Hayz Ve Nifas Risalesi - Mehmet Ali Rba

HAYZ VE N FAS R SALES M. Ali DEM RBA

HAYZ VE N FAS HALLER

KONULAR Hayz ilminin önemi Özel günler defteri Hayzla ilgili deyim ve kelimeler Hayz ve nifaslıya yasak olanlar Hayzlıya serbest olanlar Hayzı düzensizin namazı Ramazanda hayzlının durumu Hayzın [âdetin] de i mesi Âdeti 10 günden fazla sürenler Âdeti 5 kan ve 55 gün temiz iken Yeni âdeti önceki âdetine rastlayanlar Önceki âdet zamanına rastlamayanlar Kızlarda hayzın ba laması stimrarlı haller Kızda istimrar 4 türlü olur Nifas kanları Maliki’de hayz ve nifas afii’de hayz ve nifas Hanbeli’de hayz ve nifas Okuyucu suallerine cevaplar Maliki’yi taklit ile ilgili sualler Nifas ile ilgili sualler ddet ile ilgili sual ve cevaplar

Çocuk Cinsiyeti Tesbit Cetveli HAYZ LM N N ÖNEM : Kadın erkek her Müslümanın ilmihâl bilgilerini ö renmesi farzdır. Bunun için, kadın ve kocasının hayz ve nifas bilgilerini ö renmeleri gerekir. Kocası, kadına ö retmeli, kendisi bilmiyorsa, bilen kadınlardan ö renmesi için izin vermelidir. Kocası izin vermeyen kadının, ondan izinsiz gidip ö renmesi lâzımdır. Çünkü abdest, namaz, Kur'an-ı kerim, oruç, hac, bâlig olmak, evlenmek, bo anmak, iddet beklemek gibi din i leri için, hayz ilmini ö renmek arttır. Bir kız, hayz görmeye ba layınca bâliga, yani kadın olur. Hayz görmeyen kız, 15 ya tamam olunca, büluga ermi [bâliga] olur. 8 ya ını tamamlayan kıza, anasının, anası yoksa, ninelerinin, ablalarının, hala ve teyzelerinin hayz ve nifas ilmini ö retmeleri farzdır. Ö retmezlerse, kendileri ve kocaları büyük günaha girerler. Hayz bilgisi o kadar zor de ildir. Zor olsaydı dinimiz, âlim cahil herkesin ö renmesini emretmezdi. Buhara’da Ahmed bin Hafs isminde bir genç evlenmi ti. lk gece, kız buna, ”Hayz ilmini ö rendin mi?” dedi. Hayır deyince, kız “Allahü teâlâ, (Kendinizi ve emrinizde olanları ate ten koruyun) buyurdu. Cahil olan nasıl koruyabilir?” dedi. Bu söz gence çok tesir etti. Hanımını Allaha emânet ederek, Merv’de yıllarca ilim tahsil edip âlim olarak evine döndü. Hocası, buna Ebu Hafs-i kebir ismini koydu. ÖZEL GÜNLER DEFTER :

Bir kadının hayz ve temizlik zamanı çok defa, her ay aynı gün ve sayısında olur. Burada bir ay demek, bir hayz ba ından, ikinci hayz ba ına kadar geçen zaman demektir. Her kadının kendi hayz ve temizlik gün sayılarını, yâni âdetlerini bilmesi lâzımdır. Âdetleri genelde de i mez. De i irse, yeni âdetlerini, [hayz ve temizlik günlerini] ezberlemeli ve her ay özel günler defteri’ ne veya bir çizelgeye ayın hangi günlerinde temiz, hangi günlerinde kan geldi ini yazmalı. Kesinlikle bu defteri veya çizelgeyi ihmal etmemeli. Bir kadının hayzlı mı, istihazalı mı oldu u bu defterden anla ılır. Hayz bilgilerini ö renmek için, hayzda kullanılan kelime ve deyimleri de bilmek gerekir. Bunlardan bazıları a a ıya çıkarılmı tır. HAYZLA LG L DEY M VE KEL MELER: Hayz: Âdet kanı demektir. Ayba ı veya regl de denir. 9 ya ındaki sa lıklı bir kızdan veya 55 ya ından küçük, tam temizlik geçmi olan kadından gelen ve en az 3, en fazla 10 gün devam eden kana denir. Buna sahih kan da denir. Beyazdan ba ka her renk hayz kanıdır. Sahih kan: Hayz olan kan. Fâsid kan: Hayz olmayan, istihaza, yani özür olan kan. Hayz için geçersiz olan kan. stihaza: Yeni ba layan için 10 günden çok sürüp de, on günden fazla gelen ve yeni olmayanlarda 10 günü a tı ında, âdetten sonraki günlerde gelmi olan kana denir. Gebe, ayise ve 9 ya ından küçük kızlardan gelen kanlar istihazadır. Geçersiz kan olan istihazaya fâsid kan da denir. stihazalıya müstehaza [özürlü] denir. stihazalı iken her ibâdet yapılır. Özür: Hayz olmayan istihaza kanı. Bu kadın, Kur’an okur, her ibâdeti yapar. Vaty caizdir. Sahih temizlik: Âdetten sonra ba layan 15 veya daha çok gün içinde hiç kan görülmeyen, öncesi ve sonrası hayz günleri olan temiz günlere denir. Buna Tam temizlik de denir. Tam temizlik: Sahih temizlik. Fâsid temizlik: 15 veya daha çok temiz günden önce veya sonra yahut iki sahih temizlik arasında fâsid kan olan günlerdir. 15 günden az olan kansız günlere de fâsid temizlik denir. Âdet zamanı: En az 3, en fazla 10 gün süren hayz kanının, görüldü ü andan kesildi i güne kadar olan gün sayısına denir. Ay: Âdette bir ay, bir hayz ba ından, ikinci hayz ba ına kadar geçen zamandır. Âdeti en az 3 gün, temizli i de en az 15 gün olan kadının ayı, 18 gündür, daha az olamaz. Fakat fazlasının bir sınırı yoktur. Mesela 40, 60, 70 gün veya daha fazla olabilir. stimrar: Her gün akan kan. Bunun âdet kadarı hayz, geri kalan istihazadır. Nifas: Do umdan sonra gelen kan. Hanefi-Hanbeli’de azami 40, afii-Maliki’de 60 gündür. Kürsüf : Akıntı için kadınların çama ırlarına koydu u pamuk, bez veya ped. Cima : Cinsel ili ki. Buna vaty de denir. Ayise: Ya lı kadın demektir. Ayise ya ı, Hanbeli’de 50, Hanefi’de 55, afii’de 60, Maliki’de 70 tir. Bu ya lardan sonra gelen kan, hayz olmaz, istihaza olur. ddet: Bo anan veya kocası ölen veya halvet olunmu kadının evlenmesi haram olan zamandır. Bu, Hanefi ve Hanbeli’de ilk temizlik ba ından, 3. hayzın sonuna kadar olan zamandır. afii ve Maliki’de, 3 temizlik geçinceye kadardır. Hayz görmeyende, iddet süresi, talâk için 3 ay, ölüm için 4 ay 10 gündür. Hamilede iddet süresi, do um yapana kadardır. Nokta: Rakamlardan sonra gelen nokta (.) inci, üncü anlamına gelir. Mesela 2. [ikinci], 3. [üçüncü], 9. [dokuzuncu] gibi. HAYZ VE N FASLIYA YASAK OLANLAR: 1-) Namaz kılamaz. Hadis-i erifte de, (Müstehaza [özürlü kadın] hayzlı iken namaz kılamaz.) buyuruldu. (Ebu Davud)

