu cÇu phôc vô s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña ng−êi d©n trong huyÖn.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

7 2.2. C¬ së khoa häc 2.2.1. LÞch sö ph¸t triÓn khuyÕn n«ng Tõ gi÷a thÕ kû 15, nhiÒu c«ng tr×nh khoa häc trªn thÕ giíi ®· ®Ò cËp ®Õn viÖc tæ chøc c¶i tiÕn gièng c©y trång vËt nu«i theo ph−¬ng ph¸p chuyÓn giao kü thuËt ®Õn ng−êi n«ng d©n (Enstienne vµ Liebault, 1586). §Õn nh÷ng n¨m 1866 thuËt ng÷ Extension vµ “Agricultural Extension” ®−îc sö dông ë Anh. Cßn t¹i Mü tõ nh÷ng n¨m 1845, N.S. Townshned ®· ®Ò xuÊt viÖc tæ chøc nh÷ng c©u l¹c bé n«ng d©n t¹i c¸c quËn huyÖn vµ sinh ho¹t ®Þnh kú. N¨m 1914 Tæ chøc khuyÕn n«ng ®−îc h×nh thµnh chÝnh thøc ë Mü, cã 1861 héi n«ng d©n víi 3050150 héi viªn. T¹i Ph¸p, ngay tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt ®Õn nay (1914- 1918): Trung t©m CETA (Centre d’Etuder Techniques Agricoles) ®−îc tæ chøc do s¸ng kiÕn cña n«ng d©n vïng Pari. Ho¹t ®éng víi nguyªn t¾c: Ng−êi n«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm vµ chñ ®éng trong c«ng viÖc; S¸ng kiÕn tõ c¬ së vµ ho¹t ®éng nhãm rÊt quan träng.Vµ t¹i nhiÒu n−íc kh¸c ë ch©u ¢u, Oxtraylia, New Zealand, Canada ho¹t ®éng dÞch vô khuyÕn n«ng th−êng b¾t ®Çu tõ c¸c héi n«ng nghiÖp, nã ®−îc giao tr¸ch nhiÖm cho mét c¬ quan thuéc Bé N«ng nghiÖp. Cïng víi sù ph¸t triÓn KhuyÕn n«ng trªn thÕ giíi, KhuyÕn n«ng ViÖt Nam h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn t−¬ng ®èi sím. ë thêi k× nhµ TiÒn Lª, ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ®Ó ®éng viªn n«ng d©n tÝch cùc tham gia s¶n xuÊt. ë thêi k× nhµ TrÇn (1226) lËp ra c¸c chøc quan ®Ó tr«ng coi viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nh−: Hµ ®ª sø, ®ån ®iÒn sø, KhuyÕn n«ng sø… D−íi chÕ ®é Sµi Gßn cò (1960) thµnh Nha KhuyÕn n«ng chuyªn lo ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, ph¸t triÓn n«ng th«n. C¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng, nhµ n−íc ViÖt Nam ®· cã nhiÒu chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nh−: c¶i c¸ch ruéng ®Êt, chia ®Êt cho n«ng d©n “ ng−êi cµy cã ruéng”, x©y dùng hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, n«ng tr−êng quèc doanh vµ hµng lo¹t c¸c c¬ quan nghiªn cøu, c¸c tr−êng §¹i häc ra ®êi nh»m thóc ®Èy s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ph¸t triÓn lªn mét b−íc míi. Sau khi ®Êt n−íc ViÖt Nam hoµn toµn thèng nhÊt (1975) c¸ch tæ chøc hîp t¸c x· n«ng nghiÖp kiÓu cò ®· kh«ng cßn phï hîp víi t×nh h×nh míi. KhuyÕn n«ng ViÖt Nam chÝnh thøc ®−îc h×nh thµnh vµ ®i vµo ho¹t ®éng kÓ tõ khi cã nghÞ ®Þnh 13/CP cña chÝnh phñ ban hµnh ngµy 02/03/1993 vÒ c«ng t¸c khuyÕn n«ng. Nh− vËy lµ KhuyÕn n«ng ViÖt Nam ®· tr¶i qua h¬n 13 n¨m ho¹t ®éng vµ tr−ëng thµnh, c«ng t¸c KhuyÕn n«ng cßn rÊt míi mÎ B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

8 nh−ng ®· thu ®−îc nhiÒu thµnh tùu, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi, gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ t¹o ®−îc mèi liªn kÕt x· héi ho¸ khuyÕn n«ng réng r·i. 2.2.2. Kh¸i niÖm, môc tiªu, néi dung vµ vai trß cña khuyÕn n«ng ®èi víi ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam 2.2.2.1. Kh¸i niÖm vÒ khuyÕn n«ng KhuyÕn n«ng ®−îc tæ chøc vµ phôc vô nhiÒu môc ®Ých cã qui m« kh¸c nhau, v× vËy khuyÕn n«ng lµ mét thuËt ng÷ khã ®Þnh nghÜa ®−îc mét c¸ch chÝnh x¸c, nã thay ®æi tuú theo lîi Ých mµ nã mang l¹i. “KhuyÕn n«ng, khuyÕn l©m lµ mét sù giao tiÕp th«ng tin tØnh t¸o nh»m gióp n«ng d©n h×nh thµnh c¸c ý kiÕn hîp lý vµ t¹o ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n” (A.W.Van den Ban vµ H.S.Hawkins,1996). Chóng ta cã thÓ hiÓu theo hai nghÜa: KhuyÕn n«ng hiÓu theo nghÜa réng: KhuyÕn n«ng lµ kh¸i niÖm chung ®Ó chØ tÊt c¶ nh÷ng ho¹t ®éng hç trî sù nghiÖp x©y dùng vµ ph¸t triÓn n«ng th«n. KhuyÕn n«ng hiÓu theo nghÜa hÑp: KhuyÕn n«ng lµ mét tiÕn tr×nh gi¸o dôc kh«ng chÝnh thøc mµ ®èi t−îng cña nã lµ n«ng d©n. TiÕn tr×nh nµy ®em ®Õn cho n«ng d©n nh÷ng th«ng tin vµ nh÷ng lêi khuyªn nh»m gióp hä gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò hoÆc nh÷ng khã kh¨n trong cuéc sèng. 2.2.2.2. Môc tiªu cña khuyÕn n«ng Môc tiªu cña khuyÕn n«ng lµ lµm thay ®æi c¸ch ®¸nh gi¸, c¸ch nhËn thøc cña n«ng d©n tr−íc nh÷ng khã kh¨n trong cuéc sèng. KhuyÕn n«ng kh«ng chØ nh»m nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ mµ cßn h−íng tíi sù ph¸t triÓn toµn diÖn cña b¶n th©n ng−êi n«ng d©n vµ n©ng cao chÊt l−îng cuéc sèng ë n«ng th«n. 2.2.2.3. Néi dung cña khuyÕn n«ng Theo nghÞ ®Þnh 56 CP cña chÝnh phñ ra ®êi ngµy 26 th¸ng 04 n¨m 2005, khuyÕn n«ng ViÖt Nam hiÖn nay cã c¸c néi dung ho¹t ®éng sau: - Th«ng tin tuyªn truyÒn - Båi d−ìng, tËp huÊn, ®µo t¹o - X©y dùng m« h×nh vµ chuyÓn giao khoa häc c«ng nghÖ - T− vÊn vµ dÞch vô - Hîp t¸c quèc tÕ vÒ khuyÕn n«ng vµ khuyÕn ng−

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

9 2.2.2.4. Vai trß cña c«ng t¸c khuyÕn n«ng - KhuyÕn n«ng cã vai trß trong sù nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n: Trong ®iÒu kiÖn n−íc ta hiÖn nay, trªn 80% d©n sè sèng ë c¸c vïng n«ng th«n víi 70% lao ®éng x· héi ®Ó s¶n xuÊt ra nh÷ng n«ng s¶n thiÕt yÕu cung cÊp cho toµn bé x· héi nh−: l−¬ng thùc, thùc phÈm, nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn,... vµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chiÕm 37 - 40% gi¸ trÞ s¶n phÈm x· héi. - Vai trß cña khuyÕn n«ng trong qu¸ tr×nh tõ nghiªn cøu ®Õn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp:

Nhµ nghiªn cøu. ViÖn nghiªn cøu. Tr−êng §¹i häc

KhuyÕn n«ng

N«ng d©n

- Vai trß cña khuyÕn n«ng ®èi víi nhµ n−íc: KhuyÕn n«ng, khuyÕn l©m lµ mét trong nh÷ng tæ chøc gióp nhµ n−íc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, chiÕn l−îc vÒ ph¸t triÓn n«ng l©m nghiÖp, n«ng th«n vµ n«ng d©n. VËn ®éng n«ng d©n tiÕp thu vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch vÒ n«ng l©m nghiÖp. Trùc tiÕp hoÆc gãp phÇn cung cÊp th«ng tin vÒ nh÷ng nhu cÇu, nguyÖn väng cña n«ng d©n ®Õn c¸c c¬ quan nhµ n−íc, trªn c¬ së ®ã nhµ n−íc ho¹ch ®Þnh, c¶i tiÕn ®Ò ra ®−îc chÝnh s¸ch phï hîp. 2.3. HÖ thèng tæ chøc khuyÕn n«ng (Phô lôc 1) Hệ thống tổ chức khuyến nông Việt Nam đã chính thức ra đời vào năm 1993, ngay sau khi Nghị định 13/CP được ban hành. Nguyên tắc hoạt động cơ bản của khuyến nông là xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của sản xuất và có sự tham gia tự nguyện của người dân. Công tác xây dựng các kế hoạch hoạt động khuyến nông phải có sự tham gia của các cấp từ trung ương đến địa phương, đặc biệt là cấp cơ sở - nơi mọi hoạt động sản xuất nông nghiệp gắn trực tiếp với người nông dân. Chính vì vậy, trải qua 13 năm hoạt động, hệ thống khuyến nông đã được hình thành, củng cố và hoạt động thông suốt từ trung ương đến địa phương. B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

