Korrikaren Alde Ezkutua 1b

KORRIKAREN ALDE EZKUTUA

1B maila

Euskara Korrika Kultura

Ataza honetan Korrikaren alde ezkutua ezagutuko dugu, hau da, Korrika nola antolatzen den. Honetaz gain, zuzenketa egiteko teknika bat ikusi eta lexikoa landuko dugu. Horretarako: a. Lantalde batzuen deskribapen ironikoak irakurri, eta beste lantalde batzuen deskribapenak idatziko ditugu. b. Mintzamena lantzeko jolas bat egingo dugu, eta aurtengo Korrikari buruz arituko gara.

ATAZAK PROZEDURA:

a ataza: Korrikaren alde ezkutua Atazaurrea: Korrika antolatzeko lantaldeak zerrendatu eta lantaldeak irudiekin lotu Korrika antolamenduan beraien ustez egon daitezkeen lan eta lantaldeen zerrenda osatuko dugu taldetxotan, eta gero jarri duguna esango dugu. "Zer da zer?" ariketan dauden lantaldeen izenak irudiekin lotuko ditugu (3. or).

Ataza: lau lantalderen deskribapena irakurri eta lantalde baten deskribapena idatzi Lau eredu irakurriko ditugu (4. or.). Ulertu ez duguna azpimarratu, hirunaka ulertzen saiatu eta azkenik airean geratu diren zalantzak guztion artean argituko ditugu, irakaslearen laguntzaz. Gainontzeko hiru lantaldeak (7 baitira guztira), zeintzuk diren esan eta guztion artean zer egiten ote duten jarriko dugu arbelean. Ondoren hiru talde egin eta bakoitzak lantalde baten deskribapena idatziko du, arbeleko ideiak garatuz (5. or.). Egindakoa grabatu egingo dugu.

Feedbacka: zuzenketa egin Grabaketa guztiak behin entzun eta lanak baloratuko ditugu labur: ideiak egokiak diren, originalak diren,… Berriro entzungo dugu, baina oraingoan paper batean entzuten ditugun akatsak apuntatuko ditugu. Bakoitzak antzeman dituen akatsak esango ditu, eta guztion artean zuzenketa egingo dugu.

Atazaostea: taldetxoetan egindakoa guk emandakoarekin alderatu 6.orriko deskribapenak irakurri eta guk egindakoekin alderatuko ditugu: ideia berdinak jarri ditugun, esateko modua,… (6. or.).

Gramatika eta diskurtsoa: deskribapenak egiteko esapideak eta hiztegia landu Testuetan (4 eta 6. orr.) ariketako esanahi bereko esaldiak topatu beharko ditugu (7. or.). Hainbat hitzen sinonimoa aurkitu beharko dugu testuetan (7. or.).

b ataza: parte hartzeko prest Ataza: mintzamena lantzeko jolasa egin 8. orriko fitxetako 3 rolak 3 ikasleren artean banatuko ditugu. Ikasle asko badira, binaka banatuko ditugu. Hiru ikasle hauen eginkizuna, gainontzeko ikasleak beraien taldeara ekartzea izango da, eta horretarako argudioak eman beharko dituzte. Gainontzeko ikasle guztiek talderen batean sartu beharko dute. Kide gehien lortzen dituen taldea izango da "garaile".

Atazaostea: aurtengo Korrikari buruz hitz egin Benetan talderen batean parte hartzeko prest ote gauden komentatuko dugu, eta aurtengo Korrikari buruzko informazioa emango dugu parte hartzera gonbidatuz.

Eskolatik kanporako proposamena Korrikari buruzko web-orria (www.Korrika.org) bisitatu eta ikaskideei ikusitakoa kontatu.

2

ZER

DA ZER?

Hemen dituzu Korrika aurrera ateratzeko dauden lantaldeen izenak eta irudiak. Jakingo al zenuke esaten zer den zer? Ea bada, lot itzazu irudiak eta lantaldeak. Zure senak lagunduko dizu. Animo!