2-) Oruç tutamaz. [Hz. Ai e validemizin nakletti i hadis-i erifte, hayzlı iken tutulamayan oruçlar kaza edilir, kılınmayan namazlar affolur. (Buharî)] 3-) Kur'an okuyamaz. Hadis-i erifte, (Hayzlı ve cünüp, Kur'an-ı kerim okuyamaz) buyuruldu. (Tirmizî) 4-) Mushafa el süremez. Kur'an-ı kerimde, (Kur'ana temiz olanlardan ba kası dokunamaz) (Vakıa 79) ve Hadis-i erifte de, (Kur'ana ancak temiz olan dokunabilir) buyuruldu. (Nesâî) 5-) . Maliki'de hayzlının Kur'an-ı kerim okuması caiz ise de, Kur'an kursunda okuyan hayzlı bir kız, Maliki'yi taklit ederek Kur'an-ı kerim okuyamaz. Çünkü ba ka bir mezhebi taklit etmek, ancak bir farzı yapmak için, kendi mezhebinde imkan bulunmadı ı veya güç oldu u zaman caiz olur. Hayzlı bir kıza Kur'an okumak farz olmadı ı için ba ka bir mezhebi taklit edemez. 6-) Camiye giremez. Hadis-i erifte (Cünübe ve hayzlıya mescide girmek helal olmaz) buyuruldu. ( bni Mace) 7-) Kâbeyi tavaf edemez. Hadis-i erifte, (Beytullahı tavaf etmek, namaz kılmak gibidir, yani abdestli olmak lazımdır) buyuruldu. (Tirmizî) 8-) Kocası ile cima edemez. (Bekara 222) 9- Hayzlı iken de, kadına dübüründen yakla mak haramdır. Oral seks de caiz de ildir. 10-) Kadın, hayzın ba ladı ını ve bitti ini kocasından gizleyemez. Kocası sorunca söylemezse, büyük günah olur. Hadis-i erifte, (Hayzın ba ladı ını ve bitti ini kocasından saklayan kadın mel’undur) buyuruldu. (Cevhere) 11-) Yanında kocası veya mahremi olmayan hayzlı kadın, uzun yola çıksa, seferi olamaz. Hayz bitince, bulundu u yerden 104 Km’den daha fazla giderse, ancak o zaman seferi olur. HAYZLIYA SERBEST OLANLAR: Yasak edilenlerin dı ında her ey yapabilir. Mesela unları yapar: 1- Hayzlı kadın, Besmele, salevat-ı erife, kelime-i tevhid, isti far ve bütün duâları okuyabilir, tesbih çeker, zikreder. Fâtiha, Rabbenâ âtina.., Rabbenagfirli.. ve daha ba ka duâ âyetlerini duâ niyetiyle ezberden okuyabilir. Hayzlı iken kabir ziyaretine gidebilir, duâ niyetiyle orada Fatiha okur. Her namaz vaktinde abdest alıp, o namazı kılacak kadar zaman oturup zikreder, tesbih çekerse, en iyi kıldı ı namazın sevabını kazanır. 2- Cünübe saç ve tırnak kesmek mekruh, ama hayzlıya mekruh de ildir. Cünüpken de, hayzlı iken de saç boyatabilir. Hayzlı iken yiyip içilebilir; fakat cünüpken, yiyip içmek mekruhtur ve fakirli e sebeptir. Oruç için sahura kalkan kimsenin, vakit dar ise, elini a zını yıkadıktan sonra, yiyip içmesi, daha sonra gusletmesi günah de ildir. (Halebî) 3- Kadın cünüp iken hayz görse, cünüplük için gusletmesi iyi olur, hayz bitinceye kadar bekleyip, sonra ikisi için bir gusletmesi de caizdir. Cünübün a zını yıkamadan yiyip içmesi tenzihen mekruhtur. Çünkü a zına aldı ı su, müstamel olur. Müstamel suyu içmek ise mekruhtur. Hayzlı böyle de ildir. Hayz iken gusletmesi emredilmedi. Hayzlı kadın, gö sünü yıkamadan, çocu unu emzirebilir. Cünüp kadının, yıkamadan emzirmesi mekruhtur. (Hadîka) 4- Tilavet secdesini i iten cünüp kimse, temizlendikten sonra tilavet secdesi yapar. Fakat hayzlı ve nifaslı olana temizlendikten sonra da tilavet secdesi gerekmez. 5- stihaza günlerindeki kadın, idrarını tutamayan, devamlı burnu kanayan veya bir akıntısı olan kadın gibi, özür sahibi olur. Namaz kılması ve oruç tutması lâzım olur ve kan gelirken de vaty câiz olur. stihaza kanı hastalık alâmetidir. Çok akarsa doktora gitmelidir.

HAYZI DÜZENS Z N NAMAZI: Kız ilk olarak ve kadın âdetinden en az 15 gün sonra, kan görmeye ba lasa, namazı ve orucu bırakır. E er, 3 gün olmadan kesilse, namazın son vaktine [o namazı kılacak] kadar bekler, abdest alıp namazını kılar. Kan gelirse, namaz kılmaz. 3 güne kadar böyle devam eder, gusül gerekmez. Çünkü bunun âdet kanı olmama ihtimali vardır. Yalnız abdest kifâyet eder. E er, 3 günden sonra kan kesilse, yine namaz vaktinin sonuna kadar bekler, gelmezse, bu üç günün âdet kanı oldu u anla ıldı ından gusledip namazını kılar. Fakat gusletse bile, vaty helâl olmaz. Kan geldi i müddetçe, 10 güne kadar böyle devam eder. 10 günden sonra gusledip namaza ba lar. 10 günden sonra gelen kan istihaza olaca ı için artık gusletmeden abdest alıp namazını kılar, vaty caiz olur. RAMAZANDA HAYZLININ DURUMU: Ramazanda imsak vaktinden sonra, hayzı kesilse, o gün oruçlu gibi durur. msak vaktinden sonra hayz gören, o gün gizli yiyip içer. Her iki durumda da o günkü orucunu sonra kaza eder. Vakit içinde, namaz kılmadan önce, hayz gören, o vaktin namazını kaza etmez. msak vaktinden önce kan kesilse, sabah namazı vaktine, yalnız gusledip elbisesini giyecek kadar zaman olur da, Allahü ekber diyecek kadar fazla zaman kalmazsa, o günün orucunu tutar. Fakat, yatsıyı kaza etmesi lâzım olmaz. Tekbiri söyleyecek kadar da zaman olursa, yatsıyı kaza etmesi de lâzım olur. ftardan önce hayz ba larsa, orucu bozulur. Ramazandan sonra kaza eder. Namaz içinde hayz ba larsa, namazı bozulur. HAYZIN [ÂDET N] DE MES : Kaide [kural] : Âdet zamanı belli olan, mesela 5 gün olan kadın, bir kere, ba ka sayıda, mesela 7 gün sahih kan görünce âdeti 7 gün olarak de i mi olur. Bu de i meler, en fazla on güne kadar olur. 11 veya daha fazla kan devam ederse, önceki âdetten fazlası özür olur. Temizlik sayısı da, bir kere, ba ka sayıda, mesela 20 gün iken, 25 güne çıkar veya en az 15 güne inerse, temizlik günü de i mi olur. On günlük hayz süresi içinde, kan görülen günler arasında bulunan temizlik günleri, fâsid temizlik oldu u için hayz kabul edilir, on günden sonraki kanlı günler ise, fâsid oldu u için temiz kabul edilir. Kaide: Yeni hayzdaki kan süresi, 10 günü geçerse ve bunun 3 veya daha fazla günü, önceki âdet zamanı günlerine rastlamazsa, âdet zamanı de i ir; fakat gün sayısı de i mez. Âdet zamanına rastlarsa, rastladı ı gün sayısı hayz, kalanı istihaza olur. 3 günden [72 saatten] 5 dakika bile az süren kan, hayz olmaz. Yeni ba layan için 10 günden çok sürse, 10 günü hayz, fazlası istihaza olur. Yeni olmayanlarda âdetten çok olup, 10 günü de a ınca, âdetten sonraki günlerde gelmi olan kan hayz olmaz, istihaza olur. Kan, âdet zamanını a ıp, 10 günden önce kesilince, sahih temizlik görse, yani kan kesildikten sonra 15 gün içinde hiç gelmezse, kan geldi i günler hayzdır, âdet günü de i mi olur. 15 gün içinde bir kere kan gelirse, âdetini a mı olanlar hayz olmaz, istihaza olur. Kaide: Fâsid kan ve fâsid temizlik, âdeti de i tirmez. Mesela: Âdeti 5 gün olan kadın, 10 günden fazla, mesela 13 gün kan görse, âdeti olan 5 günden fazla olan 8 günü istihaza, yani özür olur, âdeti de i mez, yine 5 gündür. Sahih temizli i 20 gün olan bu kadın, 13 gün kan görünce, sahih temizli inin içine 8 gün fâsid kan karı mı tır. 20 günlük sahih temizlik, fasid temizlik haline dönmü tür, âdeti yine 5 gün, temizli i de 20 gündür. Bir kadın, genel olarak 10 günü geçmemek ve 3 günden az olmamak artı ile, bir önceki âdetinin sayısına uygun kan görmezse âdeti de i ir. Mesela, âdeti 6 iken, 7’ye, 8’e 9’a veya 10’a çıkarsa, yahut 5’e, 4’e veya 3’e inerse âdet sayısı de i ir.