10 2.3.1. Tổ chức khuyến nông trung ương Cục Khuyến nông, Khuyến lâm ra đời vào năm 1993 vừa làm nhiệm vụ quản lý nhà nước về trồng trọt, chăn nuôi vừa triển khai các hoạt động khuyến nông. Trong quá trình hoạt động, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã thấy được sự bất cập khi trên cùng một đơn vị vừa tiến hành song song nhiệm vụ QLNN và dịch vụ công (khuyến nông) và hầu như nhiệm vụ QLNN bị lu mờ trước các hoạt động dịch vụ công về khuyến nông. Chính vì vậy, ngày 18/7/2003, Chính phủ đã ban hành Nghị định 86/CP cho phép tách Cục KNKL thành 2 đơn vị trực thuộc Bộ là Cục Nông nghiệp và Trung tâm Khuyến nông Quốc gia. Hiện nay, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư quốc gia là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ NN và PTNT với một số chức năng nhiệm vụ chính: Hoạch định chính sách và kế hoạch khuyến nông - khuyến ngư; hướng dẫn về tổ chức và phương pháp khuyến nông; chỉ đạo thực hiện các chương trình, dự án khuyến nông; tư vấn về chính sách, pháp luật, tổ chức sản xuất, thị trường; xây dựng chương trình, giáo trình, hướng dẫn tập huấn kỹ thuật và nghiệp vụ cho cán bộ, khuyến nông viên và nông dân; thông tin tuyên truyền về các hoạt động khuyến nông...Tổng số cán bộ nhân viên của Trung tâm hiện nay là 43 người, có 08 phòng và 01 văn phòng đại diện ở T.P Hồ Chí Minh. 2.3.2. Tổ chức khuyến nông địa phương: Tỉnh - huyện - xã - thôn bản 2.3.2.1.Hệ thống khuyến nông cấp tỉnh: Ở cả 64 tỉnh đều đã thành lập Trung tâm Khuyến nông tỉnh với tổng số 1.431 cán bộ viên chức khuyến nông (trong đó CBVCKN có trình độ đại học trở lên 1.116 người (chiếm 78%), phụ nữ 679 người (47%), và 77 cán bộ KN là người dân tộc (chiếm 5%). 2.3.2.2. Hệ thống khuyến nông cấp huyện: Hiện nay 520/637 huyện trên cả nước có Trạm khuyến nông huyện (chiếm 82%) trực thuộc trung tâm KN tỉnh hoặc UBND huyện với tổng số 2.813 người (trong đó 1.900 NVKN có trình độ từ ĐH trở lên, chiếm 68%). Phụ cấp trách nhiệm cho các trạm trưởng hoặc phó trạm trưởng tương đương như trưởng hoặc phó phòng của TTKN tỉnh. 2.3.2.3. Khuyến nông cấp xã: Hiện nay 10.500 xã có nhân viên khuyến nông (chiếm 70%) với tổng số 15.246 người (trong đó trình độ từ trung cấp trở lên là 6.196 người, chiếm 41%; dân tộc thiểu số 3.094 người, chiếm 20%). Khuyến nông viên cấp xã ở một số tỉnh (như Hà Giang, Yên Bái, Lào Cai, B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

11 Bắc Giang...) được hưởng lương theo ngạch chuyên môn đào tạo, còn lại các tỉnh khác thì chỉ được hưởng phụ cấp từ 100.000 - 300.000đ/tháng tuỳ theo điều kiện kinh tế của tỉnh. 2.3.2.4. Khuyến nông viên thôn, bản: Hiện cả nước có 5.362 KNV thôn, bản, trong đó có 1.281 KNV là người dân tộc (chiếm 24%). Một số tỉnh có lực lượng KNV thôn, bản tương đối đầy đủ như Hà Giang, Phú Thọ, Sơn La, Lai Châu... Với số lượng 60,7 triệu nông dân mà mới có 4.244 cán bộ khuyến nông hưởng lương từ nguồn ngân sách nhà nước là quá thiếu so với nhu cầu (01 CBKN phụ trách 14.300 nông dân). Bên cạnh đó, năng lực cán bộ khuyến nông còn yếu và chưa đồng bộ, đặc biệt là ở những vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc ít người. Cán bộ khuyến nông chủ yếu thuộc các lĩnh vực kỹ thuật về trồng trọt, chăn nuôi, còn các lĩnh vực khác như lâm nghiệp, thuỷ lợi, khuyến công, khuyến diêm...đều rất ít hoặc chưa có. Tỷ lệ cán bộ khuyến nông được đào tạo về nghiệp vụ khuyến nông thấp (khoảng 15%) nên khả năng truyền đạt kiến thức cho bà con nông dân còn hạn chế, nhất là đối với nông dân nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số. 2.3.3. Công tác quản lý nhà nước về khuyến nông 2.3.3.1. Ở cấp Trung ương: - Thời kỳ 1993 - 2003: Cục Khuyến nông và Khuyến lâm là cơ quan quản lý nhà nước về khuyến nông trên toàn quốc. Cục có nhiệm vụ xây dựng và trình nhà nước ban hành Nghị định 13/CP về công tác khuyến nông, xây dựng thông tư liên bộ hướng dẫn thực hiện nghị định; xây dựng chương trình, kế hoạch khuyến nông; hướng dẫn các địa phương triển khai các hoạt động và sử dụng hiệu quả nguồn kinh phí khuyến nông; tổ chức kiểm tra, thanh tra về công tác khuyến nông... - Thời kỳ 2003 - 2005: Trong 3 năm đầu, NAEC hoạt động chỉ đạo, hướng dẫn hệ thống khuyến nông cả nước thực hiện các nội dung hoạt động khuyến nông và trình Bộ cấp phát kinh phí, kiểm tra, giám sát, quyết toán các chương trình khuyến nông từ nguồn kinh phí TW. - Từ năm 2006, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã giao nhiệm vụ quản lý nhà nước về khuyến nông cho Vụ Khoa học công nghệ và các Cục quản lý chuyên ngành phối hợp thực hiện. Trách nhiệm và nhiệm vụ của từng đơn vị trong Bộ về lĩnh vực hoạt động khuyến nông sẽ được quy định cụ thể trong Quy chế quản lý chương trình, dự án khuyến nông quốc gia. B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

12 2.3.3.2. Ở cấp địa phương: Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh, thành phố trực thuộc TW là cơ quan quản lý nhà nước đối với Trung tâm Khuyến nông tỉnh và các hoạt động khuyến nông trên địa bàn tỉnh. Tuy vậy, do nguồn lực thiếu (chưa có cán bộ chuyên trách theo dõi về khuyến nông ở văn phòng Sở) và hệ thống tổ chức khuyến nông ở các tỉnh còn khác nhau (30/64 tỉnh có trạm khuyến nông huyện trực thuộc trung tâm khuyến nông tỉnh, 21 tỉnh có trạm khuyến nông huyện trực thuộc UBND huyện và 13 tỉnh có trạm khuyến nông nằm trong phòng nông nghiệp, phòng kinh tế hoặc phòng địa chính huyện) nên công tác QLNN về khuyến nông ở cấp tỉnh, huyện chưa rõ và hoạt động chưa đạt yêu cầu. 2.4. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước 2.4.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới Nghiên cứu của A.W. van den Ban (1996) [1] chỉ ra rằng: các tổ chức dịch vụ khuyến nông cần phải do người dân tổ chức quản lý và tự nguyện tham gia. Chanoch Jacobsen (1996) [4] kết luận: tiếp cận khuyến nông theo mô hình chuyển giao mang tính áp đặt và thiếu bền vững; xác định đúng đắn nhu cầu từ người dân là chìa khóa thành công cho hoạt động khuyến nông... H×nh 2.1: S¬ ®å tiÕp cËn theo m« h×nh –chuyÓn giao– C¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch C¸c nhµ nghiªn cøu

• C¸c ý t−ëng • ChÝnh s¸ch míi • C«ng nghÖ kü thuËt míi... Qu¸ tr×nh chuyÓn giao 1 • ChÊp nhËn tiÕp thu

C¸n bé khuyÕn n«ng khuyÕn l©m

• Tr×nh diÔn c«ng nghÖ kü thuËt míi • Gi¶ng d¹y cho n«ng d©n Qu¸ tr×nh chuyÓn giao 2

N«ng d©n

•

¸p dông c«ng nghÖ kü thuËt míi

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

13 Theo nghiªn cøu cña tæ chøc SDC (2005) [2] t¹i Lµo, dù ¸n khuyÕn n«ng quèc gia (LEAP) giai ®o¹n 1 (10/2001 - 12/2004) thùc hiÖn theo ph−¬ng ph¸p khuyÕn n«ng cã sù tham gia cña ng−êi d©n (PAEM) ®· tæ chøc ®−îc 150 lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n víi h¬n 2000 hé n«ng d©n. S¶n l−îng g¹o t¨ng 46%, ®µn lîn t¨ng 143% vµ ®µn gµ t¨ng 262%. Gi÷a c¸c lµng lu«n cã sù chia sÎ kinh nghiÖm vµ ph−¬ng ph¸p víi nhau, vµ víi c¸c lµng kh¸c... Nghiªn cøu c¸c t¸c gi¶ ®Òu ®Ò cËp ®Õn sù tham gia cña ng−êi d©n, sù cÇn thiÕt cña c¸c tæ chøc khuyÕn n«ng t¹i c¬ së nh−ng viÖc ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè t¸c ®éng vµ sù chÊp nhËn cña ng−êi d©n trong ®iÒu kiÖn thùc tiÔn cÇn ®−îc bæ sung. ViÖc x©y dùng vµ hç trî tõ c¸c tæ chøc bªn ngoµi céng ®ång ch−a thËt sù mang tÝnh bÒn v÷ng cao: sau mét thêi gian ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ c¸c m« h×nh dÞch vô khuyÕn n«ng c¬ së tan r· hoÆc ho¹t ®éng trªn danh nghÜa. Do vËy rÊt cÇn ®−îc ph©n tÝch vµ chØ râ nguyªn nh©n b»ng chÝnh ng−êi d©n trong céng ®ång. 2.4.2. Tình hình nghiên cứu trong nước Đánh giá và phân tích hệ thống khuyến nông nhằm đưa ra những điều chỉnh phù hợp hơn với yêu cầu thực tiễn. Vì vậy đã có nhiều nghiên cứu trong và ngoài ngành về hệ thống khuyến nông. Bộ Nông nghiệp & PTNT, Trung tâm khuyến nông quốc gia, các Sở ban ngành và trung tâm khuyến nông các tỉnh đều có những đề án đánh giá hiệu quả, tổ chức lại và hoàn thiện hệ thống khuyến nông. Các nghiên cứu đã đưa ra những ưu, nhược điểm cho từng hệ thống và nhấn mạnh vai trò của các tổ chức, khuyến nông viên cơ sở. Qua đó có những kiến nghị về mặt thể chế chính sách, nhưng còn thiếu những phân tích, lý giải giữa các thể chế chính sách đã được ban hành và sự tồn tại, phát triển của khuyến nông cơ sở. Tham gia vào việc nghiên cứu và xây dựng các mô hình khuyến nông cơ sở còn có vai trò rất lớn của cá tổ chức phi Chính phủ như CIDSE, SNV...Điển hình là tổ chức CIDSE từ năm 1991 đã hợp tác và hỗ trợ tỉnh Thái Nguyên thực hiện dự án nâng cao năng lực và củng cố hệ thống Khuyến nông từ tỉnh cho đến cấp xã và thôn bản nhằm tiếp cận và đáp ứng tốt hơn các dịch vụ Khuyến nông đến với người nông dân. Các hoạt động khuyến nông tại cơ sở như: xây dựng nhóm sở thích, các ô mẫu trình diễn, làng khuyến nông tự quản.... Tuy nhiên, khi các tổ chức này không tham gia hỗ trợ nữa thì hoạt động của các loại hình tổ chức khuyến nông tại cơ sở đã bộc lộ rất nhiều bất cập dẫn đến tan rã tổ chức hoặc chỉ hoạt động trên danh nghĩa. B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

