Biodisel 3 Domaci.docx

Univerzitet u Nišu _______________________________________________

Mašinski fakultet

Domaći zadatak VI Predmet Obnovljivi izvori energije Biodizel

Student:

Novak Aleksic740m

Predmetni profesor:

Prof. dr. Predrag Živković

Nis, Februar 2019

Prva javna demonstracija dizel goriva na bazi biljnih ulja bila je na Svetskom sajmu 1900. godine, kada je francuska vlada naručila kompaniji Otto da izgradi dizel motor koji će raditi na ulju od kikirikija. Rudolf Diesel je kasnije uradio opsežan rad na gorivima od biljnih ulja i postao vodeći zagovornik takvog koncepta, verujući da bi poljoprivrednici mogli imati koristi od snabdevanja vlastitim gorivom. Međutim, trebalo je skoro stotinu godina pre nego što je takva ideja postala stvarnost. Ubrzo nakon smrti dr. Diesela 1913. godine nafta je postala široko dostupna u različitim oblicima, uključujući i klasu goriva koju danas poznajemo kao „dizel gorivo“. Pošto je nafta dostupna i jeftina, dizajn dizel motora je promenjen da bi odgovarao svojstvima dizel goriva. Rezultat je bio motor koji je bio štedljiv i vrlo moćan. U narednih 80 godina dizelski motori postali bi industrijski standard u kojem su potrebna snaga, ekonomičnost i pouzdanost Zbog rasprostranjene dostupnosti i niske cene naftnih dizel goriva, goriva na bazi biljnih ulja su dobila malo pažnje, osim u vreme visokih cena nafte i nestašica. Drugi svetski rat i naftna kriza 1970-ih godina pokazali su kratak interes za korišćenje biljnih ulja za pogon dizel motora. Nažalost, noviji dizajnerski motori nisu mogli da rade na tradicionalnim biljnim uljima, zbog mnogo većeg viskoziteta biljnog ulja u poređenju sa naftnim dizel gorivom. Bio je potreban način da se smanji viskozitet biljnih ulja do tačke u kojoj bi se mogli pravilno spaliti u dizel motoru. Početkom 1980-ih zabrinutost oko životne sredine, energetske bezbednosti i prekomerne poljoprivredne proizvodnje ponovo je dovela do upotrebe biljnih ulja, ovaj put sa transesterifikacijom kao poželjnim metodom proizvodnje takvih zamena za gorivo. Pošto biodizel i druga biogoriva mogu pomoći zemljama da smanje svoju zavisnost od uvezenih fosilnih goriva, i zato što biogoriva često proizvode manje zagađenja vazduha i manje neto emisije ugljenika od fosilnih goriva, vlade širom sveta su veoma zainteresovane za promovisanje njihove upotrebe. Vlade su izdale mandate koji zahtijevaju korišćenje biogoriva i ponudili porezne olakšice za njihovo korištenje. Kao rezultat toga, proizvodnja biodizela je ubrzano rasla.

Dobijanje biodizela Biodizel ili metil-estar je hemijsko jedinjenje koje se dobija tzv. transesterifikacijom, odnosno hemijskom reakcijom viših nezasićenih masnih kiselina i alkohola u prisustvu katalizatora. Biodizel se može proizvesti od: svih vrsta masti i ulja biljnog i životinjskog porekla, od svih vrsta viših masnih kiselina, od otpadnog ulja iz restorana i domaćinstava. U Evropi se za proizvodnju biodizela najviše koristi ulje uljane repice (82,8%) i ulje suncokreta (12,5). Ispitivanja su pokazala da dizel motori sa pogonom na biodizel imaju značajno manju emisiju dima i čestica. Smanjenje emisije u proseku iznosi oko 40%. Niža emisija dima i čestica postiže se i pri primeni mešavine konvencionalnog dizel goriva i MER-a. Što se tiče emisije ugljendioksida, koji doprinosi nastanku efekta staklene bašte, sagorevanje biodizela u motorima ne povećava emisiju ovog gasa u odnosu na emisiju koja bi nastala u prirodnom životnom ciklusu uljane repice. Znači da je u pogledu doprinosa efektu nastanka staklene bašte biodizel neutralan. Toplotna moć biodizela je za oko 10 % niža od toplotne moći konvencionalnog dizel goriva, što ima za posledicu smanjenje snage motora. Ipak, zahvaljujući većoj viskoznosti biodizela efikasnost sistema za ubrizgavanje je, pri nepromenjenim parametrima ubrizgavanja, veća.Korišćenje biodizela ne oštećuje motor. Naprotiv, dobra maziva svojstva ovoga goriva doprinose manjem trošenju elemenata klipnocilindarske grupe, kao i elemenata sistema, za ubrizgavanje.

Proizvodnja biodizela u Srbiji Najveće potrebe za biodizelom u Srbiji bi imali: Poljoprivreda kao najveći potrošač dizela u Srbiji, transportna preduzeća, automobili, kamioni i autobusi javnih preduzeća, ministarstava, vojske, lokalne samouprave. Proizvodnja biodizela u Srbiji prilika je za razvijanje poljoprivrednih ruralnih područja, gde živi oko 45 procenata stanovništva dodaju a od tog procenta dve trećine stanovništva bavi poljoprivredom ili je uključeno u poljoprivredne delatnosti. S druge strane, to bi bilo dobro i za podsticaj malih i srednjih preduzeća, malih uljara i firmi za proizvodnju biodizela, jer je 85 odsto zemljišta u Srbiji u privatnom vlasništvu. Trenutni proizvodni kapaciteti u Srbiji (godišnja proizvodnja) “Viktoria Oil”, Šid 75.000 t (100.000t) “Bioplanta”, Bačka Topola 4.000t (20.000t) “Fam”, Kruševac 25.000 t “BioenergoOil”, Sombor 1.400t

Više od 1.000 poljoprivrednika u Srbiji uz pomoć malih „kućnih“ mašina proizvodi biodizel za sopstvene potrebe. Teorijski potencijal biodizela u Srbiji iznosi oko 200.000 tona godišnje i utvrđen je na osnovu analize površine obradivog zemljišta za gajenje kultura od kojih biodizel može da se proizvodi dok je realni potencijal znatno niži i da zavisi od mnoštva različitih faktora. Prema nekim analizama, u Srbiji ima oko 350.000 hektara poljoprivrednih površina namenjenih kulturama od kojih bi se mogao praviti biodizel. Potencijal u Srbiji leži i u više od 100.000 tona jestivog korišćenog ulja, od čega deseti deo može da bude iskorišćen kao sirovina za biodizel.

FAM, Kruševac

Oprema za kućnu proizvodnju