ÂDET 10 GÜNDEN AZ OLANLAR: Kaide: Âdeti 5 gün iken, sahih temizlikten sonra 6 veya 7 veya 8 veya 9 veya 10 gün kan gelse, sonra tekrar sahih temizlik görse, kan gördü ü günler yeni hayz olur. Yani önceki âdeti 5 gün iken, yeni âdeti kan gördü ü gün kadar olur. Misaller: 1-) 5 kan ve 25 temiz iken, âdet zamanında 3 gün kan gelse, âdet sayısı 5 iken 3 olur. 2-) 5 kan ve 25 temiz iken 26 temiz 4 kan görse, âdeti de i erek 4 gün olur. 3-) 5 kan ve 25 temiz iken, 6 kan olursa, 6 günden sonra 15 gün temizlik olursa, âdeti 6 güne, 7 kan olursa, âdeti 7 güne, 8 kan olursa, âdeti 8 güne, 9 kan olursa, âdeti 9 güne, 10 kan olursa, âdeti 10 güne çıkar. Yani on güne kadar kaç kan görülürse âdeti o kadar gün olur. Temizlik süresi de 25 ten 15’e dü er. 4-) 5 kan ve 55 temiz iken, 5 kan, 64 temiz, 7 kan görse, 7’si hayzdır. 5-) 6 kan, 24 temiz iken, 27 temiz, 9 kan görse ve 15 gün temiz olsa, 9 günün hepsi hayzdır. ÂDET 10 GÜNDEN FAZLA SÜRENLER: Kaide : Âdeti 10 günden fazla süren kadın, istihazalı yani özürlü demektir. Çünkü âdetin en fazla süresi 10 gündür. Hayzının kaç gün oldu unu tespit etmek için, bir önceki aydaki temizlik süresi ve âdet sayısını bilmek arttır. Misaller: Âdeti 24 gün temiz, 6 gün kan iken, 1-) 29 temiz, 12 kan görse, âdeti yine 6 gündür, son 6’sı istihazadır. Temizlik süresi 29 olur. 2-) 30 temiz, 11 kan görse, âdeti yine 6 gündür, son 5’i istihazadır. Temizlik süresi 30 olur. 3-) 21 temiz, 13 kan görse, âdeti yine 6 gündür, ilk 3 ve sonraki 4 kanlı gün istihazadır. 4-) 28 temiz, 12 kan görse, bunun 2 günü önceki âdet zamanına rastlar. 3’ten az oldu u için, ilk 6 günü hayz, geri kalan 6 günü istihaza olur. Temizlik süresi 28’e çıkar. 5-) 29 temiz, 11 kan görse, âdeti de i mez, yine âdeti 6 gün olur. son 5 günü de istihazadır 6-) 30 temiz, 13 kan görse, âdeti yine 6 gündür, son 7 günü de istihazadır. 7-) 31 temiz, 2 kan, 3 gün temiz, 7 kan görse, önceki âdeti 6 gün oldu u için, 2 kanlı, 3 temiz ve kanlı olan 7 günün 1. günü olmak üzere, âdeti yine 6 gündür. 7 kanın günün son 6’sı istihazadır. Yani toplam 12 günün ilk 6’sı hayz, son 6 günü ise istihazadır. 8-) 32 temiz, 4 kan, 2 temiz, 5 kan görse, önceki âdeti 6 gün oldu u için, 4 kanlı, 2 temiz olmak üzere yine âdeti 6 gün olur. Sondan 5 kanlı gün ise istihazadır. 9-) 33 temiz, 6 kan, 2 temiz, 3 kan görse, âdeti yine 6 gün olur. 3 kanlı gün istihazadır. 10-) 34 temiz 7 kan, 1 temiz, 4 kan görse, âdeti yine 6 gündür, sonraki kanlar istihazadır. 11-) 35 temiz, 2 kan, 3 temiz, 7 kan görse, 2 kanlı, 3 temiz ve kanlı olan 7 günün 1. günü olmak üzere, âdeti yine 6 gündür. Sondan 6 kanlı gün istihazadır. 12-) 36 temiz, 7 kan, 2 temiz, 3 kan görse, âdeti yine 6 gün olur, sonraki kanlar istihazadır. 13-) 37 temiz, 8 kan, 2 temiz, 4 kan görse, âdeti yine 6 gün olur, sonraki kanlar istihazadır. Âdeti 5 kan ve 55 gün temiz iken, 1-) 5 kan, 15 temiz ve 11 kan görse, önceki âdeti içine kan rastlamaz. Âdetin sayısı de i mez. 11 günün ilk 5’i hayz, geri kalan 6 gün istihazadır. Temizlik de 15 güne iner.

2-) 46 temiz, 11 kan görse, 11 günün son ikisi, önceki âdet zamanı içinde ise de, 3’ten az oldu undan, sadece âdet zamanı de i ir. lk 5 günü hayz, geri kalan 6’sı istihazadır. 3-) 47 temiz, 12 kan görse, bu 12 kanın 8’i önceki temizlik ve 4’ü âdet günleri içindedir, âdeti 4 gün olur. Geri kalan 8 gün istihazadır. 4-) 48 temiz, 12 kan görse, 12 günün 7’si temizlik ve 5’i önceki âdet içindedir, âdeti yine 5 gündür. lk 7 günü görülen kan istihazadır. 5-) 49 temiz, 11 kan görse, 11 günün 6’sı temizlik ve 5’i önceki âdet içindedir, âdeti yine 5 gündür. Kan görülen ilk 6 gün istihazadır. 6-) 50 temiz, 11 kan görse, 51-55. gün arasındaki 5 gün ile son 1 gün yani 61. gün istihaza, önceki âdet zamanına rastlayan 56 dan 60. güne kadar olan 5 gün hayzdır. 7-) 51 temiz, 12 kan görse, 12’nin 4’ü ba tan, 3’ü sondan olmak üzere 7’si önceki temizlik zamanı ve 5’i de önceki âdet zamanı içindedir, âdeti yine 5 gündür. 8-) 52 temiz, 11 kan görse, 11’ in 3’ü ba tan, 3’ü sondan olmak üzere 6’sı önceki temizlik zamanı ve 5’i de önceki âdet zamanı içindedir, âdeti yine 5 gündür. 9-) 53 temiz, 12 kan görse, 12’nin 2’si ba tan, 5’i sondan olmak üzere 7’si önceki temizlik zamanı ve 5’i de önceki âdet zamanı içindedir, âdeti yine 5 gündür. 10-) 54 temiz, 1 kan, 14 temiz, 1 kan görse, 55. günü gelen 1 kan, temizli in son günü olur. 14 gün, fasid temizlik kan demektir, bu 14 günün ba tan 5 günü hayzdır. Di er kanlı günlerin hepsi de istihazadır. Temizlik yine 55 gündür. 11-) 57 temiz, 3 kan, 14 temiz, 1 kan görse, 3 kanlı gün önceki âdet zamanına rastladı ı için âdeti 3 gün olur. Bundan sonraki 14 gün kan sayılıp, kanlı ve istihazalı günler 10 günü a tı ı için son 15 gün istihaza olur. Âdetin zamanı ve sayısı de i ir. 12-) 55 temiz, 11 kan görse, ilk 5’i hayzdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 6’sı istihazadır. Âdetin yalnız zamanı de i ir, sayısı de i mez. 13-) 54 temiz, 12 kan görse, yine hayz günü eski âdetine uygun olarak 55 günden sonra ba lar, 5 gün hayz olur. Ba tan 1, sondan 6 gün istihaza olur. Temizlik yine 55 gün olur 14-) 56 temiz, 11 kan görse, görülen kanın 4 günü, önceki âdet zamanına rastladı ı için, ilk 4 gün yeni âdeti olur. Sondan 7 günü de istihazadır. Temizli i 56 ya çıkar. 15-) 48 temiz 11 kan görse, 4 günü önceki hayzının içinde oldu u için yeni âdeti 4 gün olur. Ba tan 7 gün istihazadır. Temizlik süresi 48 güne iner. 16 ) 59 temiz, 11 kan görse, ilk 5’i hayzdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 6’sı istihazadır. 17-) 65 temiz, 13 kan görse, ilk 5’i hayzdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 8’sı istihazadır. 18-) 62 temiz, 12 kan görse, ilk 5’i hayzdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 7’si istihazadır. 19-) 63 temiz, 14 kan görse, ilk 5’i hayzdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 9’u istihazadır. 20-) 20 temiz, 13 kan görse, ilk 5’i hayzdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 6’sı istihazadır. Temizlik de 20 güne iner. Âdetin yalnız zamanı de i ir, sayısı de i mez. Temizlik de de i ir. 21-) 64 temiz, 11 kan görse, ilk 5’i hayzdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 6’sı istihazadır. Âdetin yalnız zamanı de i ir. Sayısı de i mez. Temizli i de 55 iken 64 gün olur. YEN ÂDET ÖNCEK ÂDET NE RASTLAYANLAR: Kaide : On günden fazla kan görüp, 3 veya daha fazla kan günleri, önceki âdet günleri içinde bulunursa, yalnız bu günleri hayz olup, kalanı istihaza olur. Mesela: 25 temiz, 5 kan iken, 26 temiz, 11 kan görse, hayzı 4 gün, 7 gün de istihaza olur.

