UNIVERSITY OF HYDERABAD (CENTRAL UNIVERSITY)
Gachibowli, Hyderabad - 500 046 E - Mail:
[email protected]
[email protected] www.vrdarla.blogspot.com Ph: 040-23133563 (o), cell: 9290119060, 9989628049
Dr.Darla VenkateswaraRao
Date: 2 0 -
0 9 - 2007 M.A (Tel)., M.A (Sociology).,P.G.D.L.T.L.T, Dip .in. skt., M.Phil., Ph.D (Telugu).
Sr.Lecturer, Department of Telugu.
To The Principal, Bandla Hanukayamma Mahila Kalasala, Guntur వరక నమసకరం! మర నరవహస రవ శ తనన జతయ సమనర ల పల గ నలన అనకననన. అందక గన ప రసమగ 100 రపయల మనయడరర పంపంచన కడ! అయత, కనన అతయవసర కరణల వల ల నన రలక పతననన. న పత రనన మక పంపస , పత ైత గ రహంచ రనన సవకరంచనల ట సటరఫకట తననన . దనన పరశలంచ సమనర క యగయమ ఇపపంచవలసనదగ కరతననన. మ సదసస ల పత సమరపంచడనక వచచన డ.దల ర రన న రవకమర క ఆ సటరఫకట ఇస త సరపతంద. ధనవవదలత.. భవదయడ డ.దల ర వంకటశవరరవ
మల స ం మ ై న రట
కవతవం ల తస వద దృకపథం
(Feminist Approach in Muslim Minority Poetry. )
- Dr. Darla Venkateswara Rao Senior Lecturer, Department of Telugu, UNIVERSITY OF HYDERABAD. Hyderabad - 46 Ph: 9989628049 E-mail:
[email protected]
1
1.0 ప రస తవన
:
తలగల తసవదం వచచన తరవత, దళత , మల సం మ ైనరట వదంలన తస ల తమ త సమసయలన కవతవకరస తననర . అంతక మంద పరషల స సమసయలన కంతవరక సపరశస త కవతవం రశర. అయత తసల రసన కవతవంల మరంత బలంగ మల సం తస సమసయల అభవయక తయయయ . మల సం తస సమసయలన షజహన, మనవరనస, మహజబన, షహనజ ఫతమ మదల ైన వళళ తసవద దృకపథంత కవతవకరస తననర . షజహన రసన "నఖబ" కవత సంకలనం మల సం తస వదనక నదరశనంగ నలస తంద . అంతక మంద వచచన ''జల జల'' కవత సంకలనంల కడ తస వద సమసయలన వణరస త పరషల కవతవం రశర. ఖదర మహయద దన ''పటటమచచ''ల, గజరత సంఘటనల తరవత ''గజరత గయం'', ''ఆజ'', మల సంల సహతయ ప రతయక సంకలనం'' మలక'', ''అలవ'' కవత సంకలనం, సైక బబ రసన ''జగనకరత'', ఖజ ''ఫతవ'' మదల ైన వటల మల సం తస వదం కనపస తంద . ఇంటల తస పరషల మధయ కనపంచ వవక ఇతర తసలకననల ట మల సం తసలలన ఉంద. కన, ఉననత వదయనభయసంచనవవకపవడం, నణరయధకరం లకపవడం మదల ైన వట వషయంల మల సం తసల మరంత వవకక గరవతననర. బయటక కనపంచ బరఖ, ఆ బరఖ వనక ఎనన నరభందల , బహ భరయతవ సమసయ, బహ సంతనతపత ైంగక త కసం అనభవంచ ల త వవక, భర తలత ైన సమసయల త చనపత స పనరవవహం పల ట తతననఅనక పరణమల మదల మల సం తస వదంల కనపస పరషధపతయం, కటంబ హంస, తననయ . అంత కకండ, ఆర ి ్ థ , సంసృకతక ్ క వదయ కరణల వల ల చలమంద వడకల కసం "తలఖ" చబతననర. ఆర ి ్ థ , ్ ్ ఉదయగ క కరణల వల ల పరద్ ్్వ శలక లస పయన తరవత తసల పంద కటషల, బలకలన మసల వళళకచచ వవహం చస పధ దత, దన వనక తస ఆంతరంగక మనస తతవం వంటవనన మల సం తస వదంల కవయత ైనరట ర ల వణరస తననర . దన తలసకన మంద మల సం మ సహతయం అంట ఏమట సంకప ైన తలసకంట బగంటంద . తంగన
1.1 మల స ం మ ై న రట
వదం:
1.2 మల స ం మ ై న రట
వదం - నరవచనం:
తలగ సహతయంల "మ ైనరట వదం" అన పర వనపస తంద . Minority అనగ "అలప సంఖయకల" అన అర ం. భరతయ జనభ లకకలప క రం హందవల తరవత స థ ర థ నంల మల సంల, క వర సంఖయపరమ క . ైనల , బధ దల మదల ైన ైన రైస రమంలకనపస తవల , సకకల, జ తననర హందవల తపప మగలన వరంత ఇంచమంచ అలపసంఖయకల. అయనపపటక అలప సంఖయకల ైన మల సంల తమ కటషనటషలన అభవయక ైనరట వదం' అంటననర. త కరంచ సహతయనన 'మ తలగ సహతయంల 'మ న రట వదం' అనద ఒక పరభషక పదంగ మరంద. ప ై ర ంచ వయప త పరస థ తలన బటట తమ సమసయలలప రతయకత ఉందన అలప సంఖయక వర రత గ ం కవడం వల ల అభద భవం నలకందన భవస వస ైనరట వద రతఫలస తనన మల సంల మనభవలన ప త తనన సహతయమ మ సహతయం. దనన "మ వద సహతయం"," మల సం సహతయ వదం", "మ ైనరట ైనరటవదం " వంట మదల న పల ర త పలస న . ఈ సవరప సవభవలన సధరణకరంచ తలగ సహతయంల ై త నర మల సంల ప ైనరట వదం" రతయక అనభవలవయక తకరణన గర తంచ గలగ వధంగ దనన "మల సం మ అన పలవడం సమజసంగ ఉంటంద.
1) మల సం మనభవలన శక త వంతంగ "పటట మచచ" కవత దవర వయక తకరంచన ఖద దర మహయద దన రకరం - "మల సం వదం అంట మఖయంగ మల సం ఆలచనల చటటం అననర. దనన గ ర ప మరంత వవరస త "మల సం తత తవం , మల సం తత తవక దృకపథం,మల సంల గతనన ఎల చడల ?తమ భవషయత న ఎల నరమంచకవల? రండంటక సబంధంచన వవధ అంశల పల ట ఎటవంట వ ైఖరన కలగ ఉండల? వటన వవరంచద మల సం తత తవక దృకపథం. ఈదృకపథనన సహతయ కళరంగల ల ఎల ప రతఫలంపజయల వవరంచదమల సం సహతయ దృకపథం" అన మల సం సంసృకత కవతవం"అలవ "క రసన మందమట (సఫతతవమ సర ైన మర గ ం..)లఖద దర మహయద దన అననర. ేఈయేన్ మల సం మ ైనరట వదనన ఇంకంచం లతగ వవరస త "మల సం వదమంట ఒక ధరమక సమదయంగ తన గతన స ైతనయం . తనవ ైన ప థ తన తన దరశంచకన చ రతకల చహనల దవర తనద అంతకద . మల స ం వదం అంట భరతయ మల స ం సంసృకతక వలవల పల ట , ైన ఒక అభవయక త
2
