Người giảng:Đoàn Thị Thúy TRƯỜNG THPT NGUYỄN DU
C©u hái kiÓm tra bµi cò
C©u1: Néi dung chÝnh cña th¬ Xu©n DiÖu tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m 1945 lµ g×? C©u2: Khoanh trßn vµo ®¸p ¸n ®óng trong c©u tr¶duyªn” lêi sau cña Xu©n DiÖu ca “Th¬ ngợi: A:C¸i duyªn, mèi quan hÖ hoµ hîp gi÷a thiªn nhiªn víi thiªn nhiªn. B:C¸i duyªn, mèi quan hÖ hoµ hîp gi÷a thiªn nhiªn víi con ngêi. C:C¸i duyªn, mèi quan hÖ hoµ hîp gi÷a ngêi víi ngêi, gi÷a con ngêi víi vò trô, c©y cá, chim mu«ng.
§¸p ¸n C©u hái kiÓm tra bµi cò
C©u1: Néi dung chÝnh cña th¬ Xu©n DiÖu tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m 1945? - Xu©n DiÖu yªu ®êi, yªu tha thiÕt cuéc sèng - Xu©n DiÖu còng hoµi nghi, ch¸n n¶n, c« ®¬n. C©u2: Khoanh trßn vµo ®¸p ¸n ®óng trong c©u tr¶ lêi sau “Th¬ duyªn” cña Xu©n DiÖu ca ngîi: A:C¸i duyªn, mèi quan hÖ hoµ hîp gi÷a thiªn nhiªn víi thiªn nhiªn. B:C¸i duyªn, mèi quan hÖ hoµ hîp gi÷a thiªn nhiªn víi con ngêi. C:C¸i duyªn, mèi quan hÖ hoµ hîp gi÷a ngêi víi ngêi, gi÷a con ngêi víi vò trô, c©y cá, chim
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
I. Vµi nÐt chung: 1. XuÊt xø: Bµi th¬ trÝch trong tËp “Th¬ Th¬” (1938). 2. §Ò tµi, nhan ®Ò: - Mïa thu lµ ®Ò tµi quen thuéc cña thơ ca. - “§©y mïa thu tíi” viÕt vÒ c¶m xóc cña thi nh©n tríc c¶nh s¾c mïa thu võa míi chím.
§©y mïa thu tíi I. Vµi nÐt chung: 1. XuÊt xø: 2. §Ò tµi, nhan ®Ò: II. §äc hiÓu v¨n b¶n
(Xu©n
DiÖu)
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
RÆng liÔu ®×u hiu ®øng chiô tang, Tãc buån bu«ng xuèng lÖ ngµn hµng: §©y mïa thu tíi - mïa thu tíi, Víi ¸o m¬ phai(1) dÖt l¸ vµng. H¬n mét loµi hoa ®· rông cµnh, Trong vên s¾c ®á rña(2) mµu xanh; Nh÷ng luång run rÈy rung rinh l¸… §«i nh¸nh kh« gÇy x¬ng máng manh. ThØnh tho¶ng nµng tr¨ng tù(3) ngÈn ng¬… Non xa khëi sù(4) nh¹t s¬ng mê… §· nghe rÐt mít luån trong giã… §· v¾ng ngêi sang nh÷ng chuyÕn ®ß… M©y vÈn tõng kh«ng, chim bay ®i, KhÝ trêi u uÊt hËn chia li. Ýt nhiÒu thiÕu n÷ buån kh«ng nãi, Tùa cöa nh×n xa, nghÜ ngîi g×. ( Thi nh©n ViÖt Nam, NXB V¨n häc, Héi Nghiªn cøu vµ Gi¶ng d¹y v¨n häc Thµnh phè Hå ChÝ Minh, t¸i b¶n 1988 )
§©y mïa thu tíi I. Vµi nÐt chung: 1. XuÊt xø: 2. §Ò tµi, nhan ®Ò: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: * Khæ 1:
(Xu©n
DiÖu)
RÆng liÔu ®×u hiu ®øng chịu tang, Tãc buån bu«ng xuèng lÖ ngµn hµng: §©y mïa thu tíi - mïa thu tíi, Víi ¸o m¬ phai(1) dÖt l¸ vµng.
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
I. Vµi nÐt chung: 1. XuÊt xø: 2. §Ò tµi, nhan ®Ò: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: * Khæ 1: RÆng liÔu ®×u hiu ®øng chiô tang, Tãc buån bu«ng xuèng lÖ ngµn hµng: §©y mïa thu tíi - mïa thu tíi, Víi ¸o m¬ phai(1) dÖt l¸ vµng.