Kaide : Yeni hayzı 10 günü a arak istihaza olursa ve bunun 3 veya daha çok günü önceki âdeti olan günlerine rastlar ve önceki âdetinin kalan son kısmı yeni sahih temizli e rastlarsa, âdeti olan günlere rastlayan günler, yeni âdeti olur. Misaller: 1-) 5 kan, 25 temiz iken, 18 temiz, 11 kan görse, bunun 3 günden fazlası, yani 4 günü, önceki âdetine rastladı ı için, âdeti 4 gün olur. Ba tan ilk 7 günü istihazadır. 2-) 6 kan 24 temiz iken, 18 temiz, 11 kan görse, 5 kan, 6 günlük önceki âdet zamanı içine rastladı ı için yeni âdeti son 5 gün olur, ilk 6 günü istihazadır. E er, 11 yerine 12 kan görse, yeni âdeti, âdet zamanına rastlayan son 6 gündür. Kan süresi 10 günü geçti i için ilk 6 kan istihazadır. 18 temiz, 18 kan olsaydı ne olurdu? Önceki âdetine 6 gün rastladı ı için âdeti yine 6 gündür. Ba tan 6, sondan 6 gün istihazadır. Böyle durumlarda âdet zamanı içinde en az 3 günlük kan gelmesine veya ba ında ve sonunda gelen kana göre hareket edilir. 3-) 5 kan, 25 temiz iken, 27 temiz, 12 kan görse, kanlı günlerden 3’ü âdetinin içine rastladı ı için âdeti 3 güne iner. Sonraki 9 kanlı gün istihaza olur. 4-) 6 kan, 25 temiz iken, 27 temiz, 12 kan görse, kanlı günlerden 4’ü önceki âdetinin içinde oldu u için yeni âdeti 4 güne iner. Sonraki 7 kanlı gün istihaza olur. 5-) 7 kan 24 temiz iken, 28 temiz, 11 kan görse ilk 3 günü hayz, sonraki 8 günü istihazadır. Çünkü önceki âdet zamanına 3 günü rastlamı tır. 6-) 5 kan, 27 temiz iken, 20 temiz 11 kan görse; bu kan, 10 günü a tı ı için, fâsiddir. Bunun 3 günden fazlası, yani 4 günü, önceki âdet zamanına rastladı ı için yeni âdeti 4 güne iner. 7-) 5 kan, 16 temiz iken, 6 kan, 13 temiz ve 1 kan görse, âdeti de i mez, yine 5 gün olur. 6. günkü kan ile 14. günkü kan istihazadır. ÖNCEK ÂDET ZAMANINA RASTLAMAYANLAR: Kaide : Önceki sayısından farklı olan sonraki kan günleri, 10 günden fazla olur ve bunun 3 veya daha fazla günü, önceki âdet günleri içinde bulunmazsa; âdetin zamanı de i ir, sayısı de i mez, ilk görüldü ü günden ba lar. Misaller: 1-) 24 temiz, 5 kan iken, 27 temiz, 11 kan görse, önceki âdetine 2 gün rastladı ı için âdeti yine 5 gündür, temizlik süresi de 27’ye çıkar. 11 kanın ilk 5’i âdet, 6’sı istihazadır. 2-) 5 kan, 20 temiz iken, 23 temiz, 12 kan görse, bunun 2’si önceki âdet zamanına rastlar. Bu da, 3’ten az oldu u için, ilk 5’i hayz, 7’si istihaza olur. Temizlik de 23’e çıkar. 3-) Âdeti 5 gün iken, âdet zamanının ba tan 3 gününde görmeyip, sonra 12 gün görse; ilk görülen günden ba layarak hayzı yine 5 gün olup, temizlik süresi de i mi olur. 4-) 35 temiz, 5 kan iken, 38 temiz, 12 kan görse, âdeti yine 5 gündür. Temizlik 38’e çıkar. 5-) 45 temiz, 5 kan iken, 40 gün temiz ve 5 kan görse, 5 gün temiz ve 2 kan görse, kanlı olan 5 ve 2 gün istihazadır. Kansız olan 5 gün âdettir. 6-) 26 temiz, 4 kan iken, 21 temiz, 5 kan, 5 temiz, 1 kan görse, kanlı olan 5 ve 1 gün istihazadır. Kansız olan 5 gün âdettir. 7-) 25 temiz, 5 kan iken, 20 gün temiz ve 5 kan görse, 5 gün temiz ve 3 kan görse, kanlı olan 5 ve 3 gün istihazadır. Kansız olan 5 gün âdettir. KIZLARDA HAYZIN BA LAMASI: 1-) Bir kız, 3 kan, 15 temiz, 1 kan, 1 temiz, 3 kan görse, kan görülen ilk 3 gün ile, son 3 kanlı gün, 2 ayrı hayz olur. Çünkü, âdeti 3 gün olaca ından, ikinci hayz, aradaki 1 kandan ba lamaz. Bu 1 gün istihaza olur. 2-) Bir kız, 3 kan, 1 temiz, 1 kan, 2 temiz, 1 kan, 1 temiz, 1 kan görse, bu 10 günün hepsi hayz olur. E er onuncu günden sonra, mesela 12. gün kan görse, bu kızın hayzı ilk

gördü ü 3 gün olur, di er günler istihaza olur. E er ilk gördü ü kan 5 olsaydı, âdeti 5 gün olurdu. 3-) Bir kız, ilk defa, 1 kan, 8 temiz ve 1 kan görse, 10 günün hepsi hayz olur. Fakat, 1 kan, 9 temiz ve 1 kan görse, hiçbiri hayz olmaz. Kan görülen iki gün istihaza olur. Çünkü, onuncu günden sonra görülen kandan önce temizlik günleri, hayz sayılmaz. ST MRARLI HALLER: 5 gün kan, 25 gün temiz 5 gün kan iken: 1-) Yine 5 kan, 25 temiz iken, önceki âdet gününden ba layarak kan akıp 10 günü a ıp devam etse, önceki âdeti kadar 5 gün hayz, di erleri istihaza olur. Çünkü kan, önceki âdet günlerine rastlamı tır. Kan hep akarsa, bu kanlı günlerin 25’i temiz, 5 günü hayz kabul edilir. 2-) 26. gün kan görse, 27. gün temiz, sonra kan akıp 10 günü a arak devam etse, önceki âdeti kadar 5 gün hayz, di erleri istihaza olur. Çünkü önceki âdetinin ilk ve son günleri kanlıdır. Kan akmaya devam ederse, bu kanlı günlerin 25’i temiz, 5 günü hayz kabul edilir. 3-) 26, 27, 28. günleri kan görse, 29 ve 30. günü temiz olsa, sonra akıp, 10 günü a arak devam etse, önceki âdetinin ilk 3’ü hayzdır. Çünkü, hayzın ilk ve son günü kanlıdır. Sonra kan akmaya devam etse, kesilene kadar kanlı günlerin 25’i temiz, 3’ü hayz kabul edilir. 4-) 26. gün kan, 27 ve 28. günler temiz, 29 ve 30. günleri kan görse, 31 ve 32. gün temiz olsa, sonra hep aksa, hayzı yine 5 gün olur. Çünkü, hayzın ilk ve son günleri [26 ve 30] kanlıdır. Kan böyle akmaya devam ederse, kanlı günlerin 25’i temiz, 5 hayz kabul edilir. 5-) 26 ve27. günleri kan, 28 ve 29. günleri temiz, sonra 1 kan 5 gün temiz, sonra kan akmaya devam etse, âdeti de i mez, yine 5 gündür. Çünkü, hayzın ilk ve son günleri kanlıdır. 6-) 26 ve 27. günleri temiz, 28, 29 ve 30. günleri kan görse, 5 temizlikten sonra hep akmaya devam etse, âdeti 3 gün olur. Hep böyle devam ederse, 27 günü temiz 3 günü hayz kabul edilir. 7-) 26. gün kan, 27. gün temiz, 28. gün kan, 29. gün temiz ve 30. günden sonra akmaya devam etse, âdeti de i mez, ilk 5 günü hayz, ondan sonraki günler istihaza olur. Kızda istimrar 4 türlü olur: 1-) Kaide: lk görülen kan, akmaya devam ederse, yani hiç kesilmeden günde bir damla olsun akarsa, ilk 10 gün hayz, sonra 20 gün temiz kabul edilir. 2-) Kaide: Kız, sahih kan ve sahih temizlikten sonra, herhangi bir zaman kan kesilmeden akarsa, bu kız, âdeti belli olan kadın olur. Misaller: a) Bir kızın âdeti 5 kan, 40 temiz iken, kan kesilmeden aksa, 5 günü hayz, 40 günü istihaza kabul edilir. Kan kesilene kadar böyle devam eder, yani kanlı günlerin 5’i hayz, 40’ı istihaza olur. b) Bir kızın âdeti, 7 kan, 20 temiz iken, yine 7 kan ve 20 temiz olsa, sonra kan akmaya devam etse, bu kanlı günlerin 20’si istihaza, 7’si hayz kabul edilir. c) Bir kızın âdeti, 3 kan 27 temiz iken, tekrar âdeti görmeye ba layınca kan kesilmeden hep aksa, kan 11 gün akınca, hemen gusledip namaz kılar. Kan kesilene kadar, kanlı günlerin 3’ü hayz, 27’si istihaza olur. 3-) Kaide: Fâsid kan ve fâsid temizlik görse, ikisi de âdet kabul edilmez. Bu da iki türlü olur. a-) Temizlik 15 günden az oldu u için fâsid ise: lk görülen kan hep akmı gibi kabul edilir. Mesela, 11 kan ve 14 gün temiz olsa, sonra kesilmeden aksa, birinci kan, 10 günü a tı ı için fâsiddir. 11. ve istimrarın ilk 5 kan günleri temizlik günleri olup, bu 5. günden sonra, kanlı günlerin 10 günü hayz, 20 günü