DUNAK

MATERIAL ARDURA

IRUDI

TALDEA TZORDEA

KORRIKA BA

K

EAK TA TALD

LASTERKE

KORRIKA

KULTUR

ALA

DUNAK

PRENTSA ARDURA

KORRIKA

ARDUR

ADUNA

K

3

KORRIKAREN ALDE

EZKUTUA

(1)

Izugarria da Korrika, milaka eta milaka lagun errepideetan gora eta behera, gauez eta egunez, izerditan askotan, neke-neke eginda batzuetan, eta ilusioz beterik beti. Bi urtez behin antolatzen da eta ondo baino hobeto ateratzen da beti. Gero eta jende gehiagok hartzen du parte. Baina Korrika horren ondo ateratzeko lagun eta talde asko ibiltzen dira lanean. Ezagut ditzagun horietako batzuk bada!

Korrika arduraduna: Korrika bat amaitu eta berehala, Korrika arduradunek hurrengoa antolatzen hasi behar dute. Lagun bi izaten dira. Hauek korrika berrirako proposamenak lantzen dituzte (nondik nora joango den, datak, nor izango den omendua, zein lelo erabiliko den,…), eta beste lan talde guztiak koordinatzen dituzte. Hasieran nahiko lasai ibiltzen dira lanean, eta lagun jatorrak eta atseginak izaten dira, baina Korrika hurbildu ahala, lana pilatu eta umorea ozpindu egiten zaie. Egun horietan hobe euren ondotik ez pasatzea, badaezpada ere.

Korrika kulturala: Korrika ez da bakarrik lasterketa handi bat. Horrekin batera ekitaldi kultural ugari antolatzen dira: musika emanaldiak, antzerkiak, erakusketak… Euskal Herriko eta Euskal Herritik kanpoko artista askok hartzen dute parte Korrika kulturalean, eta hori antolatzeko, lagun bi dabiltza buru-belarri. AEK-k Korrika Beka ere ateratzen du Korrika bakoitzean, eta aurkezten diren antzezlanen artean bat aukeratu eta diru-sari bat ematen dio. Trukean, antzezlan horren estreinaldia izaten du urtero Korrika kulturalak. Arduradun hauen ezaugarri nagusia telefonoekin duten harremana da. Gehienetan telefono bat belarrian duten bitartean "ring-ring" ari den beste bati begira egon ohi dira. Egia esan, zaila da lagun hauek telefonorik gabe imajinatzea, zerbait falta dutela ematen du.

Irudi taldea Korrikan irudia zaindu behar da: estilo bat gorde behar da. Eta horren ardura Irudi taldeak dauka. Lagun hauen lanak honakoak dira: kartelak eta bestelako materialak diseinatzea, prentsaurrekoak atontzea… Hauena izaten da, zalantzarik gabe, bulegorik koloretsuena: ezinezkoa da euren artean ile kolore berdina duten bi aurkitzea. Batek ilea urdin tindatzen badu, besteak berde ekarriko du hurrengo egunean, eta hirugarrena burua zuri-zuri eginda etorriko da; horrela burua argiago omen dute pentsatzeko eta. Artistak, badakizue! Artistak.

Prentsa arduradunak Oso garrantzitsua da Korrika egunkari, irrati eta telebistetan agertzea, eta horretarako ere arduradun batzuk izaten dira. Korrika bitartean gainera, arduradun horiek eta beste kazetari batzuk karreran ibiltzen dira egun osoan zuzenean informazioa ematen: lasterketa non dagoen, gertatu diren gauza bitxiak… Izugarria izaten da hauen mahaian batzen den egunkari, aldizkari eta bestelako paperen multzoa. Eta kontuz ibiltzekoa! Hemengo zaharrek diotenez, duela urte asko eta asko prentsa arduradun bat multzo horren barruan iparrorratzik gabe sartzen ausartu zen eta oraindik ez omen da agertu. Egia izango ote da?

