Dau Tu Chung Khoan

Phần 1: Quy tắc vàng 3 x 7 = 21 Một đội bóng không để lọt lưới luôn luôn làm một đội chiến thắng, triết lý ngược đơn giản vậy nhưng có quá nhiều người lại coi thường và làm ngược lại, tại sao Asenal thành tích lại ngèo nàn như vậy ở cả hai đấu trường Ngoại hạng và Champion cup. Hãy xem các đội bóng của người Ý, họ mới nhiều thành tích làm sao ? Khi bạn đầu tư chứng khoán, trước khi nghĩ đến chuyện cướp tiền mang về thì hãy nghĩ đến việc giữ tiền của bạn thật chặt đã. Thông thường một nhà đầu tư thường quyết định đúng đắn với tỷ lệ bao nhiều thì mới có lãi ? Thống kê chỉ ra rằng, chỉ cần đầu tư đúng trong 3-4 lần trong 10 lần đầu tư là bạn đã có thể trở thành một tay cự phách trên thị trường. Hãy tuyệt đối tuân thủ theo quy tắc sau để đảm bảo bạn luôn là một trong những kẻ cuối cùng còn lại trên bãi chiến trường: - Thống kê chỉ ra rằng có đến 75% các cổ phiếu thường tăng giá lên khỏi mức giã cũ của nó từ 20 %-> 30%, sau đó các cổ phiếu lại quay đầu trở lại, thậm chí còn đi xuống sâu hơn mức giá ban đầu. - Do vậy hãy bán ngay cổ phiếu của bạn khi mức lãi >=21%, đừng quá tham lam, rồi bạn lại nhìn lợi nhuận của mình bị cuốn phăng cùng với cơn lũ của thị trường. - Khi cp của bạn bị xuống giá tới mức -7%, không có ngoại lệ trong trường hợp này là: bạn phải bán ngay lập tức (tôi nhắc lại là KHÔNG CÓ NGOẠI LỆ và phải NGAY LẬP TỨC) cổ phiếu đi. - Với quy tắc đơn giản này: trong 4 lần đầu tư, kể cả bạn đầu tư tệ hại đến mức 3 lần thua -7% và chỉ có 1 lần duy nhất thắng >=21%, bạn vẫn không thua lỗ. Ví dụ 1: bạn có 200 triệu, bạn chia làm 4 phần và đầu tư vào 4 loại cổ phiếu khác nhau, với số tiền bằng nhau là 50 triệu/1 cp - Cổ phiếu A: Bạn lỗ -7% - Cổ phiếu B: Bạn lỗ -8% - Cổ phiếu C: Bạn lỗ -6% - Cổ phiếu D: Bạn lời 21% _______________________ Số tiền còn lại của bạn vẫn sẽ là 200 triệu (tất nhiên phải trừ đi cả chi phí môi giới cho công ty chứng khoán) Ví dụ 2: Bạn có 200 triệu cp - Lần 1: bạn dồn hết vào 1 mã cp, bạn lỗ -7%, bạn còn lại 186 triệu - Lần 2: bạn dồn hết vào 1 cp, bạn lãi 21%, bạn còn: 225 triệu - Lần 3: bạn dồn hết vào 1 cp, bạn lại lỗ -6%, bạn còn:212 triệu - Lần 4: bạn dồ hết vào 1 cp, bạn lỗ -8%, bạn còn 195 triệu Vấn đề đặt ra là làm thế nào để tăng tỷ lệ 1/4 này lên ?

Phần 2: Đầu cơ hay Đầu tư - Hãy nhớ 100% các cổ phiều đều có thuộc tính ĐẦU CƠ. - Bạn thường được nghe những câu nói kiểu: “tôi là nhà đầu tư dài hạn, tôi chỉ mua và nắm giữ dài hạn”, “giá xuống thì kệ đi, tôi đầu tư dài hạn cơ mà, kiểu gì cuối năm giá chả lên” …, hãy xem một ví dụ về giá cổ phiếu TDH cách đây 8 tháng và giá hiện nay của nó ? hoặc giá của VTC cách đây 15 tháng và giá hiện nay (chưa kể chuyện bạn bị lỗ mà vốn liếng của bạn còn bị chôn vùi tại đó và bỏ qua vô số cơ hội ngon ăn trên thị trường). Hoặc thậm chí bạn vẫn nghe thấy: “đầu tư là phải dài hạn, phải 5-10 năm mới thu lợi nhuận về”, hãy xem các doanh nghiệp cổ phần đình đám của VN cách đây 5-10 năm: Đông Nam Mobile, Thiên Nam Computer, 3C Computer … - Bạn sẽ rất ngạc nhiên khi nghe định nghĩa sau về nhà đầu tư và đầu cơ nếu lấy đúng từ gốc la-tinh của 2 từ này: + Nhà đầu tư là một con bạc khát nước nhất, họ đặt hết tiền vào một cửa và theo đuổi – hy vọng cửa đó đến cùng ! + Nhà đầu cơ là người luôn theo sát và quan sát diễn biến của thị trường, họ luôn quyết định có lợi nhất cho bản thân, họ mặc kệ thị trường nghĩ gì.

