Hung Vuong 2

Chöông II:

TRUYEÀN THUYEÁT CON ROÀNG CHAÙU TIEÂN & LAÏC THÖ - HAØ ÑOÀ LAÏC THÖ - HAØ ÑOÀ TIEÀN ÑEÀ CUÛA KHOA THIEÂN VAÊN HOÏC THÔØI HUØNG VÖÔNG

N

eáu thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh chæ giôùi haïn ôû vieäc giaûi thích söï hình thaønh vuõ truï, thì duø ñoù laø moät söï lyù giaûi hôïp lyù cuõng khoù coù theå toàn taïi vôùi thôøi gian gaàn 4000 naêm, neáu tính töø Huøng Vöông thöù VI. Do ñoù, thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh phaûi chöùng toû khaû naêng öùng duïng cuûa noù trong moïi lónh vöïc lieân quan ñeán ñôøi soáng con ngöôøi; ít nhaát trong thôøi kyø maø con ngöôøi chöa quan taâm ñeán baûn nguyeân cuûa vuõ truï baèng nhöõng nhu caàu phuïc vuï cho cuoäc soáng ngaén nguûi cuûa mình. Nhöng thöïc teá ñaõ khoâng phaûi vaäy. Treân cô sôû cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh, toå tieân ngöôøi Vieät ñaõ öùng duïng trong vieäc tìm hieåu söï vaän haønh cuûa nhöõng ngoâi sao trong Thieân haø, töùc laø söï vaän ñoäng cuûa vuõ truï vaø aûnh höôûng cuûa nhöõng hieäu öùng vuõ truï ñoái vôùi töï nhieân, cuoäc soáng vaø con ngöôøi. Baét ñaàu cuûa söï theå hieän naøy chính laø Laïc thö - Haø ñoà. Theo truyeàn thuyeát Trung Hoa: Haø ñoà do vua Phuïc Hy (nieân ñaïi khoaûng 3500 naêm tr.CN; coù saùch cheùp hôn 4000 tr.CN) phaùt hieän khi ñi tuaàn thuù ôû soâng Hoaøng Haø. Ngaøi thaáy Long Maõ töø döôùi soâng hieän leân, treân löng coù Haø ñoà ghi vieäc trôøi ñaát môû mang. Laïc thö laø do vua Ñaïi Vuõ (2205 naêm tr.CN) khi ñi trò thuûy, ngaøi thaáy con ruøa thaàn noåi leân, treân mình veõ Laïc thö. Heä töø thöôïng cheùp: “Thò coá thieân sinh thaàn vaät, thaùnh nhaân taéc chi, thieân ñòa bieán hoùa, thaùnh nhaân hieäu chi; thieân thuøy töôïng, hieän caùt hung, thaùnh nhaân töôïng chi. Haø xuaát ñoà, Laïc xuaát thö, thaùnh nhaân taéc chi”.

57

(Cho neân trôøi sinh ra thaàn vaät, thaùnh nhaân aùp duïng theo; trôøi ñaát bieán hoùa, thaùnh nhaân baét chöôùc; trôøi baøy ra hình töôïng. Hieän ra söï toát xaáu, thaùnh nhaân phoûng theo yù töôïng. Böùc ñoà hieän ra ôû soâng Hoaøng Haø, hình chöõ hieän ra ôû soâng Laïc, thaùnh nhaân aùp duïng theo). (Chu Dòch vuõ

truï quan - saùch ñaõ daãn) Nhö phaàn treân ñaõ trình baøy, vaán ñeà taùc giaû cuûa Heä töø thöôïng chöa coù söï thoáng nhaát, ngöôøi baûo cuûa Cô Töû vieát vaøo thôøi Chu; ngöôøi baûo cuûa Khoång Töû vieát; ngöôøi baûo do hoïc giaû ñôøi sau theâm vaøo... (Cuoán saùch naøy minh chöùng thöïc traïng xaõ hoäi Vaên Lang qua truyeàn thuyeát cuûa cha oâng ñeå laïi, cho neân noù phaûi baét ñaàu baèng söï toân troïng ñoái vôùi truyeàn thuyeát, duø laø cuûa daân toäc khaùc). Veà truyeàn thuyeát Haø ñoà – Laïc thö coù theå giaûi thích nhö sau: Vua Phuïc Hy, Ñaïi Vuõ ñaõ bieát ñeán bieåu töôïng cuûa Haø ñoà – Laïc thö do tieáp xuùc vôùi vaên minh Vaên Lang, khi ñi tuaàn thuù vaø trò thuûy. Nhöng neáu hai ngaøi phaùt minh ra Haø ñoà vaø Laïc thö thì thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh chaéc chaén ñaõ ñöôïc phaùt trieån hoaøn chænh, chöù khoâng theå laø moät söï mô hoà nhö ñaõ trình baøy ôû treân. Do ñoù, Haø ñoà – Laïc thö ñöôïc hình thaønh trong vieäc quan saùt thieân haø vôùi söï aùp duïng cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh thì phaûi laø cuûa ngöôøi Vieät Nam. Bôûi nhöõng lyù do sau ñaây: Veà cuïm danh töø Haø ñoà – Laïc thö YÙ nghóa cuûa cuïm töø “Haø ñoà – Laïc thö” coù theå giaûi thích nhö sau: Truyeàn thuyeát ñaõ ghi nhaän vaøo thôøi Huøng Vöông – töôùng vaên goïi laø Laïc haàu; töôùng voõ goïi laø Laïc töôùng; daân goïi laø Laïc daân, ruoäng goïi laø Laïc ñieàn... taát nhieân saùch thuoäc veà vaên minh chính thoáng cuûa Vaên Lang phaûi goïi laø “Laïc Thö”. Nghóa chöõ Haø ñoà coù theå hieåu laø Ngaân Haø hoaëc Thieân Haø. Nhö vaäy coù theå hieåu Haø ñoà laø nhöõng ñoà hình mieâu taû söï vaän ñoäng cuûa vuõ truï lieân quan ñeán Ngaân Haø. Toaøn boä cuïm töø Haø ñoà – Laïc thö, coù theå hieåu laø saùch cuûa ngöôøi Laïc Vieät ghi laïi nhöõng tri kieán vuõ truï lieân quan ñeán giaûi Thieân Haø (hoaëc Ngaân Haø). Veà noäi dung Haø ñoà – Laïc thö Baïn ñoïc so saùnh Laïc thö (töông truyeàn do vua Ñaïi Vuõ phaùt hieän ôû treân vaø Laïc thö Cöûu tinh ñoà mieâu taû vò trí cuûa 9 choøm sao vaø caên cöù vaøo vò trí cuûa sao Baéc cöïc ñeå ñònh vò caùc sao trong thieân haø sau ñaây.

58

HÌNH LAÏC THÖ Töông truyeàn do vua Ñaïi Vuõ phaùt hieän treân löng ruøa thaàn

HÌNH LAÏC THÖ CÖÛU TINH ÑOÀ (*)

Qua hình treân, baïn ñoïc cuõng nhaän thaáy: Sao Nguõ Ñeá Toïa laø trung cung; Baéc cöïc: phöông Baéc; Thieân Kyû: phöông Nam; Haø Baéc: phöông Ñoâng; Thaát Coâng: phöông Taây. Boán choøm sao chính höôùng Ñoâng – Taây – Nam – Baéc vaø toøa Nguõ Ñeá Toïa thuoäc Döông (chaám traéng treân * Chuù thích: Tö lieäu trong “Chu Dòch - Vuõ truï quan”, saùch ñaõ daãn.

59

Laïc thö). Boán choøm sao ôû caùc höôùng phuï thuoäc AÂm (chaám ñen treân Laïc thö). Nhö vaäy, Laïc thö töông truyeàn do vua Ñaïi Vuõ phaùt hieän treân löng ruøa ôû soâng Laïc, thöïc chaát laø hình veõ coâ ñoïng cuûa Laïc thö Cöûu tinh ñoà, mieâu taû vò trí cuûa caùc choøm sao treân baàu trôøi ñeå ñònh höôùng vò trí töông quan caùc vì sao treân vuõ truï. Laïc thö Cöûu tinh ñoà thì laïi khoâng phaûi do vua Ñaïi Vuõ tìm ra (Laïc Thö Cöûu tinh ñoà khoâng roõ taùc giaû, chæ bieát laø saùch xöa truyeàn laïi). Bôûi neáu do vua Ñaïi Vuõ tìm ra thì oâng seõ khoâng phaûi veõ laïi treân löng con ruøa laøm gì. Cho raèng ñuùng laø vua Ñaïi Vuõ phaùt hieän nhöõng chaám ñen traéng treân löng con ruøa thaàn ôû soâng Laïc. Nhöõng chaám ñen traéng ñoù do söï ngaãu nhieân truøng hôïp vôùi vò trí caùc sao treân baàu trôøi vaø cuõng ngaãu nhieân teân soâng Laïc truøng vôùi teân Laïc thö cuûa ngöôøi Laïc Vieät, thì ñieàu ñoù cuõng chaúng noùi leân ñöôïc caùi gì. Laïc thö do vua Ñaïi Vuõ tìm ra seõ khoâng coù nghóa, neáu nhö khoâng coù Laïc thö Cöûu tinh ñoà dieãn taû noäi dung cuûa noù vaø Haø ñoà, töùc laø caùi coù sau Laïc thö theå hieän tính öùng duïng cuûa noù. Nhöng thaät voâ lyù! Haø ñoà laïi do vua Phuïc Hy tìm ra tröôùc vua Ñaïi Vuõ hôn 1000 naêm. Ñeå chöùng minh ñieàu naøy, xin so saùnh hai hình veõ döôùi ñaây cuûa Laïc thö vôùi Haø ñoà. HÌNH LAÏC THÖ

60

HÌNH HAØ ÑOÀ Töông truyeàn do vua Phuïc Hy tìm ra treân löng long maõ

Nhö phaàn treân ñaõ trình baøy vaø cuõng chöùng minh töông töï nhö ñoái vôùi Laïc thö: töï baûn thaân nhöõng chaám ñen traéng treân löng con ruøa thaàn noåi leân ôû soâng Laïc do vua Vuõ phaùt hieän; cuõng nhö nhöõng chaám ñen traéng treân löng con Long Maõ maø vua Phuïc Hy phaùt hieän goïi laø Haø ñoà ôû soâng Hoaøng Haø, seõ khoâng coù nghóa gì neáu nhö khoâng coù noäi dung cuûa noù. Tröôùc khi dieãn taû noäi dung cuûa Haø ñoà, xin ñöôïc trình baøy vôùi baïn ñoïc veà phöông phaùp tính giôø cuûa AÂm lòch. AÂm lòch chia 1 ngaøy thaønh 12 giôø goïi teân theo 12 con Giaùp laø Tyù, Söûu, Daàn, Maõo, Thìn, Tî, Ngoï, Muøi, Thaân, Daäu, Tuaát, Hôïi. Moãi giôø AÂm lòch baèng 2 giôø Döông lòch, theo qui öôùc baét ñaàu töø giôø Tyù (23g 1g), Söûu (1g - 3g), Daàn (3g - 5g), Maõo (5g - 7g), Thìn (7g - 9g), Tî (9g - 11g), Ngoï (11g - 13g), Muøi (13g - 15g), Thaân (15g - 17g), Daäu (17g - 19g), Tuaát (19g - 21g), Hôïi (21g - 23g). Vôùi söï phaân chia thôøi gian theo AÂm lòch noùi treân vaø söï ñònh höôùng phöông vò cuûa Laïc thö, thì caùc ngoâi sao quen thuoäc trong Thaùi Döông heä laø: Sao Kim(*), sao Thuûy(*), sao Hoûa, sao Moäc, sao Thoå laàn löôït xuaát hieän treân baàu trôøi ñöôïc ghi laïi theo ñoä soá cuûa Haø ñoà nhö sau: Vò trí xuaát hieän cuûa sao Thuûy ôû phöông Baéc treân baàu trôøi Trong ngaøy: giôø thöù nhaát (giôø Tyù); giôø thöù saùu (giôø Tî). * Chuù thích: Theo Haùn thö Ngheä vaên chí thì sao Kim ngaøy nay, ngöôøi xöa goïi laø sao Thuyû; sao Thuyû ngaøy nay, ngöôøi xöa goïi laø sao Kim (“Chu Dòch - Vuõ truï quan”, saùch ñaõ daãn) .

61

Trong thaùng: ngaøy muøng 1, 6, 11, 16, 21, 26. maët Trôøi, maët Traêng gaëp sao Thuûy ôû phöông Baéc. Trong naêm: Thaùng 11, 6. Luùc hoaøng hoân thaáy ôû phöông Baéc. Vò trí cuûa sao Thuûy theo ñoä soá cuûa sao Thuûy treân Haø ñoà (1 - 6), öùng vôùi phöông Baéc cuûa Laïc thö. Vò trí xuaát hieän cuûa sao Hoûa ôû phöông Nam treân baàu trôøi Trong ngaøy: giôø thöù hai (giôø Söûu); giôø thöù baûy (giôø Ngoï). Trong thaùng: ngaøy 2, 7, 12, 17, 22, 27. maët Trôøi, maët Traêng gaëp sao Hoûa ôû phöông Nam. Trong naêm: Thaùng 2, 7. Luùc hoaøng hoân thaáy ôû phöông Nam. Vò trí cuûa sao Hoûa theo ñoä soá cuûa sao Hoûa treân Haø ñoà (2 - 7), öùng vôùi phöông Nam cuûa Laïc thö. Vò trí xuaát hieän cuûa sao Moäc ôû phöông Ñoâng treân baàu trôøi Trong ngaøy: giôø thöù ba (giôø Daàn); giôø thöù taùm (giôø Muøi). Trong thaùng: ngaøy muøng 3, 8, 13, 18, 23, 28. maët Trôøi, maët Traêng gaëp sao Moäc ôû phöông Ñoâng. Trong naêm: thaùng 3, 8. Luùc hoaøng hoân thaáy ôû phöông Ñoâng. Vò trí cuûa sao Moäc theo ñoä soá cuûa sao Moäc treân Haø ñoà (3 - 8), öùng vôùi phöông Ñoâng cuûa Laïc thö. Vò trí xuaát hieän cuûa sao Kim ôû phöông Taây treân baàu trôøi Trong ngaøy: giôø thöù tö (giôø Maõo); giôø thöù chín (giôø Thaân) Trong thaùng: ngaøy muøng 4, 9, 14, 19, 24, 29. maët Trôøi, maët Traêng gaëp sao Kim ôû phöông Taây. Trong naêm: thaùng 4, 9. Luùc hoaøng hoân thaáy ôû phöông Taây. Vò trí cuûa sao Kim theo ñoä soá cuûa sao Kim treân Haø ñoà (4 - 9), öùng vôùi phöông Taây cuûa Laïc thö. Vò trí xuaát hieän cuûa sao Thoå ôû giöõa baàu trôøi Trong ngaøy: giôø thöù naêm (giôø Thìn); giôø thöù möôøi (giôø Daäu). Trong thaùng: ngaøy muøng 5, 10, 15, 20, 25, 30. maët Trôøi, maët Traêng gaëp sao Thoå ôû giöõa. Trong naêm: thaùng 5, 10. Luùc hoaøng hoân thaáy ôû giöõa trôøi. Vò trí cuûa sao Thoå theo ñoä soá cuûa sao Thoå treân Haø ñoà (5 - 10), öùng vôùi Laïc thö ôû giöõa. (Theo Chu Dòch vuõ truï quan - saùch ñaõ daãn).

62

Treân cô sôû cuûa AÂm Döông Nguõ haønh söï phaân chia caùc haønh theo ñoä soá cuûa Haø ñoà nhö sau: * Döông Nguõ haønh laàn löôït coù ñoä soá laø: ñoà).

Thuûy - 1; Moäc - 3; Hoûa - 7; Kim - 9; Thoå - 5 (chaám traéng treân Haø * AÂm Nguõ Haønh laàn löôït coù ñoä soá laø:

ñoà).

Thuûy - 6; Hoûa - 2; Moäc - 8; Kim - 4; Thoå - 10 (chaám ñen treân Haø

Qua phaàn giôùi thieäu noäi dung nhö treân, thì baïn ñoïc cuõng nhaän thaáy raèng: Laïc thö phaûi coù tröôùc ñeå ñònh daïng phöông vò cho Haø ñoà. Chöùng toû vieäc vua Phuïc Hy tìm ra Haø ñoà tröôùc vua Vuõ tìm ra Laïc thö 1000 naêm laø voâ lyù. Noäi dung cuûa Laïc thö – Haø ñoà hoaøn toaøn mang yù nghóa quan saùt thieân vaên, phaùt trieån treân cô sôû cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh, töø ñoù tìm ra nhöõng hieäu öùng vuõ truï taùc ñoäng vaøo söï vaän ñoäng cuûa töï nhieân, xaõ hoäi vaø con ngöôøi. Töø haøng thieân nieân kyû, nhöõng nhaø Lyù hoïc thuoäc caùc trieàu ñaïi phong kieán Trung Hoa cho raèng: vua Phuïc Hy döïa vaøo Haø ñoà ñeå laøm ra Tieân thieân Baùt Quaùi: Phuïc Hy taéc Haø ñoà hoaïch quaùi (vua Phuïc Hy baét chöôùc Haø ñoà ñeå vaïch queû). (*)

Coøn Laïc thö thì ñöôïc coi laø nguoàn goác cuûa Haäu thieân Baùt quaùi. Baûo Ba – moät nhaø Lyù hoïc Trung Hoa chuyeân lyù giaûi Dòch hoïc noùi: Thöû Haäu thieân baûn Laïc Thö giaû (Saép ñaët nhö theá, ñaáy chính laø Haäu thieân goác Laïc Thö).(*)

Nhö phaàn treân ñaõ chöùng minh: Laïc thö phaûi coù tröôùc Haø ñoà. Neân vua Phuïc Hy döïa vaøo Haø ñoà laøm ra Tieân thieân; coøn vua Vaên Vöông döïa vaøo Laïc thö laøm ra Haäu thieân thì cöïc voâ lyù. Trong saùch Chu Dòch vuõ truï quan (saùch ñaõ daãn) giôùi thieäu moät hình veõ laø ma traän Laïc thö (töông truyeàn cuõng do vua Ñaïi Vuõ tìm ra * Chuù thích: “Kinh Dòch vôùi Vuõ truï quan Ñoâng phöông”, Nguyeãn Höõu Löôïng, Nxb Tp Hoà Chí Minh 1992, trang 158).

63

xem hình veõ döôùi ñaây). Ma traän Laïc thö coù 9 oâ, ñoä soá laø 45 taïo ra moät ma phöông caáp 3, soá ngang doïc, cheùo goäp laïi laø 15 goïi laø Laïc thö cöûu cung. Töø ma phöông caáp 3, söï bieán dòch cuûa ñoä soá Laïc thö raát vi dieäu, taïo neân nhieàu ma phöông meânh moâng kyø aûo theo moät quy luaät nhaát ñònh laø: toång caùc oâ doïc, ngang, cheùo ñeàu baèng nhau, thuoäc veà moät daïng cuûa toaùn hoïc cao caáp. Taát nhieân, ma traän Laïc thö phaûi thuoäc veà neàn vaên minh Vaên Lang, khi Laïc thö cuûa neàn vaên minh naøy. Ñeå minh hoïa cho söï vaän ñoäng cuûa Nguõ haønh trong Laïc thö cöûu cung vaø söï töông quan giöõa Laïc thö vaø Haø ñoà thuoäc veà vaên minh Vaên Lang. Xin ñöôïc trình baøy moät troø chôi cuûa treû em Vieät Nam, cho ñeán nhöõng naêm 60 cuûa theá kyû naøy vaãn coøn phoå bieán. Troø chôi coù teân goïi laø “Kim - Moäc - Thuûy - Hoûa - Thoå” vaø so saùnh vôùi cöûu cung cuûa Laïc thö ñöôïc theå hieän baèng hình veõ vaø trình baøy döôùi ñaây, seõ minh chöùng cho söï töông quan giöõa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaø Laïc thö Haø ñoà ñaõ trình baøy ôû treân. Neáu nhö trong queû Dòch ngöôøi ta coù theå dieãn giaûi moät caùch ñôn giaûn vaïch ñöùt laø AÂm, vaïch lieàn laø Döông, thì söï töông quan giöõa troø chôi naøy vôùi hoïc thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh coøn nhieàu ñieåm truøng khôùp chöùng toû söï lieân heä cuûa noù. Troø naøy ñöôïc chôi nhö sau:

Troø chôi HÌNH LAÏC THÖ CÖÛU CUNG Ñaõ boå sung KIM MOÄC THUÛY HOÛA THOÅ Nguõ haønh theo soá Haø ñoà 64

Coù hai ngöôøi chôi. Moãi beân 4 quaân ñöôïc saép xeáp trong moät hình chöõ thaäp ñöôïc caáu taïo do 5 hình vuoâng nhö hình treân. Laàn löôït töøng ngöôøi chôi, moãi laàn chôi chæ ñi ñöôïc moät quaân. Khi nhaác quaân ñi thì hoâ: “Kim, Moäc, Thuûy,...” . Moãi teân moät haønh khi hoâ thì ñöa quaân ñi laàn löôït vaøo töøng giao ñieåm cuûa hình vuoâng, khoâng ñöôïc ñi xeùo: giao ñieåm thöù nhaát (khoâng tính vò trí cuûa quaân) hoâ: “Kim”; giao ñieåm thöù hai hoâ: “Moäc”... toái ña chæ ñöôïc 5 nöôùc, ñeán Thoå hoaëc vöôùng quaân ñoái phöông phaûi ngöøng laïi. Khoâng ñöôïc luøi laïi, nhöng nhöõng böôùc ñi coù theå theo nhieàu höôùng. Neáu quaân ñoái phöông ñöùng ôû vò trí thöù 5 thì ñöôïc aên (loaïi ra ngoaøi). Ngöôøi naøo heát quaân thì thua. Haøm nghóa cuûa troø chôi naøy theå hieän söï lieân quan AÂm Döông Nguõ haønh vaø Laïc thö nhö sau: @ Moãi beân 4 quaân töông töï vôùi söï vaän ñoäng cuûa 4 choøm sao AÂm vaø boán choøm sao Döông trong Laïc thö cöûu tinh ñoà. @ Teân troø chôi vaø lôøi hoâ: “Kim - Moäc - Thuûy - Hoûa - Thoå” chính laø chieàu ngöôïc kim ñoàng hoà cuûa Nguõ haønh baét ñaàu töø haønh Kim treân Laïc thö cöûu cung (xem hình veõ treân). @ Naêm hình vuoâng naèm trong chöõ thaäp cuûa troø chôi laø söï coâ ñoïng Laïc thö cöûu cung (goäp hai cung AÂm Döông laøm moät). Söï vaän ñoäng cuûa Nguõ haønh treân Laïc thö theo chieàu ngöôïc kim ñoàng hoà (ñaây cuõng chính laø chieàu vaän ñoäng cuûa caùc haønh tinh trong Thaùi döông heä, theå hieän söï töông khaéc cuûa Nguõ haønh nhö sau: Kim khaéc Moäc, Moäc khaéc Thoå, Thoå khaéc Thuûy, Thuûy khaéc Hoûa, Hoûa khaéc Kim). Nhöõng troø chôi nhö “OÂ aên Quan” vaø “Kim, Moäc, Thuûy, Hoûa, Thoå” khoâng theå do caùc nhaø Lyù hoïc Trung Hoa töø thôøi Haäu Haùn trôû veà sau phaùt minh ra ñöôïc. Bôûi vì, neáu do moät ngöôøi naøo ñoù thuoäc khoaûng thôøi gian naøy phaùt minh thì moïi vaán ñeà ñaõ ñöôïc saùng toû, ít nhaát cuõng ôû söï lieân heä giöõa AÂm Döông vaø Nguõ haønh. Ñieàu naøy chæ coù theå giaûi thích moät caùch hôïp lyù laø: nhöõng troø chôi naøy do caùc nhaø Lyù hoïc Vaên Lang taïo ra ñeå löu truyeàn trong ñôøi. Qua ñoù baïn ñoïc thaáy ñöôïc trí tueä sieâu ñaúng cuûa caùc taùc gia thôøi Huøng. Baïn ñoïc coù theå cho raèng: Nhaän ñònh veà baùnh chöng, baùnh daày, troø “OÂ aên Quan”, “Kim, Moäc, Thuûy, Hoûa, Thoå” mang tính chuû quan vaø nhöõng vaán ñeà treân chæ laø moät söï ngaãu nhieân truøng hôïp. Caùch ñaët vaán ñeà ñoù coù theå ñuùng, ngöôøi vieát cuõng ñaõ töï ñaët vaán ñeà cho mình. Nhöng 65

nhöõng ñieàu ngaãu nhieân truøng hôïp chæ coù theå xaûy ra ôû nhöõng hieän töôïng ñôn giaûn. Ñieàu naøy khoâng theå xaûy ra cho nhöõng saûn phaåm trí tueä löu truyeàn trong vaên hoaù daân gian, maø coù söï truøng laëp gaàn nhö hoaøn toaøn veà nhieàu maët cuûa nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán moät hoïc thuyeát, nhöng laïi khoâng coù söï lieân quan ñeán noù. Qua phaàn chöùng minh treân veà söï lieân heä cuûa Laïc thö – Haø ñoà vaø söï boå trôï cho nhau cuûa noù, chöùng toû noù phaûi laø moät söï lieân heä noái tieáp cuøng thôøi, khoâng theå coù tröôùc sau haøng ngaøn naêm ñöôïc. Keå töø thôøi Haùn, caùc nhaø nghieân cöùu Lyù hoïc gheùp Haø ñoà vôùi Tieân thieân Baùt quaùi; Laïc thö vôùi Haäu thieân Baùt quaùi. Söï gaùn gheùp khieân cöôõng ñoù ñaõ löu truyeàn hôn 2000 naêm, maëc duø khoâng coù cô sôû naøo ñeå coù söï lieân heä giöõa Haø ñoà vaø Tieân thieân, hoaëc Laïc thö vôùi Haäu thieân, nhö coå thö chöõ Haùn ñaõ noùi tôùi. OÂng Thieäu Vó Hoa, trong taùc phaåm Chu Dòch vôùi döï ñoaùn hoïc (Nxb Vaên Hoaù Haø Noäi – 1995; trang 24) cuõng vieát: Kinh Dòch ra ñôøi sôùm hôn “Truyeän Dòch” baûy, taùm traêm naêm, neân baùt quaùi khoâng phaûi döïa theo “Haø ñoà”, “Laïc thö” maø veõ. Ñoù laø ñieàu khoâng ai phuû nhaän ñöôïc.

Quan ñieåm cuûa oâng Thieäu Vó Hoa xuaát phaùt töø chính söï sai leäch trong söï lieân quan maø coå thö chöõ Haùn cho raèng: Haø Ñoà laø caên nguyeân cuûa Tieân thieân Baùt quaùi (caùi coù tröôùc, do vua Phuïc Hy saùng taùc); Laïc thö laø caên nguyeân cuûa Haäu thieân Baùt quaùi (caùi coù sau, do vua Chu Vaên Vöông saùng taùc). Trong laàn taùi baûn naøy, sau khi tìm hieåu kyõ veà kinh Dòch, ngöôøi vieát cho raèng Laïc thö – Haø ñoà coù lieân quan raát höõu cô vôùi Baùt quaùi. Nhöng khoâng phaûi nhö coå thö chöõ Haùn ñaõ noùi, maø laø Haäu thieân Baùt quaùi lieân quan tôùi Haø ñoà (*). sau:

Nhöng chính söï gaùn gheùp voâ lyù ñoù ñaõ chöùng toû nhöõng vaán ñeà

Khaúng ñònh vua Ñaïi Vuõ khoâng phaûi laø taùc giaû cuûa Nguõ haønh nhö Kinh Thö noùi ñeán. Bôûi vì ñoä soá cuûa Haø ñoà ñöôïc coi laø do vua Phuïc Hy phaùt hieän xaùc ñònh phöông vò Nguõ haønh. Nhö vaäy ít nhaát Nguõ haønh phaûi ñöôïc vua Phuïc Hy nghó ra tröôùc khi ñònh phöông vò cho noù. Nhöng vua Phuïc Hy laïi khoâng phaûi laø ngöôøi dieãn giaûi thuyeát Nguõ haønh, maëc * Chuù thích: Vaán ñeà naøy ñaõ ñöôïc trình baøy trong cuoán “Tìm veà coäi nguoàn kinh Dòch”, Nxb VHTT 2002.Taùi baûn laàn thöù 1, coù söûa chöõa vaø boå sung.

