Esp 13-15.docx

Aralin 12: Pagmamalaki sa Pagiging Pilipino Filipino Pride (2009) Kawalan ng pamamahal sa bayan / Patriyotismo -

isa sa mga problemang kinahaharap natin sa napakatagal na panahon.

3. padulas, lagay, regalo – suhol 4. dinaraya nag kanilang oras sa trabaho upang kumite nang mas malaki Niels Mulder (2012) -

bansa -

sumusulong at umuunlad dahil sa mamamayan anuman ang kahinatnan ay nakasalalay sa uri ng mamayan

-

Patriyotismo* -

pagmamahal sa bayan (abstrak at mahirap maunawaan) pagmamalaki sa bansa

Patriot -

taong may pagmamahal sa bayan 1. kilala ang bayang pinag-uugnayan niya ng kaniyang sarili 2. pagkakaroon ng malasakit para sa kapanan ng bayan

Kahalagahan ng Pagmamahal sa Bayan 1. Ang bansa na ating kinabibilangan ang pinag-uugatan ng ating pagkakakilanlan 2. Ang pagmamahal sa bayan ay daan sa pagpapabuti nito. 3. Ang pagmamahal sa bayan ay nagbubukold sa mga mamamayan. 4. Sa pamamagitan ng pagmamahal sa bayan, naipagpapatuloy ang mga ipinaglaban at ipinamana ng ating mga ninuno. Paglabag sa Konsepto ng Patriyotismo sa Lipunan 1. Pag-iwas sa pagbabayad ng tamang buwis 2. lumalabag sa batas trapiko

artikulong The Insufficiency of Filipino Nationhood kakulangan sa pagkabuo ng konsepto ng P* ay nauugat sa pagkabigo natin na linangin ang mentalidad na tayo ay iisa bilang mamamayan ng iisang bansa naging limitado sa pagsasaulo ng mga sagisag/simbolo ng bansa at pagbigkas ng panata ang pakahulugan natin sa pagiging makabayan.

Paano Maipapakita ang Pagmamahal sa Bayan o Patriyotismo? 1. Gawin ang tungkulin bilang isang mabuting mamamayan. 2. Kilalanin ang bansa at mga mamamayan nito - Dale Dennis David – Filipino Pride – itinatanggi lamang ng isang tao ang isang bagay kapag ikinahihiya niya ito at walang mapagmalaki about it 3. Ariin ang tagumpay at kabiguan, kalakasan at kahinaan ng bayan bilang kasangkapan ng sariling tagumpay. 4. Maging aktibo sa halip na pasibong kasapi ng lipunan 5. Ipanalangin ang mga namumuno

Aralin 14: Pananagutan sa Kalikasan at Kapaligiran Rio de Janeiro, Brazil 1992 -

pagpupulong

Daigdig -

regalo ng DIyos sa tao

-

ipinagkatiwala sa lahat ng tao para sa kapakinabangan ng lahat at hindi ng iilan lamang

Kalikasan -

-

itinalaga sap ag-iingat ng tao upang kaniyang gamitin at pagbuhusan ng kaniyang lakas hindi dominasyon ng kalikasan

Relasyon ng tao at kalikasan – ugnayan ng pagtutulungan

UN Food and Agricultural Organization (2014) -

33% food sa mundo ay natatapon lamang 28% na inaani ang natatapon 39% basura from homes – prutas, gulay

Ericson -

2.6m gumagamit ng cellphone (2015) 6.1b (2020) PH – 10 gadget na pag-aari ang bawat fam (2011)

Kahalagahan ng Pangangalaga sa Kalikasan Mga Mapanirang Kilos ng Tao National Solid Waste Management Commission (2015) -

14.66 m tons of trash 2014 16.63 m tons of trash 2020 more than half % basura from 20082013 – nabubulok 27% - recyclable Manila Bay 2014 – 1,500L of trash – 23% plastic bag

Department of Environment and Natural Resources (2016) -

40,000 ektarya ng kagubatan nawala – illegal logging

Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC) -

tataas ng 4.5% carbon dioxide emission ng bansa taon-taon from 75.9 m tons (2010) to 230.2 m tons (2035)

Materyalismo at Komersiyalismo -

nagiging paraan na ng pamumuhay -> pagkasira ng kalikasan binabago ang pagpapahalaga at konsepto ng kaligayahan

Pagkonsumo ay hindi masama but, excessive yes, duh.