DiÖu)
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: * Khæ 1: - RÆng liÔu + Nh©n c¸ch ho¸ d¸ng liÔu nh d¸ng mét nµng thiÕu n÷ ®õng chÞu tang ®Ñp, buån. + C¸c khu«n vÇn “®×u, hiu, chÞu”, “buån, bu«ng, xuèng” t¹o nªn giai ®iÖu buån b· dµn tr¶i. - ¸o m¬ phai + S¾c mµu thanh nhÑ, t¬i s¸ng + NhÞp th¬ 4/3, ®iÖp khóc “mïa thu tíi”, tõ ®Ých chØ nghÖ“®©y”, thuËt v¾t dßng “tíi” – “víi” tiÕng reo vui ngì ngµng, tiÕc nuèi cña thi nh©n
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
I. Vµi nÐt chung: 1. XuÊt xø: 2. §Ò tµi, nhan ®Ò: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: * Khæ 1: RÆng liÔu ®×u hiu ®øng chiô tang, Tãc buån bu«ng xuèng lÖ ngµn hµng: §©y mïa thu tíi - mïa thu tíi, Víi ¸o m¬ phai(1) dÖt l¸ vµng.
⇒ Mïa thu ®Ñp nhng ®îm buån qua con m¾t cña
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
I. Vµi nÐt chung: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: * Khæ 1: * Khæ 2: H¬n mét loµi hoa ®· rông cµnh, Trong vên s¾c ®á rña(2) mµu xanh; Nh÷ng luång run rÈy rung rinh l¸… §«i nh¸nh kh« gÇy x¬ng máng manh.
DiÖu)
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
I. Vµi nÐt chung: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: * Khæ 1: * Khæ 2: - Hoa: Rông cµnh → c¸ch diÔn ®¹t “h¬n mét” rÊt míi→gîi sù óa tµn, r¬i rông. - L¸: + S¾c ®á rña mµu xanh → ®éng tõ “rña” thËt gîi c¶m → gîi sù mµi mßn, sù lÊn ¸t. + Run rÈy, rung rinh → l¸y phô ©m “r” → gîi c¶m gi¸c ín l¹nh. - Cµnh: §«i nh¸nh, kh« gÇy, x¬ng máng manh → nghÖ thuËt t¹o h×nh, h×nh ¶nh nh©n ho¸ → gîi sù hao gÇy, mong manh, tr¬ träi.
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
I. Vµi nÐt chung: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: * Khæ 1: * Khæ 2: H¬n mét loµi hoa ®· rông cµnh, Trong vên s¾c ®á rña(2) mµu xanh; Nh÷ng luång ru rÈy rung rinh l¸… §«i nh¸nh kh« gÇy x¬ng máng manh.
⇒ Mïa thu tµn s¾c, gîi c¶m gi¸c ín l¹nh trong lßng ngêi
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
I. Vµi nÐt chung: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: * Khæ 1: * Khæ 2: * Khæ 3: ThØnh tho¶ng nµng tr¨ng tù(3) ngÈn ng¬… Non xa khëi sù(4) nh¹t s¬ng mê… §· nghe rÐt mít luån trong giã… §· v¾ng ngêi sang nh÷ng chuyÕn ®ß…
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
I. Vµi nÐt chung: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: * Khæ 3: - Nµng tr¨ng tù ngÈn ng¬, non xa khëi sù nh¹t s ¬ng mê → c¶nh ®îc ®Èy lªn cao, xa. - §· nghe rÐt mít luån trong giã → nghÖ thuËt chuyÓn ®æi c¶m gi¸c “nghe”, “luån” → c¶m nhËn c¸i l¹nh b»ng m¾t, tai, da thÞt vµ c¶ t©m hån m×nh. - §· v¾ng ngêi sang nh÷ng chuyÕn ®ß → tríc c¸i l¹nh cña thiªn nhiªn ho¹t ®éng cña con ngêi nh¹t dÇn.
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
I. Vµi nÐt chung: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: * Khæ 1: * Khæ 2: * Khæ 3: ThØnh tho¶ng nµng tr¨ng tù(3) ngÈn ng¬… Non xa khëi sù(4) nh¹t s¬ng mê… §· nghe rÐt mít luån trong giã… §· v¾ng ngêi sang nh÷ng chuyÕn ®ß… ⇒ Mïa thu v¾ng, l¹nh, gîi nçi c« ®¬n trong lßng ngêi.
