Ivanov

Komad “Ivanov” je prvo dramsko delo Antona Pavloviča Čehova, dakle spada u njegove rane radove, te više služi kao nagoveštaj onog što će nam naredni Čehovljevi komadi doneti. Samim tim, reditelji, svesni svega onoga što predstavlja Čehovljeva “misija” u pozorištu, nakon iščitavanja celokupnog opusa ovog pisca, vraćaju se počecima, odnosno Ivanovu, i pronalaze klice onog što kasniji čehovljevi komadi razviti do krajnjih granica. Razmišljao sam o razlozima postavljanja ovog “Čehova”, šta je to pored činjenice da je, makar kod nas, slabije izvođena drama od ostalih a opet iz razloga gore pomenutih... Ipak, nakon par pročitanih i odgledanih intervjua sa rediteljkom ove predstave Tatjanom Mandić Rigonat, nisam uspeo da shvatim šta je konktetno kod ovog komada sem njegove ekskluzivnosti tačno privuklo rediteljku baš Ivanovu, a ne recimo Trepljevu. Bilo kako bilo, mislim da je i taj razlog sasvim legitiman, da se publika “umorila” od Čehovljevi klasika pa je postavka novog a zapravo najstarijeg Čehova prilika da publika ponovo otkrije ovog velikog pisca, da svežinom izbora komada omogući da gledaoci sa manje predzanja uđu u pozorište. Rediteljka svoju postavku ove predstavu naziva i “muzejom duše”, “muzejom čovečnosti” pa čak i “muzej Čehov” pre svega misleći na trivijalnosti današnje svakodnevice u koju je uronjen savremeni čovek, te se, u tom takvom svetu, ono egzijstencijalno pitanje duše doživljava kao deplasirano, kao passe, kao muzejsko. To je i scenski ovaploćeno, naime glumci su od publike, koja je takođe sa njima na sceni, razdvojeni konopcima kao umetnička dela u muzeju, dok su živi muzičari “u slici” i pokreću se samo kada izvode kompozicije Irene Popović. U jednom intervju-u, rediteljka predstavu predstavlja i kao rekvijem, još više naglašavajući upravo to prisustvo muzičara na sceni tokom cele predstave, ističući da je: “Nikola Ristanovski kao Ivanov, instrument je koji u sebi ima ceo orkestar. Ali taj orkestar ne bi mogao tako raskošno da svira da oko njega nisu glumci, koji su i sami - orkestar. “1 Prvo, ako krenemo od samog teksta, početak predstave nije početak drame. Naime, predstava počinje monologom Ivanova, koji ležeći na svom radnom stolu, izgovara deo iz velikog monologa iz trećeg čina drame koga ćemo kasnije čuti ucelo, u kome on naglas razmišlja o tome kakav je čovek bio, snažan i preduzimljiv, a postao tako bezvoljan i slab. Čini se da takvo rediteljsko rešenje za cilj ima da odmah uspostavi problem koji niko pa ni sam Ivanov ne može precizno da definiše, a to je pitanje njegove bezvoljnosti i preranog gubitka živortne energije, a koji je stub ove drame. Dakle, odmah na početku upoznati smo da to njegovo stanje koje bi se medicinskim rečnikom najpribližnije moglo nazvati depresija, traje već neko vreme, te shvatamo da je drama glavnog lika počela i pre samog faktičkog početka drame.

prelomne godine Ivanova, nije isto, Ivanov ima 35, Iskren kao dete. To nije tako predstavljeno

1

http://www.novosti.rs/vesti/kultura.71.html:628868-Ivanov-izmedju-biti-i-ne-biti