4

LANTALDEAK

DESKRIBATZEN

Eta zer egiten dute beste hiru lantaldeek? Pentsa ezazu zure ustez zer egiten duten, nolakoak diren beraiek, nola edukitzen dituzten beraien bulegoak, zein den beraien ezaugarri nagusia,… Ondoren, aukeratu bat eta idatz ezazu hori guztia argi eta garbi, aurreko lau taldeekin guk egin dugun bezalaxe.

....................................................................................... ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

5

KORRIKAREN ALDE

EZKUTUA

(2)

Korrika batzordeak: Korrikak Euskal Herri osoa zeharkatzen du, eta herri askotatik igarotzen da. Eta herri guztietan lan asko egin behar izaten dira: ibilaldia antolatu, diru-laguntzak bildu, trafikoaz arduratu, propaganda jarri… Horretarako lagun batzuk bildu eta batzordeak antolatzen dira. Badago Euskal Herriko batzordea (Euskal Herri mailako kontuez arduratzen dena), herrialdeetako batzordeak ere baditugu, eta azkenik herrietako batzordeak daude. Batzorde hauetako partaideak adin, kolore eta mota guztietakoak izaten dira, baina badaukate ezaugarri komun bat: esku hutsik sartzen dira bileretara eta, irtetean, kartelez, poltsaz, paketez eta bestelako zamaz leporaino atera ohi dira. Korrika amaitutakoan kulturisten inbidia diren beso gihartsuak izaten dituzte.

Material arduradunak: Korrika bakoitzean Korrika materiala ateratzen da: Pinak, kamisetak, prakak, txanoak, jaka polarrak… denetarik. Eta material horretaz lagun batzuk arduratzen dira. Kontuz ibil zaitezte hauekin, komertziante itzelak izaten dira eta. Gertu pasatzean poltsikoan txanponen bat badaukazue, konturatu orduko txanponen ordez ezertarako balio ez duen Korrika-txiskeroa edo koloretako margo-kutxa ederra aurkituko duzu patrikan.

Lasterketa taldeak: Korrikaren aurretik (atzetik ere bai) furgoneta batzuk ibiltzen dira lasterketa animatzen eta baita gidatzen ere. Talde bi izaten dira eta bakoitzean 7 lagun ibiltzen dira. 14 orduko txandak egiten dituzte eta, azken ikerketen arabera, 1.500 bat aldiz entzun behar izaten dute lasterketan zehar "Korrika kanta". Hala ere, urtero izaten da kanta ikasteko gai ez den korrikakide bat baino gehiago. Korrika amaitzean, kilo batzuk galduta, "oso gogorra izan da. Ez naute berriro harrapatuko" esaka ibiltzen dira beti lagun hauek, hurrengo Korrika datorrenean, pena guztiak ahaztu eta hor egongo dira berriro furgonetara igotzeko prest. Batzuk beti kopletan, gero.

6

EA TOPATZEN

DITUZUN!

Edozein hizkuntzatan gauza berdina esateko modu asko egon ohi da…Euskaraz ere bai, noski! Eta hori da orain ikusiko duguna. Ea topatzen dituzun 4. eta 6. orrietan hemen beheko esaldi hauen esanahi berdina duten esaldiak. Topatzen badituzu, idatz itzazu ondoan. 1.- Jende askok parte hartzen du eta ilusio handiz gainera. .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... 2.- Korrika zenbat eta hurbilago izan, orduan eta urduriago ibiltzen dira. .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... 3.- Lagunak oso ezberdinak izan ohi dira. .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... 4.- Korrika amaitu eta gero oso beso gihartsuak izan ohi dituzte. .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... 5.- Saltzaile oso onak izan ohi dira; denetarik saltzen dizute, ezer behar ez baduzu ere. .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... 6.- Oso ezberdinak dira; lagun original eta ausartak dira, zalantzarik gabe! .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... 7.- Beti esaten dute oso gogorra izan dela eta ez dutela berriro egingo. .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................

