Corporate Brochure Fiod Ecd Fi0501z3edned

fiod-ecd De opsporingsdienst van de Belastingdienst

12345

Dit is een uitgave van: Belastingdienst/fiod-ecd Juli 2008 

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Inhoud 1 FIOD-ECD: preventie en opsporing 4 2 Van fraudemelding tot onderzoek en vervolging



6

3 Ondersteuning onderzoek

14

4

15

Hebt u nog vragen?



FIOD-ECD: preventie en opsporing De meeste mensen en ondernemingen betalen hun belastingen correct en krijgen daarom nooit te maken met de FIOD-ECD (Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst - Economische controledienst). Pas als iemand fraudeert en belasting ontduikt, treden wij op. Fraudebestrijding is niet alleen financieel belangrijk, maar ook maatschappelijk; het werkt preventief en is een duidelijk signaal naar de samenleving dat fraude wordt aangepakt.

In 1999 werden de fiod en de ecd samengevoegd. Sinds 1 januari 2003 hoort ook de opsporingstak van Buma/Stemra bij onze organisatie. Ons doel is een bijdrage te leveren aan: • Het strafrechtelijk tegengaan van fiscale, financiële en economische fraude • Het waarborgen van een integer beroepsen bedrijfsleven • De bestrijding van de georganiseerde criminaliteit Deze brochure laat u kennismaken met onze organisatie. Hoe komen meldingen bij ons binnen? Welke fraudezaken nemen we in behandeling? Wat gaat aan zo’n onderzoek vooraf? Hoe pakken we een onderzoek aan? En hoe werken we samen met het Openbaar Ministerie?



fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

De Belastingdienst

Het Openbaar Ministerie

Als fiod-ecd zijn we onderdeel van de Belastingdienst. De ruim 30.000 medewerkers van de Belastingdienst zijn verantwoordelijk voor een groot aantal verschillende taken. Het meest bekend is het heffen en innen van belastingen en premies. Jaarlijks verwerkt de Belastingdienst de verschillende aangiften van zes miljoen particulieren en 1,1 miljoen ondernemers. Ook houdt de Belastingdienst toezicht op de in-, uit- en doorvoer van goederen en is zij verantwoordelijk voor de betaling van de huur-, zorg-, en kinderopvangtoeslag.

We werken altijd nauw samen met het Openbaar Ministerie. Uiteindelijk bepalen de officieren van justitie namelijk welke zaken voor de strafrechter komen. Daarom hebben we op verschillende niveaus intensief contact met het Openbaar Ministerie. We overleggen over de inzet van capaciteit, aard en omvang van de zaken, maar ook over de manier waarop we een onderzoek aanpakken. Als we bijvoorbeeld iemand afluisteren, of een verdachte verhoren, doen we dat niet zonder toestemming van het Openbaar Ministerie.

Fraudebestrijding rekent de Belastingdienst tot een van de belangrijke taken. Want fraude benadeelt niet alleen de overheid, maar ook iedereen die wél correct belasting betaalt.



fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Van fraudemelding tot onderzoek en vervolging Elke dag komen fraudemeldingen bij ons binnen. Die meldingen zijn voornamelijk afkomstig van de Belastingdienst en de Douane, maar ook van verschillende toezichthouders zoals De Nederlandsche Bank (DNB), de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Verder melden brancheorganisaties, ondernemingen en particulieren fraude bij ons. Een klein deel van de meldingen komt binnen via de Criminele Inlichtingen Eenheid, een speciale afdeling van de FIOD-ECD.

Criminele Inlichtingen Eenheid (CIE) 'Als cie krijgen wij informatie binnen van informanten die anoniem willen blijven. Dat wil zeggen dat zij voor de rechtbank niet als getuige kunnen optreden. Wij trekken die informant en zijn informatie na en proberen via andere bronnen aanvullende gegevens te vinden. Op die manier helpen we de opsporingsteams bij hun onderzoeken. We volgen die onderzoeken en voorzien de opsporingsmedewerkers van zoveel mogelijk extra informatie. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, zijn onze onderzoeken heel transparant: alle informatie wordt getoetst en we werken nauw samen met de verantwoordelijke officier van justitie.' Rechercheur cie



fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Stap 1 Meldingen selecteren Wij verwerken inkomende fraudemeldingen in een projectplan. In dit projectplan staat welke strafbare feiten en welke verdachten we willen gaan onderzoeken. Het projectplan gaat naar het Tripartiete Overleg voor acceptatie.



fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Informatie verzamelen We beoordelen fraudemeldingen op inhoud. Als het nodig is, verzamelen we actief en op zo’n breed mogelijke schaal informatie over de vermoedelijke verdachte en het delict. Die informatie verwerken we in het projectplan. Daarin staan de feiten en omstandigheden van de fraude.

