Bµi th¸ng 9 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Tªn bµi: ý nghÜa tÇm quan träng cña viÖc chän nghÒ cã c¬ së khoa häc vµ cã híng g× sau khi tèt nghiÖp THCS.
A/ Môc tiªu bµi häc. - Gióp häc sinh thÊy ®îc ý nghÜa tÇm quan träng cña viÖc chän nghÒ nãi chung vµ quyÕt ®Þnh híng ®i sau hki tèt nghiÖp nãi riªng dùa trªn n¨ng lùc, ®iÒu kiÖn cña b¶n th©n. - Bíc ®Çu hiÓu ®îc ých lîi cña sùphï hîp nghÒ cña tõng con ngêi cô thÓ trong t¬ng lai. - HS bíc ®Çu thÊy ®îc mét c¸ch kh¸i qu¸t c¸c hø¬ng ®i sau khi tèt nghiÖp THCS. B/ ChuÈn bÞ. - ThÇy: Gi¸o ¸n tµi liÖu sinh so¹t híng nghiÖp. - Trß; ChuÈn bÞ bµi häc. C/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1. æn ®Þnh líp(1ph) 2. KiÓm tra bµi cò(®îc tiÕn hµnh trong giê häc) 3. Bµi míi. Khi nghåi trªn ghÕ nhµ trêng phæ th«ng, häc sinh ®· ph¶i ®Þnh híng nghÒ, dùa trªn c¬ së khoa häc. VËy viÖc lùa län nghÒ cã ý nghÜa, tÇm quan träng cña viÖc chän nghÒ cã c¬ së khoa häc vµ c¸c híng ®i sau khi tèt nghiÖp THCS.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
I. Thùc tr¹ng cña viÖc ®Þnh híng nghÒ vµ chän nghÒ cña häc sinh trong thêi gian võa qua.
- ViÖc ®Þnh híng nghÒ chØ theo c¶m tÝnh chñ quan vµ phiÕn diÖn kh«ng phï hîp víi kinh tÕ - x· héi ngµy nay. - HÇu hÕt häc sinh ®Òu muèn häc THPT (kh«ng kÓ ®Õn lùc häc vµ ®iÒu kiÖn gia ®×nh), rÊt Ýt häc sinh sau khi tèt nghiÖp THCS thi vµo c¸c trêng c«ng nh©n kÜ thuËt. - Häc sinh sau khi tèt nghiÖp THPT ®Òu muèn thi vµo c¸c trêng ®¹i häc ( kh«ng kÓ ®Õn ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh gia ®×nh, kh«ng kÓ 1
? Trong sè chóng ta, c¸c em ®· ®Þnh híng nghÒ g× cha? ? ViÖc ®Þnh híng cßn mang h¹n chÕ g×? ? Thùc tr¹ng chän nghÒ cña häc sinh THCS?
? Em h·y nªu thùc tr¹ng chän nghÒ cña häc sinh THPT? - §i thi v× theo phong trµo, v×
®Õn chØ tiªu tuyÓn sinh, kh«ng kÓ ®Õn søc häc - ViÖc ®Þnh híng nghÒ cña häc sinh THPT trong nhiÒu n¨m qua m¾c nhiÒu sai lÇm. - Häc sinh hiÓu biÕt vÒ nghÒ s¬ sµi..., chän nghÒ theo ý thÝch, theo c¶m tÝnh chñ quan. II/ Nh÷ng hËu qu¶ cña viÖc ®Þnh híng nghÒ vµ chän nghÒ kh«ng dùa trªn c¬ së khoa häc.
- G©y mÊt c©n ®èi gi÷a häc sinh ®¨ng kÝ dù thi vµ chØ tiªu tuyÓn sinh cña c¸c trêng. - MÊt c©n ®èi gi÷a c¸c trêng vµ gi÷a c¸c nhãm ngµnh. - L·nh phÝ vÒ thêi gian, søc khoÎ cña b¶n th©n vµ tµi chÝnh cña gia ®×nh. - T¹o søc Ðp lín cho kh©u tæ chøc tuyÓn sinh cña c¸c trêng, t¹o søc Ðp lín cho x· héi. => ViÖc ®Þnh hêng nghÒ kh«ng dùa trªn c¬ së khoa häc dÇn ®Õn mÊt c©n ®èi vÒ mÆt lao ®éng, gi· lao ®éng ®îc ®µo t¹o vµ lao ®éng cha qua ®µo t¹o. + Gi÷a c¸n bé khoa häc vµ c¸c ngµnh. + Gi÷a ®µo t¹o vµ sö dông. + VÒ c¬ cÊu lao ®éng. - §èi víi c¸c nh©n: chän nghÒ lµ chän ®êi. NÕu chän nghÒ kh«ng cã c¬ së khoa häc, kh«ng c©n nh¾c kÜ lìng sÏ dÉn ®Õn nh÷ng hËu qu¶ kh«n lêng II/ ý nghÜa tÇm quan träng cña viÖc chän nghÒ cã c¬ së khoa häc
- Gãp phÇn tÝch cùc vµ cã hiÖu qu¶ vµo viÖc ph©n luång häc sinh THCS vµ häc sinh THPT. - Gi¶m ¸p lùc vÒ mÆt t©m lÝ, tæ chøc cho x· héi trong c¸c k× thi chuyªn nghiÖp. 2
sÜ diÖn cña c¸ nh©n... ? Tõ ®Þa ph¬ng em h·y nªu thùc tr¹ng cña viÖc chon nghÒ trong nh÷ng n¨m qua? ? Thùc tr¹ng cña viÖc chän nghÒ sai lÇm ®· ®Ó l¹i nh÷ng hËu qu¶ g×? ? HËu qu¶ cña viÖc ®Þnh híng nghÒ sai lÇm ®· ®Ó l¹i nh÷ng hËu qu¶ gh×. Gi¸o viªn th«ng b¸o néi dung dÉn chøng cô thÓ: * K× thi tuyÓn sinh n¨m 2003. sè häc sinh ®¨ng kÝ dù thi: 874402. ChØ tiªu tuyÓn lµ 90000. Cã trêng häc sinh dù thi ®«ng nhng còng cã trêng häc sinh dù thi thiÕu so víi chØ tiªu. ? Em h·y nªu nh÷ng nguyªn nh©n ®Én ®Õn t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi gi÷a chØ tiªu tuyÓn sinh so víi sè häc sinh ®¨ng kÝ dù thi? - Do kh«ng cã ®Þnh híng nghÒ phï hîp so víi b¶n th©n
? Em h·y nªu thùc tr¹ng cña viÖc chän nghÒ kh«ng dùa trªn c¬ së khoa häc ? ? ViÖc kh¾c phôc hËu qu¶ ®ã cã nh÷ng ý nghÜa gh×? GV: Tæng kÕt nh¾c l¹i vµ chuyÓn ý.
- Xo¸ bë sù mÊt c©n ®èi vÒ c¸c mÆt tuyÓn sinh, lao ®éng vµ c¬ cÊu lao ®éng. - Gióp c¸ nh©n chän ®îc nghÒ phï hîp vµ cã tiÕn bé trong c«ng viÖc cña m×nh. - Gãp phÇn thiÕt thùc cho thÕ hÖ trÎ híng theo xu thÕ héi nhËp. - Thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc. - ViÖc chä nghÒ cã c¬ së khoa häc mang ý nghÜ gia ®×nh, x· héi, kinh tÕ, nh©n v¨n, chÝnh trÞ gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ ®Êt níc.
GV: nãi vÒ th«ng qua thÕ giíi nghÒ.
4/ X¸c ®Þnh sù phï hîp nghÒ. - PhÇn tÜnh: PhÈm chÊt con ngêi cã ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. - PhÇn ®éng: §Æc ®iÓm c¸ nh©n cña con ngêi sÏ ph¸t triÓn theo híng nµo, tèc ®é nµo.
? T×m hiÓu nhu cÇu ph¸t triÓn cña ®Êt níc gióp em ®Þnh hêng nghÒ nh thÕ nµo? TiÕt sè 3. ? X¸c ®Þnh sù phï hîp nghÒ cÇn ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng ®iÒu
? ViÖc t×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n cã vai trß nh thÕ nµo ?
? C¸ nh©n cÇn chó ý gh× trong viÖc chän nghÒ ?
? T×m hiÓu m«i trêng chung cña ®Êt níc ? - VÒ kinh tÕ x· héi ®Õn n¨m IV/ Nh÷ng c¬ së khoa häc cña viÖc 2010 vµ n¨m 2020. ®Þnh híng nghÒ vµ chän nghÒ. - T×m hiÓu môc tiªu ph¸t triÓn 1/ T×m hiÓu thÕ giíi nghÒ kinh tÕ x· héi tõng vïng, tõng nghiÖp. ®Þa ph¬ng. - T×m hiÓu sù ®a d¹ng vµ phong - T×m hiÓu ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn phó cña nghÒ. nghÒ. - T×m hiÓu c¸ch ph©n lo¹i nghÒ. - T×m hiÓu ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña nghÒ. ? Khi t×m hiÓu thÕ giíi nghÒ 2/ T×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ ®óng nghiÖp ta ph¶i t×m hiÓu nh÷ng b¶n th©n. vÊn ®Ò g×? ViÖc t×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n gi÷ vai trß quan träng trong viÖc chän nghÒ. + Xu híng nghÒ nghiÖp. + N¨ng lùc phï hîp nghÒ. ? T×m hiÓu ®òng n¨ng lùc b¶n + TÝnh c¸ch phï hîp víi nghÒ. th©n cã ý nghÜa g× trong viÖc + N¨ng khiÕu së trêng. chÞn vµ lµm nghÒ? + Høng thó nghÒ nghiÖp. + N¨ng lùc nghÒ nghiÖp. +§éng c¬ nghÒ nghiÖp. 3/ T×m hiÓu nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc.
3
=> Ph¶i tæng hîp c¶ ba yÕu tè con ngêi ®Ó t×m ra ®Æc ®iÓm b¶n th©n vµ nghÒ. §©y lµ sù phï hîp hoµn toµn, tuyÖt ®èi vµ lÝ tëng nhÊt. - T×m hiÓu trong thùc tiÔn. - CÇn thÊy râ ®îc sù phï hîp nghÒ ë c¸c møc ®é kh¸c nhau. - CÇn x¸c ®Þnh sù phï hîp nghÒ theo thø tù u tiªn. - CÇn chän ra hai hoÆc ba nghÒ phï hîp. V/ Nh÷ng híng ®i cña häc sinh sau khi tèt nghiÖp THCS.