Choáng váng ! khi tôi đọc đến dòng định nghĩa này, vì mọi người trên thị trường luôn luôn tự nhận mình là “nhà đầu tư” theo ý nghĩa tốt đẹp và luôn luôn có ý muốn chối bỏ mình là “nhà đầu cơ”, có lẽ nền kinh tế XHCN 50 năm đã làm cho người ta kinh sợ từ “đầu cơ” này. Hãy quên ý nghĩa của từ đầu tư, khái niệm “dài hạn” không có đối với những người trẻ tuổi và có vô số nhu cầu cần đáp ứng trong ngắn hạn như tôi và các bạn, hãy để cho các tổ chức khủng lồ ôm cái danh hiệu đó và họ luôn chỉ đạt được các mức lợi nhuận tệ hại dưới 20%/năm (PRUB1 là một ví dụ). Hãy luôn bán cổ phiếu ra khi nó chạm ngưỡng thua lỗ -7%, đừng trở thành “nhà đầu tư chân chính bất đắc dĩ” (kẹp trim như các bạn vẫn thường nói). Các cơ hội khác còn nhiều ở phía trước hơn bạn tưởng nhiều, mới chỉ có hơn 200 DN niêm yết/ 350,000 DN tại VN Hãy luôn hiện thực hóa lợi nhuận khi đạt kỳ vọng >=21%, nếu một năm bạn quyết định đúng 2 lần đầu tư liên tiếp bạn đã có thể đạt mức lợi nhuận cỡ 50% /vốn rồi.

Phần 3: “Đa phần mọi người thua lỗ vì không biết cách bán cổ phiếu đúng thời điểm” - Khi sư phụ tôi viết dòng này lên bảng, cả nhóm chúng tôi cùng ồ lên, vô lý quá ta, mua và chọn cổ phiếu tốt là quan trọng nhất chứ nhỉ, bán ra thì ai chẳng bán được, cứ lãi là bán thoai ? - Nhưng khi phân tích và soi lại chính những vụ đầu tư của cá nhân tôi- thì tôi thấy rằng, sự đầu tư yếu kém của tôi hoàn toàn là do tôi không biết bán cổ phiếu ra đúng thời điểm Tháng 2/2007 tôi đầu cơ vào các cổ phiếu rẻ tiền và đang lên cơn sốt là PTS và ICF, vào thời điểm tôi mua giá của PTS là 49, giá ICF là 34, (vụ này có pác chungkhoan_drem và pác Tham_lam cùng tham gia), sau đó 10 ngày giá PTS chạm ngưỡng 71, giá ICF lên đến 59. Do không biết cách bán cổ phiếu này khi nó đạt đỉnh, tôi đành ngồi nhìn lợi nhuận của mình bị cơn lũ “tháng tư đen tối” cuốn phăng đi, may mắn mà tôi vẫn bán CUT LOSS kịp thời và thu được vốn của mình về. Tại sao tôi lại đưa bài học này lên trước, phần vì từ những kinh nghiệm đau đớn của tôi, phần vì thị trường hiện nay (tuần 8/6/2007->) có những hiện tượng đúng với những gì trong quá khứ tôi đã đau đớn trải qua, thị trường đang trong giai đoạn mà những người mới tham gia (NB) không thể mua tiếp cổ phiếu vào trong ngắn hạn. Khi quyết định bán cổ phiếu, những câu nói sai lầm sau tôi luôn luôn được gặp và bị gặp, nó lặp lại nhiều lần, và quả thực sai lầm này lại luôn lặp lại với chính tôi (hàng ngàn năm nay bản tính “bày đàn” và “tham lam” của loài người hầu như chưa hề suy giảm đáng kể bao nhiêu): - “Bán làm gì nhỉ, bán ra là lỗ thật, để nguyên kiểu gì sau này nó chẳng lên lại”. - “Điên à, nó đang lên ầm ầm như thế, bán rồi lại ngồi mà tiếc à”. - “Để kệ nó đi, nó xuống rồi nó lại lên, bán đi-bán lại suốt ngày chỉ tổ phí tiền môi giới”. - “Không có khả năng nhìn tài khỏan của mình thua lỗ đến 40% thì không thể là một nhà đầu tư” ! - “Phải có cái đầu lạnh, lỗ cũng vẫn phải bình tĩnh”. Và thật lạ là tôi thấy ai cũng có lý cả !!!! Nhưng bình tâm suy nghĩ lại, tôi tự đặt cho mình các câu hỏi và tôi biết mình phải chọn đáp án nào đúng cho tôi, cuộc sống vốn vẫn vậy, có những điều đúng với người này nhưng không đúng với người kia. Vấn đề là “Tôi là nhà đầu cơ vốn nhỏ-chỉ có vài trăm triệu, mục tiêu của tôi là cố gắng đạt lợi nhuận >40% trong 1 năm (he he, tất nhiên lợi nhuận nhiều hơn càng tốt), nhưng tôi không thể chịu đựng được mức lỗ 40%/năm, và tôi cầu mong không bao giờ tôi phải rơi vào tình huống “đầu lạnh”. Tôi cũng không có khả năng để vốn của tôi chết gí cỡ 1 năm tại một mã cổ phiếu nào đó không tăng giá ! Và tôi cũng mạo muội võ đoán có đến 80% các bác trên ttvnol và vietstock là suy nghĩ giống tôi”. Các quy tắc bán cổ phiếu ra đơn giản (nhưng thực ra rất khó quyết định và nhận biết) được thầy tôi lặp đi lặp lại nhiều lần trong suốt thời gian tôi thụ giáo: -Với các cổ phiếu tăng trưởng bình thường (không có hiện tượng cường tráng đặc biệt: kiểu như TCT, BMC), hãy bán ngay khi nó đạt lợi nhuận >=21%.