14 Phần 3. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 3.1. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 3.1.1. Đối tượng nghiên cứu - Hộ nông dân: tiến hành điều tra phỏng vấn 30 hộ nông dân trên toàn huyện. - Cấp xã: phỏng vấn cán bộ phụ trách nông nghiệp, cộng tác viên khuyến nông. - Cán bộ khuyến nông huyện: phỏng vấn 10 cán bộ khuyến nông có kinh nghiệm. - Cấp huyện và Trung tâm khuyến nông tỉnh: phỏng vấn 4 người. 3.1.2. Phạm vi nghiên cứu Điều tra trên qui mô 3 xã, thị trấn của huyện Đại Từ, đại diện cho vùng gần, vùng giữa và vùng xa. Mỗi xã, thị trấn chọn 2 thôn, mỗi thôn chọn 5 hộ. 3.2. Địa điểm và thời gian tiến hành 3.2.1. Địa điểm Huyện Đại Từ - Tỉnh Thái Nguyên. 3.2.2. Thời gian tiến hành Từ ngày 01/04/2007 đến ngày 05/09/2007. 3.3. Nội dung nghiên cứu và các chỉ tiêu theo dõi - Điều tra nghiên cứu về cơ cấu tổ chức, chức năng và nhiệm vụ của hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ - Tỉnh Thái Nguyên. - Điều tra thực trạng hoạt động của hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ trong giai đoạn 2005 -2007. - Phân tích những mặt mạnh- mặt yếu- cơ hội và thách thức của hệ thống khuyến nông tại huyện Đai Từ. - Đề xuất các định hướng phát triển hệ thống khuyến nông cơ sở tại huyện Đại Từ và các hoạt động/giải pháp phù hợp với yêu cầu của thực tiễn. 3.4. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập thông tin thứ cấp: Là phương pháp thu thập các thông tin, số liệu có sẵn thường có trong các báo cáo khuyến nông hoặc các tài liệu đã công bố. Các thông tin này thường được thu thập từ các cơ quan, tổ chức, văn phòng dự án, trung tâm khuyến nông tỉnh, trạm khuyến nông huyện… B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

15 Trong đề tài này chúng tôi sử dụng các tài liệu thứ cấp để thu thập các số liệu về số lượng nhân lực và các loại hình tổ chức, nội dung và kinh phí trong hoạt động của hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ. Qua đó để thấy được thực trạng và vai trò của hệ thống khuyến nông tại địa phương giai đoạn 2005 - 2007. - Phương pháp thu thập thông tin sơ cấp: Là phương pháp thu thập các thông tin, số liệu chưa từng được công bố ở bất kỳ tài liệu nào. Đối với đề tài này chúng tôi sử dụng một số công cụ của phương pháp PRA, thảo luận nhóm, thăm quan thực tế và phỏng vấn sâu các cán bộ khuyến nông tỉnh, huyện, cộng tác viên khuyến nông xã, người dân kết hợp với quan sát thực địa. Những thông tin thu lượm được từ nhiều góc độ khác nhau được phân tích, so sánh kỹ lưỡng để có thể đưa ra những ý kiến đóng góp độc lập về cơ cấu tổ chức, thực trạng hoạt động và đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ, nhân viên khuyến nông. - Phương pháp SWOT: Trong đề tài này chúng tôi vận dụng và đưa phương pháp SWOT vào phân tích cơ cấu tổ chức của hệ thống khuyến nông, đặc biệt là đối với các tổ chức khuyến nông cơ sở để thấy được các mặt mạnh, yếu, cơ hội và thách thức trong giai đoạn mới.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

16 Phần 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 4.1. Tổng hợp đối tượng điều tra B¶ng 4.1. §èi t−îng pháng vÊn vÒ c«ng t¸c khuyÕn n«ng STT

§èi t−îng

Sè l−îng

Tû lÖ

(ng−êi)

(%)

1

C¸n bé l·nh ®¹o TTKN

1

1,88

2

C¸n bé l·nh ®¹o phßng cña TTKN

2

3,78

3

C¸n bé l·nh ®¹o huyÖn

1

1,88

4

C¸n bé khuyÕn n«ng huyÖn

10

18,87

5

L·nh ®¹o x·, th«n

9

16,98

6

N«ng d©n

30

56,61

Tæng sè

53

100,00

Nh− vËy n«ng d©n lµ ®èi t−îng ®−îc pháng vÊn nhiÒu nhÊt víi 30 ng−êi chiÕm 56,61% tæng sè ng−êi ®−îc pháng vÊn. §iÒu nµy cã nghÜa lµ c«ng t¸c khuyÕn n«ng ph¶i thùc sù h−íng tíi ng−êi d©n vµ l¾ng nghe c¸c ý kiÕn ph¶n håi tõ ng−êi d©n vÒ ho¹t ®éng cña m¹ng l−íi khuyÕn n«ng trong thêi gian qua còng nh− nh− cÇu cña hä trong giai ®o¹n tiÕp theo. KÕt qu¶ tæng hîp vÒ thµnh phÇn vµ chÊt l−îng cña ®èi t−îng ®iÒu tra (B¶ng 4.2) cho thÊy: - VÒ giíi tÝnh: Nam giíi lµ ng−êi tr¶ lêi pháng vÊn chÝnh trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra. Tû lÖ n÷ tham gia pháng vÊn Ýt, chØ tËp trung nhiÒu h¬n ë ®èi t−îng lµ c¸n bé khuyÕn n«ng (chiÕm 30%). ë nhãm ®èi t−îng lµ n«ng d©n, nhiÒu phô n÷ cßn e dÌ, ®ïn ®Èy cho nam giíi. §iÒu nµy gi¶i thÝch sù bÊt b×nh ®¼ng giíi trong ph©n c«ng lao ®éng vµ qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh. - VÒ thµnh phÇn d©n téc: PhÇn lín ng−êi tham gia pháng vÊn thuéc d©n téc Kinh, c¸c d©n téc kh¸c chØ chiÕm 8,4-22,2%. - VÒ tr×nh ®é häc vÊn: C¸n bé l·nh ®¹o huyÖn, tr¹m khuyÕn n«ng vµ Trung t©m khuyÕn n«ng hÇu hÕt cã tr×nh ®é ®¹i häc, ®èi t−îng pháng vÊn lµ n«ng d©n cã tr×nh ®é cÊp 2 lµ chñ yÕu, chiÕm tíi 47,2%. - VÒ chuyªn m«n vµ kinh nghiÖm c«ng t¸c: HÇu hÕt ®èi t−îng pháng vÊn ®Òu cã chuyªn m«n ho¹t ®éng trong lÜnh vùc n«ng - l©m nghiÖp víi th©m niªn c«ng t¸c trªn 5 n¨m, ®Æc biÖt c¸c c¸n bé TTKN, l·nh ®¹o huyÖn cã th©m niªn B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

17 c«ng t¸c trªn 10 n¨m víi tû lÖ cao 75%, do vËy ý kiÕn cña c¸c ®èi t−îng ®iÒu tra ®Òu lµ nh÷ng ng−êi cã hiÓu biÕt vÒ c«ng t¸c n«ng nghiÖp, n«ng th«n, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng khuyÕn n«ng cña huyÖn trong nh÷ng n¨m qua. B¶ng 4.2. Thµnh phÇn vµ chÊt l−îng cña ®èi t−îng pháng vÊn

TT

ChØ tiªu

C¸n bé, l·nh

C¸n bé khuyÕn

C¸n bé x· vµ

®¹o TTKN,

n«ng huyÖn

n«ng d©n

huyÖn 1

2

3.