temiz kabul edilerek devam eder. Açıklama: Bir ay, genel olarak 30 gün kabul edilir. 30 günün 10 günü hayz olunca, 20 günü de temiz, yani istihazadır. Kan kesilinceye kadar böyle devam eder. b-) Temizlik tam olup, kanlı gün karı tı ı için fâsid ise: Böyle Fâsid temizlik ile kan günleri toplamı 30’u geçmezse, yine ilk kan akmaya ba lamı gibi kabul edilir. 11 kan ve 15 gün temizlikten sonra kesilmeden kan akarsa, 16 günün ilk günü kanlı oldu u için, 15 temiz gün ve 1 kanlı gün fâsid temizlik kabul edilir. Kan akmaya devam ederse, 10 günü hayz, 20 günü istihaza kabul edilir. Kaide: stimrarın ilk 4 günü temizlik olur, toplamları 30’u a ar ise, ilk 10 gün hayz olup, sonra istimrara kadar olan günlerin hepsi temiz kabul edilip, istimrardan sonra 10 gün hayz, 20 gün temiz olarak devam eder. Mesela: 12 kan, sonra 20 gün temizlik, sonra kan akmaya devam ederse, bu kanlı günlerin 10 günü hayz, 20 günü istihaza kabul edilir. 4-) Kaide: Sahih kan ve fâsid temizlik görse, sahih kan günleri âdet olur. Sonra 30 güne kadar temizlik kabul edilir. Meselâ: 5 kan ve 14 gün temizlikten sonra akmaya devam ederse, ilk 5 kan ve bundan sonra 25 gün temiz olur. Bu 25 günü tamamlamak için, istimrarın ilk 11 günü temiz kabul edilir. Bundan sonra, 5 günü hayz, 25 günü temiz olarak devam eder. N FAS KANLARI: Nifas, do umdan sonra gelen kan demektir. Elleri, ayakları, ba ı belli olan dü ükte gelen kan da nifastır. Nifas zamanının azı yoktur. Kan kesildi i zaman, gusledip namaza ba lar. Ama, nifas âdeti kadar gün geçmeden, cima edemez. En çok zamanı 40 gündür. 40 gün tamam olunca, kan kesilmese de, gusledip, namaza ba lar. 40 günden sonra gelen kan, istihaza olur. O halde nifas gününü de ezberlemek ve Özel günler defteri’ ne de yazmak gerekir. Ramazanda, imsakten sonra, hayzdan veya nifastan kesilen o gün yiyip içmez. Fakat, o günü kaza eder. Hayz ve nifas sahurdan sonra ba larsa, ikindiden sonra da olsa, o gün yiyip içer. Dü ükte parma ı, a zı veya burnu belli olursa, bütün çocuk do urmu gibi olur. Hiç bir yeri belli de ilse, nifas olmaz. Fakat kan, 3 gün veya daha fazla akarsa ve hayzdan kesileli 15 gün veya daha çok olmu sa, hayz olur. E er 3 günden az ise veya daha hayz kesileli 15 gün olmamı ise, hayz de il, istihazadır. Namazını kılar, orucunu tutar. Vaty için gusül gerekmez. Hayzın 10 günü veya nifasın 40 günü içinde, bir iki gün kan gelmese, kesildi sanıp, gusledip oruç tutsa, sonra yine süresi içinde kan gelse, hayz veya nifas olaca ı için, o oruçları kaza eder. Kesilince yine gusleder. 3 veya daha fazla kan gelip, âdetinden önce kesilse, hayz oldu u için gusledip namazını kılar. Ancak âdeti geçmedikçe vaty caiz olmaz. Nifâs da böyledir. E er âdetten fazla kesilse, ama 10 günde veya daha az günde kesilse, hayzdır. E er, kan, on günü a sa, âdetinden ilerisi hayz olmaz, o günlerdeki namazları kaza eder. Nifasın 40 günü de hayzın 10 günü gibidir. Birkaç örnek verelim: 1- Bir kadın ilk do umunda, 30 kan görüp kesilse, 40 güne kadar hiç kan gelmese nifası 30 gün olur. kinci do umda, 20 kan 15 temiz ve 10 gün kan görse, kan gelmesi 40 günü geçti i için istihaza vardır. Nifası de i mez, yine 30 gün olur, 10 kanlı gün istihaza olur. 2- Do umdan sonra 5 gün kan gelip kesilse, 30 gün temiz kaldıktan sonra 5 gün daha kan gelse, aradaki 30 gün kan akmı sayılır. 40 günün tamamı nifas olur. 5 kan ve 30 temiz günden sonra 10 gün daha kan gelse, 40 günü geçen 5 kanlı gün istihaza olur.

3- Bir kadının önceki do umunda nifası 20 gün iken, ikinci do umda 5 kan, 30 temiz ve 1 gün kan sonra 15 temiz ve 1 gün kan görse, 52. Gün gördü ü kan, istihaza olur. Nifası da 20 günden 36 güne çıkmı olur. MAL K ’DE HAYZ VE N FAS: 1- Hayzın en azı yoktur. Bir damla gelse de hayz kabul edilir. En fazlası ise 15 gündür. 15 günden fazla gelirse istihaza [özür] olur. [Hanefi’de hayzın en azı 3, en fazlası 10 gündür. Bundan azı veya ço u istihazadır. Maliki’yi taklit eden kadın, Hanefi’ye göre istihaza olup da, Maliki’ye göre hayz olan günlerde namaz kılmaz, istihaza olan bu günleri daha sonra kaza eder. Mesela bir kadının âdeti 5 gün iken, 8., 12. ve 14. günleri kan görse, Hanefiye göre, âdeti yine 5’tir, kan görülen 8., 12. ve 14. günleri istihazadır. Maliki’de hayz oldu u için, bu günlerde de namaz kılmaz, ama daha sonra bu günleri kaza eder.] 2- kinci hayzın olabilmesi için, aradan en az 15 gün geçmesi gerekir. 15 gün geçmeden kan gelirse, bu hayz de ildir, istihazadır. Gusletmeden namaz kılınır. [Hanefi’de de böyledir.] 3- Ayiseden [70 ya ından sonra] gelen kan hayz de il, istihazadır. [Hanefi’de ayise ya ı 55, Maliki’yi taklit eden kadın, bu günlerde kan gelirse, namaz kılmaz; ama kesilince kaza eder.] 4- Hamileden ve do umdan önce gelen kan hayzdır. [Hanefi’de istihazadır. Maliki’yi taklit eden kadın, bu kanlı günlerde namaz kılmaz, fakat sonra kaza eder.] 5- Sezaryenle, yani karın yarılarak çocuk alınınca gelen kan nifas olmaz. [Hanefi’de nifas olur. Maliki’yi taklit eden Hanefi, burada kendi mezhebi olan Hanefi’ye uyar.] 6- Nifasta kan gelen günlerin toplamının azami süresi 60 gündür. [Hanefi’de, nifasın ba langıcından 40 güne kadar geçen temiz ve kanlı günlerin toplamıdır. Maliki’yi taklit eden, nifas âdetinden sonrasını veya nifas âdeti yoksa, 40 günden sonrasını kaza eder.] 7- Nifas görürken, 15 gün hiç kan gelmese, artık temizlenmi olur. Bu 15 günlük temizlikten sonra tekrar kan gelirse, bu kan nifas de il, hayz kanıdır. [Hanefi’de ise 40 güne kadar nifastır.] 8- Nifas kanamaları arasındaki temizlik günleri 15 günden az olursa nifas sayılır. Aradaki temizlik günleri hesaptan dü ülerek kanama günleri toplanıp 60 günü bulursa, bu durumda kadının nifası sona ermi olur. Mesela 20 kan, 7 temiz, 17 kan, 10 temiz, tekrar 23 kan görse, kan görülen günler toplamı 60’ı buldu u için, nifası sona ermi demektir. [Maliki’yi taklit eden, kadının nifas kanı 40 günü geçerse, âdetinden sonraki kan günleri Hanefi’de istihazadır, bugünlerdeki namazları kaza etmesi gerekir.] 9- Nifasta 15 gün geçmeden yine kan gelirse istihaza olur. 15 gün geçtikten sonra gelirse hayz olur. Nifas kanları arasında 15 veya daha fazla temizlik olursa, artık nifas bitmi demektir, 60 günü beklemek gerekmez. 15 veya daha sonra kan gelirse bu nifas de il, hayz kanı olur. 10- Hayz veya nifaslı kadının göbekle diz arasına çıplak olarak dokunmak caiz de ildir.

olur.

AF ’DE HAYZ VE N FAS: 1- Hayzın en azı 1 gün, en fazlası ise 15 gündür. 15 günden fazla gelirse istihaza [özür]

2- Temizlik süresi 15 gündür. 15 gün geçmeden kan gelirse, bu hayz de ildir, istihazadır. 3- 9 ya ından küçük kız ve ayiseden [60 ya ından sonra] gelen kan hayz olmaz, özür olur. 4- Nifasın azami süresi 60 gündür. Azı için bir sınır yoktur. Hamileden gelen kan hayzdır.

5- Nifas kanamaları arasındaki temizlik günleri 15 günden az olursa nifas sayılır. Nifas kanları arasında 15 veya daha fazla temizlik olursa, artık nifas bitmi demektir. 60 günü beklemek gerekmez. 15 veya daha sonra kan gelirse bu nifas de il, hayz kanı olur. 6- Hayz veya nifas sona erince, gusletmeden önce vaty haramdır. [Hanefi’de caizdir.] 7- Hayz veya nifaslı kadının göbek ile diz arasına çıplak olarak dokunmak caiz de ildir.

olur.