- Bán CUT LOSS (Không có bất cứ ngoại lệ nào) khi cổ phiếu của bạn thua lỗ đến -7% - Tuyệt đối không đi ngược lại xu hướng thị trường, hãy làm sao nhận biết được: + Thị trường đang ở trên đỉnh và hãy bán ra để hiện thực hóa lợi nhuận ? + Nếu không bán được ở đỉnh, hãy bán ra ở phiên phục hồi kế tiếp gần nhất đỉnh ? Khó quá, khó quá !!!! Làm sao mà tôi biết đang ở đỉnh đây, đỉnh thị trường ???? Đỉnh của cổ phiểu ??? Nhưng dù cổ phiếu của bạn có tốt đến cỡ nào, khi thị trường suy thoái chung, nó cũng sẽ đi xuống, hãy xem quá trình suy thoái của “Tháng 4 đen tối” vừa rồi, 100% các cổ phiếu đều suy sụp ! Nếu bạn là một NB, vốn nhỏ, khả năng cơ động T+1 không có, hãy luôn bán cổ phiếu khi thị trường đang ở trên đỉnh, khi thị trường đã qua đỉnh, hãy ngừng giao dịch Các dấu hiệu sau, giúp ta phát hiện đỉnh thị trường hoặc thị trường vừa qua đỉnh- đang lình xình đi xuống: - Khi các cổ phiếu hàng đầu dẫn dắt thị trường (STB, FPT, REE, SJS, …) đang tăng rất mạnh, sau đó tăng nhẹ hoặc đứng yên + khối lượng giao dịch lớn ở những phiên (tăng nhẹ - giảm nhẹ - đứng yên), đó là dấu hiệu thị trường đang ở trên đỉnh. - Khi các phiên phân phối xuất hiện gần nhau, cứ 2-3 phiên giao dịch lại xuất hiện một phiên phân phối, phiên phân phối là những phiên mà: khối lượng giao dịch tăng lớn + chỉ số VN Index (tăng nhẹ - đứng yên - giảm nhẹ - hoặc phiên 1 tăng, đến phiên 2,3 giảm hết mất chỗ vừa tăng của phiên 1), đó là dấu hiệu thị trường vừa qua đỉnh và đang lình xình, sẽ đi xuống. - Khi đột nhiên chỉ số VN Index tăng đột biến trong 1 ngày (bùng nổ bứt phá chạm đích), vào suốt quá trình tăng 5 -> 20 điểm/ phiên, đột nhiên một hôm nào đó VN Index tăng đến 30 điểm hoặc thậm chí 40 điểm. Hãy cảnh giác, sau niềm vui vỡ òa này là dấu hiệu báo thị trượng đã hết hơi bứt phá lần cuối đểm chạm đích. - Khi các mã cổ phiếu hàng đầu ngày càng lu mờ, thị trường đột nhiên chói sáng bởi các nhân tài PNs xa lạ, đây là dấu hiện rõ rệt nhất về việc thị trường sắp cắm đầu đi xuống, đến đàn tuấn mã còn không kéo nổi cỗ xe VN- Index thì lũ chó già góc bếp liệu lết nổi bao lâu ? - Khi đột nhiên lượng bài viết ca ngợi thị trường và các hô hào thị trường đang phát triển mạnh mẽ ngày càng hưng phấn và tần xuất xuất hiện cao độ trên báo chí-truyền hình-diễn đàn, hãy cẩn thận, bạn tính chuyện về ôm vợ là vừa. Tuy nhiên để nhận biết được chính xác xu hướng thị trường là điều cực kỳ khó, khi có các hiện tượng xuất hiện, bạn phải bám sát thị trường và theo dõi 4-7 phiên kế tiếp để xác nhận chính xác nhận định của bạn. Hãy yên tâm về chuyện thời gian, bạn vẫn có thể rút khỏi thị trường một cách an toàn, trong điều kiện bình thường (không có biến cố đột ngột), thị trường có đủ thời gian cho bạn rút lui, vì khi thị trường qua đỉnh nó vẫn cố gắng tiếp tục phục hồi mạnh mẽ hoặc lình xình đủ lâu. Đừng để sự tham lam chi phối bạn, đừng có nghĩ: "mình là người thông minh, mình cố lướt thằng này vẫn có lãi và vẫn kịp rút ra" ! Hãy nhớ: đội bóng để lọt lưới ít nhất mới là đội chiến thắng !

Phần 4: Chọn cổ phiếu theo phương pháp ĐẦU CƠ GIÁ LÊN CAN SLIM Phương pháp này giúp bạn chọn cổ phiếu để đầu cơ khi thị trường đang lên giá, dùng để đầu cơ trong ngắn hạn tại thị trường VN hiện nay(1-3 tháng, 3-6 tháng), phương pháp này chỉ hiệu quả khi thị trường đang trong xu hướng UPTREND

William J. ONeil là một mẫu nhà đầu tư chứng khoán thành công tại Mỹ. Khởi nghiệp bằng nghề kế toán viên, ông nhanh chóng bị cuốn vào cơn sốt cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, để rồi với những công thức đầu tư của riêng mình, ông đã trở thành một nhà “phù thuỷ” tại Wall Street khi thu về hàng triệu USD lợi nhuận mỗi năm từ cổ phiếu. Hiện William là chủ tịch kiêm giám đốc điều hành hãng nghiên cứu đầu tư William J. ONeil & Company do chính ông thành lập. 300 USD là khoản tiền đầu tiên William “rót” vào thị trường chứng khoán với cổ phiếu của Procter & Gamble khi còn phục vụ trong Không lực hoàng gia. Có trong tay tấm bằng cử nhân tài chính của Đại học Southern Methodist, William khởi động sự nghiệp đầu tư của mình trên cương vị một nhà môi giới chứng khoán tại Los Angeles. Biết kinh nghiệm

còn ít ỏi, William đã dành rất nhiều thời gian để nghiên cứu về thành công của các “bậc tiền bối” trên thị trường chứng khoán. Và rồi, nỗ lực của ông đã được đền đáp. William nghiên cứu và đúc kết được 7 yếu tố cần thiết để nhận dạng những cổ phiếu hiện còn ít được giới đầu tư chú ý nhưng lại chính là những tài sản sinh lời lớn trong tương lai. Bảy yếu tố đó được biết đến với cái tên CAN SLIM.

