Αζθάλεια ζηο μικποβιολογικό επγαζηήπιο Γξ. Αζελά Μαπξίδνπ Καζεγήηξηα Μηθξνβηνινγίαο ΣΔΙ Αζήλαο
Αζθάλεια ζηο επγαζηήπιο • Δίλαη βαζηθό κέξνο ηνπ πξνγξάκκαηνο πνηνηηθνύ ειέγρνπ. • Ο θίλδπλνο κόιπλζεο θαηά ηελ εξγαζηεξηαθή πξαθηηθή είλαη πξαγκαηηθόο. • Βαζηθόο άμνλαο είλαη ε ρξήζε ηνπο θνηλήο ινγηθήο ζε όιεο ηηο δηαδηθαζίεο ζην εξγαζηήξην. • Αθόκα θαη νη έκπεηξνη αλαιπηέο κπνξνύλ λα κνιπλζνύλ αλ δελ έρνπλ ζεζπηζζεί δηαδηθαζίεο πξνθύιαμεο.
Ομάδα αζθάλειαρ • Πεξηιακβάλεη άηνκα από όιεο ηηο θαηεγνξίεο ηνπ πξνζσπηθνύ. • Κάλεη ηαθηηθέο ζπλαληήζεηο θαη θξαηάεη πξαθηηθά . • Κνηλνπνηεί ζε όινπο ηηο απνθάζεηο ηεο. • Δθπαηδεύεη όιν ην πξνζσπηθό. • Δθηειεί πεξηνδηθά εζσηεξηθή επηζεώξεζε (audit) ησλ κέηξσλ αζθάιεηαο. • πληάζζεη πξσηόθνιια δξάζεο γηα πεξηπηώζεηο αηπρεκάησλ. • Φξνληίδεη γηα ηελ πξνκήζεηα ηνπ πιηθνύ πνπ έρεη ζρέζε κε ηελ αζθάιεηα . • Γηεξεπλά ηα αηπρήκαηα θαη θάλεη δηνξζσηηθέο ελέξγεηεο ζην πξνγξακκα αζθάιεηαο.
Πεπιβάλλον «Ποιόηηηα ζηη επγαζία για επγαζία ποιόηηηαρ» • Σν εξγαζηήξην πξέπεη λα δηαζέηεη αξθεηό ρώξν θαη εμνπιηζκό ώζηε λα εθηειεί ην έξγν ηνπ κε αθξίβεηα, απνηειεζκαηηθόηεηα θαη αζθάιεηα. • Κίνδςνοι • • • • •
Ππξθαγηά Υεκηθέο νπζίεο Παζνγόλα κηθξόβηα Ηιεθηξηζκόο Γηάθνξα (ζεξκηθή θαηαπόλεζε, ξαδηντζόηνπα θιπ).
Ππόλητη Πςπκαγιάρ • • • • • • • • • •
Σνηρνθνιιεκέλεο νδεγίεο γηa πεξίπησζε ππξθαγηάο Αζθήζεηο ππξαζθάιεηαο (κε/ρσξίο πξνεηδνπνίεζε) Έμνδνη θηλδύλνπ κε ζαθή ζήκαλζε Οη έμνδνη θηλδύλνπ λα είλαη ειεύζεξεο!!! Ππξνζβεζηήξεο: λα κελ είλαη ιεγκέλνη θαη ην πξνζσπηθό λα έρεη εθπαηδεπηεί ζηελ ρξήζε ηνπο. πλαγεξκόο ππξθαγηάο ην εξγαζηήξην λα απαγνξεύεηαη ην θάπληζκα απνζήθεπζε ησλ εύθιεθησλ πιηθώλ ζε δνρεία Ση γίλεηαη κε ηνπο ιύρλνπο Bunsen???? Διαρηζηνπνίεζε ησλ εύθιεθησλ πιηθώλ ζην εξγαζηήξην
ε πεξίπησζε ζεηζκνύ ΠΡΙΝ βγνύκε έμσ θιείλνπκε ην γθάδη!!!
• • • • • •
Xημικέρ οςζίερ Να ππάξρεη θαηαβξεθηήξαο Οη ρεκηθέο νπζίεο λα έρνπλ ζσζηή ζήκαλζε Απνζεθεύνληαη ρακειά, ρσξηζηά ηα νμέα από ηηο βάζεηο, ζε ληνπιάπηα κε ππξαζθάιεηα θαη θαιό αεξηζκό. Απαγόξεπζε ρξήζεο πηπέηηαο κε ην ζηόκα Καιόλ είλαη λα ππάξρεη ληνύο θαη θαηαβξεθηήξαο καηηώλ Να ρξεζηκνπνηνύληαη γπαιηά θαη λα ππάξρνπλ αλαπλεπζηηθέο ζπζθεπέο.