- T¹i thµnh phè cã 60% ®Õn 70% häc sinh häc lªn THPT, tØ lÖ nµy ë n«ng th«n chØ cã 40% ®Õn 50%. - Häc sinh vµo häc trêng trung häc chuyªn nghiÖp thÊp mÆc dï nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· cã sù tiÕn bé. - Häc sinh häc t¹i c¸c trêng d¹y nghÒ tØ lÖ rÊt thÊp thêng do t©m lÝ häc sinh kh«ng thÝch lµm thî. - Häc sinh vµo häc t¹i c¸c Trung t©m gi¸o dôc thêng xuyªn cã tr×nh ®é tr¬ng ®¬ng víi THPT. - Cã thÓ vµo häc t¹i c¸c trung t©m kÝ thuËt tæng hîp. - Vµ còng cã thÓ ®i lµm ngay
kiÖn nµo? - Cho häc sinh ph¸t biÓu ý kiÕn vµ th¶o luËn. - Gv tæng hîp. - Häc sinh nghe vµ ghi. ? Muèn ®¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n ph¶i dùa vµo nh÷ng yÕu tè nµo
? Trong thùc tiÔn vÊn ®Ì nµy ®îc häc sinh ®¸nh gi¸ ra sao?
? Qua t×m hiÓu thùc tÕ em h·y nªu thùc tr¹ng cña häc sinh sau khi tèt nghiÖp THCS?
-
Häc sinh ph¸t biÓu Cho häc sinh th¶o luËn. Gi¸o viªn tæng hîp. Häc sinh nghe vµ ghi (bªn)
4/ Cñng cè: ? Em h·y nªu thùc tr¹ng cña viÖc ®Þnh híng nghÒ cña häc sinh THCS hiÖn nay? ? HËu qu¶ cña viÖc chän nghÒ kh«ng dùa trªn c¬ së khoa häc lµ g×? ? Nªu ý nghÜa cña viÖc chän nghÒ dùa trªn c¬ së khoa häc? ? Nªu nh÷ng c¬ së khoa häc cña viÖc ®inh híng nghÒ? ? Nªu c¸c híng ®i cña häc sinh sau khi tèt nghiÖp THCS? 5/ Híng dÉn häc ë nhµ: H·y tù ®¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n, chän hai nghÒ phï hîp.
4
Bµi th¸ng 10 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Tªn bµi: T×m hiÓu n¨ng lùc b¶n th©n vµ truyÒn thång nghÒ nghiÖp cña gia ®×nh.
A/ Môc tiªu bµi häc. - Gióp häc sinh tù t×m hiÓu b¶n th©n m×nh mét c¸ch kh¸ch quan qua ®ã c¸c em thÊy ®îc ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña m×nh ®Î liªn hÖ tèt víi c¸c t×nh huèng lµm viÖc ë trêng vµ ë nhµ. - Häc sinh biÕt c¸ch t×m hiÓu ®îc truyÒn thèng nghÒ nghiÖp cña gia ®×nh tõ ®ã chän ®îc nghÒ phï hîp víi b¶n th©n. - Bíc ®Çu gióp häc sinh gi¶i thÝch ®îc c¸c ®Æc ®iÓm c¸ nh©n ¶nh hëng ®Õn lßng tù tin vµ viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc. - Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu thÕ giíi nghÒ nghiÖp th«ng qua c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng vµ th«ng qua ho¹ ®å nghÒ. B/ ChuÈn bÞ. - ThÇy: Gi¸o ¸n tµi liÖu sinh so¹t híng nghiÖp, su tÇm tµi liÖu cã liªn quan. - Trß: - Häc theo híng dÉn tiÕt tríc cña gi¸o viªn. - Su tÇm tµi liÖu cã liªn quan ®Õn bµi theo híng dÉn C/ TiÕn tr×nh lªn líp 1. æn ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò: ?ViÖc ®¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n cã vai trß g× trong viÖc chän nghÒ? 3. Bµi míi.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
T×m hiÓu n¨ng lùc b¶n th©n vµ truyÒn thèng nghÒ nghiÖp cña gia ®×nh I/ TÇm quan träng cña viÖc t×m ? Nªu tÇm quan träng cña viÖc hiÓu vµ ®¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n. t×m hiÓu vµ ®¸ng gi¸ ®óng b¶n
Mçi c¸ nh©n cÇn ph¶i xx¸c ®Þnh th©n? râ tr¸ch nhiÖm tríc b¶n th©n gia 5
®×nh vµ x· héi. II/ Hai lo¹i t©m ngêi.
lÝ c¬ b¶n cña con
§Æc ®iÓm cña lo¹i t©m lÝ nµy lµ g×? - Häc sinh ph¸t biÓu - Cho häc sinh th¶o luËn. - Gi¸o viªn tæng hîp. - Häc sinh nghe vµ ghi (bªn)
a/ Lo¹i híng néi: 1. ThÝch nh÷ng g× vÒ tinh thÇn. 2. ViÕt hay h¬n nãi vµ lµm. 3. Giao thiÖp vông vÒ. 4. §a c¶m dÔ hên dçi. 5. DÔ lóng tóng. 6. Hay bÞ m¾c cì vµ Ýt cêi to khi vui vÎ. 7. §óng giê, cÈn thËn, s¹ch sÏ. 8. Do dù vµ hay thay ®æi. 9. ThÝch ë mét m×nh. 10. Hay tranh luËn. b/ Lo¹i híng ngo¹i: 1. ThÝch ho¹t ®éng thÓ thao ngoµi trêi. 2. Nãi tr«n ch¶y vµ cã duyªn. 3. ThÝch cã nhiÒu b¹n. 4. Kh«ng mÊy khi hên dçi vµ cã bÞ chØ trÝch g× còng mÆc kh«ng quan t©m. 5. Kh«ng bÞ m¾c cì, ho¹t b¸t. 6. Nhanh nhÑn vui vÎ xÐt ®o¸n. 7. M¹nh b¹o vµ qu¶ quyÕt. 8. ThÝch cã nhiÒu b¹n. 9. Kh«ng thÝch tranh luËn
?§Æc ®iÓm t©m lÝ cña lo¹i híng ngo¹i lµ g×? - Häc sinh ph¸t biÓu - Cho häc sinh th¶o luËn. - Gi¸o viªn tæng hîp. - Häc sinh nghe vµ ghi (bªn)
TiÕt 2 III/ Nh÷ng ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña hÖ thÇn kinh cÊp cao.
Ho¹t ®éng cña hÖ thÇn kinh cÊp cao ®îc chi phÊi bëi hµnh vi cña con ngêi. Con ngêi cã 4 nhãm hµnh vi c¬ b¶n ®ã lµ: + Lo¹i tÝnh nãng. + Lo¹i linh ho¹t. + Lo¹i ®iÓm tÜnh. + Lo¹i u t.
? Ho¹t ®éng cña hÖ thÇn kinh cÊp cao ®îc chi phèi bëi nh÷ng yÕu tè nµo? ? Theo em hiÓu con ngêi cã nh÷ng nhãm hµnh vi nµo?
IV/ Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¸ nh©n cÇn ? Khi thµnh ®¹t trong mét c«ng ®Æc biÖt chó ý khi chän nghÒ:
viÖc th× khi lµm viÖc ®ã t©m lÝ 1/ Høng thó: em c¶m th¸y nh thÕ nµo? - Lµ biÓu hiÖn cña sù tho¶ m·n nhu cÇu liªn quan ®Õn mét ®èi tîng, 6
cã ý nghÜa t¹o nªn sù say mª vµ kho¸i c¶m. - Høng thó cã vai trß quan träng nã quyÕt ®Þnh sù thµnh ®¹t trong nghÒ nghiÖp. - Høng thó cã søc m¹nh to lín. Kh«ng trë ng¹i nµo cã thÓ c¶n bíc tiÕn cña con ngêi trªn con ®êng nhËn thøc. ChÝnh søc m¹nh ®ã ®· lµm cho con ngêi trë nªn bÊt tö. - Høng thó g¾n víi m¸u thÞt vµ víi n¨ng lùc thiªn tµi.
? Høng thó cã vai trß g× trong cuéc sèng vµ trong sinh ho¹t. nªu dÉn chøng minh ho¹? Gi¸o viªn cho häc sinh tù kiÓm tra høng thó nghÒ nghiÖp th«ng qua c¸c biÓu hiÖn: - Ham häc nh÷ng m«n häc nµo cã liªn quan ®Õn nghÒ. - Tham kh¶o s¸ch nãi vÒ nghÒ. - TiÕp xóc víi nh÷ng ngêi lµm nghÒ ®ã. - Xem phim ¶nh nãi vÒ nghÒ ®ã. - Tham gia trùc tiÕp vµo ho¹t ®éng cña nghÒ ®ã.
TiÕt sè 3 2/ N¨ng lùc: - Lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm c¸ nh©n gióp con ngêi ho¹t ®éng thµnh c«ng ë mét lÜnh vùc nµo ®ã. - Kh«ng cã n¨ng lùc th× lµm viÖc gh× còng khã. - Mäi sù thµnh c«ng ®Òu ph¶i biÕt kÕt hîp n¨ng lùc chung vµ n¨ng lùc chuyªn biÖt. 3/ §éng c¬ nghÒ: - Lµ nh÷ng lÝ do th«i thóc ho¹t ®éng, lµ môc tiªu vµ gi¸ trÞ khiÕn cho con ngêi cÇn ph¶i v¬n tíi. - §éng c¬ vµ nhu cÇu cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. - §éng c¬ quy ®Þnh viÖc lùa chän nghÒ nghiÖp ®Ó tho¶ m·n nhu ccÇu vËt chÊt vµ tinh thÇn ë møc ®é ngang nhau. - Nhu cÇu cña con ngêi ®îc ph©n theo thø tù tõ thÊp ®Õn cao ®ã lµ: + Nhu cÇu vÒ ¨n, ë, mÆc, ®i l¹i. + Nhu cÇu vÒ an toµn vµ b¶o hiÓn x· héi. + Nhu cÇu vÒ quan hÖ giao tiÕp vµ hîp t¸c céng ®ång. + Nhu cÇu vÒ trÝ tuÖ ph¸t triÓn vµ vÒ nh©n c¸ch cña con ngêi.