Nhận định của William hoàn toàn phù hợp với một thực tế hiện nay là rất nhiều nhà đầu tư không biết các công ty được niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán đang hoạt động như thế nào và đầu tư vào cổ phiếu của các công ty nào sẽ có lãi? Dưới tác động của “hiệu ứng đám đông”, họ bắt chước nhau, cùng đổ xô đi mua những cổ phiếu đang tăng giá. Nhiều người mua cổ phiếu rồi mà vẫn chưa có trong tay những tài liệu và phương pháp cần thiết để tìm hiểu về mức độ sinh lời của cổ phiếu đó. Là cha đẻ của phương pháp phân tích và lựa chọn cổ phiếu hiệu quả CAN SLIM, William J. ONeil đã mang lại tốc độ tăng trưởng bình quân 40%/năm cho các tài khoản đầu tư cá nhân được ông tư vấn. Nhiều chuyên gia đánh giá đây là một trong những phương pháp hiệu quả nhất trong vô vàn các công cụ phân tích chứng khoán hiện nay. “CAN SLIM thể hiện sự kết hợp hài hoà giữa phương pháp phân tích cơ bản với phương pháp phân tích kỹ thuật đầu tư chứng khoán”- John Neff, một cây đại thụ của phố Wall, cho biết. CAN SLIM là tập hợp bảy chữ cái đầu tiên của bảy yếu tố mà theo William là rất hiệu quả khi đánh giá cổ phiếu: C: Current Quaterly Earnings Per Share (lãi ròng trên mỗi cổ phiếu của quý gần nhất) William nhận định rằng, hầu hết các cổ phiếu tốt đều có sự gia tăng lợi nhuận so với cùng quý năm trước đó và tỷ lệ tăng càng cao thì chứng tỏ cổ phiếu càng có nhiều triển vọng. Theo ông, các nhà đầu tư trước khi bỏ tiền ra mua cổ phiếu cần xem xét tới sự gia tăng mạnh mẽ lợi nhuận của cổ phiếu đó, cụ thể là mức tăng trưởng của lãi ròng trên mỗi cổ phiếu trong 3 tháng gần nhất. Nhưng phải tìm hiểu sự gia tăng lợi nhuận này ở đâu và như thế nào? William cho rằng nhà đầu tư có thể nghiên cứu các báo cáo tài chính có kiểm toán của công ty niêm yết, cùng với việc thăm dò các các kênh thông tin khác như báo chí, người quen... Điều quan trọng là các nhà đầu tư cần coi trọng độ tin cậy và tính đồng nhất của thông tin, chẳng hạn có thể có điều gì đó không đúng, nếu doanh thu của công ty tăng 20%, trong khi lãi ròng chỉ tăng 5%. A: Annual Earnings Increases (sự gia tăng lãi ròng hàng năm) Theo ONeil, cổ phiếu tốt là cổ phiếu có mức gia tăng lợi nhuận đều đặn trong vòng 5 năm trước đó. Các nhà đầu tư cần đặc biệt lưu ý tới các cổ phiếu có mức gia tăng lợi nhuận hàng năm ổn định và đạt trên 25%, tuy nhiên nên chú ý tới chu kỳ kinh doanh của từng ngành, từng công ty. Theo ONeil, tiêu chí này có thể giúp bạn loại bỏ khoảng 80% các cổ phiếu tồi. Để có được sự chính xác về mức gia tăng lợi nhuận, nhà đầu tư cần nghiên cứu tất cả các thông tin liên quan đến công ty mà họ muốn đầu tư. Các thông tin này bao gồm lịch sử và đặc điểm của công ty, tình hình tài chính, các chi tiết của đợt phát hành cổ phiếu và tổ chức bảo lãnh phát hành cổ phiếu. Nhà đầu tư có thể tìm các thông tin này trong Bản thông cáo phát hành, trong Báo cáo tài chính của công ty hoặc từ các công ty dịch vụ tư vấn đầu tư. Các quyết định đầu tư chỉ nên đưa ra khi bạn đã có đủ cơ sở thông tin về cổ phiếu cũng như về mức tăng trưởng lãi ròng hàng năm. N: New Products, New Management, New Highs (sản phẩm mới, sự quản lý mới, mức giá trần mới) Những nghiên cứu của William chỉ ra rằng giá cổ phiếu tăng sẽ bắt nguồn từ một số nhân tố nội tại nào đó. Những nhân tố này thường là sản phẩm mới của công ty, ban giám đốc mới, phương thức quản lý mới hay mức giá trần mới của cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Do vậy, sẽ không bao giờ thừa nếu các nhà đầu tư quan tâm đến những nhân tố nội tại này. Nếu xét thấy những nhân tố này có sự ổn định, không có biểu hiện đột biến theo chiều hướng xấu, thì đó sẽ là một cổ phiếu có nhiều triển vọng tăng trưởng trên thị trường chứng khoán. S: Supply and Demand (nguồn cung và cầu) Trong kinh doanh, quy luật cung cầu luôn có ảnh hưởng rất lớn đến giá thành sản phẩm, và đầu tư chứng khoán cũng không phải là một ngoại lệ. Giá cổ phiếu cũng chịu tác động từ quy luật cung cầu. William cho rằng cổ phiếu của các công ty đại chúng, có quy mô lớn, sản phẩm chất lượng không phải lúc nào cũng đáng để mua, bởi lượng cầu của