66

duø theo truyeàn thuyeát tìm ra Haø ñoà. Ñieàu naøy ñaõ chöùng toû truyeàn thuyeát ñöôïc ghi nhaän trong coå thö chöõ Haùn, ñaõ gaùn gheùp moät caùch phi lyù cho vieäc phaùt hieän ra Laïc thö - Haø ñoà vaø caùc vaán ñeà lieân quan. Ñoàng thôøi cuõng chöùng toû raèng: Thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaø Laïc thö - Haø ñoà laø saûn phaåm trí tueä cuûa ngöôøi Laïc Vieät. Töø ñoù neàn vaên minh Vaên Lang ñaõ tìm ra nhöõng hieäu öùng vuõ truï taùc ñoäng leân töï nhieân, cuoäc soáng, xaõ hoäi, con ngöôøi vaø ñaõ ñeå laïi cho nhaân loaïi hieän ñaïi caû moät kho taøng lyù luaän Ñoâng y ñoà soä, phöông phaùp döï ñoaùn töông lai qua Thaùi AÁt Thaàn kinh, Kyø moân Ñoän giaùp... vaø moät kho taøng tri thöùc veà thôøi tieát, lòch soá söû duïng trong noâng nghieäp. Taát caû ñeàu baét ñaàu töø nguyeân lyù vaän ñoäng cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh. TRUYEÀN THUYEÁT “CON ROÀNG CHAÙU TIEÂN” - SÖÏ KHAÚNG ÑÒNH NGUOÀN GOÁC CUÛA THUYEÁT AÂM DÖÔNG NGUÕ HAØNH VAØ LAÏC THÖ – HAØ ÑOÀ Truyeàn thuyeát “Con Roàng, chaùu Tieân” laø truyeàn thuyeát lòch söû ñaàu tieân trong cuïm truyeàn thuyeát lòch söû thôøi Huøng Vöông. Ngoaøi yù nghóa tröïc tieáp nhaéc ñeán lòch söû giai ñoaïn ñaàu laäp quoác cuûa daân toäc Vieät, thì trong truyeàn thuyeát naøy coøn haøm chöùa nhöõng maät ngöõ ghi nhaän coäi nguoàn vaø lyù giaûi söï huyeàn bí cuûa neàn vaên hoaù Ñoâng phöông. Truyeàn thuyeát “Con Roàng chaùu Tieân” ñaõ ghi nhaän: Kinh Döông Vöông ñi tuaàn ôû Ñoäng Ñình Hoà, gaëp baø Vuï Tieân sinh Laïc Long quaân, Toå phuï Laïc Long Quaân thuoäc gioáng Roàng laáy Toå maãu AÂu Cô thuoäc gioáng Tieân, sanh ñöôïc moät boïc chöùa 100 tröùng, nôû thaønh 100 ngöôøi con trai. Toå phuï ñöa 50 ngöôøi con xuoáng bieån. Toå maãu ñöa 50 ngöôøi con leân nuùi, laäp nöôùc Vaên Lang vaø ngöôøi con caû leân ngoâi vua laø Huøng Vöông thöù nhaát. Nöôùc Vaên Lang chia laøm 15 boä…

Ñaây laø hình aûnh bieåu töôïng ñöôïc thaàn thoaïi hoùa, trong ñoù göûi gaám nhöõng yù töôûng cuûa cha oâng truyeàn laïi cho ñôøi sau veà nguoàn goác Laïc thö – Haø ñoà vaø thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh, khaúng ñònh söï kyø vó cuûa neàn vaên minh Vaên Lang, nieàm töï haøo cuûa ngöôøi Laïc Vieät. Hình aûnh bieåu töôïng naøy ñöôïc lyù giaûi vaø trình baøy nhö sau: @ Caùi boïc tröùng laø söï theå hieän tính bao truøm cuûa vuõ truï vôùi söùc maïnh kyø vó trong ñoù chöùa ñöïng tri thöùc cuûa moät neàn vaên minh maø söï phaùt xuaát nguyeân thuûy cuûa noù chính laø Thaùi cöïc. Töôïng cuûa Thaùi cöïc laø hình troøn, ñoàng thôøi laø Döông khi phaân bieät AÂm Döông. 67

@ Moät traêm quaû tröùng (töùc laø 100 voøng troøn): Ñoù laø toång ñoä soá cuûa Laïc thö – Haø ñoà, goàm: Ñoä soá cuûa Laïc thö laø 45; ñoä soá cuûa Haø ñoà laø 55; toång ñoä soá cuûa Laïc thö – Haø ñoà ñuùng 100 voøng troøn. Trong ñoù coù 50 voøng troøn ñen thuoäc AÂm, töông öùng vôùi 50 ngöôøi con trai theo Toå maãu AÂu Cô vaø 50 voøng troøn traéng thuoäc Döông, töông öùng vôùi 50 ngöôøi con theo Toå phuï Laïc Long Quaân. @ Laïc thö thuoäc Döông (caùi coù tröôùc) vôùi ñoä soá Döông 25 so vôùi ñoä soá AÂm laø 20; nhöng theå hieän lyù töông khaéc thuoäc AÂm. Haø ñoà thuoäc AÂm (caùi coù sau) vôùi ñoä soá AÂm laø 30 so vôùi ñoä soá Döông laø 25. Trong AÂm coù Döông, trong Döông coù AÂm laø nguyeân lyù baûn caên cuûa lyù hoïc Ñoâng phöông; töông öùng vôùi 50 ngöôøi con theo Meï (AÂm) leân nuùi (Döông). Vaø 50 ngöôøi con theo Cha (Döông) xuoáng bieån (AÂm). @ AÂm thuoäc hình theå neân nhöõng ngöôøi con theo Meï leân laõnh ñaïo ñaát nöôùc Vaên Lang. @ Trong truyeàn thuyeát “Con Roàng, chaùu Tieân” thì * Roàng laø bieåu töôïng cuûa söùc maïnh vuõ truï. * Tieân laø bieåu töôïng cuûa söï thoâng thaùi, saùng suoát thuoäc veà tri thöùc cuûa con ngöôøi. * Söï keát hôïp Roàng Tieân laø hình aûnh bieåu töôïng cuûa söï keát hôïp giöõa tri thöùc con ngöôøi vaø söùc maïnh vuõ truï; baét nguoàn töø söï nhaän thöùc cuûa con ngöôøi vôùi söï vaän ñoäng cuûa vuõ truï,ï maø tieàn ñeà caên baûn cuûa noù laø thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaø Laïc thö Haø ñoà. Sôû dó 100 tröùng khoâng nôû ra 50 con trai (Döông) vaø 50 con gaùi (AÂm), vì Laïc thö Haø ñoà thuoäc giaù trò tinh thaàn neân ñöôïc hình töôïng baèng con trai (Döông). Con soá 15 boä haønh chính cuûa nöôùc Vaên Lang, chính laø toång ñoä soá cuûa ma phöông Laïc thö khi coäng ngang, doïc, cheùo. Ñaây laø söï vaän duïng nhöõng qui luaät vuõ truï trong vieäc ñieàu haønh ñaát nöôùc. Trong Laïc thö Haø ñoà ñaõ bao goàm lyù cuûa AÂm Döông Nguõ haønh nhö ñaõ trình baøy ôû treân. Xin xem hình sau ñaây:

68

ÑOÄ SOÁ LAÏC THÖ = 45

ÑOÄ SOÁ HAØ ÑOÀ = 55

Toång ñoä soá cuûa Laïc thö vaø Haø ñoà ñuùng baèng 100

69

BIEÅU TÖÔÏNG LAÏC THÖ 45 voøng troøn

BIEÅU TÖÔÏNG HAØ ÑOÀ 55 voøng troøn

Nam ñoä soá sao Hoûa

Ñoâng ñoä soá sao Moäc

Trung Ñoä soá

Cung sao Thoå

Taây ñoä soá sao Kim

Baéc Ñoä soá sao Thuûy Toång soá voøng troøn trong Laïc thö vaø Haø ñoà baèng 100 Trong ñoù: 50 voøng troøn ñen (AÂm) vaø 50 voøng troøn traéng (Döông)

70

@ Phaû heä cuûa vua Huøng coøn lieân heä vôùi chu kyø caùc sao Thieân cöïc Baéc ñöôïc trình baøy nhö sau: Theo caùc nhaø thieân vaên hieän ñaïi thì caùc choøm sao Thieân cöïc Baéc thay ñoåi vôùi chu kyø 26000 naêm. Trong ñoù: Tieân.

* Khoaûng hôn 7000 naêm Tr.CN laø sao “t”, thuoäc choøm sao Vuõ * Gaàn 3000 naêm Tr.CN laø sao “a”, thuoäc choøm sao Thieân Long * Hieän taïi laø sao “a”, thuoäc choøm sao Tieåu Huøng Tinh.

23)

(Theo saùch Vuõ truï quanh em, taäp I – Nxb Giaùo Duïc – 1998, trang

So saùnh vôùi phaû heä cuûa vua Huøng , chuùng ta laïi thaáy moät söï truøng khôùp sau ñaây: Theá heä thöù nhaát: – Hoaøng haäu Vuï Tieân vaø choøm sao Vuõ Tieân Theá heä thöù hai: – Toå phuï Laïc Long Quaân vaø choøm sao Thieân Long. Theá heä thöù ba: – Quoác toå Huøng Vöông vaø choøm sao Tieåu Huøng Tinh. Nhö vaäy, qua phaàn chöùng minh treân, baïn ñoïc cuõng nhaän thaáy söï truøng khôùp hoaøn toaøn cuûa truyeàn thuyeát “Con Roàng, chaùu Tieân” trong söï lyù giaûi nhöõng nguyeân lyù khôûi nguyeân cuûa vuõ truï theo thuyeát AÂm Döông Nguõï haønh vaø nhöõng söï vaän ñoäng cuûa caùc choøm sao trong vuõ truï gaàn guõi vôùi Ñòa caàu. Baïn ñoïc cuõng löu yù raèng vieäc phaùt hieän ra caùc choøm sao thieân cöïc Baéc cuûa khoa hoïc hieän ñaïi chæ khoaûng moät hoaëc hai theá kyû gaàn ñaây. Giaû thuyeát veà Laïc thö - Haø ñoà phaùt hieän ngay töø thôøi ñaàu laäp quoác 71

ñöôïc boå trôï baèng moät di vaät khaûo coå laø moät chieác rìu ñaù tìm thaáy ôû Baéc Sôn, treân ñoù khaéc choøm sao Vuõ Tieân (Hercules), coù nieân ñaïi töø 5000 naêm tr.CN, ñöôïc minh hoïa ôû beân. (theo Tìm veà baûn saéc vaên hoùa Vieät Nam, Gs. Traàn Ngoïc Theâm - Nxb T/p Hoà Chí Minh, In laàn thöù 2,1997). Khoa thieân vaên hoïc hieän ñaïi ñaõ xaùc nhaän: Choøm sao Vuõ Tieân caùch ñaây 7000 naêm chính laø choøm sao Thieân cöïc Baéc treân baàu trôøi nhìn töø traùi Ñaát. Ñieàu naøy chöùng toû raèng: töø thôøi toái coå, nhöõng con ngöôøi ñaàu tieân ôû vuøng ñaát naøy ñaõ quan saùt thieân vaên, ñeå hôn 2000 naêm sau ñeán khoaûng ñaàu thieân nieân kyû thöù 3 tr.CN ñaõ taïo döïng neân moät neàn vaên minh kyø vó vôùi beà daøy tính baèng thieân nieân kyû coøn truyeàn laïi ñeán taän baây giôø. Söï vaän ñoäng cuûa vuõ truï (caùi coù tröôùc – Döông – Roàng) keát hôïp vôùi tri thöùc cuûa con ngöôøi (caùi coù sau – AÂm – Tieân) ñaõ môû ñaàu cho neàn vaên minh Vaên Lang kyø vó. Thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaø nhöõng tri kieán qua vieäc tìm hieåu thieân vaên vôùi nhöõng hieäu öùng vuõ truï taùc ñoäng leân thieân nhieân, cuoäc soáng vaø con ngöôøi chính laø neàn taûng caên baûn cuûa neàn vaên hieán Vaên Lang. Söï keát hôïp cuûa Roàng Tieân chính laø nieàm töï haøo cuûa ngöôøi daân Laïc Vieät. Daân toäc Vieät Nam hoaøn toaøn xöùng ñaùng vôùi nieàm töï haøo ñoù. Theo söï lyù giaûi treân thì thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh laø moät hoïc thuyeát nhaát quaùn vaø hoaøn chænh, Laïc thö – Haø ñoà phaûi xuaát hieän ñoàng thôøi vaø laø giaù trò cuûa neàn vaên minh Vaên Lang ñaõ coù ngay töø buoåi ñaàu laäp quoác. Neàn vaên minh aáy bao truøm treân moät vuøng roäng lôùn: Baéc giaùp Ñoäng Ñình hoà; Taây giaùp Ba Thuïc; Nam giaùp Hoà Toân; Ñoâng giaùp Ñoâng Haûi. Ñaát nöôùc aáy döôùi quyeàn cai trò cuûa caùc thôøi vua Huøng noái tieáp nhau trò vì, baét ñaàu töø thôøi Huøng Vöông thöù I (giaû thuyeát treân seõ xin ñöôïc tieáp tuïc boå sung qua nhöõng phaàn ñöôïc trình baøy ôû nhöõng chöông sau). LÒCH PHAÙP VAØ KHOA THIEÂN VAÊN COÅ VAÊN LANG Qua noäi dung cuûa Laïc thö - Haø ñoà, moät vaán ñeà chöùng toû tieáp theo laø: ngöôøi Laïc Vieät ñaõ phaùt minh ra lòch, cuï theå laø AÂm Döông lòch sôùm nhaát theá giôùi. Bôûi vì phaûi coù söï phaùt minh ra lòch thì môùi coù caên cöù ñeå xaùc ñònh ñoä soá cuûa Haø ñoà. Ñieàu naøy ñaõ chöùng toû qua saùch Thoâng Chí cuûa Trònh Tieàu, theo ñoù thì: Ñôøi Ñaøo Ñöôøng (vua Nghieâu - naêm 2253 tr.CN) phöông Nam coù boä Vieät Thöôøng cöû söù boä qua hai laàn phieân dòch sang chaàu, daâng con

72

ruøa thaàn coù leõ ñaõ soáng treân 1000 naêm, mình daøi hôn 3 thöôùc, treân löng coù khaéc vaên khoa ñaåu ghi vieäc trôøi ñaát môû mang. Vua Nghieâu sai cheùp

(Baøn veà Vaïn nieân lòch, taùc giaû Taân Vieät Thieàu Phong, Nxb Vaên hoùa Daân toäc 1995)

laáy goïi laø Qui Lòch.

Thôøi vua Nghieâu ñöôïc öôùc tính coù nieân ñaïi 2253 tr.CN; töùc laø sau thôøi Huøng Vöông laäp quoác 600 naêm. Ñieàu hieån nhieân laø khoâng phaûi ñeán luùc taëng lòch ngöôøi Vieät môùi bieát laøm lòch maø phaûi laøm ra töø tröôùc ñoù. Caên cöù vaøo noäi dung cuûa Haø ñoà vaø vieäc taëng lòch cuûa ngöôøi Vieät Thöôøng cho vua Nghieâu; cuøng vôùi vieäc phaùt hieän ra choøm sao Vuõ Tieân ñaõ chöùng toû: Ngöôøi Vieät ñaõ phaùt minh ra AÂm Döông lòch sôùm nhaát theá giôùi, töùc laø tröôùc thôøi ñieåm phaùt minh ra Laïc thö – Haø ñoà. Vì noäi dung cuûa AÂm Döông lòch khoâng phaûi chæ caên cöù ñôn thuaàn vaøo söï vaän ñoäng cuûa maët Trôøi vaø maët Traêng maø coøn coù söï töông öùng vôùi vò trí cuûa nhöõng choøm sao treân Thieân haø gaàn Thaùi Döông Heä. Caùc truyeàn thuyeát töø coå thö Trung Hoa löu truyeàn töø ñôøi Haùn veà sau cho raèng: lòch phaùp coå Trung Hoa do vua Nghieâu sai hai ñaïi thaàn cuûa mình laø hoï Hy vaø hoï Hoøa laøm ra. Nhöng ñieàu naøy ñaõ bò caùc hoïc giaû Vaên Lang phaûn baùc. Trong daân gian Vieät Nam coøn truyeàn tuïng moät caâu ca dao ñoäc ñaùo:

Ai veà nhaén hoï Hy Hoøa Nhuaän naêm sao chaúng nhuaän vaø troáng canh? Hai caâu ca dao naøy khoâng theå xuaát hieän töø thôøi Vieät Nam höng quoác trôû veà sau. Bôûi vì neáu xuaát hieän vaøo khoaûng thôøi gian naøy thì ñaõ khoâng coù vieäc söû duïng lòch cuûa caùc vöông trieàu Trung Hoa; caøng khoâng theå xuaát hieän vaøo thôøi Baéc thuoäc töø sau Coâng nguyeân. Hai caâu ca dao naøy chæ coù khaû naêng xuaát hieän trong giai ñoaïn ñaàu cuûa thôøi Baéc thuoäc döôùi trieàu Haùn; ñoù laø luùc Nho giaùo ñöôïc ñoäc toân vaø nhöõng kinh ñieån cuûa Nho giaùo coi lòch phaùp laø phaùt minh cuûa trieàu ñaïi vua Nghieâu. Ñaây cuõng laø luùc cheá ñoä Laïc haàu, Laïc töôùng vaãn coøn ñöôïc duy trì ôû nhöõng vuøng coøn laïi cuûa Vaên Lang; hay noùi moät caùch khaùc laø nhöõng cô sôû haï

* Chuù thích: Töø nhöõng yù töôûng trong phaàn naøy, ngöôøi vieát ñaõ tieáp tuïc trình baøy roõ hôn trong saùch “Thôøi Huøng Vöông vaø bí aån Luïc thaäp hoa giaùp”. Nxb VHTT 2002.Taùi baûn laàn thöù 1, coù söûa chöõa vaø boå sung.

73

taàng cuûa xaõ hoäi Vaên Lang ôû moät möùc ñoä naøo ñoù vaãn toàn taïi (*) CHÍNH SÖÏ DUØNG LOÁI THAÉT NUÙT SÖÏ ÖÙNG DUÏNG QUI LUAÄT VUÕ TRUÏ TRONG VIEÄC ÑIEÀU HAØNH ÑAÁT NÖÔÙC DÖÔÙI THÔØI HUØNG VÖÔNG Caùc thôøi vua Huøng noái tieáp nhau trò vì Vaên Lang ñaõ coi AÂm Döông Nguõ haønh vaø nhöõng tri thöùc veà thieân vaên ñöôïc phaùt hieän töø caên baûn cuûa Laïc thö – Haø ñoà nhö laø moät heä tö töôûng chính thoáng, laøm chuû ñaïo cho vieäc ñieàu haønh oån ñònh vaø phaùt trieån xaõ hoäi. Vaø ñoù laø nguyeân nhaân cuûa vaán ñeà ñöôïc noùi tôùi trong coå söû Vieät Nam “Chính söï duøng loái thaét nuùt”. Ñaây laø moät trong nhöõng vaán ñeà ñöôïc nhieàu ngöôøi quan taâm khi tìm hieåu veà thöïc traïng xaõ hoäi Vaên Lang, nhöng chöa coù söï lyù giaûi thoûa ñaùng. Vôùi quan nieäm cho raèng thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaø Laïc thö Haø ñoà thuoäc veà neàn vaên minh Vaên Lang vaø laø heä tö töôûng chính thoáng, laøm chuû ñaïo cho vieäc ñieàu haønh xaõ hoäi thì “Chính söï duøng loái thaét nuùt” coù theå giaûi thích nhö sau: Trong caùc saùch söû khi noùi tôùi söï laïc haäu cuûa thôøi ñaàu laäp quoác, thöôøng thí duï qua moät caâu trong truyeàn thuyeát “Con Roàng, chaùu Tieân” laø “Chính söï duøng loái thaét nuùt”. Phaûi chaêng vaøo buoåi ñaàu laäp quoác caùch ñaây gaàn 5000 naêm, khi vieäc söû duïng chöõ vieát chöa phaûi laø moät hieän töôïng phoå bieán trong sinh hoaït xaõ hoäi; “Chính söï duøng loái thaét nuùt” maø coå söû nhaéc tôùi, töùc laø söï theå hieän quan ñieåm vuõ truï quan qua loái thaét nuùt ñeå chöùng minh cho vieäc ñieàu haønh xaõ hoäi thuaän theo qui luaät töï nhieân, chöù khoâng phaûi laø vaên töï theå hieän baèng thaét nuùt. Qua nhöõng chaám ñen, traéng ñöôïc noái nhau cuûa Laïc thö Haø ñoà – laø nhöõng tieàn ñeà khôûi nguyeân cho khoa thieân vaên cuûa neàn vaên minh Vaên Lang – maø nhöõng phaùt hieän cuûa noù ñaõ goùp phaàn quyeát ñònh cho chính söï Vaên Lang (theå hieän ôû söï phaän ñònh ñòa lyù haønh chính: chia nöôùc thaønh 15 boä); phaûi chaêng toå tieân ta ñaõ duøng nuùt daây ñeå bieåu töôïng cho ñoä soá cuûa AÂm Döông Nguõ haønh vaø khoa thieân vaên cuûa neàn vaên minh Vaên Lang, ñeå truyeàn ñaït nhöõng tri thöùc caên baûn cuûa heä tö töôûng chính thoáng thuoäc neàn vaên minh naøy.

74

BIEÅU TÖÔÏNG LAÏC THÖ THEÅ HIEÄN BAÈNG GUÙT THAÉT

Hình döôùi ñaây minh hoïa cho giaû thuyeát neâu treân, theå hieän nhöõng nuùt thaét töông öùng vôùi Laïc thö (moät guùt laø Döông, hai guùt laø AÂm). Nhö vaäy, qua vaán ñeà “Chính söï duøng loái thaét nuùt” trình baøy ôû treân, chöùng toû laø caùc vua Huøng ñaõ thuaän theo quy luaät vaän ñoäng cuûa vuõ truï ñeå öùng duïng vaøo vieäc ñieàu haønh ñaát nöôùc. Caên cöù treân cô sôû naøy lyù giaûi vieäc caùc vua Huøng chia nöôùc laøm 15 boä nhö sau: Nhö phaàn treân ñaõ trình baøy, toång ñoä soá cuûa Laïc thö cöûu cung ngang, doïc, cheùo laø 15. Do ñoù vieäc chia nöôùc laøm 15 boä laø moät vieäc thuaän theo töï nhieân ñöôïc ghi nhaän ôû Laïc thö cöûu cung; khaùc haún vôùi yù nghóa: taäp hôïp 15 boä laïc ñeå trôû thaønh lieân minh boä laïc goïi laø Vaên Lang, nhö moät soá nhaø nghieân cöùu hieän ñaïi ñaõ quan nieäm ñeå minh chöùng cho söï laïc haäu cuûa thôøi Huøng Vöông. 75

Töø ñoù suy ra nhöõng vaán ñeà chính söï maø coå söû Trung Hoa nhaéc tôùi lieân quan ñeán Laïc thö – Haø ñoà, thí duï nhö: “Vua Vuõ ñònh ra pheùp coáng chín chaâu...”. Hoaøn toaøn coù cô sôû ñeå cho raèng: ñoù laø vieäc laøm caùc vua Huøng, vì noù lieân quan ñeán Laïc thö cöûu cung. TÖÛ VI ÑAÅU SOÁ - MOÄT VÍ DUÏ KHAÚNG ÑÒNH TÍNH NHAÁT QUAÙN VAØ HOAØN CHÆNH CUÛA THUYEÁT AÂM DÖÔNG NGUÕ HAØNH VÔÙI NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ LIEÂN QUAN Ngöôøi ta khoâng theå tìm thaáy söï lieân quan ñeán nhau giöõa thuyeát AÂm Döông vaø thuyeát Nguõ haønh trong coå thö chöõ Haùn tröôùc thôøi Taàn. Nhöng nhöõng phöông phaùp öùng duïng cuûa hoïc thuyeát naøy laïi phoå bieán trong moïi lónh vöïc hoïc thuaät coå Ñoâng phöông nhö: Y lyù, lòch soá, döï ñoaùn hoïc... vaø ñaëc bieät trong Töû vi. Ñieàu naøy ñaõ chöùng toû tính nhaát quaùn cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh treân thöïc teá. Töû vi ñaåu soá laø moät cuoán saùch coù tham voïng döï ñoaùn töông lai cho soá phaän con ngöôøi. Soá Töû vi döïa treân söï phaân boá cuûa hôn 100 vì sao treân 12 cung Töû vi, söï döï ñoaùn cuûa noù treân cô sôû sinh khaéc cuûa AÂm Döông Nguõ haønh ñöôïc theå hieän trong tính chaát cuûa caùc cung vaø caùc vì sao töông quan ñeán nhau. Ngöôøi coâng boá cuoán saùch naøy theo truyeàn thuyeát Trung Hoa laø Traàn Ñoaøn laõo toå vaøo ñaàu thôøi Toáng. Nhöng chính söï lieân quan vaø khoaûng troáng trong vieäc öùng duïng phöông phaùp luaän thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh trong Töû vi ñaõ chöùng toû nhöõng vaán ñeà seõ ñöôïc trình baøy sau ñaây. YÙ nghóa söï lieân quan vaø khoaûng troáng giöõa nhöõng yù nieäm baûn caên cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vôùi nhöõng vaán ñeà thuoäc phaïm truø cuûa noù trong söï öùng duïng qua Töû vi ñaåu soá Moân Töû vi ñaåu soá ñöôïc coâng boá vaøo ñaàu ñôøi Toáng, sau khi Vaên Lang vaø söï tieáp noái cuûa noù laø AÂu Laïc bò tieâu dieät hôn 1000 naêm. Nhöng giöõa moân Töû vi ñaåu soá cuõng nhö haàu heát caùc moân öùng duïng thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh cuûa vaên minh Ñoâng Phöông coå nhö: thieân vaên, ñòa lyù (phong thuûy), y lyù, lòch soá ... vaø Laïc thö – Haø ñoà coù söï lieân quan vaø khoaûng troáng xin ñöôïc trình baøy qua moân Töû vi ñaåu soá nhö sau:

76

Söï lieân quan Söï lieân quan deã nhaän thaáy laø thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh laø phöông phaùp luaän duy nhaát lyù giaûi, luaän ñoaùn laù soá Töû vi. Nhöõng söï lieân quan khaùc trong tính ñaëc thuø cuûa laù soá Töû vi xin ñöôïc daãn chöùng nhö sau: @ So saùnh ñoà hình Haø ñoà cöûu cung vôùi ñoà hình Töû vi baïn ñoïc seõ nhaän thaáy moãi haønh goàm hai cung AÂm vaø Döông. Söï vaän ñoäng cuûa Nguõ haønh trong Haø ñoà cöûu cung theo chieàu thuaän kim ñoàng hoà theå hieän söï töông sinh cuûa Nguõ haønh: Kim sinh Thuûy; Thuûy sinh Moäc; Moäc sinh Hoaû; Hoûa sinh Thoå (Trung cung). So saùnh ñoà hình Töû vi ñaåu soá thì: moãi haønh cuõng goàm hai cung AÂm vaø Döông. vaän ñoäng theo chieàu kim ñoàng hoà theå hieän Nguõ haønh töông sinh. @ Ñoà hình Haø ñoà coù noäi dung theå hieän söï vaän ñoäng, töông taùc cuûa Nguõ haønh trong vuõ truï qua caùc sao gaàn guõi vôùi traùi ñaát trong Thaùi Döông heä. Ñoà hình Töû vi ñaåu soá laø söï phaùt trieån cuûa Haø ñoà cöûu cung (coù noäi dung theå hieän söï taùc ñoäng do aûnh höôûng cuûa Nguõ haønh qua caùc ÑOÀ HÌNH HAØ ÑOÀ

77

ÑOÀ HÌNH TÖÛ VI ÑAÅU SOÁ

sao treân), boû trung cung thuoäc Thoå, theâm 4 cung Thoå laø Thìn, Tuaát, Söûu, Muøi sau moãi Haønh, thaønh 12 cung ñeå caân baèng AÂm Döông vaø theå hieän qui luaät sinh, vöôïng, moä trong söï vaän ñoäng cuûa Nguõ haønh. Xin xem hình veõ döôùi ñaây: @ 12 cung cuûa Töû vi ñöôïc saép theo thöù töï cuûa 12 con giaùp baét ñaàu töø Tyù khôûi töø cung thöù hai haøng döôùi töø beân phaûi sang, keát thuùc laø Hôïi theo chieàu kim ñoàng hoà. Teân cuûa caùc cung trong Töû vi laø teân goïi cuûa caùc naêm AÂm lòch, maø tính chaát cuûa noù chính laø chu kyø töông öùng 12 naêm Ñòa caàu quay quanh maët Trôøi vôùi naêm cuûa sao Moäc ( töùc sao Thaùi tueá, laø moät trong nhöõng haønh tinh lôùn trong heä maët Trôøi gaàn traùi Ñaát nhaát). Ñoàng thôøi ñaây cuõng chính laø chu kyø thôøi gian thu nhoû, ñoàng daïng theo chu kyø thôøi gian vaän ñoäng vuõ truï trong Thaùi AÁt vaø Kyø Moân ( Trong Thaùi AÁt: Moät nguyeân = 180 naêm, chia laøm thöôïng, trung, haï; 6 Nguyeân laø moät vaän = 1080 naêm; 12 Vaän laø moät Hoäi = 12.960 naêm; 12 Hoäi laø moät Ñaïi Nguyeân, ñöôïc ñaët teân theo 12 con giaùp. Chu kyø cuûa moät Ñaïi Nguyeân baét ñaàu töø Hoäi Tyù, keát thuùc ôû Hoäi Hôïi. Theo Thaùi AÁt thì hieän nay ñang ôû trong Hoäi Ngoï thuoäc Hoûa – saéc hoàng cuûa thòt heo trong baùnh chöng, baùnh daày, phaûi chaêng theå hieän ñieåm xuaát phaùt vaø söï chi phoái cuûa haønh Hoûa trong hoäi naøy). @ Haàu heát caùc vì sao ñöôïc phaân boá treân 12 cung Töû vi döïa treân döõ kieän laø ngaøy, giôø, thaùng, naêm sinh cuûa ngöôøi laäp laù soá ñeàu coù trong 78

Thaùi AÁt vaø Ñoän Giaùp. Thí duï: sao Töû vi chính laø Nguõ Ñeá Toïa, hoaëc sao Phaù Quaân (Boä Saùt, Phaù, Lieâm, Tham) chính laø vò sao ñaàu tieân thuoäc choøm sao Ñaïi Huøng hay Hoa Caùi, Thieân Truø (trong Laïc thö cöûu tinh ñoà) ñaõ daãn trong saùch naøy v.v... Khoaûng troáng Trong Töû vi chæ coù phöông phaùp öùng duïng maø khoâng coù lyù giaûi, thí duï nhö: @ Quy luaät phaân boá caùc sao döïa treân ngaøy, giôø, thaùng , naêm sinh cuûa laù soá. @ Nguõ haønh trong Töû vi ñaåu soá ñaõ ñöôïc phaùt trieån chi tieát hôn goàm 6 tính chaát cho moãi haønh. Thí duï nhö haønh Hoûa thì goàm: Tích Lòch Hoûa (löûa saám seùt); Sôn Ñaàu Hoûa (löûa treân nuùi - nham thaïch); Thieân Thöôïng Hoûa (löûa treân trôøi); Phuùc Ñaêng Hoûa (löûa trong ñeøn); Lö Trung Hoûa (löûa trong loø). Söï phaân chia moãi haønh thaønh 6 tính chaát laïi lieân quan ñeán vieäc öùng duïng thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh trong AÂm lòch; töùc laø lieân quan ñeán vieäc naïp aâm Nguõ haønh trong Luïc thaäp hoa giaùp. Nhöng hieän töôïng naïp aâm Nguõ haønh trong AÂm lòch, cho ñeán baây giôø vaãn coøn laø moät vaán ñeà bí aån cuûa vaên minh Ñoâng phöông (vaán ñeà naøy, ngöôøi vieát ñaõ haân haïnh trình baøy vôùi baïn ñoïc trong saùch “Thôøi Huøng Vöông vaø bí aån Luïc thaäp hoa giaùp”). @ Tính chaát vaø söï töông taùc cuûa caùc sao ñeå taïo neân hieäu quaû döï ñoaùn cuûa laù soá. Tham voïng döï ñoaùn raát chi tieát: Ñeán töøng ngaøy cuûa laù soá. Tính nhaát quaùn vaø hoaøn chænh cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaø vaán ñeà taùc giaû Töû vi ñaåu soá Thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh ñaõ chöùng toû söï öùng duïng cuûa noù roäng khaép trong nhieàu lónh vöïc: y hoïc, thieân vaên, lòch soá... Thaäm chí trong caû nhöõng lónh vöïc thuoäc söï vaän ñoäng cuûa xaõ hoäi vaø con ngöôøi, nhö ñaõ trình baøy ôû treân. Tuy nhieân, nhöõng taøi lieäu lieân quan ñeán nhöõng lónh vöïc naøy, chæ noùi ñeán phöông phaùp thöïc hieän vaø thieáu phaàn lyù giaûi lieân heä. Khoâng rieâng gì moân Töû vi, maø coùù theå khaúng ñònh raèng: Taát caû caùc moân coå hoïc Ñoâng phöông öùng duïng phöông phaùp luaän cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh ñeàu ôû trong moät tình traïng thieáu haún moät heä luaän lieân heä vôùi moät heä thoáng lyù luaän caên baûn (voán raát mô hoà). Nhöõng 79

khoaûng troáng naøy, khoâng phaûi vì khoâng coù söï lieân quan trong quaù trình phaùt trieån lyù thuyeát vaø söï quan saùt thöïc teá ñeå öùng duïng, naèm trong phaïm truø cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vôùi nhöõng phöông phaùp thöïc hieän. Chính nhöõng khoaûng troáng lyù thuyeát lieân heä vaø söï huyeãn aûo cuûa heä thoáng lyù luaän caên baûn ñaõ chöùng toû moät caùch saâu saéc raèng: Thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh laø moät hoïc thuyeát nhaát quaùn vaø hoaøn chænh, khi phöông phaùp luaän cuûa hoïc thuyeát naøy phoå bieán roäng khaép treân haàu heát moïi lónh vöïc lieân quan ñeán con ngöôøi. Nhöng heä thoáng lyù luaän caên baûn cuûa hoïc thuyeát naøy ñaõ bò thaát truyeàn vaø coäi nguoàn cuûa noù khoâng theå thuoäc veà vaên minh Hoa Haï. Bôûi vì, neáu noù thuoäc veà vaên minh Hoa Haï, thì khoâng theå coù khoaûng troáng trong quaù trình phaùt trieån lyù thuyeát vaø söï öùng duïng cuûa hoïc thuyeát naøy (möùc ñoä taøn phaù cuûa lòch söû ñoái vôùi neàn vaên minh Trung Hoa vaø vaên minh Vaên Lang hoaøn toaøn khaùc nhau). Vì vaäy, maëc duø cho ñeán taän ngaøy hoâm nay – khi baïn ñoïc ñang coi cuoán saùch naøy – caùc nhaø Lyù hoïc Trung Hoa noùi rieâng vaø caû nhöõng nhaø nghieân cöùu treân theá giôùi, vaãn coøn chöa tìm ñöôïc baûn chaát söï lieân heä giöõa thuyeát AÂm Döông vaø Nguõ haønh – thì thaät laø voâ lyù, laïi coù moät boä moân öùng duïng hoïc thuyeát naøy trong vieäc döï ñoaùn töông lai, ñöôïc tính ñeán ñôn vò thôøi gian nhoû nhaát laø giôø, nhö Töû vi ñaåu soá. Cho duø xuaát phaùt töø nhöõng caùi nhìn khaùc nhau, hoaëc veà tính khoa hoïc (treân cô sôû hieäu quaû döï ñoaùn toàn taïi haøng ngaøn naêm nay), hay phi khoa hoïc (treân cô sôû khoa Töû vi thieáu haún moät heä thoáng lyù luaän caên baûn, maø chæ coù phöông phaùp öùng duïng) thì thöïc teá vaãn laø: nhöõng phöông phaùp öùng duïng trong Töû vi ñaåu soá coù nhöõng qui taéc haún hoi vaø raát phöùc taïp (cho duø moät soá qui taéc vaãn gaây söï baøn caõi). Hoaøn toaøn khoâng theå cho raèng: Ñoù chæ laø moät phöông phaùp thoáng keâ, moät heä quaû cuûa kinh nghieäm, moät troø chôi toaùn hoïc … Bôûi vì, khoâng moät phöông phaùp thoáng keâ naøo, hoaëc söï toång hôïp nhöõng kinh nghieäm, hay moät lyù thuyeát toaùn hoïc naøo ñöôïc thöïc hieän ngay trong xaõ hoäi loaøi ngöôøi hieän ñaïi vôùi taát caû phöông tieän toát nhaát coù theå coù, ñeå taïo ra nhöõng phöông phaùp thöïc hieän moät laù soá vôùi tham voïng döï ñoaùn töông lai cho moät con ngöôøi ñeán ñôn vò thôøi gian nhoû nhaát laø giôø nhö Töû vi ñaåu soá. Söï toàn taïi vaø löu truyeàn haøng ngaøn naêm (ít nhaát töø ñôøi Toáng, keå töø khi Traàn Ñoaøn laõo toå coâng boá moân naøy) vôùi daáu aán cuûa moät hoïc thuyeát vuõ truï quan coå laø thuyeát 80

