Cikli Jetsor I Produktit Vi

Cikli jetës së produktit Studentet: Violeta Krelani Selim Maxhuni

1. Fazat e ciklit të jetës së produkteve Cikli i jetës paraqet faza të ndryshme në historinë

e tregtimit të një produkti. Çdo fazë e përcjellin mundësi dhe probleme të ndryshme. Nëpërmjet identifikimit të fazës në të cilën gjendemi mund të reflektohet përmirësimi në marketing. Të pranosh që produkti ka cikël jete do të thotë të supozosh që: 4. Produkt kanë një jetë të kufizuar. 5. Shitjet e tij ndryshojnë përmes stadeve të ndryshme të evoluimit. 6. Niveli i fitimit ndryshon në funksion të çdo stadi të jetës. 7. Strategjia e marketingut nuk është e njëjtë për

Cikli i jetës SHITJET

FITIMET

HYRJA

RRITJA

PJEKURIA

RËNIA

Koha

Shumica e studimeve për ciklin e jetës së produktit në treg, historinë e produktit në treg e paraqesin në formë të lakores S. Në këtë lakore mund të dallojmë katër faza: 4. Hyrja ( lancimi ), 5. Rritja, 6. Pjekuria, dhe

2. Cikli i jetës së një kategorie produkti, të një tipi produkti dhe të një marke

Koncepti i ciklit të jetës na krijon mundësi për të analizuar kategorinë e produktit, tipin e produktit dhe markën. Konsumi Salca (KATEGORI PRODUKTI) Salcë në tubeta (TIP PRODUKTI)

Salcë domate X (MARKA)

Koha

 Kategoria

e produktit ka një jetëgjatësi më të madhe se tipi i produktit, ndërsa tipi i produktit më të madhe sesa shumica e markave.

 Tipat

e produktit paraqesin një cikël jete më afër lakores «standard», p.sh. televizorët bardhë e zi kanë kaluar të katër fazat njëra pas tjetrës

 Markat

kanë një lakore shitjeje përgjithësisht të parregullt, në varësi të asaj që ndryshimet strategjike ose taktike mund të jenë në origjinën e ngritjeve dhe zbritjeve të ndjeshme

Cikle të produkteve të veçanta: Shitjet

Cikli I

Shitjet

Shitjet

Cikli II

Koha

Koha

CIKLI RRITJE - RËNIE SEKUENCË ME - STABILIZIM CIKËL TË DYFISHTË

Koha CIKLI «ME KAPËRCIME»

3. Lakore të tjera të ciklit të jetës

Jo të gjitha produktet ndjekin një lakore në formën S. Disa rriten shumë shpejt që në fillim, dhe me kalimin e kohës bien shumë. Dallojmë tre tipa produktesh: produkte stili, produkte mode dhe produkte dështakë (xhingla). Shitjet Shitjet Shitjet

STILI Koha

MODA Koha

XHINGLA Koha

 Produkti

i stilit është një shprehje dalluese e lindur në një fushë të veçantë: ekzistojnë kështu stile të mobiljeve, të muzikës (klasike, xhaz, rok etj). Pas paraqitjes, stili mund të zgjatë për disa gjenerata me periudha ngritje dhe uljeje.

 Produkti

i modës korrespondon me stilin mbizotërues në një epokë të dhënë. Sot trendi I flokeve ndryshon shumë nga ajo e viteve ’50 të shekullit të kaluar, ndërsa mobilet e asaj epoke janë në modë.

 Produkti

dështak (xhingla) është një artikull që tërheq shumë shpejt vëmendjen, shpërndahet menjëherë dhe zhduket po aq shpejt.

4. Fazat e ciklit të jetës së produktit Siç i përmendëm edhe më herët fazat e ciklit jetësor të produktit në treg janë 4: 2. Hyrja ( lancimi ), 3. Rritja, 4. Pjekuria, dhe 5. Rënia. Tani do t’i shpjegojmë këto faza me radhë.

