Eye Irrigation

เอกสารประกอบการเรียนเสริม ทักษะ

เรื่อง

EYE IRRIGATION

2

โดย ผศ.นพ.ธวัช ตันติสารศาสน์

ภาควิชาจักษุวิทยา คณะแพทยศาสตร์

มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

3 วัตถุประสงค์

เมื่อสิ้นสุดการเรียนการสอน นั กศึกษาสามารถ

1. เลือกใช้อุปกรณ์ในการล้างตาได้ถูกต้องและเหมาะสม 2. บอกขั้นตอนการล้างตาได้ถูกต้อง

3. บอกข้อบ่งชี้และข้อห้ามในการล้างตาได้ถูกต้อง 4 .ปฏิบัติการล้างตาได้อย่างถูกต้อง

บทนำำ

สารเคมีเข้าตาถือเป็ นภาวะเร่งด่วนที่สำาคัญซึ่งแพทย์ในเวชปฏิบัติ

ทัว่ ไปควรจะต้องรีบให้การรักษาเบื้ องต้นด้วยการล้างตาอย่างถูกต้องและ เพียงพอ

ซึ่งจะสามารถช่วยผู้ป่วยได้รบ ั ความสูญเสียทางตาน้อยที่สุด

เมื่อเผชิญกับผู้ป่วยสารเคมีเข้าตาควรซักประวัติย่อๆและรีบทำาการล้าง

ตาทันที ถ้าจำาเป็ นในขณะที่เตรียมเครื่องมือ ให้ล้างตาผู้ป่วยด้วยนำ้าก๊อก ไปพลางๆก่อน จากนั้ นให้ล้างตาด้วย sterile NSS ที่เปิ ดจากสายนำ้า เกลือ

โดยล้างให้มากพอ จน pH เป็ นกลาง ( 7.3-7.7 ) โดยการ

ทดสอบด้วยกระดาษลิตมัสหรือ universal indicator paper

นอกจากนี้ แล้ว เรายังสามารถใช้การล้างตาในกรณี มีวัตถุแปลก

ปลอมติดอยู่ท่ีเยื่อบุตา, ในกรณี gonococcal conjunctivitis ซึ่งมี discharge มาก, ข้อบ่งชี้

1. สารเคมีเข้าตา

2. วัตถุแปลกปลอมติดที่เยื่อบุตา 3. gonococcal conjunctivitis

4. ล้างตาก่อนการผ่าตัดตา (มักใช้ betadine solution) 5. ล้างตาหลังการตรวจตาที่ใช้ methylcellulose

4 ข้อห้ำม

1. rupture globe

2. post operative intraocular surgery

อุปกรณ์ทใี่ ช้

1. ยาชาหยอดตา tetracaine

2. desmare retractor หรือ lid speculum 3. ชามรูปไต

4. ขวดนำ้าเกลือพร้อมสายยางและที่ต้ ังเสา

5. กระดาษลิตมัส หรือ universal indicator paper 6. ไม้พันสำาลี 7. forceps

ขั้นตอนกำรปฏิบัติกำร

1. ให้ผู้ป่วยนอนราบบนเตียง

2. ใช้ universal indicator paper แตะบริเวณ tower fornix

3. หยอดยาชาเช่ น tetracaine eye drop( ที่ ยั ง ไม่ ห มดอายุ ) 1 หยด ลงใน cul-de-sac

4. ค่ อ ย ๆเ ปิ ดตาที่ จะ ล้ า งด้ วย นิ้ ว ชี้ กั บหั ว แม่ มื อ ห รื อ อ าจใ ช้ desmare retractor/ lid speculum ช่วยเปิ ดตาก็ได้

5. ให้สังเกตบริเวณผิวของตาและ cul-de-sac ว่ามีเศษสารเคมีติด อยู่หรือไม่

หากมีให้ใช้ไม้พันสำา ลีที่ทำา ให้ชุ่มด้วย NSS ค่อยๆ

เช็ดออก กรณี เศษสารเคมีมีขนาดใหญ่ให้ใช้ forceps หยิบออก

6. เริ่ม ทำา การล้ า งตาด้ ว ย NSS หรือ isotonic solution อื่ นโดย

แขวนเสานำ้าเกลือแล้วปล่อยให้ไหลมาตามสายยางซึ่งได้เอาเข็ม

5 ออกแล้ว ขณะล้าง บอกให้ผู้ป่วยกลอกตาไปมาเพื่อทำาให้ล้าง ตาได้ทัว่ ถึง

7. หลังจากล้างตา 15-20 นาที หรือใช้ NSS อย่างน้อย 1 ลิตร ให้ ตรวจดูตาซำ้าโดยเฉพาะ

บริเวณ fornix หรือพลิกเปลือกตาบนดูว่ามีเศษสารเคมีตกค้าง

หรือไม่ หากมีให้เอาออกด้วยไม้พันสำาลีหรือ forceps ดังกล่าว ข้างต้น

8. ให้ ล้ างจนกว่ า pH ของ conjunctival sac จะเป็ นกลาง (pH = 7.4) โดยทำาการทดสอบด้วย universal indicator paper

9. ปลด eye speculum ออกจากตา

เอกสำรอ้ำงอิง

1. Wilson FM. Practical ophthalmology: A manual for

beginning residents. 4 th ed. 378

American academy of ophthalmology, 1966; 377-

2. Vaughan D. General ophthalmology.15 th ed.

London :Prentice Hall ,1999 :351-352