Esquema Sintaxe

1. ORACIÓNS SIMPLES 2. ORACIÓNS COMPOSTAS

Non conteñen no seu interior outras oracións; isto é, só teñen un predicado. Ex.: Gústame o teu peiteado. Aquelas que mostran recursividade, integrando no seu interior outras oracións; isto é, conteñen máis dun predicado. Ex.: Bebe o almorzo que che trouxo a avoa. Varias

que

COMPORTAS POR COORDINACIÓN

2.1.2 DISTRIBUTIVAS 2.1.3 DISXUNTIVAS

2.1.4 ADVERSATIVAS

que

coordinan

entre si, con nexos ou sen eles, e

2.1 ORACIÓNS

2.1.1. COPULATIVAS:

oracións

están

xerárquico,

ó

mesmo

nivel

ningunha

depende

sintacticamente da outra. Valor aditivo. Nexos: E, NIN Ex.: Mariña baila e Sabela canta Valor de alternancia ou Nexos: UNS... excluínte. BEN... BEN Ex.: Unhas veces ri, outras chora Valor de exclusión Nexos: OU Ex.: Vés ou quedas co tío Xurxo. a)Valor restricitvo ou Nexos: MAIS,

OUTROS,

E

MAIS,

correctivo PERO, AÍNDA QUE... Ex.: Cruzamos o río pero non nos mollamos b) Valor exclusivo ou Nexo: SENÓN excluínte Ex.: Non é unha escola, senón unha farmacia Engloban

outras

dependentes

2.2 ORACIÓNS

desempeñan

COMPORTAS POR SUBORDINACIÓN

dalgúns no

función

seu

oracións elemento interior

ou unha

completamentaria

subordinada.

2.2.1

SUBORDINADAS

Desempeñan as funcións propias do substantivo Os nexos son conxuncións que e se ou pronomes

SUBSTANTIVAS

relativos

a) DE SUXEITO

Ex.: Gústame que veñas / O que a fai, págaa

b) DE CD

Ex.: Quero que veñas / Pregunteille se viña

c) DE ATRIBUTO

Ex.: Iso foi o que dixo / Ela é quen eu penso

d) DE CI

Ex.: Dillo a quen estaba alí

e) DE SUPLEMENTO Ex.: Penso no que fixemos f) DE CC

Ex.: Non parou ata que o conseguiu

g) DE C.AXENTE

Ex.: O problema foi resolto polo que máis sabía

h) DE C. DO NOME Ex.: Tiña a idea de que todo era falso i) DE C. DO Ex.: Está canso de que non o atendas ADXECTIVO K) DE C. DO

Non vivas lonxe dos que te aman

ADVERBIO

Ex.: Andaches preto de dar no albo

Desempeñan as funcións propias do adxectivo, 2.2.2

SUBORDINADAS

ADXECTIVAS

modificador da FN. Os nexos son pronomes (que, quen, cal) e adverbios relativos (onde, como,

canto) Restrinxen o significado do antecedente e serven -ESPECIFICATIVAS para identificalo. Ex.: Os discos que chegaron onte están no almacén.

Informan sobre algunha calidade intrínseca do - EXPLICATIVAS

substantivo ao que modifican. Van entre pausas. Ex.: Os discos, que chegaron onte, están no almacén

2.2.3

SUBORDINADAS

Aquelas que desempeñan na oración principal a función propia dun advervio, é dicir, CC. En xeral, poderían ser substituídas por

ADVERBIAIS

un

adverbio de modo, de lugar ou de tempo. Son CC da 2.2.3.1

PROPIAS

oración na que se integran ou modificador dunha frase adverbial.

a) DE MODO

Ex.: Fai o mural como queiras

b) DE LUGAR

Ex.: Pono onde che pareza / Fun por onde me dixeches Ex.: Véxoo sempre que podo / Sopra antes de que se

c) DE TEMPO

apaguen as candeas Ex.: Saíron á rúa despois de facer os deberes. A

súa

función

é

a

de

completar

a

cuantificación

2.2.3.2

mediante unha comparación entre un elemento coñecido

COMPARATIVAS

e outro que aparece indicado na subordinada. Non se poden conmutar por un adverbio.

a) IGUALDADE EX.: Taballei tanto como falei b) SUPERIORIDADE EX.: Traballei máis do que falei c) INFERIORIDADE EX.: Traballei menos do que falei 2.2.3.3

IMPROPIAS Aquelas

que

constan

de

dous

membros

interdependentes que se esixen mutuamente. Non se poden conmutar por un adverbio. Expresan a)CONSECUTIVAS

unha

consecuencia

Nexos:

ASÍ

QUE,

MODO

QUE,

DE

do POLO

que se di na oración principal. TANTO, LOGO... Causa --- consecuencia. Ex.: É tan nugallán que nunca se levanta cedo. Nexos: PORQUE, POIS, Expresan unha causa ou motivo QUE, XA

b) CAUSAIS

do

que

se

di

na

QUE, POSTO

oración QUE...

principal. Consecuencia-- causa Ex.: Posto que nada o impide, comezaremos a obra. Expresan unha condición que ten que cumprirse para que se poida Nexos: realizara c)CONDICIONAIS

o

que

indica

oración principal. Causa

condicionante

SE,

A

a CONDICION DE QUE, NO CASO DE QUE, SEMPRE

---

causa QUE...

condicionada Ex.: Se vés comigo, regáloche a miña camiseta nova. Expresan unha dificultade para Nexos:

AÍNDA

QUE,

o cumprimento do expresado na POR MÁIS QUE, AÍNDA oración d)CONCESIVAS

principal.

Verbo

subxuntivo ou infinitivo.

en CANDO,

A

PESAR

DE

perdería

o

QUE...

Tese -- antítese EX.:

Aínda

concerto.

que

estivese

enfermo,

non

Indican propósito polo que se Nexos: realiza e) FINAIS

a

acción

indicada

oración principal.

PARA,

PARA

na QUE, A FIN DE QUE, A QUE...

Feito --- finalidade Ex.: Chama o carpinteiro para que arranxe o andel