những cổ phiếu này khá lớn, trong khi nguồn cung lại ít nên giá thường bị đẩy lên cao giả tạo, không phản ánh đúng giá trị thực tế của cổ phiếu cũng như rất khó sinh lợi nhuận lớn. Chính những cổ phiếu có số lượng lưu hành thấp trên thị trường mới có nhiều triển vọng và có khả năng tăng giá hơn so với các cổ phiếu có số lượng lưu hành lớn. Từ đó suy ra, cổ phiếu được các nhà quản trị hàng đầu nắm giữ với tỷ lệ lớn thường là những cổ phiếu có độ an toàn cao. William đặc biệt lưu ý tới các cổ phiếu được công ty mua lại và cổ phiếu của các công ty có tỷ lệ nợ dài hạn trên vốn tự có vừa phải, bởi theo ông thì tỷ lệ này càng cao bao nhiêu công ty sẽ càng phải đương đầu với áp lực trả lãi trong tương lai nhiều bấy nhiêu. Các nhà đầu tư nên so sánh tỷ số này ở công ty mình dự định đầu tư với tỷ số nợ bình quân ở các công ty trong cùng ngành, đồng thời phân tích thêm khả năng thanh toán để có đánh giá xác thực hơn về mức độ nợ của công ty. L: Leader and Laggard (cổ phiếu đầu bảng và cổ phiếu tụt hậu) Theo ONeil, nhà đầu tư trên thị trường chỉ nên mua 2 hay 3 cổ phiếu tốt nhất trong nhóm những cổ phiếu đầu bảng hiện tại, còn lại nên dành tiền cho những cổ phiếu có khả năng sinh lời trong tương lai. Ðặc biệt, các nhà đầu tư cần tránh mua những cổ phiếu có mức tăng trưởng cao nhưng không bền vững, chẳng hạn như cổ phiếu lên giá theo trào lưu, theo sự kiện nổi bật… bởi vì các cổ phiếu này được đánh giá là những cổ phiếu tụt hậu, không sớm thì muộn cũng mất giá. I: Institutional Sponsorship (sự ủng hộ của các định chế tài chính và đầu tư) Định chế tài chính đầu tư ở đây thường là các cơ quan chức năng, các cơ quan chính phủ chuyên về tài chính đầu tư. Các cơ quan này có thể nắm giữ một số lượng cổ phiếu nhất định của các công ty nào đó, nhờ vậy mà công ty sẽ có sự ủng hộ và trợ giúp mạnh mẽ từ những cơ quan này, một điều kiện vô cùng thuận lợi cho hoạt động kinh doanh, khiến giá cổ phiếu tăng mạnh. Tuy nhiên, một số lượng quá lớn các định chế tài chính đầu tư nắm giữ cổ phiếu lại trở thành yếu tố bất lợi, vì điều đó đồng nghĩa với việc nguồn cung sẽ hạn chế bởi các cơ quan ít khi muốn bán từng phần cổ phiếu của mình, đẩy tính thanh khoản của cổ phiếu xuống thấp. M: Market Direction (định hướng thị trường) Cho dù bạn hoàn toàn chính xác khi nhận định về cả 6 tiêu chí kể trên, nhưng đến tiêu chí định hướng thị trường bạn mắc phải sai lầm thì sẽ có đến 5 trong số 7 cổ phiếu bạn mua sẽ mất giá và khiến bạn thua lỗ. Yếu tố thị trường là rất quan trọng bởi nó ảnh hưởng mạnh mẽ đến giá cổ phiếu. Khi hàng loạt các cổ phiếu cùng ngành trên thị trường bị mất giá, thì giá cổ phiếu của công ty mà bạn lựa chọn chắc chắn cũng sẽ sụt giảm theo. Ngược lại, nếu giá cổ phiếu của các công ty này tăng theo sự phát triển của thị trường thì cổ phiếu bạn mua vào cũng được “ăn theo” những chỉ số tích cực đó. Do đó, William nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc nghiên cứu các đồ thị biến động giá chứng khoán theo ngày, theo tuần và theo tháng trước mỗi quyết định đầu tư cổ phiếu. Một trong những thành công lớn nhất của William là đầu tư vào cổ phiếu của hãng dược phẩm Syntex. Đây là hành động táo bạo và liều lĩnh, theo đánh giá của các nhà đầu tư chuyên nghiệp lúc bấy giờ, bởi Syntex là hãng sản xuất thuốc tránh thai đầu tiên trên thế giới. Nhưng rồi kết quả đã chứng minh quyết định của William là đúng. Chỉ một thời gian ngắn sau đó, Syntex đã công bố doanh thu hàng quý tăng trưởng trên 300% và cổ phiếu của Syntex từ chỗ còn “ẩn danh” với mức giá 100 USD/cổ phiếu đã trở thành cổ phiếu tăng trưởng mạnh mẽ với mức giá 550 USD/cổ phiếu trong vòng chưa đầy sáu tháng. Chính nhờ khoản lợi nhuận kếch sù từ Syntex mà William đã có tiền để thành lập công ty William J. ONeil & Company của riêng mình. Goerge Soros, một trong những nhà đầu tư lớn nhất tại phố Wall, đúc kết rằng: “Không có lĩnh vực nào đem lại lợi nhuận nhanh và lớn bằng đầu tư chứng khoán”. Có khá nhiều người xem việc đầu tư chứng khoán là cuộc chơi ngẫu hứng với hy vọng sẽ kiếm được nhiều tiền một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, lĩnh vực đầu tư đầy hấp dẫn này dường như không có chỗ cho những quyết định theo cảm tính. Đối với William ONeil cũng như nhiều “cây đại thụ” khác tại phố Wall, các quyết định lựa chọn cổ phiếu cần được dựa trên sự phân tích và phối kết hợp giữa các yếu tố định lượng và định tính. Chìa khoá phân tích trong đầu tư cổ phiếu là tìm ra những cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng lớn nhất trong thời điểm bạn mua chúng. Nói cách khác, bạn phải có kỹ năng phán đoán, xem xét và phân tích vấn đề cùng với việc hoạch định một kế hoạch đầu tư thích hợp để xác định thời điểm mua vào những cổ phiếu mạnh và bán đi những cổ phiếu yếu.