ఆ మటక వస ైన మనవత వలవల రశచ ప ర ంచ సంసృకతక వలవల పల ట, సరవజనయమ త మత తం ప పల ట ఒక నబధ దత, ఒక జగరకత . వటన పరరకంచకన ఒక ప రయతనం . వట అభవృధ ద న కంకంచ ఒక సంకలపం. తలగ దవర భరతయ సహతయననక తదవర మనవ నగరకతక అందతనన అపరవమ ఒక అదనప వలవమల సంవదం.మల సంవదం తనలన తనక ైన ఏకవచనం, దవవచనం, బహవచనం, మల సం వదం తనకసం తనద ైన పధ దతల తన ఉనకన లకననక చట చపపందక సృటషంచన సృజనతమక ననదం" అన అననర. 2)మల సం మ మ ఖ వమరశకరల మదగంట ైనరట వదం గరంచ కనన వయసల రసన ప ర సజతరడడ గర అభప ైనరట వదం అంట మల సంల, క ైనల , రటసయల న , సకకల, జ రయంల "మ బధ దల మదల ైన మతపరంగ అలపసంఖయల ఉననవరందర ఉండల. కన వర ఎవవర అభవయక రటసయన ల వదన కంత వరక దళత వద కవతవంల ప తల లర. క రకటతమవతంద . ఇంక కవలం మల సంల వదన ప క టంచద మ న రట వదంగ కనపస ం ద . భరతదశప వశలమ ై ైన దశయ ర త సమజంల భగంగ గర తంపబడక పవడం అన ఆవదన అందరచత కకనన కందర లకకల ల దశ ద హ లగ తపడ ప చ వదంలన మల సం సహతయంల ైనరట ర ర రం చయబడతనన బధ మ వయక తమవతననద . ఇద కవలం కషయమకలక వయతరకంగన, ఫయసటస ధరణలక వయతరకంగన లస తనన సహతయదయమం కద. కన మతనమద శక తల చప వవక ,అంటగటట దశ ద , జరప హంసక కమలపత బయటక వయక కవతవంల ైనరట రహతవం తం చస వదన మ కనపస ం ద ." అన ఈ మ న రట సహతయ సవభవం గరంచ వవరంచర. ( "మలక" మల స ం సహతయ ై త సంకలనం, 2005: 93)
3) మల సం మ వదనన ఉదయమప మందక తసకవళతనన సైక బబ ైనరట రయంగ అభప రయంల - "భరతదశంలన మల సంల ప రతయక పరస థ తల రతయ మల సం సమజక, ఆర థ క, రజకయ, సంసృకతక వషయలన గరంచ మల సం వదం మల టడతంద. మతం వయక తగతం అన సృపహత మతం జలక మల సంవదం వల ళద. కన, మల సంల జవన మర న క ప త యకంగ , పరకంగ ర గ అడడంకలగ నలస ర వత తనన అంశల పల ట సపందస తంద . మల సంలన అణచ వస తనన మల శత పరడతన అంతర త వ ర ధయలన వదలకండ బహయ అంతర రండ పరటల చయడం ై గ మల సంవదం ప అంతర రతయకత . హదతవ దటషకనన ప రశ స తన గ తంగ మల సం తసల గరంచ, దదకల గరంచ మల సంలన ఛందసతవం గరంచ, మల సం సమజంల జరగవలసన సంసకరణ ల గరంచ, తమ మలల వతకలట గరంచ ఎంత సహతయనన సృటషంచటం ఆ సహతయ ప రతయకత "అన అననర.("అలవ"మల సంసంసృకతకవతవం,2006:18) మత ు వ సవయమతంలన మఢచరలన ైనరటవద సహతయం ఒకప ైు ్ తం మద మల సం మ ఖండస మరక వ ప మతృదశంలతమ అస త వనన నరపంచకంట అగ ై ర వర త త గ నక కంద వర గ నక మధయ నలగపత తమ ఏ స ైనరట వద థ తల ఉననర తలయజస త రసనన సహతయం "మల సం మ సహతయం" అన నరవచంచకవచచ.
1.3 మల స ం మ ై న రట
కవతవం - తస వద దృకపథం:
ఈ ్ ో ే పత ్ ్ రంల ో ్ ప . మతనన ఆధరంగ రస తవంచనల ట వవకన ఆధరంగ చసకన మల సం తసవదం వచచంద చసకన ఇంచమంచ అనన సమసయల ఉతపననమవతననయ. అయనపపటక ఆయ సమసయలన బటట కంద వధంగ మల సం తసవదనన వవరంచకన అవకశం ఉంద.
