Defensiekrant - Nationale Sigint Organisatie Officieel Van Start

Nummer 22 | 7 juni 2007 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 5 Op weg naar NRFstandby fase

Pagina 5 Hoofdrol voor logistiek

Pagina 6-7 Brandweer weer brand nieuw

Pagina 8-9 Waar werk is, wordt niet gevochten

NSO OFFCIEEL VAN START EIBERGEN - Een mijlpaal in de samenwerking op het terrein van satellietinterceptie en interceptie van hoogfrequent radioverkeer. Die omschrijving past bij de officiële start van de Nationale Sigint Organisatie (NSO), waarbij Sigint staat voor ‘signals intelligence’, vorige week vrijdag in Eibergen. De NSO is een facilitaire organisatie voor de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst en Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst, waarin de interceptie van niet-kabelgebonden telecommunicatie is ondergebracht. In aanwezigheid van liefst drie secretarissen-generaal - Ton Annink (Defensie), Jan-Willem Holtslag (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) en Richard van Zwol (Ministerie van

Algemene Zaken en Coördinator van de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten) - werd de openingshandeling verricht. “Met de opening van de NSO als nieuwe afdeling binnen de MIVD, die gezagsmatig door beide diensten wordt aangestuurd, optimaliseren we de interceptiecapaciteit. De uitdaging voor de komende tijd is deze capaciteit optimaal te benutten in nauwe aansluiting op de informatiebe-

Foto: Martinette Bemelmans-Oonincx

hoeften van de teams”, zei plaatsvervangend hoofd MIVD, Jeroen Sikkel. Lees verder op pagina 3

ZUIDERWIJK VOLGT KELDER OP DEN HELDER - Generaal-majoor der mariniers Rob Zuiderwijk wordt de eerste marinier die de functie van Commandant der Zeestrijdkrachten (CZSK) gaat vervullen. Hij volgt op 31 augustus vice-admiraal Kelder (foto) op die na een dienstverband van 38 jaar met leeftijdsontslag gaat. Zuiderwijk wordt als plaatsvervangend CZSK opgevolgd door de directeur Operationele Behoeftestellingen, Beleid en Plannen bij de Defensiestaf, schout-bij-nacht Willem Nagtegaal. Admiraal Kelder heeft de afgelopen jaren leiding gegeven aan de omvorming van de Koninklijke Marine tot een Operationeel Commando onder de CDS, eerst nog in de oude structuur als plaatsvervangend Bevelhebber der Zeestrijdkrachten, daarna in de functie van Commandant Zeemacht in Nederland en Admiraal Benelux (ABNL). Hij is de langst zittende operationele commandant. Generaal-majoor der mariniers Zuiderwijk wordt als hij het Commando Zeestrijdkrachten overneemt, bevorderd tot luitenant-

generaal. Zuiderwijk is in 1968 begonnen met zijn officiersopleiding aan het Koninklijk Instituut voor de Marine te Den Helder.

Hij kent een grote operationele ervaring, onder meer als helikoptervlieger bij de Marineluchtvaartdienst. Ook volbracht de generaal de commando- en parachutistenopleiding. Als Commandant Zeemacht in het Caribisch Gebied (CZMCARIB) gaf Zuiderwijk leiding aan alle marineactiviteiten in de West en stond aan het hoofd van de Kustwacht van de Nederlandse Antillen en Aruba. Rob Zuiderwijk werd in 2004 commandant van het Korps Mariniers en bekleedt sinds september 2005 de functie van plaatsvervangend commandant der Zeestrijdkrachten. Foto: Fabienne Bruys-

DEFENSIE SCHENKT MATERIEEL AAN ZEEHONDENCRÈCHE PIETERBUREN PIETERBUREN - De zeehondencrèche van Lenie ’t Hart heeft 4 juni een grote schenking ontvangen van Defensie. Staatssecretaris Van der Knaap kwam het materieel persoonlijk overhandigen. In januari van dit jaar kreeg het centrum meer dan honderd grijze zeehondenbaby’s te verzorgen. Dat bracht zoveel extra kosten met zich mee, dat een oproep werd gedaan voor het doneren van handdoeken en andere benodigdheden. Daaraan gaf onder meer Defensie gehoor. Het ministerie bood behalve een bestelbus ook medische apparatuur aan, zoals een röntgenapparaat en een anesthesietoestel plus veel gebruiksartikelen als kleding en thermometers. De gift werd met grote dankbaarheid aanvaard. De zeehondencrèche

Staatssecretaris Van der Knaap krijgt in ruil voor de bus een zeehondenknuffel van Lenie ’t Hart. Foto: Wim van Oest-AVDD

krijgt geen subsidie en dergelijke apparatuur, die wél heel erg goed gebruikt kan worden in de verzorging van de zeehonden, is voor haar eigenlijk onbetaalbaar.

De bestelbus zal vooral worden gebruikt voor ‘beautiful days’: alle zeehonden reizen ermee naar de plek waar ze hun vrijheid terugkrijgen.●

AVDD●

ONGEVAL OVERSCHADUWT LANDMACHTDAGEN WEZEP - Defensie heeft besloten de laatste Landmachtdag op 9 juni aanstaande door te laten gaan. Hierover bestond twijfel na het tragische ongeval van afgelopen zaterdag, waarbij een militair van 11 Luchtmobiele Brigade het leven verloor. De 32-jarige sergeant 1 Michel Meijers bleef tijdens een afdaling uit een helikopter aan het touw vastzitten en werd enkele honderden meters meegesleurd. Hij overleed later in het ziekenhuis. Op verzoek van de familie zal de organisatie zaterdag op ge-

paste wijze stilstaan bij de dood van de onderofficier. Na afloop van de demonstratie van 11 Luchtmobiele Brigade wordt een minuut stilte gehouden. Het ongeval gebeurde voor de ogen van enkele duizenden toeschouwers, die op de Prinses Margrietkazerne in Wezep de air assault volgden. De ontzetting was groot, toen het mis ging. Mede dankzij sergeant-majoor Peter Bakker werd voorkomen dat paniek onder de bezoekers

op de tribunes uitbrak. De spreekstalmeester bleef in zijn rol en versloeg kalm en beheerst de situatie. Na het incident werd de demonstratie onmiddellijk gestaakt. Het aansluitende ‘gemechaniseerd optreden’ kwam eveneens te vervallen. Het ongeluk wierp een inktzwarte schaduw over de militaire manifestatie, maar die ging wel door. Lees door op pagina 4 en 5

7 juni | Pagina 2

IN HET KORT

COMBAT ACTION BADGE VOOR TROPCOCHAUFFEURS

ALOUETTE MAAKT 9000STE VLIEGUUR SOESTERBERG - De Alouette III, met staartnummer A-301, klokte 30 mei het 9000ste vlieguur. Dit aantal is uitzonderlijk hoog voor een luchtmachttoestel. Luitenant-kolonel vlieger Ed Roelofs en sergeant-majoor Chris Paans maakten met de helikopter, sinds 1965 in dienst van de KLu, op het bewuste moment een verkenningsvlucht voor een opdracht van het Koninklijk Huis. De A-301 is de jongste van het kwartet overgebleven Alouettes die deze mijlpaal heeft bereikt. Foto: sergeant 1 Arnoud Schoor

manente militaire vertegenwoordiger van Frankrijk bij de NAVO, luitenant-generaal Pascal Vinchon, reikte hem uit op het hoofdkwartier in Brussel. De gouden medaille wordt in uitzonderlijke gevallen toegekend aan buitenlandse officieren. KLTZ Laguette ontving de hoge Franse onderscheiding voor zijn verdiensten als hoofd Plannen van de sectie Amfibie bij het Franse maritiem operationeel commando te Toulon (Force d’action navale) van 2001 tot 2004. Hij heeft destijds bijgedragen aan een succesvolle Frans-Nederlandse amfibische samenwerking tijdens diverse grootschalige oefeningen en ook meegedacht over de verdieping van het Europees Amfibisch Initiatief. Luitenant-generaal Jo Godderij, de Nederlandse permanente vertegenwoordiger bij het bondgenootschap, was bij de uitreiking aanwezig.●

TARIN KOWT - Zes TROPCO-chauffeurs van 140 Zwaar Transport Compagnie (Logistics Support Detachement) zijn voor hun inzet bij twee zware konvooien van Kandahar naar Helmand onderscheiden met de Amerikaanse Combat Action Badge. Mede dankzij hun inzet bij de noodtransporten werden 750 Amerikaanse parachutisten bevoorraad met eten, water en munitie. Dat vergde veertien uur rijden, in het holst van de nacht, door moeilijk begaanbaar terrein dat berucht is om IED’s en aanslagen.●

PARANG VOOR BEST MAN FRIESE DOORLOPERS HEERENVEEN - Een detachement van zeventien beveiligingsbeambten van GBB RMCWest heeft met succes deelgenomen aan de Friese Elfstedenwandeltocht. Hun conclusie na afloop: Deze tocht is zwaarder dan de Nijmeegse Vierdaagse. Het detachement was gekleed in trainingspakken van het Bureau Internationale Militaire Sport (zie foto) en stond onder leiding van commandant kapitein John van Os.●

FRANS GOUD VOOR LAGUETTE BRUSSEL - Kapitein-luitenant ter zee Jeannot Laguette is eind mei onderscheiden met de Franse Médaille d’Or de la Défense nationale. De per-

SCHAARSBERGEN - Korporaal 1 Thijs Weijers van 11 Infanteriebataljon ‘Grenadiers en Jagers’ is na afloop van de recent gehouden jungletraining beloond met de parang voor Best Man. Hij ontving die op voordracht van de begeleidende instructeurs van 11 Luchtmobiele Brigade en het Korps Mariniers. Bij de terugvlucht uit Suriname moest hij het Indische slagwapen afgeven, maar tijdens een bataljonsappèl op Groot Heijdekamp werd het hem alsnog overhandigd. De korporaal is de eerste rode baret die de parang kreeg. Bataljonscommandant luitenant-kolonel De Vos, noemde Weijers een voorbeeld voor de brigade. “Dat we bij Luchtmobiel ook van wanten weten, is inmiddels bekend. Ik daag u uit om de prestatie van de korporaal te evenaren”, zei hij.●

49STE LOURDES BEDEVAART LOURDES - Half mei zijn 150 mensen binnen of verbonden aan de Nederlandse Krijgsmacht teruggekeerd van de militaire bedevaart Lourdes, die al weer voor de 49ste keer gehouden werd. Ieder jaar komen militairen uit de hele wereld in deze Zuid-Franse plaats bijeen. Binnen de Nederlandse krijgsmacht biedt de dienst rooms katholieke geestelijke verzorging in samenwerking met de stichting militaire bedevaart Lourdes militairen en relaties ieder jaar de mogelijkheid om eraan deel te nemen. In 2008 staat Lourdes

gepland van 21 tot en met 27 mei. Belangstellenden kunnen voor meer informatie terecht bij het secretariaat van de Dienst Rooms Katholieke Geestelijke Verzorging 070 - 316 62 72.●

MENTORPROJECT WEGENS SUCCES GEPROLONGEERD DEN HAAG - Defensie stelt alles in het werk om vrouwelijke burgeremployees voor leidinggevende functies te interesseren, onder meer aan de hand van het Mentorproject. Daarin krijgen belangstellenden vanaf schaal tien de gelegenheid zich aan de hand van een gesprek met een ervaren begeleider te oriënteren. Ook zijn er workshops waarin je je eigen ambities en kwaliteiten onder de loep kunt nemen. Het Mentorproject vormt een speerpunt van de zogeheten Genderforce van Defensie en beoogt de verhouding tussen mannelijk en vrouwelijk burgerpersoneel in evenwicht te brengen. Maar dan moet het aantal dames wel omhoog. Overigens wil Defensie er ook meer onder de wapenen hebben. Dat doel moet worden bereikt door liefst dertig procent vrouwen aan de militaire basisopleiding te laten meedoen. Met als titel ‘Mentee - Mentor: een genderproject’, is een dvd verschenen over de ervaringen van de deelnemers aan het Mentorproject van 2006. De meesten belonen de aanpak met een ruime voldoende. Ook om die reden loopt het project dit en volgend jaar door. Meer informatie bij de projectmedewerkers van de defensieonderdelen of via intranet: Startpagina Personeel (Defensie Portaal).●