Phần 5: Hầu hết các cổ phiếu đều tồi tệ, chỉ một số ít trong chúng có thể tăng giá mạnh mẽ

Hàng ngày đọc các bản tin, nghe các bình luận của các chiên da, tôi vẫn thường được nghe những câu: “nó là cổ phiếu Blue chip, yên tâm đi”, “bạn là NB à, cứ Bluechip là múc thôi, yên tâm cuối năm kiểu gì cũng lãi”, “A là cổ phiếu blue chip hàng đầu và luôn được mọi người săn đón”, “Tài khỏan của tôi toàn Blue Chip – tôi sợ cóc gì”, “Cổ phiếu B này em đã nhờ một người ở công ty CK phân tích, nó ngon lành lắm”…. Khi mới tham gia trên thị trường tôi cũng luôn luôn nhìn những cổ phiếu như FPT, REE, SAM, …một cách đầy ngưỡng mộ và hy vọng sẽ có ngày mình được sở hữu những cổ phiếu quý tộc đó. Tham gia khóa học cùng tôi có vài người bạn (bè thì đúng hơn), sau vài buổi ngượng nghịu ban đầu mọi người bắt đầu thân mật với nhau hơn nhiều và cởi mở-giãi bày mọi thất bại, thành công của mình trên thị trường. Họ đều là những người mới thực sự tham gia vào TTCK từ đầu 2007, một số có những thắng lợi lớn ở năm 2006 nhưng khi hỏi kinh nghiệm thì hòan toàn lắc đầu vì vận may đột nhiên đến, khác với mọi người, thay vì để ý đến các lần thành công của họ tôi lại đặc biệt chú ý đến các lần họ gặp thất bại! Thật ngạc nhiên, có đến 80% các vụ thua lỗ và làm cho họ mất đi khá nhiều thành tựu của năm 2006 (là năm mà không có ai thua lỗ vì chứng khoán cả) thuộc thành phần các cổ phiếu hạng “Thương gia” trên. Hóa ra không có cp nào là loại tốt trên thị trường cả. Hãy xem nếu ai đầu tư vào FPT, SAM, REE, GMD, NTP, ABC, PPC… từ đầu năm 2007 đến nay (6/2007) họ thu được thành tựu như thế nào ? Tìm hiểu việc tư vấn và danh mục đầu tư của các quỹ lớn lại mang lại cho tôi một điều ngạc nhiên không kém, danh sách cp tốt họ đưa ra cho khách hàng chọn gần như giống hệt nhau ?, làm nghề tư vấn đầu tư lại dễ dàng như thế này ư! Tìm hiểu sâu hơn thì tôi được biết hầu hết tất cả các Quỹ đầu tư đều sử dụng các phần mềm mô hình hóa và chọn lọc cổ phiếu tương tự như nhau, chính vì vậy đáp số của các chương trình này đưa ra ở mười quỹ khác nhau là một bản giống nhau, do có quá nhiều khủng long cùng mua các mã cổ phiếu này mà giá của chúng luôn cao một cách đáng ngờ! Một số người lại bảo thủ theo một cách rất ngây thơ, họ có những cảm tình đặc biệt với một vài mã cp, và dù thời cuộc xoay vần ra sao, họ vẫn luôn trung thành một cách mù quáng. Một số khác do thắng lợi một lần ở một mã cổ phiếu nào đó, và lần phục hồi sau của thị trường họ lại lao vào các cổ phiếu này rất hào hứng ! tuy nhiên kết quả thu được thường thảm hại hơn cả mức trung bình của cả thị trường ! Giống như trong chính trị, mỗi một giai đoạn mới khác nhau, thị trường cp luôn chọn ra các gương mặt mới đứng lên dẫn dắt nó đi tiếp.

Là một nhà đầu cơ chờ giá lên, bạn cần công bình và lạnh lẽo, hãy nhớ tất cả các cổ phiếu đều tồi tệ và bình đẳng như nhau, chỉ một số ít ỏi trong chúng có thể mang lại lợi nhuận cho bạn >25%, dù ít ỏi và khó chọn, nhưng hãy yên tâm, chắc chắn là có các cổ phiếu mạnh mẽ kiểu đó đang ở ngoài kia chờ bạn !

Phần 6: Lăn xả vào thị trường và chỉ nên tin vào chính bạn Khi nghiên cứu và tìm hiểu những phẩm chất để trở thành một nhà đầu cơ thắng lợi trên thị trường, tôi sa vào một ma trận của các chân lý và các học thuyết, nó làm tôi bối rối, lúng túng, và không tự tin vào bản thân mình nữa. Thật lạ, vì trước khi tham gia TTCK tôi vốn là một người chỉ biết tin vào chính bản thân mình. Càng tìm hiểu tôi càng hoang mang, hóa ra không có một khuôn mẫu nào hợp với chất và dáng của tôi cả, và việc sưu tập các lời khuyên tưởng là khôn ngoan lại làm cho gánh nặng nghi ngờ trên vai tôi tăng lên nhanh chóng ! “Hãy kiên nhẫn”, “hãy lạnh lùng, kể cả thua lỗ đến -40%, nhìn mọi người đầu tư từ 2001 đến nay đi, ai cũng lời 1000% cả đấy”, “hãy mua và quên đi”, “phải dũng cảm và liều mới thắng được”, “phải có nhiều thông tin nội gián”, “ phải am hiểu về tài chính và kế toán- phải đi học vài cua về đầu tư”, “phải tham lam khi mọi người sợ hãi, phải sợ hãi khi mọi người tham lam”, “phải nghe các chuyên gia đầu tư tư vấn”, “phải dựa theo thị trường”, “phải chia đôi tài khỏan ra, một nửa để lướt sóng, một nửa để dài hạn”, “phải có trái tim nóng và cái đầu lạnh”, “phải ngày nào cũng lên sàn”…, rất nhiều và rất nhiều các lý thuyết, kỹ năng, tiểu xảo. Và đột nhiên tôi nhận ra quanh mình có quá nhiều nguồn tư vấn miễn phí về chứng khoán, một trào lưu mới của giới truyền thông (vốn nổi tiếng dốt nát và tai tiếng ở VN) trong việc đưa tin-bình luận-tư vấn thị trường. Thậm chí một số tổ