4.1. Faza e hyrjes ( lansimi ) Lansimi i produktit në treg paraqet fazë shumë komplekse. Rritjen e ngadaltë të fillimit për produktet ushqimore e shpjegojnë: - Afatet e vënies në kapacitet të plotë të aparatit të prodhimit. - Vonesa në zgjerimin e kapacitetit prodhues. - Problemet teknike. -Koha e vënies në dispozicion të klientit të produktit ushqimor, dhe veçanërisht shpërndarja e pamjaftueshme me pakicë. - Një rezistencë e konsumatorit për të ndryshuar qëndrimin në blerje. Në rastin e produkteve të luksit mund të shtohen edhe dy elemente të tjera që ndikojnë në ngadalësimin e zhvillimit. - Numri i vogël i blerësve i gatshëm për risinë. - Kostoja e lartë e produkteve.

Në këtë fazë ndërmarrja punon me humbje, për shkak të nivelit të ulët të shitjeve dhe shpenzimeve të shumta për promocion. Çmimet kanë prirje për të qenë të larta sepse:  Shpenzimet janë të larta po të kemi parasysh nivelin e ulët të prodhimit.  Problemet teknike të shtuara për prodhimin nuk zotërohen plotësisht.  Kërkohen marzhe të larta të nevojshme për të mbuluar shpenzimet e promocionit që duhen angazhuar për shtimin e shitjeve.

Duke marrë vetëm çmimin dhe promocionin, mund të synohen katër strategji të hedhjes së produktit në treg, ato janë: z

Ç M I M I ULËT I I LARTË

PROMOCIONI

I LARTË

I ULËT

STRATEGJI AJKE E SHPEJTË

STRATEGJI AJKE PROGRESIVE

STRATEGJI DEPËRTIMI MASIVE

STRATEGJI DEPËRTIMI PROGRESIVE

a. Strategjia e ajkës së shpejtë

Ka të bëjë me hedhjen e një produkti me çmim të lartë dhe me promocion të lartë. Kjo strategji justifikohet në kushtet e mëposhtme:  Shumica e tregut nuk e njeh ende ekzistencën e produktit.  Ata që e njohin kanë shumë dëshirë për ta blerë, edhe pse paguajnë një çmim të lartë.  Ndërmarrja përballet me një konkurrencë potenciale dhe duhet të zhvillojë shpejt preferencën për markën e saj.

b. Strategjia e ajkës progresive Ka të bëjë me hedhjen e një produkti me çmim të lartë dhe promocion të ulët. Kjo strategji justifikohet në mëposhtme: 

 



kushtet

e

Madhësia e tregut është relativisht e kufizuar. Njihet ekzistenca e produktit. Ata që dëshirojnë ta blejnë janë gati për të paguar një prim më të lartë. Nuk ka rrezikshmëri konkurrence.

c. Strategjia e depërtimit masiv

Ka të bëjë me hedhjen e një produkti me çmim të ulët dhe promocion të lartë. Ajo justifikohet kur:  Tregu është i gjerë.  Produkti nuk është i njohur. Pra duhen shpenzime për promocion.  Blerësit janë të ndjeshëm ndaj çmimit.  Ekziston një konkurrencë potenciale e lartë.  Kostoja për njësi prodhimi ulet shumë në kushtet e ekonomisë së shkallës, kur vëllimi shtohet dhe eksperienca e prodhimit në ndërmarrje pasurohet

d. Strategjia e depërtimit progresiv

Zbatimi i çmimit të ulët dhe promocionit të ulët, nxit një pranim të shpejtë në treg për produktin: në të njëjtën kohë, ndërmarrja kufizon shpenzimet promovuese, gjë që i krijon mundësi për të pasur fitim. Kjo strategji është logjike kur:  Tregu është i gjerë.  Produkti është i njohur. Pra bëhet promocion.  Blerësit janë të ndjeshëm ndaj çmimit.  Ekziston një konkurrencë potenciale.