AFTRAP LEERGANG MANAGEMENT VORMING DEN HELDER - Bij de School voor Maritieme Vorming, Bedrijfsvoering en Onderwijskunde is op 22 mei de aftrap gegeven van de Leergang Management Vorming (LMV). Deze loopbaanopleiding richt zich op zowel de ondersteunende als sociaal communicatieve vaardigheden van jonge officieren en onderofficieren van de Koninklijke Marine. Ze bestaat uit negen modules en is gebaseerd op de drie rollen die de militair in de dagelijkse praktijk vervult: leider, opleider en begeleider. Deze laten zich vertalen naar zeven doorlopende leerlijnen die in alle modules worden herkend. Dit zijn opleiden, leiden, begeleiden, persoonlijke effectiviteit, interpersoonlijke effectiviteit, militair -en thematische aspecten. Met de LMV wil de Commandant Zeestrijdkrachten verantwoord leiderschap, wijsheid, ethisch gedrag, een veilige werkomgeving voor een ieder en een goede communicatie bereiken.●

KANSRIJK Meer Kansrijkinfo op intranet: Defensie Portaal/Startpagina Personeel en internet: www.kansrijk.info Voorlichtingsbijeenkomsten zelfstandig ondernemersschap Kansrijk organiseert weer een voorlichtingsbijeenkomst op 27 juni 2007 om 14:00 uur in Utrecht. Deze bijeenkomst voor defensiemedewerkers die geïnteresseerd zijn in het zelfstandig ondernemerschap en behoren tot een knelpuntcategorie of herplaatsingskandi-

daat zijn of dat gaan worden. U kunt zich inschrijven tot 22 juni 2007 via het aanmeldformulier www.kansrijk.info De voorlichting gaat door mits er voldoende aanmeldingen zijn! Tijdens de bijeenkomst komt o.m. het ondernemerschap aan de orde, de begeleiding vanuit Kansrijk en de consequenties voor de wachtgeldregeling. Actuele vacatures Kansrijk Kijk voor een actueel overzicht en voorwaarden op de websites van Kansrijk.

Dus jij weet risico’s goed in te schatten? De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) zoekt ook voor 2007 persoonsbeveiligers. Ken jij het evenwicht tussen veiligheid en privacy? Kijk voor de eisen op de websites van Kansrijk. Vrijblijvend oriënteren op een baan buiten Defensie? Doe dan eerst de loopbaanscan SBK Defensie!

WONJU BIJ DE LEEUW HILVERSUM - De Bravo ‘Wonju’ Compagnie van 12 Infanteriebataljon Luchtmobiel vormde onlangs de speciale gast in het televisieprogramma ‘Mooi Weer de Leeuw’. Dit naar aanleiding van de oudejaarsshow, waarin het de bedoeling was een live verbinding te maken tussen Kamp Holland en de studio. Paul de Leeuw had speciaal voor de Uruzgangangers een lied geschreven. Door technische problemen waren de beelden toen echter niet in Afghanistan te ontvangen. Er bestond alleen telefonisch contact. Ter compensatie kreeg de compagnie een uitnodiging om mee te werken aan de opening van de laatste aflevering van dit seizoen. Na afloop van de TV-opnames werd het lied ‘Home’ nog een keer speciaal voor de TFU-militairen gezongen en voor hen opgenomen op DVD.●

VISITE VOOR VETERANEN UIT AUSTRALISCHE SYDNEY - De Nederlandse veteranengemeenschap in Australië, heeft onlangs visite gehad van staatssecretaris Cees van der Knaap die een werkbezoek aan het land bracht. De meeste oudgedienden emigreerden in de jaren vijftig naar ‘down under’. Velen van hen hebben zich verenigd in het National Committee Netherlands Ex-Servicemen and Women’s Association (NESWA). De zeshonderd leden ervan voelen zich nog steeds sterk bij Holland betrokken. Daarom waren ze in groten getale aanwezig bij de krans-

legging, in Sydney, door Van der Knaap en NASWA-voorzitter Paul Couvret bij de Cenotaph. De bewindsman gaf aan met bewondering en grote waardering naar de verhalen van de veteranen en hun echtgenoten te hebben geluisterd. “Deze mensen hebben ontzettend veel meegemaakt en verdienen, net als alle andere veteranen, ons diepste respect.”●

MARINIERS BEOEFENEN ORKAANPASSAGE SINT MAARTEN - Jaarlijks vindt in het Caribische Gebied de ‘Hurricane Exercise’ plaats. Één van de belangrijkste oefeningen van het jaar, omdat hulpverlening voor, tijdens en na een orkaanpassage één van de hoofdtaken van de marine in de regio betreft. In een realistische setting kregen de mariniers van de 32ste Infanteriecompagnie diverse reële scenario’s voor de kiezen. Niet alleen moesten ze in de stormnacht diverse shelters op het eiland beveiligen, ook maakten zij de volgende ochtend de balans op van de schade en benodigde hulpverlening. Daarnaast hielpen ze met het ruimen van puin, verleenden medische assistentie en werden ingezet voor het bewaren van de openbare orde en veiligheid. In Mullet Bay kregen de mariniers te maken met opstandige burgers die de medische post wilden overvallen. Toen kalmerende gesprekken niet mochten baten en de situatie uit de hand dreigde te lopen, pasten ze riot control-technieken (zie foto) toe om de rust te herstellen.●

Invoeringsdatum FPS bekend DEN HAAG - Het Flexibel Personeelssysteem (FPS) wordt op 1 januari 2008 ingevoerd. Dit heeft geen enkel gevolg voor de werkzekerheid van de militairen, maar biedt daarentegen een betere invulling van loop-

MELDPUNT ONGEWENST GEDRAG Rutgers Nisso Groep

BEREIKBAAR OP WERKDAGEN VAN 08.00 UUR TOT 20.00 UUR (OOK VANUIT HET BUITENLAND BEREIKBAAR) 0800-3333673 (GRATIS) +31 (0)71-8807118 WWW.RNG.NL/MELDPUNT

baanbegeleiding en meer opleidingsmogelijkheden. Na het zomerverlof worden bij ieder defensieonderdeel voorlichtingsessies gegeven over FPS. Bij de invoering van het Flexibel Personeelssysteem zijn zowel de centrales van overheidspersoneel als de commandanten van de krijgsmachtdelen nauw betrokken. Het projectteam van de hoofddirectie Personeel heeft binnen de defensieonderdelen contactpersonen aangesteld voor de uitwerking van en communicatie over FPS. De beschikbare informatie over dit onderwerp is opgenomen op het intranet Defensie: Defensie Portaal/Startpagina Personeel.●

NSO: EINDE AAN ‘EGELTJESGEDRAG’ AIVD EN MIVD EIBERGEN - De oprichting van de Nationale Sigint Organisatie heeft de wortels in de verschrikkelijke gebeurtenissen van 11 september 2001 liggen. Die vormden de aanleiding voor het Actieplan Terrorismebestrijding en Veiligheid. Actiepunt 18 hiervan omvatte de uitbreiding van de satellietinterceptiecapaciteit. Het eerste organisatiedeel van de NSO, het Satellietgrondstation, is opgericht per 6 september 2005 en gevestigd in Burum (Friesland). Het had veel voeten in de aarde. “De vier krijgsmachtdelen op een lijn krijgen, kost soms moeite, met drie departementen geldt dat nog sterker. Het is toch maar mooi geklaard”, zegt het trotse hoofd NSO, luitenant-kolonel Barry van de Lustgraaf. Plaatsvervangend directeur AIVD Theo Bot noemde de samenwerking tussen diensten geen vanzelfsprekendheid. “Geheime diensten zijn vanouds gericht op uniciteit, op exclusiviteit van hun informatie en op bescherming van hun bronnen en dus niet op het delen daarvan. Ook kennen we elk onze eigen cultuur en werkwijze - en diensten als de onze gunnen elkaar zelden een ruimhartige blik in de professionele keuken. Kortom, niet direct de ingredi-

ënten voor een vanzelfsprekende samenwerking.” Bot benadrukte echter dat het wel moet. “Nederland is geen groot land en we zijn in de huidige woelige onveilige tijden volstrekt op onszelf aangewezen zeker waar het gaat om inlichtingen voor onze nationale veiligheid. En als de Nederlandse regering dan twee inlichtingendiensten van relatief bescheiden omvang tot haar beschikking heeft, dan mag daarvan worden verwacht dat ze hun unieke mogelijkheden optimaal benutten en hun schaarse middelen en schaarse expertise ruimhartig met elkaar delen.” Hij omschreef de samenwerking van de laatste vijf jaar als “wennen aan nieuwe samenwer-

kingseisen op inlichtingengebied en in verband daarmee af en toe behoorlijk egeltjesgedrag - over en weer.” Tot genoegen van Bot is er echter sprake van een omslag. “De afgelopen maanden heb ik mogen constateren dat iedereen zich al NSO-medewerker voelt en erop is gebrand ons beide goed te bedienen. Een signaal dat vertrouwen geeft voor de toekomst.” Ook zijn MIVD-collega Jeroen Sikkel vindt dat. “Zoals u weet, doen de AIVD en MIVD dingen als het kan samen. Daarvan is de NSO een voorbeeld. Als het niet kan, werken de diensten in elk geval goed op elkaar afgestemd.” Er zijn zo’n 120 mensen werkzaam bij de NSO, het merendeel op het bureau Radio. Volgens overste Van de Lustgraaf wordt de wereld van de niet-kabelgebonden communicatie steeds complexer. “Er zijn steeds meer middelen ter beschikking en je moet

al van tevoren weten welke kant het opgaat. De verkoop van de UMTS-frequenties heeft aangetoond dat het nauwelijks valt te voorspellen.” Van de Lustgraaf wijst tevens op de wederopstanding van HFverbindingen. “Die hebben een dip gekend, maar ook de tegenstander heeft door dat het satellietverkeer gemakkelijker valt te onderscheppen. Het is goedkoop, je hebt geen provider nodig en het is overal verkrijgbaar. Aan ons de taak die trends te onderkennen en er actie op te nemen. De samenwerking met de AIVD biedt daarvoor een uitgelezen kans.”● Foto: Martinette Bemelmans-Oonincx

DUITSE ONTSMETTER VERVANGT OUDE DS-2 DEN HAAG - Welke militair kent het niet; ‘Decontaminating Solution-2’ (DS-2). Deze vloeistof dient om materieel dat met chemische strijdmiddelen in aanraking is geweest, te ontsmetten. DS-2, inmiddels al 35 jaar in gebruik, heeft een aantal belangrijke nadelen. Zo is het niet alleen onvriendelijk voor de mens (kankerverwekkend), maar ook voor materieel (corrosief). De

Defensie Materieel Organisatie heeft nu een vervanger gevonden in de minder schadelijke en milieuvriendelijke vloeistof GDS2000 van de Duitse firma Kärcher. (GDS= German Decontaminating Solution) GDS2000 is een gelige, iets dikke, vloeistof en wordt geleverd in de vereiste roestvast stalen containers van 1,25 en vijf li-

ter. Een van zijn opvallende eigenschappen is de ontsmettingsefficiëntie bij lage temperaturen. Het middel werkt al beneden het vriespunt en werd onder meer beproefd met de zenuwgassen VX en Soman, mosterdgas en Anthrax. Daarnaast heeft men onderzocht of het effectief is tegen industriële besmettingen die bij Releases Other Than Attacks vrij kunnen komen.