SL

%

SL

%

SL

%

- Nam

4

100,0

7

70,0

27

75,0

- N÷

-

3

30,0

9

25,0

7

70,0

25

69,4

Giíi tÝnh

D©n téc - Kinh

4

100,0

- Tµy, Nïng

-

2

20,0

8

22,2

- D©n téc kh¸c

-

1

10,0

3

8,4

27

90,0

1

2,8

3

10,0

2

5,6

- CÊp 3

9

25,0

- CÊp 2

17

47,2

- CÊp 1

7

19.4

Tr×nh ®é häc vÊn - §¹i häc

4

100,0

- Trung cÊp

4

5

Chuyªn m«n - N«ng l©m nghiÖp

3

75,0

8

80,0

34

94,4

- Ngµnh nghÒ kh¸c

1

25,0

2

20,0

2

5,6

2

20,0

Thêi gian c«ng t¸c trong lÜnh vùc NLN - 1-5 n¨m - 6-10 n¨m

1

25,0

4

40,0

- 11-20 n¨m

3

75,0

4

40,0

> 20 n¨m

(Nguồn: Điều tra thông qua bảng câu hỏi phỏng vấn)

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

18 4.2. Kh¸i qu¸t hÖ thèng khuyÕn n«ng huyÖn §¹i Tõ - TØnh Th¸i Nguyªn 4.2.1. ChÝnh s¸ch vµ thùc tÕ vÒ nhiÖm vô, c¬ cÊu tæ chøc cña hÖ thèng Tõ khi thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n theo tinh thÇn NghÞ quyÕt 10 cña Bé chÝnh trÞ, 40% Hîp t¸c x· n«ng nghiÖp thùc chÊt chØ cßn lµ h×nh thøc, sè cßn l¹i lóng tóng, mÊt hiÖu lùc trong ®iÒu hµnh s¶n xuÊt. Do nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan vµ chñ quan, t×nh h×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp n¨m 1990 vµ vô ®«ng xu©n 1990-1991 bÞ sa sót nghiªm träng, cã tíi 30% sè hé n«ng d©n ph¶i trî cÊp cøu tÕ, ®µn gia sóc gi¶m c¶ vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng. Tr−íc t×nh h×nh trªn, Së N«ng nghiÖp B¾c Th¸i (nay lµ Së N«ng nghiÖp vµ PTNT Th¸i nguyªn) ®· x©y dùng c¸c ch−¬ng tr×nh kinh tÕ kü thuËt cã môc tiªu giai ®o¹n 1991-1995 vµ ®−îc UBND tØnh phª duyÖt t¹i quyÕt ®Þnh sè 475 ngµy 29/11/1991. §Ó thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh kinh tÕ kü thuËt cã môc tiªu ®ã, tØnh B¾c Th¸i ®· cã quyÕt ®Þnh sè 209 ngµy 13/12/1991 vÒ viÖc thµnh lËp Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh B¾c Th¸i. N¨m 1993, ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ ®Þnh 13/CP vÒ c«ng t¸c khuyÕn n«ng. Nh− vËy viÖc ra ®êi hÖ thèng khuyÕn n«ng cña Th¸i Nguyªn lµ mét chñ tr−¬ng rÊt ®óng ®¾n, mang tÝnh ®ét ph¸. Còng theo NghÞ ®Þnh 13/CP vÒ viÖc thµnh lËp hÖ thèng khuyÕn n«ng trªn toµn quèc, Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh B¾c Th¸i ®· thö nghiÖm thµnh lËp Tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn, thµnh, thÞ t¹i 3 huyÖn: Phó B×nh, §¹i Tõ vµ B¹ch Th«ng (nay thuéc tØnh B¾c K¹n) nh−ng sau ®ã 1 thêi gian ng¾n th× ®· kh«ng cßn tån t¹i, nguyªn nh©n lµ do khi ®ã lùc l−îng CBKN vµ c¸n bé l·nh ®¹o cßn máng, yÕu... ch−a ®ñ søc ®Ò duy tr× Tr¹m, ®ång thêi do c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch ho¹t ®éng cña Tr¹m khuyÕn n«ng ch−a râ rµng, ch−a ph©n ®Þnh râ rµng vÒ qu¶n lý nhµ n−íc vµ chuyÓn giao TBKT. §ång thêi c«ng t¸c chØ ®¹o h×nh thøc tæ chøc nµy cña TØnh vµ HuyÖn cßn nhiÒu bÊt cËp. T¹i huyÖn §¹i Tõ sau khi t¸ch riªng Tr¹m khuyÕn n«ng nh−ng sau 1 thêi gian ng¾n gÇn 1 n¨m th× do khuyÕt Tr−ëng phßng n«ng nghiÖp (®i häc) nªn l¹i bè trÝ Tr−ëng tr¹m khuyÕn n«ng kiªm Tr−ëng phßng n«ng nghiÖp. Sau 1 thêi gian ng¾n Tr¹m tr−ëng khuyÕn n«ng kiªm Tr−ëng phßng n«ng nghiÖp ®−îc ®Ò b¹t lµm phã v¨n phßng UBND huyÖn, ng−êi kh¸c vÒ thay thÕ lµm Tr−ëng phßng n«ng nghiÖp vµ Tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn còng kh«ng cßn n÷a. §Õn ngµy 06/07/2004 UBND tØnh Th¸i Nguyªn ban hµnh quyÕt ®Þnh sè 1570/QĐ-UB vÒ viÖc thµnh lËp c¸c tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn t¸ch khái phßng N«ng nghiÖp huyÖn. Tr¹m khuyÕn huyÖn §¹i Tõ ®−îc t¸i lËp víi c¬ cÊu tæ chøc gåm 1 tr−ëng tr¹m, 1 phã tr¹m, 1 kÕ to¸n viªn vµ 12 c¸n bé B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

19 khuyÕn n«ng huyÖn. NhiÖm vô cña tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn lµ: ph¸t triÓn kÕ ho¹ch khuyÕn n«ng; chuyÓn giao khoa häc kü thuËt cho n«ng d©n; thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña huyÖn; thùc hiÖn c¸c m« h×nh do Trung t©m khuyÕn n«ng Quèc gia, c¸c tæ chøc cña tØnh cÊp kinh phÝ. Đề phù hợp với tiến trình hội nhập kinh tế của đất nước, Nghị định 56/CP ra đời ngày 26/04/2005 quy định lại nhiệm vụ và chức năng của khuyến nông. Theo NĐ 56 nhiệm vụ và chức năng khuyến nông là rất đa dạng, ngoại trừ hoạt động chuyển giao kỹ thuật, khuyến nông còn có chức năng khác đó là cung cấp các loại hình dịch vụ như: xây dựng năng lực, marketing, mở rộng kinh doanh, đầu tư, tín dụng, phát triển dự án, cung cấp đầu vào cho sản xuất... liên quan tới ngành nông nghiệp; cung cấp các dịch vụ tư vấn liên quan tới phát triển nông nghiệp như: sử dụng nước sạch, vệ sinh, môi trường... Chương II của Nghị định 56/CP quy định khuyến nông không phải là đơn vị quản lý Nhà nước, đó là đơn vị sự nghiệp làm nhiệm vụ khuyến nông và được chính phủ hỗ trợ về kinh phí. Ở cấp trung ương có Trung tâm Khuyến nông Quốc gia. Vai trò, chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của NAEC do MARD quy định. Khuyến nông tại cấp tỉnh được gọi là Trung tâm khuyến nông tỉnh. Trung tâm này do Ủy ban nhân dân tỉnh thành lập và hoạt động dưới sự quản lý trực tiếp của Sở NN và PTNT để phù hợp với điều kiện từng tỉnh về cơ cấu tổ chức, số lượng nhân sự và bậc lương. Cũng theo Nghị định, mỗi xã phải có ít nhất một cán bộ khuyến nông, mỗi thôn bản phải có một cộng tác viên khuyến nông. Ủy ban nhân dân tỉnh chịu trách nhiệm điều chỉnh số lượng cán bộ khuyến nông cấp xã và cộng tác viên khuyến nông thôn bản cùng mức trợ cấp cho họ. Tuy nhiên trong khuôn khổ pháp lý hiện tại của khuyến nông Thái Nguyên (theo Quyết định 1570/QĐ-UB ban hành năm 2004), một số nhiệm vụ và chức năng so với qui định NĐ/56 và nhu cầu đối với khuyến nông Đại Từ còn thiếu những nội dung sau: - Về tổ chức: Thiếu nội dung quy định khuyến nông cơ sở (xã, thôn) - Thiếu quy định về nội dung hoạt động khuyến nông đó là: Phát triển thị trường, nâng cao năng lực, cung cấp dịch vụ khuyến nông cho các đối tượng khác nhau. - Các quy định và hướng dẫn về chức năng nhiệm vụ của khuyến nông ở cấp huyện và xã. B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

20 Đối với thực tế khuyến nông ở Thái Nguyên còn thiếu một số nội dung sau: - Phát triển mối quan hệ sản xuất (ví dụ như nhóm nông dân cùng sở thích, câu lạc bộ, trạm khuyến nông và các xã, hợp tác xã) trong lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn. - Xây dựng năng lực cho cán bộ khuyến nông về phương pháp có sự tham gia cho người nghèo, kiến thức và kỹ năng. - Tạo cơ sở vật chất và điều phối thực hiện các hoạt động khuyến nông từ các nhà cung cấp khác nhau. - Tạo ra mối liên kết giữa chuyển giao công nghệ, dịch vụ kỹ thuật, giảm thiểu rủi ro, bảo vệ môi trường, cung cấp nguyên vật liệu, tín dụng và tiêu thụ sản phẩm trong hệ thống khuyến nông. - Phát triển ngành nghề nông thôn bao gồm các nghề thủ công. Về mặt cơ cấu tổ chức, thực hiện theo Nghị định 56/CP, một vài tỉnh ở phía bắc đã thành lập mạng lưới khuyến nông từ tỉnh cho đến cơ sở. Theo Trung tâm khuyến nông Yên Bái, 2007: mỗi huyện có một trạm khuyến nông, tổng số lượng cán bộ khuyến nông là 35 người, tất cả đều tốt nghiệp các trường đại học chuyên ngành nông nghiệp/lâm nghiệp. Nhiệm vụ chính của trạm khuyến nông là thực hiện trực tiếp các hoạt động khuyến nông trong huyện, điều phối các cán bộ khuyến nông huyện. Mỗi xã có một cán bộ khuyến nông tốt nghiệp đại học hoặc tương đương. Cán bộ khuyến nông cấp xã là những cán bộ cố định, được ký kết hợp đồng và trả lương dựa vào nguồn ngân sách của tỉnh. Nhiệm vụ chính là hỗ trợ xã quản lý hoạt động khuyến nông bao gồm lập kế hoạch, thực hiện, kiểm tra và giám sát. Tuy nhiên thực tế là Đại Từ không có cán bộ khuyến nông cấp xã, không có cộng tác viên thôn bản. Mỗi cán bộ khuyến nông huyện chịu trách nhiệm từ 2-3 xã, thị trấn tương ứng với khoảng gần 800 hộ nông dân. Từ năm 1991 ®−îc sù gióp ®ì cña tæ chøc CIDSE vµ sau nµy lµ tæ chøc SNV t¹i c¸c th«n b¶n ®· h×nh thµnh nªn c¸c tæ chøc kh«ng chÝnh thøc cña n«ng d©n. Sù ph¸t triÓn c¸c tæ chøc kh«ng chÝnh thøc cña n«ng d©n ®Ó qu¶n lý bÒn v÷ng tµi nguyªn cÊp th«n b¶n nh− lµ gi¶i ph¸p nh»m t¸i lËp vµ ph¸t triÓn tÝnh céng ®ång cña ng−êi d©n ®Þa ph−¬ng trong bèi c¶nh hé gia ®×nh ®−îc x¸c nhËn lµ ®¬n vÞ kinh tÕ ®éc lËp vµ tù chñ, ®−îc qu¶n lý vµ s¶n xuÊt theo c¬ chÕ thÞ tr−êng. Bëi vËy chØ cã céng t¸c thùc sù khi n«ng d©n tù nguyÖn tham gia, b×nh ®¼ng trong tham gia, cã chung môc tiªu, cïng mét së thÝch s¶n xuÊt hoÆc ho¹t B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