Bila itzazu orain hitz hauen sinonimoak:

Lur jota: Segituan: Datorrena: Petraldu: Igarotzen: Batzar: Pisu: Poltsiko: Beraien: Korrika: Urte guztietan: Kapaz: Esanez:

............................... ............................... ............................... ............................... ............................... ............................... ............................... ............................... ............................... ............................... ............................... ............................... ............................... 7

JOLASA EGITEKO

FITXAK

Banatu hiru fitxa hauek hiru ikasleri mintzamena lantzeko jolasa egiteko. Prozedura: - Hiru ikasle hauetako bakoitza bere lantaldean ahalik eta jende gehien lortzen saiatuko da. - Ikase guztiek sartu beharko dute lantalderen batean. - Ikasleak lantaldeetan sartu ahala, hauek ere saiatuko dira lantalderik erabaki ez duten ikasleak berera ekartzen. - Partaide gehien lortzen duen lantaldea izango da “garaile”.

Lasterketa lantaldea

Zuen egitekoa Korrika bertatik bertara jarraitzea izango da. Lasterketa girotu eta lekukoa zaintzea da zuen eginkizun nagusia. Horretarako zazpi laguneko lantaldeetan 14 orduko txandak egin behar dituzue.

Material lantaldea Zuen egitekoa Korrika “produktuak” saltzea izango da. Alegia, dendari lanetan ibili beharko duzue mota guztietako produktuak saltzen: arropa, poltsa, txiskeroak... behar den guztia, euskararen alde!

Korrika batzordea

Zuen egitekoa Korrika iritsi baino lehen herria edo auzoa girotu eta dinamizatzea izango da: euskararen aldeko ekitaldiak antolatu (Korrika Kulturala), ibilbidea zehaztu, Kilometroak saldu, Korrikari buruzko informazioa zabaldu, dirua bildu, kartelak jarri, jaialdiak antolatu...

8

ZUZENKETA ORRIA EA

TOPATZEN DITUZUN !

Esaldiak azpimarratuak dituzu, eta hitzen sinonimoak letra lodi etzanaz idatzita aurkituko dituzu: Izugarria da Korrika, milaka eta milaka lagun errepideetan gora eta behera, gauez eta egunez, izerditan askotan, neke-neke eginda batzuetan, eta ilusioz beterik beti. Bi urtez behin antolatzen da, eta ondo baino hobeto ateratzen da beti. Gero eta jende gehiagok hartzen du parte. Baina Korrika horren ondo ateratzeko lagun eta talde asko ibiltzen dira lanean. Ezagut ditzagun horietako batzuk bada! Korrika arduraduna: Korrika bat amaitu eta berehala, Korrika arduradunek hurrengoa antolatzen hasi behar dute. Lagun bi izaten dira. Hauek korrika berrirako proposamenak lantzen dituzte (nondik nora joango den, datak, nor izango den omendua, zein lelo erabiliko den,…), eta beste lan talde guztiak koordinatzen dituzte. Hasieran nahiko lasai ibiltzen dira lanean, eta lagun jatorrak eta atseginak izaten dira, baina Korrika hurbildu ahala, lana pilatu eta umorea ozpindu egiten zaie. Egun horietan hobe euren ondotik ez pasatzea, badaezpada ere. Korrika kulturala: Korrika ez da bakarrik lasterketa handi bat. Horrekin batera ekitaldi kultural ugari antolatzen dira: musika emanaldiak, antzerkiak, erakusketak… Euskal Herriko eta Euskal Herritik kanpoko artista askok hartzen dute parte Korrika kulturalean, eta hori antolatzeko, lagun bi dabiltza buru-belarri. AEK-k Korrika Beka ere ateratzen du Korrika bakoitzean, eta aurkezten diren antzezlanen artean bat aukeratu eta diru-sari bat ematen dio. Trukean, antzezlan horren estreinaldia izaten du urtero Korrika kulturalak. Arduradun hauen ezaugarri nagusia telefonoekin duten harremana da. Gehienetan telefono bat belarrian duten bitartean "ring-ring" ari den beste bati begira egon ohi dira. Egia esan, zaila da lagun hauek telefonorik gabe imajinatzea, zerbait falta dutela ematen du. Irudi taldea Korrikan irudia zaindu behar da: estilo bat gorde behar da. Eta horren ardura Irudi taldeak dauka. Lagun hauen lanak honakoak dira: kartelak eta bestelako materialak diseinatzea, prentsaurrekoak atontzea… Hauena izaten da, zalantzarik gabe, bulegorik koloretsuena: ezinezkoa da euren artean ile kolore berdina duten bi aurkitzea. Batek ilea urdin tindatzen badu, besteak berde ekarriko du hurrengo egunean, eta hirugarrena burua zuri-zuri eginda etorriko da; horrela burua argiago omen dute pentsatzeko eta. Artistak, badakizue! Artistak. Prentsa arduradunak Oso garrantzitsua da Korrika egunkari, irrati eta telebistetan agertzea, eta horretarako ere arduradun