Het Algemeen Goederen Bedrijf zal de komende tijd oude DS-2 apparaten (nieuwe naam: ontsmettingstoestel operationele ontsmetting) voorzien van de nieuwe rvs-cilinder. De spuitkop blijft gelijk. Bij het Defensie Brandstoffenbedrijf is het GDS2000 al binnen gestroomd. De ruim honderdduizend liter voorradige DS-2 wordt vernietigd.●

7 juni | Pagina 3

Tien jaar 301 Squadron RIJEN Begin au301 Squagustus dron, be2002 waren staande uit alle dertig helikopters AH 64D Apageleverd en che gebeschikten vechtshelizowel het kopters vier301 als 302 de eind mei Squadron zijn tweede over de Dellustrum, ta’s. een feit dat Na Djibouzich eigenti volgden lijk al op 31 uitzendinjanuari aangen naar het diende. Op Afghaanse die datum Kaboel en kreeg, tien gelijktijdig jaar gelenaar Irak ter den, deze versterking eenheid van de Nenieuw leven ingeblazen. Een Indiaanse medicijnman hurkt boven op derlandse troepen in 301 Squaeen Apache van het jarige squadron de zuidedron op de lijke provincie Al Moethanna. Vliegbasis Gilze-Rijen, werd in Eind augustus 2004 kreeg de eerste instantie uitgerust met Tactische Helikopter Groep Kotwaalf oude AH-64A Apache gevechtshelikopters. Dit in afwach- ninklijke Luchtmacht het verting van dertig nieuwe toestellen lies van een eerste Apache te verwerken. Tijdens een patroudie de ministerraad op 7 april 1995 besloot aan te kopen. Toen- illevlucht stortte een machine van 301 in Kaboel neer. Beide malig staatssecretaris Jan Gmevliegers overleefden het ongelich Meijling nam op 15 mei luk, maar van het toestel bleef 1998 de eerste nieuwe Apache zo goed als niets over. in ontvangst. De Apaches bewezen zowel in Op 22 september van hetzelfde Afghanistan als in Irak hun waarde. Vanwege bezuiniginjaar volgde de oprichting van 302 Squadron, dat als eerste niet gen stonden echter binnen één jaar nadat ze alle dertig waren Amerikaanse eenheid werd uitafgeleverd, alweer zes stuks in gerust met de supermoderne de verkoop. Een aantal dat met AH-64D Apache gevechtshelikopters. De eerste twee Delta machi- één werd gereduceerd om het gecrashte toestel te vervangen. nes arriveerden op 5 november Van de resterende 24 gevechts1999. In februari 2001 werd 302 Squadron uitgezonden naar helikopters zijn er acht in geDjibouti, om van daaruit eventu- bruik voor opleiding en training in Fort Hood. De overige eel steun te kunnen verlenen zestien vormen samen 301 aan de Nederlandse militairen squadron. 302 Squadron stierf die deelnamen aan de United een stille dood.● Nations Mission in Ethiopië and Eritrea (UNMEE).

KELDER LUIDT VEERS MARITIEM JAAR IN VEERE - Vice-admiraal Jan-Willem Kelder heeft vorige week vrijdag het startschot gegeven voor het Veerse maritiem jaar. In de bakermat van de Nederlandse oorlogsvloot gaat het 400ste geboortejaar van de beroemdste Zeeuwse zeeheld, admiraal Mi-

WISSELING VAN DE WACHT AAN DE NLDA BREDA - “Het is hartverwarmend te merken dat cadetten en adelborsten het als vanzelfsprekend ervaren om samen in de klas te zitten.” Aldus sprak generaal-majoor drs. Ton van Osch op vrijdag 25 mei op het Kasteel van Breda voor de laatste keer ‘zijn’ mensen toe. Vervolgens droeg hij het commando over de Nederlandse Defensie Academie (nlda) over aan generaal-majoor mr. Siem van Groningen. Een twintigtal generaals, tal van civiele hoogwaardigheidsbekleders, het opleidings- en cadettenbataljon en een bataljon adelborsten en veel andere belangstellenden woonden een bijzondere commando-overdracht bij. Voor het eerst waren op het Kasteel van Breda bij een dergelijke gelegenheid namelijk zowel het vaandel van

de Koninklijke Militaire Academie als dat van het Koninklijke Instituut voor de Marine present. Van Osch trad in december 2004 aan als gouverneur van de KMA. In die functie zag hij toe op het organisatorisch samengaan van de Koninklijke Militaire Academie in Breda, het KIM in Den Helder en het Instituut Defensie Leergangen in Rijswijk in de NLDA. Later werden ook de Leergang Topmanagement Defensie in Den Haag, het Nederlands Instituut voor Militaire Historie in Den Haag en de Human Resource Management Academie in Breda onderdeel van de organisatie. Met als een van voornaamste achterliggende redenen om al in de collegebanken de basis te leggen voor een goede samenwerking tussen de ver-

schillende krijgsmachtdelen. Inmiddels leidt de NLDA jaarlijks ruim tweeduizend studenten op, zowel adelborsten en cadetten als cursisten. Sinds 1 juni is Van Osch Hoofd van de Permanente Militaire Vertegenwoordiging bij de NAVO en de Europese Unie in Brussel. De nieuwe gouverneur prees zijn voorganger om diens werk. “Het samenbrengen van de diverse onderdelen in één organisatie was geen eenvoudige opgave, maar de organisatie staat als een huis. En toch hebben alle onderdelen hun eigen identiteit weten te behouden.” Uit waardering voor zijn leiderschap ontving Van Osch de Academiemedaille in zilver. Zijn vrouw Margot kreeg voor de steun aan haar echtgenoot de Academiemedaille in brons.●

chiel de Ruyter, natuurlijk niet ongemerkt voorbij. De heren van Veere waren lange tijd de admiralen-ter-zee van de Nederlanden. Onder de noemer ‘Varend verleden Veere’ wordt dit jaar een aantal manifestaties gehouden die de plaats van deze stad in de maritieme geschiedenis belichten. Op uitnodiging van burgemeester Rob van der Zwaag en in aanwezigheid van commissaris van de koningin Karla Peijs opende de commandant der Zeestrijdkrachten de festiviteiten. De Koninklijke Marine draagt daaraan nog een steentje bij: 27 augustus 2007 brengt opleidingsschip Urania een bezoek aan het havenstadje. Foto: Jan Schram●

7 juni | Pagina 4

MÜNSTER - Ingebed in een grote joint NAVO-oefening in en boven de Oostzee en de omringende landen, bereidt de landcomponent van NRF-10 zich voorzichtig voor op zijn toekomstige taak met een commandopostoefening. Geen massale troepenbewegingen in het terrein. Alleen de staf en de ondersteunende eenheden van 1 (GE/NL) Corps trainen zich in de ontplooiing van (joint) operaties, het aan- en bijsturen van eenheden en het snel reageren op onverwachte zaken. En die laatste zijn met gulle hand in het scenario geschreven. Tijdens de oefening Kindred Sword mag het Rear Support Command (RSC) zich veertien dagen lang onder leiding van de Noorse brigadegeneraal Anda in ‘Willowland’ vastbijten in de ontplooiing van de NRF landcomponent. Op papier komen meer dan 17.000 militairen aan op de luchthaven van Rostock. In het echt melden zich onder meer de staven van 26 Luftlandebrigade (de NRF-10 brigade), de Noorse Brigade Nord, 103 ISTAR bataljon en 101 Geniebataljon. Tegelijkertijd worden in samenwerking met de lokale autoriteiten in de haven 33 virtuele schepen ontladen. Op zichzelf al een hele klus om dat in goede banen te leiden. Als je dan ook nog wordt geplaagd door havenstakingen, geblokkeerde routes door demonstraties tegen de NAVO, verveelde militairen die slaags raken met de bevolking in het havengebied en enkele ongevallen waarbij gewonden vallen, heb je als staf de handen meer dan vol. Intussen is op zee het Initial Command Element (ICE) on-derweg naar het inzetgebied. Al tijdens de reis kan ICE het commando voeren over de eerste eenheden die ontplooien, totdat de feitelijke commandopost is opgebouwd. TRUCS

Met één druk op de knop valt de stereo-installatie in de long room stil, radio en televisie-uitzendingen worden onderbroken. In elke ruimte klinkt het bericht “Het is zeewacht, het is zeewacht.” Voor de bemanning van het luchtverdedigings- en commandofregat Hr.Ms. ‘De Ruyter’ een bekend signaal: we varen. Voor de bijna zestig leden van het ICE van de legerkorpsstaf uit Münster, die zich naar het afgelegen, fictieve, ‘Willowland’ verplaatsen om daar met VN mandaat en namens de NAVO een crisis te stabiliseren, iets nieuws. De landmachts-

Links: Over een heel dun lijntje naar de troepen aan land, stuurde het ICE aan boord van de De Ruyter de eerste operaties aan.

Onder: Voor Kindred Sword werd de commandopost in Lehnin deze keer in de zogenoemde ‘tent-based option’ opgebouwd: gewone boogtenten voor de stafplanners.

Duits-Nederlandse legerkorps op weg naar NRF-Standby fase oldaten volgen trouw het advies op van eerste officier luitenant ter zee 1 Arjen Biemond om goed te eten en een pilletje te slikken tegen zeeziekte. Voor enkelen mag dat echter niet meer baten. Nog maar amper buitengaats melden zij zich af en trekken zich terug op hun hut tot de maag tot rust gekomen is. De overigen richten de commandopost in en leggen verbinding met het Static Operation Center in Münster en het al in ‘Willowland’ gearriveerde RSC. Wèl met het oude vertrouwde TITAAN-1 (Theatre Independant Tactical Army and Airforce Network), maar zonder de gebruikelijke bandbreedte die moeiteloos alle in- en uitgaande berichten doorlaat. Luitenant-kolonel (DEU) Frank Leonhardt van de afdeling G-6 heeft zijn collega’s gewaarschuwd. “Een inkomend telefoongesprek of een uitgaand telefoongesprek, meer is tegelijkertijd niet mogelijk. Een videoteleconferentie (VTC) kan wel, maar om met het NATO-Secret verbindingssysteem van het hiërarchiek hogere niveau, het Joint Force Command te Napels, te kunnen communiceren, moeten een aantal trucs worden uitgehaald.” Geruststellend voegt hij eraan toe dat voor de start van de NRFstandby fase in januari 2008, het legerkorps kan beschikken over TITAAN fase 4. “Dan moeten een aantal van de problemen die we tijdens dit experiment - landmachthoofdkwartier aan boord van een schip - opdoen uit de wereld zijn.”