chức tài chính quốc tế nổi tiếng cũng tình cho không - biếu không các bản cảnh báo ngây ngô về thị trường chứng khoán VN. Tôi thử làm theo vài lời khuyên và cũng cả các dịp hành xử kiểu bày đàn nữa, kết quả là tôi luôn được một chữ LỖ, cuối cùng tôi nhận ra rằng: chỉ có tin vào chính tôi thì mới có thể có những thành tựu từ thị trường được, những bài học nửa vời kiểu “đau bụng uống nhân sâm” luôn làm tiền trong tài khỏan của tôi “một ra đi đầu không ngoảnh lại”. Hàng ngày lên TTVN tôi thường nhìn thấy các câu hỏi kiểu: “em đang có những con X, Y, Z… này, các bác tư vấn cho em với”,”em có 100 chai, vậy em nên múc con nào”, “mai múc con nào nhỉ, bác kaka chỉ cho em với”, “em mua con Z này đang lỗ, có nên bán đi không?”, “con K này em thấy ngon quá, em định múc, có được không”, “con này bác Loi_cu múc là yên tâm, em cũng múc theo”, “bác múc con nào phím em với”…, hóa ra sau cái thời đức trị Bác Hồ mất đã gần 30 năm, việc hỏi chỗ để nhặt tiền đút túi giờ lại dễ dàng và cả tin thế này ư ? Và để hiểu được thị trường bạn phải lăn vào thị trường, thị trường vốn đầy bất trắc và phức tạp vô cùng, nhưng những hiện tượng của nó thì ai để ý cũng đều nhận ra, vấn đề là chúng ta có đủ sự chăm chỉ và kiến thức để tổng hợp các hiện tượng của nó và ra quyết định cho phù hợp với nó không. Hàng ngày tôi dành 4->6 tiếng để đọc các biểu đồ và xem xét số liệu kết quả giao dịch cuối ngày của những cổ phiếu trong danh sách quan tâm của tôi, một công việc nhàm chán và tẻ nhạt vô cùng, nhưng bù lại khi có một sự đột biết với một mã cp nào đó trên bảng điện tử, tôi luôn tìm được những thông tin khá đầy đủ về nó và hòan toàn có đủ tự tin để viết 1 lệnh mua hoặc bán, tôi cũng đã gặp vô số các thất bại và thua lỗ, nhưng cũng nhờ đó mà kiến thức - kinh nghiệm - kỹ năng của tôi được cải thiện rất nhiều. Và như tôi đã trình bày trong bài đầu, chỉ cần 50% số lần quyết định của tôi là đúng đắn, tôi đã có những thành tựu đáng kể. Hãy lăn xả vào thị trường, bạn chỉ có thể bơi giỏi với điệu kiện bạn phải vật lộn hàng ngày với nước trong bể bơi. Hãy trau dồi kiến thức và tích lũy thông tin, hãy tự tin vào các quyết định của bạn và chỉ của chính bạn mà thôi, tôi chưa từng thấy một nhà tư vấn nào phải bồi thường thua lỗ cho nhà đầu tư cả, nhưng nhà đầu tư mất tiền thì hàng ngày tôi gặp nhiều lắm! Nếu bạn coi đầu cơ chứng khoán là “chơi chứng khoán” thì tôi khuyên bạn nên dừng lại, cũng giống như mọi nghành nghề khác, để thành công nó cần rất nhiều mồ hôi, công sức, và cả nước mắt nữa ! Và hãy nhớ: cơ hội như 2006 thì hàng trăm năm chỉ xuất hiện được một lần, hãy quên các tấm gương “làm giầu cực dễ” của thủa hồng hoang ấy !

Phần 7:Cái cần tìm trong báo cáo bạch & báo cáo tài chính Thời niên thiếu và sinh viên, tôi đặc biết có ác cảm với những người làm trong lĩnh vực kế toán-tài chính, “ghét của nào-trời trao của ấy”, người con gái dịu dàng bên cạnh tôi bây giờ lại tốt nghiệp Học viện ngân hàng và hành nghề kế toán. Trong suốt khỏang 7 năm đi làm việc cho người khác, tôi cũng đặc biệt dị ứng với các sự vụ liên quan đến tài chính, trong tôi hình dung cứ các sự vụ gì có dính đến tài chính là nó lại có vẻ thiếu trong sạch, ảnh hưởng đến phẩm giá của một kẻ sỹ kiểu Bắc Hà: kiêu ngạo và ít tiền như tôi. Sau này do đặc thù công việc, tôi buộc phải đối diện với các bản báo cáo tài chính đầy ma thuật, và tôi cũng chỉ thường xem lướt qua lấy lệ, may thay phần việc đó sau này có người tin cậy gánh đỡ hòan toàn. Khi tham gia trên TTCK, tôi bị buộc phải đọc các BCTC và các bản báo cáo bạch, bản nào cũng dài dòng, rối rắm, và đầy vẻ phức tạp, có vẻ như những người lập ra nó càng muốn ít người hiểu được nó càng tốt chăng ? Và tôi đã dành thời gian 6 tháng của mình chỉ để học cách đọc các BCTC và các bản báo cáo bạch, và phát hiện ra rất nhiều điều thú vị và trơ trẽn trong các báo cáo này, và tôi lại càng thấy rằng:chỉ có tin vào chính bản thân thì mới có thể trụ vững trên thị trường này được.