Ηλεκηπικέρ ζςζκεςέρ • Οη ειεθηξηθέο ζπζθεπέο πξέπεη λα είλαη γεησκέλεο. • Ο γεληθόο δηαθόπηεο λα είλαη εύθνια πξνζβάζηκνο. • Οη κπξίδεο λα έρνπλ δηαθόπηε πνπ λα δηαηεξείηαη θιεηζηόο όηαλ ε κπξίδα είλαη εθηόο ιεηηνπξγίαο.
Πποζηαζία από κινδύνοςρ μικποβιακήρ πποέλεςζηρ • • • • •
Απνζηείξσζε θαιιηεξγεηώλ πξηλ θαηαζηξνθή Υξήζε δνρείσλ κε απνιπκαληηθό γηα ρξεζηκνπνηεκέλα γπαιηθά Υξήζε hood Αζθαιήο απόξξηςε ηζηώλ πζηεκαηηθό πιύζηκν ρεξηώλ θαη θαζαξηζκόο πάγθσλ κε πξνθαζνξηζκέλν πξσηόθνιιν • Απαγόξεπζε ρξήζεο πηπέηηαο κε ην ζηόκα • Καιή εθπαίδεπζε ζηελ ρξήζε αηρκεξώλ ή επηθίλδπλσλ εξγαιείσλ (βειόλεο θιπ). • Δθπαίδεπζε κε κε παζνγόλα πξηλ ηελ απαζρόιεζε ζε θαιιηέξγεηεο κε παζνγόλα.
Οπγάνυζη • Σα εξγαζηήξηα πνπ ρεηξίδνληαη παζνγόλα πξέπεη λα έρνπλ ζε εκθαλέο κέξνο ην ζήκα βηνεπηθηλδπλόηεηαο. • Πξόζβαζε ζην εξγαζηήξην έρεη κόλν εμνπζηνδνηεκέλν πξνζσπηθό • Η είζνδνο πξέπεη λα ειέγρεηαη (θάξηα, θνπδνύλη). • Σν πξνζσπηθό πξέπεη λα θνξάεη πνδηά εξγαζηεξίνπ. • Σν πξνζσπηθό δελ θπθινθνξεί κε πνδηά ΕΚΤΟΣ . • Υξήζε γαληηώλ όπνηε ρξεηάδεηαη. • Να ππάξρεη θαξκαθείν θαη θνπηί πξώησλ βνεζεηώλ. • Αλνηθηέο πιεγέο ζθεπάδνληαη ακέζσο. • Πξνζνρή ζηα κεραλήκαηα πνπ δεκηνπξγνύλ αεξνζόι
Οπγάνυζη (ζςνέσεια) • Πξνζνρή ζηελ κεηαθνξά θαιιηεξγεηώλ θιπ ζε ςπγεία, θιηβάλνπο θιπ • Οη θαιιηέξγεηεο ησλ παζνγόλσλ ζηελ hood. • Πξσηόθνιιν ρεηξηζκνύ ησλ ζθνππηδηώλ (κεηαθνξά, απόζεζε). • Πξσηόθνιιν θαζαξηζκνύ παγθσλ θαη εηδηθό γηα πεξηπηώζεηο δηαζπνξάο κνιπζκαηηθνύ πιηθνύ. • Ορη (θιαζηθή) ζθνύπα κέζα ζην εξγαζηήξην. • Δπηηξέπεηαη ε ειεθηξηθή ζθνύπα κε εηδηθά θίιηξα. • θνπγγάξηζκα κε απνιπκαληηθό ή απνξξππαληηθό. • Οη θάδνη απνξξπκάησλ πξέπεη ζπζηεκαηηθά λα απνιπκαίλνληαη κέζα θαη έμσ. • ΟΥΙ ΚΑΠΝΙΜΑ, ΟΥΙ ΦΑΓΗΣΟ ΣΟ ΔΡΓΑΣΗΡΙΟ
Πξαθηηθή αηνκηθήο πξνζηαζίαο • Πξηλ αξρίζεη κηά αλάιπζε ν αλαιπηήο πξέπεη λα ζέηηεη νξηζκέλεο εξσηήζεηο: • Πνηνύο θηλδύλνπο πεξηιακβάλεη? • Πνηό είλαη ην ρεηξόηεξν πηζαλό ζπκβάλ? • Πσο ζα κπνξνύζα λα ην αληηκεησπίζσ? • Πνηά είλαη ηα κέηξα θαη νη δξάζεηο πξνζηαζίαο? • Ση εμoπιηζκό ρξεηάδνκαη γηα κα ειαρηζηνπνηήζσ ηνλ θίλδπλν έθζεζήο κνπ?
