Micro Credit January 2008

AMBIDAT Investment Services Nieuwsbrief Bodegraven, januari 2008

Oppassen voor zwarte zwanen zou het thema voor 2008 kunnen zijn. Ik refereer aan het boek The Black Swan van Nassim Nicholas Taleb, de laatste bestseller van deze auteur. Het zijn vaak de nog niet eerder in kaart gebrachte, of eerder gesignaleerde zaken die voor grote veranderingen kunnen zorgen. Om er een paar te noemen uit het verleden; 9/11, het succes van Google, dit waren de genoemde zwarte zwanen. Wij concentreren ons te vaak op die zaken die we al kennen en keer op keer verzuimen we rekening te houden met wat we niet weten. Dit klinkt allemaal misschien vreemd, maar in het boek legt de heer Taleb uitstekend alles wat we weten uit over wat we niet weten. Heel intrigerend en beslist een aanrader om te lezen. Dat juist nu dit soort boeken in de belangstelling staat is niet zo vreemd, er is te veel geschreven en gesproken over de risico’s die de wereldeconomie bedreigen, dat er af en toe sprake is van een “overkill”. Om dan eens kennis te nemen van ideeën die een kompleet andere benadering bevatten is soms verhelderend. Alle thema’s die beleggingsland beheersen zijn de laatste tijd wel aan de orde geweest in de media. De laatste weken van het jaar lenen zich bij uitstek om uitgebreide analyses te maken van al dit soort zaken. Voorspellingen zijn er genoeg geweest en natuurlijk moet je daar serieus naar kijken en dat doen we dan ook braaf. Misschien is het wel weer eens nuttig een horizonanalyse te maken voor het jaar 2008. Om dat op een fatsoenlijke manier te doen zijn er een heleboel ingrediënten nodig om de verschillende onderdelen uit te kunnen voeren. Het principe is vrij eenvoudig: neem alle relevante beleggingssegmenten en voorspel daar de total return voor het komende jaar bij. Dit houdt in schattingen maken van aandelenmarkten, obligatiemarkten, onroerend goed, hedge funds etc. Het gaat te ver in het kader van deze brief om te gedetailleerd te worden, vandaar deze korte opsomming van enkele belangrijke aannames( er is gebruik gemaakt van voorspellingen van gerenommeerde internationale partijen ).

jaar1

horizonanalyse 1 jaar opgemaakt jan 2008

analyse

sectoren aandelen rente cash hedge funds funds onroerend goed deelnemingen diversen totaal

weging 40,00 40,00 7

8 4 1 100,00

25,00 25,00 7,00 15,00 15,00 8,00 4,00 1,00 100,00

rendementsprognose hoog laag ambidat 12,00% -5,00% 7,00% 5,00% -3,00% 0,25% 4,80% 1,50% 4,00% 10,00% 6,00% 6,00% 15,00% -5,00% 8,00% 20,00% 6,00% 6,00% 25,00% 5,00% 12,00% 4,00% 1,00% 4,00% totaal

weging ambidat opbrenst hoog laag 3,00% -1,25% 1,75% 26,75 1,25% -0,75% 0,06% 25,06 0,34% 0,11% 0,28% 7,28 1,50% 0,90% 0,90% 15,90 2,25% -0,75% 1,20% 16,20 1,60% 0,48% 0,48% 8,48 1,00% 0,20% 0,48% 4,48 0,04% 0,01% 0,04% 1,04 5,19% 10,98% -1,06% 105,19

Weergegeven is een neutrale portefeuille, waar de verdeling 40% aandelen en aandelen gerelateerd is en obligaties ook 40% en 20% in andere categorieën.

AMBIDAT Investment Services Wat bij deze reken opstelling altijd moet worden gerealiseerd is een volledige beleggingsperiode van een heel jaar. Als dat niet het geval is zal er vrij snel een groot verschil kunnen ontstaan in wat het beoogde rendement is en de werkelijkheid. De ervaring leert dat er, omdat er niet volledig is belegd, afwijkingen verschijnen t.o.v. een gekozen benchmark. Het hier geprognosticeerde rendement van 5.2% is uiteraard arbitrair en geheel afhankelijk van de gekozen ramingen. Als dezelfde exercitie wordt uitgevoerd over het jaar 2007 met hierbij ingevuld de meest gangbare indices en dezelfde verdeling als hiervoor, dan zou het rendement over het afgelopen jaar ongeveer 4,9% zijn geweest. opgemaakt jan 2008