GOEDE GASTHEER

Na twee dagen, in de haven van Götenburg, maakt ook legerkorpscommandant luitenant-generaal Tony van Diepenbrugge zijn opwachting, met in zijn kielzog politiek adviseur Anneloes Schueler. Kapitein-luitenant-ter-zee Jeanette Morang wacht hen bij de loopplank op. Het warme welkom is niet alleen protocollair, het wordt ook gedurende het verblijf aan boord in de praktijk gebracht. De marine toont zich een goede gastheer en levert prima ondersteuning.Van Diepenbrugge is positief gestemd over de resultaten van dit ‘experiment’. “We wisten van tevoren dat de krappe bandbreedte ons met beperkingen zou confronteren waar we niet meer aan

gewend zijn. Tegelijkertijd moet ik vaststellen dat ik vanaf de ‘De Ruyter’ het commando heb kunnen voeren. Ik vind dat we zodra we over TITAAN fase-4 beschikken, een verbindingsoefening vanaf een schip moeten houden om de nieuwe mogelijkheden te inventariseren.” In Lehnin, 18 kilometer van Potsdam, aangekomen, groeit het ICE alras uit tot een volwaardig legerkorpshoofdkwartier. Is de link met Noble Mariner in deze fase minder zichtbaar, de luchtcomponent laat zich met Noble Award des te nadrukkelijker gelden door een aantal vluchten rakelings over de commandopost. JEMM

De oefenorganisatie van het legerkorps hangt regelmatig aan de telefoon met Northwood om een en ander in het scenario te ‘deconflicteren’. Luitenant-kolonel Tom van Lieshout en zijn Duitse tegenhanger overste Andreas Eckel zien erop toe dat de leger-

korpsstaf niet te gemakkelijk opdrachten aan de onderliggende eenheden terugschuift. De responscellen van de eenheden spelen het spel echter goed genoeg om de planners in het hoofdkwartier uit te dagen. Het script voor de oefeningen ligt vast in de Joint Exercise Management Module (JEMM). In dit NAVO-planninginstrument staan de incidenten in chronologische volgorde voorgeprogrammeerd. De oefenleiding heeft er alvast mee kunnen trainen. Dat zal Noble Light II goed van pas komen; dan zijn de NRF-10 eenheden aan de beurt. Tot slot staat dit jaar Steadfast Jaw op de rol, waarin het hoger gelegen NAVO-hoofdkwartier de legerkorpsstaf en haar NRF-eenheden samen op de proef zal stellen. Maar dat is van later zorg.●

In operatie Baltic Diamond leverden niet alleen het legerkorpshoofdkwartier als Land Component Command, maar ook het Air Component Command uit Izmir (Turkije) en het Maritime Component Command uit Northwood (Verenigd Koninkrijk) hun bijdrage. De bouwstenen van de NATO Response Force verbonden, waar mogelijk, hun drie afzonderlijke oefeningen Kindred Sword (LCC), Noble Mariner (MCC) en Noble Light (ACC) met een gedeeltelijk overlappend scenario.● ‘ICE-men’ gaan in Den Helder aan boord van Hr.Ms. De Ruyter.

WEZEP - Met in totaal vijftigduizend bezoekers werden de eerste twee landmachtdagen uitstekend bezocht. Ondanks de uitputtende verplichtingen in Uruzgan, wist het groene krijgsmachtdeel een uitgebreid en compleet open huis te houden, waarin vrijwel alle wapens en dienstvakken vertegenwoordigd waren. TEKST: ANDRÉ TWIGT FOTO’S: JAN VENEKAMP EN THEO OLSTHOORN

In het spotlight stond 1 Logistieke Brigade, die als organiserende eenheid van de gelegenheid gebruik maakte om de bevoorrading en transport op indringende wijze onder de aandacht te brengen. Hiervan getuigde het nieuwe onderdeel konvooirijden. Gespecialiseerd personeel liet zien hoe in crisisgebieden, vaak peperdure, lading van A naar B wordt getransporteerd.

7 juni | Pagina 5

HOOFDROL VOOR LOGISTIEK

Eveneens de moeite van het bekijken waard was het gemechaniseerde optreden, uitgevoerd door 13 Gemechaniseerde Brigade uit Oirschot. Gevechtstanks, een genietank en pantservoertuigen gaven met vuur en beweging hun visitekaartje af. Op de donkerbruine klei achter de kazerne kwam ook de Scanjack in actie. Dit zwaar ogende gevaarte maakt sinds kort deel uit van de inventaris en kan zowel personeels- als antitankmijnen ruimen. Nog niet zo vaak vertoond, was het op afstand bestuurde mijnruimvoer-

tuig van de Slowaakse firma Bozena, dat vooral in verstedelijkt gebied wordt ingezet. Net als zijn grotere broer (Scanjack) bedient de ‘Bozena’ zich van kettingen die met grote snelheid ronddraaiend een route mijnenvrij maken. Ondanks zijn geringe afmetingen is hij in staat om antitankmijnen met een gewicht van rond negen kilo tot ontploffing te brengen. De voertuigen zijn in beheer bij 11 Pantsergeniebataljon. 411 Pantsergeniecompagnie uit Oirschot krijgt er eveneens de beschikking over.

NATIONALE INZET

Naast belangstelling voor de inzet van eenheden in buitenlandse crisisgebieden was er ook aandacht voor de nationale taken. Mocht zich in Nederland een ramp of omvangrijke calamiteit voordoen, dan verleent Defensie met een scala van middelen desgewenst bijstand. Tijdens de Landmachtdagen werden alle ‘spelers’ samengebracht in de filmset ‘Nationale inzet.’ Tegen de achtergrond van een door storm geteisterd gebied lieten eenheden van de land-

macht zien welke rol zij kunnen vervullen. Onder meer beeldde men verbindings-, logistieke en geneeskundige steun uit. De Landmachtdagen boden sowieso voor elk wat wils. Veel trekpleisters bleken geënt op vooral de jongere bezoeker, getuige de klimtorens, hindernisbaan, lasergames en rondritjes. Wie hiervoor, of voor de legio andere attracties, interesse heeft, kan op 9 juni nog een keer in Wezep terecht.●

7 juni | Pagina 6

DEN HELDER - “Kijk, superlekkere stoelen, waarbij de ademluchthouder in de rugleuning valt”, merkt brandwacht 1 Mark van der Maas op. “Voorheen zaten we op plastic plankjes, heel oncomfortabel met je luchtfles tegen de wand. Binnen is alles sowieso veel ruimer dan in die oude kar, maar deze TankAutoSpuit zit ook verder barstensvol moderne snufjes. Er hangt een automatische oprolslang in en hij heeft een lichtmast, zodat we niet meer afhankelijk zijn van straatverlichting of zaklampen.” Van der Maas is laaiend enthousiast over de drie gloednieuwe tankautospuiten die begin dit jaar arriveerden. Eind vorige maand werden ze officieel overgedragen aan het Korps Marine Brandweer in Den Helder.

Links: Dit is ‘m. De TankAutoSpuit. Kosten N 361.102,- per stuk, maar voor dat geld heb je ook wat.

Rechts: De fees telijke over dracht van d TankAutoSpu op steiger 1 vóór het onder komen van d marinebrand weer in Den Hel der. Op de voor grond een hoog werker van d gemeentebrand weer. Er achte de nieuwe aan winst en recht de E-one

‘EEN VAN DE BEST UITGERUSTE KORPS

MARINEBRANDWEER W

TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO’S: FEMKE VAN EGMOND - AVDD

Een portier opentrekkend, vervolgt Van der Maas: “Hier een mooi overzichtelijke gereedschapskast. Heel wat beter dan voorheen toen die attributen in een luik onder de wagen lagen. Vroeger moest je de auto opklimmen om de ladder te pakken, nu komt-ie naar beneden met een druk op een knop. Redgereedschap, zoals een hydraulische schaar om klemzittende mensen uit hun auto te bevrijden, hoeft niet meer in een tweede voertuig te volgen, maar hebben we nu bij de hand. En niet te vergeten, op het dak zit een van binnenuit te besturen kanon dat tot op 55 meter spuit. Dit is echt een prima aankoop, waar ik totaal niets op heb aan te merken.” Dat klinkt majoor Rens Janssen, manager brandweerzaken bij de Defensie Materieel Organisatie (DMO), als muziek in de oren. De luchtmachtofficier en zijn burgercollega van de tak voertuigprojecten, Hugo van Wamelen, pleegden eerst gedegen onderzoek voordat werd overgegaan tot de aankoop van drie stuks TankAutoSpuit, officieel aangeduid als de Mercedes Benz Atego 1528F met Rosenbauer ES brandweeropbouw. Nadat in overleg met het Korps Marine Brandweer het wensenpakket in oktober 2004 was samengesteld, deponeerde het Commando Zeestrijdkrachten een half jaar later de opdracht tot verwerving bij de DMO. “We bekeken twaalf voertuigconcepten”, zegt Janssen. Uiteindelijk viel de keus op de firma Kenbri uit Waalwijk. “Technisch scoorde die het best”, vult Van Wamelen aan. “De inrichting van de

cabine was net wat praktischer, mooier en beter afgewerkt dan van de concurrent. Bovendien heeft men via anti-corrosiemaatregelen, rekening gehouden met

Boven: Brandwacht 1 Mark van der Maas: “Kijk, superlekkere stoelen, waarbij de ademluchthouder in de rugleuning valt.”

Rechts: Het calamiteitenvaartuig.

de zoutige omgeving in Den Helder. De opbouw van de brandweerwagens is vervaardigd van speciaal zeewaterbestendig aluminium. En dat allemaal

7 juni | Pagina 7

Brandweermannen van de A-ploeg.

EN BINNEN ONZE LANDSGRENZEN’

WEER BRANDNIEUW Rechts: Brandwacht 1 Mark van der Maas met de automatische oprolslang.

Links: Hugo van Wamelen (li): “ Technisch scoorde deze het beste.” Majoor Rens Janssen (re).

voor een heel redelijke prijs.” Per TankAutoSpuit, kort aangeduid als TAS, werd met alles erop en eraan N 361.102,- neergelegd. Daar zit de BTW dan al in. Jans-

sen: “Die prijs was trouwens niet doorslaggevend voor de aankoop. Dat waren de operationele eisen, de technische kant en de service.” VIJF MINUTEN

Boven: Het kanon op het dak van de TankAutoSpuit heeft een bereik van 55 meter.

Links: De E-one, eigenlijk ook nog bijna nieuw. De luchtmacht heeft er 23 van, maar dan in het geel.

De TankAutoSpuit rukt, opgetopt met 2400 liter water en nog eens 250 liter schuimvormend middel, gemiddeld zo’n vier keer per week uit na ontvangst van een melding. Het kan dan ergens raak zijn aan boord van een schip in de Nieuwe Haven, maar ook in een gebouw op Marine Vliegkamp De Kooy of op marinekazerne Erfprins. Op een beeldscherm verschijnt de betreffende locatie, waarbij in één oogopslag duidelijk wordt of er gevaarlijke stoffen in de buurt liggen en of een pand bijvoorbeeld is opgetrokken uit steen of hout. Aan de wand prijkt een grote plattegrond waarop onder meer met rode stippen brandkranen staan aangegeven, maar die ook laat zien aan welke stei-

ger welk schip ligt. Met de brandweer om de hoek kan de vloot gerust zijn; in geval van nood moeten zes man binnen vijf minuten ter plaatse wezen, wat volgens hoofdbrandwacht Eric Stam makkelijk kan. Er staan per slot van rekening constant zeventien mensen paraat. Om de dag vertoeven zij 24 uur in de brandweerkazerne. “Gelukkig gaat het meestal om loos alarm”, zegt Stam. “De keren dat het voor het ‘eggie’ is, zijn jaarlijks op één hand te tellen.” Over het algemeen denkt iedereen het eerst aan brand wanneer de sirenes gillen, maar de mannen rukken ook uit bij ongelukken, oliebestrijding op zee waarvoor het calamiteitenvaartuig wordt ingezet, of het bevrijden van mensen uit vastgelopen liften. Wat waterongevallen betreft, strekt het werkterrein zich zelfs uit tot aan Schagen en Texel. Dan gaat het om te water geraakte auto’s of bijvoorbeeld een in een put gevallen kind. De

TankAutoSpuit is bovendien altijd van de partij wanneer er ergens in de marinehaven een helikopter landt, gewoon uit voorzorg. Voorheen moesten de brandweerlieden het stellen met de oude wagens van het type DAF 1300. Na ongeveer zeventien jaar intensief gebruik, staan die in de aanbieding bij Domeinen. De vraag is of er ooit een liefhebber voor komt, want zelfs als campertje voldoen ze waarschijnlijk niet eens meer. De voertuigen zijn tot op de draad versleten. Wat dat betreft kwam de vervanging nét op tijd. RIJDENDE BADKUIP