AÂm Döông Nguõ haønh ñaõ chöùng toû raèng: Töû vi ñaåu soá ñöông nhieân phaûi laø heä luaän vaø laø söï phaùt trieån cuûa hoïc thuyeát naøy. Vì vaäy, chính söï toàn taïi cuûa Töû vi ñaåu soá ñaõ chöùng toû tính thoáng nhaát vaø hoaøn chænh cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaø khaû naêng phaùt trieån lyù thuyeát cuûa noù. Neáu quan nieäm cho raèng: “Thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh chæ laø moät hoïc thuyeát vuõ truï quan thoâ sô, söï phaùt trieån cuûa hoïc thuyeát naøy (neáu coù) chæ laø hieän töôïng duy lyù vôùi söï chaët cheõ coù tính hình thöùc”, thì ngöôøi ta cuõng khoâng theå phaùt trieån ñöôïc heä quaû cuûa moät hoïc thuyeát töø moät söï mô hoà cuûa noù nhö moân Töû vi ñaåu soá maø hieäu quaû cuûa noù ñaõ chöùng toû vaø ñöôïc löu truyeàn haøng ngaøn naêm nay. Vì vaäy, treân thöïc teá cho ñeán ngaøy hoâm nay, khi thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaãn coønï chöùa ñaày söï huyeãn aûo, thì maëc duø trong Töû vi ñaàu soá coù nhöõng yeáu toá chöa noùi ñeán ôû nhöõng saùch Lyù hoïc lieân quan ñeán AÂm Döông Nguõ haønh ñöôïc phaùt hieän tröôùc ñoù; nhöng hoaøn toaøn coù cô sôû ñeå hoaøi nghi Traàn Ñoaøn laõo toå khoâng phaûi laø taùc giaû cuûa Töû vi. OÂng chæ laø ngöôøi coâng boá söï phaùt hieän cuûa mình ñoái vôùi nhöõng giaù trò cuûa neàn vaên minh Vaên Lang vaãn coøn toàn taïi, löu truyeàn trong daân gian. OÂng ta khoâng theå phaùt trieån taïo neân moät heä quaû cuûa moät hoïc thuyeát trong Töû vi ñaåu soá, töø moät söï huyeãn aûo cuûa hoïc thuyeát naøy. (xin xem theâm phaàn “Moät heä thoáng chöõ vieát chính thöùc cuûa neàn vaên minh Vaên Lang” ôû phaàn sau). Ñeå minh hoïa ñieàu naøy xin ñöôïc trình baøy moät ñoaïn trích daãn töø saùch Ñòa lyù toaøn thö (taùc giaû Löu Baù OÂn, Nxb VHTT 1996, dòch giaû Leâ Khaùnh Tröôøng, Leâ Vieät Anh): Löu Coâng hoïc xong hoïc thuaät phong thuûy naêm 40 tuoåi, duøng thuaät ñoù haønh ngheà 22 naêm, ñöôïc moïi ngöôøi toân kính, vì oâng ñem laïi cho hoï nhieàu ích lôïi. Taát caû nhöõng vieäc naøy ñeàu ñöôïc ghi laïi. Tröôùc thö laäp thuyeát laø ñaïi söï cuûa ñôøi oâng, leõ naøo ngöôøi ñôøi boû queân? Chuùng ta haõy xem nguoàn goác cuûa thuaät phong thuûy maø oâng hoïc ñöôïc töø ñaâu? Löu Coâng hoïc töø con gaùi cuûa Ngoâ Caûnh Loan. Ngoâ Caûnh Loan hoïc ñöôïc töø Hy Di Traàn Ñoaøn. Traàn Ñoaøn hoïc töø Taêng Vaên Ñòch. Taêng Vaên Ñòch hoïc töø Döông Quaân Tuøng. Döông Quaân Tuøng vaø Taêng Caàu Kyû voán laø choã thaâm giao. Vaøo khoaûng naêm cuoái ñôøi cuûa Ñöôøng Hy Toâng, loaïn Hoaøng Saøo noåi leân,

81

ñaùnh tôùi kinh ñoâ Tröôøng An. Hai ngöôøi Döông, Taêng nhaân luùc chieán tranh loaïn laïc leân ñaùnh caép “Quoác Noäi Thieân Cô thö” trong Quyønh Laâm khoá. Hoïc xong môùi bieát cuoán saùch naøy nguyeân laø cuûa Khaâu Ñình Haøn daâng cho trieàu ñình. Khaâu Ñình Haøn voán laø ngöôøi huyeän Vaân Hyû tænh Haø Ñoâng töøng ñöôïc thaàn tieân truyeàn cho kinh saùch neân thoâng hieåu ñaïo lyù AÂm Döông

Söï sai leäch giöõa ñoä soá Nguõ haønh treân Haø Ñoà vaø ñoä soá Cuïc trong Töû vi ñaåu soá. Moät yeáu toá cuûng coá theâm giaû thuyeát cho raèng: Traàn Ñoaøn laõo toå khoâng phaûi laø taùc giaû cuûa Töû vi vaø töø ñoù chöùng toû söï phaùt hieän rôøi raïc nhöõng phöông phaùp öùng duïng thuoäc phaïm truø cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh. Ñoù laø söï sai leäch veà haønh theo ñoä soá cuûa Cuïc trong Töû vi ñaåu soá so vôùi Haø ñoà. Ñaây laø moät yeáu toá sai leäch raát caên baûn, ít nhaát cho nhöõng ngöôøi coù soá cuïc thuoäc Thuûy vaø Hoûa. Töø ñoù, hoaøn toaøn coù cô sôû ñeå hoaøi nghi nhöõng vaán ñeà sai leäch coù theå coù trong Töû vi ñaåu soá, lieân quan ñeán döï ñoaùn töông lai cho soá phaän cuûa con ngöôøi. Baïn ñoïc coù theå tham khaûo theâm cuoán “Nguyeân lyù thôøi sinh hoïc phöông Ñoâng” (GS. Leâ

82

83

Tuoåi AÁt , Canh Hoûa Luïc Cuïc Thoå Nguõ Cuïc Kim Töù Cuïc Moäc Tam Cuïc Thuûy Nhò Cuïc

Tuoåi Giaùp, Kyû

Thuûy Nhò Cuïc

Hoûa Luïc Cuïc

Moäc Tam Cuïc

Thoå Nguõ Cuïc

Kim Töù Cuïc

Meänh cung laäp taïi

Tyù, Söûu

Daàn, Maõo Tuaát , Hôïi

Thìn, Tî

Ngoï, Muøi

Thaân, Daäu

Hoûa Luïc Cuïc

Kim Töù Cuïc

Thuûy Nhò Cuïc

Moäc Tam Cuïc

Thoå Nguõ Cuïc

Thoå Nguõ Cuïc

Thuûy Nhò Cuïc

Hoûa Luïc Cuïc

Kim Töù Cuïc

Moäc Tam Cuïc

Moäc Tam Cuïc

Hoûa Luïc Cuïc

Thoå Nguõ Cuïc

Thuûy Nhò Cuïc

Kim Töù Cuïc

Tuoåi Tuoåi Tuoåi Bính, Taân Ñinh, Nhaâm Maäu, Quyù

BAÛNG LAÄP CUÏC CUÛA TÖÛ VI THEO COÅ THÖ CHÖÕ HAÙN Tö lieäu cuûa giaùo sö Leâ Vaên Suûu trong saùch Nguyeân lyù thôøi sinh hoïc phöông Ñoâng

Vaên Söûu - Nxb VHTT 1996). Trong cuoán saùch naøy, giaùo sö Leâ Vaên Söûu ñaõ phaùt hieän ra nhieàu vaán ñeà baát hôïp lyù cuûa khoa Töû vi ñaåu soá. Ngöôøi vieát chæ xin ñöôïc boå sung moät vaán ñeà sau: Theo saùch “Nguyeân lyù thôøi sinh hoïc phöông Ñoâng” (Saùch ñaõ daãn, trang 48) caên cöù theo Töû vi ñaåu soá phoå bieán ôû Vieät Nam hieän nay, thì töông quan Haønh vaø ñoä soá Cuïc theo baûng sau. Ñoä soá vaø haønh cuûa Cuïc trong Töû vi ñaåu soá ñöôïc trình baøy ôû baûng treân ñaõ ñöôïc söû duïng qua nhieàu theá kyû coøn ñöôïc löu truyeàn ñeán baây ÑOÀ HÌNH HAØ ÑOÀ SO SAÙNH VÔÙI ÑOÄ SOÁ CUÏC CUÛA TÖÛ VI

Kim - Töù cuïc Moäc - Tam cuïc Thuûy - Nhò cuïc (Haø ñoà - 6) Hoûa - Luïc cuïc (Haø ñoà - 2) Thoå - Nguõ cuïc

84

giôø, nhöng khoâng coù söï lyù giaûi. Töø quan ñieåm cho raèng: Laïc thö - Haø ñoà laø nguoàn goác cuûa khoa Thieân vaên hoïc thuoäc neàn vaên minh Vaên Lang baét nguoàn töø thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh, thì taát yeáu ñoä soá haønh cuûa Cuïc phaûi coù söï lieân heä vôùi Laïc thö - Haø ñoà. Ñeå baïn ñoïc tieän vieäc theo doõi, ngöôøi vieát xin ñöôïc trình baøy toùm löôïc ñoä soá cuûa cuïc theo Töû vi ñaåu soá ôû baûng treân vaø so saùnh vôùi ñoä soá Nguõ haønh theo Haø ñoà nhö sau:

85

86

Thuûy (Hoûa) Luïc Cuïc

Hoûa (Thuûy) Nhò Cuïc

Kim Töù Cuïc

Thaân, Daäu

Moäc Tam Cuïc

Chieàu Nguõ haønh töông khaéc khi ñoåi laïi haønh theo Laïc thö Hoa giaùp

Thoå Nguõ Cuïc

Thuûy (Hoûa) Luïc Cuïc

Hoûa (Thuûy) Nhò Cuïc

Kim Töù Cuïc

Moäc Tam Cuïc

Thoå Nguõ Cuïc

Ngoï, Muøi

Thoå Nguõ Cuïc

Thuûy (Hoûa) Luïc Cuïc

Kim Töù Cuïc

Moäc Tam Cuïc

Thìn, Tî

Hoûa (Thuûy) Nhò Cuïc

Kim Töù Cuïc

Hoûa (Thuûy) Nhò Cuïc

Thoå Nguõ Cuïc

Thuûy (Hoûa) Luïc Cuïc

Daàn, Maõo Tuaát, Hôïi

Moäc Tam Cuïc

Tuoåi Maäu, Quyù

Kim Töù Cuïc

Thoå Nguõ Cuïc

Thuûy (Hoûa) Luïc Cuïc

Hoûa (Thuûy) Nhò Cuïc

Tí, Söûu

Tuoåi Ñinh, Nhaâm

Moäc Tam Cuïc

Tuoåi Bính, Taân

Tuoåi AÁt, Canh

Tuoåi Giaùp, Kyû

Meänh cung laäp taïi

BAÛNG LAÄP CUÏC CUÛA TÖÛ VI THEO SOÁ HAØ ÑOÀ

Nhö vaäy soá Cuïc cuûa haønh trong Töû vi ñaåu soá sai leäch vôùi ñoä soá Nguõ haønh treân Haø ñoà ôû hai haønh laø Thuûy vaø Hoûa. Neáu hieäu chænh laïi haønh theo Cuïc cuûa baûng tra Nguõ haønh ñaõ daãn theo ñoä soá cuûa Haø ñoà; ta seõ coù moät quy luaät Nguõ haønh töông khaéc töø phaûi sang traùi theo haøng ngang cuûa baûng, phuø hôïp vôùi söï saép xeáp tuoåi theo Thieân can cuûa baûng

ñaõ daãn ôû treân. Baûng söûa ñoåi döôùi ñaây do ngöôøi vieát hieäu chænh laïi haønh theo ñoä soá cuûa Haø ñoà (chöõ ñaäm). Teân haønh cuõ cuûa Töû vi ñaåu soá (chöõ thöôøng trong ngoaëc keøm theo) ñeå ñoäc giaû tieän theo doõi:

Nhö vaäy, vieäc söûa laïi haønh cho phuø hôïp vôùi ñoä soá cuûa Haø ñoà cuõng hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi tieân ñeà cuûa quy taéc laäp cuïc laø: Theo thuaän töï, thaäp Thieân Can coù quy luaät Nguõ haønh töông sinh saép xeáp töø traùi sang phaûi nhö sau: Nhöng khi laäp cuïc, tuoåi tính theo thaäp Thieân can laïi saép xeáp theo quy taéc töøng caëp töông hôïp theo chieàu töông khaéc töø phaûi sang traùi – khi phaân Thieân can AÂm vaø Döông (Tieân ñeà quy taéc laäp cuïc) nhö sau: Nhö vaäy, vieäc söûa laïi haønh theo ñoä soá Haø ñoà (laø nguyeân lyù caên baûn cuûa khoa thieân vaên coå Vaên Lang) cuõng hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi 87

nguyeân taéc xeáp tuoåi ñeå laäp cuïc cuûa Töû vi. Coøn caùch saép xeáp cuïc cuûa Töû vi ñaåu soá hieän haønh maø ngaøi Traàn Ñoaøn laõo toå coâng boá thì khoâng theo quy taéc naøo. Qua söï söûa ñoåi döïa treân ñoä soá cuûa Haø ñoà phuø hôïp vôùi qui taéc saép xeáp theo chieàu töông khaéc cuûa thaäp Thieân can ñaõ minh hoïa roõ neùt nhöõng vaán ñeà sau ñaây: Laïc thö – Haø ñoà laø tieàn ñeà caên baûn cho khoa thieân vaên hoïc coå Vaên Lang – xuaát phaùt töø thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh – chöùng toû thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh laø moät hoïc thuyeát hoaøn chænh nhaát quaùn töø nguyeân lyù caên baûn ñeán söï öùng duïng cuûa noù (*). Ñieàu naøy chöùng toû raèng: Traàn Ñoaøn laõo toå khoâng phaûi laø ngöôøi phaùt minh moân Töû vi naøy maø chæ coâng boá laïi moät cuoán saùch ñaõ löu truyeàn haøng ngaøn naêm sau khi Vaên Lang bò tieâu dieät, neân ñaõ bò tam sao thaát baûn daãn ñeán sai laàm treân. OÂng khoâng theå coù söï phaùt minh ra moät caùi hôïp lyùù baèng söï baét ñaàu töø moät caùi sai leäch. Vaø ñoù cuõng chæ laø moät thí duï. Qua phaàn trích daãn vaø chöùng minh ôû treân thì baïn ñoïc cuõng nhaän thaáy raèng: trong khi cho ñeán taän baây giôø, caùc nhaø Lyù hoïc vaãn chöa giaûi thích ñöôïc nhöõng nguyeân lyù vaø söï lieân heä cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh (cho duø theo giaû thuyeát cuûa caùc nhaø nghieân cöùu hieän ñaïi: Thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh töøng böôùc hoaø nhaäp vaøo thôøi Haùn). Thaät laø söï voâ lyù khi nhöõngï phaùt minh cho nhöõng phöông phaùp öùng duïng cuûa lyù thuyeát ñoù laïi phoå bieán roäng khaép moïi lónh vöïc. Söï voâ lyù taàm côõ vó moâ naøy, chæ coù theå giaûi thích raèng: taát caû nhöõng phöông phaùp öùng duïng ñang phoå bieán cuûa hoïc thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh ñeàu ñaõ ñöôïc hình thaønh töø neàn vaên minh Vaên Lang. Khi nöôùc Vaên Lang bò tieâu dieät, nhöõng phöông phaùp öùng duïng naøy truyeàn sang Trung Hoa vaø ñöôïc caùc nhaø Lyù hoïc Trung Hoa lyù giaûi theo caùch hieåu cuûa hoï qua kinh nghieäm thöïc teá öùng duïng. Cho ñeán taän cuoái ñôøi nhaø Ñöôøng, ñaàu ñôøi nhaø Toáng, nhöõng tröôùc taùc thuoäc veà neàn vaên minh Vaên Lang vaãn tieáp tuïc ñöôïc phaùt hieän vaø truyeàn baù ôû ñôøi qua hình aûnh thaàn tieân truyeàn cho kinh saùch (ñieàu ñaùng * Chuù thích: Vieäc ñoåi hai haønh Thuûy vaø Hoûa cuûa cuïc trong Töû vi seõ daãn ñeán vieäc thay ñoåi hai haønh Thuûy vaø Hoûa töông öùng trong Luïc thaäp Hoa giaùp (60 naêm, keå töø Giaùp Tí ñeán Quyù Hôïi). Vaán ñeà naøy ñaõ ñöôïc chöùng minh trong cuoán: “Thôøi Huøng Vöông vaø bí aån Luïc thaäp Hoa giaùp”, Nxb VHTT 2002.Taùi baûn laàn thöù 1, coù söûa chöõa vaø boå sung.

88

quan taâm laø caùc saùch do thaàn tieân truyeàn laïi ñeàu coù söï nhaát trí cao ôû vieäc söû duïng phöông phaùp luaän cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh). Hieän töôïng naøy seõ minh chöùng cho vieäc chöõ Khoa Ñaåu xuaát hieän trong truyeän Thuûy Höû ñöôïc trích daãn trong phaàn “Moät heä thoáng chöõ vieát chính thöùc cuûa neàn vaên minh Vaên Lang” ôû phaàn tieáp theo. Phaàn trình baøy ôû treân chæ laø moät thí duï qua Töû vi, khoa döï ñoaùn töông lai döïa treân cô sôû thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh. Treân thöïc teá khoaûng troáng lyù thuyeát naøy laø voâ cuøng lôùn. Coù theå noùi: haàu heát phöông phaùp luaän cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh theå hieän trong phöông phaùp öùng duïng ñeàu khoâng coù söï lieân heä xuaát phaùt töø lyù thuyeát caên baûn (voán ñaõ raát mô hoà) ñeå chöùng toû xuaát xöù. Neáu cho raèng söï öùng duïng voán xuaát phaùt töø kinh nghieäm cuûa cuoäc soáng sau ñoù môùi ñöôïc giaûi thích baèng thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh, nhö vaäy thì hoïc thuyeát naøy seõ khoâng coù cô sôû toàn taïi tröôùc moät söï öùng duïng roäng raõi nhieàu maët thuoäc phaïm truø cuûa noù vôùi moät beà daøy gaàn 5000 naêm. Veà vaán ñeà naøy xin ñöôïc lyù giaûi roõ hôn vaø cuï theå nhö sau: Ngöôøi ta coù theå quan saùt thieân vaên ñeå xaùc ñònh söï vaän ñoäng cuûa caùc vì sao ñaõ ñöôïc neàn thieân vaên coå Vaên Lang noùi tôùi. Nhöng nhöõng hieäu öùng vuõ truï taùc ñoäng leân töï nhieân, cuoäc soáng vaø con ngöôøi treân traùi ñaát thì vaãn khoâng coù söï lyù giaûi, maëc duø vaãn coù söï öùng duïng treân thöïc teá. Baïn ñoïc coù theå tham khaûo moät ñoaïn trong Thaùi AÁt dò giaûn luïc (saùch ñaõ daãn tr.89) nhö sau: Khi coù sao Thaùi Baïch xuaát hieän ôû phía Taây thì nöôùc phía Ñoâng baïi hoaïi tröôùc, nöôùc phía Taây baïi hoaïi sau; neáu sao choåi xuaát hieän ôû phía Ñoâng thì ngöôïc laïi vaø chuû cho söï binh ñao, taät dòch, löu vong.

Nhöõng nhaän ñoaùn döïa treân söï vaän ñoäng cuûa caùc vì sao ñöôïc thí duï ôû treân khoâng phaûi do kinh nghieäm, khi ñaõ coù caû moät quaù trình nghieân cöùu thieân vaên coù heä thoáng baét ñaàu töø Laïc thö - Haø ñoà vaø moät hoïc thuyeát lieân quan ñeán noù. Nhöng roõ raøng khoâng heà coù söï lyù giaûi minh chöùng treân cô sôû cuûa hoïc thuyeát naøy. Ñoaïn trích daãn treân khoâng phaûi laø moät ñoaïn ñöôïc choïn löïa ñeå chöùng minh moät caùch chuû quan. Neáu baïn ñoïc coù dòp ñöôïc xem baát cöù moät cuoán saùch naøo lieân quan ñeán thuyeát AÂm Döông – Nguõ haønh thì ñeàu coù theå deã daøng tìm thaáy nhöõng khoaûng troáng lyù thuyeát nhö treân. Hôn 2000 naêm ñaõ troâi qua – keå töø thôøi Haùn Vuõ Ñeá tieâu dieät Nam 89

Vieät – maëc duø ñaõ coù nhieàu coá gaéng, nhöng nhöõng nhaø Lyù hoïc döôùi caùc trieàu ñaïi phong kieán Trung Hoa vaãn khoâng theå laáp ñöôïc khoaûng troáng giöõa caùc phöông phaùp öùng duïng thuoäc phaïm truø cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vôùi heä thoáng lyù thuyeát cuûa noù. Cuõng nhö cho ñeán taän baây giôø, hoï vaãn chöa lyù giaûi ñöôïc söï vaän ñoäng töø coäi nguoàn cuûa hoïc thuyeát naøy vì söï sai leäch ngay töø nguyeân lyù khôûi nguyeân cuûa noù: taùch AÂm Döông ra khoûi Nguõ haønh. AÂm Döông ñöôïc gaùn vaøo Baùt quaùi, coøn Nguõ Haønh thì chôi vôi. Nguyeân nhaân cuûa hieän töôïng naøy toàn taïi treân 2000 naêm cho ñeán taän baây giôø, raát ñôn giaûn: Neàn vaên minh Hoa Haï ñaõ tieáp thu moät caùch rôøi raïc, khoâng hoaøn chænh nhöõng thö tòch coå coøn soùt laïi cuûa moät neàn vaên minh ñaõ maát; laïi theâm söï hieäu chænh vaø caùch hieåu sai leäch, neân ñaõ khieán cho moät hoïc thuyeát vuõ truï quan coå ñaïi ñi vaøo söï huyeãn aûo, huyeàn bí. Ñieàu naøy ñaõ chöùng toû raèng: Coäi nguoàn cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh khoâng thuoäc veà neàn vaên minh coå Hoa Haï maø thuoäc veà vaên minh Vaên Lang; neân chính nhöõng con ngöôøi tieáp noái neàn vaên hieán gaàn 5000 naêm ñoù môùi coù caâu traû lôøi ngay trong cuoäc soáng cuûa mình. Caûm ñoäng thay! Nhöõng baø meï Vieät Nam, qua bao thaêng traàm cuûa lòch söû, vaãn laëng leõ goùi chieác baùnh chöng, baùnh daày töø ñôøi naøy qua ñôøi khaùc, vaø moãi khi coù moät baø meï naøo vaøo thôøi kyø sinh nôû laïi nhaéc nhôû baèng caâu chuùc laønh cho nhau: “Meï troøn, con vuoâng!” – nguyeân lyù cuûa caû moät heä thoáng vuõ truï quan töø thôøi caùc vua Huøng. MOÄT HEÄ THOÁNG CHÖÕ VIEÁT CHÍNH THÖÙC CUÛA NEÀN VAÊN MINH VAÊN LANG Vôùi keát luaän veà söï toàn taïi moät neàn vaên minh tö töôûng ñaït ñeán ñænh cao cuûa xaõ hoäi Vaên Lang so vôùi caùc xaõ hoäi coå ñaïi cuøng thôøi treân theá giôùi, nhö: Ai Caäp, Babilon, Hy - La, AÁn Ñoä, Hoa Haï… thì nhöõng vaán ñeà lieân heä caàn thieát phaûi coù laø: Moät heä thoáng chöõ vieát cuûa thôøi ñaïi Huøng Vöông, laø ñieàu kieän taát yeáu ñeå phaùt trieån neàn vaên minh moät caùch coù heä thoáng vôùi soá löôïng töø ngöõ phong phuù, ñuû khaû naêng dieãn ñaït nhöõng khaùi nieäm tröøu töôïng cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaø nhöõng vaán ñeà cuûa noù. Caû moät thôøi ñaïi ñaõ thuoäc veà huyeàn söû trong moät thôøi gian tính baèng thieân nieân kyû, thì vieäc chöùng minh cho söï toàn taïi cuûa chöõ vieát cuûa thôøi ñaïi ñoù cöïc kyø khoù khaên. Nhöng nhöõng tia saùng moûng manh haét laïi 90

qua maøn thôøi gian coù ñoä daøy hôn 2000 naêm, vaãn coøn ñuû ñeå ñaët vaán ñeà cho chöõ vieát cuûa thôøi Huøng Vöông vôùi söï lyù giaûi hôïp lyù trong söï töông quan cuûa noù. Ñoù laø nhöõng hieän töôïng sau: 1 – Daáu aán xöa nhaát ghi nhaän veà chöõ vieát cuûa ngöôøi Laïc Vieät laø saùch Thoâng Chí cuûa Trònh Tieàu (Trung Quoác) cheùp raèng: “Ñôøi Ñaøo Ñöôøng (vua Nghieâu – naêm 2253 tr.CN) phöông Nam coù boä Vieät Thöôøng cöû söù boä qua hai laàn phieân dòch sang chaàu, daâng con ruøa thaàn coù leõ ñaõ soáng 1000 naêm, mình daøi hôn 3 thöôùc, treân löng coù khaéc vaên Khoa Ñaåu ghi vieäc trôøi ñaát môû mang. Vua Nghieâu sai cheùp laáy goïi laø Qui Lòch (töùc lòch ruøa)”.

Khi vieát laïi ñoaïn naøy trong baøi “Vaøi neùt veà vaên hoùa thôøi Huøng Vöông” cuûa giaùo sö Buøi Vaên Nguyeân ñaêng trong taïp chí Vaên Hoïc soá ra thaùng 9 – thaùng 10/1973, taùc giaû ñaõ ñaët vaán ñeà: “ÔÛ ñaây chöa roõ vaên Khoa Ñaåu (chöõ hình con noøng noïc) treân löng con ruøa laø vaên saün treân mai noù maø caùc nhaø laøm lòch nöôùc Vieät Thöôøng nghieân cöùu theo söï tieán trieån cuûa noù haøng ngaøn naêm ñeå ruùt ra qui luaät veà söï tuaàn hoaøn cuûa thôøi tieát, hay ñoù laø moät thöù kyù hieäu ta goïi laø chöõ Khoa Ñaåu maø caùc nhaø laøm lòch nöôùc ta vaïch leân mai ruøa”. (Saùch Baøn

veà vaïn nieân lòch. Taùc giaû Taân Vieät, Thieàu Phong. Nxb Vaên Hoùa CHÖÕ KHOA ÑAÅU TREÂN BAÕI ÑAÙ COÅ SAPA Baûn daäp cuûa Vieän baûo taøng Laøo Cai

91

Daân Toäc 1995). Nhö vaäy, ñaây laø tö lieäu coå nhaát noùi veà vaên Khoa Ñaåu maø nieân ñaïi xuaát hieän cuûa loaïi vaên naøy ñöôïc ghi nhaän töø naêm 2253 tr.CN. Maëc duø tö lieäu naøy chöa chaéc chaén vaên Khoa Ñaåu töùc laø chöõ Khoa Ñaåu hay laø veát töï nhieân treân mai ruøa. Tuy nhieân coù theå khaúng ñònh raèng: vaên Khoa Ñaåu ñöôïc noùi ñeán trong saùch Thoâng Chí laø chöõ Khoa Ñaåu. Bôûi vì, neáu laø veát töï nhieân treân mai ruøa thì noù khoâng phaûi laø tín hieäu qui öôùc, ñeå coù caáu truùc hoaøn chænh truøng khôùp vôùi tín hieäu ngoân ngöõ cuûa ngöôøi Vieät Thöôøng, nhaèm dieãn taû moät caùch coù heä thoáng quan nieäm vuõ truï quan (vieäc trôøi ñaát môû mang) vaø phöông phaùp laøm lòch ñöôïc. 2- Gaàn ñaây caùc nhaø khaûo coå Vieät Nam ñaõ ñeà nghò cô quan vaên hoùa Lieân Hôïp Quoác ghi nhaän di tích vaên hoùa ôû Sapa – Laøo Cai (“baõi ñaù coå Sapa”, trong ñoù coù nhieàu taûng ñaù ghi chöõ Khoa Ñaåu) laø di saûn vaên hoùa theá giôùi. 3- Trong taùc phaåm vaên hoïc noåi tieáng Thuûy Höû cuûa taùc giaû Thi Naïi Am vieát vaøo cuoái ñôøi Nguyeân ñaàu ñôøi Minh (Trung Quoác) ôû hoài cuoái coù ñoaïn xin ñöôïc toùm taét vaø ghi laïi nhö sau: Khi caùc vò anh huøng Löông Sôn Baïc phaân ngoâi thöù xong coù khoái löûa lôùn laën xuoáng döôùi ñaát phía chính Nam, beøn ñaøo leân ñeå tìm. “Khi ñaøo tôùi ba thöôùc ñaát, chôït thaáy moät mieáng bia ñaù chaïm Thieân Thö ôû maët giöõa vaø caû hai beân. Toáng Giang sai ñem veà laøm leã taï ñaøn, roài saùng hoâm sau ñöa tieàn coâng quaû ñeå taëng cho caùc ñaïo traøng vaø ñem bia ñaù ra xem. Khi nom ñeán bia ñaù thaáy chöõ ngoaèn ngoeøo khaùc haún loái thöôøng khoâng coøn ai bieát nghóa lyù ra sao caû. Sau ñoù moät ngöôøi ñaïo traøng hoï Haø teân Dieäu Thoâng noùi vôùi Toáng Giang raèng: - Toå phuï nhaø toâi khi xöa coù moät boä saùch chuyeân ñeå caét nghóa caùc loái chöõ Thieân Thö, vaäy loái chöõ ñaây laø loái chöõ Khoa Ñaåu, toâi coù theå hieåu ñöôïc, xin ngaøi ñeå toâi dòch giuùp”.