HANBEL ’DE HAYZ VE N FAS: 1- Hayzın en azı 1 gün, en fazlası ise 15 gündür. 15 günden fazla gelirse istihaza [özür]

2- kinci hayzın olabilmesi için, aradan en az 13 gün geçmesi gerekir. 13 gün geçmeden kan gelirse, bu hayz de ildir, istihazadır. 3- 9 ya ından küçük kız ve ayiseden [50 ya ından sonra] gelen kan hayz olmaz, özür olur. 4- Hamileden gelen kan, hayz de il, istihazadır. 5- stihazalı kadınla vaty haramdır. Di er üç mezhepte caizdir. Nifaslı kadının kırkı çıkmadıkça temizlense bile vaty caiz olmaz. Di er üç mezhepte caizdir. Hayz bittikten sonra, gusletmeden vaty üç mezhepte caiz de ildir. Hanefi’de caizdir. Hayzlı ve nifaslı kadının, avret yeri hariç, göbek ile diz arasına dokunmak Hanbeli’de caiz, afii ve Maliki’de caiz de il. Hanefi’de ise imam-ı a’zama göre caiz de il, mam-ı Muhammede göre caiz, fetva da böyledir. 6- Nifasın azami süresi Hanefi’deki gibi 40 gündür. Azı için bir sınır yoktur. 7- Nifas görürken, kan gelmedi i günler, temizdir, guslederek her ibâdetini yapar. Kan geldi i günler namazını, orucunu bırakır. 40 güne kadar böyle devam eder.

mi?

mi?

mi?

OKUYUCU SUALLER NE CEVAPLAR Hayzla ilgili sualler Sual 1: Bir kadın, temiz yatıp uyanınca kürsüfünde kan görse, hayz o anda mı olur? CEVAP: Hayz gece ba lasa bile, uyanıp gördü ü andan itibaren hayzlı olur. Sual 2: Hayzlı yatıp, uyanınca temiz oldu unu gören, yatarken mi hayzı bitmi sayılır? CEVAP: Evet Sual 3: Ramazanı tam tutabilmek ve haccı zamanında yapabilmek için ilaç almak caiz CEVAP: Caizdir. Ama geciktirmek lazım de ildir. Sual 4: Hayzlı bir kadın rüyada ihtilam olursa yıkanması gerekir mi? CEVAP: Yıkanması gerekmez, ama yıkanırsa iyi olur. Hayzı bitince tekrar yıkanır. Sual 5: Hayzlı La ilahe illa ente sübhaneke inni küntü minezzalimin âyetini okuyabilir CEVAP: Bu âyeti tesbih niyeti ile okur. Sual 6: Hayzlı iken, hlas, Felak ve Nas suresi okunabilir mi? CEVAP: Okunamaz. Sual 7: Cünüp bulunan eve rahmet melekleri girmez. Hayzlı bulunan eve de girmez

CEVAP: Hayzlı bulunan eve girer. Hayzı bitince yıkanmazsa, o zaman girmez. Sual 8: Prezervatif kullanarak veya bez sararak hayz halinde cima haram mıdır? CEVAP: Evet haramdır. Sual 9: Hayz halinde cima haramdır. Bu haramın cezası nedir? CEVAP: Hanefi mezhebinde ceza gerekmez. Sadece tevbe ve istigfar gerekir. Sual 10: Bir kadın, hayz veya nifas sebebiyle kılamadı ı namazları, kaza etse caiz midir?

CEVAP: Mekruhtur. Abdeste ba ın tamamını mesh etmek sünnet iken, ba ı yıkamak mekruh oldu u gibi, hayzlı iken kılamadı ı namazları kaza etmek de mekruh olur. (Bahr) Sual 11: Ak ama 5 dk kala hayzım kesilse, yıkanıp ikindiyi kılamasam kaza gerekir mi? CEVAP: Evet kaza etmek farzdır. Sual 13: Ö le namazının çıkmasına yarım saat varken hayzı ba layan kadın, ö leyi kılmamı sa, o namazı kaza etmesi gerekir mi? CEVAP: Bir namazın vakti çıkmadan önce hayz gören, bu namazı kaza etmez. Çünkü namazın farz olması, vaktinin sonunda temiz olmaya ba lıdır. Sual 14: (Ku luk namazına devam eden ehit olarak ölür) buyuruldu u için, ku luk kılıyorum. Dün ku luk kılarken hayz oldum. Temizlenince bu namazı kaza etmem gerekir mi? CEVAP: Ku luk da, vaktin sünnetleri gibi nafiledir. Ku luk veya sünnet kılarken hayz olan kadının, bu namazları kaza etmesi vacibdir. Ama vaktin farzını kılarken, hayz olsa kaza etmez. Sual 15: Nafile oruç tutarken hayz ba lasa, bu orucu kaza etmek gerekir mi? CEVAP: Evet kaza etmek vacib olur. Sual 16: Kefaret gerektiren bir sebeple orucum bozulsa, daha sonra hayz olsam, ne gerekir? CEVAP: Kaza gerekir, kefaret gerekmez. (Tahtavi) Sual 17: Ramazan orucunu tutarken gündüz hayz ba lasa, yiyip içmek gerekir mi? CEVAP: Evet yiyip içmek gerekir. Hayzlı iken oruçlu gibi durulmaz. Hayzlı iken oruç tutmak haram oldu u için, sabahtan ak ama kadar oruçlu gibi durmak da haramdır. Sual 18: Âdetim, 25 temiz ve 5 kan iken, bu ay, 27 temiz, 12 kan gördüm. Âdetim de i ti mi? CEVAP: Kanın 3’ü önceki âdete rastladı ı için âdet 3 güne iner. 9 gün istihaza olur. Sual 19: Âdetim 5 gün iken, 3 gün kan,1 gün temiz, 7 gün kan gördüm. Hayzım de i ti mi? CEVAP: Âdet zamanına rastlayan kan, 11 gün ve daha çok sürerse, âdetine rastlayanları hayz, gerisi istihaza olur. 3 kan, 1 temiz ve 1 kan, yani ilk 5’i âdet, geri kalan 6’sı istihazadır. Sual 20: Bir kadının âdeti 5 gün iken, 5 kan, 3 temiz, 4 kan görse, temizli i yine 26 gün olsa, kanlı günlerde namaz kılmayacak mı? CEVAP: Âdet zamanına rastlayan kan 11 ve daha çok gün sürerse, sadece âdet zamanına rastlayanları hayz, geri kalanları istihazadır. 5 kanlı gün âdet, 4 kanlı gün istihazadır. Sual 21: 8 kan, 31 temiz iken, 28. günden itibaren 13 kan görsem, âdetim de i ir mi? CEVAP: Bu 13 kanlı günün ilk 4 günü hayz olup, 9 günü istihaza olur. Sual 22: Âdeti 5 gün, temizli i 25 gün iken, 18 gün temizlikten sonra, 9 gün kan, 1 gün temiz, 2 gün kan gören kadının hayzı hangi günlerdir? CEVAP: Âdet günlerine rastlamayan ilk 7 günkü kan istihazadır. Geri kalan 2 kan, 1 temiz ve 2 kanlı gün, yani, 5 gün, âdet zamanına rastladı ı için hayzlı günlerdir. Sual 23: Âdeti 5 gün, temizli i 25 gün iken, 20 gün temizlikten sonra, 3 gün kan, 2 gün temiz, 6 gün kan gören kadının hangi günleri hayzdır? CEVAP: Âdet zamanına rastlamayan ilk 3 kan ve 2 temiz gün, yani 5 gün istihazadır. Geri kalan 6 kanlı günün ilk 5 i hayz olup, âdeti de i memi tir, yine 5 gündür. Sual 24: Âdeti 7 gün, temizli i 23 gün iken, 35 temizlikten sonra, 2 kan, 3 temiz, 6 kan olan bir kadının hayzı hangi günler olur?