Tot de inventaris van het Korps Marine Brandweer, dat drie ploegen van 21 spuitgasten telt, behoort ook nog een tien jaar oude MAC-11 crashtender, die in staat is elfduizend liter water mee te nemen. Daarnaast beschikt het korps sinds twee á drie jaar over twee hypermoderne ruim veertig ton wegende voertuigen van het

type E-one. In de volksmond staan die eveneens bekend als crashtender, maar ze zijn net iets groter. Brandweercommandant Ruud Goed duidt ze aan als rijdende badkuip, waar ze met hun twaalfduizend liter inhoud inderdaad wel wat van weg hebben. De drie brandweervoertuigen staan op Marine Vliegkamp De Kooy waar ze bij een eventuele vliegtuigbrand altijd als duo uitrukken. Beide E-ones maken deel uit van een serie van 35. De Koninklijke Luchtmacht heeft 23 geel gespoten exemplaren op de vliegvelden en bij de brandweerschool op Woensdrecht. Schiphol beschikt over negen stuks en vliegveld Eelde over één. Janssen verklapt dat de krijgsmacht na de E-ones en de tankautospuiten meer fraais tegemoet kan zien op het vlak van brandpreventie. “De Koninklijke Landmacht krijgt nog een wateraanvoerwagen voor bosbrandbestrijding. In de verwervingsprocedure zit eveneens een blustruck, be-

stemd voor de luchtmacht.” Die gaat ze gebruiken in uitzendgebieden ingeval er een helikopter in de hens vliegt. Waarop de keuze valt, is nog niet duidelijk, wel dat Defensie er vijf aanschaft. Er blijft altijd iets te wensen over. Voor de spuitgasten van de marine is dat een nieuw duikvoertuig om de inzittenden van een te water geraakte auto te hulp te schieten. De mannen van de DMO verklappen dat die droom nog in vervulling gaat ook, dit jaar zelfs. Leuk cadeautje, want 5 oktober viert de marinebrandweer zijn vijftigste verjaardag. Al met al toont Goed zich tevreden met zijn materieel. “Het Korps Marine Brandweer behoort tot een van de best uitgeruste brandweerkorpsen binnen onze landsgrenzen. ” Daarmee heeft het Commando Zeestrijdkrachten een waterdichte verzekering in handen.●

7 juni | Pagina 8

SYMPOSIUM: CIMIC MAAKT GROTE STAPPEN VOORUIT

‘Waar werk is, wordt niet gevochten’ SOESTERBERG - Koppel de uit te zenden reservist, de zogeheten functioneel specialist, aan een militaire eenheid, dan wordt hij geen eenling. Regel bijeenkomsten waarin hij ervaringen met uitgezonden collega’s kan uitwisselen. Dat is broodnodig. Reserve kapitein-luitenant-ter-zee Kees van der Klauw deed deze suggesties onlangs op het symposium over civiel militaire samenwerking (CIMIC). De muisstille zaal hoorde ze belangstellend aan. Onder de toehoorders bevond zich ook plaatsvervangend commandant Landstrijdkrachten generaal-majoor Lex Oostendorp. Hij liet geen twijfel bestaan over de ‘marktwaarde’ van civiel militaire samenwerking. “CIMIC is hot.”

TEKST: JACK OOSTHOEK FOTO’S: BART NIJS FOTOGRAFIE

Dat CIMIC volop in de schijnwerper staat, maakte Oostendorp onder meer op uit de massale belangstelling voor het symposium in het Evenementencasino in Soesterberg. Vooral reservisten en zelfs een enkele vertegenwoordiger uit het bedrijfsleven lieten hun neus zien. CIMIC lost echter niet alle problemen op, stelde Oostendorp. Militairen leveren slechts een bijdrage aan een oplossing. Volgens hem vertonen uiteenlopende (hulp)instanties de neiging het woord CIMIC verkeerd te verklaren. Dat zou vooral een goede verstandhouding tussen burgers en militairen in een crisisgebied willen regelen. “Er is méér.” De generaal betoogde dat de betrokken partijen in Uruzgan hun CIMIC-activiteiten adequaat op elkaar hebben afgestemd. Wat hem betreft, zit de Nederlandse krijgsmacht op de goede weg. “Het nieuwe bataljon neemt heel wat beslommeringen weg.” Oostendorp toonde zich onder de indruk van de (grote) betrokkenheid van reserveofficieren. Terwijl hun leven in uitzendgebieden onmiskenbaar gevaar loopt. Hij vertelde van de reservist die ontslag nam om zich in Uruzgan op CIMIC te storten. “Dat is meer dan we mogen verwachten. CIMIC kan wat betreft planning en uitvoering echter beter. Niets is zo belangrijk als de manier waarop de huidige vredesmissies draaien.” Vulde symposiumvoorzitter en reservekolonel van de landmacht Dick Scherjon aan: “CIMIC leidt pas tot succes bij een goede samenwerking tussen de diverse eenheden.” In de ogen van luitenant-kolonel Jan van der Woerdt, hoofd CI-

Volgens kapitein-luitenant-ter-zee van de Koninklijke Marine Reserve Kees van der Klauw verdient het aanbeveling om de functioneel specialist aan een eenheid te koppelen. Dan hoeft hij niet als eenling door het tijdelijke militaire leven. MIC van de directie Operaties van Defensie, draait het om adviseren, het leggen van contact en het afstemmen van plannen met de lokale bevolking. Ook komt het aan op het ondersteunen van een commandant en het uitvoeren van hearts and minds projecten. “Maar primair gaat het om onze legertaak. CIMIC vormt de schakel tussen een militaire operatie en de burgeromgeving. Daarom staat afstemming en samenwerking voorop. Daarover moeten we al in de voorbereiding en planning nadenken.” Veiligheid en wederopbouw in CIMIC-operaties kunnen moeilijk los van elkaar worden gezien, betoogde Van der Woerdt. “Het draait om een geïntegreerde aanpak met de drie sleutelwoorden: diplomacy, defense en development. Alle betrokkenen vervullen daarin een eigen rol en taak.” Functioneel specialisten spelen een cruciale rol in het CIMIC-scenario. Defensie rekruteert deze, in het bedrijfsleven werkzame reserveofficieren voor speciale projecten, zoals gezondheidszorg, irrigatie, civiele infrastructuur, juridische zaken, landbouw. Over de relatie tussen militairen en personeel van non-gouvernementele organisaties (NGO’s), zei Van der Woerdt dat iedereen daarbij een eigen rol en een dito verantwoordelijkheid vervult. “De taken moeten wel goed worden afgestemd. Soms werk je samen; op een ander moment bewust niet. Het werk van militairen en NGO’s kan moeilijk los gezien worden van elkaar.”

Om eraan toe te voegen dat politici en militaire leiding het belang van civiel militaire samenwerking onderkennen. “Ondanks de grote stappen die wij maken, schaatsen we wel eens op dun ijs. Sommige ‘onderliggende’ organisaties werken onvoldoende professioneel. Ook werken we nog teveel met zogeheten ‘neventakers’, militairen die slechts eenmalig aan CIMIC-werk doen. Het nieuwe bataljon is een goede stap voorwaarts en maakt dat we de zaken professioneler kunnen aanpakken.”

Volgens generaal-majoor Oostendorp weegt het belang van CIMIC zwaar, al kunnen er qua planning en uitvoering zaken beter.

weken onder de wapenen. Méér zit er niet in, omdat anders zijn broodheer gaat steigeren. Zo kwam een uiterst gedreven vrij-

williger ooit op straat te staan. Het welslagen van het IDEA valt en staat met de medewerking van de werkgevers, in jargon ‘employer support’. In dit verband ventileerde Van der Woude een interessante filosofie. “Waar werk is, wordt niet gevochten.” Sinds de start van IDEA in de jaren negentig, vaardigde het Platform Defensie Bedrijfsleven circa 150 reserveofficieren af naar vooral Bosnië-Herzegovina. Waarbij tot nu toe zo’n zeshonderd ‘klanten’ werden ‘bediend’. Misschien komen daar in de toekomst Afghaanse zakenlieden bij. Te oordelen naar het verhaal van luitenant-kolonel Gerard Koot, commandant van het eerste Provinciaal Reconstructieteam, kunnen ze wel wat advies gebruiken. Vooral in het begin keek het PRT zijn ogen uit door de bijna middeleeuwse omstandigheden. Koot: “Uruzgan is een achtergebleven gebied, met een zowel

BREDE KLOOF

Misschien geldt dat ook voor het project Integrated Development of Entrepreneurial Activities (IDEA) van het Platform DefensieBedrijfsleven. IDEA valt en staat met de medewerking van de werkgevers en richt zich op brandhaarden waarin Nederlandse militaire eenheden gestationeerd zijn. Aan het plan dragen ook weer - in het bedrijfsleven werkzame reserveofficieren hun steentje bij. De bankiers, accountants, business consultants beheersen specialismen waaraan het Defensie ontbreekt. Zij staan lokale ondernemers met raad en daad ter zijde en geven zo de wederopbouw mede gestalte. Ook zetten ze workshops op touw, die soms overigens onvoldoende aanslaan. “Vaak knikken de mensen ja, terwijl ze niks van het onderwerp begrijpen”, wist reservemajoor (luchtmacht) drs. Martijn van der Woude. Maar er gaapt dan ook een brede kloof tussen de ondernemerscultuur en mentaliteit in het westen en in achterstandgebieden als het voormalige Joegoslavië en Afghanistan. Om deze reden stelt de IDEA-reservist zich zoveel mogelijk ‘neutraal’ op. Door de bank genomen komt hij voor de duur van zes tot acht

Functioneel specialisten spelen een cruciale rol in het CIMIC-scenario. Defensie rekruteert deze, in het bedrijfsleven werkzame reserveofficieren voor speciale projecten, zoals gezondheidszorg (foto), irrigatie, civiele infrastructuur, juridische zaken, landbouw. Foto: Geben van Es-AVDD

kwalitatief als kwantitatief flinterdun bestuur. Elke basisstructuur ontbrak. Wil je in een logisch concept aan wederopbouw werken, dan heb je daar bestuur voor nodig en een geïntegreerde aanpak. Het fundament ligt er intussen; de vloer moet nog worden gestort.” Naar de mening van Koot vormt kennis van de cultuur de hoeksteen van het werk. Anders klappen alle deuren dicht. De wederopbouw van Uruzgan slaagt alleen met, zoals hij het uitdrukte, unity of effort. “Aan de andere kant is Afghanistan Bosnië niet. Elke man is in eerste instantie een gewapende soldaat. Hij gaat altijd omringd door militairen van een infanterie-eenheid op pad. Daarom dient iederéén de militaire basisvaardigheden te beheersen en zich de omstandigheden goed te realiseren. Dit heeft consequenties voor de opleiding van CIMIC-personeel.” EIGEN DOFT

Luitenant-kolonel Ben de Groot (links) neemt de vlag van 1 CIMIC Bataljon over van kolonel Cees van den Heuvel. De organisatie zal in haar nopjes zijn geweest met de ‘massale’ interesse voor het symposium. Er meldden zich vooral veel reservisten.

De in het bedrijfsleven werkzame reservekolonel Dick Scherjon, voorzitter van het symposium. “CIMIC leidt pas tot succes bij een goede samenwerking tussen de diverse eenheden.”