1.3.1 మతంతరకరణ - భష సమసయ:
వవధ పలన, సంఘక, మతకరణల వల ల కనన సమజక వణరల వళళ మల సంలగ మతంతరకరణ చందడం వల ల భష, ాఆచ్ ర వయవహరల ల కలగ ఇబబందలన కడ మల సం తసల కవతవకరస న . ఉదహరణక కనన కవత త నర ఖండకలన చస త మల సం తస వదం ఎల ఉంద తలస తంద . మల సం తస పరంగ వర మనభవలన వణరంచడంల చయ తరగన రచయత ర షజహన . ఆమ "లద దఫన " పరత రసన కవతల మల సంలల 'లద దఫ ' తస మనసక జవతనన చత రంచర . వచచ రన ఉద ర పదలత మల టడతంట ఎద రయయ ఇబ బంద ల , వటన అధగమంచడం కసం ఉద ర నరచకవలన వర ప రయతనం , ఆ
3
భష రక, తన మతృ భషలన మల టడత వచచ నటషమమటన ప రతఘటన సవరనన కడ వనపంచగలగర కవయత మత ైన వహక ర . 'భష ' భవభవయక తక బలమ రమ తపప . ఫలన భషలన మల టడలన నయమం లదన ఒక శతసయమ ... ైన ోఆల్ు చనన్ ప రతఘటన సవరంత ప రతధవనస త "వచచరద - న ఉద ర పరజ ఞ నం మద వళళ కతహల ప వ ణయ ప ద రశన జరగ "నపడ ర ర "తగంచ - బయటక రలన మహమటప నట చకకల కంట కనల ల ఇరకకన అచచం నలగ అల లడతయ "న వణరంచర. మల సం తస ఈ పరస థ తన ఎదర క న స సత థ త న వ ణర "వళళ ఉరద జర చరల సమహల గల గలల మరపల మంద న గంత కటన చర ై బకక బకకమంట ఒంటరగ మడచకంటంద." అన ఆ పరస థ తన జర చరల మధయ కటన చర తల లబయన దృశయలత పలచర కవయత ర . జర చరలన మల సంల లన ఉననత వర గ నక, కటం చరన కంద వర నక ప త క చస వ ర ంచర కవయత . దన దవర మల స ంలలన వర ర ర గ గ సమసయన కడ ణ చపపనల టయంద. అవమనల నండ ఆతమ గరవనన ప రదరశస త " న దదకల తననన షహర ఆపదంచకనపడ అల స మల సం మద రన మత రం ననందక భరంచల ?" అంటంద కవయత ర "లదహ రహంగ" అంట కవతన మగంచర.
1.3.2 సంతనతపత ై ం గక హంస : త -ల
మల సం తస అనగన చల మందల వనపంచ మట అనకమందక జనమనవవడనక పటటన తస! ఈ సమసయన శక త వంతంగ కవతవకరంచర ‘షహనజ పతమ’! " ఓపగ గ అసంఖయక వరసలనచచ సంతనతపత త కరమగరం ... అనదగ ఆధరపడడం అలవట చయబడన సవయం ప " గ మల సం తస బతకన వళళదస రతపత ర త లన పరధన తనన దృశయనన అభవణరంచర కవయత . 'ఖబద రర' అన కవతల మల సం తస అనభవస న న ల ం గక హంసన షజహన ఇల వ ర ంచర . ై త ణ " మ సఖంకసం ప రణం చలచక పననండ మందన కనమనండ లకపత నరకం ఇపడ అనభవస తననద పకక సవర గ ం " ఇల వణరంచ వదలయలద కవతన. తరగబట తతవనన పరపస త ఇల అంటర . " మమమలన మన మంసలగ ఉతపత " రలగ బతకమనన మ సంప రదయనక సలం త యంత ఇకకడ షజహన కవతల మల సం తస వదనన వణరంచటమ కకండ సమసయ పరషకరనక మర రదయంల ఉననంత కలం తసక వమక త లదనద మల సం తసల తననర . సంప గ నన కడ చపస గర ం చలన కవయత భవస న . నర ర త త
1.3.3 వవహం -బహ భరయతవం:
మల సంలక పవత . ర గ రంథంగ భవంచ ఖరన ల మల సం వవహ వయవస థ గరంచఉంద కనన ప రతయక పరస థ తలలన బహ భరయతవనన అంగకరంచ వచచనన సపటషంగన ఉంద . దనన వక , మత పద దల అండ దండలత తస మనభ ప రకరస రయలన వలవనవవకండ జరగతనన త వవహం గరంచ, ఆ వవహల వన ుక ఉండ ే దు నగ ీే థల ాయ ీాుే గరంచ కడ కవతవం వచచంద. " ననక అరబబ కమ వంఛక బల ైన బమమన ..... పరదశనక అమమడ ైన అంగడ బమమన నన కనన వళళ అసహయతక కటక పదరకనక
4
బలపఠం ఎకకతనన వళళం మమ కవలం బమమలం " ఒకపవ ుేిదర కం , మరక వ ై ్ ప్ ్ ైప మఢతవం చస పత ఈ ర్ ండ్ ంట ధ్ ె ్ ె య ్ ిమ తన ం . బమమల ల మరపతనన తసల గరంచ మనవరననస రసన "గడయ" కవత గపప నదరశనం!