analyse

sectoren aandelen rente cash hedge funds funds onroerend goed deelnemingen diversen totaal

weging 40,00 40,00 7

8 4 1 100,00

25,00 25,00 7,00 15,00 15,00 8,00 4,00 1,00 100,00

rendementsprognose hoog laag ambidat 12,00% -5,00% 8,75% 5,00% -3,00% 2,00% 4,80% 1,50% 4,00% 10,00% 6,00% 6,00% 15,00% -5,00% 9,00% 20,00% 6,00% -10,00% 25,00% 5,00% 10,00% 4,00% 1,00% 4,00% totaal

weging hoog laag ambidat opbrenst 3,00% -1,25% 2,19% 27,19 1,25% -0,75% 0,50% 25,50 0,34% 0,11% 0,28% 7,28 1,50% 0,90% 0,90% 15,90 2,25% -0,75% 1,35% 16,35 1,60% 0,48% -0,80% 7,20 1,00% 0,20% 0,40% 4,40 0,04% 0,01% 0,04% 1,04 10,98% -1,06% 4,86% 104,86

Genoeg geschreven over de wat gangbare beleggingen en bovendien zoals al eerder gemeld is er geen gebrek aan allerlei goed bedoelde adviezen geweest de afgelopen periode. Misschien is het wel interessant eens te bezien wat niet alledaagse beleggingsvormen zouden hebben “opgebracht”. Waar ik U mee naar toe wil nemen is de beleggingscategorie ethische beleggingen. Daarover wordt niet al te veel geschreven of gepubliceerd, vandaar deze insteek. Deze beleggingscategorie vindt U niet terug in de gangbare overzichten van Uw bank of broker, het zijn in de regel beleggingen, die niet zijn genoteerd aan beurzen, maar op een andere manier worden verhandeld. Een van de asset klassen die ik hierna zou willen noemen is die van de micro krediet beleggingen. Het was in Nederland tot 2004 wat onbegrepen, of zoals U wilt, een wat onbekend begrip. Gelukkig is hierin verandering gekomen, het jaar 2006 is wat dat betreft belangrijk geweest. Het was het jaar van het microkrediet van de VN en prinses Maxima is als ambassadeur naar voren getreden. De verdere vertaalslag naar beleggen is niet altijd makkelijk te maken, maar een eerste aanzet is gegeven door het ABP, wat vrij recent bekend heeft gemaakt een klein belang te hebben genomen in microkrediet beleggingen. Dit paste in het kader van een verdere spreiding van de beleggingsrisico’s. Een kort overzicht van de verschillende beleggingskenmerken, die bij een belegging in micro krediet financiering horen. Het is allereerst van belang vast te stellen dat in deze gevallen altijd wordt gesproken over beleggingen. Wij spreken dan ook in deze van “leen”geld in plaats van “geef” geld. Het geld wat uitgezet wordt middels micro krediet instrumenten zal altijd meerdere malen kunnen worden benut om te dienen als financieringsmiddel voor ondernemers in ontwikkelingslanden. A: B:

Uitzettingen met een vaste looptijd, waaraan een, meestal variabele, rente component is gekoppeld. Uitzettingen in een fund, waarbij sprake kan zijn van een jaarlijkse vergoeding.

AMBIDAT Investment Services Als er sprake is van een vaste looptijd, kun je deze beleggingen indelen in de categorie obligaties, waarbij de daarvoor geldende criteria kunnen worden toegepast. Om er enkele te noemen; de default rate, de kwaliteit van de debiteur ( rating), de liquiditeit, de rente, wel of geen beursnotering, prijsvorming,volatiliteit enz.. Uit onderzoek* blijkt dat de default rate voor micro krediet leningen gemiddeld op 3% gesteld kan worden. Dit is laag te noemen, zeker als dit wordt vergeleken met normale obligatie leningen. Om het default percentage in perspectief te zetten; bij investment grade beleggingen met een BBB en hogere ratings is het gemiddelde default percentage over de afgelopen 10 jaar 0,135% geweest, terwijl beleggingen met een lagere rating ( speculative grade) gemiddeld 4,77% lieten zien.** Hoe betrekkelijk deze cijfers zijn mag blijken uit de meest recente ervaringen op het gebied van kredietrisico’s ( de bekende problemen in de VS) * onderzoek Blue Orchard ** Standard & Poors laatste cijfers t/m 2004