Thuûy Höû laø moät taùc phaåm vaên hoïc, do ñoù vieäc taûng ñaù xuaát hieän nhö moät caûm öùng cuûa trôøi ñaát coù theå laø söï hö caáu cuûa taùc giaû; nhöng chaát lieäu hieän thöïc trong vieäc söû duïng chöõ Khoa Ñaåu laø moät loaïi chöõ treân thöïc teá ñaõ toàn taïi (chöùng toû qua di vaät Sapa – Laøo Cai) ñaõ cho thaáy: gaàn nhaát laø thôøi ñaïi cuûa Thi Naïi Am (thôøi ñaïi cuûa taùc giaû cuoái ñôøi Nguyeân) xa hôn laø cuoái thôøi Baéc Toáng (thôøi cuûa caùc vò anh huøng Thuûy Höû), chöõ Khoa Ñaåu vaãn coøn toàn taïi tính töø khi AÂu Laïc bò Nam Vieät 92

Trieäu Ñaø tieâu dieät hoaëc khi Nam Vieät bò Haùn Vuõ Ñeá thoân tính ñaõ hôn 1000 naêm. Ñieàu naøy chöùng toû: cho ñeán cuoái ñôøi Baéc Toáng khoâng phaûi taát caû nhöõng giaù trò cuûa neàn vaên minh Vaên Lang ñaõ ñöôïc phaùt hieän - ñoù laø cô sôû ñeå cho raèng Töû vi tuy xuaát hieän ñaàu ñôøi Toáng, nhöng chæ laø söï phaùt hieän tieáp tuïc veà moät neàn vaên minh ñaõ maát (ñieàu naøy ñaõ ñöôïc minh hoïa trong phaàn trích daãn trong Ñòa lyù toaøn thö ôû treân). Taïi sao chöõ Khoa Ñaåu voán ñaõ khoâng ñöôïc söû duïng maø laïi löu truyeàn vôùi moät thôøi gian tính baèng thieân nieân kyû vôùi nhöõng nhaø nghieân cöùu? Seõ khoù coù caâu traû lôøi hôïp lyù hôn neáu nhö loaïi vaên töï Khoa Ñaåu ñoù khoâng ghi laïi nhöõng giaù trò vaên hoùa lôùn, thoûa maõn nhu caàu tri thöùc cuûa con ngöôøi maø ñôøi sau phaûi ngôõ ngaøng coi nhö saùch cuûa trôøi (Thieân Thö). Vaäy chöõ Khoa Ñaåu ñöôïc nhaéc tôùi trong Thuûy Höû, ngoaøi söï minh chöùng cho heä thoáng chöõ vieát chính thöùc döôùi thôøi Huøng Vöông, coøn

minh chöùng cho moät neàn vaên minh bò huûy hoaïi, chæ coøn soùt laïi döôùi daïng nhöõng cuoán saùch coå löu truyeàn trong daân gian. Söï phaùt hieän töøng maûng cuûa neàn vaên minh ñoù, qua nhöõng cuoán saùch coøn löu truyeàn, ñaõ taïo neân nhöõng khoaûng troáng cuûa moät heä thoáng vuõ truï quan hoaøn chænh vaø phaïm vi öùng duïng roäng raõi cuûa noù, nhö ñaõ trình baøy ôû treân. Ñeå minh hoïa cho giaû thuyeát naøy, xin baïn ñoïc so saùnh nhöõng hình veõ döôùi ñaây treân troáng ñoàng, phaûi chaêng laø nhöõng hình aûnh theå hieän söï toàn taïi cuûa vaên töï thôøi Huøng Vöông?

93

Hình döôùi ñaây laø tö lieäu trong cuoán Vieät söû giai thoaïi - Taäp I (Nxb Giaùo Duïc 1997 - Nguyeãn Khaéc Thuaàn). Ñöôïc chuù thích laø hình vuõ só. So saùnh vôùi hình tö lieäu döôùi ñaây trích laïi töø trong cuoán Tìm veà baûn saéc vaên hoùa Vieät Nam (saùch ñaõ daãn) ñöôïc chuù giaûi: “Ngöôøi caàm HÌNH COÙC TREÂN TROÁNG ÑOÀNG VAØ THAÏP ÑOÀNG

rìu xeùo ñang muùa”. Chuùng ta cuõng nhaän thaáy hình naøy môùi thöïc söï laø nhöõng hình theå hieän ngöôøi chieán binh thôøi Huøng Vöông. Coøn hình trong Vieät söû giai thoaïi thaät khoù lyù giaûi vôùi moät hình chöõ nhaät ñaõ caùch ñieäu caàm ôû tay traùi ngöôøi naøy laø moät thöù voõ khí, hoaëc laø hình aûnh cuûa moät vuõ coâng. Phaûi chaêng ñaây laø hình aûnh cuûa moät ngöôøi ñoïc vaên baûn? (ñieàu naøy seõ ñöôïc minh chöùngï roõ hôn ôû phaàn “Y phuïc thôøi Huøng Vöông“) Ngoaøi nhöõng vaán ñeà ñaõ trình baøy ôû treân, xin ñöôïc minh hoïa roõ hôn veà vieäc chöõ Khoa Ñaåu ñöôïc söû duïng döôùi thôøi Huøng Vöông qua 94

hình töôïng vaø ca dao daân gian Vieät Nam hieän coøn löu truyeàn, ñoù laø: Treân nhöõng chieác troáng ñoàng thôøi Huøng Vöông maø ngaøy nay ñaõ tìm ñöôïc, coù nhieàu hình töôïng ñuùc noåi treân troáng ñoàng. Qua hình minh chöùng ôû treân, baïn ñoïc cuõng nhaän thaáy raèng: Moät trong nhöõng hình töôïng ñoù laø con coùc. Ñieàu naøy coù lieân quan gì ñeán caâu ca dao: Con Coùc laø caäu oâng Trôøi Ai maø ñaùnh Coùc thì Trôøi ñaùnh cho. Moät caâu ca dao ñaày bí aån töông töï nhö caâu tuïc ngöõ (maø luùc ñaàu laø thaønh ngöõ) “Meï troøn, con vuoâng”. Caâu ca dao treân, coù ngöôøi giaûi thích raèng: bôûi vì con Coùc aên saâu boï phaù hoaïi muøa maøng, neân oâng cha ta ñaët ra caâu ca dao ñoù laø muoán nhaéc nhôû phaûi baûo veä coùc. Hoaëc cuõng coù theå giaûi thích khaùc laø: nhaân truyeän coå tích “Coùc kieän Trôøi”. Coùc thaéng kieän, Trôøi neå, phaûi goïi baèng Caäu. Nhöng caâu ca dao naøy khoâng phaûi laø söï keát thuùc cho moät truyeän coå tích, do noäi dung cuûa noù khoâng aên nhaäp gì vôùi caâu chuyeän. Maø chính caâu chuyeän coå tích laø phöông tieän chuyeån taûi hai caâu ca dao naøy. Bôûi vì, neáu ñöùng moät mình, caâu ca dao naøy seõ toái nghóa vaø khoù hieåu. Vôùi keát caáu cuûa noäi dung caâu chuyeän thì chöa lyù giaûi ñöôïc taïi sao oâng Trôøi laïi goïi Coùc baèng Caäu? Taïi sao khoâng phaûi laø baùc, laø boï, laø chuù?

95

96

Tranh daân gian Vieät Nam thuoäc doøng tranh Ñoâng Hoà

THAÀY ÑOÀ COÙC

Vaø chæ caàn laø con hoaëc chaùu oâng trôøi cuõng ñuû ñaùng sôï roài, taïi sao phaûi laø Caäu? Phaûi chaêng vì ñaïi töø Caäu khaúng ñònh roõ neùt Coùc thuoäc veà beân ngoaïi thuoäc AÂm, töùc laø hình töôïng cuûa moät giaù trò tinh thaàn naøo ñoù, maø phaàn beân noäi (oâng Trôøi) thuoäc Döông (thuoäc veà giaù trò tinh thaàn). Ñeán ñaây coù hai khaû naêng lyù giaûi cho vaán ñeà naøy: 1) Coùc laø linh vaät (AÂm) coù giaù trò tín ngöôõng (Döông). 2) Con Coùc maø con cuûa noù laø con noøng noïc (Khoa Ñaåu), hình töôïng cuûa loaïi vaên töï chính thoáng cuûa ngöôøi Vieät, laø moät loaïi chöõ vieát ñeå dieãn taû nhöõng giaù trò tinh thaàn: Söï hình thaønh vuõ truï (trôøi ñaát môû mang. “Thoâng Chí”, saùch ñaõ daãn), söï vaän ñoäng cuûa töï nhieân, xaõ hoäi vaø con ngöôøi... neân ñöôïc coi laø Caäu oâng Trôøi. Caùch lyù giaûi 2 coù khaû naêng hôïp lyù hôn, do söï boã trôï baèng böùc tranh daân gian “Thaày ñoà Coùc”. Xin xem hình veõ döôùi ñaây: Coù leõ khoâng phaûi ngaãu nhieân treân böùc tranh coù doøng chöõ “Laõo Oa ñoäc giaûng”. Töùc laø oâng Coùc giaø ñoäc quyeàn giaûng daïy. Bôûi vì, chæ coù Coùc môùi coù chöõ ñeå daïy cho ñôøi (con cuûa Coùc laø noøng noïc, töùc Khoa Ñaåu). Maëc duø böùc tranh daân gian noåi tieáng “Thaày ñoà Coùc” coù theå ñöôïc veõ sau thôøi gian nöôùc Vaên Lang bò maát töø laâu (*). Nhö vaäy, ngöôøi Vieät ñaõ söû duïng chöõ Khoa Ñaåu laø chöõ vieát chính thöùc ñeå ghi nhaän nhöõng giaù trò neàn vaên minh cuûa mình. Moät trong nhöõng giaù trò aáy chính laø thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaø söï öùng duïng roäng lôùn cuûa noù trong vieäc lyù giaûi töï nhieân, xaõ hoäi vaø con ngöôøi, keå caû döï ñoaùn töông lai. Thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh coù theå thích hôïp, hoaëc khoâng coøn thích hôïp trong cuoäc soáng hieän ñaïi cuûa con ngöôøi; tuyø theo nhöõng nhaän ñònh cuûa caùc hoïc giaû veà tính khoa hoïc hay phi khoa hoïc cuûa hoïc thuyeát naøy. Nhöng vôùi moät heä thoáng lyù luaän hoaøn chænh ñöôïc chöùng toû ôû nhöõng heä quaû laø nhöõng phöông phaùp luaän cuûa noù ñöôïc theå hieän treân thöïc teá öùng duïng vôùi quy moâ lôùn trong thôøi gian tính baèng * Chuù thích: Ngöôøi vieát coù yù nieäm cho raèng nhöõng böùc tranh daân gian ñaõ xuaát hieän vaøo nhöõng giai ñoaïn cuoái cuûa nöôùc Vaên Lang vaø ñieàu ñoù coù nghóa laø ngöôøi Laïc Vieät ñaõ laøm ra giaáy vaøo thôøi kyø naøy. Söï lieân heä naøy ngoaøi nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán chöõ vieát (giöõa hình aûnh con noøng noïc – chöõ Khoa Ñaåu – vaø con Coùc laïi coù maët trong söï giaûng daïy) coøn lieân heä ñeán raát nhieàu vaán ñeà töông quan khaùc ñöôïc trình baøy trong saùch naøy. Hieän töôïng naøy giaûi thích hình töôïng con Coùc ñuùc noåi treân troáng ñoàng, chính laø söï theå hieän neàn vaên minh ñaõ coù chöõ vieát cuûa daân toäc Vieät.

97

thieân nieân kyû, cuõng chöùng toû ñöôïc raèng: Neàn vaên minh chính thoáng cuûa Vaên Lang döôùi thôøi caùc vua Huøng, khoâng theå laø moät neàn vaên minh hoang sô vôùi hình aûnh sinh hoaït cuûa con ngöôøi nhö vöøa thoaùt thai khoûi xaõ hoäi boä laïc nguyeân thuûy. Vôùi keát luaän chöõ Khoa Ñaåu laø vaên töï chính thoáng cuûa xaõ hoäi Vaên Lang, ñieàu ñoù vaãn coù nghóa laø: trong xaõ hoäi Vaên Lang, ngoaøi chöõ Khoa Ñaåu hoaøn toaøn coù theå toàn taïi nhöõng heä thoáng chöõ vieát khaùc treân moät nöôùc roäng lôùn: Baéc giaùp Ñoäng Ñình Hoà, Taây giaùp Ba Thuïc, Nam giaùp Hoà Toân, Ñoâng giaùp Ñoâng Haûi. Söï xuaát hieän cuûa chöõ Khoa Ñaåu töø thôøi Ñaøo Nghieâu (2253 Tr.CN) vôùi noäi dung vaên Khoa Ñaåu ghi treân löng ruøa ghi vieäc “trôøi ñaát môû mang” vaø “vieäc laøm lòch” ñaõ chöùng toû ngöôøi Laïc Vieät coù moät hoïc thuyeát vuõ truï quan vaø moät tri kieán thieân vaên lieân quan, khaúng ñònh moät neàn vaên minh phaùt trieån töø raát laâu tröôùc ñoù. Hoïc thuyeát vuõ truï quan cuûa ngöôøi Laïc Vieät ñaõ ñöôïc minh chöùng trong saùch naøy chính laø thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh. Ñoái vôùi moät daân toäc, maø hình thaùi yù thöùc xaõ hoäi chính thoáng ñaõ coù moät heä thoáng lyù hoïc hoaøn chænh veà vuõ truï quan theå hieän ôû thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vôùi söï öùng duïng haàu heát trong moïi maët chuû yeáu cuûa cuoäc soáng; taát yeáu daân toäc ñoù phaûi coù moät neàn vaên hoùa, khoa hoïc kyõ thuaät vôùi nhöõng moái quan heä xaõ hoäi töông öùng, ñeå ñaûm baûo tính haøi hoøa caân ñoái, nhö laø moät söï taát yeáu ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån trong ñieàu kieän cuûa thôøi ñaïi ñoù. Nhöõng chöông tieáp theo sau ñaây seõ tieáp tuïc chöùng minh cho nhöõng yù töôûng treân.

98

Chöông III:

TRUYEÀN THUYEÁT PHUØ ÑOÅNG THIEÂN VÖÔNG

T

SÖÏ THU HEÏP LAÕNH THOÅ VAÊN LANG ruyeà n thuyeá t Phuø Ñoå n g Thieâ n Vöông choá n g giaë c AÂn, ghi nhaän söï kieän xaûy ra vaøo cuoái thôøi Huøng Vöông thöù VI. Söû cuõ vaãn cho raèng giaëc AÂn trong truyeàn thuyeát chính laø nhaø AÂn Thöông thuoäc coå söû Trung Hoa (1766 - 1122 tr.CN). Nhöng theo quan nieäm môùi cho raèng: Thôøi Huøng Vöông chæ toàn taïi hôn 300 naêm. Vaøo thôøi ñieåm ñoù, nhaø AÂn Thöông ñaõ keát thuùc töø laâu. Vì vaäy, ñeå giaûi thích hieän töôïng giaëc AÂn sang cöôùp nöôùc ta trong truyeàn thuyeát “Phuø Ñoång Thieân Vöông” - vôùi quan nieäm môùi chæ coù hai giaûi phaùp laø: hoaëc laø phuû nhaän tính thöïc teá cuûa truyeàn thuyeát; hoaëc laø coi giaëc AÂn laø boä toäc AÂn naøo ñoù ôû mieàn Baéc Vaên Lang. Do ñoù vieäc ñaàu tieân phaûi lyù giaûi laø: Giaëc AÂn laø boä toäc AÂn hay laø nhaø AÂn Thöông thuoäc coå söû Trung Hoa Veà söï vieäc naøy, caên cöù vaøo truyeàn thuyeát coù theå daãn chöùng nhöõng ñieåm nhö sau: @ Söï töông quan nieân ñaïi giöõa thôøi Huøng Vöông thöù VI vaø nhaø AÂn Thöông So vôùi söû cuõ thôøi Huøng Vöông keùo daøi 2622 naêm. Neáu laáy söï trung bình toaùn hoïc ta seõ coù thôøi ñieåm ôû cuoái thôøi Huøng Vöông thöù VI laø: (2622 x 12 : 18) + 258 (hoaëc 208 theo quan nieäm môùi) ta seõ ñöôïc 2006 (neáu coäng 258) hoaëc 1956 (neáu coäng 208) naêm tr.CN. Trong ñoù: 18 laø con soá chæ 18 thôøi Huøng Vöông. 12 laø caùc thôøi vua Huøng tieáp noái tính töø thôøi Huøng Vöông thöù VII 99

258 (hoaëc 208) tr.CN laø nieân ñaïi keát thuùc cuûa thôøi Huøng Vöông. Ta seõ coù con soá khoaûng 2000 naêm tr.CN cho nieân ñaïi keát thuùc cuûa thôøi Huøng Vöông thöù VI - cheânh leäch 300 naêm so vôùi con soá tuyeät ñoái neáu coù cuûa nieân ñaïi baét ñaàu nhaø AÂn Thöông. Nhö vaäy, giöõa thôøi Huøng Vöông thöù VI vaø ñôøi AÂn Thöông thuoäc coå söû Trung Hoa coù söï töông ñöông veà nieân ñaïi (do chæ laáy söï trung bình toaùn hoïc thuaàn tuùy, coù theå 6 thôøi Huøng Vöông - keå töø Huøng Vöông thöù I - coù nieân ñaïi trung bình laâu hôn vaø nhaø AÂn coù nieân ñaïi baét ñaàu sôùm hôn. Thöïc teá veà nieân ñaïi trong coå söû Trung Hoa ñöôïc coi laø töông ñoái chính xaùc chæ töø thôøi Chu Leä Vöông (khoaûng 850 tr.CN), coøn tröôùc ñoù chæ laø nhöõng con soá giaû ñònh theo truyeàn thuyeát. Söï töông ñöông veà nieân ñaïi naøy khoâng theå coi laø ngaãu nhieân, hoaëc do caùc nhaø cheùp söû thôøi Ñinh - Leâ - Lyù - Traàn... veà sau gaùn gheùp moät caùch chuû quan. Bôûi vì oâng cha ta ngaøy xöa vieát söû bieân nieân chæ döïa vaøo nieân hieäu cuûa caùc vò vua. Do ñoù neáu tính toaùn moät caùch chuû quan ñeå thôøi Huøng Vöông thöù VI töông ñöông vôùi nieân ñaïi nhaø AÂn Thöông laø moät vieäc raát khoù thöïc hieän, khi chính nhaø AÂn Thöông cuõng chöa khaúng ñònh ñöôïc nieân ñaïi chính xaùc cuûa noù, ít nhaát tröôùc khi coù khoa lòch söû hieän ñaïi. Vì vaäy chæ coù theå khaúng ñònh raèng: truyeàn thuyeát ñaõ ghi nhaän söï vieäc xaûy ra ñuùng vaøo nieân ñaïi cuûa thôøi AÂn Thöông. Truyeàn thuyeát “Phuø Ñoång Thieân Vöông” cuõng ghi nhaän: sau cuoäc chieán AÂn Thöông - Vaên Lang thì AÂn Thöông hôn 600 naêm khoâng daùm ra quaân (coù saùch noùi 400 naêm). Coå söû Trung Hoa cho raèng nhaø AÂn Thöông chæ toàn taïi 600 naêm (1766 - 1122 tr.CN - Lòch söû Trung Quoác 5000 naêm, Taäp I, Laâm Haùn Ñaït, Taøo Dö Chöông, Nxb VHTT 1997, dòch giaû Traàn Ngoïc Thuaän). Nhöng neáu tính töø vua Baøn Canh nhaø Thöông dôøi ñoâ sang AÂn Khö , vì vaäy goïi laø nhaø AÂn thì khoaûng xaáp xæ 400 naêm. Do ñoù, cuoäc chieán naøy coù theå khaúng ñònh dieãn ra vaøo ñaàu thôøi AÂn vaø cuoái thôøi Huøng Vöông thöù VI. Neáu thôøi Huøng Vöông chæ toàn taïi 300 naêm, thì khoâng coù cô sôû naøo giaûi thích ñöôïc söï truøng hôïp veà thôøi gian maø truyeàn thuyeát nhaéc tôùi vôùi nhöõng vaán ñeà lòch söû lieân quan. Söï lieân quan qua khoâng gian lòch söû Theo Ñaïi Vieät söû kyù (Nxb T/p Hoà Chí Minh 1993 - dòch giaû Nguyeãn Gia Töôøng): 100

Vieät Vöông Caâu Tieãn (505 - 465 tr.CN) thöôøng sai söù sang duï, Huøng Vöông choáng cöï laïi.

Nöôùc Vieät cuoái thôøi Xuaân Thu laø moät nöôùc ôû vuøng Trieát Giang Trung Hoa ngaøy nay (töùc laø vuøng ñaát cuûa Vaên Lang cuõ theo truyeàn thuyeát “Con Roàng Chaùu Tieân”), vaøo thôøi Caâu Tieãn laø moät quoác gia huøng maïnh, baù chuû cuûa caùc nöôùc chö haàu thuoäc vuøng Nam Trung Quoác cuoái thôøi Xuaân Thu cuûa nhaø Chu. Nöôùc Vieät coù moät neàn khoa hoïc kyõ thuaät phaùt trieån maïnh meõ. Ñaëc bieät laø kyõ thuaät luyeän kim, nhöõng thanh kieám baùu noåi tieáng trong truyeàn thuyeát Trung Hoa laø Can Töông vaø Maïc Da ñeàu ñöôïc saûn xuaát töø nöôùc naøy. Vôùi moät thöïc löïc huøng haäu nhö vaäy, maø chöa heà coù moät truyeàn thuyeát, di vaät hoaëc thö tòch naøo chöùng toû coù moät cuoäc chieán giöõa Vieät Caâu Tieãn vaø Vaên Lang. Do ñoù, thaät laø khoù lyù giaûi khi gaàn 100 naêm sau laïi coù moät boä toäc AÂn naøo ñoù, taán coâng khieán nöôùc Vaên Lang phaûi khoán ñoán. Söï kieän naøy cuõng chöùng toû raèng bieân giôùi cuûa Vaên Lang cuõng raát gaàn, hoaëc ngay saùt bieân giôùi cuûa Vieät Vöông Caâu Tieãn. Khoâng theå coù lyù do gì nöôùc Vaên Lang ôû taän Vieät Trì vaø chæ laø moät boä laïc laïc haäu, laïi ñöôïc söï quan taâm mong muoán trôû thaønh ñoàng minh cuûa Caâu Tieãn trong vieäc baù chuû Trung Nguyeân. @ Tö lieäu Trung Hoa lieân quan * Trong Chu Dòch veà yù nghóa cuûa queû Kyù Teá, phaàn Töôïng truyeän, haøo 3 coù noùi: Cöûu tam: Cao Toân phaït Quæ phöông,tam nieân khaéc chi, tieåu nhaân vaät duïng. nhaân.

Vua ñaùnh caùc vuøng nöôùc Quyû, ba naêm môùi ñöôïc, chôù duøng tieåu

Bò chuù haøo naøy: trong baûn Chu Dòch hieän löu haønh, vua ôû ñaây ghi laø Cao Toâng töùc vua Cao Toâng nhaø AÂn Thöông... Thuaät ngöõ: Quyû Phöông chæ caùc phöông gioáng ngöôøi quyû töùc ngöôøi coøn man rôï nhö phía treân ñaõ noùi: Nam Man, Baéc Ñòch, Ñoâng Di, Taây Nhung. Nöôùc Vieät Thöôøng chuùng ta thôøi Kinh Döông Vöông cuõng bò nhaø Chu goïi laø nöôùc Xích Quyû ... nhaø AÂn Thöông coù ñieàu quaân ñi ñaùnh boán phöông ñeàu deïp loaïn, coù xuoáng ñeán tænh Quyù Chaâu. ÔÛ ñaây coù boä toäc Thi La Quyû, thôøi Huøng Vöông thöù VI, vaøo ñaùnh nöôùc ta nhaân danh nhaø AÂn Thöông (Theo Vuõ Quyønh trong saùch Taân ñính Lónh Nam Chích Quaùi). Vua Cao Toâng nhaø AÂn Thöông teân laø Vuõ Ñinh, con Ñeá Tieåu AÁt vaø chaùu vua Baøn Canh. Vuõ Ñinh coù ñaùnh deïp quanh hoà Ñoäng Ñình

101

vaø ñeán vuøng Quyù Chaâu, coù theå cuoäc deïp loaïn traûi qua ba naêm.

Queû Tuøy, haøo 6 coù noùi: Thöôïng luïc: Caâu heä chi, naõi tuøng duy chi, vöông duïng hanh vu taây sôn Loøng mình theo mình caáu keát khoâng rôøi, khoâng troùi buoäc cuõng theo, nhö daân aáp Maân theo vua chaïy qua taây sôn.

(Phaàn trích daãn, theo Kinh Dòch Phuïc Hy, Gs. Buøi Vaên Nguyeân Nxb Khoa Hoïc Xaõ Hoäi - Haø Noäi 1997). Vua ôû ñaây ñöôïc hieåu laø vua nhaø Chu. Nhöng theo ngöôøi vieát thì ñaát Maân thuoäc ñòa danh khoaûng vuøng Phuùc Kieán ngaøy nay (Coù theå sau naøy laø nöôùc Maân Vieät maø Söû kyù cuûa Tö Maõ Thieân nhaéc ñeán trong Nam Vieät UÙy Ñaø lieät truyeän) Vaøo thôøi Chu, ñaát Maân khoâng thuoäc veà Hoa Haï. Khoâng roõ ñôøi vua Chu naøo trong söû Trung Hoa chaïy loaïn töø ñaát Maân sang vuøng Taây Sôn (ñòa danh), hoaëc phía taây nuùi (phöông vò) coù daân chuùng chaïy theo. Nhöng vôùi quan nieäm cho raèng: Haøo 6 cuûa kinh Dòch phaûn aùnh cuoäc chieán AÂn Thöông - Vaên Lang, thì ñaây coù theå laø ñoaïn mieâu taû cuoäc ruùt lui cuûa vua Huøng cuoái thôøi Huøng Vöông thöù 6, boû kinh ñoâ ôû vuøng ñaát Maân, chaïy sang phía taây nuùi Lónh nam, thuoäc boä Vuõ Ninh (Quí Chaâu ngaøy nay). Taïi ñaây, vua Huøng ñaõ kòp trieäu taäp quaân ñoäi caùc boä choáng giaëc vaø ngaøi Phuø Ñoång Thieân Vöông ñaõ hieän thaân cöùu nöôùc. Vua Vuõ Ñinh nhaø AÂn Thöông phaûi chaêng chính laø vua OÁc Ñinh theo taøi lieäu cuûa cuï Traàn Huy Baù ñöôïc daãn trong phaàn “Toå chöùc xaõ hoäi thôøi Huøng Vöông”. Neáu hai vò vua naøy laø moät thì nhöõng giaû thuyeát ñöôïc ñaët ra trong chöông naøy, lieân quan ñeán cuoäc chieán AÂn Thöông Vaên Lang vaø 18 thôøi Huøng Vöông, seõ coù nhöõng ñieåm truøng khôùp (xin ñöôïc minh chöùng roõ hôn ôû phaàn sau). * Trong nhöõng thö tòch coå cuûa Trung Hoa coøn laïi ñeán ngaøy nay thì xöa nhaát laø saùch “Thoâng Chí” cuûa Trònh Tieàu coù noùi vaøo thôøi Nghieâu Thuaán coù nöôùc Vieät Thöôøng ñem taëng con ruøa thaàn treân coù ghi vaên Khoa Ñaåu noùi vieäc trôøi ñaát môû mang. Theo “Lónh Nam Chích Quaùi” thì vua Huøng Vöông coù taëng Chu Thaønh Vöông moät con chim tró traéng, nhöng rieâng ñôøi AÂn thì khoâng coù söû saùch naøo noùi ñeán, ngoaïi tröø moät cuoäc chieán maø truyeàn thuyeát “Phuø Ñoång Thieân Vöông” ñaõ nhaéc tôùi. Ñieàu naøy chöùng toû chính nhaø AÂn Thöông ñaõ gaây chieán vôùi Vaên Lang 102

cho neân khoâng coù quan heä ngoaïi giao. @ Di vaät lieân quan Ñeå minh hoïa roõ hôn veà vieäc nhaø AÂn Thöông xaâm löôïc Vaên Lang, xin ñöôïc trích daãn moät ñoaïn trong cuoán Söû Trung Quoác cuûa taùc giaû Nguyeãn Hieán Leâ - Nxb Vaên Hoùa 1996. Hôn nöõa, thôøi ñoù, An Döông

(thuû ñoâ cuûa nhaø AÂn Thöông -

ngöôøi vieát), trung taâm vaên minh Trung Hoa coù theå cuõng ñaõ lieân laïc vôùi Hoa Nam (vuøng ñaát Vaên Lang cuõ - phía Nam soâng Döông Töû ngöôøi vieát) vaø caùc xöù ôû Ñoâng Nam AÙ, vì ngöôøi ta thaáy nhöõng yeám ruøa

raát lôùn duøng ñeå boùi maø loaøi ruøa lôùn ñoù chæ coù ôû thung luõng soâng Döông Töû, thaáy nhöõng ñoà baèng ñoàng ñoû (bronse) chaïm nhöõng hình ngöôøi maët roäng, troøn, muõi teït, thuoäc gioáng ngöôøi Meùlanneùsie (Ñoâng Nam AÙ); vaû laïi muoán ñuùc thöù ñoàng ñoù caàn coù thieác maø Hoa Baéc khoâng coù.