CEVAP: Önceki gibi yeni âdeti de ilk 7 gündür. 6 günün son 4 günü istihaza olur. Kanlı günler arasındaki 15 günden daha az olan temiz günler, kan hükmünde oldu u için, ba tan itibaren 2 kan ve 3 temiz gün hayz günüdür, 6 günün ilk 2 günü hayz, 4 günü de istihazadır. Sual 25: Âdeti 8 gün, temizli i 23 gün iken, 29 gün temizlikten sonra 4 gün kan, 2 gün temiz, 6 gün kan gören kadın, daha sonra sahih temizlik görse hayzı hangi günlerdir? CEVAP: in içinde istihaza vardır. Önceki âdeti 8 gün oldu u için yeni âdeti de ilk 8 gündür. Eskiden 24. günden 31. güne kadar kan geliyordu. imdi bu kanlı güne sadece 30 ve 31. günler yani 2 gün rastlamı tır. E er 3 gün rastlasa idi, âdeti de i ip 3 gün olurdu. 2 günü kanlı güne rastladı ı için, önceki âdeti kadar, yani 8 gün ba tan sayılır. Ba tan 4 gün kan idi, 15 günden az olan temiz günler de, kan sayıldı ı için, 2 gün de kan kabul edilir. 4 ile 2 nin toplamı 6 eder. 8 gün olması için 6 günün ilk 2 günü de ilave edilip 8 günü hayz, kalan 4’ü istihazadır. Sual 26: Hayzım 7 gün iken bu ay 8 gün oldu. Yine 21 gün temiz oldum. Âdetim de i ti mi? CEVAP: Evet yeni âdetiniz 8 gün olmu tur. Sual 27: Âdetim 6 gün iken, bu ay yine 6 gün kandan sonra 1 gün temiz ve 8. günü yine kan geldi. Ondan sonra 25 gün temiz kaldım. 8. gün gelen kan istihaza mıdır? CEVAP: 8. gün kan gelince, 7. gün de kan gelmi sayılır ve âdetiniz 8 güne çıkar. Sual 28: Âdetim 5 gün iken, bu ay 8. ve 9. günleri de kan geldi. Önceki gibi, temizli im de 23 gün sürdü. Kan gelmeyen 6. ve 7. günler, namaz kılmam gerekiyor muydu? CEVAP: Âdetiniz de i mi , 9 güne çıkmı tır. Akmayan 2 gün de akmı sayılır. Ancak âdetinizin de i ece ini bilemeyece iniz için, gusledip, o iki günde namaz kılmanız gerekirdi. imdi o iki günün âdet oldu u anla ıldı ı için kaza etmeniz gerekmez. Sual 29: Âdetim 7 günde bitmektedir. Bu ay 7 günden sonra da kan geldi ve 10 gün devam etti. 7 günlük sürenin bitiminde guslederek namaz kılabilir miyim? CEVAP: Kan 11 gün gelseydi, 7 günden sonra temiz kabul edilirdi. Tam 10 gün devam etmi se, 10 günün tamamı hayz olur. 10 günden sonra gusleder, namaz kılabilirsiniz. 10 günden önce temiz sayılmaz. Âdetiniz 10 güne çıkmı olur. Sual 30: Âdetim 5 gün iken, 3 kan,1 temiz, 8 kan görsem, hayzım de i ir mi?Temizlik aynı. CEVAP: Âdet zamanına rastlayanları hayz, gerisi istihaza olur. Buna göre, 3 kan, 1 temiz ve 1 kan, yani ilk 5 gün âdet, geri kalan 7 gün istihazadır. Sual 31: Bir kadının âdeti 5 gün iken, 5 gün kan, 3 gün temiz, 4 gün kan görse, temizli i yine 26 gün olsa, kanlı günlerde namaz kılmayacak mı? CEVAP: Âdet zamanına rastlayan kan 11 gün ve daha çok sürerse, sadece âdet zamanına rastlayanları hayz, geri kalanları istihazadır. 5 kanlı gün âdet, 4 kanlı gün istihazadır. Sual 32: 8 kan ve 31 temiz iken, 28. günden itibaren 11gün kan görsem, âdetim de i ir mi? CEVAP: Bu 11 kanlı günün ilk 4 günü hayz olup, 7 günü istihaza olur. Sual 33: Âdetim 5 gün iken, 6 kan, 14 temizlik görüp, 15. günü kan gelse, âdetim de i ir mi? CEVAP: Kan kesildikten sonra 15 gün temiz olmanız gerekirdi. Temiz olmadı ınıza göre, 6. gün gelen kan hayz de il, istihazadır. O gün kılınmayan namazları kaza etmek gerekir. E er 15 gün temizlik geçseydi, âdetiniz de i mi , 5’ten 6’ya çıkmı olurdu. Âdetiniz 5 gün iken 6. gün, 7. gün yine kan gelse, sonra 12., 13. gün kan gelse, yine âdetiniz de i mez, 5 gündür. 6 ve 7. günlerde kılmadı ınız namazları kaza etmeniz gerekir. E er 7. günden sonra 15 gün temiz olsaydınız, âdetiniz 7 güne çıkmı olurdu.

Sual 34: Âdeti 5 gün, temizli i 25 gün iken, 18 gün temizlikten sonra, 9 gün kan, 1 gün temiz, 2 gün kan gören kadının hayzı hangi günlerdir? CEVAP: Âdet günlerine rastlamayan ilk 7 günkü kan istihazadır. Geri kalan 2 kan, 1 temiz ve 2 kanlı gün, yani, 5 gün, âdet zamanına rastladı ı için hayzlı günlerdir. Sual 35: Âdeti 5 gün, temizli i 25 gün iken, 20 gün temizlikten sonra, 3 gün kan, 2 gün temiz, 5 gün kan gören kadının hangi günleri hayzdır? CEVAP: Âdeti de i erek 10 güne çıkar. Sual 36: Âdeti 7 gün, temizli i 23 gün iken, 35 temizlikten sonra, 2 gün kan, 3 gün temiz, 6 gün kan olan bir kadının hayzı hangi günler olur? CEVAP: Kan, 10 günü geçti i için istihaza var. Önceki âdeti gibi yeni âdeti de ilk 7 gündür. 6 günün 4’ü istihaza olur. Kanlı günler arasındaki 15 günden daha az olan temiz günler, kan sayıldı ı için, ba tan itibaren 2 kan, 3 temiz gün hayzdır. 6 günün ilk 2’si hayz, 4’de istihazadır. Sual 37: Kur'ân elifbasını hayzlının eline alması câiz midir? CEVAP: Câizdir. Parmakla âyetlere dokunmaz. Fıkıh kitabını da ele alması câizdir Sual 38: Hayzlı temizlenince, ölene kadar herhangi bir ayda tavaf yapabilir mi? CEVAP: Evet. Fakat geciktirmemelidir. Sual 39: Kadın özürlü iken de Safâ ile Merve arasında sa'y yapabilir mi? CEVAP: Evet. Sual 40: Apartmanımızın alt katı mesciddir. Ni an, dü ün de yapılıyor. Hayzlının girmesi câiz midir? CEVAP: Evet. Maliki’yi taklit ile ilgili sualler: Sual 1: Maliki’yi taklit eden bir kadının hayzı, her zaman 10 gün iken 13 gün devam etse, on günden sonra, orucunu tutup namazını kılması gerekir mi? CEVAP: 10 günden sonra 13 güne kadar hayz devam ederse, bu 3 gün namaz kılmaz, oruç tutmaz. Daha sonra 10 günden sonraki kılamadı ı 3 günlük namazını kaza eder. Hanefi ve Maliki’de hayz sebebiyle tutulamayan oruçlar kaza edilir. Sual 2: 6 günlük hayzım bittikten sonra 14. gün kan geldi, 16. günde yine geldi. Bu durumda Maliki’ye göre nasıl hareket etmek gerekiyordu? CEVAP: Maliki’de 14. gün gelen de hayzdır. 16.günkü istihazadır. 14. gün oruç tutmaz, sonra kaza edersiniz. 16. gün istihaza oldu u için namaz kılar oruç tutabilirsiniz. Sual 3: Âdetim 5 gün idi, imdi 7. ve 13. gün kan geldi. Maliki’ye göre ne yapmam gerekir? CEVAP: Hanefi’ye göre 7 ve 13. gün istihazadır. Maliki’ye göre ise hayzdır. Bu günler namaz kılınmaz ve oruç tutulmaz. Fakat daha sonra kaza etmek gerekir. Sual 4: stihaza kanı Maliki’yi taklit eden kadının abdestini bozar mı? CEVAP: Bozmaz. Sual 5: Maliki’ye göre de istihazalı olan günlerde, Maliki’yi taklit etmeyen kadın, istihaza kanı için Maliki’yi taklit etse, istihaza kanı abdestini bozar mı? CEVAP: stihaza kanı Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz. Ba ka abdesti bozan bir sebep olmazsa, sabah aldı ı abdest ile yatsıyı kılabilir. Sual 6: Maliki’yi taklit eden kız, hayz olmaya ba layınca, kan durmadan aksa, ne yapar? CEVAP: Hanefi’de ilk 10 günü hayz, 20 günü istihaza kabul edilir. Maliki’yi taklit edince, 15 günü hayz, 15 günü istihaza kabul edilir. afii’de de böyledir. Sual 7: Maliki’yi taklit ediyorum. Her ay hayzım 3 gün iken, bu ay 11 gün sürdü. Hayzım de i ti mi? Bu günlerde namaz kılmam gerekir miydi?