? Theo em hiÓu n¨ng lùc cña mçi con ngêi lµ g×? N¨ng lùc cã nh÷ng vai trß g×?
§éng c¬ cña mmçi ngêi lµ g×? ? §éng c¬ vµ nhu cÇu cã quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo? ? §éng c¬ cã vai trß g× trong c«ng viÖc? ? Theo em hiÓu con ngêi cã nh÷ng nhu cÇu g×? -
7
Häc sinh ph¸t biÓu Cho häc sinh th¶o luËn. Gi¸o viªn tæng hîp. Häc sinh nghe vµ ghi (bªn)
+ Nhu cÇu vÒ v¨n ho¸ x· héi. + Nhu cÇu vÒ ®¹o ®øc tinh thÇn. + Nhu cÇu vÒ ch©n, thiªn, mÜ. - ViÖc t×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n lµ mét c«ng viÖc quan träng ®Ó chän nghÒ, nÕu kh«ng ? Gia ®×nh em cã truyÒn thèng hiÓu râ sÏ dÉn ®Õn nh÷ng sai lÇm lµm nghÒ g×? ®¸ng tiÕc. ? B¶n th©n em cã thÝch nghÒ ®ã VI/ TruyÒn thèng nghÒ nghiÖp cña kh«ng? gia ®×nh
(Häc sinh liªn hÖ) 4/ Cñng cè: ? §Ó ®¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n chän nghÒ phï hîp em ph¶i c¨n cø vµo nh÷ng ®Æc ®iÓm c¸ nh©n nµo? ? Khi chän nghÒ theo truyÒn thèng nghÒ nghiÖp cña5 gia ®×nh em thÊy cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨ng g×, b¶n th©n em cã thÝch nghÒ mµ «ng cha m×nh chän kh«ng? 5/ Híng dÉn häc ë nhµ: H·y tù ®¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n, chän hai nghÒ phï hîp. Bµi th¸ng 11 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Tªn bµi: thÕ giíi nghÒ nghiÖp quanh ta A/ Môc tiªu bµi häc. - Gióp häc sinh biÕt c¸ch ph©n tÝch t×m hiÓu mét nghÒ th«ng qua ho¹ ®å nghÒ vµ qua t×m hiÓu mét sè nghÒ gÇn gòi víi häc sinh trong cuéc sèng hµng ngµy thuéc c¸c lÜnh vùc kinh doanh, n«ng nghiÖp, vµ mét sè nghÒ thî B/ ChuÈn bÞ. - ThÇy: Gi¸o ¸n tµi liÖu sinh so¹t híng nghiÖp, su tÇm tµi liÖu cã liªn quan. - Trß: - Häc theo híng dÉn tiÕt tríc cña gi¸o viªn. - Su tÇm tµi liÖu cã liªn quan ®Õn bµi theo híng dÉn C/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1. æn ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò: ( §îc tiÕn hµnh trong giê häc) ? Sau khi tèt nghiÖp THCS em chän híng ®i nµo, v× sao? 3. Bµi míi.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p 8
I/ §Æt vÊn ®Ò:
ThÕ giíi nghÒ nghiÖp v« cïng ®a B¶ng ph©n lo¹i nghÒ theo mèi d¹ng vµ phong phó vËy ph©n lo¹iu quan hÖ ngêi víi ®èi tîng lao ®éng nghÒ nh thÕ Ço chóng ta cïng nghiªn cøu b¶ng ph©n lo¹i sau B¶ng ph©n lo¹i nghÒ theo mèi quan hÖ ngêi víi ®èi tîng lao ®éng Nhãm nghÒ
Ngêi nhiªn
§èi tîng lao ®éng chñ yÕu
víi
thiªn C¸c tè chÊt h÷u c¬, c¸c qu¸ tr×nh vi sinh vËt vµ sinh vËt Ngêi víi kÜ thuËt HÖ thèng c¸c thiÕt bÞ kÜ thuËt, ®èi tîng vËt chÊt, nguyªn vËt liÖu. Ngêi- ngêi Con ngêi, nhãm ngêi, tËp thÓ Ngêi- dÊu hiÖu Nh÷ng ®Ê hiÖu, con sè, m· sè, ng«n ng÷. Ngßi nghÖ H×nh ¶nh nghÒ thuËt, thuËt c¸c bé phËn thuéc tÝnh cña chóng §å ho¹ nghÒ
Mét sè vÝ dô vÒ c¸c nghÒ vµ chuyªn m«n
Trång trät, ch¨n nu«i, thuû lîi, thó y, trång rõng... Thî rÌn, thî nguéi, thî ®iÖn, thî x©y... Gi¸o viªn, b¸c sÜ, qu¶n lý Thñ quü, kÕ to¸n, ®¸nh m¸y... Nh¹c sÜ, ho¹ sÜ, ®iªu kh¾c...
? Ngµnh n«ng nghiÖp cã nh÷ng I/ Tªn nghÒ: NghÒ trång trät. nhãm nghÒ c¬ b¶n nµo? II/ §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña nghÒ. ? Nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm lao ®éng 1/ §èi tîng lao ®éng. cña nghÒ trång trät? a/ C©y l¬ng thùc: Chñ yÕu lµ c©y lóa, ng« khoai, s¾n... ? §èi têng lao ®éng cña nghÒ b/ C©y ¨n qu¶: Chuèi, cam, nh·n , trång trät lµ g×? xoµi... c/ C©y c«ng nghiÖp: ChÌ, cµ phª, mÝa... ? Nªu môc ®Ých lao ®éng cña 2/ Môc ®Ých lao ®éng: nghÒ trång trät? a/ Gieo trång: Sö lÝ h¹t, gieo trång c©y con phï hîp víi tõng lo¹i c©y. b/Ch¨m sãc: Lµm cá, vun síi, tíi níc, phun thuèc trõ s©u... c/ Thu ho¹ch: NhÑ nhµng, cÈn thËn... ?C«ng cô lao ®éng cña nghÒ trång d/ Chän nh©n gièng: Chän läc, lai trät lµ g×? t¹o, r©m cµnh... 3/ C«ng cô lao ®éng. ? NghÒ trång trät ®îc tiÕn hµnh trong ,®iÒu kiÖn lao ®éng nµo? 4/ §iÒu kiÖn lao ®éng. ? Nªu c¸c yªu cÇu cña nghÒ trång 9
III/ C¸c yªu cÇu cña nghÒ ®èi víi ngêi lao ®éng. - Ph¶i cã søc khoÎ tèt, dÎo dai, chÞu ®ùng ®îc nh÷ng thay ®æi cña thêi tiÕt, khÝ hËu. - Ph¶i yªu nghÒ cÇn cï, nhÑ nhµng... - Ph¶i thµnh th¹o c¸c kÜ thuËt trång trät vµ cã kh¸t väng trë thµnh nhµ kinh doanh giái. IV/ Chèng chØ ®Þnh.
trät ®èi víi ngêi lao ®éng?
? NghÒ lao ®éng kh«nh thÝch hîp víi nh÷ng ®èi tîng nµo? ? TriÓn väng cña nghÒ trång trät nh thÕ nµo?
V/ TriÓn väng cña nghÒ: - S¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®îc ¸p dông nhiÒu tiÕn bé khoa häc kÜ thuËt theo híng ¸p dông c«ng nghÖ ? Nh÷ng lo¹i h×nh nµo ®µo t¹o lao kÜ thuËt tiªn tiÕn. ®éng cho nghÒ trång trät? - Nhµ níc ta ®· chý ý ®Õn viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. - HiÖn ®¹i ho¸ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp VI/ N¬i ®µo t¹o §îc ®µo t¹o t¹i c¸c trêng s¬ cÊp, trung cÊp, cao ®¼ng, ®¹i häc §å ho¹ nghÒ
I/ Tªn nghÒ: NghÒ thî may. II/ C¸c chuyªn m«n cña nghÒ thî may. - May c«ng nghiÖp. - May ®o quÇn ¸o. - May trang thiÕt bÞ b¶o hé lao ®éng. - may v¶i da, l«ng thó..... III/ §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña nghÒ. 1/ M« t¶ nghÒ
? Nªu c¸c chuyªn m«n cña nghÒ thî may?
? M« t¶ nghÒ thî may? ? Nªu ®èi tîng lao ®éng cña nghÒ thî may?
2/ §èi tîng lao ®éng. V¶i, lôa, da, l«ng thó... ? Môc ®Ých lao ®éng cña nghÒ thî 3/ Môc ®Ých lao ®éng cña may lµ g×? nghÒ thî may. ? Nªu c«ng cô lao ®éng cña nghÒ thî may? 4/ C«ng cô lao ®éng. Thíc, phÊn, kim, bµn lµ, bµn c¾t... ? Nªu c¸c yªu cÇu vÒ tri thøc, søc III/ C¸c yªu cÇu cña nghÒ ®èi víi 10
ngêi lao ®éng. - VÒ tri thøc: Ýt nhÊt ph¶i cã tr×nh ®é THCS - N¾m ch¾c c¸c qu¸ tr×nh c¾t may, an toµn lao ®éng, vÒ sinh s¶n xuÊt, hiÓu biÕt c«ng nghÖ may. - HiÓu biÕt c¸c nguyªn liÖu s¶n phÈm. - Cã kÜ x¶o lao ®éng tèt. IV/ Chèng chØ ®Þnh. V/ Nh÷ng c¬ së ®µo t¹o nghÒ: C¶ nhµ níc vµ t nh©n cïng ®µo t¹o. VI/ N¬i lµm viÖc vµ triÓn väng cña nghÒ.
khoÎ ®èi víi nghÒ thî may?
? Nªu nh÷ng chèng chØ ®Þnh ®èi víi nghÒ thî may? ?NghÒ thî may ®îc ®µo t¹o t¹i nh÷ng c¬ së nµo? ? NghÒ thî may cã triÓn väng ph¸t triÓn nh thÕ nµo?