Hieän töôïng ñoà ñoàng ñöôïc caáu taïo baèng hôïp kim ñoàng thieác trong nhöõng di vaät ñaøo ñöôïc ôû An Döông maø hoïc giaû Nguyeãn Hieán Leâ ñaõ daãn chöùng ôû treân coù xuaát xöù töø Ñoâng Nam AÙ, ñöôïc boå trôï baèng nhöõng coâng trình nghieân cöùu cuûa caùc nhaø söû hoïc Vieät Nam coâng boá trong cuoán Thôøi ñaïi Huøng Vöông (Nxb Khoa hoïc xaõ hoäi 1976 - nhieàu taùc giaû). Xin ñöôïc trích laïi nhö sau: Ñoàng trong caùc ñoà ñoàng cuûa thôøi ñaïi Huøng Vöông khoâng phaûi laø ñoàng nguyeân chaát laáy trong giôùi töï nhieân, maø laø ñoàng ruùt ra töø vieäc laáy quaëng. Töø caùc quaëng ñoàng, quaëng chì, quaëng thieác, cö daân nöôùc Vaên Lang ñaõ luyeän ñöôïc caùc thöù hôïp kim khaùc nhau, cuï theå laø hôïp kim ñoàng - thieác vaø hôïp kim ñoàng - chì. Keát quaû phaân tích quang phoå thaønh phaàn hôïp kim ñoà ñoàng thôøi ñaïi Huøng Vöông cho bieát : - Haøm löôïng ñoàng trong caùc ñoà ñoàng chieám töø 80% ñeán 90%, haøm löôïng thieác töø 10% ñeán 20%. Moät hôïp kim goàm moät tyû leä ñoàng vaø thieác nhö theá laø hôïp kim toát coù theå duøng ñeå cheá taïo caùc duïng cuï beàn, chaéc. - Tyû leä hôïp kim töông ñoái oån ñònh. Ñieàu naøy bieåu thò raèng oâng cha chuùng ta trong thôøi ñaïi Huøng Vöông coù nhöõng tri thöùc vöõng chaéc veà kyõ thuaät luyeän kim.

Qua ñoù, chuùng ta seõ nhaän thaáy raèng: khoâng phaûi ngaãu nhieân maø 103

coù söï lieân heä giöõa nhöõng ñoà ñoàng cuûa neàn vaên minh Vaên Lang vôùi nhöõng di vaät ñoàng ñaøo ñöôïc ôû An Döông cuûa nhaø AÂn Thöông; khi maø ôû thôøi ñaïi AÂn Thöông khoâng theå taïo ñöôïc hôïp kim ñoàng thieác. Söï phaùt hieän cuûa ngaønh khaûo coå hoïc hieän ñaïi veà ñoà vaät baèng ñoàng ñoû (hôïp kim ñoàng - thieác) chæ coù ôû vuøng Ñoâng Nam AÙ, xuaát hieän ôû thuû ñoâ AÂn Thöông daãn ñeán hai giaû thuyeát: 1) Nhaø AÂn Thöông ñaõ trao ñoåi buoân baùn vôùi Vaên Lang. 2) Ñoù laø nhöõng chieán lôïi phaåm trong cuoäc xaâm löôïc Vaên Lang vaøo thôøi Huøng Vöông thöù VI. Giaû thuyeát 2 coù cô sôû hôn, vì söï truøng laëp hôïp vôùi truyeàn thuyeát Vieät Nam. Hôn nöõa, neáu do ngöôøi AÂn Thöông buoân baùn vôùi Vaên Lang mua thieác veà ñeå töï ñuùc laáy, taïi sao hoï laïi khoâng chaïm nhöõng hình thuoäc daân toäc hoï maø laïi chaïm nhöõng hình ngöôøi maø hoï cho laø Man di. Vôùi nhöõng luaän ñieåm treân thì giaëc AÂn maø truyeàn thuyeát noùi ñeán, chæ coù theå khaúng ñònh laø nhaø AÂn Thöông beân Trung Hoa. Khoâng theå coù moät boä toäc AÂn naøo ñoù toàn taïi ôû Baéc Vaên Lang, töùc laø Nam Trung Quoác giaùp giôùi vôùi caùc nöôùc thôøi Xuaân Thu – Chieán quoác coù khaû naêng taán coâng Vaên Lang, maø laïi khoâng ñöôïc söû Trung Quoác nhaéc ñeán. Söï thu heïp laõnh thoå Vaêân Lang Theo truyeàn thuyeát keå laïi: Ngaøi Phuø Ñoång Thieân Vöông ñaùnh giaëc ñeán boä Vuõ Ninh thì giaëc tan vaø ngaøi hieån thaùnh. Nhö vaäy chöùng toû quaân chuû löïc cuûa giaëc ñaõ tan raõ, nhöng beân ta chuû töôùng cuõng khoâng coøn. Cho neân, maëc duø AÂn Thöông khoâng daùm ra quaân, nhöng beân ta coù theå cuõng chöa ñuû söùc giaønh laïi nhöõng vuøng ñaát ñaõ maát. Do ñoù phaàn ñaát phía Baéc Vaên Lang theo truyeàn thuyeát “Con Roàng Chaùu Tieân” nhaéc tôùi: Baéc giaùp Ñoäng Ñình Hoà, Taây giaùp Ba Thuïc... bò xaâm chieám bôûi nhaø AÂn Thöông. Khi nhaø Chu laät ñoå AÂn Thöông, ñöông nhieân tieáp quaûn nhöõng vuøng ñaát AÂn Thöông ñaõ chieám cuûa Vaên Lang vaø laøm ñaát phong cho con chaùu, coâng thaàn cuûa hoï. Ñieàu naøy giaûi thích taïi sao moät soá nöôùc chö haàu cuûa nhaø Chu ñaõ xuaát hieän ôû vuøng ñaát Vaên Lang cuõ nhö Ngoâ, Vieät vaø moät phaàn nöôùc Sôû... Tuy nhieân, chöa theå khaúng ñònh ñöôïc söï thu heïp laõnh thoå cuûa Vaên Lang do cuoäc xaâm laêng cuûa nhaø AÂn tôùi ñaâu. Bôûi vì, nhö phaàn treân ñaõ trình baøy: quaân chuû löïc AÂn Thöông bò tan raõ ôû Vuõ Ninh, nhöng cuõng khoâng noùi tôùi vieäc giaëc AÂn bò quaân ta 104

ñuoåi ra khoûi bôø coõi. Ñieàu naøy cuõng khoâng coù nghóa laø: töø Vuõ Ninh trôû veà phía Baéc hoaøn toaøn thuoäc veà nhaø AÂn Thöông. Do coù theå coù moät soá boä trong 15 boä thuoäc Vaên Lang bò chieám, ñaõ töï noåi daäy ñuoåi giaëc ôû nhöõng vuøng phía Baéc, sau ñoù tieáp tuïc saùt nhaäp vaøo Vaên Lang. Giaû thuyeát naøy seõ ñöôïc laøm saùng toû hôn trong muïc “Toå chöùc xaõ hoäi Vaên Lang” ôû phaàn sau. Ñeå chöùng minh cho ñieàu naøy, xin ñoäc giaû xem nhöõng baûn ñoà döôùi ñaây.

I - Taám baûn ñoà Chieán quoác ñöôïc veõ laïi töø nhöõng taám baûn ñoà minh hoïa trong cuoán Lòch söû Trung Quoác 5000 naêm, taäp I cuûa Laâm Haùn Ñaït, Taøo Dö Chöông (Nxb VHTT 1997 - Dòch giaû Traàn Ngoïc Thuaän) vaø phaàn bieân giôùi cuûa caùc nöôùc chö haàu nhaø Chu trong “Baûn ñoà Trung Quoác vaøo khoaûng 350 naêm tröôùc Taây Lòch” (Söû Trung Quoác, Taäp I cuûa Nguyeãn Hieán Leâ - Nxb Vaên Hoùa - 1997). 105

Qua taám baûn ñoà treân baïn ñoïc seõ nhaän thaáy: neáu nöôùc Vaên Lang chæ giôùi haïn ôû moät vuøng thuoäc Baéc Vieät Nam ngaøy nay, maø laïi ñöôïc söï quan taâm cuûa Vieät Vöông Caâu Tieãn ñeå laøm ñoàng minh choáng laïi Trung Nguyeân thì thaät laø moät söï voâ lyù. Töø giôùi haïn bieân giôùi phía Nam cuûa caùc nöôùc chö haàu nhaø Chu thôøi Chieán quoác (theo baûn ñoà cuûa Söû Trung quoác - saùch ñaõ daãn) ñeán bieân giôùi phía Baéc hieän nay cuûa Vieät Nam laø moät khoaûng troáng lôùn. Trong khoaûng troáng ñoù coù vuøng Quyù Chaâu laø ñieåm maø vua AÂn tuaàn thuù xuoáng phía Nam ñeå ñaùnh caùc nöôùc Quyû (Haøo 3, queû Kyù Teá - Kinh Dòch Phuïc Hy - saùch ñaõ daãn). Truyeàn thuyeát “Phuø Ñoång Thieân Vöông” coù noùi: Ngaøi giaùng haï ôû laøng Phuø Ñoång (huyeän Tieân Du, tænh Haø Baéc hieän nay). Caùc saùch söû gaàn ñaây cho raèng boä Vuõ Ninh thuoäc vuøng Haø Baéc. Nhö vaäy, theo truyeàn thuyeát giaëc ñaõ ñaùnh ñeán ngay queâ höông cuûa ngaøi. Neáu theá thì söï chuaån bò chieán ñaáu cuûa ngaøi chaéc khoâng theå troïn veïn vaø ngaøi cuõng khoâng caàn troå thaàn uy, phoùng ngöïa chôùp maét tôùi quaân giaëc laøm gì. Do ñoù, so vôùi nhöõng lôøi chuù thích trong queû Kyù Teá thì hoaøn toaøn coù cô sôû ñeå ñaët moät giaû thuyeát cho raèng: boä Vuõ Ninh chính laø vuøng Quyù Chaâu cuõ. Khi laõnh thoå Vaên Lang bò thu heïp vaøo thôøi nhaø Taàn, vua Huøng ñaõ chia phaàn ñaát cuoái cuøng coøn laïi cuûa Vaên Lang theo teân caùc boä cuõ. Rieâng queâ höông cuûa ngaøi thì ñöôïc ñaët teân Vuõ Ninh ñeå kyû nieäm chieán coâng oanh lieät vaøo thôøi Huøng Vöông thöù VI do ngaøi taïo laäp.

106

II - Taám baûn ñoà treân hoaøn toaøn ñöôïc veõ laïi töø baûn ñoà thôøi kyø nhaø Taàn trong cuoán Lòch söû Trung Quoác 5000 naêm (saùch ñaõ daãn). Baïn ñoïc seõ nhaän thaáy moät söï toàn taïi lieân quan ñeán truyeàn thuyeát “Con Roàng Chaùu Tieân” - ñoù laø caùc nöôùc: Daï Lang, Ñieàn Vieät, Taây AÂu coù teân treân baûn ñoà (nöôùc Vaên Lang khoâng coù teân treân baûn ñoà - maëc duø ñeán luùc naøy thì ít nhaát cuõng ñaõ toàn taïi treân thöïc teá - duø theo quan ñieåm naøo). Theo söû Trung Hoa thì Nam Vieät luùc ñaàu thuoäc nhaø Taàn, nhöng ñeán cuoái thôøi Taàn thì taùch ra laäp moät quoác gia rieâng. Töø baûn ñoà naøy, ñaõ chöùng toû trong khoaûng 125 naêm, tính töø naêm 350 naêm ñeán 221 tr.CN laõnh thoå Vaên Lang ñaõ bò thu heïp ñaùng keå. Nhöng qua ñoù cuõng chöùng toû raèng: vieäc töôùng Ñoà Thö taán coâng Baùch Vieät thuoäc Vaên Lang maø truyeàn thuyeát noùi tôùi, hoaøn toaøn khoâng phaûi laø ñaùnh vaøo vuøng ñaát Vaên Lang ôû nöôùc Vieät hieän ñaïi, maø laø nhöõng vuøng ñaát thuoäc Vaên Lang cuõ, töùc phaàn coøn laïi cuûa baûn ñoà thôøi Chieán quoác ôû phaàn treân. Bôûi vì, neáu töôùng Ñoà Thö ñaùnh vaøo Vaên Lang ôû thôøi ñieåm sau khi Taàn Thuûy Hoaøng thoáng nhaát Trung Hoa, thì ít nhaát vò töôùng naøy cuõng phaûi chinh phuïc qua caùc nöôùc naèm trong baûn ñoà noùi treân. Ñaây laø ñieàu voâ lyù. Vôùi taám baûn ñoà thôøi kyø nhaø Taàn, baïn ñoïc seõ ñaët caâu hoûi: trong voøng khoaûng 129 naêm keå töø baûn ñoà Chieán quoác ñeán baûn ñoà nhaø Taàn (cho raèng ñaây laø baûn ñoà cuoái Taàn), nguyeân nhaân naøo ñaõ daãn ñeán söï hình thaønh moät soá quoác gia nhö Daï Lang, Ñieàn Vieät, Taây AÂu trong nhöõng khoaûng troáng ôû baûn ñoà Chieán quoác? Theo quan ñieåm cuûa söû cuõ phuø hôïp vôùi truyeàn thuyeát “Con Roàng, chaùu Tieân” thì hieän töôïng naøy coù theå giaûi thích nhö sau: Tröôùc ñoù, ôû ñaây voán laø nhöõng vuøng ñaát cuûa caùc boä thuoäc Vaên Lang cuõ, töùc laø ñaõ coù nhöõng toå chöùc xaõ hoäi oån ñònh vaø phaùt trieån. Cho neân hoaøn toaøn coù cô sôû ñeå töø ñoù hình thaønh nhöõng quoác gia ñoäc laäp, do nhöõng söï bieán ñoäng lôùn cuûa lòch söû - coù nguyeân nhaân töø nhöõng cuoäc chinh phaït cuûa nhöõng nöôùc chö haàu nhaø Chu, ñaëc bieät laø nhaø Taàn. Coøn vôùi quan ñieåm môùi giaûi thích theá naøo thì vì khoâng coù taøi lieäu, ngöôøi vieát khoâng daùm laïm baøn.

107

SÖÏ TIEÁP THU THUYEÁT AÂM DÖÔNG NGUÕ HAØNH CUÛA VAÊN MINH TRUNG HOA TÖØ VAÊN MINH VAÊN LANG Nhö phaàn treân ñaõ trình baøy, moät boä phaän caùc toäc Vieät thuoäc vaên minh Vaên Lang khoâng kòp taûn cö, khoâng theå taûn cö hoaëc khoâng theå töï noåi daäy, ñaõ ôû laïi vuøng ñaát bò chieám ñoùng (ñöông nhieân nhöõng vuøng naøy phaûi ôû Baéc Vaên Lang, Nam soâng Döông Töû, giaùp giôùi AÂn Thöông). Do ño,ù heä thoáng vuõ truï quan AÂm Döông Nguõ haønh vaø söï öùng duïng ñaõ coù töø tröôùc thôøi Huøng Vöông thöù VI phaûi coù ôû nhöõng vuøng ñaát bò chieám, maëc duø phaàn tinh hoa cuûa noù vaãn thuoäc veà trung taâm vaên minh laø phaàn coøn laïi cuûa nöôùc Vaên Lang. Do ño,ù hoaøn toaøn coù khaû naêng baét ñaàu töø AÂn Thöông trôû veà sau, daáu aán cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh coù theå xuaát hieän trong neàn vaên minh Trung Hoa. Nhöng ñoù chæ laø söï tieáp thu khoâng hoaøn chænh hoïc thuyeát naøy cuûa Vaên Lang, cho neân hoïc thuyeát naøy khoâng ñöôïc phoå bieán vaø coâng nhaän nhö moät yù nieäm chính thoáng tröôùc khi Vaên Lang bò ñoâ hoä hoaøn toaøn. Ñoù cuõng laø nguyeân nhaân cuûa söï huyeãn aûo cuûa hoïc thuyeát naøy cho ñeán taän baây giôø. Caùc nhaø Lyù hoïc töø thôøi Taàn Haùn veà sau noùi ñeán thuyeát AÂm Döông coù töø thôøi Phuïc Hy, vôùi daãn chöùng trong queû Dòch cuûa Phuïc Hy: “Vaïch lieàn laø Döông, vaïch ñöùt laø AÂm”, thöïc ra chæ laø söï gaùn gheùp khieân cöôõng. Bôûi vì phaïm truø cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh raát roäng, baát cöù söï vaät, söï vieäc lôùn nhoû naøo trong thieân nhieân, xaõ hoäi vaø con ngöôøi cuõng theå hieän hieän töôïng cuûa AÂm Döông. Nhöng coù hay khoâng moät heä thoáng lyù luaän hoaøn chænh veà AÂm Döông laïi laø moät vaán ñeà khaùc. Maëc duø trong phöông phaùp laøm lòch töø thôøi AÂn Thöông coù söû duïng thaäp Thieân can vaø thaäp nhò Ñòa chi (Söû Trung Quoác - saùch ñaõ daãn - trang 55. Nhö vaäy, vaøo thôøi kyø naøy thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh ñaõ ñöôïc öùng duïng?), nhöng noù chæ laø söï öùng duïng moät heä quaû cuûa phöông phaùp coù saün, chöù khoâng phaûi chöùng toû söï phaùt minh ra moät hoïc thuyeát. Yeáu toá ñaùng löu yù nöõa laø söï xuaát hieän cuûa caùc hoïc thuyeát thuoäc vaên minh Trung Hoa coå - töø tröôùc thôøi Xuaân Thu Chieán quoác keùo daøi ñeán cuoái Haùn - nhaèm lyù giaûi moät yù nieäm vuõ truï quan, ñaõ theå hieän moät söï quan saùt khoâng hoaøn chænh. Ñoù laø nhöõng thuyeát: Caùi Thieân - Theo saùch Laõ Thò Xuaân Thu (thôøi Xuaân Thu Chieán quoác) thì thuyeát naøy cho raèng: Trôøi laø nöûa hình troøn, Ñaát laø caùi baùt ñeå ngöûa. Trôøi caùch Ñaát taùm vaïn daëm. Trôøi Ñaát laø hai voøng troøn ñoàng taâm.

108

Sao Ñaïi Huøng ôû giöõa trôøi, con ngöôøi ôû giöõa ñaát. Möa rôi xuoáng ñaát toûa khaép boán phöông trôû thaønh bieån vaø luïc ñòa. Trôøi troøn, Ñaát vuoâng. Trôøi gioáng nhö coï xaùt vôùi maët Trôøi, maët Traêng vaø xoay veà phía beân phaûi. Baûn thaân maët Trôøi, maët Traêng vaän ñoäng quay veà phía beân traùi. Hoàn Thieân - Caên cöù vaøo saùch söû ghi cheùp ñaàu thôøi Haùn, Laïc Haï Hoaèng Ñeà ñeà xuaát chuû tröông naøy. Ñeán cuoái thôøi Haùn thuyeát Hoàn Thieân ñöôïc tieáp thu vaø môû roäng hôn thuyeát Caùi Thieân

(Theo Chu Dòch Vuõ truï quan - saùch ñaõ daãn). Söï thoâ sô cuûa thuyeát Hoàn Thieân & Caùi Thieân ñöôïc gaùn cho baùnh chöng, baùnh daày. Noù lyù giaûi ñöôïc baùnh chöng vuoâng vaø baùnh daày troøn. Nhöng oaùi oaêm thay! Noù laïi khoâng lyù giaûi ñöôïc söï khaùc nhau giöõa caùi baùnh daày vaø ñóa xoâi laïc. Söï xuaát hieän vaø toàn taïi laâu daøi cuûa nhöõng hoïc thuyeát lyù giaûi vuõ truï quan moät caùch thoâ sô thuoäc vaên minh Taàn Haùn vaø tröôùc ñoù daãn chöùng ôû treân, ñaõ chöùng toû raèng: Neáu Dòch hoïc laø hoïc thuyeát vuõ truï quan hoaøn chænh töø hôn 2000 naêm tr.CN; coù nghóa laø goàm töø vieäc lyù giaûi baûn nguyeân cuûa vuõ truï laø Thaùi cöïc sinh AÂm Döông vaø sau ñoù laø Baùt quaùi nhö töø tröôùc ñeán nay vaãn quan nieäm, thì khoâng theå coøn choã troáng ñeå phaùt sinh vaø phaùt trieån nhöõng hoïc thuyeát veà vuõ truï quan thoâ sô nhö thuyeát Caùi Thieân vaø Hoàn Thieân. Ñieàu naøy cuõng chöùng toû: töø tröôùc thôøi Xuaân Thu Chieán quoác, neàn vaên minh chính thoáng cuûa Trung Hoa chöa coù hoïc thuyeát giaûi thích vieäc hình thaønh vuõ truï. Kinh Dòch chæ laø moät phöông phaùp öùng duïng. Nhöõng yù nieäm vuõ truï quan trong kinh Dòch heát söùc mô hoà, khoâng theå coi laø moät hoïc thuyeát hoaøn chænh. Vì thieáu haún moät heä thoáng lyù thuyeát caên baûn, neân moïi phöông phaùp öùng duïng lieân quan ñeán hoïc thuyeát naøy ñeàu ôû trong traïng thaùi huyeàn bí (*). Nhö vaäy, töø tröôùc thôøi Xuaân Thu, so saùnh quan ñieåm vuõ truï quan cuûa vaên minh Trung Hoa vôùi vaên minh Vaên Lang theå hieän ôû baùnh chöng, baùnh daày, thì vaên minh Vaên Lang ngay töø buoåi ñaàu laäp * Chuù thích: Trong saùch naøy vì chuû ñeà khoâng noùi veà kinh Dòch, vì vaäy ngöôøi vieát vaãn theo caùch nhìn quen thuoäc töø hôn 2000 naêm nay coi kinh Dòch coù xuaát xöù töø vaên minh Hoa Haï. Ngöôøi vieát cho raèng Baùt quaùi cuûa kinh Dòch laø nhöõng kyù hieäu, moät sieâu coâng thöùc theå hieän söï vaän ñoäng cuûa vuõ truï theo thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh. Kinh Dòch coù nhöõng daáu aán chöùng toû xuaát xöù töø vaên minh Vaên Lang. Ñieàu naøy ñaõ trình baøy trong saùch “ Tìm veà coäi nguoàn kinh Dòch” (Nxb VHTT 2002.Taùi baûn laàn thöù 1, coù söûa chöõa vaø boå sung).

109

quoác ñaõ coù moät heä thoáng vuõ truï quan hoaøn chænh; giaûi thích töø söï hình thaønh vuõ truï cho ñeán söï vaän ñoäng cuûa noù trong moïi lónh vöïc: töï nhieân, xaõ hoäi vaø con ngöôøi. Vaên minh Trung Hoa töø thôøi Xuaân Thu môùi xuaát hieän “Ñaïo Ñöùc kinh” cuûa Laõo töû laø heä thoáng yù nieäm vuõ truï quan vaø nhaân sinh quan ñaùng chuù yù, nhöng chöa hoaøn chænh (Ñaïo Ñöùc kinh cuûa Laõo töû cuõng laø moät vaán ñeà caàn phaûi xem xeùt, vì nhöõng daáu aán lieân quan ñeán vaên minh Vaên Lang. Xin coi Chöông V: “Söï tích Ñaàm Nhaát Daï”). Chæ coù töø thôøi Haäu Haùn veà sau, khi nöôùc Vaên Lang - sau ñoù laø AÂu Laïc - bò ñoâ hoä hoaøn toaøn thì, quan ñieåm vuõ truï quan cuûa Vaên Lang laø thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaø söï öùng duïng cuûa noù, môùi ñöôïc caùc nhaø Lyù hoïc thuoäc vaên minh Hoa Haï nghieân cöùu. Ñaây cuõng laø nguyeân nhaân ñeå caùc nhaø nghieân cöùu hieän ñaïi cuûa Trung Hoa cho raèng: haàu heát caùc saùch lieân quan tôùi AÂm Döông Nguõ haønh ñeàu do ngöôøi thôøi Haùn (töùc laø luùc Vaên Lang bò tieâu dieät) trôû veà sau gaùn gheùp vaø töï yù ñaët cho noù moät taùc giaû thôøi coå (ñoù laø nguyeân nhaân gaây neân söï nhaàm laãn, hoãn ñoän ñaõ trình baøy ôû treân). Moät ñieåm ñaùng chuù yù nöõa laø: thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh ôû Vaên Lang ñöôïc phoå bieán baét ñaàu töø taàng lôùp cuûa nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo ñaát nöôùc (Lang Lieâu, “Daãu heøn cuõng theå con vua”). Ñieàu naøy cho thaáy thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh töø laâu ñaõ laø moät hoïc thuyeát chính thoáng trong vaên minh Vaên Lang. Ngöôïc laïi, ngöôøi söû duïng thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh sôùm nhaát cuûa vaên minh Trung Hoa, phaàn lôùn thuoäc veà taàng lôùp bình daân, maëc duø sau ñoù hoï ñeàu coù ñòa vò xaõ hoäi nhö: Traàn Bình - teå töôùng thôøi Haùn; Khoång Minh Gia Caùt Löôïng - teå töôùng Thuïc thôøi Tam Quoác. Hieän töôïng naøy ñaõ giaûi thích: Thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh ñöôïc löu giöõ trong daân gian vaøo thôøi bò ñoâ hoä, neân ñaõ ñöôïc vaên minh Trung Hoa tieáp thu töø haï taàng xaõ hoäi. Nhöng ñoù laø söï tieáp thu vaø phaùt hieän rôøi raïc vôùi nhöõng nguoàn goác ñaày thaàn bí: Ruøa thaàn ôû soâng Laïc; Long maõ ôû soâng Hoaøng Haø; Xích Tuøng Töû ban saùch Thieân thö cho Tröông Löông; thaàn tieân taëng bí kíp cho Khaâu Ñình Haøn, khieán cho hoïc thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh voán ñaõ môø aûo vì bò taøn phaù qua thôøi gian tính baèng thieân nieân kyû, theâm phaàn huyeàn bí. Xaõ hoäi Vaên Lang ñaõ khaúng ñònh moät neàn vaên minh trong ñoù hình thaønh moät hoïc thuyeát vuõ truï quan hoaøn chænh vôùi söï öùng duïng roäng khaép treân nhieàu lónh vöïc cuûa töï nhieân, cuoäc soáng, xaõ hoäi vaø con ngöôøi, thì cuõng phaûi chöùng toû moät söï phaùt trieån töông xöùng ôû nhöõng 110

maët khaùc cuûa xaõ hoäi ñeå caân ñoái vôùi noù. Phaàn tieáp theo ñaây seõ minh chöùng cho ñieàu naøy. KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT THÔØI HUØNG VÖÔNG Phaûi chaêng thôøøi Huøng Vöông ñaõ söû duïng ñoà saét? Truyeàn thuyeát “Phuø Ñoång Thieân Vöông” coù moät tình tieát ñaùng chuù yù laø: caùc chieán cuï cuûa Ñöùc Thaùnh Gioùng ñeàu baèng saét. Tình tieát naøy ñaõ laø nguyeân nhaân cuûa vaán ñeà: thôøi Huøng Vöông ñaõ coù ñoà saét hay khoâng? Ñeå phaân tích tình tieát naøy, tröôùc heát xin ñaët moät vaán ñeà laø: tình tieát naøy do ngöôøi ñôøi sau theâm vaøo, hay ngöôøi ñöông thôøi taïo ra ñeå mô öôùc veà saét coù maët trong sinh hoaït; hay laø phaûn aùnh söï thaät veà kim loaïi saét ñaõ ñöôïc phaùt hieän töø thôøi Huøng Vöông? @ Trong truyeàn thuyeát “Phuø Ñoång Thieân Vöông” nhöõng chieán cuï baèng saét khoâng phaûi laø yeáu toá taïo neân chieán thaéng cuûa Ñöùc Thaùnh Gioùng maø chuû yeáu laø theå hieän loøng duõng caûm cuûa ngaøi vaø cuoäc chieán döõ doäi nhaát cuûa daân Laïc Vieät thôøi coå. Neáu Ñöùc Phuø Ñoång Thieân Vöông chæ yeâu caàu chieán cuï baèng ñoàng thì noäi dung vaãn giöõ nguyeân giaù trò. Vaäy tình tieát chieán cuï baèng saét khoâng theå do ngöôøi ñôøi sau theâm vaøo. @ Phaûi chaêng tình tieát naøy theå hieän öôùc mô cuûa ngöôøi Laïc Vieät muoán coù saét trong cuoäc soáng vaø trong quoác phoøng? Ñieàu naøy chöùng toû raèng ít nhaát thôøi ñoù ngöôøi Laïc Vieät ñaõ tìm ra saét vaø bieát ñeán tính naêng cuûa noù laøm cô sôû ñeå öôùc mô. Neáu cho raèng öôùc mô ñoù xaûy ra vaøo thôøi Huøng Vöông thöù VI - theo quan nieäm môùi, töông ñöông vôùi 400 naêm tr.CN – laø luùc kyõ thuaät luyeän theùp ñaõ phaùt trieån cao ôû Trung Quoác coå ñaïi, thì öôùc mô naøy döïa treân cô sôû ñaõ bieát tôùi ñoà saét do thoâng thöông vôùi Trung Hoa. Nhö vaäy seõ khoâng lyù giaûi ñöôïc moät boä toäc Vaên Lang laïc haäu laïi coù theå soáng yeân bình tröôùc nhöõng quoác gia huøng maïnh nhö Ngoâ Vieät. Coøn neáu do moät hoaøn caûnh ñaëc bieät naøo ñoù, do caáu hình ñòa lyù vaøo thôøi coå maø Vaên Lang caùch bieät vôùi vaên minh cuûa theá giôùi beân ngoaøi, thì laïi khoâng coù cô sôû naøo ñeå mô öôùc ñeán saét. Giaû thuyeát cho raèng vaên minh Vaên Lang caùch bieät vôùi theá giôùi beân ngoaøi, seõ khoâng theå lyù giaûi ñöôïc moät söï phaùt trieån vaø tieán hoùa kheùp kín töø thôøi ñaïi ñoà ñaù leân thôøi ñaïi ñoà ñoàng chæ giôùi haïn ôû Baéc Vieät Nam. Ñoàng thôøi cuõng khoâng theå lyù giaûi ñöôïc söï lieân heä cuûa Vieät Vöông Caâu Tieãn vôùi Vua Huøng (ñaõ trích daãn). 111