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
I. Vµi nÐt chung: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: RÆng liÔu ®×u hiu ®øng chiô tang, Tãc buån bu«ng xuèng lÖ ngµn hµng: §©y mïa thu tíi - mïa thu tíi, Víi ¸o m¬ phai(1) dÖt l¸ vµng. H¬n mét loµi hoa ®· rông cµnh, Trong vên s¾c ®á rña(2) mµu xanh; Nh÷ng luång run rÈy rung rinh l¸… §«i nh¸nh kh« gÇy x¬ng máng manh. ThØnh tho¶ng nµng tr¨ng tù(3) ngÈn ng¬… Non xa khëi sù(4) nh¹t s¬ng mê… §· nghe rÐt mít luån trong giã… §· v¾ng ngêi sang nh÷ng chuyÕn ®ß…
⇒ C¶nh thu ®Ñp nhng ®îm
2. Khæ th¬ cuèi:
M©y vÈn tõng kh«ng, chim bay ®i, KhÝ trêi u uÊt hËn chia li. Ýt nhiÒu thiÕu n÷ buån kh«ng nãi, Tùa cöa nh×n xa, nghÜ ngîi g×.
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
I. Vµi nÐt chung: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: 2. Khæ th¬ cuèi: M©y vÈn tõng kh«ng, chim bay ®i, KhÝ trêi u uÊt hËn chia li. Ýt nhiÒu thiÕu n÷ buån kh«ng nãi, Tùa cöa nh×n xa, nghÜ ngîi g×. - M©y vÈn, chim bay ®i, khÝ trêi u uÊt hËn chia li → tÝn hiÖu cña th¬ cæ → ®Êt trêi nhuèm mµu ¶m ®¹m, thª l ¬ng, chia biÖt. - Ýt nhiÒu thiÕu n÷: buån, kh«ng nãi, tùa cöa, nh×n xa, nghÜ ngîi → t©m tr¹ng m¬ buån, suy nghÜ, ®îi chê.
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
I. Vµi nÐt chung: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: 2. Khæ th¬ cuèi: M©y vÈn tõng kh«ng, chim bay ®i, KhÝ trêi u uÊt hËn chia li. Ít nhiÒu thiÕu n÷ buån kh«ng nãi, Tùa cöa nh×n xa, nghÜ ngîi g×. ⇒ Nçi buån, nçi c« ®¬n cña mét hån th¬ kh¸t khao giao c¶m víi ®êi.
§©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
I. Vµi nÐt chung: II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. Ba khæ th¬ ®Çu: 2. Khæ th¬ cuèi: III. Tæng kÕt 1. Chñ ®Ò: Xu©n DiÖu ®· lµm næi bËt bøc tranh thu víi nh÷ng biÕn th¸i tinh vi nhÊt, nh÷ng rung c¶m s©u xa cña lßng ngêi trong thêi kh¾c chuyÓn mïa. 2. NghÖ thuËt: B»ng c¶m nhËn tinh tÕ cña c¸c gi¸c quan th«ng qua nh÷ng c¸ch t©n míi mÎ trong viÖc tæ chøc lêi th¬, x©y dùng h×nh ¶nh, lùa chän ng«n tõ. Xu©n DiÖu kÕ thõa truyÒn thèng th¬ ph¬ng §«ng kÕt hîp nhuÇn nhÞ víi sù s¸ng t¹o theo kiÓu th¬ ph¬ng T©y ®Ó t¹o
®©y mïa thu tíi
(Xu©n
DiÖu)
RÆng liÔu ®×u hiu ®øng chiô tang, Tãc buån bu«ng xuèng lÖ ngµn hµng: §©y mïa thu tíi - mïa thu tíi, Víi ¸o m¬ phai(1) dÖt l¸ vµng. H¬n mét loµi hoa ®· rông cµnh, Trong vên s¾c ®á rña(2) mµu xanh; Nh÷ng luång run rÈy rung rinh l¸… §«i nh¸nh kh« gÇy x¬ng máng manh. ThØnh tho¶ng nµng tr¨ng tù(3) ngÈn ng¬… Non xa khëi sù(4) nh¹t s¬ng mê… §· nghe rÐt mít luån trong giã… §· v¾ng ngêi sang nh÷ng chuyÕn ®ß… M©y vÈn tõng kh«ng, chim bay ®i, KhÝ trêi u uÊt hËn chia li. Ýt nhiÒu thiÕu n÷ buån kh«ng nãi, Tùa cöa nh×n xa, nghÜ ngîi g×. (Thi nh©n ViÖt Nam, NXB V¨n häc, Héi Nghiªn cøu vµ Gi¶ng d¹y v¨n häc Thµnh phè Hå ChÝ Minh, t¸i b¶n 1988)
Bµi tËp Bµi 1:
B×nh gi¶ng khæ mét bµi th¬ “Đ©y mïa thu tíi” cña Xu©n DiÖu. Bµi 2:
Ph©n tÝch t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh trong bµi th¬ “Đ©y mïa thu tíi” cña Xu©n DiÖu.
Bài học của chúng ta hôm nay tạm dừng tại đây. Xin gửi tới các thầy cô và các em lời chúc sức khoẻ, hạnh phúc và thành đạt! Xin chân thành cảm ơn!