21 ®éng s¶n xuÊt −u tiªn th× míi thùc sù thóc ®Èy chuyÓn giao TBKT míi vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. - Lµng khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m tù qu¶n: Lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n lµ mét tæ chøc n«ng d©n ë c¬ së ®−îc thµnh lËp trªn tinh thÇn tù nguyÖn vµ nhu cÇu cña céng ®ång th«n b¶n. Víi sù gióp ®ì cña c¸n bé khuyÕn n«ng côm, huyÖn, lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n hoµn toµn chñ ®éng vµ tù qu¶n trong viÖc tæ chøc ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña ®Þa ph−¬ng. ViÖc x©y dùng lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n nh»m môc tiªu quan träng lµ hoµn thiÖn hÖ thèng khuyÕn n«ng c¬ së, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m, ®−a tiÕn bé khoa häc kü thuËt ®Õn cho n«ng d©n, gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Ban ph¸t triÓn lµng cã tõ 3 – 5 thµnh viªn do céng ®ång th«n b¶n tÝn nhiÖm bÇu ra. Hä lµ nh÷ng ng−êi nhiÖt t×nh, n¨ng næ, cã uy tÝn trong céng ®ång, tù nguyÖn, am hiÓu vÒ mét sè kü thuËt n«ng – l©m – ng− nghiÖp vµ cã kinh nghiÖm trong s¶n xuÊt. Ban ph¸t triÓn lµng cïng céng ®ång trong lµng x©y dùng néi quy, quy chÕ ho¹t ®éng, lÞch sinh ho¹t cô thÓ, x©y dùng sæ s¸ch, ghi chÐp c¸c ho¹t ®éng cô thÓ trong th¸ng, quý,… vµ ®−îc céng ®ång ñng hé c¸c quy chÕ, néi quy trªn. Trong Ban ph¸t triÓn lµng, c¸c thµnh viªn ®−îc ph©n c«ng tõng c«ng viÖc cã tr¸ch nhiÖm cô thÓ, ®¶m b¶o bao qu¸t ®−îc toµn bé c¸c ho¹t ®éng cña lµng. - Nhãm hé n«ng d©n cïng së thÝch: lµ nh÷ng hé n«ng d©n cã cïng ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt gièng nhau, cã nh÷ng khã kh¨n gièng nhau. - Ngoµi ra cßn mét sè tæ chøc t¹i th«n b¶n ®−îc thµnh lËp d−íi sù h−íng dÉn cña c¸n bé khuyÕn n«ng: héi sö dông n−íc (héi nh÷ng ng−êi dïng n−íc), c©u l¹c bé IPM, nhãm sö dông vèn lu©n chuyÓn.... Mạng lưới khuyến nông ở Thái Nguyên được thể hiện như sau: Ở cấp tỉnh: trung tâm khuyến nông tỉnh có 14 cán bộ, nhiêm vụ chính là quản lý các chương trình khuyến nông tỉnh/quốc gia. Ở cấp huyện: có 9 trạm huyện, tổng số cán bộ khuyến nông huyện là 114 người được hưởng lương từ ngân sách nhà nước. Mỗi cán bộ khuyến nông huyện chịu trách nhiệm 2-3 xã. Ở cấp xã: không có cán bộ khuyến nông xã. Cấp thôn bản: không có cộng tác viên khuyến nông thôn bản tuy nhiên một vài tổ chức của nông dân như câu lạc bộ khuyến nông được thành lập dưới sự hỗ trợ của các nhà tài trợ như CIDCE, SNV. tâm Khuyến nông Thái Nguyên) B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn(Nguồn: website Trung líp 36KN – HttP://36Kn.Info

22 Ở cấp xã: Sau hơn 4 năm hoạt động, chưa hình thành được mạng lưới khuyến nông xã một cách chính thức. Thiếu mạng lưới này có thể giải thích tại sao các hoạt động khuyến nông hiện tại thường theo hướng chỉ đạo từ trên xuống dưới và vì sao phương pháp khuyến nông có sự tham gia và mô hình làng khuyến nông tự quản lại chậm được nhận rộng. Gần đây tỉnh đã đưa ra một quyết định quan trọng đó là ký hợp đồng lao động với các kỹ sư kỹ thuật, kỹ sư nông nghiêp và kỹ sư kinh tế rồi cử họ xuống các xã ( Kết luận số 248-KL/TU ngày 08-06-2002 của Đảng Bộ tỉnh). Mỗi xã nhận từ 1-2 kỹ sư trên nguyên tắc “xã sử dụng, huyện quản lý, tỉnh trả lương (qua ngân sách xã)”. Tổng số có hơn 200 kỹ sư được tuyển dụng. Đây là một cơ hội để đào tạo và sử dụng các kỹ sư này như các cán bộ khuyến nông xã. Tuy nhiên không có hướng dẫn cụ thể nào về việc quản lý những con người này. Mọi công việc đều phụ thuộc chủ yếu vào lãnh đạo xã từ phân công việc phụ trách khuyến nông, công việc hàng ngày tới những công việc khó khăn khác. Vì vậy các cơ quan khuyến nông, nông nghiệp không thể sử dụng được nguồn nhân lực này (thậm chí họ không biết ai được giao nhiệm vụ làm công tác khuyến nông). Nếu tình hình như vậy tiếp tục diễn ra, thì thật lãng phí một nguồn ngân sách lớn của tỉnh đầu tư cho hoạt động khuyến nông. Ở cấp thôn bản: Đại Từ vẫn chưa phát triển mạng lưới khuyến nông thôn bản mang tính chính thức, ở cấp thôn, bản, ngoại trừ các làng khuyến nông tự quản do CIDSE/SNV thành lập và một số mô hình khác. Lý do chủ yếu là thiếu hụt về mặt ngân sách của nhà nước, trong khi đó người dân không thể tự đóng góp kinh phí cho các hoạt động khuyến nông. B¶ng 4.3. Sè l−îng c¸c h×nh thøc tæ chøc khuyÕn n«ng cÊp c¬ së trªn ®Þa bµn huyÖn §¹i Tõ giai ®o¹n 2005 - 2007 N¨m §¬n vÞ Lo¹i h×nh tæ chøc tÝnh 2005 2006 2007 Lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n C©u l¹c bé khuyÕn n«ng Nhãm së thÝch Nhãm sö dông n−íc

7 15 21 5

3 2 Lµng 7 3 C©u l¹c bé 11 4 Nhãm 3 3 Nhãm (Nguån: Tr¹m khuyÕn n«ng §¹i Tõ)

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

23 TÊt c¶ c¸c tæ chøc trªn trong nh÷ng n¨m qua ®· ho¹t ®éng víi møc ®é hiÖu qu¶ kh¸c nhau vµ ®−îc ®¸nh gi¸ nh− sau: B¶ng 4.4. Møc ®é phï hîp cña m¹ng l−íi tæ chøc khuyÕn n«ng huyÖn §¹i Tõ giai ®o¹n 2005 - 2007 Møc ®é phï hîp

Sè ng−êi STT

C¸c h×nh thøc tæ chøc

cã ý kiÕn

T−¬ng Phï hîp

®èi phï hîp

SL

%

SL

%

Kh«ng phï hîp SL

%

1

Tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn

30

23

76,7

7

23,3

-

-

2

Lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n

27

5

18,5

13

48,2

9

33,3

3

Nhãm hé së thÝch

10

1

10,0

4

40,0

5

50,0

4

KhuyÕn n«ng viªn th«n b¶n

47

13

27,6

28

59,6

6

12,8

23

14

60,9

4

17,4

5

21,7

5

Nhãm sö dông vèn lu©n chuyÓn

6

C©u l¹c bé IPM

16

5

31,2

8

50,0

3

18,8

7

Hîp t¸c x· dÞch vô

34

10

29,4

19

55,9

5

14,7

8

N«ng d©n ®Çu mèi

41

25

61,0

13

31,7

3

7,3

(Nguån: §iÒu tra th«ng qua phiÕu th¨m dß ý kiÕn) KÕt qu¶ B¶ng 4.5 cho thÊy tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn ®−îc ®a sè ý kiÕn cho r»ng ho¹t ®éng phï hîp (76,7%) vµ t−¬ng ®èi phï hîp (23,3%). §Æc biÖt cã tíi 61% sè ng−êi ®−îc hái ®¸nh gi¸ cao hiÖu qu¶ cña n«ng d©n ®Çu mèi, v× hä lµ ng−êi ë ngay ®Þa ph−¬ng, hä hiÓu biÕt rÊt cÆn kÏ vÒ ®iÒu kiÖn cña ®Þa ph−¬ng, hä truyÒn t¶i c¸c th«ng tin, kü thuËt ®¬n gi¶n, dÔ ¸p dông nªn ®−îc ng−êi d©n ®Þa ph−¬ng tin t−ëng vµ lµm theo. TiÕp ®Õn lµ m« h×nh nhãm sö dông vèn tÝn dông lu©n chuyÓn ®−îc 60,9% sè ng−êi cho ý kiÕn r»ng ho¹t ®éng phï hîp, mang l¹i lîi Ých thiÕt thùc cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp: ng−êi d©n cã vèn ®Ó mua vËt t−, mua gièng, ®Çu t− më réng s¶n xuÊt...Tuy nhiªn viÖc ph©n bæ vµ qu¶n lý nguån vèn kh«ng hîp lý lµ yÕu tè k×m h·m sù ph¸t triÓn cña m« h×nh nµy.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

