Filipino Reviewer For The 3rd Quarter Exams

Filipino Reviewer for the 3rd Quarter Exams By Deane Abigail C. Miguel IV-9  I.

Kasaysayan ng Pelikulang Pilipino

 1898 - Sinehan sa Escolta - Silent pictures mula sa Europa - Sarswela- uri ng pelikulang palabas, uri ng dulang musical (kinakanta)  1912 Unang Taon ng Pelikula sa Pilipinas - 2 Komersyante na Amerikano o Edward Gross- Vida de Rilzal (buhay ni Rizal) o William Yearsley- Fusilamiento del D. Rizal (Pagkakabaril kay Dr. Rizal) *Bakit si Rizal?- tagapagtanggol, maraming manonood dahil kay Rizal  1914 - Dumagsa pelikula mula Hollywood - Nawala- pelikulang Europa  1919 - unang pelikulang Pilipino “Ang Dalagang Bukid” si Jose Nepomuceno (“Ama ng Pelikulang Pilipino”) - Sarswela; mga aktor: Hermogenes Ilagan at Atang De La Rama (“Reyna ng Sarswela”)  1927 - Pagbabago ng industriya ng pelikula sa Estados Unidos - Mayroon ng tunog “talkies”  1932 - Ang Amerikano ay gumawa ng unang “talkies” sa Pilipinas - George Musser “Ang Aswang”  1933 - Nakabili na ng kagamitan si Nepomuceno - “Punyal na Ginto” – nobela na sinulat ni Antonio Sempio  1934 - Philippine Films – isa sa dalawang kompanya (ang isa ay Parlatone Hispano Filipino) ng pelikula na gumawa ng TALKIES  1935 - Parlatone Hispano Filipino  1937 - 2 Kompanya ang nadagdag sa industriya o Sampaguita Pictures (1937) o Excelsior Pictures (1938)  1939 - Mahigpit na ugnayan: Teatro at Pelikula (dahil ang mga aktor ng Sarswela ang mga nakukuhang aktor din sa Pelikula) a. Hindi nawawalan- awitan at sayawan

b. Eksaherado- salita at kilos; damdamin- dapat sabihin c. Pormal ang pananalita d. Maindayag- patula BIG FOUR: 1. Sampaguita – melodrama 2. LVN- musical comedy 3. Premiere- action 4. Manuel Conde- adventure/fantasy  1941 - 5 Anyo ng Pelikula: o Melodrama o Romantic Comedy o Musical o Historical o Adventure/Fantasy  1945 - Kagamitan ng Pelikulang Pilipino ay sinamsam ng Hapon  1946 - Itinayo ang Premiere Production  1947 - Itinayo ang Manuel Conde Production  1949 - Itinatag naman ang Lebran Incorporated  1950 - Ang “Gintong Panahon” ng Pelikulang Pilipino - Itinatag ang Maria Clara Awards - Nakilala ang mga premyadong director: o Lamberto Avellana o Gerardo de Leon o Gregorio Fernandez 1952 - FAMAS (Filipino Academy for Movies, Arts, and Sciences)  1954 - Asian Film Festival - inorganisa ng Southeast Asian Federation of Film Producers “Ang Asawa Kong Amerikano” – unang gantimpala (pinakamahusay na iskrip)  1960 - Nakatuon sa Nilalaman a. Lino Brocka b. Ishmael Bernal - Nakatuon sa Sinematograpiya a. Jun Requiza b. Ben Cervantes II.

Mga Babasahin

A. Paalam sa Pagkabata (ni Santiago Pepito) Paalam sa pagkabata - kamulatan! PANGKAISIPAN - maraming katanungan - maraming hindi maunawaan

PANDAMDAMIN - pagkainip sa pagkaroon ng kapatid - takot sa ama

MGA MISTERYO:  lambat- ayaw ipatapon ng ama, at tinitignan ito ng ina  pag-iiyak ng ina  bawal pumunta sa may bahay-pawid  trato ng ama- laging galit  pamilyar ang mukha- nakita sa salamin  pamilyar ang awit- siya’y naantig sa kanta PAGBABAGO  Salamin – sarili ; naaalala niya ang lalaki dahil kamukha niya  Sinira ang lambat- ayaw niya magdusa ang ina  Puro galit at nawala ang takot niya sa ama; nakipagtitigan sa amahinihintay ang kasagutan/katarungan *Celso- aksidente/pagkakasala *Ama (tunay)- ang lalaki sa bahay-pawid *Lambat- pagkakasala/pagkakamali; pagkonsiyensya; pagpapatawad/paglilimot; Pagtatanggap B. Babang Luksa (ni Diosdado Macapagal) 1. pumanaw ang kanyang mahal – isang taon na ang nakalipas; sariwa ang mga alaala at hindi malilimutan 2. pag-magisa at nandun sa lugar na madalas nilang puntahan naalala niya ang kanilang paggiliw o ang kanilang pagsama at siya ay natutuwa 3. madalas dalawin ang bahay nila; hinahanap ang kanyang mahal; pangungulila (puno ng kalungkutan) 4. papalit ang buhay para lamang makapiling; itumbal ang kanyang buhay mabalik lamang ang masasayang nakaraan; asawa-> kaya itumbas ang sariling buhay; kaya ibuwis ang buhay sa kapamilya 5. kasal at nagmamahalan; kabiyak ng buhay; parte na ng pagkatao; parang mamatay na siya 6. maagang namatay; upang hindi magbago ang pagtingin nito sa asawa; maganda parin ang itsura; magandang alaala ang matitira 7. ginawa ng Diyos upang di umabot sa katandaan; kinuha upang di Makita ang pagtanda at malimot ang alaala; upang matira ang alaala ng kabataan (yung kasiglahan, kagandahan ng relasyon dahil pag matanda na ay nakakasawa) 8. natira alaala; yun ang matitira magpakailanman