pak

4.2. Faza e rritjes Në fazën e rritjes, shitjet e produktit të ri marrin hov. Blerësit e parë vazhdojnë të ri-blejnë, ndërkaq konsumatorë të rinj paraqiten nën ndikimin e thashethemeve të favorshme. Çmimet tentojnë të qëndrojnë në nivelin e tyre ose të ulen lehtë, gjë që shpjegon rritjen e shpejtë të kërkesës. Ndërmarrjet ruajnë nivelin e shpenzimeve promovuese ose edhe i shtojnë ato me qëllim që të bindet konsumatori për superioritetin e markës së tyre

Gjatë kësaj faze, ndërmarrja përpiqet të mbështetë rritjen sa më gjatë që të jetë e mundur. Ajo mund ta realizojë përmes shumë mënyrave:  Përmirësimit

të cilësisë së produktit ose shtimit të modeleve të tjera karakteristike.  Goditjes së segmenteve të reja.  Bindjes përmes publicitetit dhe jo vetëm realizimit të njohjes.  Publicitetit për krijim parapëlqimesh.  Uljes progresive të çmimeve, me qëllim që të tërhiqen në treg shtresa më të varfra konsumatorësh, pra ata që janë më të ndjeshëm ndaj çmimit.

4.3. Faza e pjekurisë Çdo produkt njeh një moment ku ritmi i rritjes së shitjeve ngadalësohet. Kjo fazë, si rregull, zgjat shumë kohë më tepër në krahasim me të mëparshmet dhe problemet që duhet t’i përballojë një drejtues marketingu janë më të vështira. Në fakt, shumica e problemeve janë në fazën e pjekurisë dhe thelbësore për drejtimin e marketingut është drejtimi i produkteve «të pjekura». Faza e pjekurisë përmban tri periudha: -pjekuri rritëse, -pjekuri të qëndrueshme, dhe

Drejtuesi i marketingut, produkti i të cilit është në fazën e pjekurisë nuk mund të kënaqet duke zënë pozicionet e tij. Ai duhet të mbajë parasysh se për produktin e tij goditja është mbrojtja më e mirë. Mund të ofrohen tre lloj strategjish:

1. Modifikimi i tregut . 2. Modifikimi i

produktit 3. Strategjia e modifikimit të marketingut miks

Modifikimi i tregut. Drejtuesi i marketingut studion fillimisht mundësitë e zgjerimit të tregut duke u bazuar në dy përbërës të ekuacionit tregtar Modifikimi i produktit. Drejtuesi i marketingut përpiqet gjithashtu të shtojë shitjet përmes modifikimeve të produkteve me qëllim që të tërhiqen përdorues të rinj ose të ketë një përdorim më të madh nga klientët aktualë Strategjia e modifikimit të marketingut miks. Ka të bëjë me modifikimin e një apo disa elementëve të marketingut-miks. Kjo do të thotë të gjejnë përgjigje disa pyetje për çdo variabël të marketingut

4.4. Faza e rënies Shumica e produkteve dhe e markave përfundojnë në fazën e rënies. Kjo mund të jetë e ngadaltë, si në rastin e miellit ose më e shpejt si për artikujt e modës. Shitjet e një produkti bien për shumë arsye:  Progresi teknologjik çon në lindjen e produkteve të reja që zëvendësojnë ekzistuesit.  Modifikimet në shije dhe në modë provokojnë largimin e klientelës.  Importimi i produkteve nga jashtë çon në mohimin e atyre të tregut të brendshëm.

Vazhdimi i shitjes së një produkti rënës shpesh kushton shumë shtrenjtë për ndërmarrjen. Shpenzimet nuk kufizohen vetëm në shpenzimet ekstra dhe në humbjet por dhe:  Një

produkt dështak i zë një kohë të konsiderueshme menaxhimit.  Nevojitet përshtatja e herëpashershme e çmimit dhe e stokut.  Implikon përgjithësisht seri produktesh të kufizuara.  Bën një përshtatje publikuese dhe tregtare, gjë që mund të përdoret më mirë për produktet më fitimprurëse.  Mund të diskreditojë ndërmarrjen në sytë e konsumatorëve.