24 §èi víi m« h×nh lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n vµ nhãm n«ng d©n së thÝch mÆc dï trong nh÷ng n¨m 2000 - 2004 ®−îc ®¸nh gi¸ rÊt cao nh−ng trong giai ®o¹n 2005 - 2007 l¹i béc lé nhiÒu yÕu kÐm vµ bÊt cËp trong qu¶n lý vµ ho¹t ®éng. C¸c tæ chøc khuyÕn n«ng tù nguyÖn nµy còng chØ cã ë nh÷ng ®Þa bµn cã dù ¸n, cã ch−¬ng tr×nh v× th«ng qua ®ã hä cã kinh phÝ ®Ó ho¹t ®éng nªn tÝnh bÒn v÷ng cña c¸c tæ chøc nµy kh«ng cao, khi hÕt dù ¸n th× sù ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc nµy còng bÞ yÕu ®i vµ nhiÒu n¬i kh«ng cßn ho¹t ®éng n÷a. Nguyªn nh©n cã thÓ do nhËn thøc cña ng−êi d©n cßn h¹n chÕ, chñ yÕu tr«ng chê vµo sù hç trî cña nhµ n−íc, ®ång thêi ph−¬ng ph¸p khuyÕn n«ng trong viÖc chuyÓn giao TBKT còng cÇn cã sù thay ®æi ®Ó ng−êi d©n tù gi¸c tiÕp nhËn c¸c TBKT khi chuyÓn giao. Khi được hỏi về hoạt động của các làng khuyến nông tự quản khi dự án kết thúc, các thành viên của ban quản lý làng nói rằng hoạt động vẫn tiếp tục một thời gian nhưng đã gặp rất nhiều khó khăn vì không có kinh phí hỗ trợ. Có 9% ý kiến cho rằng các dự án/chương trình của nhà nước không nên chỉ cung cấp giống, cây con hay một số nguyên vật liệu đầu vào khác cho các mô hình, thay vào đó hãy để cho các làng khuyến nông tự quản sử dụng nguồn vốn này để quay vòng sản xuất. Tuy nhiên, hiện tại chưa có chính sách, hay hướng dẫn cụ thể nào cho phép thực hiện việc làm này. Cải cách trong chính sách trợ cấp có lẽ sẽ tạo ra sự phát triển toàn diện hơn nữa của hoạt động khuyến nông. Trước mắt, cơ cấu tổ chức của hệ thống khuyến nông cần được cải tổ ở cấp huyện và cơ sở. Từ đó sẽ tạo ra cơ hội hợp tác lớn với một số tổ chức phát triển như SNV đã từng triển khai về tăng cường mạng lưới, phương pháp khuyến nông.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

25 4.2.2. Kết quả nghiên cứu về trình độ và năng lực cán bộ khuyến nông huyện Đại Từ Kết quả nghiên cứu về trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ khuyến nông huyện Đại Từ được tổng hợp tại Bảng 4.5. Bảng 4.5. Số lượng và chất lượng cán bộ khuyến nông huyện Đại Từ giai đoạn 2005 – 2007 Năm STT 1

2

3

2005

ChØ tiªu

5

6

2007

SL

%

SL

%

SL

%

Giíi tÝnh - Nam

6

42,9

7

46,7

6

40,0

- N÷

8

57,1

8

53,3

9

60,0

- Kinh - Tµy, Nïng

8 4

57,2 28,6

8 5

53,4 33,3

9 4

60,0 26,7

- D©n téc kh¸c

2

13,3

2

13,3

2

13,3

13 1

92,9 7,1

14 1

93,3 6,7

15 -

100,0 -

- Trồng trọt

5

35,7

5

33,3

5

33,3

- Chăn nuôi- Thú y - Lâm nghiệp

5 2

35,7 14,3

5 3

33,3 20,0

5 3

33,3 20,0

- Kinh tế nông nghiệp

2

14,3

2

13,3

2

13,3

Thêi gian c«ng t¸c trong lÜnh vùc NLN - 1-5 n¨m

5

35,7

6

40,0

7

46,7

- 6-10 n¨m - 11-20 n¨m

3 5

21,4 35,7

3 5

20,0 33,3

3 5

20,0 33,3

1 34,38

7,2

1 35,46

6,7

37,47

-

D©n téc

Tr×nh ®é häc vÊn - §¹i häc - Trung cÊp

4

2006

Chuyªn m«n

> 20 n¨m Độ tuổi bình quân

(Nguồn: Trạm khuyến nông huyện Đại Từ)

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

26 Qua bảng 4.5 ta thấy số lượng cán bộ khuyến nông huyện Đại Từ qua 3 năm không có sự thay đổi lớn về mặt số lượng: năm 2006 bổ sung thêm 1 cán bộ, năm 2007 bổ sung 1 cán bộ và 1 cán bộ nghỉ hưu. Bình quân mỗi cán bộ khuyến nông phụ trách trên 1.143 người dân, điều này phản ánh nhiều bất cập về nguồn nhân lực. Số cán bộ là quá ít so với số dân, địa bàn công tác rộng lớn nên mỗi cán bộ khuyến nông huyện phải phụ trách từ 2-3 xã, chắc chắn hiệu quả công việc sẽ không thể như mong đợi. - Về mặt giới tính, thành phần dân tộc: Tỷ lệ nam nữ khá cân bằng, cán bộ nữ chiếm 53,3% - 60,0%. Cán bộ là người dân tộc Kinh chiếm đa số, tiếp đến là Tày, Nùng chiếm 26,7% - 33,3%, các dân tộc khác: Sán Dìu, Cao Lan chiếm 13,3%. Với cơ cấu thành phần dân tộc và giới tính như vậy là phù hợp với một huyện miền núi như huyện Đại Từ. - Về trình độ học vấn và chuyên môn nghiệp vụ: 100% cán bộ khuyến nông huyện có trình độ đại học (có 01/15 cán bộ trình độ tại chức). Điều này cho thấy chất lượng nguồn nhân lực khuyến nông của huyện Đại Từ đảm bảo yêu cầu của công tác khuyến nông. Mặt khác cơ cấu chuyên môn nghiệp vụ cán bộ khuyến nông huyện Đại Từ phân bổ khá đồng đều, phù hợp với yêu cầu thực tiễn: Trồng trọt: 33,3% - 35,7%; Chăn nuôi - thú y: 33,3% - 35,7%; Lâm nghiệp: 14,3% - 20,0%; Kinh tế nông nghiệp: 13,3% - 14,3%. - Về độ tuổi bình quân và kinh nghiệm công tác: Với độ tuổi bình quân 37,47 như hiện nay, các cán bộ khuyến nông huyện Đại Từ có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực nông lâm nghiệp; sức trẻ cũng là thế mạnh của khuyến nông huyện Đại Từ, cán bộ trong độ tuổi từ 26- 28 chiếm 46,7%. Đa số cán bộ khuyến nông Đại Từ hiện nay chưa nằm trong biên chế chính thức, số lượng cán bộ diện hợp đồng chiếm 53,3%. Theo kết quả chúng tôi điều tra, phỏng vấn hộ nông dân thì tỷ lệ gặp nhân viên khuyến nông xã là 100%, 52% người được hỏi cho biết họ chỉ gặp cán bộ khuyến nông tỉnh và huyện với 2.65 lần/năm. Người dân đã đưa ra ý kiến về năng lực cán bộ và nhân viên khuyến nông tại địa phương cần để hoàn thành tốt công tác khuyến nông như sau:

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

27 Bảng 4.6. Năng lực cán bộ/nhân viên khuyến nông huyện, xã cần để hoàn thành tốt công việc ĐVT: % Tiêu chí đánh giá Cán bộ, nhân viên

Kiến

khuyến nông

thức

Trách Tay nghề

Kỹ năng

nhiệm công việc

Đạo đức nghề nghiệp

Cấp huyện

100,0

100,0

20,0

96,0

16,0

Cấp xã

100,0

100,0

48,0

100,0

28,0

(Nguồn: Điều tra thông qua phiếu thăm dò ý kiến nông dân) Theo kết quả Bảng 4.6 thì người dân cho rằng cán bộ/nhân viên khuyến nông cần phải có kiến thức, tay nghề, trách nhiệm với công việc, kỹ năng và đạo đức nghề nghiệp mới có thể hoàn thành tốt công việc. Trong đó 96% - 100% ý kiến cho rằng cán bộ khuyến nông cần có kiến thức, tay nghề và có trách nhiệm với công việc. Mặt khác 96% số người dân được hỏi cho rằng cần thiết phải có từ 12 cán bộ khuyến nông xã, 4% cho rằng không cần thiết. Và 68% người dân đồng ý sẽ trả lương cho cán bộ khuyến nông xã nếu cán bộ khuyến nông giúp họ thúc đẩy sản xuất, tăng thu nhập; 32% người dân không đổng ý trả lương cho cán bộ khuyến nông xã. Bảng 4.7. Tỷ lệ các lĩnh vực nông dân cần cán bộ khuyến nông hỗ trợ trong thời gian 2007 - 2012 ĐVT: % Năm

Trồng trọt

Chăn nuôi

Lâm

Kinh tế và

nghiệp

thị trường

Vốn

2007 - 2009

92,0

92,00

36,0

20,0

60,0

2010 - 2012

88,0

96,0

32,0

40,0

20,0

(Nguồn: Điều tra, phỏng vấn nông dân địa phương) Qua Bảng 4.7 cho thấy trong thời gian tới nông dân huyện Đại Từ rất cần sự hỗ trợ của cán bộ khuyến nông trong lĩnh vực chăn nuôi, trồng trọt. Nhu cầu hỗ trợ từ cán bộ khuyến nông tăng đối với lĩnh vực kinh tế và thị trường trong khi lâm nghiệp và vốn tín dụng có nhu cầu giảm. Điều này phản B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