Rất phức tạp để nói với bạn cách hiểu toàn bộ một bản BCTC hoặc một báo cáo bạch, nhưng vì tài khỏan của chúng ta, chúng ta buộc phải nghiên cứu chúng, tôi sẽ liệt kê một số kinh nghiệm đơn giản, không đòi hỏi bạn phải là một chuyên gia tài chính mà vẫn nắm được những cái quan trọng và cốt lõi nhất của DN: - Khi đọc báo cáo bạch: phần thông tin về tăng trưởng, doanh số, lợi nhuận, lợi thế nghành, bạn có thể bỏ qua, phần này công ty nào cũng ca hay, múa giỏi nhưng đa phần các thông tin đều lạc hậu, hãy bỏ qua nó! - Bạn đặc biệt chú ý đến phần danh sách cổ đông chiến lược, những công ty mà không có các cổ đông chiến lược là các tổ chức tài chính-quỹ đầu tư tầm cỡ, bạn hãy bỏ qua, đừng thương tiếc gì cả. - Hãy xem “tổng số người lao động” và phần chi phí “quản lý doanh nghiệp”, bạn có thể võ đoán tiền lương trung bình của người lao động trong công ty bằng cách lấy hai con số này chia cho nhau, tránh xa các công ty có mức lương trung bình dưới 2 triệu. (Bạn hãy xem lương của người lao động tại TAICERA, HANOI MILK hoặc thậm chí RANG DONG là bao nhiêu?) - Hãy đặc biệt chú ý đến sự tương xứng giữa con số “doanh thu” và “lợi nhuận sau thuế”, chúng phải tăng tương ứng với nhau, nếu doanh thu tăng không đáng kể mà lợi nhuận lại tăng vọt, hãy cảnh giác bởi các trò tiểu xảo của các nhân viên lập báo cáo, rất có thể họ được miễn thuế thu nhập trong kỳ vừa rồi hoặc thậm chí được đền bù đất, hoặc họ hạch toán cả lợi nhuận (từ tháng nào đó) do họ đầu tư các cổ phiếu (có thể đang cắm đầu xuống đất vào ngày bạn đọc báo cáo) như bạn, hoặc họ chỉ đưa ra con số lợi nhuận trước chi phí, nếu bạn có ý định đầu cơ dài hơn 6 tháng, hãy cực kỳ cảnh giác với các công ty có thông tin chênh lệch bất thường này. - Đừng chú ý đến tên công ty, thường các công ty yếu kém luôn chọn cho mình những cái tên đặc biệt hay !. (Hãy xem VTC và ICF mới có cái tên hấp dẫn NB làm sao) - Hãy xem phần nợ/tổng tài sản của họ, cẩn thận với các công ty có tỷ lệ nợ thấp hơn <25% và >75%. - Chỉ chú ý đến con số “lợi nhuận sau thuế” thôi nhé, nhiều công ty có cách hạch tóan rất hay cho chính họ, doanh thu rất cao và giá vốn rất thấp, nhưng chi phí còn cao hơn nữa, và cái cuối cùng thuộc về bạn là “lợi nhuận sau thuế” lại bé xíu hoặc tăng không đáng kể (TAICERA là một ví dụ điển hình về kỹ năng này trên sàn HO). - Thường các công ty có bề dày về thương hiệu và tài sản lớn lại đạt được các chỉ số tài chính rất tầm thường, nhưng thực ra những BCTC của họ đa phần là rất trung thực đấy, hãy đặc biệt chú ý đến các công ty này, chỉ cần có một nhân tố mới (sản phẩm, lãnh đạo, dự án, đối tác…) là nó sẽ lột xác ngay, và các cổ phiếu này sẽ là những khỏan đầu cơ rất tốt của bạn. - Những công ty chậm nộp BCTC hoặc rất sốt sắng đưa thông tin về tình hình kinh doanh của họ, đừng hấp tấp bạn nhé, họ đều có dụng ý cả đó, và đa phần là các dụng ý đó mang thiệt hại đến tài khỏan của bạn. (Tôi vẫn đang chờ xem cổ phiếu HAP và TNA trong thời gian tới sẽ biến thiên như thế nào). -Nhiều công ty vẽ ra được rất nhiều dự án và đặc biệt là đều rất hấp dẫn, cần cẩn thận và kiên nhẫn, kinh doanh không dễ đến mức cứ nói được là làm được, cái mà chúng ta cần là người thật-việc thật-dự án thật đang triển khai, đừng sợ bạn là người đến quá muộn (hiện giờ tôi vẫn đặc biệt nghi ngờ tính khả thi của các dự án được vẽ ra trong nghị quyết của SIC, CTN, PTC tại sàn HA, thậm chí có công ty tăng vốn xong không biết làm gì như VNC sàn HA chẳng hạn)! - Các công ty có cơ cấu và nghành nghề kinh doanh đơn giản thường là những công ty có lợi nhuận cao nhất (BMC, TCT), bất cứ ai chuyên tâm vào việc gì họ đều chuyên nghiệp và ít thất bại, thành tựu họ đạt được cũng lớn hơn những kẻ đa năng khác, kinh nghiệm của tối là hãy tránh xa những kẻ kiêu ngạo và có ý định trở thành người số 1 trong nghành nghề của mình (hãy xem tham vọng của VIP, HAP mới lớn làm sao !)

P/S: trong bài viết có nhắc đến một số cp, đây chỉ là các ý kiến mang tính chủ quan cá nhân và chia sẻ của tác giả, không hề có ý định PR hay nói xấu một mã cp nào