CEVAP: Hayz de i medi, yine 3 gündür. Ancak Maliki’yi taklit etti iniz için, 11 gün namaz kılamazsınız. Fakat ondan sonra yıkanıp 3 günden sonraki kanlı günleri kaza edersiniz. Nifas ile ilgili sualler: Sual 1 : Çocuk do madan önce, kan geliyor. Bu kan nifas mı istihaza mıdır? CEVAP: Çocuk do madan veya gövdesi görünmeden gelen kan istihazadır. Namaz vaktinin sonu ise, istihazalı yani özürlü olarak hemen namazı kılmalıdır. Sual 2 : Kefaret orucu tutuyorum. 60 gün dolmadan, çocu um olacak. 3-5 gün eksik kalırsa, kalan kısmını nifasım bittikten sonra tutabilir miyim? CEVAP: Kefaret tutarken araya hayz girerse, kalanı hayzdan sonra tutulur. Fakat Araya nifas girerse, yeni ba tan tutmak gerekir. Sual 3: lk çocukta, nifasım 25 gün idi. kinci çocukta kan, 45 gün geldi. Nifasım de i ti mi? CEVAP: Önceki nifas âdetiniz 25 gün idi. Nifasınız 40 günü geçti i için, 25 günden sonra gelen 20 günü istihaza olur. 20 günlük namazlarınızı kaza etmeniz gerekir. Sual 4: 1. çocu umda nifasım 30 gün idi. 2. çocukta kan, 35 gün devam etti. Sonra kesildi. Kırkım çıkınca daha 17 gün kan gelmedi. 30 günden sonra gelen kan, nifas mı, istihaza mı? CEVAP: 35 günün hepsi nifâs olur ve nifasınız 30 günden, 35 güne de i mi olur. Sual 5: lk çocu um do unca 23 gün kan geldi. 2. çocu umda ise, yine 23 kan gelip kesildi, 29. gün yine kal geldi. 39. günü ak am kesildi. Bu son gelen 10 gün kan istihaza mı? CEVAP: Nifastır, nifasınız 39 gün olarak de i mi tir. Sual 6: lk çocu umda 40 gün kan geldi. Sonra 10 gün temiz oldum. 10 gün kan geldi. Ondan sonra 20 gün temiz oldum. Ne yapmam gerekir? CEVAP: 40 gün kandan sonra 15 gün temiz olmanız gerekirdi. O halde kanlı olan 10 günün ilk 5 kanlı günü istihaza son 5 günü ise hayz olur. Sual 7: lk çocu umda nifas kanı 30 gün idi. kinci çocu umda ise 30 gün kan geldikten sonra kesildi. 5 gün temiz kaldıktan sonra 7 gün daha kan geldi. Bu 7 gün de nifas mı idi? CEVAP: Kan gelmesi 40 günü geçti i için 30 günden sonra gelen kanlar istihazadır. Sual 8: Birinci ve ikinci çocu umda nifasım 30 gün sürdü. Üçüncü çocu umda kan 20 günden sonra kesildi. Bugün 28. günü hâlâ gelmiyor, cima helal olur mu? CEVAP: Bir önceki nifasınız olan 30 günü geçmeden, cima helal olmaz. Sual 9: Yeni do um yaptım. 20 gün kan geldikten sonra kesildi. u an 30. gündeyim hâlâ temizim. Önceki çocuktaki nifasımı unuttum. 20 günden sonra namaz kılmam gerekir mi? CEVAP: Önceki nifasınızı bilmeniz gerekirdi. Unuttu unuza göre, kan kesildikten sonra gusledip namaz kılmaya ba larsınız, fakat 40 gün geçmeden vaty caiz olmaz. Önceki nifasınız 21 gün olsaydı, kan kesilince gusledip namaza ba lar, 22. günden itibaren vaty caiz olurdu. Sual 10 : lk do umumdan 10 gün sonra kan kesildi, yıkanıp oruçlarımı tuttum. 20 gün sonra tekrar kan geldi. Temizlik 15 günü geçti. Oruçlarım sahih oldu mu? CEVAP: Nifasta 40 günden önce, iki kan arasındaki temizlik 15 günden fazla olsa da, yine nifas hükmündedir. Bu bakımdan tuttu unuz oruçları kaza etmeniz gerekir. Sual 11: Nifasım 20 iken, bu do umda 10 kan, 20 temiz, 13 kan geldi. Nifasım de i ti mi? CEVAP: Nifasınız 20 gündür. Çünkü kan 40 günü geçti i için kanlı olan 13 gün istihazadır.

Sual 12 : Nifasım 23 gün iken, bu do umda 2 kan, 30 temiz, 3 kan ve 7 temiz 1 kan gördüm. Nifasım de i ti mi? CEVAP: Yine ba tan 23 günü nifastır. Di erler kanlı günler istihazadır. Sual 13: Önceki nifası 20 gün iken, 1 kan, 34 temiz, 1 kan, 15 temiz, 1 kan gören kadının nifası de i ir mi? CEVAP: 40 günden önce gelen son kandan sonra 15 gün sahih temizlik oldu u için, nifası de i ir, 20 günden 36 güne çıkar. (Menhelül varidin) Sual 14: 30 kan, 15 temiz, sonra tekrar 3 gün kan gören kadının nifası kaç gün olur? CEVAP: Nifası 30 gün olur. Son gördü ü 3 gün ise hayz olur. (Menhel) ddet ile ilgili sual ve cevaplar: Sual 1: Hayzlı iken bo anan kadın, kaç ay sonra ba kası ile evlenebilir? CEVAP: Hayz [ve nifas] zamanında bo amak bid'attir, haramdır. Ama yine bo amak sahihtir. Bo anmanın gerçekle ti i hayzdan de il, ondan sonra gelecek hayzdan itibaren iddet bekler. Çünkü 3 tam hayz beklemek gerekir. 3. Hayz bitip temiz olduktan sonra evlenilebilir. Sual 2: Temiz iken bo anan kadın, kaç ay sonra ba kası ile evlenebilir? CEVAP: Hanefi’de ilk temizlik ba ından, 3. hayzın sonuna kadar olan zamandır. Buna göre, 3 hayz görüp temiz olduktan sonra, iddet süresi bitmi olur. Sual 3: Kocası ölen kadın, kaç ay sonra ba kası ile evlenebilir? CEVAP: Kocanın ölümünden 4 ay 10 gün sonra evlenebilir. Sual 4: Âdetten kesilen bir kadın, bo anınca, kaç ay sonra ba kası ile evlenebilir? CEVAP: 3 ay sonra evlenebilir. Sual 5: Hamile iken bo anan kadın, ba ka birisi ile ne zaman evlenebilir? CEVAP: Do um ile iddet biter, nikah yapılabilir, ancak nifas bitmeden vaty caiz olmaz. Sual 6: Nikahlanıp, halvet olmadan, yani bir araya hiç gelmeden bo anan kadın, Ba ka birisi ile evlenebilmek için iddet beklemesi gerekir mi? CEVAP: ddet beklemesi gerekmez. Kürtaj olandan gelen kan Sual: Kürtaj olan veya dü ük yapan kadından gelen kan, nifâs mıdır? CEVAP Dü ü ün herhangi bir uzvu, meselâ parma ı, tırna ı belli ise, bütün çocuk do urmu gibi olur. Gelen kan nifâs olur. E er hiç bir yeri belli de ilse, nifâs olmaz. Fakat üç gün veya daha fazla akarsa, hayz olur. E er hayzdan kesileli 15 gün veya daha fazla olmu sa böyledir. E er üç günden eksik kesilir ise veya daha hayz kesileli 15 gün olmamı ise, hayz de ildir. Burun kanı gibidir. Namazını kılar ve orucunu tutar. ki âdet arasında en az 15 gün temizlik hâli olur. Kan, en az 15 günlük temizlikten sonra gelip 3 günden önce kesildi inde, namaz vaktinin sonu yakla ıncaya kadar bekler. Sonra gusletmeden yalnızca abdest alıp, o namazı kılar ve önce kılmadıklarını kazâ eder. O namazı kıldıktan sonra kan yine gelirse, namaz kılmaz. Yine kesilirse vaktin sonuna do ru abdest alıp, o namazı kılar ve kılmadıklarını kazâ eder. 3 gün tamam oluncaya kadar böyle yapar. Üç gün kan gelip, normal âdet süresinden önce kesildi inde, namaz vakti sonuna kadar bekler, kan görmezse gusledip, o namazı kılar. Kılmadıklarını kazâ etmez. Normal âdet zamanı geçinceye kadar bekler. Kur’an alfabesi ve hayzlı kız Sual: Kur'an dili alfabesini hayzlı bir kızın eline alması caiz midir? CEVAP

Caizdir. Parma ı ile ayetlere dokunmaz. Fıkıh kitapları da böyledir. (Hindiyye)

Erkek çocuk olması için Salih bir kimse, yata a girince; önce hlâs sûresini okur. (Ya Rabbi bana bir o ul ihsan edersen ismini Muhammed koyaca ım) der. Böyle duâ edenin Allahın izniyle erkek çocu u olur. Hadis-i erifte, Hanımı hâmile iken, elini onun karnına koyup, "Bismillahi ahadis samed ellezi lem yelid ve lem yûled, yâ Rabbi bu çocu un ismini Muhammed aleyhisselâmın hürmetine, Muhammed koydum" derse, bu çocuk erkek olur.) buyuruldu. Kadın, hayızdan temizlendikten sonra be gün içinde hâmile kalırsa, çocu u erkek olur. Be inci günden sekizinci güne kadar olursa kız olur. ÇOCUK C NS YET TESP T CETVEL KADINI OCAK N YA I

18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

o x o x o x x o x o x o x x x o x x o x o x o

UBAT MART N SAN MAYIS HAZ R TEMMUZ A US AN TOS

x o x o x x o x o x o x o o o x o x x o x o x

o x o o x o x x x o x o o x x x x o x x o x o

x o x o o x x o o x o o o o o x o x o x x x x

x o x o x x o o o o o x o o o o o o x o x x o

x x x o o o x x x o o x o o o o o o o x o o x

x x x o o x x o o x x x o o o o o o o o x o x

x x x o x o o x x x x x o o o x o x o x o x o

EYLÜL

EK M

x x x o o x o x o x x x o o o o o o x o x o x

x x o o o x o x o x x o o o o o o o x x o x o

KASIM ARALI K

x o x o o x o x o o o o x o o o x x x o x o x

x o x o o o o x o x o o x x x x x x x x o o o

( KIZ : O ERKEK : X ) NOT: Kadının ya ı do ru olarak belirlenir ve hangi ayda hamile kaldı ına bakılır. Ya ve hamile kalınan ayın kesi ti i kutucuk bulunur ve sa a do ru 9 kutucuk sayılır. 9. kutucuktaki i aret (o) ise kız, (x) ise erkektir.