§å ho¹ nghÒ
I/ Tªn nghÒ: NghÒ thó y. II/ §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña nghÒ. 1/ §èi tîng lao ®éng. Lµ nh÷ng vËt nu«i bÞ bÖnh, vËt ? Nªu ®èi tîng lao ®éng cña nghÒ nu«i chÕt... thó y ? 2/ Môc ®Ých lao ®éng. - §¶m b¶o søc khoÎ cho vËt nu«i. ? Môc ®Ých lao ®éng cña nghÒ - Gãp phÇn gi÷ g×n m«i trêng thó y lµ g×? trong s¹ch. 3/ C¸c c«ng viÖc vµ thao t¸c chñ yÕu cña nghÒ thó y. Phßng ngõa, ch÷a bÖnh, xÐt nghiÖm... 4/ S¶n phÈm thu ®îc cña nghÒ thó y. VËt nu«i kh«ng s¶y ra dÞch bÖnh vµ ch÷a bÖnh kÞp thêi. 5/ C«ng cô lao ®éng cña nghÒ thó y. Cuèc xÎng, chËu, kÝnh hiÓn vi..... 6/ §iÒu kiÖn lao ®éng cña nghÒ thó y. Thùc hiÖn c¸c thao t¸c ®óng kÜ thuËt. IV/ C¸c yªu cÇu cña nghÒ ®èi víi ngêi lao ®éng. - VÒ tri thøc:
? Nªu c«ng cô lao ®éng vµ thao t¸c chñ yÕu cña nghÒ thó y? ? S¶n phÈm thu ®îc cña nghÒ thó y lµ g×?
? §iÒu kiÖn lao ®éng cña nghÒ thó y lµ g×? ? Nªu c¸c yªu cÇu vÒ tri thøc, søc khoÎ ®èi víi nghÒ thó y?
11
Ýt nhÊt ph¶i cã tr×nh ®é THCS - CÇn cã nh÷ng ®øc tÝnh yªu th¬ng con ngêi, cÇn cï, chÝnh x¸c, tù tin.... V/ Chèng chØ ®Þnh. - Ngêi cã bÖnh ngoµi da, dÞ øng, tim m¹ch, ngêi cã gi¸c quan kÐm
? Nªu nh÷ng chèng chØ ®Þnh ®èi víi nghÒ thó y? ?NghÒ thó y ®îc ®µo t¹o t¹i nh÷ng c¬ së nµo?
VI/ Nh÷ng c¬ së ®µo t¹o nghÒ, vµ giíi thiÖu viÖc lµm: ?NghÒ thó y cã triÓn väng ph¸t §îc ®µo t¹o t¹i c¸c trêng s¬ cÊp, triÓn nh thÕ nµo? trung cÊp, cao ®¼ng, ®¹i häc ? Cã nh÷ng h×nh thøc nµo ®Ó VI/ TriÓn väng cña nghÒ, vµ n©ng n©ng cao tay nghÒ? cao tay nghÒ. - KÌm cÆp. - N©ng cao tay nghÒ theo chuyªn ? Nh÷ng n¬i nµo cã thÓ hµnh ®Ò, tµi liÖu. nghÒ thó y? - Båi dìng ë trong níc hoÆc níc ngoµi. VII/ Nh÷ng n¬i cã thÓ tíi lµm viÖc hoÆc ho¹t ®éng nghÒ. - Lµm viÖc trong c¸c xÝ nghiÖp t nh©n, tËp thÓ. - Më cöa hiÖu... 4/ Cñng cè: ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ c¸c nghÒ trång trät, thî may, thó y? 5/ Híng dÉn häc ë nhµ: - Häc theo vë ghi. - T×m hiÓu nghÒ söa ch÷a xe m¸y, c¾t tãc, nghÒ thî x©y.
Bµi th¸ng 12 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Tªn bµi: T×m hiÓu th«ng tin mét sè nghÒ phæ biÕn ë ®Þa ph¬ng. A/ Môc tiªu bµi häc. - Gióp häc sinh biÕt c¸ch ph©n tÝch t×m hiÓu mét sè nghÒ qua ho¹ ®å nghÒ vµ quat×m hiÓu mét sè nghÒ gÇn gòi víi häc sinh trong cuéc sèng hµng ngµy thuéc c¸c lÜnh vùc kinh doanh, n«ng nghiÖp, vµ mét sè nghÒ thî B/ ChuÈn bÞ. 12
- ThÇy: Gi¸o ¸n tµi liÖu sinh so¹t híng nghiÖp, su tÇm tµi liÖu cã liªn quan. - Trß: - Häc theo híng dÉn tiÕt tríc cña gi¸o viªn. - Su tÇm tµi liÖu cã liªn quan ®Õn bµi theo híng dÉn C/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1. æn ®Þnh líp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Sau khi tèt nghiÖp THCS em chän híng ®i nµo, v× sao? 3. Bµi míi.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
I/ Ph©n biÖt mét sè kh¸i niÖn liªn quan víi nghÒ.
1/ Lao ®éng vµi viÖc lµm: - ViÖc lµm theo tõ ®iÓn "Kinh tÕ khoa häc x· héi" lµ c«ng viÖc lµ ngêi lao ®éng tiÕn hµnh ®Ó cã thu nhËp b»ng tiÒn hoÆc hiÖn vËt. Trong ®¹i héi ®iÓn h×nh kinh tÕ thÞ trêng cña Trung Quèc cho r»ng: "ViÖc lµm lµ hµnh vi cña nh©n viªn cã n¨ng lùc lao ®éng th«ng qua h×nh thøc nhÊt ®Þnh kÕt hîp víi t liÖu s¶n xuÊt ®Ó ®îc thï lao hoÆc thu nhËp". - Kh¸i niÖm viÖc lµm ®îc hiÓu ë tr¹ng th¸i tÜnh vµ ®éng: + ë tr¹ng th¸i tÜnh: ViÖc lµm lµ kh¶ n¨ng lµm t¨ng cña c¶i x· héi, t¨ng lîi Ých cho c¸c nh©n vµ céng ®ång. + ë tr¹ng th¸i ®éng: ViÖc lµm lµ t¸c ®éng qua l¹i gi÷a ho¹t ®éng cña con ngêi víi ®iÒu kiÖn vËt chÊt kinh tÕ vµ méi trêng tù nhiªn t¹o ra vËt chÊt. ViÖc lµm lµ ho¹t ®éng lao ®éng cã Ých, kh«ng bÞ ph¸p luËt ng¨n cÊm t¹o thu nhËp cho b¶n th©n ngêi lao ®éng vµ céng ®ång. 2/ Chuyªn m«n vµ nghÒ: - Chuyªn m«n lµ lÜnh vùc lao ®éng s¶n xuÊt hîp ph¸p, chuyªn s©u. - NghÒ lµ nhãm nh÷ng chuyªn m«n gÇn nhau.
? Theo em hiÓu viÖc lµm lµ g×? - Häc sinh ph¸t biÓu - Cho häc sinh th¶o luËn. - Gi¸o viªn tæng hîp. - Häc sinh nghe vµ ghi (bªn)
? ViÖc lµm t¸c ®éng ®Õn cña c¶i vËt chÊt cña x· héi nh thÕ nµo?
? Theo em hiÓu chuyªn m«n lµ g×?
?Em hiÓu thÕ nµo lµ nghÒ
13
NghÒ hiÓu mét c¸ch ®Çy ®ñ lµ h×nh thøc lao ®éng s¶n xuÊt nµo ®ã ph¶i g¾n bã l©u dµi víi chuyªn m«n theo tr×nh ®é kÜ n¨ng, kÜ x¶o nhÊt ®Þnh. - NghÒ ®îc coi lµ viÖc lµm xong ? VÞ thÕ x· héi cña mçi con ngêi lµ kh«ng ph¶i viÖc lµm nµo còng ®îc g×? coi lµ nghÒ. - NghÒ g¾n liÒn víi nghiÖp, cã lµm ®îc mét nghÒ míi cã thÓ lËp ®îc nghiÖp. ? Muèn cã vÞ thÕ x· héic mçi ngêi II/ X¸c ®Þnh vÞ thÕ x· héi cña con cÇn ph¶i lµm nh÷ng g×? ngêi.
- VÞ thÕ x· héi lµ chç ®øng trong x· héi víi c¬ng vÞ cô thÓ cña c¸c nh©n trong céng ®ång víi nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cô thÓ cña mçi ngêi tríc x· héi. - Sù cèng hiÕn b»ng lao ®éng cô thÓ lµ mét ®iÒu kiÖn ®Ó con ngêi x¸c lËp vÞ thÕ x· héi. - Kh«ng g¾n m×nh vµo cuéc sèng x· héi, kh«ng tham gia vµo ho¹t ®éng x· héi con ngêi kh«ng cã vÞ thÕ x· héi. - NghÒ trong x· héi rÊt ®a d¹ng: NghÒ ho¹t ®éng trÝ ãc, lao ®éng ch©n tay, lao ®éng phøc t¹p, lao ®éng ®¬n s¬ ®ßi hái cao vÒ tinh thÇn, nh©n c¸ch hay c¬ b¾p. => TÊt c¶ nÕu lµm ®Çy ®ñ tr¸ch nhiÖm trong nghÒ, gãp phÇn thóc ®Èy x· héi ®i lªn th× mäi ngêi ®Òu cã ®îc vÞ thÕ c«ng d©n cña m×nh.. - Nh÷ng ngêi lao ®éng trong nghÒ cã mèi quan hÖ rÊt h¹n hÑp th× kh«ng cã ®îc vÞ thÕ c«ng d©n trong véng ®ång. - VÞ thÕ x· héi lµ biÓu hiÖn cô thÓ cña sù tù kh¼ng ®Þnh nh©n c¸ch, chè ®øng cña m×nh trong x· héi, ®ã kh«ng ph¶i lµ nãi xu«ng mµ lµ ho¹t ®éng nghÒ nghÞªp. - NghÒ cã ý nghÜa hÕt søc lín lao ®èi víi sù ph¸t triÓn con ngêi.
? Theo em biÕt cã nh÷nh nhãm nghÒ nµo, Mçi nhãm nghÒ cho mét vÝ dô minh ho¹?
? NÕu mèi quan hÖ trong nghÒ Ñp th× ngêi ®ã cã vÞ thÕ trong x· héi kh«ng?
? Trong thêi ®¹i ngµy nay mçi ngêi cÇn ph¶i lµm g× ®Ó kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ x· héi cho m×nh?
14
Ngµy nay khi khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn th× trÝ tuÖ trë thµnh tµi nguyªn quý gi¸ cña mäi quèc gia. - §· cã nghÒ trong tay mçi ngêi cÇn ph¶i phÊn ®Êu ®Ó ®¹t tíi ®Ønh cao cña nghÒ lµm t¨ng uy tÝn nghÒ nghiÖp TiÕt 2 III/ ThÕ giíi nghÒ nghiÖp.