Do ñoù, nhö phaàn treân ñaõ minh chöùng: thôøi Huøng Vöông thöù VI töông ñöông vôùi nhaø AÂn Thöông beân Trung Hoa. Luùc ñoù vaên minh Trung Hoa chöa coù saét. Vì vaäy, tình tieát nhöõng chieán cuï baèng saét cuûa Ñöùc Thaùnh Gioùng, chæ coù theå giaûi thích baèng söï phaûn aùnh thöïc teá veà vieäc daân toäc Vieät ñaõ tìm ra saét sôùm nhaát trong vaên minh cuûa nhaân loaïi. Vaø ñieàu naøy cuõng ñöôïc chöùng toû qua thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh. Theo thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh trong ñoù haønh Kim theo quan nieäm cuûa thuyeát naøy coù tính cöùng, maïnh, nhoïn, saéc vaø töôïng cuûa Kim maøu traéng. Veà töôïng Kim maøu traéng coù theå giaû thuyeát cho raèng: theo thuyeát naøy thì Kim thuoäc Taây phöông, töôïng cuûa sao Kim (Thaùi Baïch) coù saéc Traéng, neân coå nhaân laáy töôïng cuûa Kim maøu traéng. Nhöng cho duø xuaát phaùt töø nguyeân nhaân naøo thì ñaõ chöùng toû raèng: oâng cha ta thôøi ñoù khoâng theå chæ bieát ñeán ñoàng (maøu vaøng) hoaëc moät soá kim loaïi khaùc coù theå phoå bieán vaøo thôøi baáy giôø nhö: baïc, chì, thieác. Bôûi vì kim loaïi naøy tuy coù saéc traéng, nhöng khoâng theå hieän ñöôïc tính cöùng maïnh cuûa Kim. Do ñoù, ít nhaát trong suy nghó cuûa nhöõng hoïc giaû ñôøi Huøng, phaûi bieát ñeán moät kim loaïi coù ñaày ñuû nhöõng thuoäc tính cuûa Kim trong Nguõ haønh laø cöùng, maïnh, nhoïn saéc ñeå chöùng toû tính thöïc teá cuûa hoïc thuyeát naøy, ñoù chính laø saét. Thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh ñaõ hoaøn chænh ít nhaát vaøo thôøi Huøng Vöông thöù 6, (qua truyeàn thuyeát “Baùnh Chöng, baùnh Daày”). Coù theå saét ôû thôøi kyø naøy chæ toàn taïi döôùi daïng thoâ sô nhaát cuûa kyõ thuaät luyeän kim, ñoù laø gang. Nhöõng tình tieát trong “Phuø Ñoång Thieân Vöông” ñaõ chöùng toû ñieàu naøy: laàn thöù nhaát, khi vua mang caùc chieán cuï baèng saét ñeán cho ngaøi thì môùi duøng thöû ñaõ gaãy vuïn (Ñaây laø tính chaát cuûa gang: cöùng, chòu maøi moøn, chòu rung, nhöng gioøn vaø deã gaõy do tyû leä cacbon cao so vôùi theùp). Laàn thöù hai khi ra traän, gaäy saét bò gaãy. Chieác gaäy saét gaãy ñaõ trôû thaønh huyeàn thoaïi, theå hieän loøng duõng caûm vaø söùc maïnh cuûa Ñöùc Thaùnh Gioùng vôùi yù chí quyeát taâm dieät thuø cöùu nöôùc cuûa ngaøi. Ñieàu naøy cuõng ñaõ chöùng toû kyõ thuaät luyeän saét vaøo thôøi Huøng Vöông thöù VI chöa phaûi laø moät kyõ thuaät cao caáp. Nhöng ít nhaát thì cuõng ñaõ chöùng toû ngöôøi Laïc Vieät laø moät daân toäc tìm ra saét sôùm nhaát theá giôùi. Vieäc naøy cuõng khoâng coù gì ñaùng ngaïc nhieân khi daân toäc Vieät laø moät daân toäc ñaõ bieát söû duïng hôïp kim vaøo thôøi kyø naøy. Ñoù laø nhöõng di vaät baèng ñoàng ñoû (hôïp kim ñoàng - thieác) tìm thaáy ôû AÂn Khö, chieán lôïi phaåm trong cuoäc chieán Vaên Lang - AÂn Thöông. Ñieàu naøy lyù giaûi veà sau, vaøo thôøi Xuaân Thu Chieán quoác khi kyõ thuaät luyeän kim ñaõ phoå bieán, thì nhöõng nöôùc ñaït ñeán trình ñoä luyeän kim cao caáp nhaát laïi laø 112

nhöõng nöôùc thuoäc vuøng ñaát cuûa Vaên Lang cuõ nhö Ngoâ Vieät. Hôn nöõa, lòch söû Ai Caäp coå ñaïi ñaõ ghi nhaän: ngöôøi Ai Caäp öùng duïng kyõ thuaät luyeän saét vaøo khoaûng theá kyû thöù 9 tröôùc CN töø ngöôøi Haiiti. Nhö vaäy, vôùi moät neàn vaên minh nhö Vaên Lang coù moät heä thoáng lyù thuyeát vuõ truï quan lyù giaûi töø söï hình thaønh vuõ truï ñeán moïi vaán ñeà lieân quan ñeán con ngöôøi, thì vieäc tìm ra saét tröôùc Ai Caäp khoaûng 600 naêm cuõng khoâng coù gì laø voâ lyù. Giaû thieát veà ñoà saét xuaát hieän vaøo thôøi Huøng Vöông thöù VI ñöôïc boå sung theâm qua moät söï kieän cuûa ngaønh khaûo coå ôû moät nöôùc laùng gieàng coù bieân giôùi gaàn guõi vôùi Vaên Lang coå. Xin ñöôïc trích daãn nhö sau: ÔÛ Thaùi Lan, cuoäc khai quaät cuûa Gozman ôû laøng Baûn Chieàng, treân cao nguyeân Coø Raït vaøo nhöõng naêm 1974 – 1975 vaø ñaõ phaân laøm 6 ñoaïn. Giai ñoaïn I vaø II coù nieân ñaïi theo C14 laø 3600 Tr.CN ñeán 2900 naêm Tr.CN. Saùt sinh thoå coù ngoâi moä naèm co, coù ñoà tuyø taùng laø moät muõi giaùo baèng ñoàng. Coù 2 moä naèm thaúng. Moät moä coù 1 voøng tay ñoàng; moä khaùc coù voøng chaân ñoàng. Ñaây laø nhöõng hieän vaät coù ñoàng xöa nhaát ôû Thaùi Lan vaø vuøng Ñoâng Nam AÙ (theo Gorman). Giai ñoaïn III vaø IV, coù nieân ñaïi 2000 – 1200 naêm Tr.CN. Giai ñoaïn naøy chöùa raát nhieàu moä taùng. Trong caùc moä chöùa raát nhieàu ñoà ñoàng. Coù 3 löôõi giaùo muõi saét, hoïng ñoàng; 1 chieác voøng tay baèng saét. 1 chieác khaùc baèng ñoàng bòt saét ôû ngoaøi. Hai di vaät naøy naèm trong oáng xöông tay. Giai ñoaïn V coù nieân ñaïi 1000 – 500 naêm Tr.CN. Saét xuaát hieän nhieàu hôn vaø cheá taïo caùc noâng cuï, coøn ñoàng ñi vaøo laõnh vöïc trang trí. Giai ñoaïn VI coù nieân ñaïi 300 – 250 naêm Tr.CN. Coâng cuï baèng saét khaù phoå bieán. Nhö vaäy caùc cuoäc khai quaät ôû Baûn Chieàng cho thaáy töø 3600 – 2900 naêm Tr.CN; ñoàng thau xuaát hieän, töø 2000 – 1200 naêm Tr.CN xuaát hieän caùc hieän vaät löôõng kim, ñoàng vaø saét tieáp hôïp. Töø 1000 – 250 naêm Tr.CN saét ñöôïc duøng phoå bieán ñeå cheá taïo noâng cuï, ñoàng ñaõ ñi vaøo laõnh vöïc trang trí.

(Theo saùch Thöïc chaát cuûa ñoái thoaïi söû hoïc – nhieàu taùc giaû - Nxb Theá Giôùi Haø Noäi naêm 2000, trang 37) Nhö vaäy, baïn ñoïc cuõng nhaän thaáy raèng: ÔÛ moät ñòa ñieåm khaûo coå saùt ngay bieân giôùi, hoaëc thuoäc veà Vaên Lang coå, vaøo thôøi ñieåm 2000 – 113

1200 tr.CN, saét ñaõ ñöôïc öùng duïng vaøo sinh hoaït xaõ hoäi. Bôûi vaäy, hoaøn toaøn coù cô sôû thöïc teá veà moät khaû naêng söû duïng ñoà saét vaøo thôøi kyø Huøng Vöông thöù VI (khoaûng 1600 – 1400 tr.CN), nhö truyeàn thuyeát “Phuø Ñoång Thieân Vöông” ñaõ noùi tôùi. Neáu khieân cöôõng maø cho raèng: Ñoà saé t phaù t hieä n ôû Baû n Chieàng – Coø raït (Vuøng Ñoâng Baéc Thaùi Lan, ngöôøi vieát), khoâng lieân quan gì ñeán lòch söû thôøi Huøng Vöông thì thaät phi lyù. Bôûi vì, giöõa mieàn Ñoâng Baéc Thaùi Lan raát gaàn vôùi mieàn Baéc Vieät Nam (Laõ n h thoå Vaê n Lang theo quan nieäm môùi), hoaëc saùt laõnh thoå Vaên Lang theo söû cuõ vaø truyeàn thuyeát. Thôøi ñaïi ñoà saét laø thôøi ñaïi coù neàn vaên minh phaùt trieån cao veà caùc moái quan heä xaõ hoäi; do ñoù khoâng theå khoâng coù söï giao löu kinh teá vaên hoaù ôû caùc vuøng laõnh thoå gaàn guõi veà khoâng – thôøi gian lòch söû.

114

Khoa thieân vaên thôøi Huøng Vöông vaø nhöõng hieäu öùng vuõ truï taùc ñoäng leân töï nhieân, cuoäc soáng vaø con ngöôøi Thôøi Huøng Vöông coøn ñeå laïi moät daáu aán, chöùng toû neàn khoa hoïc kyõ thuaät phaùt trieån cao ñöôïc theå hieän treân nhöõng chieác troáng ñoàng. Xin tham khaûo ñoaïn trích döôùi ñaây trong saùch Kinh Dòch Phuïc Hy (Gs. Buøi Vaên Nguyeân - Nxb Khoa hoïc Xaõ hoäi 1997) chöùng toû ñieàu naøy. Phaàn in ñaäm do ngöôøi vieát thöïc hieän. “ ... coøn chuyeän vaên hoùa, ngheä thuaät vaø khoa hoïc thieân vaên, ñòa vaên, nhaân vaên thì phaûi noùi ñeán troáng ñoàng Ñoâng Sôn (Thanh Hoùa) vôùi heä thoáng ñoà hoïa treân maët troáng ñoàng ñoù, thí duï treân maët troáng ñoàng Hoaøng Haï. ÔÛ ñaây, trình ñoä kyõ thuaät cheá taïo hôïp kim, trình ñoä ñuùc khuoân vaø caáu truùc ñoà hoïa, cho ñeán nay ñoái vôùi chuùng ta vaãn laø ñieàu ñaùng khaâm phuïc, maø haõy noùi veà trình ñoä nhaän thöùc veà quy luaät töï nhieân thôøi baáy giôø khaù chuaån xaùc, maëc duø chöa coù maùy moùc ñeå thaêm doø, ngoaøi moät soá duïng cuï thoâ sô. Theo nhaø nghieân cöùu lòch phaùp coå Buøi Huy Hoàng thì caùc maët troáng ñoàng nhö Ngoïc Luõ, Hoaøng Haï khoâng ñôn thuaàn khaéc hoa vaên ñeå trang trí, maø chính laø ñeå ño boùng maët trôøi, duøng ñeå tính boán muøa taùm tieát trong moät naêm theo voøng quay cuûa quaû Ñaát chung quanh maët Trôøi (töùc laø tính theo Döông lòch), ñoàng thôøi coù ñoái chieáu ngaøy vaø thaùng theo voøng quanh maët Traêng (töùc laø tính theo AÂm lòch). Lòch Vieät Nam laø lòch AÂm Döông keát hôïp. Theo Buøi Huy Hoàng, neáu laøm thöïc nghieäm ño boùng maët trôøi treân maët troáng ñoàng Hoaøng Haï, chuùng ta coù theå xaùc ñònh ñöôïc ñieåm xuaân phaân, haï chí, thu phaân, ñoâng chí theo chu kyø moät naêm. Cuõng theo oâng, neáu so saùnh lòch ta vôùi lòch Khôme coå vaø lòch Trung Quoác thì lòch Vieät Nam xuaát hieän sôùm hôn. Ñaëc bieät, oâng ñaõ tæ mæ ñeám soá voøng troøn nhoû coù tieáp tuyeán trong caùc vaønh ôû treân maët troáng ñoàng Ngoïc Luõ vaø thu ñöôïc caùc soá lieäu sau ñaây: 112, 147, 207, 248, 322, 336, trong ñoù caùc soá 112, 147, 322, 336 laø boäi soá cuûa 7. Con soá 336 voøng troøn nhoû laø con soá chu kyø naêm Maët Traêng (theo AÂm lòch) quay quanh Maët Trôøi: nhöõng con soá chuaån xaùc veà quy luaät thieân nhieân naøy ñaâu coù phaûi laø ngaãu nhieân maø phaûi laø nhöõng con soá ñuùc keát töø trí tueä toå tieân chuùng ta. Maët Trôøi ôû giöõa maët troáng ñoàng coù 14 tia vaø soá 14 cuõng laø boäi soá cuûa 7, ñaëc bieät laø nhöõng aâm vaät, döông vaät ñan xen chung quanh tia maët Trôøi töôïng tröng leõ soáng cuûa taïo vaät döôùi aùnh maët Trôøi.

Qua phaàn daãn chöùng treân, chaéc baïn ñoïc seõ ñaët caâu hoûi: caên cöù vaøo ñaâu ñeå nhöõng nhaø khoa hoïc Vaên Lang ñònh vò ñöôïc chu kyø naêm maët Traêng quay quanh maët Trôøi? Chaéc chaén ôû thôøi kyø Huøng Vöông, oâng cha ta ñaõ coù moät kieán thöùc raát saâu saéc veà thieân vaên hoïc ñeå xaùc ñònh 115

ñöôïc chu kyø vaän ñoäng cuûa caùc thieân theå; khoâng phaûi chæ giôùi haïn ôû nhöõng haønh tinh thuoäc Thaùi Döông Heä, maø laø söï vaän ñoäng coù theå cuûa phaàn lôùn caùc ngoâi sao trong thieân haø lieân quan ñeán heä maët trôøi. Ñeå boå sung cho söï lieân heä giöõa khoa thieân vaên hoïc hieän ñaïi vôùi vaên minh Vaên Lang, baïn ñoïc tham khaûo moät hieäu öùng vuõ truï töø söï vaän ñoäng cuûa caùc thieân theå ñoái vôùi con ngöôøi. Hieäu öùng naøy ñaõ ñöôïc Gs. Leâ Vaên Söûu phaùt hieän vaø noùi ñeán trong cuoán Nguyeân lyù thôøi sinh hoïc coå Phöông Ñoâng (Nxb VHTT 1996), ñöôïc boå sung vaø hieäu chænh laïi trong saùch naøy. Ñoù laø vaán ñeà maø coù leõ caùc baø meï lôùn tuoåi ñeàu bieát veà tröôøng hôïp treû sinh vaøo giôø Quan Saùt. Hieän töôïng naøy, Gs. Leâ Vaên Söûu giaûi thích nhö sau. sau:

b. Giôø Quan Saùt. Baøi ca veà giôø sinh phaïm giôø Quan Saùt nhö Chính, thaát, sô sinh Tî, Hôïi thì Nhò, baùt Thìn, Tuaát baát thaäm nghi Tam, Cöûu, Maõo, Daäu ñinh thöôïng nhieân Töù, Thaäp Daàn, Thaân kyû ñònh kyø Nguõ, ñoàng thaäp nhaát Söûu, Muøi thöôïng Luïc ñoàng thaäp nhò Tyù, Ngoï chi, Nghóa laø: giôø Quan Saùt theo thaùng AÂm lòch vaø giôø ñòa chi Thaùng gieâng - giôø Tò Thaùng baûy - giôø Hôïi Thaùng hai - giôø Thìn Thaùng taùm - giôø Tuaát Thaùng ba - giôø Maõo

Thaùng chín - giôø Daäu

Thaùng tö - giôø Daàn

Thaùng möôøi - giôø Thaân

Thaùng naêm - giôø Söûu Thaùng möôøi moät - giôø Muøi Thaùng saùu - giôø Tyù

Thaùng Chaïp - giôø Ngoï

Ngöôøi xöa cho raèng treû em sinh phaïm giôø Quan Saùt khi nhoû thöôøng oám yeáu khoù nuoâi, lôùn leân thì ñaàu troäm ñuoâi cöôùp. Nhöõng baäc laøm cha meï khi coù con sinh giôø Quan Saùt thöôøng voâ cuøng ñau khoå. Theo nhöõng ñieàu toâi thaâu löôïm ñöôïc baáy laâu nay thì nhöõng treû sinh phaïm giôø Quan Saùt thöôøng coù chöùc naêng gan khoâng oån ñònh, soá lôùn deã bò maéc beänh vieâm gan khi coù dòch truyeàn nhieãm beänh naøy. Ñeå tìm hieåu giaù trò thaät cuûa giôø Quan Saùt ta tieán haønh moâ hình hoùa giôø Quan Saùt trong moät ñoà nhö sau. Trong ñoà treân chuùng ta thaáy ñieåm giôø Tyù cuûa thaùng ñeàu ôû treân quaû ñaát coù höôùng ñoái chieáu vôùi Maët trôøi

116

qua taâm quaû ñaát, töø ñoù theo caùc thaùng vò trí giôø Quan Saùt ñeàu coù höôùng gaàn ñoái chieáu vôùi höôùng Baéc cuûa quyõ ñaïo naêm. Nhö vaäy giôø Quan Saùt coù giaù trò laø thôøi ñieåm nôi sinh ñöùa treû chòu taùc ñoäng aûnh höôûng vuõ truï töø ngoaøi Maët trôøi.

Giôø Thaân Thaùng 10

Giôø Daäu Thaùng 9 Giôø Tuaát Thaùng 8

Giôø Muøi Thaùng 11

Giôø Hôïi Thaùng 7

Giôø Ngoï Thaùng 12

Giôø Tí Thaùng 6 Giôø Söûu Thaùng 5

Giôø Tî Thaùng 1 Giôø Thìn Thaùng 2

Giôø Maõo Thaùng 3

Giôø Daàn Thaùng 4

Höôùng giaû ñònh söï vaän ñoäng cuûa maët trôøi treân quyõ ñaïo

Hình treân ñaây ñöôïc thöïc hieän laïi döïa treân yù töôûng cuûa giaùo sö Leâ Vaên Söûu. Höôùng giaû ñònh söï vaän ñoäng cuûa Maët trôøi treân quyõ ñaïo treân thöïc teá coù theå sai vôùi vò trí töông öùng vôùi boán muøa, trong söï töông quan traùi ñaát vaø Maët trôøi. Nhöng duø höôùng vaän ñoäng cuûa Maët trôøi theo höôùng naøo trong vuõ truï, thì vò trí giôø Quan Saùt treân traùi ñaát töông öùng vôùi nhau vaãn khoâng thay ñoåi so vôùi Maët trôøi. Töùc laø ñöôøng noái töø taâm traùi ñaát vôùi vò trí giôø Quan Saùt vaãn taïo thaønh nhöõng ñöôøng thaúng song song nhö hình veõ treân. Nhö vaäy, baïn ñoïc seõ nhaän thaáy moät hieäu öùng vuõ truï naøo ñoù, taùc ñoäng leân con ngöôøi ôû caùc vò trí giôø Quan Saùt. Qua söï phaùt hieän cuûa Gs. Leâ Vaên Söûu vaø ñoà hình trình baøy ôû treân, chöùng toû raèng: neàn vaên minh coå Ñoâng phöông ñaõ phaùt hieän hieän 117

töôïng traùi ñaát vaän ñoäng quanh Maët trôøi. maø coøn phaùt hieän ra Maët trôøi phaûi vaän ñoäng theo moät quyõ ñaïo cuûa noù. Ñeå noùi leân ñöôïc ñieàu naøy, nhöõng ngöôøi tieân phong cuûa neàn thieân vaên hoïc hieän ñaïi ñaõ phaûi ra toøa hoaëc leân giaøn hoûa thieâu. Ñoù laø tröôøng hôïp cuûa Galile vaø Bruno ôû nöôùc YÙ vaøo theá kæ 15 - 16. Hieän töôïng giôø Quan Saùt neâu treân ñaõ chöùng toû raèng: tri thöùc cuûa neàn thieân vaên coå Vaên Lang veà nhieàu maët ñaõ vöôït xa khaû naêng cuûa tri thöùc thieân vaên hoïc hieän ñaïi, khi xaùc ñònh moät hieäu öùng vuõ truï vôùi ñôn vò thôøi gian nhoû nhaát laø giôø aûnh höôûng ñeán con ngöôøi. Vôùi nhaän ñònh treân, coù theå laäp luaän phaûn baùc theo nhöõng khaû naêng sau: @ Nhaän xeùt cho raèng giôø Quan Saùt chæ laø kinh nghieäm daân gian, ñöôïc ñuùc keát töø thöïc teá cuoäc soáng. Ñaây chæ laø moät nhaän xeùt khieân cöôõng. Bôûi vì, moät hieän töôïng xaûy ra cho moät con ngöôøi laø keát quaû cuûa söï toång hôïp cuûa raát nhieàu yeáu toá. Moãi con ngöôøi coù nhöõng hieän töôïng gioáng nhau laïi khoâng theå cuøng soáng trong moät thôøi ñieåm khoâng gian vaø thôøi gian nhö nhau. Trong khi ñoù hieäu öùng vuõ truï naøy taùc ñoäng leân cuoäc ñôøi cuûa con ngöôøi qua ñôn vò thôøi gian nhoû nhaát laø giôø; hôn nöõa heä quaû cuûa noù laïi khoâng phaûi chæ laø beänh vieâm gan maø laø haønh vi cuûa con ngöôøi. Neáu nhö toång keát haønh vi töông töï cuûa con ngöôøi ñeå daãn ñeán moät keát luaän veà söï truøng hôïp trong moät soá giôø sinh nhö giôø Quan Saùt thì ñaây laø moät vieäc laøm khoâng theå thöïc hieän ñöôïc treân thöïc teá, ôû ngay trong xaõ hoäi hieän ñaïi vôùi taát caû nhöõng ñieàu kieän huy ñoäng ñöôïc cuûa nhaân loaïi. Keát luaän veà beänh vieâm gan lieân quan ñeán giôø Quan Saùt cuûa giaùo sö Leâ Vaên Söûu chæ laø söï kieåm chöùng moät hieän töôïng ñaõ coù saün. @ Neáu cho raèng ñaây chæ laø moät troø chôi toaùn hoïc ngaãu nhieân: baét ñaàu töø thaùng 12 ( thaùng Söûu) vôùi giôø Ngoï, sau ñoù cöù luøi moät thaùng thì laïi tieán moät giôø (thaùng 11 – giôø Muøi)… Cho ñeán heát 12 giôø. Töø troø chôi ngaãu nhieân naøy ngöôøi ta ñaët ra giôø Quan Saùt. Vôùi moät laäp luaän nhö vaäy, chæ laø moät daïng cao caáp hôn vieäc laøm moät con toaùn chia 2622 naêm cho 18 ñôøi vua Huøng, ra con soá hôïn 145 naêm vaø keát luaän: khoâng theå coù tuoåi thoï sinh hoïc trung bình 145 naêm cho ñôøi moät con ngöôøi. Bôûi vì, giöõa moät troø chôi toaùn hoïc ñôn giaûn vaø heä quaû cuûa giôø Quan Saùt treân con ngöôøi laïi hoaøn toaøn khoâng coù moät söï 118

lieân heä naøo. Trong khi ñoù hieäu öùng “giôø Quan Saùt” ñaõ toàn taïi trong vaên minh Ñoâng phöông, cuï theå laø Vieät Nam ñaõ nhieàu theá kyû. Vì vaäy, hieän töôïng giôø Quan Saùt neâu treân chæ coù theå giaûi thích moät caùch hôïp lyù laø: ñoù laø keát quaû cuûa moät tri kieán thieân vaên sieâu vieät ñöôïc keát hôïp vôùi söï öùng duïng phöông phaùp luaän cuûa moät lyù thuyeát vuõ truï quan hoaøn chænh ñeå lyù giaûi cho nhöõng hieän töôïng lieân quan ñeán con ngöôøi. Hieän töôïng naøy töông töï nhö vieäc neàn vaên minh hieän ñaïi söû duïng moät lyù thuyeát khoa hoïc ñeå tìm hieåu hoaëc lyù giaûi caùc vaán ñeà lieân quan. Qua söï phaùt hieän cuûa Gs. Leâ Vaên Söûu ñaõ chöùng toû raèng: thôøi Huøng Vöông, oâng cha ta ñaõ phaùt hieän ra khoâng phaûi chæ traùi Ñaát vaän ñoäng quanh maët Trôøi, maø coøn phaùt hieän ra maët Trôøi phaûi vaän ñoäng theo moät quyõ ñaïo cuûa noù. Khoâng nhöõng theá, maø coøn phaùt hieän ñöôïc keát quaû cuûa söï vaän ñoäng naøy, ñaõ taïo ra nhöõng hieäu öùng vuõ truï ñoái vôùi con ngöôøi theå hieän ôû giôø Quan Saùt. Treân ñaây chæ laø moät thí duï ñeå thaáy raèng: vieäc khoa hoïc hieän ñaïi phaùt hieän ra hieäu öùng vuõ truï töø nhöõng vuï noå cuûa maët Trôøi gaây aûnh höôûng ñeán cuoäc soáng ôû traùi Ñaát, thaät söï laø khieâm toán so vôùi kho taøng khoa thieân vaên hoïc cuûa thôøi Huøng Vöông. Khoa hoïc vuõ truï hieän ñaïi coù theå öôùc mô haøng traêm naêm sau seõ ñöa caùc phi thuyeàn tôùi nhöõng ngoâi sao caùch traùi ñaát haøng chuïc naêm aùnh saùng. Cho duø ñieàu vieãn töôûng ñoù ñöôïc thöïc hieän, thì so vôùi vieäc tìm ra nhöõng hieäu öùng vuõ truï aûnh höôûng ñeán traùi ñaát vaø con ngöôøi - nhö neàn vaên minh Vaên Lang ñaõ chöùng toû – vaãn coøn laø moät öôùc mô xa xoâi khoù thöïc hieän cuûa khoa hoïc vuõ truï hieän ñaïi. Ñieàu naøy cuõng deã hieåu, bôûi vì khoa thieân vaên hoïc hieän ñaïi chæ thöïc söï phaùt trieån khoaûng 200 naêm nay. Coøn khoa thieân vaên cuûa thôøi Huøng Vöông ñaõ coù gaàn 3000 naêm khaûo nghieäm. Coøn coù raát nhieàu hieän töôïng töông töï nhö vaán ñeà cuûa giôø Quan Saùt neâu treân. Nhöõng hieän töôïng töông töï nhö vaäy, khoâng theå giaûi thích moät caùch thoâ sô cho ñoù laø do kinh nghieäm daân gian ñöôïc. Bôûi vì ñaây laø moät hieäu öùng vuõ truï ñöôïc phaùt hieän aûnh höôûng ñeán con ngöôøi qua moät ñôn vò thôøi gian nhoû nhaát laø giôø. Vôùi neàn khoa hoïc hieän ñaïi ñeå thoáng keâ vaø tìm ra moät hieäu öùng vuõ truï treân con ngöôøi trong moät ñôn vò thôøi gian nhö vaäy, coù söï hoã trôï cuûa nhöõng maùy vi tính hieän ñaïi nhaát, cuõng phaûi maát haøng traêm naêm ñeå theo doõi vaø phaûi huy ñoäng moät khoái löôïng nhaân söï raát lôùn, neáu baét ñaàu ngay töø baây giôø. Thí duï naøy minh 119

hoïa roõ hôn cho khoaûng troáng veà lyù thuyeát cho nhöõng phöông phaùp öùng duïng cuûa hoïc thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh vaø khoa thieân vaên coå Vaên Lang baét ñaàu töø Laïc thö - Haø ñoà vaø cuõng chöùng minh cho söï keát hôïp söùc maïnh vuõ truï vôùi tri thöùc cuûa con ngöôøi. Töùc laø söï keát hôïp cuûa Roàng - Tieân ñaõ trình baøy ôû treân. Nhöõng vaán ñeà neâu ôû treân ñaõ chöùng toû: tri thöùc cuûa neàn vaên minh Vaên Lang laøm kinh ngaïc nhöõng con ngöôøi ôû xaõ hoäi hieän ñaïi, ñaõ ñöôïc raát nhieàu hoïc giaû trong vaø ngoaøi nöôùc phaân tích trong suoát maáy chuïc naêm qua. Nhöng taïi sao moät nöôùc Vaên Lang coù neàn vaên minh ñaït ñeán ñænh cao veà khoa hoïc kyõ thuaät vaø nhöõng giaù trò vaên hoùa vaøo thôøi baáy giôø, ñaõ bò thaát baïi tröôùc söùc taán coâng cuûa nhaø AÂn Thöông Trung Hoa. Ñieàu naøy coù theå lyù giaûi do toå chöùc xaõ hoäi Vaên Lang laø moät trong nhöõng yeáu toá chính daãn ñeán söï thu heïp laõnh thoå döôùi thôøi Huøng Vöông thöù VI. TOÅ CHÖÙC XAÕ HOÄI THÔØI HUØNG VÖÔNG Truyeàn thuyeát “Con Roàng, chaùu Tieân” ghi nhaän: Khi vò vua ñaàu leân ngoâi laáy hieäu laø Huøng Vöông, ñaët teân nöôùc laø Vaên Lang, chia caùc em ra cai trò. Vaäy Huøng Vöông laø gì? Theo cuoán Theá thöù caùc trieàu ñaïi vua Vieät Nam (saùch ñaõ daãn) thì: Huøng Vöông goàm hai thaønh toá. Thaønh toá Huøng laø phieân aâm Haùn Vieät cuûa moät töø Vieät coå naøo ñoù coù ngöõ aâm, ngöõ nghóa gaàn vôùi Kun, Khun hay Khunzt cuûa ñoàng baøo caùc daân toäc anh em nhö Möôøng, Thaùi vaø Munda - nhöõng töø ngöõ treân ñeàu coù nghóa laø tröôûng, thuû lónh hay ngöôøi ñöùng ñaàu (Huøng) cuûa caû nöôùc.

Nhöng thaønh toá Vöông ñöôïc cho laø do caùc söû gia ñôøi sau theâm vaøo moät caùch tuøy tieän. Ngöôøi ñöùng ñaàu quoác gia khoâng Ñeá thì cuõng Vöông maø thoâi.