Stap 2 Tripartiete Overleg Samen met het Openbaar Ministerie en de toezichthouders (Belastingdienst, de AFM, DNB en de NZa) wegen we projectplannen (fraudemeldingen) op verschillende criteria tijdens het zogenaamde Tripartiete Overleg. We kijken ondermeer naar het financieel en maatschappelijk belang om te vervolgen.

Afweging van een zaak Om een goede afweging te maken, zijn openbare richtlijnen voor aanmelding en vervolging vastgesteld (de zogenaamde atv-richtlijnen). Deze richtlijnen bevatten een aantal criteria waaraan zaken minimaal moeten voldoen om in onderzoek te mogen worden genomen. Als we een fraudemelding niet verder onderzoeken, handelt de toezichthouder de zaak bestuursrechtelijk af met een heffing en eventueel een boete.

"We werken onder andere aan zaken waarin sprake is van belastingfraude. Daaronder vallen ook douanezaken, zoals onderzoeken naar vervalste documenten of naar de illegale invoer van sigaretten en verdovende middelen" 

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Stap 3 Capaciteit inschatten Voor elke zaak schrijven we eerst een onderzoeksvoorstel. In dit voorstel maken we een inschatting van de capaciteit die wij en het Openbaar Ministerie nodig hebben voor het onderzoek.



fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Beleid bepalen Onze opsporingscapaciteit kent grenzen. Daarom maken we elk jaar afspraken met de toezichthouders en het Openbaar Ministerie over de aantallen onderzoeken. Ook stellen we met hen een aantal fraudethema’s vast die extra aandacht krijgen. Dat doen we op basis van ondermeer fraudepatronen, gedragingen waaraan specifieke risico’s zijn verbonden, en risicodoelgroepen. Zo kunnen we ons het ene jaar meer richten op bijvoorbeeld btwcarrouselfraude en buitenlands vermogen, en andere jaren op faillissementsfraude, witwassen en fraude met vastgoed.

Stap 4 Onderzoeksvoorstel accepteren Elk onderzoek bespreken we met de officier van justitie aan de hand van het onderzoeksvoorstel. De officier van justitie beoordeelt het onderzoeksvoorstel. Als hij zijn goedkeuring geeft, kan de opsporing beginnen.

Het onderzoeksvoorstel Het onderzoeksvoorstel is een schematisch overzicht van de rechercheactiviteiten, waarin we ook de doorlooptijd en het capaciteitsbeslag vastleggen. Dat plan bespreken we intern en met de officier van justitie. De officier van justitie toetst of het voorgestelde onderzoek voldoende bewijs kan opleveren om over te gaan tot strafrechtelijke vervolging.

"Bij doorzoekingen is het een kwestie van op het juiste moment op de juiste plaats te zijn om de juiste documenten in beslag te nemen. De verdachte mag nog niet de gelegenheid hebben om belastend materiaal te vernietigen." 

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Stap 5 Dwangmiddelen bepalen Zetten we telefoontaps in, houden we een verdachte aan voor verhoor, gaan we observeren of betreden we het (bedrijfs)pand zonder toestemming van de eigenaar? Kortom, welke dwangmiddelen gebruiken we om tot een onderzoeksresultaat te komen?



fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Zo weinig mogelijk Bij een opsporingsonderzoek kunnen we dwangmiddelen inzetten. Deze dwangmiddelen zijn soms noodzakelijk voor het onderzoek, maar hebben grote invloed op het privé-leven van een verdachte. Daarom wegen we de inzet van dwangmiddelen zeer zorgvuldig af. Door een grondige voorbereiding en planning van het onderzoek kunnen we het aantal dwangmiddelen beperken. Alleen als er geen andere mogelijkheden zijn en als de officier van justitie toestemming heeft gegeven, zetten we dwangmiddelen in.

Stap 6 Het onderzoek Op basis van specifieke competenties van opsporingsmedewerkers stellen we een team samen dat het onderzoek gaat draaien. Nu begint de daadwerkelijke opsporing: het vergaren van bewijs en het doen van waarheidsvinding. De bevindingen leggen we vast in een proces-verbaal.