1/ Sù ®a d¹ng phong phó cña nghÒ nghiÖp. - Sù ®a d¹ng vµ phong phó cña nghÒ nghiÖp thÓ hiÖn sù ph¸t triÓn cña mét x· héi, mét ®Êt níc. - X· héi ph¸t triÓn th× ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cña c¸c nghÒ cµng phong phó, cã nghÒ cò mÊt ®i, nghÒ míi xuÊt hiÖn. 2/ Ph©n lo¹i nghÒ. - Dùa vµo mèi quan hÖ cña ngêi víi nh÷ng dÊu hiÖu c¬ b¶n cña nghÒLµ nh÷ng dÊu hiÖu xuÊt ph¸t trùc tiÕp tõ chÝnh n¬i con ngêi víi t c¸ch lµ ngêi trùc tiÕp tham gia lao ®éng. a/ Dùa vµo ®èi tîng lao ®éng: - Ngêi víi thiªn nhiªn cã trång trät, ch¨n nu«i, l©m nghiÖp. - Dùa vµ mèi quan hÖ gi÷a ngêi víi kÜ thuËt cã nghÒ tiÖn, phay bµo.... - Gi÷a ngêi víi ngêi cã nghÒ thµy gi¸o, thµy thuèc... - Dùa vµo mèi quan hÖ gi÷a ngêi víi c¸c dÊu hiÖu cã nghÒ nghiªn cøu khoa häc, sö dông m¸y vi tÝnh... - Dùa vµo mèi quan hÖ gi÷a ngêi víi nghÒ thuËt cã nghÒ ca sÜ, nghÒ sÜ.... b/ Dùa vµo môc ®Ých lao ®éng: - NghÒ cã môc ®Ých nhËn thøc ®èi tîng cã thanh tra, tµo ¸n, qu¶n lÝ... - NghÒ cã môc ®Ých biÕn ®æi
? Sù phong phó cña nghÒ trong mét x· héi ®É ph¶n ¸nh ®îc x· héi ®ã nh thÕ nµo? ? Trong mét x· héi kÐm ph¸t triÓn th× ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cña nghÒ ra sao, cã xuÊt hiÖn nhiÒu nghÒ míi kh«ng? ? Theo em trong x· héi cã nh÷ng lo¹i nghÒ nµo? ? Dùa vµo nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo ®Ó ph©n lo¹i nghÒ? ? Dùa vµo ®èi tîng lao ®éng ta cã nhøng lo¹i nghÒ nµo? ? Theo mèi quan hÖ gi÷a ngêi víi kÜ thuËt cã nh÷ng nghÒ nµo? ? Theo mèi quan hÖ gi÷a ngêi víi c¸c dÊu hiÖu nghÒ cã nghÒ nµo? ? Theo mèi quan hÖ gi÷a ngêi víi nghÒ thuËt cã nh÷ng nghÒ nµo? ? Dùa vµo môc ®Ých lao ®éng chia ra nh÷ng nhãm nghÒ nµo? ? Dùa vµo c«ng cô lao ®éng chia ra nh÷ng nhãm nghÒ nµo?
15
®èi tîng. - NghÒ cã môc ®Ých t×m tßi kh¸m ph¸. c/ Dùa vµo c«ng cô lao ®éng. ? Dùa vµo ®iÒu kiÖn lao ®éng - NghÒ sö dông c¸c c«ng cô ®¬n chia ra nh÷ng nhãm nghÒ nµo? gi¶n, cÇm tay. - NghÒ sö dông m¸y mãc. - NghÒ sö dông m¸y tù ®éng. - NghÒ sö dông c¸c c«ng cô ®Æc biÖt. d/ Dùa vµo ®iÒu kiÖn lao ®éng. - - NghÒ lao ®éng trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng. - NghÒ lao ®éng trong m«i trêng thiªn nhiªn kho¸ng ®¹t. - Lao ®éng trong ®iÒu kiÖn kh¸c thêng. - Lao ®éng trong m«i trêng ®¹o ®øc chÝnh trÞ. TiÕt sè 3 IV/ Ho¹ ®å nghÒ.
1/ Tªn nghÒ, vµi nÐt vÒ lÞch sö ph¸t triÓn cña nghÒ, vÞ trÝ quan träng cña nghÒ. ? Em h·y nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm 2/ §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña ho¹t ®éng cña nghÒ. nghÒ - Môc ®Ých lao ®éng. - §èi tîng lao ®éng. - Néi dung lao ®éng. - Sè lîng ,quy tr×nh lao ®éng. - Tæ chøc qu¸ tr×nh lao ®éng. - C¸c chuyªn m«n thêng gÆp. - C«ng cô, ph¬ng tiÖn lao ®éng. - §Æc ®iÓm lao ®«ng, s¶n phÈm lao ®éng. 3/ Nh÷ng yªu cÇu cña nghÒ ®èi víi ngêi lao ®éng. - VÒ tri thøc. - VÒ t©m lÝ. + ý thøc tr¸ch nhiÖm, lßng yªu nghÒ. + Kh¶ n¨ng tËp chung chó ý. + Kh¶ n¨ng ph¶n x¹ linh ho¹t trong t×nh huèng.
? Ngêi lao ®éng cÇn cã nh÷ng yªu cÇu g×? ? Yªu cÇu vÒ tri thøc lµ g×? ? VÒ t©m lÝ cã nh÷ng ®ßi hái nµo.
16
- VÒ v¨n ho¸ thÈm mÜ. - VÒ sinh lÝ. + T×nh tr¹ng søc khoÎ. + T×nh h×nh bÖnh tËt. + Kh¶ n¨ng vËn ®éng c¸c c¬ quan. + Kh¶ n¨ng chùu t¶i. + Kh¶ n¨ng chùu søc Ðp t©m lÝ. - VÒ phÈm chÊt ®¹o ®øc nh©n c¸ch. 4/ Nh÷ng ®iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng tiÕn bé vµ thµnh ®¹t trong nghÒ. - Giái mét nghÒ, biÕt nhiÒu nghÒ. - Cã ý trÝ, ®¹o ®øc, l¬ng t©m. - Kh¶ n¨ng tho¶ m·n c¸c nhu cÇu. - Yªu cÇu c¸c chØ sè t©m lÝ. + Cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao. + Cã lßng nh©n hÇu. + Kh¶ n¨ng sö lÝ t×nh huèng tèt. + Cã kh¶ n¨ng giao tiÕp. + Cã søc khoÎ tèt. + Kh«ng cã bÖnh truyÒn nhiÔm, kh«ng bÞ khuyÕt tËt. +Cã hÖ thÇn kinh v÷ng vµng.
? Nªu nh÷ng yªu cÇu vÒ t×nh tr¹ng søc khoÎ.
? Khi lµm nghÒ cÇn ®¹o ®øc nh thÕ nµo? ? Theo em hiÓu muèn thµnh ®¹t trong mét nghÒ ngêi ®ã cÇn ph¶i cã nh÷ng yÕu tè nµo?
? VÒ søc khoÎ th× sao?
4/ Cñng cè: ? ViÖc lµm lµ g×, lao ®éng lµ g×? ? Nªu c¸c c¸ch ph©n lo¹i nghÒ? ? Nªu c¸c ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña nghÒ? 5/ Híng dÉn häc ë nhµ: - Häc theo vë ghi. - Liªn hÖ thøc tÕ víi b¶n th©n. Bµi th¸ng 1 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Tªn bµi: T×m hiÓu hÖ thèng gi¸o dôc phæ th«ng vµ gi¸o dôc nghÒ nghiÖp cña trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng (tuyÓn sinh tr×nh ®é THCS)
A/ Môc tiªu bµi häc. - Gióp häc sinh n¾m ®îc s¬ lîc vÒ hÖ thèng ®µo t¹o nghÒ cña trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng tuyÓn sinh tr×nh ®é THCS. - Giíi thiÖu ®Þa chØ mét ssã trêng s¬ cʬ vµ trung cÊp nghÒ. 17
- Gióp häc sinh sau khi tèt nghiÖp THCS cã thÓ chän cho m×nh mét trêng häc nghÒ hîp lÝ. B/ ChuÈn bÞ. 1- ThÇy: - Gi¸o ¸n tµi liÖu sinh so¹t híng nghiÖp, su tÇm tµi liÖu cã liªn quan. - B¶ng c¬ cÊu lao ®éng tõ 15 tuæi trë lªn. 2- Trß: - Häc theo híng dÉn tiÕt tríc cña gi¸o viªn. - Su tÇm tµi liÖu cã liªn quan ®Õn bµi theo híng dÉn. C/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1. æn ®Þnh líp. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi. I/ §Æt vÊn ®Ò:
Bíc vµo thêi k× c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc nhµ níc ta cÇn mét ®éi ngò lao ®éng ®ñ vÒ sè lîng, cã chÊt lîng tèt, nhng theo ®iÒu tra vÒ lùc lîng lao ®éng th¸ng 1 n¨m 2007 ta thÊy ®éi ngò lao ®éng cña níc ta cßn yÕu. Nghiªn cøu b¶ng lao ®éng tõ 15 tuæi trë lªn ta sÏ thÊy râ h¬n ®iÒu ®ã. B¶ng c¬ cÊu lao ®éng tõ 15 tuæi trë lªn ho¹t ®éng kinh tÕ thêng xuyªn chia theo tr×nh ®é chuyªn m«n. Tæng sè
100 100 100
Chia theo tr×nh ®é chuyªn m«n kÜ Lao ®éng thuËt ®µo t¹o CNKT cã Kh«ng S¬ cÊp CMKT cã Kh«ng b»ng trë cã CMKT b»ng cã lªn b»ng 84.48 1.41 3.03 2.37 11.74 79.10 1.70 4.67 3.18 16.02 86.00 1.23 3.26 1.23 11.54
100
90.44
1.09
1.58
0.46
8.01
100
86.25
1.52
2.97
1.87
10.35
100 100
85.30 87.25
1.07 1.71
1.98 1.68
3.78 2.05
9.87 9.08
100
79.00
2.30
3.02
2.32
16.38
100
98.79
0.65
2.19
2.46
6.92
C¶ níc §BSH §«ng B¾c T©y B¾c B¾c Trung Bé DHMT T©y Nguyªn §«ng Nam Bé §BSCL
18
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
II/ §i häc mét trêng nghÒ c¸nh cöa më réng chê ®ãn häc sinh sau khi tèt nghiÖp THCS.