Vôùi caùch lyù giaûi chöõ Huøng thì coù khaû naêng hôïp lyù, nhöng cho chöõ Vöông laø söï gaùn gheùp cuûa ñôøi sau thì khieân cöôõng. Bôûi vì hai chöõ naøy: Huøng (ñöùng ñaàu, thuû lónh) vaø Vöông (chuùa, chuùa teå) seõ loaïi tröø nhau, neáu chæ theå hieän moät nghóa duy nhaát laø ngöôøi ñöùng ñaàu xaõ hoäi. Do ñoù, vieäc caùc söû gia ñôøi sau ñaët chöõ Vöông beân caïnh chöõ Huøng hoaøn toaøn hôïp lyù neáu giaûi thích raèng: Huøng (thuû lónh); Vöông (chuùa teå) vaø Huøng Vöông coù nghóa laø chuùa teå cuûa nhöõng thuû lónh. Chöõ Huøng coù yù nghóa laø thuû lónh coù theå coøn moät nguyeân nhaân 120

sau: Huøng laø toäc danh naém quyeàn ñieàu haønh xaõ hoäi Vaên Lang. Truyeàn thuyeát “Con Roàng, chaùu Tieân” noùi tôùi vieäc Toå Maãu AÂu Cô ñöa ngöôøi con caû leân laøm vua vaø caùc ngöôøi con khaùc chia nhau cai trò khaép nôi. Nhö vaäy, ñöùng ñaàu 15 boä ñeàu thuoäc nhöõng chi khaùc nhau cuûa Huøng toäc (cuïm töø “Hoàng Baøng Thò” phaûi chaêng coøn moät yù nghóa khaùc nöõa laø doøng hoï hoaëc moät daân toäc lôùn). Bôûi vì söï tieáp noái caàm quyeàn qua haøng ngaøn naêm, neân töø Huøng baét ñaàu laø moät danh töø rieâng chæ chi toäc trôû thaønh moät danh töø chung phoå bieán ñeå chæ ngöôøi ñöùng ñaàu maø caùc daân toäc ít ngöôøi goïi laø Kun, Khun, Khunzt. Nhöng duø coù caùch lyù giaûi theá naøo, thì nghóa chöõ Huøng Vöông vaãn laø chuùa teå cuûa nhöõng ngöôøi ñöùng ñaàu. Vôùi yù nghóa treân thì coù theå lyù giaûi thöïc traïng veà toå chöùc xaõ hoäi Vaên Lang nhö sau: Truyeàn thuyeát ghi nhaän: khi hình thaønh xaõ hoäi Vaên Lang, vua Huøng chia laõnh thoå thaønh 15 boä vaø cho caùc em ñi cai trò caùc nôi. Nhö vaäy, moãi boä ñeàu do ngöôøi thuoäc chi toäc Huøng ñöùng ñaàu (thuû lónh) vaø nhöõng ngöôøi Vieät thuoäc söï cai quaûn cuûa vua Huøng laø nguoàn ñoäng löïc chính trong söï phaùt trieån cuûa nhöõng ñòa phöông. Sau ñoù, thuû lónh cuûa caùc boä baàu moät ngöôøi trong soá caùc thuû lónh ñaïi dieän cho caùc chi toäc naém quyeàn ñieàu haønh chung. Thuû lónh cuûa chi toäc ñöôïc baàu goïi laø Huøng Vöông. Vôùi caùch lyù giaûi treân thì toå chöùc xaõ hoäi thôøi Huøng töông töï nhö thôøi Chu thuoäc coå söû Trung Hoa. Nhöng khaùc vôùi thôøi Chu laø: ngoâi vua nhaø Chu laø do cha truyeàn con noái vaø laø chuùa teå cuûa caùc chö haàu vónh vieãn. Coøn thôøi Huøng Vöông, ñòa vò chuùa teå thuoäc veà thuû lónh moät chi toäc naøo ñoù ñöôïc baàu leân, tuøy theo nhu caàu phaùt trieån chung maø chi toäc ñoù coù khaû naêng ñaùp öùng. So saùnh töôùc vò trong xaõ hoäi Vaên Lang vaø caùc xaõ hoäi khaùc thuoäc coå söû Trung Hoa, chuùng ta seõ thaáy coù söï töông töï: ngöôøi ñöùng ñaàu quoác gia thôøi Chu xöng Vöông, töông töï vôùi chöùc danh ñöùng ñaàu Vaên Lang. Ngöôøi ñöùng ñaàu nöôùc chö haàu thôøi Chu xöng Haàu, thí duï nhö Teà Haàu, Taán Haàu... ngöôøi ñöùng ñaàu cuûa caùc boä Vaên Lang goïi laø Laïc Haàu (söï so saùnh naøy chæ minh hoïa cho yù treân). Vôùi giaû thuyeát naøy thì nhöõng boä döôùi thôøi Huøng Vöông ñeàu coù quyeàn töï cai trò vaø quaân ñoäi rieâng, töông töï nhö caùc chö haàu thôøi Chu. Do ñoù, chæ khi naøo coù quoác bieán môùi taäp hôïp löïc löôïng döôùi quyeàn chæ huy cuûa Huøng Vöông ñeå chieán ñaáu. Vôùi caùch lyù giaûi treân seõ giaûi thích taïi sao nhaø AÂn Thöông chieán thaéng moät nöôùc coù neàn vaên minh phaùt trieån hôn haún so vôùi caùc quoác 121

gia thôøi coå. Truyeàn thuyeát “Phuø Ñoång Thieân Vöông” ñaõ ghi nhaän xin toùm löôïc nhö sau: @ “Vaøo thôøi Huøng Vöông thöù VI, ñaát nöôùc thanh bình ñaõ laâu neân nhaø vua sao laõng vieäc phoøng thuû...” @ Huøng Vöông caäy nöôùc mình giaøu maïnh maø cheånh maûng vieäc trieàu caän Baéc phöông

(Lónh Nam Chích Quaùi - saùch ñaõ daãn).

@ Laïc Long Quaân ñaõ sai Hòch nöõ baùo tröôùc cho nhaø vua veà vieäc ba naêm sau nhaø AÂn Thöông seõ taán coâng Vaên Lang. Vua Huøng khoâng tin sai baét giam Hòch nöõ. (Truyeàn thuyeát Huøng Vöông - Thaàn Thoaïi

Vónh Phuù, Vuõ Kim Bieân söu taàm - Nxb Sôû VHTT - TT Phuù Thoï 1997).

Vieäc cho raèng vua Huøng cheånh maûng vieäc trieàu caän Baéc phöông coù leõ laø do ngöôøi ñôøi sau thay ñoåi yù töø vieäc khoâng lo phoøng thuû. Nhöng duø vôùi yù naøo thì cuõng nhaèm dieãn ñaït moät yù nghóa chung nhaát laø: Vua Huøng khoâng lo phoøng bò, neân khi nhaø AÂn Thöông taäp trung quaân löïc taán coâng oà aït thì quaân löïc ôû caùc boä khoâng ñuû söùc choáng cöï. Vaø laõnh thoå Vaên Lang ñaõ bò thu heïp nhö phaàn treân ñaõ trình baøy. Khi quaân AÂn Thöông ñaùnh saâu vaøo laõnh thoå Vaên Lang, nhaø vua môùi cho söù giaû ñi caùc nôi trieäu taäp ngöôøi hieàn taøi ra giuùp nöôùc vaø ñaõ ñöôïc Ñöùc Phuø Ñoång Thieân Vöông hieän thaân giuùp ñôõ. Hình aûnh söù giaû ñi tìm ngöôøi hieàn khaép nôi, phaûi chaêng ñoù laø hình aûnh trieäu taäp quaân ñoäi caùc boä coøn laïi cuøng choáng giaëc (theo giaû thuyeát veà toå chöùc haønh chính vaø quaân söï döôùi thôøi Huøng Vöông ñaõ trình baøy ôû treân). Töø giaû thuyeát naøy cuõng ñaët moät vaán ñeà: thuû ñoâ Vaên Lang chöa haún ñaõ ôû Vieät Trì, maø thay ñoåi tuøy theo chi toäc ôû 15 boä caàm quyeàn. Vieät Trì coù theå chæ laø thuû ñoâ cuoái cuøng cuûa Vaên Lang. Vôùi giaû thuyeát veà toå chöùc xaõ hoäi Vaên Lang, giaûi thích söï vieäc ñôøi Huøng Vöông thöù VII ñaõ thay theá Huøng Vöông thöù VI, khi chi toäc naøy ñaõ gaây neân söï thu heïp laõnh thoå laàn thöù nhaát cuûa Vaên Lang. Theo truyeàn thuyeát thì vua Huøng thöù VI trieäu taäp caùc con laïi toå chöùc vieäc thi taøi ñeå truyeàn ngoâi. Nhöng vôùi giaû thuyeát veà toå chöùc xaõ hoäi thôøi Huøng Vöông: “Thuû lónh caùc boä baàu moät ngöôøi trong soá caùc thuû lónh ñaïi dieän cho caùc chi toäc naém quyeàn ñieàu haønh chung”, “Tuøy theo nhu caàu phaùt trieån chung maø chi toäc ñoù coù khaû naêng ñaùp öùng” thì coù theå giaûi thích ñoaïn treân cuûa truyeàn thuyeát “Baùnh Chöng Baùnh Daày” laø moät cuoäc trieäu taäp 122

hoäi ñoàng caùc thuû lónh Baùch Vieät ôû caùc boä ñeå baàu thuû lónh môùi. Ñeå minh hoïa cho giaû thuyeát naøy, xin ñöôïc trình baøy moät tö lieäu cuûa cuï Bieät Lam Traàn Huy Baù. Tö lieäu naøy ñöôïc trích daãn laïi trong baøi “Vaên hoùa taâm linh - ñaát toå Huøng Vöông” cuûa taùc giaû Hoàng Töû Uyeân, trong taïp chí Nguoàn Saùng soá 23, trong dòp leã hoäi gioã Toå Huøng Vöông 1998. Trong laàn taùi baûn naøy, ngöôøi vieát cuõng caên cöù vaøo tö lieäu ñaõ coâng boá cuûa cuï Bieät Lam, ñeå boå sung nhöõng thieáu soùt vaø so saùnh nhöõng sai bieät trong tö lieäu trích daãn töø taïp chí “Nguoàn Saùng” cuûa laàn xuaát baûn tröôùc): Töø nhieàu naêm nay, chuùng toâi ñaõ coá gaéng söu taàm caùc truyeàn thuyeát thö tòch coå, caùc ngoïc phaû caùc xaõ quanh vuøng coù ñeàn thôø caùc vua Huøng nhö xaõ Hy Cöông (Vónh Phuù) hieän löu tröõ taïi Vuï Baûo Toàn Baûo Taøng, Boä Vaên Hoùa (soá lieäu HT.AE9) thì caùc taøi lieäu naøy khoâng ghi cheùp laø 18 ñôøi vua Huøng maø laïi ghi laø 18 chi. Moãi chi goàm nhieàu ñôøi vua, coù caû naêm can - chi luùc sanh vaø luùc leân ngoâi. Caùc ñôøi vua trong moät chi ñeàu laáy hieäu cuûa vua ñaàu chi aáy. Möôøi taùm chi aáy nhö sau: 1. Chi Caøn: Kinh Döông Vöông, huùy Loäc Tuïc, sinh naêm Nhaâm Ngoï (2919 tr.TL) leân ngoâi naêm 41 tuoåi, khoâng roõ truyeàn maáy ñôøi vua ôû ngoâi taát caû 86 naêm, töø naêm Nhaâm Tuaát (2879 tr.TL) ñeán Ñinh Hôïi (2794 tr.TL). So ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi ñaïi Tam Hoaøng. (?) 2. Chi Khaûm: Laïc Long Quaân, huùy Suøng Laõm, töùc Huøng Hieàn Vöông, sinh naêm Bính Thìn (2825 tr.TL) leân ngoâi 33 tuoåi, khoâng roõ truyeàn maáy ñôøi vua. Chi naøy ôû ngoâi taát caû 269 naêm, ñeàu xöng laø Huøng Hieàn Vöông, töø naêm Maäu Tí (2793 tr.TL) ñeán naêm Bính Thìn (2525 tr.TL) ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Hoaøng Ñeá (Nguõ Ñeá). 3. Chi Caán: Huøng Quoác Vöông, huùy Huøng Laân, sinh naêm Canh Ngoï (2570 tr.TL) leân ngoâi khi 18 tuoåi. Khoâng roõ truyeàn maáy ñôøi vua ñeàu xöng laø Huøng Quoác Vöông. Töø naêm Ñinh Tî (2524 tr.TL) ñeán naêm Bính Tuaát ( 2253 trc. Tl) Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Ñeá Thuaán, Höõu Ngu. 4. Chi Chaán: Huøng Hoa Vöông, huùy Böûu Lang, khoâng roõ naêm sinh, leân ngoâi naêm Ñinh Hôïi (2254 tr.TL) khoâng roõ truyeàn maáy ñôøi vua ñeàu xöng laø Huøng Hoa Vöông, ôû ngoâi taát caû 342 naêm, töø naêm Ñinh Hôïi (2254 tr.TL) ñeán Maäu Thìn (1918 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Ñeá Quyùnh nhaø Haï. 5. Chi Toán: Huøng Hy Vöông, huùy Baûo Lang, sinh naêm Taân Muøi (2030 tr.TL) leân ngoâi khi naêm 59 tuoåi. Khoâng roõ truyeàn maáy ñôøi vua, ñeàu xöng laø Huøng Hy Vöông, ôû ngoâi taát caû 200 naêm, töø naêm Kyû Tî

123

(1912 tr.TL) ñeán Maäu Tí (1713 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Lyù Quyù (Kieät) nhaø Haï. 6. Chi Ly: Huøng Hoàn Vöông, huùy Long Tieân Lang, sinh naêm Taân Daäu (1740 tr.TL), leân ngoâi khi 29 tuoåi, truyeàn hai ñôøi vua, ôû ngoâi taát caû 81 naêm, ñeàu xöng laø Huøng Hoàn Vöông, töø naêm Kyû Söûu (1712 tr.TL) ñeán naêm Kyû Daäu (1632 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi OÁc Ñinh nhaø Thöông. 7. Chi Khoân: Huøng Chieâu Vöông, huùy Quoác Lang, sinh naêm Quyù Tî (1768 tr.TL) leân ngoâi khi 18 tuoåi, truyeàn 5 ñôøi vua ñeàu xöng laø Huøng Chieâu Vöông, ôû ngoâi taát caû 200 naêm töø naêm Canh Tuaát (1631 tr.TL) ñeán naêm Kyû Tî (1432 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Toå AÁt nhaø Thöông. 8. Chi Ñoaøi: Huøng Vó Vöông, huùy Vaân Lang, sinh naêm Nhaâm Thìn (1469 tr.TL) leân ngoâi khi 39 tuoåi, truyeàn 5 ñôøi vua ñeàu xöng laø Huøng Vó Vöông, ôû ngoâi taát caû 100 naêm, töø naêm Canh Ngoï (1431 tr.TL) ñeán naêm Kyû Daäu (1332 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Nam Canh nhaø Thöông. 9. Chi Giaùp: Huøng Ñònh Vöông, huùy Chaân Nhaân Lang, sinh naêm Bính Daàn (1375 tr.TL), leân ngoâi khi 45 tuoåi, truyeàn 3 ñôøi vua ñeàu xöng laø Huøng Ñònh Vöông, ôû ngoâi taát caû 80 naêm, töø naêm Canh Ngoï (1251 tr.TL) ñeán Kyû Hôïi (1162 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Toå Giaùp nhaø AÂn. 10. Chi Aát: Huøng Uy Vöông, huyù Hoaøng Long Lang, sinh naêm Giaùp Ngoï (1287 tr.), leân ngoâi khi 37 tuoåi, truyeàn 3 ñôøi vua ñeàu xöng laø Huøng Uy Vöông, ôû ngoâi taát caû 90 naêm, töø naêm Canh Ngoï (1251 tr.TL) ñeán Kyû Hôïi (1162 tr.TL) ngang vôùi Trung Quoác thôøi Toå Giaùp nhaø AÂn. 11. Chi Bính: Huøng Trinh Vöông, huùy Höng Ñöùc Lang, sinh naêm Canh Tuaát (1211 tr.TL) leân ngoâi khi 51 tuoåi, truyeàn 4 ñôøi vua, ñeàu xöng laø Huøng Trinh Vöông, ôû ngoâi taát caû 107 naêm, töø naêm Canh Tí (1161 tr.TL) ñeán naêm Bính Tuaát (1055 tr.TL) Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Thaønh Vöông nhaø Taây Chu. 12. Chi Ñinh: Huøng Vuõ Vöông, huùy Ñöùc Hieàn Lang, sinh naêm Bính Thaân (1105 tr.TL), leân ngoâi khi naêm 52 tuoåi, truyeàn 3 ñôøi vua ñeàu xöng laø Huøng Vuõ Vöông ôû ngoâi taát caû 96 naêm, töø naêm Ñinh Hôïi (1054 tr.TL) ñeán Nhaâm Tuaát (969 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Muïc Vöông nhaø Taây Chu. 13. Chi Maäu: Huøng Vieät Vöông, huùy Tuaán Lang, sinh naêm Kyû Hôïi (982 tr.TL) leân ngoâi khi 23 tuoåi, truyeàn 5 ñôøi vua, ñeàu xöng laø Huøng Vieät Vöông, ôû ngoâi taát caû 105 naêm, töø naêm Quyù Hôïi (958 tr.TL) ñeán Ñinh Muøi (854 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Leä Vöông nhaø Taây Chu.

124

14. Chi Kyû: Huøng Anh Vöông, huùy Vieân Lang, sinh naêm Ñinh Maõo (894 tr.TL) leân ngoâi khi 42 tuoåi, truyeàn 4 ñôøi vua, ñeàu xöng laø Huøng Anh Vöông, ôû ngoâi taát caû 99 naêm, töø naêm Maäu Thaân (755 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Bình Vöông nhaø Ñoâng Chu. 15. Chi Canh: Huøng Trieäu Vöông, huùy Caûnh Chieâu Lang, sinh naêm Quyù Söûu (748 tr.TL), leân ngoâi khi 35 tuoåi, truyeàn 3 ñôøi vua, ñeàu xöng laø Huøng Trieäu Vöông, ôû ngoâi taát caû 94 naêm, töø naêm Ñinh Hôïi (754 tr.TL) ñeán naêm Canh Thaân (661 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Hueä Vöông nhaø Ñoâng Chu. 16. Chi Taân: Huøng Taïo Vöông (Thaàn phaû xaõ Tieân Laùt, huyeän Vieät Yeân, tænh Haø Baéc, ghi ñôøi thöù 16 laø Huøng Taïo Vöông, ñoùng ôû Vieät Trì, coù thaïch töôùng quaân ñaùnh tan giaëc Man, vua phong laøm Chuyeån Thaïch Töôùng Ñaïi Vöông – “Ngöôøi anh huøng laøng Doùng”, Cao Xuaân Ñænh, Nxb KHXH, 1969 tr.126 – 130), huùy Ñöùc Quaân Lang, sinh naêm Kyû Tî (712 tr.TL) leân ngoâi khi 53 tuoåi, truyeàn 3 ñôøi vua,taát caû 92 naêm, töø naêm Taân Daäu (660 tr.TL) ñeán Nhaâm Thìn (569 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Linh Vöông nhaø Ñoâng Chu. 17. Chi Nhaâm: Huøng Nghò Vöông, huùy Baûo Quang Lang, sinh naêm AÁt Daäu (576 tr.TL), leân ngoâi khi 9 tuoåi, truyeàn 4 ñôøi vua ñeàu xöng laø Huøng Nghò Vöông, ôû ngoâi taát caû 160 naêm, töø naêm Quyù Tî (568 tr.TL) ñeán naêm Nhaâm Thaân (409 tr.TL). Ngang vôùi Trung Quoác vaøo thôøi Uy Lieät Vöông nhaø Ñoâng Chu. 18. Chi Quyù: Huøng Dueä Vöông, huyù Hueä Vöông, sinh naêm Canh Thaân (421 tr.TL), leân ngoâi khi 14 tuoåi, truyeàn khoâng roõ maáy ñôøi vua (coù leõ 3 ñôøi), vì ôû ñình Taây Ñaèng, huyeän Ba Vì, Haø Noäi coù baøi vò “Tam Vi Quoác Chuùa”, ôû ngoâi taát caû 150 naêm, töø naêm Quyù Daäu (408 tr.TL) ñeán Quyù Maõo (258 tr.TL). Ngang vôùi naêm thöù 17 ñôøi Uy Lieät Vöông, ñeán naêm thöù 56 ñôøi Noaõn Vöông nhaø Ñoâng Chu, Trung Quoác.

Ñaây laø moät tö lieäu chöùng minh cho söï toàn taïi treân thöïc teá thôøi Huøng Vöông keùo daøi 2622 naêm (Töø 2879 tr.CN ñeán 258 tr.CN). Tuy nhieân, nhö lôøi giôùi thieäu ñaõ trình baøy: vieäc söû duïng tö lieäu trong cuoán naøy, khoâng phaûi ñeå minh chöùng cho thöïc traïng xaõ hoäi Vaên Lang, maø chæ ñeå minh hoïa cho giaû thuyeát ñöôïc trình baøy, döïa vaøo söï phaân tích nhöõng truyeàn thuyeát phoå bieán coøn laïi ñeán ngaøy nay. Trong laàn taùi baûn naøy, ngöôøi vieát cuõng caên cöù vaøo taøi lieäu cuûa cuï Traàn Huy Baù, boå sung theâm chi thöù 10 cuûa “ Ngoïc phaû Huøng Vöông“. Nhö vaäy, vôùi giaû thuyeát veà toå chöùc xaõ hoäi thôøi Huøng Vöông daãn ñeán vieäc thay ñoåi cuïm töø ñaõ sai leäch vôùi thôøi gian laø “18 ñôøi Huøng Vöông”, trôû veà vôùi ñuùng nghóa cuûa noù laø “18 Thôøi Huøng Vöông”. Cuïm töø naøy töï noù ñaõ giaûi thích cho söï toàn taïi gaàn 3000 naêm cho xaõ hoäi 125

Vaên Lang moät caùch hoaøn toaøn hôïp lyù vaø giaûi quyeát ñöôïc maâu thuaãn veà nieân ñaïi cuûa thôøi Huøng Vöông keùo daøi gaàn 3000 naêm vôùi tuoåi sinh hoïc cuûa 18 ñôøi Huøng Vöông nhö tröôùc ñaây ñaõ quan nieäm. Vôùi giaû thuyeát cho raèng “18 Thôøi Huøng Vöông” lieân tieáp trò vì ñaát nöôùc gaàn 3000 naêm, seõ giaûi thích ñöôïc vieäc thôø 18 vò vua Huøng laø toå tieân ngöôøi Vieät. Do tuïc thôø toå tieân chæ thôø moät ngöôøi khai saùng ñaàu tieân, khoâng theå thôø 18 ñôøi noái tieáp ñeàu laø Toå. Nhöng vôùi 18 thôøi Huøng Vöông thì vieäc thôø 18 vò vua khai saùng ñaàu tieân cuûa 18 thôøi Huøng Vöông coù coâng phaùt trieån vaø oån ñònh ñaát nöôùc laø hôïp lyù. Ñoàng thôøi cuõng giaûi thích luoân vieäc 18 chi cuûa hoï Hoàng Baøng thay nhau caàm quyeàn treân ñaát nöôùc Vaên Lang, quoác gia ñaàu tieân cuûa ngöôøi Laïc Vieät maø tö lieäu cuûa cuï Bieät Lam Traàn Huy Baù ñaõ noùi tôùi. Ñaây cuõng laø moät chi tieát truøng hôïp vôùi truyeàn thuyeát “Con Roàng Chaùu Tieân”: vua Huøng chia caùc em ñi cai trò khaép nôi, töùc laø thuû lónh caùc boä ñeàu thuoäc caùc chi cuûa Huøng toäc. Nhö vaäy, vôùi giaû thuyeát veà toå chöùc xaõ hoäi Vaên Lang thì ñoù laø moät nhaø nöôùc coù yù nghóa veà maët laõnh thoå vaø söï ñoàng nhaát veà vaên hoùa, chính trò hôn laø moät nhaø nöôùc coù quyeàn löïc taäp trung veà moïi maët nhö thôøi Taàn - Haùn ôû beân Trung Quoác, hoaëc nhö caùc nhaø nöôùc phong kieán cuûa Vieät Nam thôøi höng quoác nhö Ñinh, Leâ, Lyù, Traàn... HOÀNG PHAÏM CÖÛU TRUØ BAÛN HIEÁN PHAÙP COÅ NHAÁT CUÛA DAÂN LAÏC VIEÄT Hoàng phaïm cöûu truø laø moät trong 58 thieân coøn soùt laïi cuûa kinh Thö vaø laø moät thieân quan troïng ñöôïc coi laø “... giaøu tính lyù luaän nhaát, bieåu hieän töông ñoái ñaày ñuû heä thoáng lyù luaän, chính trò nhaø Nho.” (Kinh Thö dieãn nghóa - Leâ Quyù Ñoân - Nxb T/p Hoà Chí Minh 1993 - Dòch giaû: Ngoâ Theá Long, Traàn Vaên Quyeàn). Töø hôn 2000 naêm nay caùc nhaø nghieân cöùu lòch söû, lyù hoïc Ñoâng phöông ñeàu cho raèng Hoàng phaïm cöûu truø laø tröôùc taùc cuûa vua Ñaïi Vuõ. Coå thö Trung Hoa vieát: khi vua Ñaïi Vuõ ñi trò thuûy, ñeán soâng Laïc gaëp moät con ruøa thaàn noåi leân. Treân mai ruøa coù nhöõng voøng troøn ñen, traéng goïi laø Laïc thö (saùch ôû soâng Laïc). Ngaøi beøn döïa vaøo ñoù trình baøy 9 phaïm truø lôùn (töùc Hoàng phaïm cöûu truø) roài dieãn giaûi 9 phaïm truø ñoù ñeå löu truyeàn cho ñôøi sau. Khi Vuõ Vöông (Chu Vuõ Vöông - ngöôøi vieát) ñaõ ñaùnh ñöôïc nhaø Thöông, ñeán hoûi ñaïo trôøi ôû Cô

126

Töû. Cô Töû beøn ñem ñaïo trôøi ñoù baùo cho Vuõ Vöông. Trong Hoàng phaïm cöûu truø coù nhöõng chi tieát khieán cho ngöôøi ñoïc caûm töôûng hoaøn toaøn thuoäc veà tröôùc taùc cuûa neàn vaên minh Hoa Haïï vaø khoâng thuoäc veà Vaên Lang. Nhöõng ñoaïn sau ñaây thuoäc truø thöù 3: “Baùt Chính” trong Hoàng phaïm (Lòch söû trieát hoïc phöông Ñoâng Nxb T/p Hoà Chí Minh - saùch in laàn thöù hai cuûa Gs. Nguyeãn Ñaêng Thuïc): ... Ví nhö oâng Nghieâu nhöôøng ngoâi cho oâng Thuaán daën doø ngay: “Thieân chi lòch soá taïi nhó cung. Doaõn chaáp quyeát trung (162b) = caùi lòch trình vaän haønh thöù töï cuûa vuõ truï thì ôû taïi nôi baûn thaân mi. Haõy naém giöõ laáy caùi trung taâm aáy” Vua Thuaán cuõng laáy lôøi aáy baûo oâng Vuõ: “Thuaán dieäc dó meänh Vuõ” (Hoàng Phaïm)

Nhöng trong saùch Luaän ngöõ cuõng coù caâu naøy (Ñaïi cöông trieát hoïc Trung Quoác - saùch ñaõ daãn): Theo saùch Luaän ngöõ (Thieân Nghieâu vieát) thì hai chöõ “chaáp trung” (giöõ ñaïo trung) xuaát hieän töø ñôøi vua Nghieâu. Vua Nghieâu truyeàn cho vua Thuaán nhö sau: “Naøy Thuaán ôi, soá trôøi ñaõ ôû taïi thaân anh (nghóa laø trôøi ñaõ cho anh trò daân) thì anh neân tin chaéc maø giöõ laáy ñaïo trung (ñeå cho daân trong boán beå ñöôïc thaùi bình); neáu daân trong boán beå maø khoán cuøng thì caùi loäc trôøi cho anh seõ maát luoân ñaáy. Vua Thuaán cuõng laáy lôøi ñoù truyeàn laïi cho vua Vuõ”. (Thieân Nghieâu vieát: Tö nhó Thuaán, thieân chi lòch soá taïi nhó cung, doaõn chaáp kyø trung; töù haûi khoán cuøng, thieân loäc vónh chung. Thuaán dieäc dó meänh Vuõ). Khoâng bieát truyeàn thuyeát ñoù coù ñuùng khoâng; ñieàu chaéc chaén laø ngöôøi ñeà cao ñaïo Trung Dung laø Khoång töû. Ñaïo coù truyeàn do Taêng töû neân ñöôïc cheùp trong Luaän ngöõ, roài Taêng töû laïi truyeàn cho Khoång Caáp töùc Töû Tö (chaùu ñích toân cuûa Khoång töû), sau cuøng Maïnh töû baøn cho roäng theâm. Tö Maõ Thieân trong boä “Söû kyù” baûo raèng saùch Trung Dung do Töû Tö vieát vaø caùc hoïc giaû ñôøi sau ñeàu tin nhö vaäy. Nhöng gaàn ñaây, moät soá hoïc giaû xeùt noäi dung hieän nay cuûa saùch ñoù ngôø raèng neáu coù thöïc laø do Töû Tö cheùp thì cuõng coù moät soá trieát gia ôû thôøi Chieán quoác vaø ñaàu ñôøi Haùn söûa ñoåi khueách sung theâm vaø phaàn sau cuûa saùch baøn veà ñöùc thaønh nhaát ñònh khoâng phaûi laø cuûa Töû Tö.

Nhö vaäy, trong Luaän ngöõ thì vua Thuaán truyeàn cho vua Vuõ ñaïo 127

Trung Dung nhöng trong Hoàng phaïm thì ñeå chæ naém laáy lòch soá - thaät laø khoù hieåu. Ñeå baïn ñoïc tieän vieäc tham khaûo vaø minh xaùc quan nieäm cho raèng: “Hoàng phaïm cöûu truø” laø tröôùc taùc cuûa ngöôøi Laïc Vieät, xin ñöôïc trích laïi phaàn: “Toùm taét thieân Hoàng Phaïm trong chính vaên kinh Thö” (baûn toùm taét naøy do dòch giaû cuoán Kinh Thö dieãn nghóa, saùch ñaõ daãn, thöïc hieän): Toùm taét thieân Hoàng phaïm cöûu truø trong chính vaên kinh Thö: A. Theo lôøi vaên Hoàng phaïm noùi: “Vuõ Vöông ñaùnh thaéng nhaø AÂn gieát vua Truï môøi Cô töû veà laøm ra thieân Hoàng phaïm” - vaø lôøi Cô töû noùi: “Trôøi cho vua Vuõ coù Hoàng phaïm cöûu truø” thì: 1 - Hoàng phaïm laø saùch trôøi cho vua Vuõ (do trò thuûy baét ñöôïc con ruøa, treân mai coù ghi roõ?) 2 - Saùch aáy coù 9 “truø” (noùi theo ngaøy nay: laø 9 loaïi, hay 9 khaùi nieäm bao quaùt nhaát, cuõng coù theå goïi laø phaïm truø [Catheùgori]) 3 - Noäi dung cuûa 9 phaïm truø ñoù laø khaùi quaùt toaøn boä hoïc thuyeát veà chính trò, veà quaûn lyù xaõ hoäi cuûa ñôøi AÂn Thöông. B. Noäi dung cuï theå cuûa töøng “truø” nhö theá naøo? 1 - Nguõ haønh: (Kim, Moäc, Thuûy, Hoûa, Thoå): ñoù laø khaùi quaùt (goïi goäp) caùc vaät lieäu maø daân phaûi duøng ñeán hay laø nhöõng ñoái töôïng con ngöôøi phaûi chinh phuïc. 2 - Nguõ söï (Maïo, Ngoân, Thò, Thính, Tö) Maïo: dung maïo - phaûi luoân cung kính Ngoân: lôøi noùi - phaûi theo leõ phaûi Thò: maét troâng - phaûi saùng suoát Thính: tai nghe - phaûi roõ raøng Tö: suy nghó - phaûi saâu saéc Toùm laïi: 5 cöû chæ ñoù laø con ngöôøi coù taøi, khoân ngoan saùng suoát. 3 - Baùt chính: (Taùm vaán ñeà chính söï phaûi lo laøm) a) Thöïc: caùi aên uoáng cuûa ngöôøi daân b) Hoùa: tieàn cuûa xaõ hoäi c) Töï: vieäc teá töï d) Tö khoâng: vieäc coâng chính

128

e) Tö ñoà: vieäc giaùo duïc f) Tö khaáu: vieäc an ninh g) Taân: vieäc ngoaïi giao h) Söï: vieäc quaân söï 4 - Nguõ kyû goàm: naêm, thaùng, ngaøy, tinh tuù, lòch soá. Toùm laïi laø vaán ñeà thieân vaên vaø cheá taïo lòch ñeå coù caên cöù ñieàu haønh caùc vieäc haønh chính vaø noâng nghieäp. 3 - Hoaøng cöïc: Ngoâi vua Ngöôøi laøm vua phaûi döïng neân möïc thöôùc cho daân theo. Möïc thöôùc aáy laø: - Khoâng thieân leäch, khoâng beø ñaûng. - Ai coù möu hay, coù coâng lao thì vua phaûi nhôù. - Ai chöa thaùnh thieän, nhöng khoâng toäi loãi thì vua cuõng thu duøng. - Ai thöïc thaønh ñöùc toát thì vua cho töôùc loäc. - Khoâng baét naït ngöôøi coâ ñoäc, yeáu theá, neáu hoï löông thieän thì neân khuyeán khích. - Keû coù chöùc vò maø baát thieän thì raên baûo, ñöøng neå nang. - Khuyeán khích ngöôøi taøi laøm vieäc thì nöôùc ñöôïc thònh vöôïng. - Ngöôøi giaøu thì khuyeán khích hoï laøm ñieàu töø thieän. - Khoâng ban boång loäc cho boïn baát löông. Toùm laïi: ñoù laø leõ “Coâng baèng chính tröïc” maø vua phaûi theo vaø cuõng laø vieäc ngöôøi laõnh ñaïo phaûi laøm - maø laøm nhö theá laø theo yù trôøi. 6 - Tam ñöùc: (ba caùch ñoái xöû) ngay thaúng, cöông, nhu. - Bình thöôøng thì ñoái xöû thaúng thaén. - Gaëp keû cöông ngaïnh thì phaûi cöùng raén. - Ñoái vôùi baäc cao minh hay keû oân hoøa thì phaûi “nhu”. Boå sung theâm: Vua naém quyeàn toái cao, toaøn dieän - chæ coù vua môùi ñöôïc laøm oai ban phuùc (cöông nhu). Chæ coù vua coù quyeàn, keå caû quyeàn caét ñöùt sinh maïng con ngöôøi. Chæ vua môùi ñöôïc duøng ñoà aên ngon, baày toâi thì khoâng ñöôïc. Neáu baày toâi vaø daân thöôøng cuõng töï do cho mình coù quyeàn ñoù thì roái loaïn (phaàn boå sung naøy do ngöôøi dòch

hoaëc taùc giaû theâm vaøo, khoâng phaûi chính vaên Hoàng Phaïm - ngöôøi vieát).