1. Ito ang ating tahanan. - ecosystem – nakasalalay sa kaayusan sa lahat ng bagay sa kalikasan - foodchain - lack of Oxygen - mapanganib na UV rays 2. Ito ay ating moral na obligasyon sa kalikasan at pananagutan sa Diyos. Kaligayahan at Pagiging Katiwala UN World Happiness Report -

-

Norway, happiest in 2017 - hindi batay sa pera o material Denmark, 3 taong nanguna sa listahan ng pinakamasayang bansa ay nauugat sa tinatawag nilang hygge hygge – pagtitipon ng mga tao at paglalaan ng oras para sa pagsasamasama

Pagpapasiya Nang Tama para sa Kalikasan 1. Mamuhay nang simple. 2. Isaalang-alang ang kapaligiran sa mga bibilhin at gagamitin - paper towel, disposable plastic, konti packaging 3. Huwag palaging isipin ang layaw ng katawan - reusable bag, don’t photocopy as much

4. Huwag mag-alangan gamiting muli, kumpunihin o i-recycle ang mga gamit

Aralin 15: Malusog na Ugnayan sa Katapat na Kasarian 2013 Young Adult Fertility and Sexuality Study (YASFS4) -

study first conducted – 1982, 1994, 2002 2002 – 12% 15-19 yrs old, pre-marital sex 2002 – 40% 20-24 yrs old, premarital sex 2013 – 16.9% 15-19 yrs old, pre-m. sex 2013 – 54.3% 20-24 yrs old, pre-m. sex 1/100 kabataan kinunan ang kaniyang sarili habang nakikipagsex 4/100 kabataan nakipagsex sa taong nakilala sa Internet o text 1/3 PH kabataan engaged in pre-m. sex Early pregnancy - 6.3% (2002) - 13.6% (2013)

Hatfield (1993) -

compassionate love paggalang koneksiyon sa isang tao

Palatandaan ng malusog ang ugnayan 1. Maganda ang pakiramdam at tingin sa sarili kapag kasama ang taong kaugnayan. 2. Pantay ang dalawang tao na nasa malusog na ugnayan. 3. Mayroong pagtitiwala at ligtas na pakiramdam kapag kasama ang taong kaugnayan 4. Mayroong kalayaan ang isa’t isa na makipagkaibigan sa iba at mapaunlad

ang sarili nang hindi pinipigilan o pinagbabawalan ng taong kaugnayan Maling Kaisipan ukol sa Pakikipag-ugnayang Seksuwal -

peer pressure (2014) study from 19802012 from 15 bansa

Van de Bongardt -

3 uri ng impluwensiya mula sa ibang tao

1. Ang persepsiyon ng kabataan sa ginagawa ng kapwa nila kabataan 2. Ang iniisip nila na katanggap-tanggap sa kapwa nila kabataan 3. Ang aktal na pamimilit sa kanila ng kapwa nila kabataan - strongest is 1.

Pag-iwas at Paghihintay sa Tamang Panahon Hindi humantong sa pagtatalik: 1. Maging asertibo 2. Kung magpapatuloy ang pamimilit, ibaling sa kapareha ang bigat ng pagpapasiya 3. Kung hindi pa rin sapat ang mga binanggit na paraan, mahalagang tandaan na may karapatan ang isang tao na umiwas at lumayo sa sitwasyon na hindi niya gusto Pagtanggi at pag-iwas 1. Ang katawan ng isang tao kasama ang kaniyang seksuwalidad ay bahagi ng kanyang kabuuang dignidad 2. May karapatan ang kabataan na tumanggi at umiwas sa pamimilit ng iba na gawin ang isang bagay na labag sa kaniyang kalooban

3. Walang karapatan ang ibang tao na mamilit o magpasiya para sa isang kabataan 4. Hindi kailangan ipaliwanag ng isang kabataan sa iba ang kaniyang pasiya

Ang Gantimpala ng Paghihintay Philippine Statistics Authority 2013 -

22% ng mga kabataang babae nabuntis 20 yrs old 10% nabuntis 15-19 yrs old

Lickona (2007) -

-

-

-

nakakaranas ng pagkatakot at pagkabahala na maaari silang mabuntis o magkaroon ng nakakahawang sakit after “nakipagtalik nang maaga” Magandang bagay na nagagawa ng paghihintay at pagpapatibay ng ugnayan sa katapat na kasarian: Napapatatag at napapalalim ang ugnayan sa kapareha Tumataas ang respeto sa sarili at kapareha Hindi siya natatakot magkaroon ng maagang pananagutan o ng sakit kaya’t nagkakaroon siya ng peace of mind Nalilinang ang pagigint tapat, matiyaga, control sa sarili, paggalang sa sariling dignidad at kapwa