? Khi häc Trung cÊp, s¬ cÊp nghÒ tuyÓn sinh tr×nh ®é nµo? - Hå s¬ xin häc nghÒ. - Ýt nhÊt cã tr×nh ®é THCS trë lªn. - ChØ tiªu tuyÓn sinh. ? Yªu cÇu vÒ søc khoÎ lµ g×? - Nh÷ng h×nh thøc ®µo t¹o. ? Hå séhc nghÒ ®îc lµm nh thÕ + ChÝnh quy tËp trung. nµo? + H×nh thøc häc ng¾n h¹n: 3 - Lµm theo mÉu. th¸ng ®Õn mét n¨m. + båi dêng ®µo t¹o nghÒ: Kh«ng qu¸ 6 th¸ng. + D¹y nghÒ ®¬n gi¶n: Trung t©m ? Cã nh÷ng h×nh thøc ®µo t¹o d¹t nghÒ, trung t©m KTTH, d¹y nghÒ nµo? nghÒ t nh©n. III/ Mét sè trêng d¹y nghÒ ë trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng
?Em h·y nªu tªn vµ ®Þa chØ mét sè trêng d¹y nghÒ t¹i ®Þa ph¬ng? Sau khi häc sinh tr¶ lêi gi¸o viªn giíi thiÖu cho häc sinh. Häc sinh nghe vµ ghi.
TiÕt sè 3 IV/ Danh s¸ch mét sè trêng trung häc chuyªn nghiÖp.
1/ C¬ cÊu hÖ thèng trêng THCN PhÇn nµy gi¸o viªn giíi thiÖu. bao gåm nh÷ng khèi sau: Häc sinh nghe vµ ghi. - C«ng nghiÖp c«ng tr×nh. - N«ng - l©m - ng nghiÖp. - Kinh tÕ. - S ph¹m. - Y tÕ, thÓ dôc thÓ thao. - V¨n ho¸ nghÖ thuËt. 2/ Danh môc ngµnh ®µo t¹o THCN C¸c lo¹i trêng HÖ THCN n»m trong c¸c trêng HÖ THCN n»m trong c¸c trêng cao ®¼ng, trung t©m ®µo t¹o Trêng THCN ®øng ®éc lËp
Sè trêng do trung ¬ng qu¶n lý 33
Sè trêng do ®Þa ph¬ng qu¶n lý 2
39
46
62
194
19
Tæng céng
134
242
* C¸c trêng do trung ¬ng qu¶n lý. 1/ Ban c¬ yÕu chÝnh phñ: 1. 2/ Bé c«ng nghiÖp: 21. 3/ Bé gi¸o dôc ®µo t¹o:22. 4/ Bé giao th«ng vËn t¶i: 6. 5/ Bé lao ®éng th¬ng binh vµ x· héi:4. 6/ Bé néi vô: 2. 7/ Bé ngo¹i giao:1. Gi¸o viªn nªu mét sè th«ng tin: §iÒu 29 luËt gi¸o dôc quy ®Þnh:''§µo t¹o ngêi lao ®éng cã kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng nghÒ nghiÖp phæ th«ng, c«ng nh©n kÜ thuËt". * Ph©n theo cÊp qu¶n lý vµ ph©n theo vïng: Vïng §ång B»ng S«ng Hång §«ng B¾c T©y B¾c
B¶ng ph©n lo¹i trêng theo vïng. Sè trêng cña Sè trêng cña Sè trêng cña §Þa Doanh nghiÖp Trung ¬ng ph¬ng 59 38 18 33 5
23 2
10 3
4/ Cñng cè: ? Nªu c¸c trung THCN do trung ¬ng vµ ®Þa phg¬ng qu¶n lý? ? Trªn ®Þa bµn Hµ Nam cã nh÷ng trung t©m d¹y nghÒ, trêng THCN nghÒ nµo? 5/ Híng dÉn häc ë nhµ: - Häc theo vë ghi. - T×m hiÓu mét sè trêng d¹y nghÒ t¹i ®Þa ph¬ng vµ ë c¸c tØnh Nam §Þnh vµ Ninh B×nh. Bµi th¸ng 2 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Tªn bµi: C¸c híng ®i sau khi tèt nghiÖp THCS A/ Môc tiªu bµi häc. - Gióp häc sinh íc ®Çu nhËn thøc ®îc mét sè híng ®i sau khi tèt nghiÖp THCS, kÓ c¶ viÖc chän trêng THPT sau khi tèt nghiÖp. - Häc sinh x¸c ®Þnh ®îc c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn viÖc quyÕt ®Þnh híng ®i sau khi tèt nghiÖp. - Gióp häc sinh biÕt sö lý th«ng tin, x¸c ®Þnh môc tiªu c¬ b¶n cho viÖc quyÕt ®Þnh híng nghiÖp cña m×nh 20
B/ ChuÈn bÞ. 1- ThÇy: - Gi¸o ¸n tµi liÖu sinh so¹t híng nghiÖp, su tÇm tµi liÖu cã liªn quan. 2- Trß:
- Häc theo híng dÉn tiÕt tríc cña gi¸o viªn. - Su tÇm tµi liÖu cã liªn quan ®Õn bµi theo híng dÉn.
C/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1. æn ®Þnh líp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Nªu tªn mét sè trêng THCS vµ d¹y nghÒ t¹i ®Þa ph¬ng vµ c¸c tØnh l©m cËn? 3. Bµi míi.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
GV: ChÕ ®é XHCN t¹o ®iÒu kiÖn b×nh ®¼ng cho mäi ngêi vÒ nhiÒu mÆt trong ®ã cã quyÒn chän vµ häc nghÒ. ? NguyÖn väng cña c¸c em sau khi TN THCS lµ g×? Häc sinh nªu ý kiÕn. ? Em h·y kÓ tªn mét vµi nghÒ mµ em thÝch, gi¶i thÝch v× sao em thÝch nghÒ ®ã? ? ý nghÜa vµ tÇm quan träng cña nghÒ ®ã lµ g×? ?Thùc tr¹ng cña häc sinh sau khi * Tû lÖ c¬ cÊu nh©n lùc hîp lý tèt nghiÖp THCS vµ THPT lµ g×? - 01 KÜ s/ tõ 5 ®Õn 10 KÜ thuËt ? HiÖn nay thùc tr¹ng lao ®éng ë viªn/ 40 ®Õn 60 C«ng nh©n. níc ta nh thÕ nµo? - 01 §¹i häc- Cao ®¼ng/ 1,75 ? Tû lÖ c¬ cÊu nh©n lùc nh thÕ THCN/ 2,3 C«ng nh©n. nµo lµ hîp lý? I/ §Æt vÊn ®Ò:
? Theo bµi tríc em thÊy tû lÖ vµ chÊt lîng lao ®«ng ë níc ta nh thÕ - Trong qu¸ tr×nh tuyÓn sinh cÇn nµo? ®Þnh híng vµ ®iÒu chØnh cho hîp - Cha hîp lý. lý ? VËy trong qu¸ tr×nh tuyÓn sinh cÇn ph¶i chó ý ®iÒu g×? ? T¹i sai nhµ níc ta ph¶i ®iÒu chØnh vÊn ®Ò nµy? TiÕt sè 2 II/ Néi dung héi th¶o ? Sau khi tèt nghiÖp THCS ta cã 21
Bíc 1: §éng viªn häc sinh ph¸t biÓu nh÷ng híng ®i nµo? vÒ c¸c híng ®i sau khi tèt nghiÖp GV giíi thiÖu c¸c bíc héi th¶o: THCS (nh bªn). - Häc lªn THPT (B¸n c«ng). - Häc lªn THPT (D©n lËp). - Häc lªn THPT (t¹i Trung t©m gi¸o dôc thêng xuyªn). - Häc nghÒ ng»n h¹n. - Häc nghÒ dµi h¹n. - Tham gia lao ®éng trùc tiÕp Bíc 2: Chia häc sinh thµnh c¸c nhãm th¶o luËn. ? nguyÖn väng cña em sau khi TN THCS lµ g×, v× sao? Bíc 3: Cho ®¹i diÖn c¸c nhãm lªn tr×nh bµy. §¹i diÖn c¸c nhãm häc sinh lªn tr×nh bµy chó ý nªu râ lÝ do. Bíc 4: Nªu m©u thuÉn gi÷a c¸c ®iÒu kiÖn lµ: GV; Tæng hîp vµ nªu m©u thuÉn - N¨ng lùc vµ nguyÖn väng. gi÷a ®iÒu kiÖn. - NguyÖn väng vµ hoµn c¶nh gia ®×nh. - Híng gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn ®ã. - Häc tËp rÌn luyÖn b¶n th©n. - Tham gia lao ®éng s¶n xuÊt. Gi¸o viªn tæng kÕt héi th¶o Bíc 6: Gi¸o viªn tæng kÕt héi th¶o vµ ®a ra kÕt luËn chÝnh. - NhËn thøc ®óng vÒ c¸ch nghÜ. - CÇn thÊy râ lîi Ých cña viÖc ®¸ng gi¸ ®óng n¨ng lùc b¶n th©n. - Cã nhiÒu híng ®i sau khi tèt nghiÖp. 4/ Cñng cè: ? Nªu c¸c híng ®i sau khi TN THCS? ? Theo ®Æc ®iÓm b¶n th©n em chän nh÷ng híng ®i nµo? 5/ Híng dÉn häc ë nhµ: - Häc theo vë ghi. - §¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n vµ chän híng ®i thÝch hîp sau khi TN THCS. Bµi th¸ng 3 Ngµy so¹n: 22
Ngµy d¹y: Tªn bµi: T vÊn híng nghiÖp A/ Môc tiªu bµi häc. - Gióp häc sinh íc ®Çu nhËn thøc ®îc mét sè híng ®i sau khi tèt nghiÖp THCS, kÓ c¶ viÖc chän trêng THPT sau khi tèt nghiÖp. - Häc sinh x¸c ®Þnh ®îc c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn viÖc quyÕt ®Þnh híng ®i sau khi tèt nghiÖp. - Gióp häc sinh biÕt sö lý th«ng tin, x¸c ®Þnh môc tiªu c¬ b¶n cho viÖc quyÕt ®Þnh híng nghiÖp cña m×nh B/ ChuÈn bÞ. 1- ThÇy: - Gi¸o ¸n tµi liÖu sinh so¹t híng nghiÖp, su tÇm tµi liÖu cã liªn quan. 2- Trß:
- Häc theo híng dÉn tiÕt tríc cña gi¸o viªn. - Su tÇm tµi liÖu cã liªn quan ®Õn bµi theo híng dÉn. C/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1. æn ®Þnh líp. 2. KiÓm tra bµi cò: 3bµi míi
Néi dung HS: n¾m ®îc nh÷ng vÊn ®Ò chung cña ch¬ng tr×nhhíng nghiÖp líp 9 - LËp hå s¬ híng nghiÖp. - to¹ ®µm. Chän nghÒ theo ý thÝch, kh«ng cã ®Þnh híng tríc. GV cßn gióp ®ì ®Ó c¸c em sím cã kÕ ho¹ch chän nghÒ biÕt râ rµng phï hîp v¬i n¨ng lùc, tÝnh c¸ch, phÈm chÊt.