9. kahit pagkamatay andun pa rin ang pagmamahalan; pagmamahalandun kahit bata pa at matanda na at napagdaanan ang pagsubok 10.kahit lumipas ang isang taon, mamahalin pa rin ito hanggang sa huli pagbabang luksa (pagmove-on) – pag-usad Mga nakasanayang ginagawa kapag namatayan:  pagbibisita sa puntod  pag-alala  pagsuot ng pin na itim  hindi nagususot ng matingkad na kulay  isang taon na pagluksa Pagkatapos ay mayroon magbabang-luksa - tinatapos na ang pagluksa (closure) - pwede na ring mag-asawa at magsuot ng matitingkad na damit C. Si Ama (ni Edgardo M. Reyes) *point of view ng may-akda ang kwento *sinilang ang ama sa panahon na binaril si Rizal sa Luneta, nakatapos ng gr. 7 *hindi muna makapagasawa ang ama- walang pera pang taguyod ng pamilya; humihingi ng dote (dowry) ang pamilya ng babae; nagtanan sila at natanggap na lamang ng ama at ina noong nagkaroon ng apo; 4 ang anak *12 taon ang agwat nilang mag-asawa * latero- trabaho ng ama; gumagawa ng bubong, palanggana, batya at mga bagay na gawa sa yero *mahigpit sa trabaho- mahusay na latero *tumatanggap ng anumang paggawa ng yero at lata *silong ng bahay- isang talyer na gawa sa batya, palanggana, sandok, regadera, imbudo *katulong sa trabaho ang mga anak- kuya selmo, dikong ige, bunso; si ate maring ay babae kaya katulong na lamang siya ng ama *binibigyan sila ng baon na depende sa trabaho nila- magandang paraan upang sipagin sila *mahigpit sa trabaho- sisingilin ang katumbas ng kayang ipinagtrabaho, hindi naniniwala sa kaugaliang bata-bataris * nagkaroon ng trabaho sa malayo ang ama; 3 araw na sumama ang panahon; sa takot ng ina ay bumili ng alambre sa kapitbahay (si Omeng) at nagpalagay ng karagdagang serga; nagalit ang ama at sinabi na padalhan si Omeng ng sampiseta kapalit ng ginawa para sa pamilya *si ama ay di nangungutang at di mauutangan *hindi nagsisimba; pag-pista ay nakikiisa sa abuluyan *bawat mag-asawa ay dapat magsarili *nais ng ama na sila’y ikasal at hindi maari gastusin ang pera sa ibang bagay; di pwede hingin kahit ng ina *ayaw tumanggap ng pera galing sa mga anak; nais na manatili sa kanyang bahay- akala ng mga tao ay wala utang na loob ang mga anak *nabangungot ang ama (70 yrs old)- ninais ang marangal na libing *hanggang sa huli ay naging tapat ang ama sa sariling prinsipyo

*natuto ang mga anak na tumayo din sa kanilang sariling paa Mga ugali ng ama: NEGATIBO – walang kapwa tao, walang utang na loob, malakas ang pride POSITIBO- simple, maprinsipyo- matatag; may paninindigan sa sariling paniniwala, masikap, marunong tumayo sa sariling paa D. Miliminas: Taong 0069 - sarkasmo/pang-uuyam; satiriko (uri ng sanaysay) Milimino Mik- mikinaryo Bisa sa Mambabasa: 1. Bisang pandamdamin- naantig (maiinis/maaliw/etc) 2. Bisang pang-kaisipan- nangyayari na sa kasalukuyan; realisasyon/repleksyon; para magpakilos at magbago ang mga tao E. Langaw sa Isang Basong Gatas 1. Tahimik na namumuhay ang pamilya ni Bandong 2. Pagdating ni “milagro” (pera) [Royal Lanes]- kapag may pera, walang imposible 3. Kabuhayan ng mag-anak a. positibo- nakaipon ng 500 dahil sa pagpapakdin b. negatibo- pinaalis sila sa bakurin nila 4. Mga Kundisyong sa Lupain ni Bandong a. walang titulo tore b. di nagbabayad ng buwis 5. Pagbabasa ng isang bahaging El Fili- Kabesang Tales - paghahasa ng gulo Mga Katangian ni Bandong 1. masipag- 50 2. may pangangalaga sa kalikasan 3. hindi natatakot sa autoridad 4. handang ipaglaban ang paninindigan Sakit ng Lipunan 1. pagkakaroon ng hati sa lipunan 2. kawalan ng pagpapahalaga sa kalikasan 3. katiwalian sa pagkita ng pera *Langaw- bahay ni Bandong *Gatas- bahay/subdivision *Bandong- walang kapangyarihan *Don Lamberto- makapangyarihan