9

batzuk izaten dira. Korrika bitartean gainera, arduradun horiek eta beste kazetari batzuk karreran ibiltzen dira egun osoan zuzenean informazioa ematen: lasterketa non dagoen, gertatu diren gauza bitxiak,… Izugarria izaten da hauen mahaian batzen den egunkari, aldizkari eta bestelako paperen multzoa. Eta kontuz ibiltzekoa! Hemengo zaharrek diotenez, duela urte asko eta asko prentsa arduradun bat multzo horren barruan iparrorratzik gabe sartzen ausartu zen eta oraindik ez omen da agertu. Egia izango ote da? Korrika batzordeak: Korrikak Euskal Herri osoa zeharkatzen du, eta herri askotatik igarotzen da. Eta herri guztietan lan asko egin behar izaten dira: ibilaldia antolatu, dirulaguntzak bildu, trafikoaz arduratu, propaganda jarri… Horretarako lagun batzuk bildu eta batzordeak antolatzen dira. Badago Euskal Herriko batzordea (Euskal Herri mailako kontuez arduratzen dena), herrialdeetako batzordeak ere baditugu, eta azkenik herrietako batzordeak daude. Batzorde hauetako partaideak adin, kolore eta mota guztietakoak izaten dira, baina badaukate ezaugarri komun bat: esku hutsik sartzen dira bileretara eta, irtetean, kartelez, poltsaz, paketez eta bestelako zamaz leporaino atera ohi dira. Korrika amaitutakoan kulturisten inbidia diren beso gihartsuak izaten dituzte. Material arduradunak: Korrika bakoitzean Korrika materiala ateratzen da: Pinak, kamisetak, prakak, txanoak, jaka polarrak… denetarik. Eta material horretaz lagun batzuk arduratzen dira. Kontuz ibil zaitezte hauekin, komertziante itzelak izaten dira eta. Gertu pasatzean poltsikoan txanponen bat badaukazue, konturatu orduko txanponen ordez ezertarako balio ez duen Korrika-txiskeroa edo koloretako margo-kutxa ederra aurkituko duzu patrikan. Lasterketa taldeak: Korrikaren aurretik (atzetik ere bai) furgoneta batzuk ibiltzen dira lasterketa animatzen eta baita gidatzen ere. Talde bi izaten dira eta bakoitzean 7 lagun ibiltzen dira. 14 orduko txandak egiten dituzte eta, azken ikerketen arabera, 1.500 bat aldiz entzun behar izaten dute lasterketan zehar "Korrika kanta". Hala ere, urtero izaten da kanta ikasteko gai ez den korrikakide bat baino gehiago. Korrika amaitzean, kilo batzuk galduta, "oso gogorra izan da. Ez naute berriro harrapatuko" esaka ibiltzen dira beti lagun hauek, hurrengo Korrika datorrenean, pena guztiak ahaztu eta hor egongo dira berriro furgonetara igotzeko prest. Batzuk beti kopletan, gero.