NghÒ phï hîp víi tr×nh ®é gi¸o dôc, ®µo t¹o cña nghÒ, t¬ng lai cña nghÒ.....
Ph¬ng ph¸p
I Nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý.
1. T vÊn nghÒ lµ g×?
2. Bíc ®i cña c«ng t¸c t vÊn nghÒ trong phæ th«ng. a. Bíc thø nhÊt: §¸nh gi¸ n¨ng lùc, c¸ tinh säc sinh, th«ng qua test, ®iÒ tra, trß chuyÖn, sæ gi chÐp... b. Bíc thø hai: Ph©n tÝch yªu cÇu cña nghÒ ®èi víi ngêi lao ®éng. c. Bíc thø ba; §èi chiÕu víi ®Æc ®iÓm cña häc sinh víi nh©n tè nghÒ.
23
NghÒ nghiÖp phï hîp víi thùc tiÔn HS, c¸c em ®Þnh chä, kÝch thÝch c¸c em tù gi¸o dôc, rÌn luyÖn tõ nh÷ng phÈn chÊt cßn thiÕu. TiÕt sèp 2 III. C¸c ho¹t ®éng trong buæi t vÊn nghÒ.
Chän nghÒ phï hîp víi n¨ng lùc b¶n th©n vµ yªu cÇu x· héi lµ v« cïng 1. Ho¹t ®éng 1: Chän nghÒ cã c¬ quan träng. V× vËy, c¸c em ph¶i së khoa häc lµ nh©n tè quan träng biÕt c¸ch t×m hiÓu b¶n th©n ®Ó ngêi lao ®éng cã thÓ thµnh m×nh, kh«ng nh÷ng thÕ ph¶i biÕt ®¹t trong nghÒ. c¸ch t×m hiÓu thÕ giíi nghÒ - T×m hiÓu thÕ giíi nghÒ ®Ó ®èi nghÖp ®Ó ®èi chiÕu víi c¸c yªu chiÕu víi yªu cÇu cña b¶n th©n. cÇu cña nghÒ víi ®Æc ®iÓm c¸ x. - HiÖn nay, c¸c trêng trung häc chuyªn nhgÖp cã tuyÓn HS cã tr×nh ®é THCS vµo võa häc võa lµm, tuyÓn häc hinh cã tr×nh ®é THCS vµo c¸c trêng nghÒ...... Nh trêng chÕ biÕn gç, trêng dËy nghÒ 2. Ho¹t ®éng 2 Ninh B×nh..... - Hå s¬ híng nghÖp gåm: S¬ yÕu lÝ lÞch(Ghi hoµn c¶nh gia ®×nh, GV: Híng dÉn häc sinh lËp hå s¬ htiÓu sö, ®Æc ®iÓm nghÒ, truyÒn íng nhgÖp. thèng gia ®×nh, søc khoÎ bÖnh tËt) T×m hiÓu quy chÕ tuyÓn sinh voµ c¸c trêng §H; C§; THCN hÖ chÝnh qui. 3. Ho¹t ®éng 3. Tr5ao ®æi gi¶i ®¸p b¨n kho¨n. GV: Trao ®æi víi häc sinh ®Ó gi¶i ®¸p nh÷ng b¨n kho¨n cña häc sinh khi quyÕt ®Þnh con ®êng nghÒ nghiÖp t¬ng lai. Ghi phiÕu t×m hiÓu nguyÖn väng VD: Víi kh¶ n¨ng cña em th× em cña häc sinh. nªn thi vµo trêng nµo th× phï hîp? - Ngoµi ra, GV nªn khuyªn häc sinh dÕn c¸c phßng t vÊn nghÒ t¹i c¸c trung t©m kÜ thuËt tæng hîp - híng nghÖp ®Ó ®îc kiÓm tra chi tiÕt, toµn diÖn tríc khi cho lêi khuyªn cuèi cïng. tiÕt sè 3 24
A/ GV ph¸t phiÕu t×m hiÓu nguyÖn väng - xu híng nghÒ cña häc sinh ®Ó cã kÕt qu¶ t vÊn nghÒ phï hîp cho häc sinh. - GV: Híng dÉn häc sinh ghi nh÷ng ®Ò môc cÇn thiÕt vµo phiÕu. Hä tªn: .............................................. Tuæi:...... Nam (N÷) Líp: Trêng: Ngµy............ Th¸ng...........N¨m............ C©u 1: Em muèn chän híng häc tËp cña ho¹t ®éng nµo, sau khi tèt nghiÖp kÕt thóc? Líp theo häc ( chän mét trong c¸c kh¶ n¨ng tr¶ lêi) 1. Thi vµo c¸c trêng ®¹i häc. 2. Thi vµo c¸c trêng Trung cÊp. 3. T«i muèn häc nghÒ ngay. 4. T«i muèn ®i lao ®éng ë níc ngoµi. C©u 2: Em thÝch nh÷ng nghÒ nµo nhÊt? a) NghÒ.............................................. b) NghÒ.............................................. c) NghÒ.............................................. C©u3: Nguyªn nh©n nµo ®· l«i cuèn em chän nghÒ nãi trªn? 1. Tin lµ m×nh cã kh¶ n¨ng trong lÜnh vùc nµy. 2. §©y lµ con ®êng ®i vµo khoa häc, kÜ thuËt thuËn lîi. 3. §©y lµ con ®êng c¶i thiÖn cuéc sèng vµ lµm giÇu. 4. Cã ®iÒu kiÖn ®i ®©y ®i ®ã. 5. Nh÷ng nguyªn nh©n kh¸c....................................... C©u 4: Ai ®· ¶nh hëng ®Õ em nhiÒu nhÊt trong viÖc chän nghÒ t¬ng lai? 1. 2. 3. 4.
Cha, mÑ, anh, chÞ. B¶n th©n. ThÇy, c« chñ nhiÖm. §oµn, ®éi.
5. 6. 7. 8.
Hä hµng th©n thÝch. B¹n häc, tËp thÓ líp. Ti vi, phim, s¸ch b¸o..... ThÇy c« gi¸o kh¸c.
C©u 5: Trong thêi gian tù do, em cã së thÝch vµ thêng ho¹t ®éng ë lÜnh vùc nµo giíi ®©y 1. 2. 3. 4.
T×m hiÓu khoa häc.6. T×m hiÓu kinh doanh Thùc hµnh kü thuËt. vµ ho¹t ®éng dÞch vô. Lµm vên. 7. Tham gia thÓ thao. Kh¸m ph¸ nh÷ng chß 8. Nãi chuyÖn víi b¹n. ch¬i gi¶i trÝ. 9. S¸ng t¸c nghÖ thuËt 5. S¸ng t¸c, th¬ v¨n. t¹o h×nh. 25
Cau 6: ViÖc g× lóc nµo em còng thu ®îc kÕt qu¶ tèt vµ thêng xuyªn ®îc biÓu d¬ng. 1. ..................................................... 2. ..................................................... 3. .................................................... C©u 7: Ngêi ta thêng ®Æt cho m×nh nh÷ng môc ®Ých kh¸c nhau trong cuéc sèng. Em h·y cho biÕt nh÷ng môc ®Ých sau ®©y cã ý nghÜa nh thÕ nµo ®èi víi em, h·y chän 1 trong ba mc ®é sau ®©y ®èi vøi m×nh môc ®Ých. 1. §iÒu ®ã ®èi víi t«i cã ý nghÜa rÊt m¹nh. 2. §iÒu ®ã ®èi víi t«i cã ý nghÜa b×nh thêng. 3. §iÒu ®ã ®èi víi t«i ch¼ng cã ý nghÜa g×. C¸c môc ®Ých ®ã lµ: 1. Cã thµnh ®¹t trong cuéc sèng 2. Cã häc vÊn s©u réng. 3. Cã n¨ng kiÕu trong s¸ng t¸c v¨n häc nghÖ thuËt. 4. Cã kinh nghiÖm trong doanh nghiÖpqu¶n lý kinh tÕ. 5. Cã nhiÒu bb, cã quan hÖ tèt víi mäi ngêi. 6. Cã ®êi sèng vËt chÊt ®Çy ®ñ. 7. Cã thÓ lùc cêng tr¸ng, khoÎ m¹nh. 8. Tõng tr¶i vµ ®îc lµm viÖc ë nhiÒu n¬i. B/ Sau ®ã gi¸o viªn híng dÉn häc sinh ghi sæ híng nghiÖp: 1. S¬ yÕu lÝ lÞch. 2. KÕt qu¶ häc tËp v¨n ho¸ - häc nghÒ phæ th«ng. 3. NhËn xÐt cña B¸c sÜ. 4. NhËn xÐt cña gi¸o viªn chñ nhiÖm líp. 5. PhÇn kÕt luËn chung cña c¸n bé t vÊn nghÒ. 6. X¸c nhËn cña ®n vÞ híng nghÖp.
Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi th¸ng 4 Tªn bµi: ®Þnh híng ph¸t triÓ kinh tÕ x· héi cña ®Þa ph¬ng vµ cña ®Êt níc
A/ Môc tiªu bµi häc. - Gióp häc sinh cã ffîc mét sè nÐt kh¸i qu¸t vÒ sù kh¸c nhau gi÷a nÒn kinh tÕhµng ho¸ tËp trung bao cÊp víi nÒn kinh tÕt thÞ trêng híng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt níc vµ ®Þa ph¬ng trong htêi gian tíi - Bíc ®Çu tiÕp cËn víi c¸c kh¸i niÖm vÒ lµm, nghÒ nghiÖp, thÞ trêng lao ®éng, mét sè vÒ thÞ trêng lao ®éng vµ viÖc lµm ë n«ng th«n vµ thµnh phè. 26
B/ ChuÈn bÞ. ThÇy: Gi¸o ¸n, tµi liÖu híng nghiÖp. HS: ChuÈn bÞ bµi häc. C/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1. æn ®Þnh líp. 2. KiÓm tra bµi cò. ?Em h·y nªu híng ®i cña häc sinh sau khi ®· tèt nghiÖp THCS? 3. Bµi míi: §¹i héi IX ®· quyÕt ®Þnh chiÕn lîc TK - XH 10 n¨m ®Çu cña thÕ kû 21. VËy ®¹i héi ®· ®Ò ra chØ tiªu vµ ph¬ng híng g×? Chóng ta cïng vµo bµi.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
I. Môc tiªu chiÕn lîc vµ quan ®iÓm ph¸t triÓn.
1. Môc tiªu chiÕn lîc. 1. 1. Môc tiªu tæng qu¸t cña chiÕn lîc 10 n¨m 2001 - 2010 lµ. - N©ng cao ®íi sèng vËt chÊt v¨n ho¸ tinh thÇn cña n«ng d©n, t¹o nÒn t¶ng ®Õn n¨m 2020 níc ta trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i. §a níc ta tho¸t khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn. Dùa vµo nguån lùc con ngêi, n¨ng lùc vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ, kÕt cÊu h¹ tÇng, tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng an ninh ®îc t¨ng cêng - §a GDP n¨m 2010 lªn Ýt nhÊt gÊp ®«i n¨m 2000. - TØ träng GDP cña n«ng nghiÖp 16 17% C«ng nghiÖp 40 - 41%; DÞch vô 42 43%. tØ lÖ lao ®éng nn 50% - N©ng ®¸ng kÓ HDI; gi¶i quyÕt viÖc lµm 2. Quan ®iÓm ph¸t triÓn. - Ph¸t triÓn nhanh hiÖu qu¶ bÒn v÷ng, t¨ng trëng kinh tÕ ®i ®«i víi c«ng b»ng tiÕn bé x· héi. - Coi ph¸t triÓn kinh tÕt x· héi lµ nhiÖm vô trung t©m; x©y dông ®ång bé lÒn t¶ng. - §Èy m¹nh c«ng cuéc ®æi míi; t¹o ®éng lùc gi¶i phãng vµ ph¸t huy nguån lùc. 27
? Nªu môc tiªu chiÕn lîc n¨m 2001 2010.
? Nªu môc tiªu cô thÓ?
? Nªu quan ®iÓm ph¸t triÓn?
G¾n chÆt x©y dùng kinh tÕt víi héi nhËp. Ph¸t triÓn kinh tÕt x· héi víi quèc phßng an ninh.
II. §Þnh híng ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕt vµ c¸c vïng.
A. §Þnh híng ph¸t triÓn c¸c ngµnh. 1. N«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, ngh nghiÖp vµ kinh tÕt n«ng th«n. - §Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, H§H, h×nh thµnh nÒn n«ng nghiÖp hµng ho¸ løp. - Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn g¾n víi nguyªn liÖu - X©y dng c¬ cÊu s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ph¸t trØn c¸c vïng th©m canh c©y c«ng nghiÖp. Ph¸t triÓn ch¨n nu«i gia sóc, chÕ biÕn s¶n phÈm - Ph¸t triÓn nu«i trång thuû h¶i s¶n - B¶o vÖ tµi nguyªn rõng. T¨ng cêng tiÒm lùckhoa häc vµ c«ng nghÖ trong n«ng nghiÖp - Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ë n«ng th«n. 2. C«ng nghiÖp vµ x©y dùng. 2.1. Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. - Ph¸t triÓn c¸c nghµnh c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh, chiÕm lÜnh thÞ trêng. - Ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cao. 2.2. Ph¸t triÓn ngµnh x©y dùng
? Nªu híng ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp?
? Nªu híng ph¸t triÓn cña l©m nghiÖp?
PhÊn ®Êu2010 tæng s¶n lîng l¬ng thùc ®¹t 90 triÖu tÊn, GDP 16 17% b¶o vÖ 10 triªul hÐt ta rõng. ? Nªu híng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp?
§Õn n¨m 2010 c«ng nghiÖp x©y dùng: 40 - 41% GDP gi¸ trÞ xuÊt khÈu 70 - 75% tæng kn xuÊt khÈu. 3. C¸c nghµnh dÞch vô. - Ph¸t triÓn thpng m¹i, më réng trong níc quèc tÕ - Ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô. - B×nh qu©n 07 - 08%/ n¨m.
TiÕt sè: 2. B. §Þnh híng ph¸t triÓn c¸c vïng. ? Nªu ®Þnh híng ph¸t triÓn ë c¸c vïng ®« thÞ. - §« thÞ: Ph¸t huy vai trß cña trung t©m hµnh chÝnh, kinh tÕ. - Ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc, t¹o vµnh ®ai n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ë c¸c thµnh ? Nªu ®Þnh híng ph¸t triÓn ë khu phè lín. vùc n«ng th«n. 28
- Khu vùc n«ng th«n, ®ång b»ng: Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp sinh th¸i ®a d¹ng. Khu vùc n«ng th«n trung du miÒn nói. - Ph¸t triÓn m¹nh c©y giµi ngµy, ch¨n nu«i ®¹i gia sóc vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn vèn rõng.
? Nªu ®Þnh híng ph¸t triÓn ë trung du miÒn nói?
? Nªu híng ph¸t triÓn ë khu vùc biÓn vµ h¶i s¶n?
X©y dùng chÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ - H¶i ®¶o. 1. §ång b»ng s«ng hång vµ kinh tÕn träng ®iÓm B¾c Bé. - ChuyÓn dÞch kinh tÕ vµ lao ®éng. - Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp hµnh ho¸ ®a d¹ng. - Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn, c«ng nghiÖp dÞch vô. - Ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp 2. MiÒn §«ng Nam Bé vµ vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa nam.
? ë ®ång b»ng s«ng hång níc ta cã nh÷ng ®Þnh híng g× trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi?
? Nªu híng ph¸t triÓn ë vïng®«ng nam bé?
- H×nh thµnh vµ ph¸t huy trung t©m th¬ng m¹i. - §Èy m¹nh c«ng nghiÖp khai th¸c dÇu, ? GV cho häc sinh liªn hÖ thùc tÕ? ®iÖn. - Hoµn chØnh n©ng cao c¸c khu chÕ Nªu híng ph¸t triÓn ë vïng B¾c xuÊt. trung bé, Duyªn h¶i trung bé? 3. B¾c trung bé, duyªn h¶i trung bé vµ vïng kinh tÕ träng ®iÓm miÒn trung. - H×nh thµnh c¸c khu c«ng nghiÖp ven biÓn. - Ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp läc ho¸ dÇu, vËt liÖu x©y dùng c«ng nghiÖp chÕ biÕn. 4. Trung Du vµ miÒn nói phÝa b¾c. - Ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n 29
? Nªu híng ph¸t triÓn ë vïng trung du vµ miÒn nói B¾c bé Em h·y liªn hÖ thùc tÕ?
qu¶. ? Nªu ®Þnh híng ph¸t triÓn ë vïng - Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. §ång b»ng s«ng köu long? 5. T©y nguyªn. - Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n¨ng lîng, c«ng nghiÖp kho¸ng s¶n. - Ph¸t triÓn theo híng th©m canh. 6. §ång b»ng s«ng Cöu Long. - PH¸t triÓn vµi trß c©y lóa, ®Èy m¹nh s¶n xuÊt l¬ng thùc. - Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn......... - ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. TiÕt sè 3: III. Ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ.
1. Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. - ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇ non, xo¸ mï ch÷, phæ cËp trung häc c¬ së trong c¶ níc. - §iÒu chØnh c¬ cÊu bËc häc. - Chó träng gi¸o dôc híng nghiÖp thiÕt thùc trong trêng phæ th«ng. 2. khoa häc vµ c«ng nghiÖp. - Khoa häc x· héi vµ v¨n ho¸. - Khoa häc c«ng nghÖ.
IV. Muc tiªu tæng qu¸t, nhiÖm vô vµ c¸c chØ tiªu chñ yÕ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi n¨m n¨m 2001 - 2005.
? Nªu híng ph¸t triÓn gi¸o dô vµ ®µo t¹o?
? Nªu híng ph¸t triÓn cña khoa häc x· héi vµ v¨n ho¸. ? Nªu ®Þnh híng ph¸t triÓn kho häc c«ng nghiÖ.
1. Môc tiªu tæng qu¸t vµ nhiÖm vô chñ yÕu. ? Nªu môc tiªu tæng qu¸t cña kÕ - T¨ng trëng kinh tÕ t¨ng nhanh vµ bÒn v÷ng, æn ®Þnh vµ c¶i thiÖn ®êi ho¹ch 2001 - 2005. sèng n«ng d©n. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu lao ®éng theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. N©ng cao dâ dÖ thiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. - Më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i, ph¸t huy nh©n tè con ngêi t¹o nhiÒu viÖc lµm, c¬ b¶n xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo - T¨ng cêng kÕt cÊu h¹ tÇng, ph¸t 30
triÓn kinh tÕ theo híng x· héi chñ nghÜa. - Gi÷ v÷ng æn ®Þnh trÝnh trÞ - x· héi b¶o vÖ ®éc lËp chñ quyÒn ®Êt níc toµn vÑn l·nh thæ. 2. C¸c chØ tiªu ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi chñ yÕu. 2.1 C¸c chØ tiªu kinh tÕ. - Gi¸ trÞ suÊt khÈu n«ng-l©m nghiÖp: 4,8%/N¨m. - Gi¸ trÞ c«ng nghiÖp: 13%/N¨m. - Gi¸ trÞ dÞch vô: 7,5%/N¨m. Tæng KNXK: 16%/ N¨m. 2.2. C¸c chØ tiªu x· héi:
? môc tiªu trªn ®îc cô thÓ ho¸ b»ng nh÷ng nhiÖm vô g×?
GV: Cho häc sinh t×m hiÓu vÒ chr tiªu gi¸o dôc, viÖc lµm. GV: Cho häc sinh t×m hiÓu viÔn c¶nh ®Êt níc ViÖt Nam n¨m 2020. GV: Tuú vµo tõng ®Þa ph¬ng.
V. ViÔn c¶nh ®Êt níc ViÖt Nam n¨m 2020.
VI. §Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Þa ph¬ng.
31