129

7 - Keâ nghi: vaán ñeà boùi (ñeå bieát yù trôøi vaø giaûi quyeát khi coù söï hoå nghi do döï. Ñaây laø bieän phaùp laøm vieäc thôøi coå. Caùc caùch boùi; vieäc hoûi yù kieán ña soá (quan vaø daân). 8 - Thöù tröng: caùc “ñieàm trôøi” - Möa nhieàu: vua laøm vieäc roà daïi - Naéng nhieàu ñaïi haïn: vua sai laàm - Noùng nhieàu: löôøi bieáng - Reùt nhieàu: laøm vieäc tính caùch noùng naûy - Gioù nhieàu: ngu toái Ngöôïc laïi: nghieâm trang, saùng suoát, chính söï toát thì möa gioù phaûi thì v.v... (ñaây laø tö töôûng sieâu hình). 9 - Nguõ phuùc vaø luïc cöïc: Nguõ phuùc laø keát quaû tích cöïc cuûa ñaïo ñöùc vaø chính trò, coøn luïc cöïc laø keát quaû cuûa tieâu cöïc cuûa caùi ñoù. - Nguõ phuùc goàm: thoï (soáng laâu), phuù (giaøu), khang ninh (maïnh khoûe), du haûo ñöùc (ñöùc toát), khaûo chung meänh (soáng thoaûi maùi ñeán giaø). - Luïc cöïc (6 ñieàu khoå cöïc goàm): 1. Hung ñoaûn: (cheát) töû naïn, cheát non. 2. Taät: beänh 3. Öu: buoàn 4. Baàn: ngheøo 5. AÙc: aùc nghieät, xaáu 6. Nhöôïc: yeáu, nhu nhöôïc

Qua phaàn toùm taét treân thì truø thöù nhaát trong Hoàng phaïm cöûu truø laø Nguõ haønh. Chính vì Hoàng phaïm cöûu truø ñöôïc gaùn gheùp cho vua Ñaïi Vuõ vôùi daáu aán cuûa Nguõ haønh neân ñaõ ñöôïc coi nhö moät baèng chöùng chöùng toû thuyeát Nguõ haønh do vua Ñaïi Vuõ - vò vua ñaàu tieân khai saùng nhaø Haï - phaùt hieän vaø thuoäc veà neàn vaên minh coå Trung Hoa. Nhöng Nguõ haønh trong Hoàng phaïm cöûu truø chæ xuaát hieän nhö moät hieän töôïng, khoâng phaûi laø moät hoïc thuyeát. Nhö phaàn treân ñaõ chöùng minh ôû chöông I: thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh thuoäc veà neàn vaên minh Vaên Lang ñaõ phaùt hieän ngay töø buoåi ñaàu laäp quoác vaø Laïc thö - Haø ñoà chính laø nhöõng tieàn ñeà ñaàu tieân khôûi 130

nguyeân cho neàn vaên minh Vaên Lang kyø vó. Söï gaùn gheùp khieân cöôõng Hoàng phaïm cöûu truø vôùi daáu aán cuûa Nguõ haønh cho vua Ñaïi Vuõ ñaõ chöùng toû tính phi lyù cuûa noù: Vua Ñaïi Vuõ khoâng phaùt hieän ra thuyeát Nguõ haønh, vì söï vaän ñoäng cuûa noù voán coù ngay trong Laïc thö - Haø ñoà voán laø nguyeân lyù caên baûn cuûa thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh öùng duïng trong vieäc quan saùt thieân vaên, thì ngaøi laïi khoâng phaùt hieän ra ñieàu ñoù; maëc duø theo truyeàn thuyeát thì vua Ñaïi Vuõ phaùt hieän ra Laïc thö vaø Hoàng phaïm cöûu truø. Ngöôïc laïi, Nguõ haønh trong Hoàng phaïm cöûu truø chæ laø söï öùng duïng cuûa noù trong vieäc ñieàu haønh ñaát nöôùc thì laïi ñöôïc coi laø baèng chöùng cuûa söï phaùt hieän ra hoïc thuyeát naøy. Tröôøng hôïp phi lyù treân xin ñöôïc minh hoïa roõ hôn laø: ngöôøi ta ñaõ söû duïng chieác baèng laùi xe ñeå chöùng toû söï phaùt minh ra caùi xe. Ñaây cuõng laø tröôøng hôïp cuûa vua Phuïc Hy khi truyeàn thuyeát cho raèng ngaøi ñaõ döïa vaøo Haø ñoà ñeå laøm ra Baùt quaùi vôùi vaïch ñöùt laø AÂm, vaïch lieàn laø Döông. Nhöng AÂm Döông Nguõ haønh naèm ngay trong ñoä soá cuûa Haø ñoà vôùi söï vaän ñoäng vi dieäu, thìø ngaøi laïi khoâng noùi ñeán ñieàu ñoù, maø phaûi ñôïi ñeán gaàn 3000 naêm sau – ñeán thôøi Khoång töû – môùi ñöa ra yù nieäm mô hoà veà AÂm Döông? Hôn nöõa, neáu quaû thaät Nguõ haønh coù töø thôøi vua Ñaïi Vuõ vaø ñaõ töøng ñöôïc öùng duïng trong vieäc ñieàu haønh xaõ hoäi, thì thaät laø voâ lyù khi hôn 1000 naêm sau ñoù, caùc hoïc giaû thôøi Xuaân Thu – Chieán quoác laïi khoâng heà coù tröôùc taùc naøo noùi veà Nguõ haønh, keå caû ngaøi Khoång töû. Veà xuaát xöù mô hoà cuûa Hoàng phaïm cöûu truø trong truyeàn thuyeát Trung Hoa, ñaõ chöùng toû söï gaùn gheùp khieân cöôõng tröôùc taùc naøy cho vua Ñaïi Vuõ. Neáu nhö Laïc thö ñöôïc ghi treân löng con ruøa noåi ôû soâng Laïc, maëc duø ñaõ mô hoà nhöng coøn coù ñòa ñieåm. Coøn ñoái vôùi con ruøa baét ñöôïc treân löng ghi Hoàng phaïm cöûu truø thì khoâng bieát ôû ñaâu? Vieäc Cô töû noùi vua Vuõ Vöông: Trôøi cho vua Vuõ (Ñaïi Vuõ) Hoàng phaïm cöûu truø, töùc laø vua Vuõ khoâng phaûi laø ngöôøi tröôùc taùc ra noù. Töông truyeàn kinh Thö (goàm Hoàng pïhaïm cöûu truø) do Khoång An Quoác chaùu 12 ñôøi cuûa Khoång töû vieát laïi vaøo thôøi Haùn Caûnh Ñeá, treân cô sôû moät cuoán kinh Thö vieát baèng coå vaên trong vaùch nhaø cuûa Khoång töû, nhö ñaõ trình baøy ôû phaàn treân. Nhö vaäy, cuoán kinh Thö naøy ñaõ vieát laïi treân cô sôû chaép vaù nhöõng tö lieäu coå coøn soùt laïi vaø gaùn gheùp moät caùch khieân cöôõng. Nhöõng hoïc giaû hieän ñaïi cuûa Trung Quoác trong nhöõng coâng trình nghieân cöùu cuûa hoï, nhö Phuøng Höõu Lan ñaõ vieát: 131

[1968 - 141] “Veà thôøi ñaïi thaät cuûa thieân Hoàng phaïm cöûu truø thì khoa hoïc hieän ñaïi coù yù ñaët vaøo theá kyû thöù IV hay thöù III Tr.CN” töùc laø thôøi ñieåm muoän laém roåi”. (Tìm veà baûn saéc vaên hoùa Vieät Nam - saùch

ñaõ daãn).

Thôøi ñieåm maø oâng Phuøng Höõu Lan noùi tôùi, töông ñöông vôùi thôøi ñieåm töôùng Ñoà Thö cuûa nhaø Taàn taán coâng Baùch Vieät vaø söï dieãn bieán cuûa thôøi gian lòch söû sau ñoù laø Vaên Lang - AÂu Laïc maát nöôùc. Vôùi thôøi ñieåm noùi treân thì Hoàng phaïm cöûu truø khoâng coù cô sôû toàn taïi treân thöïc teá lòch söû Trung Hoa, nhö laø moät chính saùch chuû ñaïo ñöôïc thöïc hieän ñeå ñieàu haønh xaõ hoäi. Vaøo theá kæ thöù IV vaø thöù III Tr.CN, nöôùc Trung Hoa böôùc vaøo giai ñoaïn cuoái thôøi kyø Chieán quoác vôùi nhöõng cuoäc chieán ñaãm maùu vaø taøn khoác ñeå tranh giaønh quyeàn löïc, chieán thaéng cuoái cuøng thuoäc veà Taàn Thuûy Hoaøng. Lòch söû Trung Quoác tröôùc vaø sau thôøi gian ñoù, cuõng khoâng heà ghi nhaän moät trieàu ñaïi naøo öùng duïng Hoàng phaïm cöûu truø vaøo vieäc ñieàu haønh ñaát nöôùc. Taát caû nhöõng söï phi lyù vaø maâu thuaãn ñaõ trình baøy ôû treân, ñaõ chöùng toû: Hoàng phaïm cöûu truø thuoäc veà tröôùc taùc cuûa ngöôøi Laïc Vieät qua daáu veát cuûa Nguõ haønh. Töø thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh ñaõ daãn ñeán vieäc tìm hieåu söï vaän ñoäng cuûa vuõ truï maø tieàn ñeà cuûa noù laø Laïc thö - Haø ñoà cöûu cung. Söï saép xeáp cöûu truø theo cöûu cung Laïc thö, ñaõ khaúng ñònh thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh laø hoïc thuyeát chính thoáng cuûa Vaên Lang theå hieän ôû baùnh Chöng – baùnh Daày vaø söï öùng duïng nhöõng quy luaät vuõ truï trong vieäc ñieàu haønh ñaát nöôùc. Ñoù laø lyù do truø thöù nhaát, khôûi nguyeân cuûa Hoàng phaïm cöûu truø theå hieän Nguõ haønh. Möôøi laêm boä cuûa ñaát nöôùc Vaên Lang maø truyeàn thuyeát noùi ñeán chính laø toång ñoä soá coäng ngang doïc cheùo cuûa cöûu cung Laïc thö, chöùng toû ñieàu naøy. Noäi dung Hoàng phaïm cöûu truø ñöôïc gaén lieàn vôùi hình aûnh con ruøa, bôûi vì thôøi ñoù oâng cha ta ñaõ vieát treân mai con ruøa nhöõng vaên baûn quan troïng (“gioáng ruøa lôùn chæ ôû mieàn Nam soâng Döông Töû môùi coù”. Xin xem theâm phaàn: “Phöông tieän chuyeån taûi chöõ vieát cuûa neàn vaên minh Vaên Lang” - chöông IV: Truyeàn thuyeát Traàu Cau). Coù theå khi nhaø AÂn Thöông laán chieám nhöõng phaàn ñaát cuûa Vaên Lang ñaõ laáy ñöôïc nhöõng mai ruøa naøy; hoaëc do chính nhaø Taàn (hay Haùn) khi ñaùnh chieám Baùch Vieät ñaõ laáy ñöôïc, neân sau ñoù ngöôøi Trung Hoa ñôøi sau ñaõ söû duïng töø khi Vaên Lang - AÂu Laïc maát nöôùc (coù theå ñaây chính laø nguyeân nhaân ñeå caùc nhaø nghieân cöùu Trung Hoa cho raèng: Hoàng phaïm cöûu truø xuaát hieän vaøo theá kyû thöù III tr.CN). 132

Hoàng phaïm cöûu truø ñuùng vôùi nghóa cuûa töø naøy laø: nhöõng quy ñònh cuûa hoï Hoàng Baøng vôùi chín muïc ñích phaûi ñaït tôùi trong vieäc ñieàu haønh ñaát nöôùc. Chæ coù hoï Hoàng Baøng – hoaøng toäc laõnh ñaïo ñaát nöôùc Vaên Lang – vôùi thuyeát AÂm Döông Nguõ haønh ñöôïc coi laø heä tö töôûng chính thoáng, môùi ñuû tö caùch coi Hoàng phaïm cöûu truø laø hình thaùi yù thöùc chuû ñaïo trong vieäc hoaøn chænh chính saùch thuoäc lónh vöïc chính trò xaõ hoäi. Hoàng phaïm cöûu truø ñöôïc chöùng toû laø tröôùc taùc cuûa caùc hoïc giaû Laïc Vieät boå sung cho giaû thuyeát veà toå chöùc xaõ hoäi Vaên Lang. Theo giaû thuyeát naøy: Ngöôøi laõnh ñaïo toái cao (Huøng Vöông) do hoäi ñoàng thuû lónh baàu leân, thì taát nhieân phaûi coù nhöõng phaïm truø laøm chuaån möïc cho vai troø chuùa teå cuûa caùc thuû lónh vôùi nhöõng coâng vieäc phaûi laøm. Daáu aán cuûa Hoàng phaïm cöûu truø coøn ñöôïc nhaéc tôùi trong moät truyeàn thuyeát noåi tieáng töø thôøi Huøng Vöông laø “Sôn Tinh Thuûy Tinh”. (xin ñöôïc chöùng toû ôû chöông VIII) Moät daáu chöùng nöõa khaúng ñònh Hoàng phaïm cöûu truø laø tröôùc taùc chính trò thuoäc vaên minh Vaên Lang chính laø daáu aán cuûa ngoâi Hoaøng Cöïc - ngoâi thuû lónh toái cao - naèm ôû trung cung thuoäc haønh Thoå, saéc vaøng trong Haø ñoà cöûu cung vôùi ñoä soá laø 5 - 10 (xin xem hình veõ sau) ñoù chính laø ngaøy gioã Toå Huøng Vöông cuûa ngöôøi Laïc Vieät. Duø ai ñi ngöôïc veà xuoøi Nhôù ngaøy gioã Toå muøng möôøi, thaùng ba Thaùng ba laø thaùng Thìn - Roàng, theå hieän söùc maïnh vuõ truï, bieåu töôïng cuûa vöông quyeàn, chính laø thaùng thöù 5 keå töø thaùng Tyù (baét ñaàu töø thaùng 11 naêm tröôùc, tính theo AÂm lòch) öùng vôùi ñoä soá Döông 5 trong Hoaøng Cöïc. Ngaøy 10 öùng vôùi ñoä soá AÂm 10 trong Hoaøng Cöïc. Xin xem ñoà hình minh hoaï döôùi ñaây:

Thaùng Moät

Thaùng Chaïp

Thaùng Gieâng

Thaùng Hai

Thaùng Ba

Tí (Chuoät )

Söûu (Traâu)

Daàn (Coïp)

Maõo (Meøo)

Thìn (Roàng)

I

II

III

IV

V

133

Ngaøy laø con cuûa Thaùng. Thaùng coù tröôùc thuoäc Döông, Ngaøy coù sau thuoäc AÂm. Bôûi vaäy, laáy soá Döông 5 laøm thaùng (thaùng Ba laø thaùng thöù naêm, keå töø thaùng Tí), laáy soá AÂm 10 laøm ngaøy. Ñoä soá 5,10 thuoäc trung cung Hoaøng Cöïc cuûa Haø ñoà laøm bieåu töôïng cuûa vöông quyeàn. Ñoù laø nguyeân lyù cuûa ngaøy gioã toå Huøng Vöông. Ngaøy gioã Toå lieân quan ñeán thaùng Thìn - Roàng, coøn chöùng toû: Roàng, bieåu töôïng cuûa vöông quyeàn coù xuaát xöù töø neàn vaên minh Vaên Lang, chöù khoâng phaûi töø neàn vaên minh Trung Hoa. Coù theå noùi raèng daân toäc ñaàu tieân trong coå söû nhaân loaïi duøng hình aûnh Roàng laøm bieåu töôïng cho quyeàn löïc toái cao laø ngöôøi Laïc Vieät. Laïc Long Quaân coù nghóa laø vua Roàng Laïc Vieät – laõnh tuï nöôùc Xích Quyû – tieàn thaân cuûa quoác gia Vaên Lang, quoác gia ñaàu tieân cuûa ngöôøi Laïc Vieät coù caùch ñaây hôn 5000 naêm, toå tieân cuûa daân toäc Vieät Nam hieän nay. Roàng khoâng nhöõng laø moät bieåu töôïng cuûa ñieàm laønh maø coøn laø bieåu töôïng cuûa Hoaøng ñeá ñaàu tieân laäp quoác cuûa daân toäc Vieät. Trong nhöõng coå thö cuûa Trung Hoa tröôùc Haùn, khoâng thaáy moät vò Hoaøng ñeá naøo söû duïng Roàng laøm bieåu töôïng. Coù leõ cuoán saùch xöa nhaát nhaéc ñeán bieåu töôïng Roàng thuoäc veà nhaø vua laø Söû kyù cuûa Tö Maõ Thieân – Taàn Thuyû Hoaøng baûn kyû – trong ñoaïn trích daãn sau ñaây: “Muøa thu, söù giaû ñang ñeâm töø Quan Ñoâng ñi qua Hoa AÂm, treân ñöôøng Bình Thö. Coù ngöôøi caàm ngoïc bích chaën ñöôøng söù giaû maø noùi: - OÂng laøm ôn ñöa vieân ngoïc naøy cho Haïo Trì. Nhaân ñaáy noùi raèng: naêm nay thì Toå Long cheát. Söù giaû hoûi: Taïi sao? Ngöôøi aáy bieán maát. Ñeå laïi vieân ngoïc bích ôû ñaáy. Söù giaû caàm ngoïc bích keå laïi ñaàu ñuoâi cho ngöôøi ta nghe, Thuyû Hoaøng nín laëng hoài laâu noùi: - Quyû nuùi chaúng qua chæ bieát vieäc xaûy ra trong moät naêm maø thoâi. Khi vaøo cung noùi: - Toå Long (1) ñoù laø toå tieân cuûa ngöôøi. Chuù thích trong saùch: Toå laø ñaàu cuõng nhö thuyû. Long chæ nhaø vua. Toå Long cuõng nhö Thuyû Hoaøng.

Nhö vaäy cho ñeán ñôøi nhaø Taàn, Roàng chöa phaûi bieåu töôïng cuûa vöông quyeàn. Vieäc goïi “Toå Long” ñeå chæ Taàn Thuyû Hoaøng, xuaát phaùt 134

töø yù töôûng trong daân gian qua nhaân vaät “Quyû nuùi”. Coù theå noùi raèng: caùc hoaøng ñeá Trung hoa söû duïng Roàng laøm bieåu töôïng, raát muoän sau Taàn. Qua phaàn chöùng minh treân ñaõ chöùng toû: Hoàng phaïm cöûu truø chính laø baûn hieán phaùp ñaàu tieân cuûa ngöôøi Laïc Vieät. Söï chöùng minh naøy cuõng chöùng toû Vaên Lang laø moät quoác gia hoaøn chænh vôùi taát caû nhöõng yeáu toá cuûa noù. SÖÏ PHAÂN COÂNG LAO ÑOÄNG XAÕ HOÄI VAØ KHAÛ NAÊNG SÖÛ DUÏNG TIEÀN TEÄ TRONG XAÕ HOÄI VAÊN LANG Truyeàn thuyeát ñaõ noùi ñeán nhöõng yeâu caàu cuûa Phuø Ñoång Thieân Vöông veà chieán cuï cuûa ngaøi. Nhöõng chieán cuï naøy, truyeàn thuyeát cuõng ghi nhaän laø do nhaø vua ñem töø nôi khaùc ñeán, chöù khoâng phaûi saûn xuaát taïi choã. Ñieàu naøy chöùng toû raèng: ñeå phuïc vuï cho nhu caàu söû duïng coâng cuï baèng kim loaïi - duø cho ñoù laø kim loaïi ñoàng - thôøi Huøng Vöông ñaõ coù söï phaân coâng lao ñoäng xaõ hoäi. Bôûi vì: khi con ngöôøi ñaõ bieát söû duïng kim loaïi vaø laø nhu caàu phoå bieán, thì khoâng theå nôi naøo cuõng coù nhöõng khoaùng saûn vaø ñieàu kieän saûn xuaát ñeå phuïc vuï cho nhu caàu nhö nhau. Do ñoù baét buoäc phaûi hình thaønh söï phaân coâng lao ñoäng xaõ hoäi theo ñaëc ñieåm taøi nguyeân cuûa töøng vuøng. Hôn nöõa, kyõ thuaät ñuùc ñoàng ñaõ ñaït ñeán moät trình ñoä raát cao, vì vaäy cuõng phaûi coù thôï chuyeân nghieäp (cho duø laø ñuùc moät caùi troáng ñoàng thoâ sô nhaát, trong soá nhöõng troáng ñoàng ñaõ ñöôïc tìm thaáy, cuõng ñoøi hoûi tay ngheà ï cao ôû ngay trong xaõ hoäi hieän ñaïi). So vôùi thôøi kyø con ngöôøi chæ söû duïng thöïc phaåm haùi löôïm vaø saên baét, thì moãi boä laïc ñeàu coù theå taïo ra moät cuoäc soáng kheùp kín. Nhöng chæ caàn moät xaõ hoäi noâng nghieäp ñöôïc hình thaønh, coù nhu caàu phoå bieán veà söû duïng kim loaïi ñeå taïo ra nhöõng coâng cuï saûn xuaát vaø nhöõng saûn phaåm tieâu duøng khaùc, thì ñaõ taïo ra söï phaân coâng lao ñoäng treân quy moâ toaøn xaõ hoäi vaø trao ñoåi saûn phaåm phöùc taïp. Ñaëc bieät laø vôùi troáng ñoàng coù giaù trò raát lôùn, ñoaïn trích sau ñaây chöùng toû ñieàu naøy: Saùch Dò Laâm cuûa Trung Quoác cheùp: “Tuïc ngöôøi Di (Man Di ngöôøi vieát) raát chuoäng troáng ñoàng ... boïn thoå haøo, phuù gia tranh nhau

mua raát ñaét, ñeán traêm con boø cuõng khoâng tieác”; saùch Trinh Traøng Tieåu Phaåm noùi: “Caùc troáng ñoàng cuûa ngöôøi Man ... ñoåi ñöôïc haøng ngaøn con boø, keùm cuõng phaûi baûy, taùm traêm con (xem Traàn Quoác Vöôïng, Haø Vaên Taán 1960:229).
135

neân hieåu laø traâu, vì phöông Nam duøng traâu laøm söùc keùo, trong khi ngöôøi phöông Baéc duøng boø. Trung Hoa khoâng coù töø “traâu”, do vaäy, boø hay traâu ngöôøi Haùn ñeàu goïi laø “Ngöu” caû>. (Tìm veà baûn saéc vaên hoùa

Vieät Nam - saùch ñaõ daãn) Nhö vaäy, qua ñoaïn trích daãn treân, baïn ñoïc cuõng nhaän thaáy raèng: ñeå ñoåi laáy moät caùi troáng ñoàng, caàn soá löôïng traâu baèng caû moät huyeän, ôû ngay thôøi noâng nghieäp hieän ñaïi ñaàu theá kyû 20 thì khoâng theå laø moät thöïc teá trao ñoåi, maø chæ laø söï ñaùnh ngang giaù trò. Do ñoù, ngöôøi ta khoâng theå trao ñoåi giaù trò baèng haøng hoùa moät caùch tröïc tieáp, khi khoâng coù tín vaät trung gian ñeå ñònh giaù trò vaät trao ñoåi. Vì vaäy, chính nhöõng nhu caàu xuaát hieän trong quaù trình phaùt trieån kinh teá vaø quan heä xaõ hoäi, trong xaõ hoäi Vaên Lang phaûi hình thaønh moät loaïi tín vaät döôùi moät hình thöùc vaø khaùi nieäm naøo ñoù töông töï nhö “tieàn” ngaøy nay. Treân thöïc teá, caùc quoác gia thuoäc thôøi ñaïi ñoà ñoàng treân theá giôùi, ngaønh khaûo coå hoïc hieän ñaïi ñaõ chöùng toû ñöôïc raèng: ñeàu laø nhöõng quoác gia coù neàn thöông maïi phaùt trieån, ñöông nhieân ñeàu phaûi söû duïng tín vaät trung gian ñeå trao ñoåi haøng hoùa. Thôøi ñaïi Huøng Vöông vôùi neàn vaên minh chính thoáng, maø taát caû caùc quan nieäm khaùc nhau veà thôøi ñaïi naøy ñeàu thoáng nhaát ôû ñieåm ít nhaát laø ñaõ böôùc vaøo thôøi ñaïi ñoà ñoàng. Do ñoù, hoaøn toaøn coù theå khaúng ñònh raèng: trong xaõ hoäi Vaên Lang ít nhaát vaøo thôøi Huøng Vöông thöù VI, oâng cha ta ñaõ söû duïng tieàn hoaëc moät caùi gì ñoù töông töï,ï trong vieäc trao ñoåi saûn phaåm.

136

Hai maët troáng ñoàng treân ñaây ñöôïc cheùp laïi töø cuoán Tìm veà baûn saéc vaên hoùa Vieät Nam (saùch ñaõ daãn - trang 128) - phaûi chaêng coù theå minh hoïa cho vieäc söû duïng tieàn döôùi thôøi Huøng Vöông. Nhöõng chi tieát treân troáng ñoàng naèm trong voøng troøn coù muõi teân chæ laø nhöõng hình vuoâng loã troøn vaø hình troøn loã vuoâng, ñaõ coù nhaän xeùt raèng ñoù laø söï theå hieän ñoàng tieàn coå Vieät Nam. Nhöng giaùo sö taùc giaû cuoán saùch laïi cho raèng: ñoù laø bieåu töôïng cuûa AÂm Döông. Nhaän xeùt hình vuoâng vaø hình troøn laø töôïng cuûa ñoàng tieàn thôøi Huøng Vöông thì cuõng chöa theå chaéc chaén, nhöng coù khaû naêng ñuùng (ñeå tìm ra vieäc söû duïng tieàn cuï theå nhö theá naøo, coøn tuøy thuoäc vaøo vieäc coù tö lieäu hoaëc di vaät chöùng minh). Nhöng cho raèng ñoù laø bieåu töôïng cuûa AÂm Döông thì coù theå khaúng ñònh raèng: ñoù laø moät sai laàm. Bôûi vì AÂm Döông coù tính bao truøm, baát cöù söï vaät söï vieäc, hieän töôïng naøo cuõng theå hieän söï hieän dieän cuûa yù nieäm naøy. Do tính bao truøm ñoù, neân khi theå hieän thuyeát AÂm Döông döôùi baát cöù moät bieåu töôïng naøo, bao giôø cuõng ôû vò trí trung taâm hoaëc cao nhaát; thí duï nhö caëp roàng ôû noùc ñình ñeàn, hoaëc bieåu töôïng AÂm Döông trong Baùt quaùi... Vì vaäy, hình vuoâng troøn treân troáng ñoàng – maëc duø coù töôïng cuûa AÂm Döông – nhöng khoâng theå coi laø nhaèm theå hieän AÂm Döông. Veà maët vaên baûn thì chính trong Hoàng phaïm cöûu truø – baûn hieán phaùp coå nhaát cuûa ngöôøi Laïc Vieät – ñaõ noùi ñeán trong truø thöù 3, Baùt Chính phaàn hai: Hoùa töùc laø tieàn cuûa xaõ hoäi. Chöõ “hoaù” theo tieáng Vieät coå coøn coù nghóa laø söï chuyeån ñoåi; trong daân gian Vieät Nam coøn duøng chöõ “Hoaù vaøng” (ñoát vaøng maõ), “hoaù kieáp”, “hoaù thaân”... Cho ñeán hoâm nay, maëc duø khoa khaûo coå hoïc chöa heà tìm thaáy moät daáu veát gì nhaèm chöùng toû söï toàn taïi cuûa tieàn nong, hoaëc moät daïng tín vaät naøo ñoù töông töï nhö tieàn ôû thôøi Huøng Vöông. Nhöng cho duø coù theå hoaëc khoâng bao giôø tìm thaáy moät di vaät khaûo coå naøo; nhöng nhöõng tieàn ñeà trong xaõ hoäi Vaên Lang ñeå xuaát hieän vieäc söû duïng moät daïng tín vaät töông töï nhö tieàn hoaøn toaøn ñaày ñuû. Nhö vaäy, hoaøn toaøn coù theå keát luaän veà khaû naêng söû duïng tieàn teä ñaõ xuaát hieän döôùi thôøi Huøng Vöông.

137

HÌNH PHUÏ CHÖÔNG DI VAÄT ÑÔØI AÂN THÖÔNG

Phaûi chaêng ñaây chính laø nhöõng di vaät maø hoïc giaû Nguyeãn Hieán Leâ ñaõ noùi trong cuoán Söû Trung Quoác cuûa oâng: Nhöõng hình ngöôøi maët roäng, troøn, muõi teït thuoäc gioáng ngöôøi Meùlaneùsie (Ñoâng Nam AÙ).

138