Day Mua Thu Toi

ÑAÂY MUØA THU TÔÙI

I. GIÔÙI THIEÄU: 1. Xuaát xöù: - Ñöôïc trích töø taäp thô “ Thô thô” cuûa Xuaân Dieäu (1958) 2. YÙ nghóa nhan ñeà: - Gôïi böôùc chuyeån cuûa thôøi gian, thi nhaân ñeán vôùi muøa Thu khi muøa Thu baét ñaàu hieän dieän, theo doõi böôùc chaân cuûa muøa Thu cho ñeán luùc Thu thaät söï xaâm chieám ñaát trôøi, loøng ngöôøi. 3. Noäi dung: -Khaéc hoaï moät böùc tranh Thu ñeïp nhöng ñieàu hiu, aûm ñaïm, moät noãi buoàn meânh mang thaém vaøo caûnh vaät cuûa thieân nhieân vaø aâm

II. PHAÂN TÍCH: • KHOÅ 1: Caûm nhaân cuûa nhaø thô khi muøa Thu tôùi. • “Raëng lieãu ñieàu hiu ñöùng chòu tang • Toùc buoàn buoâng xuoáng leä ngaøn haøng” - Laáy veû ñeïp cuûa ngöôøi con gaùi laøm chuaån möïc muøa thu trong thô , tuy buoàn nhöng vaãn ñeïp moät caùch gôïi caûm vaø treû trung. • - Söû duïng ngheä thuaät nhaân hoaù ñoäc ñaùo: “ lieãu ñöùng chiu tang”, “toùc buoàn leä ngaøn haøng”.  Mieâu taû aán töôïng hình aûnh cuûa caây “lieãu” nhö ngöôøi thieáu phuï coù daùng ñöùng chiu tang. Caønh laù lieãu ruû xuoáng nhö maùi toùc buoàn buoâng xoaõ. caûm nhaân phaûn phaát caùi boùng giai nhaân ñaøi caùt kieâu sa maø aâu saàu, buoàn baõ. • - Phoái hôïp haøi hoaø chuoãi aâm thanh “

• “ Ñaây muøa thu tôùi- muøa thu tôùi • Vôùi aùo mô phai deät laù vaøng” • - Töø “ñaây” vang leân ñaàu caâu vaø ñi lieàn sau ñoù laø “muøa thu tôùi” ñöôïc ñieäp 2 laàn ,loät taû ñöôïc caùi taâm traïng naùo nöùc cuûa nhaø thô. • - “Aùo mô phai deät laù vaøng”, hình aûnh ñeïp cho ta thaáy taùc giaû hình dung muøa thu nhö moät giai nhaân yeâu kieàu. Laø maøu vaøng mô töôi taén, maùt meû chöù khoâng phaûi maøu vaøng uùa.  Quan taâm ñeán cuoâc soáng , phaùt hieän ñöôïc veû ñeïp cuûa thieân nhieân. Duøng ngheä thuaät

KHOÅ 2: Muøa thu ñeán vôùi khu vöôøn:

• - Caùch dieãn ñaït môùi, aûnh höôûng cuûa vaên hoïc phöông Taây. • “Hôn moät loaøi hoa ñaõ ruïng caønh, • Trong vöôøn saéc ñoû ruûa maøu xanh;” • - Loái duøng töø “ hôn moät” khoâng phaûi laø nhieàu muøa thu maø chæ môùi baét ñaàu ñeán. • - “Ruïng” mieâu taû söï chia ly, ñoât ngoät, gôïi caûm giaùc xoùt xa cho söï saùng luïi taøn. • - Cuïm töø “saéc ñoù ruûa maøu xanh”, töø “ruûa”

• “ Nhöõng luoàn run raåy rung rinh laù… • Ñoâi nhaùnh khoâ gaåy xöông moûng manh.” • - 4 phuï aâm “r” lieân tieáp “run raåy rung rinh” gôïi leân caùi yeáu ôùt, sôï haõi cuûa chieác laù tröôùc laøn gioù laïnh. • - Gôïi caûm giaùc reùt laïnh, gaây aán töôïng hôn bôûi hình aûnh “ khoâ gaåy xöông moûng manh” phaùt hoaï nhöõng caønh caây gaày guoäc ñang maát daàn söï soáng.  Quan saùt tinh vi, caûm nhaän

