Klima Aldaketa

Klima aldaketa Lehenengo Hezkuntzarako zenbait nozio, datu eta apunte. •

Dirudienez, klima aldaketa berotegi efektuaren ondorio bat da, eta ezer egin gabe jarraituz gero batez besteko tenperatura globala 6º gradu zentigradutan igo datiteke mende honetan.

•

Berotegi efektua betidanik egon da, eta atmosferan aurkitzen diren zenbait gasek sortutako fenomeno natural bat da. Gas hauei ezker eguzkitik datorren bero zati bat atmosferan pilatzen da, espaziora bueltatu beharrean lurrazalak islatu eta gero. Efektu honen ondorioz tenperatura beroagoa da lurrazalean eta orain ezagutzen dugun bezalako bizia posiblea da.

•

Baina azken urte hauetan gizakiak gero eta berotegi efektuko gas gehiago isurtzen ari dira atmosferara, oreka naturala apurtuz eta planetako tenperatura etengabe handituz.Berotegi efektuko gas ugariena Karbono dioxidoa (CO2) da, eta errekuntzetan sortzen da gehienbat.

Emisiones de CO2 en España •

Gizakiek sortzen duten berotegi efektuko gas kopuru handiena erregai fosilak erretzetik dator, batez ere: ikatza, petrolioa eta gas naturala. Hau gertatzen da, munduan behar dugun energiaren % 80-a erregai fosilak erabiliz lortzen delako.

Central térmica de carbón para la obtención de electricidad

•

Baina berotegi efektuko gasen emisioa es da berdina herrialde guztietan. Herrialde aberatsen gasen emisioa herrialde pobreena baino askoz handiagoa da. Esate baterako, Estatu Batuetako hiritar baten emisioa 20 tona CO2-takoa da urteko, eta Afrikako hiritar batena 0’9 tonatakoa.

Munduko mapa CO2-ren emisioen portzentaiaren arabera

•

Gure planetako tenperatura globala 2 gradutan ez igotzeko hemendik aurrera, pertsona bakoitzaren berotegi efektuko gasen emisioak ezin du gainditu 1’3 tona CO2 urteko.

Hausnartzeko datu batzuk Biztanle bakoitzarentzako 1’3 tona CO2 urteko:

Lurrorotako ibilgailu batek 1’3 tona CO2 jaurtitzen du 3000 km-tako ibilaldi batean, Bangladesheko familia batek urtebetean jaurtitzen duen bezainbeste.

3000 km hoiek ibiltzeko lurrorotako ibilgailuak gastatzen duen erregaiarekin, kotxe txikiago batek 5 aldiz haundiagoko bidaldi bat korrituko luke, zera da, 18000 km.

Klima aldaketaren ondorioak Dagoeneko tenperatura igoeraren ondoriak nabariak dira gure ingurumenean, baina etorkizuna larriagoa izango da: • Kontinenteetako glaziarrak eta Kasko polarrak desagerpena

• Horren eraginez, itsas maila igo

eta

uharteak

kostaldeko

eremuak

urperatuko dira.

•

eta

Lehorteak, uholdeak, bero-boladak, etab. Areagotu egingo dira.

• Eragin larriak izango ditu floran eta faunan, klima aldaketa arin horretara egokitzeko zailtasun handiak izango baitituzte.

• Goseteak eta gaixotasunak ugaritu egingo dira.