Van der Klauw beaamde dat volmondig. “Maar functioneel specialisten moeten ook veel zaken zelf regelen.” Volgens de marineman gaan die min of meer als eenling door het militaire leven. Vandaar dat hij voorstelt hen

Het CIMIC-symposium vond plaats vanwege de oprichting die dag van 1 Civil Military Cooperation (CIMIC) Bataljon. Dat gebeurde door de overhandiging van de vlag aan de eerste commandant, luitenant-kolonel Ben de Groot. Hij kreeg hem uit handen van kolonel Cees van den Heuvel, eerste man van 101 Gevechtssteunbrigade waaronder 1 CIMIC Bataljon valt. Overigens volgt luitenantkolonel Bas Baars De Groot binnenkort op. Met de instelling van 1 CIMIC Bataljon zet de landmacht een belangrijke stap in de verdere professionalisering van de civiele militaire samenwerking. De eenheid vormt in een uitzendgebied de brug bij uitstek tussen militairen enerzijds, en de bevolking en humanitaire en noodhulporganisaties anderzijds. Ook gaat ze zich inzetten voor economische wederopbouw. De staf van 1 CIMIC Bataljon bestaat uit militairen van alle krijgsmachtdelen. Die beschikken over een netwerk van circa vijfhonderd, in het bedrijfsleven werkzame reserveofficieren. Zij komen in het geweer wanneer in een missiegebied behoefte bestaat aan expertise die binnen de krijgsmacht ontbreekt. Te denken valt aan planologen, bestuurskundigen, juristen, accountants, bankiers en consultants.●

te koppelen aan een uit te zenden eenheid. “En dan de werkgever: die ziet zich genoodzaakt planningen en afspraken om te zetten. Bovendien realiseert hij zich dat de werknemer/ reservist misschien niet meer terugkeert… Er vallen kortom veel juridische kwesties te regelen.” Van der Klauw loofde verder het systeem van nazorg van Defensie. Zoals de ‘adaptie’-gesprekken waarin het collectief bespreken van ervaringen centraal staat. “Doordat de meeste functioneel specialisten op eigen doft reizen, is er echter geen sprake van gemeenschappelijke ervaringen. Terug in Nederland volgen wel een aantal gesprekken met onder meer de Maatschappelijke Dienst Defensie. Wanneer een doorsnee militair in Nederland de draad weer oppakt, kan wie daaraan behoefte heeft met anderen over zijn belevenissen praten. Maar voor een functioneel specialist gaat dit niet op. De eerste dagen toont je omgeving zich nog benieuwd. Daarna moet je toch echt aan de bak en zit niemand meer op je verhaal te wachten. Terwijl je een paar dagen eerder nog target number one was en de dreiging van landmijnen in de lucht hing, zeurt nu iemand over de kleur van het toiletpapier. Een goede reden om geregeld bijeenkomsten te organiseren om de functioneel specialist ervaringen te laten delen met collega’s. Zij die er geweest zijn, weten hoe het zit.” Even boeiend als onthutsend

was het relaas van reserve luitenant-ter-zee 1 Han Polet over de situatie in Kongo. Daar verbleef hij voor negen maanden in de hoedanigheid van functioneel specialist Economy and Employment. “Kongo”, stak hij van wal, “vormt een land van uitersten. Van de zestig miljoen mensen eten sommigen elkaar op. Probleem is niet zozeer een gebrek aan rijkdom. Nee, iedereen wil de grondstoffen hebben. Daarom wordt er veel gemoord, verkracht en geroofd. Door gevechtshandelingen sterven per dag ongeveer duizend mensen. Het Kongolese leger ontbreekt het aan van alles, zoals uitrusting en discipline. Het onderscheid tussen rebel en regeringssoldaat valt moeilijk te maken. Een missie van de Verenigde Naties (MONUC) probeert stabiliteit te brengen en voor wederopbouw te zorgen.” Een ander groot knelpunt in Kongo vormt de vele rondslingerde munitie van Chinese en/ of Joegoslavische makelij. “Je vraagt je af waar je het allemaal voor doet”, verzuchtte Polet. “Toch kunnen CIMIC-specialisten een nuttige rol vervullen bij de wederopbouw van het land. Zoals bij de opleiding van militairen, in de hoop dat ze dan geen kippen meer pikken bij de buren.” Ondanks de ogenschijnlijk uitzichtloze toestand in Kongo, weigerde Polet echter te wanhopen. “There is always a golden line around the darkest cloud.”●

7 juni | Pagina 9

COMMANDANT TASK FORCE URUZGAN II OPTIMISTISCH OVER VOORTGANG

‘ER KOMEN STEEDS MEER HULPORGANISATIES BINNEN’ TARIN KOWT - Vier maanden voert kolonel Hans van Griensven nu het commando over de Nederlandse Task Force in Uruzgan. De veelbesproken missie zelf is tien maanden onderweg. Net terug van een bezoek aan het onrustige Chora maakt de kolonel een tussenbalans op. TEKST: GIAN SANTEGOEDS

“De situatie in Chora is onder controle”, begint hij. “De battle group houdt daar nu permanent presentie. Het PRT heeft de contacten met de autoriteiten, de politie en de stamhoofden maximaal aangehaald. De aanval op Chora verraste me niet. Vorig jaar rond deze tijd gebeurde hetzelfde. Toen is het gebied tijdelijk bezet en weer heroverd. Aangezien wij daar tot nu toe niet continu aanwezig waren, heeft de tegenstander zijn kans waargenomen. Ditmaal veroverden ze een politiepost tijdens hun opmars naar het districtscentrum. Door snel en verrassend te reageren, konden we erger voorkomen. Het is natuurlijk ontzettend goed voor je imago wanneer je kunt laten zien dat je in staat bent om een districtscentrum te beveiligen en gezamenlijk met de plaatselijke politie de post te heroveren. Zeker omdat de Opposing Militant Forces (OMF) veel waarde hechten aan Chora vanwege een voor hen belangrijke aan- en afvoerroute die door het gebied loopt. Voor de mensen was het een geweldige morele ondersteuning dat we hen kwamen helpen en ook zijn gebleven. We hebben de gelegenheid aangegrepen om een aantal projecten versneld op te pakken zoals de bouw van een brug, de aanleg van een weg en het opknappen van de bazaar. Daarnaast zijn ter plaatse agenten voor de Afghan National Auxilary Police (ANAP) opgeleid door instructeurs van de Koninklijke Marechaussee. De bewoners zouden het liefst willen dat we hier blijven, maar uiteindelijk moeten ze het zelf weer oppakken. Vandaar dat het zo belangrijk is dat alle voorname leiders in de door ons belegde shura’s hun steun hebben toegezegd aan het districtshoofd.” VERWACHTINGSPATROON

“Geduld is een onbekend begrip in Nederland. Vanaf het moment dat we ons gingen ontplooien, was bekend dat het een moeilijke missie zou worden. Een van de lange adem bovendien. De problematiek die wij hier moeten ontrafelen, ligt vele malen complexer dan voorgesteld. Ik noem de geografie van het land, de verschillende stammen, de andere cultuur met voor ons onbekende waarden en normen, de nasleep van de oorlog tussen communisten en Mujaheddin, de loyaliteit aan leidende figuren van zowel het officiële gezag als de criminele structuur, het ontbreken van een effectief centraal gezag en natuurlijk de aanwezigheid van Taliban in de provincie. Nu wordt vaak gedaan alsof wij alleen maar met dat laatste probleem hoeven af te rekenen. Was dat maar zo! Onlangs hebben we bij een shura (vergadering van stamoudsten, red.) alle tribale leiders plus de districtschef om de tafel gekregen. Dat lijkt niet bijzonder, maar vormt voor Uruzgaanse begrippen een kolossale stap. Daarom is het enorm belangrijk om door een Afghaanse bril te (blijven) kijken en geduld uit te oefenen. Het gaat er namelijk om wat de bevolking wil, niet wat wij willen.” “Aan de start wisten we niets. We begonnen op nul. Nu weten we hoe de bevolking is opgebouwd, hebben we inzicht in de politieke structuren en kennen we de posities van onze tegenstander. Je moet niet vergeten dat we in een provincie terecht zijn gekomen die dertig jaar oorlog achter de rug heeft. De mensen zijn hier survivors die partij kiezen voor hen die overleven garanderen. Aan ons de taak om hun vertrouwen te winnen. Wat dat aangaat, ontvang ik veel positieve signalen. Ik ben trots op wat we in tien maanden hebben bereikt. Het feit dat steeds meer internationale hulporganisaties zoals Save the Children,

De samenwerking met de Australiërs verloopt prima, we hebben er alle vertrouwen in dat hun Special Forces goed werk gaan verrichten. Foto: Rodney Welch. MvD.

het Duitse GTZ en Unama de provincie binnenkomen, beschouw als ik een zeer positieve ontwikkeling.” “Ik hou niet van de term Dutch Approach. Alsof wij het allemaal beter weten en beter zouden doen dan onze coalitiepartners. Een arrogante gedachtengang waarvan ik me distantieer. We zijn hier bezig met een counter insurgency operatie. Een strategie waarmee de Britten in Noord-Ierland bijvoorbeeld al uitgebreid ervaring hebben opgedaan. Wij richten ons niet op de tegenstander, maar op de bevolking. Die moet uiteindelijk zelf kunnen kiezen en daarmee de OMF irrelevant maken.” “De discussie over de inktvlekstrategie schept ook verwarring. Onze strategie is nooit veranderd. Alleen variëren we plaatselijk en tijdelijk ons optreden wel eens binnen die strategie om vooral onvoorspelbaar te blijven. In militaire termen noemen we dat tactiek. Dat zijn twee heel verschillende begrippen die te vaak door elkaar worden gebruikt. In feite is er sprake van twee soorten inktvlekken. De excentrische die de uitbreiding van onze Afghan Development Zone markeert met onze fysieke aanwezigheid en de overdrachtelijke. Ook buiten die ADZ onderhouden we namelijk goede contacten met stamleiders en andere vertegenwoordigers van de bevolking. Door deze mensen indirect te steunen, verbinden ze zich aan ons en het lokale bestuur. Aangezien we helaas op die plaatsen niet lijfelijk aanwezig zijn om hun veiligheid te garanderen, moeten we zeer voorzichtig omgaan met deze contacten. Maar de toename daarvan toont aan dat ook mensen buiten onze directe invloedsfeer bereid zijn mee te werken aan een betere toekomst voor Uruzgan. Onze invloed is dus veel groter dan op het eerste gezicht lijkt. Je zou kunnen beargumenteren dat dit onze echte ‘inktvlek’ vormt.” ÉÉN GROOT PRT

“De grote kracht van ons 3D-concept (Defence, Development, Diplomacy) zit hem in het integrale karakter. In alles wat we doen, werken deze drie operatielijnen samen. Een Provincial Reconstruction Team bijvoorbeeld dat op pad gaat om contact te leggen met de lokale bevolking heeft vakspecialisten bij zich en wordt beveiligd door de battle group (BG). Andersom is ook het geval. Als de BG veiligheidsoperaties uitvoert in gebieden waar we geen of weinig invloed hebben, gaat er een missieteam mee om de eerste contacten te leggen. In deze Task Force zijn alle krijgsmachtdelen en drie ministeries vertegenwoordigd. Zo beschikken we over functioneel specialisten en adviseurs die ressorteren onder Ontwikkelingsamenwerking en Buitenlandse Zaken. De samenwerking binnen dit concept is prima. De ambassade in Kaboel speelt ook een actieve rol. Alle spelers werken eensgezind toe naar hetzelfde doel. Eigenlijk is de gehele TFU één groot PRT.” PRIMA VERSTERKING

Geduld oefenen en door een Afghaanse bril blijven kijken. Foto: Paul Verheul

“Ik ben blij met elke uitbreiding die onze missie ten goede komt. De samenwerking met de Australiers van de Reconstruction Task Force verloopt prima en ik heb er alle vertrouwen in dat hun Special Forces hier goed werk gaan verrichten. De Britse Royal Welsh Fuseliers worden als Regional Command South reserve al ingezet. Zij vormen een prima versterking. Ook met andere nationaliteiten binnen de provincie, zoals de Amerikaanse Special Forces, bestaat een prima wisselwerking en goede coördinatie en afstemming. Zelf beschikken we over fantastische soldaten die zeker niet onderdoen voor hun collega’s uit de VS, Groot-Brittannië en Canada. Als ik zie aan wat voor gevaar ze bloot staan en hoe ze daarmee omgaan, heb ik daar diep respect voor. Onze militairen blijken uitstekend getraind om hun mannetje schuine streep vrouwtje te staan.”●

7 juni | Pagina 10

Boven: Dirigent majoor Tijmen Botma smeedt een geheel. Rechts: Het Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’

GLORIEUZE TERUGKEER VAN HET FANFAREKORPS

Wachtmeesters Yvonne Wegberg (tenorsaxofoon) en Egon Smit (sopraansaxofoon).