1.4 మగంప:
తసవదం మల సం గరంచ మల టడత డ// ఎంల డ ర సధ కర ఇల అననర. "మల సం తసవద కవతవం అంట మల సం తసల రసంద అవతంద. ఇకకడ సనభతక తవలద. మల సం తస పటటక మల సం తస ఉనకన నధ రరస తంద ." (మలక 2005 - 95) ఈ అభప రయం ప రకరం చస రధనంగ పరగణనలక త మల సం తసవదం గరంచ మల సం తసల రచనలన ప త తసకవల. ఇతరల రచనలన తసకనన మల సం సల రసనదనకననంత ప రధనయతన ఇవవవలసన అవసరం లదన గర తపప ఇతరల రయకడదన కద. ఈ తంచల . అంత పత . మల సం తసల రంల మల సం తసల రసన కవతవనన ప రధనంగ తసకన వల శషంచడం జరగంద రసన కవతవంల వర బధల వల లడవతననయ. ఇతర మతల, వణరలల కంట మల సం తస ఇల సం మతంల మరంత పడనక గరవతందన మల సం తసవదం వల ల సపటషమవతంద. వస తవల వచచన నవయత శలపంల కడ ప రవశంచ తలగ సహతయనక మరంత సగసన అందంచందన చపకవచచ. మల సం సహతయం రస తనన కద దమందల తసవద దృకపథంత రస తనన వర చల తకకవ మంద ఉననర. వరలన శక . ాఈ వాధంగ్ తవంతంగ రస కవయత రగ నలస తననర వల శషంచకననపడ మల సం తసవదం షజహన చటట తరగతందన చపపవచచ. మల సం సమసయల మరనన బయటక రవలంట మల సం మహళల మరంత మంద చదవకవలసన అవసరం ఉంద. అపడ మత రమ ఇల సం మతంలన కనన లపల తస పలట శపలగ వక రకరంచన పరస థ త నలకంటంద.
ఆధర గ ర ంథల :
1. నఖబ (మల సం తస కవతవం) షజహన, నసల కతబ ఘర ప ైదరబద . ఫబ రచరణ , హ రవర , 2005 2. మలక (మల సం సహతయ సంకలనం) సంపదకల: వమల ఎల లయయ, సైకబబ, హ ైదరబద బక ట ైదరబద . జల ై , 2005. రట స , హ 3. అలవ (మల సం సంసృకత కవతవం) సంపదకల: షజహన, సైకబబ, నసల కతబ ఘర ప రచరణ , హ ైదరబద . జల ై , 2006. (తలగ శఖ , బంల డ మడ హనమయమమ హంద మహళ కళశల, గంటర వర (యనవరసట గ రంటస కమషనవర సజనయంత ) సటపంబర 22, 2007 న నరవహస ర ల " (Women Writers in Telugu తనన " తలగ కవయత Literature) అన జతయ సదసస ల సమరపస . ) రం తనన పత
5