Muziek beluisteren
1
Afrika
Muziek beluisteren
2
Muziekstijlen De Afrikaanse muziekstijl is anders dan onze Westerse muziekstijl. De muziekstijl wordt beschreven als ‘polyritmisch’ dat wil zeggen dat de muziek uit verschillende ritmen bestaat. Afrika is een zeer groot continent waardoor de muziekstijl verschilt van regio tot regio.
•
Zuid-Afrika
In Zuid-Afrika vind men veel verschillende culturen terug. Vroeger waren veel delen van Zuid-Afrika Nederlandse kolonies. De slaven toen kwamen uit alle delen van de wereld. Daardoor vindt men er veel verschillende muziekstijlen terug die wij ook herkennen (rap, hiphop, jazz). Enkele van de echte Afrikaanse stammen maken hun muziek met vreemde ‘klik’ geluiden waarbij ook handengeklap voor ritme zorgt. Tijdens de muziek wordt er dan gedanst of worden er verhalen verteld.
•
Oost-Afrika
De muziekstijl hier heeft ook verschillende invloeden van andere landen (India, Amerika). De meest populaire muziek in Oost-Afrika is de Keniaanse bengamuziek, dé hedendaagse dansmuziek voor Oost-Afrikanen. Men werkt hier met instrumenten zoals de gitaar, trommels en instrumenten gemaakt uit holle kallebassen of kokosnoten.
•
Centraal Afrika
Soukous is de naam van de meest bekende muziekstijl in Zuid-Afrika. Soukous betekent schudden. Bij deze muziek wordt er veel gebruik gemaakt van de gitaar en de drums en worden de ritmen in het lied telkens herhaald. Soukous is ook bij ons zeer geliefd door zijn dansritmes maar ook door de energie die de liederen uitstralen. Een andere muziekstijl wordt ‘banda’ genoemd. Hier maakt men gebruik van houten trompetten.
•
West-Afrika
In West-Afrika zijn de slaginstrumenten belangrijk, veel meer dan in de rest van Afrika. Eén van de belangrijkste muziekstijlen in West-Afrika wordt ‘Highlife’ genoemd. Een muziekstijl die veel gelijkenissen heeft met popmuziek. De gitaar is hierbij ook een belangrijk instrument. Veel West-Afrikaanse muzikanten treden op in Europa.
•
Noord-Afrika
Deze muziek heeft verschillende Islamitische invloeden. De meest moderne Muziek beluisteren 3 muziekstijl is de ‘raï’. Deze muziek kwam oorspronkelijk uit een ander land (Algerije). Raï is ontstaan uit de muziek van herders die samen met trommels en fluit, kreten uitslaken.
Muziek beluisteren
4
Instrumenten Djembé • • • • • •
•
De djembé is een bekervormige trom. Ze worden vooral gemaakt uit hout en kunnen verschillende afmetingen hebben. De djemé komt uit West-Afrika. Tijdens het spelen hangt de djembé meestal aan een nekkoord. Hij wordt aangeslagen met de handen. Het geluid van de djembé klinkt luid en doordringend. De bespeler van een djembé heet een djembé-speler.
Kalebassen • • •
Kalebassen zijn vruchten van bomen of planten. Deze vruchten worden voor muziekinstrumenten dikwijls hol gemaakt om andere instrumenten van te maken. Deze kalebas is versierd met kralen. Om muziek te maken gaat men met een stok over de kralen.
Sanza • •
De sanza bestaat uit staafjes van verschillende lengten gemaakt uit metaal of bamboe, vastgemaakt aan een houten plaat. De muzikant houdt het muziek in beide handen en tokkelt aan de staafjes met zijn duimen.
De djabarra • • •
Muziek beluisteren
Muziekinstrument dat wordt gemaakt uit hout. Binnenin is dit opgevuld met pitten, als men er mee schudt krijgt men een mooi geluid. De djabarra wordt meestal gebruikt als begeleiding van de andere muziekinstrumenten.
5
Muziek beluisteren
6
Australië Muziekstijlen Veel muziek van Australië is afkomstig van de aboriginals, de oorspronkelijke bevolking van Australië. Zij maken vooral spirituele muziek. In hun volksverhalen beschrijven zij nog altijd hoe belangrijk muziek voor hen is. De digeridoo is één van hun belangrijkste instrumenten en ze gebruiken hem vooral als ritme instrument. Het is een instrument dat eenvoudige klanken weergeeft. Ook zie je soms de invloeden van de Amerikanen, die op een gegeven moment hun misdadigers veroordeelden tot een leven op het eiland. In de Australische instrumentale muziek komt niet echt een duidelijke melodie voor zoals wij die in Europa kennen. Er worden meer ritmes gespeeld en verhalen uitgebeeld. De zinnen en liederen zijn vaak kort en worden vaak achter elkaar herhaald. Er wordt vaak door meerdere mensen tegelijk één melodie gezongen met begeleiding van stokken, trommels en didgeridoo’s.
Muziek beluisteren
7
Instrumenten Rainmaker/regenmaker • • •
•
De regenmaker of rainmaker komt oorspronkelijk niet uit Australië, maar uit Latijns Amerika. Wel wordt hij in Australië erg veel gebruikt. Het is een houten, stalen of doorzichtige plastic buis waar spiraalsgewijs allemaal pennetjes ingestoken zijn. In de regenmaker zitten pitjes of kogeltjes. Als je de regenmaker omdraait en hem zachtjes om zijn eigen as draait krijg je een regengeluid. Als alle korreltjes naar één kant zijn gevallen draai je hem weer om. Regenmakers heb je in verschillende maten.
