Een Geus In Gent

Een Geus in Gent Altijd had ik wel wat met Gent, ik wist het alleen nog niet. Ik groeide op in Haarlem en had als student daar een tijdje een kamer aan de Gedempte Oude Gracht, die een prachtig uitzicht bood op de Grote of St.Bavo -kerk. Het uurwerk van die kerk hielp mij als ik weer eens mijn horloge kwijt was en elke morgen was mijn eerste blik op de grote wereld een blik op de Bavo. Maar wie die Bavo was? Geen idee, een soort ridder of zoiets. Maar zie, op latere leeftijd schrijf ik een sonnet en win daarmee een wedstrijd van het dagblad Trouw, gesponsord door Toerisme Vlaanderen. Veertien regeltjes brachten een grandioos weekend in Gent met zich mee. Grandioos, al kraak ik hier nog wel even wat kritische nootjes. Ik woon namelijk al sinds 1981 in de mooiste badplaats aan de Nederlandstalige kust. Ik weet daardoor wel iets van toerisme. En net als in mijn dorp zie ik in Gent de opslokkende kracht van grote hotels. Hele huizenblokken blijken opeens een hotel te zijn. Als je niet oppast, overwoekert het onderkomen voor toeristen de bijbehorende stad. In Amsterdam zie je dat ook hier en daar. In Noordwijk verdween het oude zeedorp bijna geheel van de aarde en ontstond pas daarna 'Oud-Noordwijk', de grootste historische vereniging van Nederland... In Gent trof mij de rijkdom aan kerken, de grote hoeveelheid verrukkelijke gevels, het grootstedelijk middeleeuwendom dat uitsteekt boven het popperige van Brugge. Voor wie winkelen als religie heeft, is Gent een paradijs. Je kunt dat geloof daar botvieren. Ook als smulpaap ben je de koning te rijk. Ik zag nergens anders zoveel chocolaterieën en zelfs een winkel met deze op-de-borst-klopperij op de gevel: "De beste nougat ter wereld." Ik hou niet van dat spul, maar ik geloof het graag. Vriendelijker dan in Nederland en veel vriendelijker dan in Frankrijk waren voor mijn vrouw en mij de mensen werkzaam in de horeca. We hebben heerlijk gegeten in Brasserie Pakhuis in de Schuurkenstraat, dat "een trendy restaurant" heet. We genoten daar van de Vlaamse tongval en van het rappe trap op trap af van de diensters. Helaas was het op zaterdagavond wel wat overvol en raakte zodoende mijn mooie zwarte wollen pet op drift, een Kangeroopet maat 62, die ik vijf jaar terug in Soest, Duitsland, vond. Mijn maat is namelijk zelden voorradig, al zegt een groot hoofd natuurlijk niets over de kwaliteit van mijn hersens. Vandaag regende terug in Holland mijn katoenen petje door, ik rouw nog, dat hoort u goed. Ook voor ons was de St.-Baafskathedraal een hoogtepunt. Het Lam Gods roerde mij. De teen van Adam die buiten de lijst schijnt te steken is komisch en Eva is zo mooi schuchter in zichzelf gekeerd. Adam en Eva houden gelukkig het geheel in evenwicht. Het geheel is nogal zwaar, zwaar symbolisch, doordesemd van de middeleeuwse standenmaatschappij. De eucharistische symboliek - het Lam waarvan het bloed spuit in de miskelk - was aan mij als protestant niet besteed. Ik voelde me het meest thuis bij de pelgrims en heremieten. En Christofoor is natuurlijk een uitstekende figuur. Het echte hoogtepunt van de kathedraal ligt in de de diepte, in de crypte, in de krocht zoals dat in Gent heet. Dat woord kende ik enkel van "de krochten der hel", maar de crypte van de St. Baaf is een krocht van de hemel. Een verademing na de wandeling om het hoogkoor, met al die praalgraven van prelaten in kapellen, allemaal dienaren van die ene die geen steen had om zijn hoofd op neer te leggen. Wij woonden daar de mis van elf uur op zondag bij. De vicaris-generaal verkondigde zowaar geen onzin. Hij preekte over de gelijkenis van de talenten. Dat je ook je talent naar de bank kunt brengen om het rente te laten dragen, dat werkte hij gezien de hectiek van deze dagen wijselijk niet verder uit. Wat mij echt deugd deed, was de medewerking van een cantor. In zijn eentje liet hij de parochie beter

zingen dan ik van katholieken verwacht had. Je zit daar dus in alle rust en dwaal je even af, dan zie je gauw wel weer iets dat je boeit. De triptiek van Justus van Gent in de verte of vlakbij een primitief fresco, overtuigender dan het marmer van de preekstoel in de bovenkerk, dat virtuoos en kostbaar "de zege van de waarheid over de dwaling" in beeld brengt. Monseigneur Triest betaalde het uit eigen zak. Men wist wel wie men bisschop maakte... Ik sta nogal sceptisch tegenover het christelijk geloof zoals mij dat met de moedermelk is ingegoten. Maar daar in de krocht van de kathedraal was ik er net als in de catacomben toch wat dichterbij. Het is in ieder geval beter dan niks... En soms bereikt je nog wel eens een woord dat beklijft: God schiep de wereld zoals de zee het strand maakt: door zich terug te trekken. Een citaat van Hölderlin. Een dichter kan heel beknopt heel veel zeggen. Voordat ik uit die rol val, zet ik maar gauw een punt. Abel Staring Deze tekst verscheen juli 2009 op de site van Toerisme Vlaanderen, zie: http://bit.ly/4mWyZw