Stuut

Wachtmeester 1 Marco Habets op altsaxofoon.

Wachtmeester 1 Tony de Roij soleerde regelmatig op zijn tenorsaxofoon.

Boven: Wachtmeester 1 Gerard de Krom bespeelt de euphonium.

Boven: De virtuoze Allen Vizzutti stal de show

Boven: Trobonisten opperwachtmeester Gert Jan Rongen en wachtmeester 1 Edwin Matthee.

Onder: Wachtmeester 1 Simon Bruul soleert op de bugel.

Onder: Wachtmeester Rob Geurts.

Onder: De saxofoon sectie van het FKKL ‘Bereden Wapens’.

TEKST: EVERT BROUWER FOTO’S: HENNIE KEERIS

Trompet dempers waren ruim voor handen.

Speciaal voor hem was Froukje uit Rhenen naar de lichtstad gereisd. Ze had zich pontificaal op de eerste rij geposteerd, maar daar kon vriendin Efi de saxofoons niet volgen. “Onze trompetdocent van Ons Genoegen heeft deze kaartjes geregeld. We zijn er met een man of vijftien”, liet Froukje weten. De beide meiden wipten ongeduldig op hun stoel heen en weer toen directeur majoor Ghislain Janssen de opening verrichtte. Hij belichtte de kentering die had plaatsgevonden met de binnenkomst van de nieuwe chef-dirigent Botma, nog geen twee maanden geleden. Een veelzijdig man, die in een maand tijd orde op zaken stelde bij het enige beroeps fanfareorkest ter wereld. “We kennen een breed repertoire, dat te beluisteren valt in de paleistuin van het Koninklijk Huis, maar ook tijdens taptoes”, verkondigde Janssen. Dat kwam ook tot uiting in het concert, dat twee zeer herkenbare delen kende. Voor de pauze werd onder meer de Ouverture Fantastique van de Vlaamse componist Peter Benoit, Stromingen (Deel 4 Koraal en Cadenza) van oud-militair Henk van Lijnschoten en Excalibur van

EINDHOVEN - Spetterend. Sensationeel. Overweldigend. Het is een aantal superlatieven dat viel te noteren na het eerste optreden van het Fanfarekorps Koninklijke Landmacht (FKKL) ‘Bereden Wapens’ in Muziekcentrum Eindhoven. De stevige hand van dirigent majoor Tijmen Botma was daarvoor de hoofdverantwoordelijke, maar ook het onnavolgbare optreden van de wereldberoemde trompettist Allen Vizzutti maakte diepe indruk. De Amerikaan, bekend van filmmuziek voor onder meer Star Wars en Back to the Future, sprak met zijn trompet en speelde met het publiek. TEKST: EVERT BROUWER - FOTO’S: RICHARD FRIGGE-AVDD

Jan van der Roost vertolkt door het FKKL ‘ Bereden Wapens’ . En er was natuurlijk ruimte voor Vizzutti om te excelleren met zijn eigen werk The Rising Sun. Het leek wel alsof de componist/trompettist al jaren deel uitmaakt van het fanfarekorps. Velen vroegen zich af hoe een grootheid als hij kon worden gestrikt. De Inspec-

EINDHOVEN - Een enkele sterk stralende ster aan de wijde hemel wil wel opvallen. Zelden zal er bij het Nationaal Militair Kampioenschap zo iemand zijn uitgesprongen als marechausseein-opleiding en vlinderslagspecialist Jeroen Stuut. De nuchtere Groninger pakte zonder veel inspanning drie startbewijzen voor de militaire wereldspelen in India later dit jaar en zwom ook nog eens een NMK- en persoonlijk record in de boeken. “Hij heeft zich heel goed laten zien”, complimenteerde de trainer van de militaire ploeg, sergeant-majoor (KL) Francoise Heijdeman-Duran.

teur Militaire Muziek, luitenant-kolonel Gert Jansen, in gala gestoken en glunderend van oor tot oor, had daar een passende verklaring voor. “Tijmen Botma is ook een trompettist en beiden zijn betrokken bij de Haske Muziekuitgave. Vandaar.” Onder het motto ‘Voorbereid op een

sprankelend samenspel’ wist het fanfarekorps van geen ophouden. De woorden van Ghislain Janssen werden onderstreept met een keuzemenu uit het populaire repertoire van onder meer Gershwin, Chick Corea, Genesis-voorman Phil Collins, Quincy Jones en Chuck Mangione (Friend of Mine). Vizzutti, nu in een stemmig oranje designcolbert gestoken, kreeg echter voldoende ruimte om te excelleren met de solisten wachtmeesters 1 Tony de Roy (tenorsaxofoon) en Simon Bruul (bugel). Klap op de vuurpijl was echter de wereldpremière van The Mounted Corps, een compositie van Ton van Greevenbroek. “Immers, een optreden van dit fanfarekorps zonder militaire mars, dat kan eigenlijk niet”, merkte directeur Janssen op. En zo is het maar net. Na twee toegiften en even na elven konden ook Froukje en Efi terug naar huis. “We hebben het eerste uur gewoon les”, riepen ze. Om even later terug te keren. Even nerveus als voor het concert stonden ze te trappelen: ze mochten Vizzutti de hand schudden en met hem op de foto. Een mooier besluit van de avond was voor hen niet denkbaar.●

Met Heijdeman is overigens ook een van de grote afwezigen genoemd in het snelle water van het Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep in Eindhoven. De zwemster, die zeventien keer heeft deelgenomen aan het toernooi, kampt met gescheurde enkelbanden en moest dus zittend op een stoel naar de verrichtingen van haar pupillen kijken. Het gros van die deelnemers was waarschijnlijk onder de indruk van de imposante arena, waar grootheid Pieter van den Hoogenband zijn wortels heeft liggen. “Een aantal is gewend aan een 25 meter bad. Die halen hun voordeel uit de keerpunten. Dan is vijftig meter achter elkaar wel even wennen”, sprak de trainer. Er werd voor deze locatie gekozen omdat de Koninklijke Luchtmacht daar in september een internationaal toernooi houdt. Het was dus min of meer een generale repetitie voor kapitein John Verstegen en zijn organisatie. Hij repte in ieder geval over

7 juni | Pagina 11

DEKAATJES

Links: Wachtmeester Jeroen Stuut op weg naar de zege op de 100 meter vlinderslag.

heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of defensiekrant@ mindef.nl, onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer.

Rechts: Ster Jeroen Stuut ziet verbaasd dat hij een persoonlijke record heeft gezwommen in het 50-meterbad.

eenzame ster in lege Tongelreep

DK22 P11 DEKAATJES

Rechts: Start van de 50 meter rugslag voor vrouwen.

Links: 4x50 meter wisselslag voor vrouwen.

Trainer sergeant-majoor Francoise Heijdeman-Duran in gesprek met korporaal (KM) Paul van Vegchelen.

een geslaagd evenement en ook Heijdeman zag vele lichtpuntjes. Met, nogmaals, Stuut als exponent. Die verbaasde zichzelf nog het meest met een nieuw record op de vijftig meter vlinderslag (25.25), terwijl hij ook op de dubbele afstand (58.22) en de 50 vrij (24.12) een startbewijs voor de MWK binnenhaalde. “Ik kan maar tweemaal trainen in de week”, meldde de leerling algemeen opsporingsambtenaar. “Dat is niet voldoende voor een topprestatie.” Toch hoopt de pupil van zwemvereniging Trivia uit Groningen te kunnen deelnemen aan het Nederlands kampioenschap deze maand. “Dan doe ik maar een dag mee, gewoon voor de ervaring. Het is immers mijn eerste seniorentoernooi.” Daarna richt de voormalige jeugdkampioen zich op het NK Sprint. “Mijn kracht ligt nu eenmaal op de kortere afstand.” En het MWK in India? “Ik hoop mee te kunnen, maar dat hangt af van de opleiding. In sommige gevallen kun je bijles krijgen in de avonduren, maar ik hoop dat ik kan en mag gaan.” Het is dan maar te hopen dat hem in het Aziatisch land niet hetzelfde

Veel geslaagden bij tweedaagse prestatietocht

gebeurt als op het jeugd EK op Mallorca. Daar moest Stuut de strijd staken door een voedselvergiftiging. STRENG

In Hyderbad wordt hij in ieder geval vergezeld door een aantal andere zwem-

Matroos Daley Pinedoe op weg naar zijn toptijd op de 200 meter rugslag.

HARSKAMP - De Legerplaats Harskamp, sinds kort Generaal Winkelmankazerne genaamd, vormde onlangs het toneel voor de 59ste editie van de jaarlijkse Tweedaagse Militaire Prestatietocht. Er verschenen liefst 446 militairen van alle rangen en standen en van alle krijgsmachtdelen op het appèl, onder wie veel reservisten. De deelnemers startten in ploegen van twee. Zoals altijd, loog het programma er niet om met fietsen, kajakken (zie foto), een (touw)hindernisbaan, een (snel)mars, handgranaatwerpen, oriënte-

ren. Ook al door de soms zware regen, kregen de ‘atleten’ het flink te verduren. Het water stond menigeen letterlijk in de schoenen. Op de eerste dag viel 22 procent af. Toch slaagde zeventig procent van de deelnemers voor de TMPT-eis: elke dag binnen tien uur finishen. Ze keerden met het felbegeerde kruis huiswaarts. De Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reserve-Officieren en de Lichamelijke Opvoeding- en Sportorganisatie van de landmacht, tekenden voor de organisatie van de TMPT.●

mers. Want zo was het natuurlijk ook wel weer. In de schaduw van Stuut zwom bijvoorbeeld matroos Daley Pinedoe zich naar een plek op de MWK op de 100 meter vlinderslag (59.64) en de 100 rug (1.02.72). De atleet van Noordkop zal ook wel in het water komen op de 200 wisselslag, aangezien hij de limiet op 35-honderdste seconde miste. En sergeant Robert Bais (KL) zat er op de 50 meter vlinder slechts vijfhonderdste boven. “Zo streng zijn we dan ook weer niet”, zei sergeant-majoor Heijdeman, “want we weten heus wel waartoe de deelnemers hier in staat zijn. We zullen dus een aantal zwemmers dat het net niet heeft gehaald, nog een keer beoordelen.” Cadet-sergeant Judith Koudijs deed wat er van haar werd verwacht op de 50 meter rugslag en bleef met 33.68 net onder de gestelde tijd van 34 seconden voor een retourtje Hyderabad. Later herhaalde ze dat kunstje op de 100 meter rug (1.21.95).Veteraan Patricia Ladru (KM) kan zich gaan opmaken voor haar derde wereldspelen. Over de 100 meter vrije slag deed ze nog een seconde te lang, maar ze nam revanche op de halve afstand (29.12 waar 29.35 was gevraagd). Met Heijdeman als trainer, komt er dan weer een vast clubje bij elkaar als ook wachtmeester (KMar) Amerins Doevendans meereist naar Azië. Zij zwom de limiet voor de 100 meter schoolslag, maar is op veel meer onderdelen inzetbaar, waarvan ze de gestelde tijd maar net miste. Bij de marine ontbrak, net als bij de andere krijgsmachtdelen overigens, een aantal deelnemers door verplichtingen elders op deze aardbol. Zo miste Dirk Gieling (KLu) het evenement en was kanshebber Rick de Greef (200 meter wisselslag) net terug uit Afghanistan. Hij had dus niet bepaald de beste voorbereiding voor een zwemkampioenschap.● Alle uitslagen zijn te vinden op www.cdc.nl/ bims/kampioenschappen/actueel/index

