KABANATA 31: Ang Mataas na Kawani -
-
-
Maraming umalingawngaw (tsismis) na balita sa mga pahayagan sa Maynila Isa-isang nakalaya ang mga mag-aaral Si Basilio ay naiwan sa bilangguan dahil sa kawalan ng padrino (naiwanan siya; walang makakatulong) Parang nagtatalo ang Mataas na Kawani at Kapitan Heneral -> Maayos si Kawani dahil pinatatanggol niya ang hindi niyang lahi Ayaw ni Kapitan Heneral: kailangan meron isang maiiwanan para matatakot ang mga tao (mas matindi ang emosyon kapag konti nalang ang kailangan) Tila walang nang makakapagpabago sa pasiya ng Kapitan Heneral “Higit na kailangang maging mabuting pinuno ng Heneral para sa ikararangal ng Espana bukod pa sa may sinumpaan itong tungkulin” – Mataas na Kawani Mabuti hindi dahil mayroon kang posisyon pero dahil siya’y tao “Alam ko ang aking responsibilidad at hindi ko tinatalikuran ang mga ito” – Mataas na Kawani (nanunumbad) Tahimik na umalis ang mataas na kawani Siya’y umalis dahil kahit ano niyang sabihin, iyo pa rin ang magiging desisyon at hatol ng Kapitan Heneral Pagkalipas ng 2 oras, nagbitiw siya sa kanyang tungkulin Isyung Panlipunan Saan ito’y makita Patunay sa panahon ngayon
Maling pamumuno
Ito’y nakikita
KABANATA 32: Ang mga Ibinunga ng mga Paskil Maraming mga magulang ang nagpahinto sa mga anak nila na mag-aral - “Dahil sa mga pangyayaring kinsangkutan ng mga mag-aaral, maraming magulang ang nagpahinto sa kanilang mga anak.” Mas gusto nila na magbulakbol na lamang ang mga ito. Si Basilio ay natira sa bilangguan o kulungan - Nabalitaan ni Basilio na patay na si Huli at ang pagkawala ni Tandang Selo mula kay Sinong Magaling na si Simoun - Magaling na si Simoun ayon sa pahayag ni Ben Zayb Binili na ni Don Timoteo ang bahay ni Kapitan Tiago -Marami ang nainggit kay Don Timoteo lalo na at ipapakasal ang kaniyang anak kay Paulita Si Isagani at Paulita -Naisip ni Paulita na walang magandang kinabukasang maibibigay sa kanya si Isagani dahil siya ay isang Indio at kusang humarap sa panganib pa ang sarili sa kapahamakan nang mapabilanggo -Hindi tulad ni Juanito na may dugong Kastila at anak ng mayamang negosyante sa Maynila Kasal nina Paulita at Juanito -ninong si Kapitan Heneral -nagplano si Don Timoteo Pelaez ng isang pista pagkatapos ng kasal -nag-aasikaso si Simoun sa lahat
-gaganapin ang pista dalawang araw bago umalis ang kapitan heneral -ang araw ng kasal ay araw rin pamamaalam ni Simoun Pagbabalatkayo ng mga tao -upang maanyayahan, ang iba ay nakikipagkaibigan kay Simoun -iba ay bumibili ng bakal at siim sa tindahan ni Don Timoteo Pelaez kahit hindi nilang kailangan para lamang makipagkaibigan sa ama ni Juanito
Isyung Panlipunan
Saan ito’y makita
Patunay sa panahon ngayon
Pagbabalatkayo
Ang mga tao na nakikipagkaibigan kay Simoun dahil gusto nilang maanyayahan sa Pista.
Mga taong sipsip o gumagawa ng bagay upang maging kaibigan lang sa mga makapangyarihan
Bumibili ng mga tao ng bakal at siim para lang makipagkaibigan kay Don Timoteo
KABANATA 33: Ang Huling Matuwid Pumunta si Basilio kay Simoun pagkalabas niya ng bilangguan Handa na siyang tumulong sa rebolusyon at maghiganti Sinabi ni Simoun na makipagkita kay Kabesang Tales upang makuha ang mga baril sa bahay ni Quiroga Si Simoun ay maglalagay ng isang kakaibang ilawan Upang senyasan ang pag-atake sa pista Isyung Panlipunan
Saan ito’y makita
Patunay sa panahon ngayon
Marahas na pamamaraan
Nais ni Simoun na patayin ang mga prayle sa pista upang makipaghiganti sa mga masamang nangyari
Ang pasiya ng pangulo ng Pilipinas ay patayin ang mga gumagamit ng droga upang umunlad ang bansa ngunit mayroon namang masmapayapang paraan.