KHOÅ 3 : Muøa thu ñeán vôùi ngoïn nuùi, doøng soâng • “ Thænh thoaûng naøng traêng töï ngaån ngô… • Non xa khôæ söï nhaït söông môø…” • - Ngheä thuaät nhaân hoaù “naøng traêng töï ngaån ngô”, mieâu taû söï ngôû ngaøng thoaùng chuùt buoàn, söï taøn phai cuûa caûnh vaät ñoù cuõng laø taâm söï cuûa thi nhaân. • - “Non xa” thì môø nhaït trong laøn “söông”, taïo söï môø aûo cuûa caûnh vaät, gôïi leân caùi laïnh leõo cuûa caûnh thu.  Böùc tranh thu theâm môø

• “Ñaõ nghe reùt möôùt luoàn trong gioù… • Ñaõ vaéng ngöôøi sang nhöõng chuyeán ñoø…” • - Söï caûm nhaän baèng thính giaùc vaø “reùt möôùt” ñöôïc nhaân hoaù “luoàn” trôø neân cuï theå . • - Taïo söï chuyeân ñoåi caûm giaùc töø “ñaõ nghe” caûm nhaän baèng thính giaùc sang “reùt möôùt luoàn trong gioù” caûm nhaân baèng xuùc giaùc. • - Ngheä thuaät ñaûo “ñaõ vaéng ngöôøi sang nhöõng chuyeán ñoø”. Chuyeán ñoø vaéng khaùch treân doøng soâng thaêm thaúm meânh moâng. • - Hai laàn nhaø thô laëp laïi töø “Ñaõ” bieåu thò söï vaän ñoäng

KHOÅ 4 :Söï giao hoaø giöõa thieân nhieân ñaát

• “Maây trôøi vaø taâm traïng conkhoâng ngöôøi , chim bay ñi, vaãn töøng •

• •

• •

• Khí trôøi u uaát haän chia li.” - Thieân nhieân coù “maây , chim, ñaát trôøi” nhöng sao “ u uaát” gôïi leân hình aûnh cuûa söï chia ly, nhö chia seõ noåi buoàn, söï coâ ñôn cuûa con ngöôøi - Ngheä thuaät nhaân hoaù cuïm töø “ uaát haän” laøm cho caûnh thu theâm aûm ñaïm theâ löông - Boùng daùng 1 coâ thieáu nöõ ñang ñöùng töïa cöûa nhìn ra xa ñang nghó ngôïi ñieàu gì. • “Ít nhieàu thieáu nöõ buoàn khoâng noùi, • Töïa cöûa nhìn ra nghó ngôïi gì.” - Coù giaù trò bieåu caûm lôùn : noåi buoàn cuûa coâ thieáu nöõ nhö thaáu taän taâm con ngöôøi, ray röùc, ngheïn ngaøo khoâng noùi leân ñöôïc. - Baøi thô keát thuùc bôû ngôõ laøm cho ngöôøi ñoïc coù theå taêng yù thô tuyø theo caûm nhaän

III. TOÅNG KEÁT: • - Söùc saùng taïo trong caùch duøng töø taïo nhaïc ñieâu, caùch vieát caâu môùi meû chöùng toû Xuaân Dieäu ngay töø böôùc ñaàu xuaát hieän treân thi ñaøn laø moät nhaø thô heát söùc ñoäc ñaùo. • - AÁn töôïng buoàn vì caùi laïnh len loûi ñaâu ñoù gôïi noãi coâ ñôn, buoàn, söï chia lìa, tan taùc, buoàn vì nhö coù caùi gì ñoù ngaån ngô, phaát phô trong khoâng gian vaù trong loøng ngöôøi. • - OÂng nhìn taïo vaät vôùi caùi nhìn thieát tha, caûm nhaän ñöôïc böôùc ñi cuûa thôøi gian, chuù yù ñeán bieán thaùi tinh ví cuûa thieân nhieân quakhaéc hoaï caûnh vaät muøa thu coù aùo mô phai, saéc ñoû ruûa maøu xanh, run raåy rung rinh,