WONINGEN Te koop: Dronten, Kruidendreef 41, 2/1kapwoning met dakkapel en garage, CPL thermopane en hardhout. Voor- en achtertuin. U-vorm. woonkmr. Open inb.keuken. 1e verd.:laminaat, 3 slpkmrs, badkamer met stoomdouchecabine. 2e verd.: slpkmr, dakkapel. Direct te aanvaarden. Vr.pr. N 215.000,- k.k. Zie www.kerremans makelaardij.nl Te koop: Friesland, Menaldum, Achterbosk 10, 2/1 kapwoning in zeer rustige straat en groene omg.12 km van Leeuwarden. Ind.: woonkmr., open keuken, 4 slpkmrs en zolderverd. zonder vast trap. Badkmr met douche in bad. Zeer riante onderhoudsvrije tuin en garage met bergvliering. Vr.pr. N 174.950 k.k. Zie www.funda.nl of 06 - 492 179 47. Te koop: Den Helder, Polderweg 66, sfeervol, karakteristiek en beeldbepalende eengezinswoning, hartje centrum, eigen grond, 4 kamers, dakterras, open haard en glas in lood. Woonopp.125m2. Loopafstand naar centrum, station en strand. vr.pr. N 145.000 k.k. info: www.digimakelaars.nl Te koop: Molenschot (Gilze en Rijen), Pastoor vd Rietstraat 12, ruime vrijstaande woning met grote voor- en achtertuin en inpandige garage (perceel opp. 552 m2). Vr.pr. N 495.000,- k.k. Info 06 - 238 220 10 of zie www.funda.nl Te koop: Roosendaal ( N-Br.) Dr. Mollerlaan 33, tussenwoning met dubbele garage, nabij de Engelbrecht van Nassau Kazerne. Inf. makelaar: www.ludovandereijken.nl of 0165 - 55 65 80. Te koop: Veenwouden, Jan Flintermanlaan 6, (15 km van Vlb Leeuwarden), ruime 2/1 kapwoning met garage in groene, kindvriendelijke buurt. Woonkmr van bijna 60 m2 met open haard, luxe keuken, 4 slpkmrs en vliering. Gr opp 475 m2. Vr. pr. N 259.000,- k.k.. Info 06 - 1140 85 44 of zie www.funda.nl Te koop: Waddinxveen, Chopinlaan 18, in kinderrijke buurt, goed onderhouden tussenwoning. 430m2, tuin op W. 4 slpkmrs, eenvoudig 5e te realiseren. Div. recente vernieuwingen, volledig dubbelglas. N 259.000,-k.k. Inf: 018 - 261 80 55 of zie www.funda.nl Te huur: Den Haag, per 1 sept. 2007, gemeubileerd pied à terre (60 m2) in Statenkwartier. Grote woonkmr, slpkmr, keuken en badkamer, groot balkon op het zuiden. Drie grote inbouwkasten, digitale tv- en Internetaansluiting. Zeer geschikt voor gedetacheerd officier. Huur N 600,- per maand all in. Info: 06 - 289 550 80. Te huur: Appartement in Den Haag voor tijdelijke bewoner(ster). 10 min. van het strand van Kijkduin! Voor een periode van 6 tot 9 maanden, vanaf 08/07. Gestoffeerd, all in N 700,-. Inf.: M. Visser, 06 - 200 021 24.

REÜNIE Reünie Schoolbataljon Centraal op 27 juni 2007. Locatie: Jan van Schaffelaerkazerne, Ermelo. Opgave (voor 13 juni) en info bij Jacobi-de Jong via interne mail of telefoon: 0341 - 47 78 82 (wo, do, vr). Nadere gegevens zullen worden vermeld in een persoonlijke uitnodiging.●

7 juni | Pagina 12

KL damesequipe slaat slag in Zandvoort ZANDVOORT - Met een polepositie, twee zeges en tweemaal de snelste ronde heeft de damesequipe van de Koninklijke Landmacht de maximaal haalbare score behaald. Sheila Verschuur en Sandra van der Sloot lieten tijdens het pinksterweekend op het circuit van Zandvoort geen spaan heel van de concurrentie. De eeuwige mededingers Ronald

Colofon De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel.

Morien en Ferry Duivenvoorde finishten als tweede. Er was de afgelopen weken hard aan de, in woestijncamouflagekleuren gespoten, Seat Ibiza Diesel van Verschuur en Van der Sloot gewerkt. Omdat er steeds onverklaarbare technische storingen optraden, werd besloten dan maar alles wat met de elektriciteit te maken heeft te vervangen. Het

Hoofdredacteur a.i.: Wiebren Tabak (070 - 318 66 77) Redactie: Evert Brouwer (070 - 318 83 30) Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36) Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck

Het winnende damesduo.

bleek de sleutel tot succes, want de Seat liep als nooit tevoren. Met meer dan een halve seconde verschil reed Verschuur naar de polepositie en die beste startplaats verzilverde ze in de openingsfase van de 2-uurs race. Per ronde was ze zowat een seconde sneller en toen ze het stuur aan haar partAandacht voor de auto van de equipe Verschuur-Van der Sloot.

ner overgaf, bedroeg het verschil met de achtervolgers al meer dan een halve minuut. Van der Sloot liet er ook geen gras over groeien en reed de KL Seat met 45 seconden voorsprong als eerste over de finish. De eerste plaats in de twee uurs race leverde tevens de beste startpositie op voor de veertig minuten race op de Pinkstermaandag. Dit keer nam Van der Sloot de

De ‘mooiste’ vuurwapens van de wereld DELFT - In 2006 verwierf het Legermuseum een unieke collectie historische handvuurwapens uit privé-bezit van de heer H. Visser. De 700 vuurwapens en aanverwante objecten geven een goed beeld van de omvang en betekenis van de Nederlandse wapenindustrie van de 17de tot de 19de eeuw. Maar bovenal zijn het ambachtelijke producten, iconen van pre-industriële vormgeving. Met deze verzameling kan het Legermuseum zich rekenen tot de belangrijkste musea ter wereld op het gebied van antieke vuurwapens.

bewonderen in de tentoonstelling ‘Bloedmooi’, die vandaag door staatssecretaris Cees van der Knaap officieel werd geopend. De collectie bestaat uit zo’n 700 verschillende voorwerpen, zoals

De ‘mooiste’ vuurwapens van de wereld zijn tot 2010 te

pistolen met ivoren lades, lontslotwapens en prachtig bewerkte kruithoorns. Heel apart is het koppel vuursteen kinderpistolen dat Willem III in 1827 op zijn tiende verjaardag cadeau kreeg van zijn vader. Zeer opvallend zijn verder de exotische en kostbare materialen die in veel objecten verwerkt zitten, zoals ivoor, ebbenhout, zilver en schildpad. Bovendien is een groot deel prachtig bewerkt met sierlijke krullen en voorstellingen. Deze wapens dienden veelal als statussymbool voor de bezitter en waren niet gemaakt om daadwerkelijk te worden gebruikt. Meer informatie: www.legermuseum.nl●

DIE FRANZÖSISCHE ARMEE WENEN - Bij ‘Militaria Verlag Wenen’ is onlangs een lijvig boekwerk in twee delen verschenen over het Franse leger. Het eerste Die Französische Armee im Ersten Weltkrieg, 1914 geeft in 528 pagina’s en met ruim duizend foto’s een uitvoerig beeld van de Franse strijdkrachten aan het begin van WO 1. Het toont de veelzijdigheid van uniformen, hoofddeksels en uitrustingsstukken van een leger dat de erfgenaam was van Le Grand Armee en zich wonderwel had hersteld van de nederlaag tegen Pruisen in 1871. Het tweede deel dat tegen het einde van dit jaar verschijnt, bestrijkt het tijdvak van 1915

tot 1918, het horizon bleu uniform en de ontwikkeling van de uitrusting gedurende de oorlog. De auteurs van dit monumentale werk zijn de militaire historicus Laurent Mirouze en de commandant van de Gendarmerie Stéphane Dekerle. Zij konden teruggrijpen op de collecties militaria van

het Musée de Ármée en acht andere legermusea. Tevens kregen ze steun van vijftien particuliere verzamelaars die hun collecties te beschikking stelden. Voor iedereen die belangstelling heeft voor krijgsgeschiedenis zijn deze boeken een verrijking van de kennis omtrent een uiterst belangrijke periode uit de 20ste eeuw. De prijs is ronduit pittig, maar te duur zou een verkeerde kwalificatie zijn. Elk deel van Die Französische Armee im eersten Weltkrieg kost N 99,- en is leverbaar in Duits, Frans en Engels. Tekst: Fritz Behrendt●

start voor haar rekening en ook zij liet zich niet verrassen. De gehele race lag de landmachtauto ruimschoots op kop, zonder ook maar één moment bedreigd te worden. De overwinning zag er zo gemakkelijk uit dat de technische commissie de wagen al naar de controle sleepte nog voor hij goed en wel stilstond. Uiteraard werd er niets onregelmatigs geconstateerd.●

LEE TOWERS GAAT TOEREN MET LUCHTMACHTORKEST AMERSFOORT Het Luchtmachtorkest gaat het komende seizoen met Lee Towers toeren. De speciale gast zal tijdens de show Hollywood in Concert een aantal prachtige klassiekers uit de glorietijd van de filmstad zingen. Leen Huijzer, zoals Lee’s echte naam luidt, heeft al enkele malen met het Luchtmachtorkest opgetreden. Dat beviel hem zo goed dat hij een theatertour met het militaire orkest meteen zag zitten. Tachtig jaar na de eerste Oscar-uitreiking is Hollywood in Concert een ode aan de grootste filmhits aller tijden. In de show passeren wereldbekende nummers de revue, vertolkt door het vijftigkoppig orkest en een groep zangers en dansers. Uiteraard ontbreekt een toepasselijke ambiance met veel glitter en glamour niet. De theatertour start in

Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected] Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden.

januari 2008 en loopt tot juni van dat jaar. Kaarten zijn te bestellen bij de theaterkassa’s of bij Topticketline, telefoon: 0900 - 300 50 00. Een overzicht van de voorstellingen waaraan Lee Towers meedoet, staat op www.luchtmachtkapel.nl/ agenda. Foto: Ron Rutten●

DEFENSIE EVENEMENTENKALENDER De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen: 8 juni-9 juni: Nationaal militair kampioenschap golf, Hoog Soeren 8juni-10 juni: Militaire vrouwenvoetbal interland, Gramsbergen 9 juni: Landmachtdagen, Wezep 13 juni: Nationaal militair kampioenschap triatlon Olympic distance, Dronten 15 juni-16 juni: Open Dagen Koninklijke Luchtmacht, Volkel

Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32

17 juni: ‘Vaders zijn de baas’ in het Legermuseum, Delft 20 juni: Kinderworkshop Straalmotor in het Militaire Luchtvaart Museum, Soesterberg 22 juni: Orkest van de Koninklijke Luchtmacht ‘On Broadway’, Dussen Surf voor meer informatie naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN: 0167-0808