KABANATA 34: Ang Kasal Nina Paulita at Juanito Lumalakad si Basilio -ikapito na ng gabi ngunit nasa daan pa rin si Basilio at hindi niya alam kung saan pupunta dahil wala siyang pera at walang dala kundi and rebolber na ibinigay ni Simoun Mga naisip ni Basilio 1. Puntahan si Isagani upang makituloy ngunit wala ito sa kanyang tirahan 2. Lamparang ipinakita ni Simoun 3. Naalang nakalimutan niyang itanong kay Simoun kung saan magsisimula and himagsikan kaya binalikan niya sa kanyang isipan ang mga sinabi nito sa kanya 4. Pinalayo siya ni Simoun sa daang Anloague sa ganap na ikasiyam na gabi
5. Naalala niya si Isagani at naawa 6. Kung hindi siya nabilanggo ay may asawa na rin siya at tapos na sa medisina Binago ni Don Timoteo Pelaez ang bahay ni Kapitan Tiago Ang mga gamit daw ni Kapitan tiago ay hindi masyadong maganda dahil ginawa ito sa Pilipinas Pinalitan nito ng mga gamit galing sa europa Isyung Panlipunan
Saan ito’y makita
Patunay sa panahon ngayon
Kolonyal na Mentalidad
Pagbago ni Don Timoteo Pelaez ng mga gamit sa bahay ni Kapitan Tiago
Madaming Pilipino na masgusto ang mga bagay galing sa ibat ibang bansa kaysa sa ating mga produkto
Rebolusyon
Rebolusyon o balak ni Simoun at Basilio - ang lampara
May mga masamang tao na may balak sa mga paliparan. Minsan nagtatanim sila ng mga bomba sa mga bagahe.
KABANATA 35: Ang Pista Hinahanap ni Don Timoteo ang Kapitan Heneral Lahat ng mga ibang bisita para sa kasal ay nandoon na at kulang nalang ang Kapitan Heneral Dumating ang Kapitan Heneral (siya ang magiging ninong ni Juanito at sobrang ipinapalaki nito ni Don Tibercio) Tinitignan ni Basilio ang mga tao sa pistahan Siya’y nakonsesnsya kasi madaming mga tao doon ay walang kasalanan (ito’y hanggang nakita niya si Padre Irene at Padre salvi at bumalik ang kanyang galit) Siya’y gustong pumunta sa loob ng nakita niya ang lampara na may dynamita pero pinatigilan siya ng tagabantay dahil sa kanyang kasuotan na hindi pormal Pagkakita kay Isagani Nakita ni Basilio sa Isagani na papasok sa pistahan at iniyaya nitong umalis o lumayo sa pistahan kung saan sasabog Ayaw ni Isagani hanggang sinabi ni basilio nasasabog daw ang bahay Dahil dito, nabigla si Isagani at natakot dahil nasaloob si Paulita at kahit galit siya sa kanya ay mas nangingibawbaw ang pag-ibig niya kay Paulita (walang sinabi ang bantay ng si Isagani ay pumunta sa loob dahil maganda ang kanyang suot) Ang papel na may sulat May pinapasang papel ang mga tao sa kainan Ang papel na ito ay may isignatura ni Juan Crisostomo Ibarra na nakilalang totoo ni Padre Salvi Ang mensahe ng papel ay na sila ay mamamatay sa araw na iyon (akal ng mga tao sa pamagitan ng lason) Magnanakaw at ang Lampara Dumilim ang lampara at sinabi ng Kapitan kay Padre Irene na itaas ang mitsa May tao na tumakbo at kinuha ang lampara at tinapon ito sa ilog
Nabigla ang mga tao at may kumha pa ng rebolbe pero ang magnanakaw at tumalon na sa ilog at hindi mahanap ng mga tao
Isyung Panlipunan
Sa Kabanata
Sa kasalukuyan
Diskriminasyon
Ito’y nakikita sa pagpayag na pumasok si Isagani dahil siya’y nakasuot ng magandang damit habang hindi pinayagan si Basilio dahil madumi ang kanyang kasuotan.
Ito’y nakikita sa diskriminasyn sa mga madumi o mahirap na sila ay palaging mga magnanakaw o iba pa.
KABANATA 36: Ang mga Kagipitan ni Ben Zayb Ang mga balita na isinulat ni Ben Zayb Siniulat ni Ben Zayb ang nangyari sa Pista na naganap sa bahay ni Kapitan Tiago Ngunit binabago ni Ben Zayb ang ibang mga detalye ng pangyayari upang mas ma-aliw ang mambabasa
Isyung Panlipunan
Sa Kabanata
Sa kasalukuyan
“FAKE NEWS” o maling balita
Ito’s makikita sa kabanata dahil si Ben Zayb ay isang manunulat ngunit ang kaniyang isinusulat ay may pagbabago o malayo sa tunay na katotohanan
Mayroong mga balitang kumakalat sa iba’t ibang “social media sites” at naaepkto ang mga mambabasa dahil hindi na nila malaman kung tunay bang balita ang kumakalat sa dami ng fake news o maling balita na naglipana.