Speuren en verhoren 'Het in beslag nemen van de administratie is bijna altijd de eerste stap van onze onderzoeken. Via de administratie moet je dan proberen de fraude te bewijzen. We doorzoeken niet alleen papieren administraties, maar ook digitale gegevens. Voor die digitale bestanden hebben we speciale programma’s. Daarmee kunnen we specifieke, voor ons interessante informatie opsporen, analyseren en combineren. Zo krijgen we meer inzicht in de fraude en hoe iemand die heeft gepleegd.' 'Het horen van de verdachte is een vast onderdeel van ons onderzoek. Een verdachte moet de kans krijgen om met betrekking tot de geconstateerde onregelmatigheden te verklaren over zijn betrokkenheid óf over zijn onschuld. Als je voldoende bewijs hebt verzameld, maak je een proces-verbaal op. Vervolgens is het aan de officier van justitie om de zaak voor te leggen aan de rechter.' Medewerker Recherche



fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Stap 7 Overdragen en vervolgen Op basis van het proces-verbaal beslist het Openbaar Ministerie of het tot vervolging overgaat. De rechter bepaalt vervolgens of de verdachten schuldig zijn aan de ten laste gelegde strafbare feiten.

Kwaliteit proces-verbaal Omdat het proces-verbaal de juridische basis vormt voor vervolging moeten alle procedures in het onderzoek volgens de letter van de wet zijn uitgevoerd. Daarnaast moet een onderzoek voldoen aan onze eigen kwaliteitseisen. De rechercheurs overleggen daarom regelmatig over de voortgang van het onderzoek, zowel intern als met de officier van justitie.

"Samenwerking tussen opsporingsdiensten is erg belangrijk. Elke dienst heeft namelijk een specifiek werkterrein, maar fraudeurs houden daar geen rekening mee. Je móet dus wel kennis en informatie uitwisselen." 

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Ondersteuning onderzoek De rechercheurs kunnen bij hun werkzaamheden terugvallen op de teams Opsporingsinformatie voor informatie en advies. Deze teams verzamelen, bewerken en verstrekken relevante informatie, en voeren analyses en toegepast wetenschappelijk onderzoek uit. Ze doen ook voorstellen voor opsporingsonderzoeken.

In veel opsporingsonderzoeken lopen we tegen andere strafbare feiten aan. Die feiten kunnen we – na toestemming van de officier van justitie – nader onderzoeken en uitwerken. In sommige gevallen leidt dat tot een geheel nieuw onderzoek. Financieel en digitaal rechercheren Om fraude aan te tonen, is financiële en digitale recherche nodig. Bij financiële recherche volgen we geldstromen die een fraudenetwerk kunnen blootleggen. Met digitale recherche spelen we in op de snelle digitalisering van de maatschappij. Deze digitalisering heeft geleid tot nieuwe fraudepatronen en –methoden, en allerlei vormen van oplichting via internet. Om deze fraudeurs op te sporen, gebruiken we dezelfde digitale mogelijkheden als zij.



fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Samenwerken tegen fraude Om fraude zo effectief mogelijk te bestrijden, werken we vaak intensief samen met andere (opsporings)organisaties in Nederland, zoals de aid, siod, de vrom-iod en de politie. Door de toenemende complexiteit van de onderzoeken zoeken we daarbij steeds meer toegang tot elkaars middelen en informatie, voorzover de privacywetgeving en geheimhoudingsverplichtingen dat toelaten. Internationaal Fraude is niet gebonden aan grenzen. We kijken dus over de grenzen heen en werken ook internationaal samen. Ontwikkelingen als de uitbreiding van de Europese Unie en open grenzen brengen ruimere fraudemogelijkheden met zich mee en maken internationale samenwerking voor de opsporingsdiensten steeds belangrijker.

Hebt u nog vragen? Deze brochure geeft algemene informatie over de opsporingsdienst van de Belastingdienst, de fiod-ecd. Hebt u na het lezen van deze brochure nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de afdeling Externe en interne communicatie van de fiod-ecd:

Belastingdienst/fiod-ecd Postbus 19266 3501 dg Utrecht telefoon: 030 – 295 76 00



fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

FI 050 - 1Z*3ED NED

12345 

fiod-ecd de opsporingsdienst van de belastingdienst

Leuker kunnen we ’t niet maken. Wel makkelijker.