Systematisch risico: Een lage volatiliteit. Micro krediet beleggingen bieden een lagere volatiliteit dan de traditionele beleggingen in emerging markets. De gekozen beleggingsinstrumenten zijn vaak niet genoteerd op beurzen en mede daarom nog niet zozeer onderhevig aan rente schommelingen, of credit spread veranderingen. Er is sprake van een zwakke tot misschien wel negatieve correlatie. Microkrediet beleggingen zijn niet of nauwelijks gecorreleerd met economische of politieke factoren. De informele sector is door zijn aard een drijvende kracht achter veel zakelijke ontwikkelingen, die niet of nauwelijks worden beïnvloed door de formele economieën.

Specifiek risico: De leidende microkrediet organisaties kenmerken zich door een hoge mate van solvabiliteit. De combinatie van een goed gespreide leningen portefeuille met een diversificatie die erg ver gaat ( erg veel leningen in veel verschillende geografische gebieden) zorgt voor een acceptabel risico.

AMBIDAT Investment Services risicoprofiel en verdeling van microfinance investment funds microfinance development funds mainly equity

Accion Gateway fund DID-FONIDIOTI

commercial MFI's Africap Accion AIM

La Fayette Participations La Fayette Investissements IMI AG

risk profile of investments in MFI's

Kolibri PROFUND SIDI Hivos-Triodos Found Sarona Global Inv. Fund Triodos Doen

DID Partnership

ADA Luxmint DID Guaranty

hoofdzakelijk leningen

Inv. & Partenaire pour le Developpement Gray Ghost MicroVest respAbility Global Microfinance Fund Triodos Fair share Fund

Oikocredit

Deutsche Bank MC Dvt Fund Planet RCF private donors

Dexia Micro Credit Fund Blue Orchard MF Secs. Global MF Facility AXA WF

FIG LABF Etimos CreSud development agencies

private individuals

commercial investors

banken

Een heel aardige weergave van Insinger de Beaufort naar de effecten van de beleggingsportefeuille op het gebied van SRI beleggingen is hieronder te zien. Hierin is een percentage van tussen de 2-5% voor microkrediet opgenomen.

M u ltip le b o tto m lin e p o rtfo lio c o n s tru c tio n (3 ) 2-5% 0-20% 15-20%

mf

s o c ial vc

a lt e r n a t iv e o r d ir e c t S R I

s u s t a in a b le p riv a t e e q u ity -100%

15-20%

g ifts & g ra n ts

p riva te e q u it y 6 -8 %

re a l e s ta te 3%

4-5% 8-12%

cash

p u b lic o r in d ir e c t S R I

bonds e q u it y

f in a n c ia l r e t u r n 2 5 > IN S IN G E R D E B E A U F O R T > IN D E P E N D E N T B A N K IN G

s o c ia l a n d e n v ir o n m e n t a l r e t u r n

AMBIDAT Investment Services Fiscaal voordeel Een belegging in bij voorbeeld het Oikocredit Nederland Fonds valt onder de sociaal-ethische beleggingen. Deze vormen samen met groene beleggingen de maatschappelijke beleggingen. Deelname in Oikocredit Nederland fonds kan een fiscaal voordeel opleveren van 2,5%.  U krijgt een heffingskorting in de inkomstenbelasting van 1,3% over de waarde van uw maatschappelijke beleggingen tot een maximum van 53.421 euro (2007).  U kunt gebruikmaken van een vrijstelling van de vermogensrendementsheffing van 1,2% in box 3 tot een maximum van 53.421 euro (2007). Voor fiscale partners geldt het dubbele bedrag. Tot slot van deze kleine uiteenzetting noem ik een paar namen van goed en gerespecteerde instellingen die op dit gebied actief zijn. Oikocredit is in Nederland de oudste en bekendste speler, maar zeer zeker ook een grote internationale partij. Verder in internationaal opzicht speelt Blue Orchard een belangrijke partij mee, in ieder geval hier in Europa. De resultaten die zijn geboekt kunnen uiteraard moeilijk worden vergeleken met de “traditionele”, maar ik noem ze toch. Voor Oikocredit is dit een rendement van 2% + fiscaal voordeel is plm. 4,5% geweest en Blue Orchard heeft in Euro’s een rendement van 4,4% behaald ( rendement over de eerste 11 maanden ) Bodegraven, januari 2008 Ambidat Investment Services J. Fred A. Voortman