28 ánh nhận thức của người dân đã thay đổi khi Việt Nam đã gia nhập WTO, họ cần tư vấn và tìm kiếm thông tin về thị trường một khi sản xuất hàng hóa mở rộng. Đây sẽ là cơ sở cho việc tuyển dụng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khuyến nông trong tương lai. Trong nghiên cứu này chúng tôi cũng đã tiến hành phỏng vấn các cán bộ khuyến nông tại huyện Đại Từ. Trong số người được hỏi thì có 93,3% ý kiến hài lòng với công việc hiện tại, 6,67% ý kiến không hài lòng với công việc. Các ý kiến đều cho rằng chế độ chính sách hiện tại là chưa thỏa đáng, điều kiện làm việc chỉ ở mức trung bình (86,7% ý kiến), và yếu (13,3% ý kiến). Mặc dù Nghị định 56/CP có đề cập đội ngũ cán bộ khuyến nông và cộng tác viên khuyến nông được nhà nước hỗ trợ kinh phí để bồi dưỡng nâng cao kiến thức. Những người tham gia công tác khuyến nông không thuộc hệ thống khuyến nông của nhà nước được phép tham gia vào các chương trình khuyến nông do nhà những hỗ trợ vốn.Cán bộ khuyến nông cấp trung ương cho tới cấp huyện được trả lương từ nguồn ngân sách quốc gia gồm cả chi phí đi lại, trợ cấp. Hiện tại ở Thái Nguyên, lương, trợ cấp, tiền thưởng cho khuyến nông đã được nâng lên, khoảng 248 triệu đồng được chi trả trong năm 2000 và tăng lên tới 400 triệu đồng năm 2004, năm 2006 là 600 triệu đồng. Nhưng không có chính sách mức lương, trợ cấp cho cán bộ khuyến nông xã, thôn bản. Chính quyền địa phương chưa ban hành những văn bản hướng dẫn thực hiện cơ chế tài chính cho đầu tư và chi tiêu cho hoạt động dịch vụ khuyến nông. Chính điều này khiến nhiều cán bộ khuyến không thích gắn bó với công việc khuyến nông. Tính đến tháng 12/2007 thì mức lương bình quân của cán bộ khuyến nông huyện Đại Từ là 1.285.800 đồng/người/tháng, và chỉ có 11/15 cán bộ được nhận thêm trợ cấp từ 45.000 đồng - 120.000 đồng/tháng. Về mặt kiến thức chuyên môn, kỹ năng và phương pháp khuyến nông: Khi được hỏi có 93,3% cán bộ cho rằng cần bổ sung thêm kiên thức chuyên môn, 60% ý kiến muốn trang bị thêm kỹ năng và phương pháp khuyến nông. Điều này có ý nghĩa rất lớn trong việc xác định nội dung tập huấn đào tạo nâng cao năng lực cho cán bộ khuyến nông thời gian tới.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

29 4.2.3. Phân tích SWOT: điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức Điểm mạnh - Trạm khuyến nông có đội ngũ cán bộ có năng lực về kỹ thuật. - Trạm khuyến nông huyện tách khỏi phòng nông nghiệp. Nhiệm vụ khuyến nông được quy định cụ thể. - Có cán bộ tuyển dụng theo QĐ/248 kiêm nhiệm công tác khuyến nông ở cấp xã. - Nhiều cán bộ khuyến nông huyện được tập huấn về phương pháp khuyến nông và chuyên môn kỹ thuật, một vài cán bộ có khả năng đào tạo lại phương pháp này theo cách tiếp cận đào tạo tiểu giáo viên (ToT). - Có nguồn kinh phí hỗ trợ từ TTKN và huyện để hoạt động hàng năm. Điểm yếu - Cấp xã, thôn, bản không có hệ thống khuyến nông, vai trò của cán bộ 248 ở cấp xã không có hiệu quả đối với khuyến nông. - Nguồn nhân lực thiếu so với điều kiện thực tiễn. - Các làng tự quản hoạt động chưa hiệu quả và mối liên kết giữa làng tự quản với cơ quan khuyến nông không rõ ràng. - Các hoạt động khuyến nông của làng khuyến nông tự quản không được hỗ trợ kinh phí từ ngân sách khuyến nông. - Nhiệm vụ khuyến nông và quản lý sản xuất nông nghiệp không rõ ràng. Phòng nông nghiệp cũng làm nhiệm vụ khuyến nông khi mà nhiệm vụ này đã giao cho Trạm khuyến nông huyện. - Năng lực cán bộ khuyến nông còn hạn chế về thị trường, truyền thông, các kỹ năng điều phối. - Trạm phát thanh - truyền hình không có năng lực cung cấp dịch vụ khuyến nông nhưng lại được phân bổ kế hoạch khuyến nông để thực hiện. - Hoạt động khuyến nông chỉ được thực hiện ở những nơi có nguồn kinh phí hỗ trợ từ TTKN hoặc huyện. Cơ hội - Nghị định 56/CP quy định về tổ chức, nội dung, phương pháp, hoạt động khuyến nông đặc biệt nêu rõ mỗi xã cần có một cán bộ khuyến nông. - Các cơ quan chức năng tỉnh đã có kế hoạch cải tổ hệ thống khuyến nông trong thời gian tới.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

30 - Thái Nguyên đang chú trọng, quan tâm phát triển phương pháp khuyến nông có sự tham gia. - Khuyến nông Thái Nguyên được sự hỗ trợ từ các dự án khuyến nông về xây dựng năng lực và phương pháp khuyến nông. - Có nguồn kinh phí thường niên từ TTKN, huyện cho các hoạt khuyến nông. - Tại một số thôn bản đã hình thành mô hình tổ chức khuyến nông do các dự án thử nghiệm đây là những mô hình có thể xem xét và nhân rộng. Thách thức - Các cán bộ khuyến nông có năng lực ở tất cả các cấp có thể sẽ chuyển công tác. - Thiên tai và rủi ro trong sản xuất làm giảm năng suất cây trồng, vật nuôi dẫn đến người dân mất lòng tin đối với khuyến nông. - Chính sách khuyến nông thường thay đổi nên các trung tâm khuyến nông tỉnh gặp nhiều khó khăn để thích ứng.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

31 Phần 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 5.1. Kết luận Qua quá trình điều tra và phân tích số liệu, chúng tôi đã rút ra một số kết luận về hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ - tỉnh Thái Nguyên như sau: - HÖ thèng khuyÕn n«ng §¹i Tõ ®· cã ®ãng gãp lín trong viÖc chuyÓn giao c¸c tiÕn bé kü thuËt vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, gãp phÇn quan träng trong viÖc thay ®æi kinh tÕ, x· héi cña n«ng th«n huyÖn §¹i Tõ. - Trạm khuyến nông huyện được đánh giá hoạt động có hiệu quả, đội ngũ cán bộ khuyến nông có trình độ chuyên môn nghiệp vụ tốt. Tuy nhiên cán bộ khuyến nông còn thiếu về mặt số lượng, yếu về mặt kỹ năng và phương pháp khuyến nông. - Hệ thống khuyến nông Đại Từ chưa có cán bộ khuyến nông cấp xã, mạng lưới khuyến nông thôn bản phát triển không chính thức, tập trung chủ yếu tại các xã, thị trấn có dự án hỗ trợ. Trong đó lực lượng nông dân đầu mối, cộng tác viên khuyến nông lại đem lại hiệu quả thiết thực cho cộng đồng. Chính vì vậy việc chính thức xây dựng hệ thống khuyến nông cấp xã, thôn bản là yêu cầu cấp thiết. - Các tổ chức khuyến nông cơ sở của nông dân như làng khuyến nông tự quản, nhóm sở thích, câu lạc bộ khuyến nông...được thành lập và hoạt động có hiệu quả dưới sự hỗ trợ của các tổ chức phi chính phủ (CIDSE, SNV) nhưng hiện nay đã không hoạt động hoặc hoạt động trên danh nghĩa vì không còn sự hỗ trợ. - Thể chế chính sách của tỉnh về công tác khuyến nông còn nhiều điểm bất cập, chậm điều chỉnh bổ sung so với yêu cầu thực tế, chưa thực hiện đầy đủ theo nội dung Nghị định 56/CP. Đặc biệt việc phân định chức năng nhiệm vụ khuyến nông giữa Phòng nông nghiệp và Trạm khuyến nông chưa rõ ràng. - Nguồn kinh phí và chế độ phụ cấp cho đội ngũ cán bộ nhân viên khuyến nông chưa tương xứng so với yêu cầu của công việc và kết quả đạt được. 5.2. Kiến nghị Để nâng cao năng lực cho hệ thống khuyến nông huyện Đại Từ trong thời gian tới, chúng tôi xin đưa ra một số kiến nghị: - Mạng lưới khuyến nông cần được hình thành ở cấp cơ sở càng sớm càng tốt. Mỗi xã, thị trấn cần có 1 cán bộ khuyến nông hưởng lương từ ngân B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