Didgeridoo • •
•
•
De didgeridoo is een blaasinstrument vooral bekend uit Australië waar de Aboriginals (de bewoners) in Noord-Australië het instrument reeds duizenden jaren bespelen. De didgeridoo is een door termieten uitgeholde tak van een eucalyptusboom (nu ook ander materiaal) die men afkapt op de juiste lengte. De termieten eten allen het zachte binnenste van de tak en laten de buitenkant, het harde hout, over. Een didgeridoo wordt vaak beschilderd. Meestal worden de kleuren van de vlag van de aboriginals gebruikt (zwart, geel en rood). Australische dieren (kangeroes, salamanders) worden er ook op getekend. Met een didgeridoo kan je verschillende soorten geluid maken. Je kunt hem zacht en constant laten brommen of met je wangen lucht pompen.
Clapstiks • •
Muziek beluisteren
Dit zijn een soort drumstokken en worden van hout gemaakt. In plaats van met de stokken een drum te bespelen moet men de stokken op elkaar slaan.
8
Muziek beluisteren
9
Zuid-Amerika Muziekstijlen Veel mensen denken bij Zuid-Amerikaanse muziek aan opzwepende ritmes en wild temperament. Maar omdat Zuid-Amerika zo groot is en uit verschillende landen bestaat is het werelddeel rijk aan muziekstijlen. Tijdens kolonisatie maakten de indianen kennis met veel verschillende instrumenten te bespelen (viool, gitaar, harp en orgel), buiten de panfluit die ze zelf gebruikten. Vandaar dat de muziekstijlen daar veel beïnvloed zijn door andere landen (Spanje, Portugal, Afrika).
Muziek beluisteren
10
Instrumenten Panfluit • • •
De panfluit is een fluit die is opgebouwd uit een aantal aan de onderzijde gesloten buizen van verschillende lengten. Een panfluit wordt gemaakt van bamboe, hout of metaal. Het instrument wordt bespeeld door lucht over de buis tegen de rand te blazen. Iedere buis heeft zo zijn eigen toon.
Berimbau • •
•
De berimbau is een Braziliaans muziekinstrument dat bestaat uit een stok (gemaakt van hout), een ijzeren snaar en een uitgeholde kalebas. Door ritmisch met een stokje tegen de snaar aan te slaan ontstaan een zingend geluid.
De muzikant kan de tonen vernaderen door een steentje of een munt tegen de snaar aan te houden (de lengte van de snaar verkleind.
Conga’s • • •
Conga’s worden in bijna alle muzieksoorten gebruikt, ook al zijn ze waarschijnlijk uit Afrika afkomstig. Ze hebben de vorm van een smalle hoge ton die aan de onderzijde open is. Conga’s worden meestal per paar gebruikt en met de handen bespeeld. Door de verschillende manieren van aanslaag (palm vingers, midden of rand) kan men verschillende klanken bekomen.
Maracas •
•
•
Muziek beluisteren
De Maracas (ook wel sambaballen genoemd) is een muziekinstrument van Zuid-Amerikaanse oorsprong. ZuidAmerikaanse indianen gebruiken de maracas voor rituele doeleinden. De maracas wordt gemaakt van een kalebas, gevuld met zaden, voorzien van een houten handgreep.
Het instrument wordt veel gebruikt in Latijns-Amerikaanse dansen.
11
Muziek beluisteren
12
Centraal Europa Muziekstijlen Omdat centraal-Europa ook uit enkele landen bestaat, gaat men ook hier veel verschillende muziekstijlen treffen. Toch hangen veel muziek samen met deze verschillende landen. Zo zal de muziek in Duitsland ook sterk beïnvloed zijn door de Zwitserse muziek en andere buurlanden. In Oostenrijk en Duitsland vind men veel grote namen terug van de klassieke muziek zoals Mozart, Beethoven en Haydn, maar ook opera muziek komt hier veel aan bod. In Tjechië is de muziekstijl dan meer bepaald door de bohemen (zigeuners, zwervers). Dit is een rustige speelstijl met een langzamer tempo (polka). Veel muziek is ook gebaseerd op soms al eeuwenoude volksliedjes (worden instrumenten voor gebruikt zoals de harmonica en accordeon). En met de Alpen in Centraal-Europa wordt er ook gebruik gemaakt van de middelen die ze daar hebben. Zo wordt een grote Alpenhoorn gebruikt om boodschappen door te geven. Ook met de koebellen werd er muzikaal heel wat geëxperimenteerd.
Muziek beluisteren
13
Instrumenten Accordeon •
Een accordeon is een draagbaar muziekinstrument. Met de handen speelt men een melodie op het toetsenbord.
•
In de kast van de accordeon zitten de tongen die het geluid voortbrengen. Wanneer een toets of knop wordt ingedrukt, stroomt de lucht langs een of meer tongen, waarbij ze gaan trillen en het geluid ontstaat.
•
Mondharmonica • • •
De mondharmonica is een blaasinstrument. Het werd door Christian Friedrich Buschman in 1821 ontwerpen. De lucht wordt met de mond door de openingen geblazen of gezogen.
•
Men kan verschillende tonen produceren door te blazen of te zuigen.
Koebel • • •
Een koebel is een muziekinstrument dat ook wel de ‘cowbell’ wordt genoemd. Het is een platte bel gemaakt van metaal (brons of ijzer). De koebel wordt als muziekinstrument in veel drumbands gebruikt. Je hoort dit ook veel in Latijns-Amerikaanse muziek.
Alpenhoorn • • • •
Muziek beluisteren
De alpenhoorn is een van hout vervaardigd blaasinstrument. Dit instrument heeft een lengte die tot vier meter kan reiken. De alpenhoorn wordt sinds oude tijden in de Alpen gebruikt om signalen te geven. Op dit instrument te bespelen gebruikt men dezelfde techniek als bij andere blaasinstrumenten.
14