KABANATA 37: Ang Hiwaga Pinag-usapan ng Pamilyang Orenda ang nangyari sa bahay ni Tiago Kaibigan ng Pamilyang Orenda si Isagani at isang araw, sila’y magkakasama Pinag-usapan nila ang nangyari sa bahay ni Tiago: may nagnakaw ng lampara, at kaumagahan, nang tiningnan ang bahay, may nakatagong pulbo sa loob ng mga pader Ang mga pinaghinalaan Si Chichoy, ang anak na lalaki ng mga Orenda, ay ang may pinaka maraming alam tungkol sa nangyari Pinag-usapan ng pamilya kung sino ang pwedeng maging pasimuno ng nangyari Ang dalawang pinag-usapan ay si Simoun at si Don Timoteo sapagkat sila lang ang nagbigay pokus sa paggawa sa bahay ni Tiago Hindi pwede na si Don Timoteo ang may pakana sapagkat siya ang isa sa makikinabang sa kasal ni Juanito at Paulita Kaya’t si Simoun ang tunay na may sala Binanggit rin nila na hinahanap na si Simoun ng mga gwardiya sibil Ang nagnakaw ng lampara Binanggit rin ng pamilya na may isang lalaking nagnakaw ng lampara sa bahay
Si Isagani nga ang nagnakaw pero nag-inarte siya na wala siyang alam
Isyung Panlipunan
Kung saan makikita sa Kabanata
Kung saan makikita sa kasalukuyan
Pagbabalatkayo
Nagpanggap si Isagani na wala siyang alam tungkol sa ginawa ng magnanakaw nang gabing iyon, kahit siya talaga ang magnanakaw
Si Mocha Uson ay nagpapanggap na biktima ng pekeng balita ngunit ang katotohanan ay isa siya sa mga taong nagpapalaganap nito
KABANATA 38: Ang Kasawian Ang grupo ni Matanglawin ay kinatakatakutan dahil sa paglusob nila sa mga lalawigan Upang maipakita ang kanilang kapangyarihan, ang pamahalaan ay dinakip ang mga magsasaka Inabuso at binale-wala ang buhay ng mga magsasaka Sinaktan ang mga magsasaka ng walang dahilan kundi ipagmalaki ang kapangyarihan ng mga sibil Si Carolino ay binaril si Tandang Selo Habang nagsisibarilan ang mga sibil at mga tauhan ni Matanglawin, may nakitang lalaki si Carolino at tumigil sa kanyang pagbabaril dahil akala niyang kilala niya ito Napilitang barilin ni Carolino ang lalaking ito at nalaman na si Tandang Selo pala ang kanyang pinatay Carolino = Tano na ang ingkong ay si Tandang Selo Saan ito’y makita
Isyung Panlipunan Kaharasan sa mga Inosente
Patunay sa panahon ngayon
Ang mga magsasaka ay dinakip Ang mga mahihirap na hinihinalaan na walang dahilan at binugbog ng lamang na gumagamit ng droga ay kusang mga sibil kahit wala silang ginawa pinapatay kahit posibleng wala silang kasalanan
KABANATA 39: Ang Wakas Pumunta si Simoun sa bahay ni Padre Florentino -Dito niya inilantand ang lahat ng kaniyang sikreto at planong himagsikan -Sinabi niya ang tunay niyang pangalan -Nagkakilala si Simoun sa Cuba si Kapitan Heneral, kinaibigan niya ito at pinautang ng pinautang Uminom si Simoun ng lason -Ayaw maabutan si Simoun ng buhay kaya ito ay uminom na ng lason Ang “Sermon” ni Padre Florentino -Nang-aminin ni Simoun ang lahat pinatawad ito ni PF (cause he was confessing), wala daw maidudulot ang galit kung hindi ay krimen. “Tanging pag-ibig sa kapwa ang nakabubuti sa lahat at nagpapalaya at hindi ang paggawa ng kasamaan” (only love can conquer all) Isyung Panlipunan
Saan ito’y makita
Patunay sa panahon ngayon
Ang marahas na Ang rebulosyon o Ang EJK o ang pagpatay sa mga taong pamamaraan ay paghihimagsikan na inaasam ni sangkot sa droga ay hindi makakabuti hindi magdudulot ng Simoun ay hind natupad kaya sa bayan dahil tumataas ang mga taong kabutihan ngayon siya at natalo at namatay namamatay at madami ang nabibiktima kahit walang kasalanan.
APA WEBSITE Last name, first name initial. (year, month day). Title. Kinuha noong date mula sa url. Wood, G. (2015, March). What ISIS really wants. Kinuha noong Enero 30, 2018 mula sa http://www.theatlantic.com/magazine/archive/2015/03/what-isis-really-wants/384980. APA LIBRO Last name, first name initial. (year published). Title of the book. City, State: Publisher. Rowling, J.K. (2001). Harry Potter and the sorcerer's stone. London: Bloomsburg Children's. APA YOUTUBE VIDEO Name or Username. (Year, Month day). Title of the video [Video File]. Mula sa url. PsycINFO. (2009, November 23). How to find COIs in APA PsycINFO [Video file]. Mula sa link.