32 sách (cán bộ này không phải là cán bộ tuyển dụng theo Quyết định 248 kiêm nhiệm). - Nhiệm vụ khuyến nông tại cấp thôn bản do trưởng thôn, trưởng bản kiêm nhiệm trong giai đoạn trước mắt. Xây dựng chương trình nâng cao năng lực cho đội ngũ này. Có chính sách khuyến khích trưởng thôn (bản) tham gia các hoạt động khuyến nông.Tăng cường hệ thống khuyến nông thôn bản thông qua việc hỗ trợ các hình thức tổ chức của nông dân: Làng khuyến nông tự quản,câu lạc bộ khuyến nông, nhóm sở thích... - Xây dựng quy chế hoạt động khuyến nông tại các cấp, phân biệt khuyến nông với quản lý Nhà nước tại cấp huyện. Quy định lại nhiệm vụ khuyến nông theo định hướng Nghị định 56/CP: Chuyển giao tiến bộ, phát triển thị trường, nâng cao năng lực, thông tin cho nông dân, người sản xuất. - Xây dựng cơ chế quản lý và giám sát các hoạt động khuyến nông tại cơ sở có sự tham gia của người dân. - Đề nghị tăng kinh phí hỗ trợ từ tỉnh, huyện cho hoạt động khuyến nông, điều chỉnh mức phụ cấp cho phù hợp nội dung công việc. Cần có những chính sách phù hợp để hỗ trợ đội ngũ khuyến nông hoạt động có hiệu quả, đặc biệt là lương, phụ cấp và điều kiện làm việc tại cơ sở. Trong đó tăng nguồn ngân sách cho hoạt động xây dựng năng lực cho cán bộ khuyến nông (chiếm ít nhất 30% tổng ngân sách khuyến nông). - Cần tổ chức những lớp đào tạo tập huấn nâng cao kỹ năng và phương pháp khuyến nông cho cán bộ khuyến nông các cấp, áp dụng nguyên tắc phi tập trung tập huấn khuyến nông có nghĩa là áp dụng hệ thống tập huấn tầng bậc hoặc tập huấn cho tiểu giáo viên (TOT). Tài liệu, giáo trình cần biên tập lại cho phù hợp điều kiện thực tế của địa phương. - Nghiên cứu và kế thừa những thành tựu của khuyến nông Thái Nguyên đã có (do sự trợ giúp của dự án Quốc tế) về tổ chức khuyến nông cơ sở, phương pháp khuyến nông. - Cần định kỳ đánh giá hoạt động khuyến nông với các nội dung: mạng lưới tổ chức, năng lực và nhu cầu của cán bộ khuyến nông, nhu cầu của nông dân, hiệu quả của các TBKN chuyển giao... để kịp thời điều chỉnh hoạt động khuyến nông có hiệu quả.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

33 Tµi LiÖu Tham Kh¶o I. TIÕNG VIÖT 1. B¸o ®iÖn tö Vietnamnet, http://vietnamnet.vn/, 2008 2. Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n, §Ò ¸n ph¸t triÓn khuyÕn n«ng ViÖt Nam thêi kú 2007 - 2015, Hµ Néi 2006 3. Bé N«ng NghiÖp vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n, Tæng kÕt ho¹t ®éng khuyÕn n«ng giai ®o¹n 1993 - 2005, Hµ Néi th¸ng 07/2005 4. Chanoch Jacobsen , Nguyªn lý vµ ph−¬ng ph¸p khuyÕn n«ng, NXB N«ng nghiÖp, Hµ Néi 1996 5. Dương Văn Sơn, Bài giảng xã hội học nông thôn, Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, Thái Nguyên 2007 6. Hoàng Văn Phụ, Phương pháp thu thập thông tin định lượng trong nghiên cứu và phát triển nông thôn, Chương trình nghiên cứu Việt Nam-Hà Lan, Hà Nội tháng 6/2003 7. Hoµng Xu©n Thanh, NguyÔn ThÞ Minh Thä, B¸o c¸o tæng kÕt vµ ®¸nh gi¸ c¸c c¬ héi khuyÕn n«ng ë tØnh Th¸i Nguyªn, Hµ Néi th¸ng 02/2004 8. Khoa Trång trät- Tr−êng §¹i häc N«ng L©m Th¸i Nguyªn, B¸o c¸o KÕt qu¶ ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng c«ng t¸c khuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn, Th¸i Nguyªn th¸ng 12/2003 9. Nguyễn Hữu Hồng, Đỗ Tuấn Khiêm, Giáo trình Khuyến nông, Nhà xuất bản Nông nghiệp, Hà Nội 2005 10. Nguyễn Hữu Thọ, Bài giảng nguyên lý và phương pháp khuyến nông, Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, 2007 11. NguyÔn H÷u H¬n, Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao n¨ng lùc khuyªn n«ng viªn cÊp x·, NghÖ An th¸ng 3/2006 12. Từ điển wikipedia tiếng Việt, http://vi.wikipedia.org, 2007 13. Trang th«ng tin tØnh Th¸i Nguyªn, http://www.thainguyen.gov.vn/vn/,2007 14. Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn, SNV, KhuyÕn N«ng Th¸i Nguyªn víi sù tham gia cña ng−êi n«ng d©n, Nhµ xuÊt b¶n N«ng NghiÖp Hµ Néi, 2001 15. Tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn §¹i Tõ - Th¸i Nguyªn, B¸o c¸o kÕt qu¶ c«ng t¸c khuyÕn n«ng 2005, 2005 B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

34 16. Tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn §¹i Tõ - Th¸i Nguyªn, B¸o c¸o kÕt qu¶ c«ng t¸c khuyÕn n«ng 2006, 2006 17. SNV, Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh S¬n La, Thµnh lËp vµ qu¶n lý nhãm n«ng d©n së thÝch, S¬n La th¸ng 5/2005 18. Website trung t©m khuyªn n«ng khuyÕn ng− quèc gia, http://khuyennongvn.gov.vn/, 2008 19. Website Tæng côc thèng kª ViÖt Nam, http://www.gso.gov.vn/, 2007 II. TIÕNG N−íc ngoµi 1. A.W. van den Ban & H.S. Hawkins, Agriculture Extension, Blackwell Science, Japan 1996

2. Swiss agency for Development and Cooperation, Fact sheet Agriculture Extension, Laos 2005

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

35 PHỤ LỤC Phụ lục 1: Sơ đồ tổ chức khuyến nông Việt Nam

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

36 Phụ lục 2: Đề xuất phương án tổ chức lại hệ thống khuyến nông Thái Nguyên giai đoạn 2008-2012 Sở NN-PTNT

Phòng Nông nghiệp huyện

Trung tâm khuyến nông tỉnh

Trạm khuyến nông huyện

UBND xã

Ban Khuyến nông xã

CLB khuyến nông

- Phòng kỹ thuật - Phòng thông tin huấn luyện - Phòng kế hoạch tài chính - Phòng hành chính Có 17-19 cán bộ khuyến nông, mỗi cán bộ phụ trách từ 1-2 xã, thị trấn. - Ký hợp đồng lao động 5 năm với Cán bộ khuyến nông xã, kinh phí lấy từ ngân sách tỉnh - Lãnh đạo xã - Các trưởng thôn, bản, đại diện của các cơ quan đại chúng.

Làng tự quản

Nhóm sản xuất

Liên kết ngang § Cấp tỉnh: Trung tâm khuyến nông tỉnh trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn về mặt quản lý nhà nước gồm: lập kế hoạch, kiểm tra, đánh giá và nội dung khuyến nông. § Cấp huyện: Trạm khuyến nông huyện trực thuộc Ủy ban nhân dân huyện về mặt quản lý nhà nước cũng giống như cấp tỉnh. Trạm khuyến nông huyện chịu trách nhiệm báo cáo các hoạt động khuyến nông trong phạm vi huyện tới

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

37 UBND tỉnh. Cán bộ khuyến nông huyện do tỉnh quản lý và được trả lương từ nguồn ngân sách của UBND tỉnh. § Cấp xã và thôn bản: Mạng lưới khuyến nông xã và thôn bản không bắt buộc tuân theo những quy định của nhà nước. Tỉnh lập kế hoạch ngân sách từ nguồn ngân sách địa phương để thành lập đội ngũ cán bộ khuyến nông xã (Ban khuyến nông xã) và cộng tác viên thôn bản, những người này được ký hợp đồng lao động ít nhất 5 năm.. Ban khuyến nông xã gồm cán bộ khuyến nông xã và một số đại diện khác của các tổ chức, cơ quan đại chúng thuộc xã, các trưởng thôn, bản bắt buộc phải là thành viên của ban. Phó chủ tịch xã, người mà chịu trách nhiệm về nông nghiệp trong xã nên được cử làm trưởng ban Ban khuyến nông xã, người sẽ chịu trách nhiệm về toàn bộ các hoạt động của Ban khuyến nông xã. Liên kết dọc Trạm khuyến nông huyện dưới sự quản lý của Trung tâm khuyến nông tỉnh về mặt kỹ thuật chuyên môn: xây dựng năng lực, lập kế hoạch khuyến nông, kiểm tra và đánh giá. Cán bộ khuyến nông xã dưới sự quản lý của Phòng nông nghiệp huyện để đảm bảo hoạt động khuyến nông được thực hiện hiệu quả ở địa phương xã. UBND xã quản lý về mặt nhân sự và tiền lương. Nhiệm vụ chính của hệ thống Nhiệm vụ của trạm khuyến nông huyện: - Trực tiếp chuyển giao tiến bộ kỹ thuuật cho nông dân - Hướng dẫn nông dân áp dụng những tiến bộ kỹ thuật mới - Phối hợp với nông dân xây dựng mô hình trình diễn - Tập huấn cho cán bộ, cộng tác viên khuyến nông cơ sở - Xây dựng câu lạc bộ nông dân sản xuất giỏi hoặc nông dân cùng sở thích - Báo cáo và hướng dẫn thực hiện những hoạt động khuyến nông huyện tới cấp cao hơn.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info

38 Nhiệm vụ chính của cán bộ khuyến nông xã: - Hỗ trợ trực tiếp nông dân trong các chương trình khuyến nông, dự án trong phạm vi xã. - Hỗ trợ nông dân tiếp cận thị trường và lập kế hoạch khuyến nông theo nhu cầu thị trường. - Tham gia vào các mô hình trình diễn do Trung tâm Khuyến nông Quốc gia và trung tâm khuyến nông tỉnh hỗ trợ kinh phí. - Tham gia công tác lập kế hoạch khuyến nông ở cấp xã. - Kiểm tra, đánh giá và báo cáo các hoạt động khuyến nông trong xã. - Tham gia tập huấn cho cộng tác viên khuyến nông thôn bản và nông dân. Ở cấp thôn bản nhóm nông dân cùng sở thích, câu lạc bộ khuyến nông, làng khuyến nông tự quản đang được các cấp chính quyền khuyến khích phát triển. Những nhóm, hội này sẽ hỗ trợ cộng tác viên để thực hiện nhiệm vụ hiệu quả cũng như quản lý các công việc khuyến nông trong thôn bản, nơi không có cộng tác viên khuyến nông.

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website líp 36KN – HttP://36Kn.Info