Identifikimi i produkteve dështake. Është detyra e parë në fazën e rënies. Vënia në jetë e këtij sistemi kalon në gjashtë etapa:   







Krijimi i një grupi të përbërë nga specialistë të marketingut, të prodhimit, të financës dhe të kontrollit. Përcaktimi i objektivave dhe i parametrave nga ky grup në lidhje me produktet e dështuara. Për çdo produkt, grupi jep të dhëna për shitjet e sektorit, shitjet e ndërmarrjes, koston për njësi, çmimin si dhe të dhëna të tjera për rezultatet e viteve të fundit. Informacionet përpunohen me një program informatik që dallon produktet më me probleme mbi bazën e disa kritereve si: evoluimi i shitjeve, evoluimi i pjesës së tregut, marzhi dhe efektiviteti i investimeve. Produktet e dyshimta bëhen objekt i një anketimi pranë përgjegjësve të ngarkuar me to. Çdo shef produkti krijon një bazë vlerësimi që tregon parashikimet e shitjeve dhe fitimet për çdo hipotezë apo rekomandim që pretendohet të pranohet. Grupi studion të dhënat e çdo produkti dhe bën një rekomandim statu-kuo, për modifikimin e strategjisë ose për braktisjen e produktit.

Zgjedhja e strategjisë Përballë një situate në të tërhiqen nga qëndrojnë në të. daljes».

rënie, disa ndërmarrje vendosin tregu, ndërsa disa të tjera Çdo gjë varet nga «bileta e

Ndërmarrja në një treg në rënie ballafaqohet me pesë opsione strategjike:  Të vazhdojë të investojë me qëllim që të sigurojë pozicionin konkurrues.  Të mbajë nivelin aktual të investimeve sa kohë që situata e tregut e pranon atë.  Të heqë investimet në mënyrë të përzgjedhur duke braktisur segmentet jofitimprurëse,  Të «mbledhë» me qëllim që të rikuperojë shpejt paratë (cash-in).  Të pakësojë apo shesë aktivet sapo paraqitet një shans, d.m.th. të largosh një produkt gradualisht nga tregu pa cënuar shitjet.

5. Kufizimet e nocionit të ciklit të jetës

Një përmbledhje e karakteristikave, e objektivave marketing dhe e strategjive përkatëse për produktin gjatë ciklit të jetës së tij është paraqitur në figurën në vijim:

I.

SHITJET

KOHA HYRJA

RRITJ A

PJEKURIA

RËNIA

HYRJA

II. KARAKTERISTIKAT

RRITJA

PJEKURIA

RËNIA

1. Shitjet

Të dobëta

Rritje e shpejtë

Maksimale

Në rënie

2. Kostoja për njësi

E lartë

Mesatare

E ulët

E ulët

3. Fitimi

Pa fitim (negativ)

Në rritje

I lartë

Në ulje

4. Klientela

Pioniere

Adoptuese e parakohshme

Treg masiv

Tradicionale

5. Konkurrenca

E kufizuar

Në rritje

E qëndrueshme

Në rënie

Njohja dhe favorizimi i provës së produktit

Shtimi i peshës specifike në treg

Shtimi i fitimit duke mbajtur peshën specifike në treg

Ulja e shpenzimeve dhe shitja e asaj që ka mbetur

1. Produkti

Produkt bazë

Zgjerim game dhe shërbimi

Llojshmëri e madhe markash dhe modelesh

Krasit produktet e dobëta

2. Çmimi

Kosto plus marzhin

Çmim penetrimi

Çmim konkurrues

Ulje çmimi

3. Shpërndarja

Përzgjedhëse

E zgjeruar

Më e zgjeruar

Përzgjedhëse (heq dorë nga kanale që nuk sjellin fitim)

4. Publiciteti

Njohja e produktit të përzgjedhur

Njohje e përgjithshme

Diferencim

Bie aq sa duhet për të ruajtur klientelë besnike

5. Promocioni i shitjeve

Provë

Kufizohet

Besnikëria

Ulje në minimum

III. OBJEKTIVAT E MARKETINGUT :

IV. STRATEGJITË:

Ju faleminderit për vëmendjen! Shihemi pas një jave…