Διάθεζη βιοεπικίνδςνυν οςζιών • Υσξηζηνί θάδνη • Οη θάδνη πξέπεη λα είλαη ζηεγαλνί , κε ζσζηή ζήκαλζε θαη ζθξαγηζκέλνη θαηά ηελ κεηαθνξά • Σα αηρκεξά αληηθείκελα (βειόλεο θιπ) πξέπεη λα πεηηνύληαη ζε θάδνπο αληίζηνηρεο αληνρήο . • Η δηάζεζε πξέπεη λα γίλεηαη ζε ρσξηζηνύο θάδνπο αλαινγα κε ην είδνο ηεο θαηαζηξνθήο πνπ πξνβιέπεηαη (απνιύκαλζε, απνζηείξσζε, απνηέθξσζε θιπ).
Καηηγοπίερ επικινδςνόηηηαρ μικποβιολογικών επγαζηηπίυν • • • •
Group 1: δελ είλαη παζνγόλα (Bacillus subtilis) Group 2: κηθξήο επηθηλδπλόηεηαο (Salmonella spp) Group 3: κεγάιεο επηθηλδπλόηεηαο (Yersinia pestis) Group 4:Μεγάιεο επηθηλδπλόηεηαο ρσξίο απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία (Ebola virus) • π.ρ Σα εξγαζηήξηα κηθξνβηνινγίαο λεξνύ αλήθνπλ ζην Group 2. • Κάζε επίπεδν ρξεηάδεηαη αλάινγε κέζνδν ρεηξηζκνύ • πγθπξηαθά δηάθνξα είδε θαη γέλε αιιάδνπλ νκάδα θαη επνκέλσο ρξεηάδεηαη θαη αιιαγή ζηοη κεζόδνπο ρεηξηζκνύ ζην εξγαζηήξην.
Σςνήθειρ λoιμώξειρ από κακή επγαζηηπιακή ππακηική Hepatitis B Tuberculosis Leptospirosis Brucella Mycobacteria Histoplasmosis Meningitis HIV
Salmonella species Salmonella typhi Anthrax Plague Coccidiomycosis Shigella spp
Tξόπνη κεηάδνζεο Οδόο κεηάδνζεο
Παξάδεηγκα
Βηνινγηθνί παξάγνληεο
Δηζπλνή
Αλνηγκα ζπζθεπαζηώλ, Φπγνθέληξεζε, αλάδεπζε vortex Μνιπζκέλα δείγκαηα από θαθό ρεηξηζκό
Αδελντνί Legionella spp κπθνβαθηεξίδηα Salmonella, Shigella,ΗΑV E.coli 157 θιπ Salmonella, Shigella,HAV E.coli 157 θιπ
Ακεζε επαθή
Καηάπνζε Αλαξξόθεζε πιηθνύ από πηπέηηα, κεηαθνξά από ηα ρέξηα
• • • • • • •
Ππακηικέρ οδηγίερ αηομικήρ πποζηαζίαρ Δρε ηα καιιηά καδεκέλα Μελ θνξάο θνζκήκαηα Μελ βάδεηο ηα δάθηπια ζην ζηόκα Μελ ρξεζηκνπνηείο γπαιηθά γηα θαγεηό Μελ θπθινθνξείο άζθνπα ζην εξγαζηήξην Μελ αθνπκπάο κνιπζκέλεο πηπέηηεο ζηνλ πάγθν Μελ πεηάο κνιπζκέλα είδε ζηα ζθνππίδηα
Υγεία και σπόνορ επγαζίαρ (Δημολιάηηρ, 2001) ΔΣΟ
ΠΗΓΗ
ΥΡΟΝΟ
ΤΜΠΔΡΑΜΑ
?
Πξσηόπιαζηνη
0
Παξάδεηζνο
?
Γελεζηο
?
Με ηνλ ηδξώηα βγάδεηο ην ςσκί
10κΥ
Απ. Παύινο
Οζν ρξεηάδεηαη
Ο κε εξγαδόκελνο, κε εζζηέησ
1760
Βηνκερ Δπαλάζηαζε
18-20 ώξεο
Κόιαζε
1786
1 Μάε, ηθάγν
8-8-8
6 εξγάηεο θξεκάζηεθαλ
1883
P Lafargues
0
Γηθαίσκα ζηελ ηεκπειηά
1933
J.M. Keynes
15ώξεο/εβδνκάδα
Οξακαηηζηήο
1980
Π.Ο.Τ.
Η εξγαζία παξάγνληαο πγείαο Τγεία γηα όινπο
2000
πνιινί
Ληγόηεξε δνπιεηά,
δνπιεηά γηα όινπο