Bilgisayar Ve Bilesenleri-2008

2008 YRD.DOÇ.DR.ERDEM UÇAR T.Ü.BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİLGİSAYAR NEDİR?  BİLGİ İŞLEYEN ARAÇ  BİLGİSAYAR, BİLGİSAYAR PROGRAMLARI İLE

GİRİLEN VERİLERİ İŞLER.

 İKİ TEMEL BİLEŞENDEN OLUŞUR:  DONANIM (HARDWARE)  YAZILIM (SOFTWARE)

BİLGİSAYAR NEDİR? DONANIM BİLEŞENLERİ

ANAKART ( Mainboard, Motherboard ) Anakart, bir bilgisayarın tüm parçalarını üzerinde barındıran ve bu parçaların iletişimini sağlayan elektronik devredir. ÜZERİNE TAKILAN PARÇALAR:  İŞLEMCİ, RAM, EKRAN KARTI, SES KARTI, FAKS/MODEM,

TV KARTI, VS.

 ANAKARTI TANIMLAYAN ÖZELLİKLER:  CHIPSET, FORM FAKTÖRÜ, GENİŞLEME YUVALARI

ANAKART_CHIPSET İŞLEMCİ İLE ANAKART ARASINDAKİ BAĞLANTIYI SAĞLAR.  ANAKARTLARDA KULLANILAN BAZI

CHIPSETLER:

 INTEL  VIA  SIS  ATI  NVIDA  ULI (NVIDA DESTEKLI)  AMD CHIPSET

INTEL CHIPSETLERİ

Intel® Intel® Intel® Intel® Intel® Intel® Intel®

84X-86X SERIES 533-800 MHZ 91X-94X SERIES 533-800 MHZ 975X Express Chipset 800-1066 Mhz(4 çekirdek) G3X Express Chipset 800-1333 MHZ G965 Express Chipset 1066/533 MHz Q965 and Q963 Express Chipset 533-1066 Mhz Q35 and Q33 Express Chipsets 800-1333 Mhz (Q serileri 4 çekirdek destekli)

South Bridge: Southbridge yongası ise giriş çıkış

birimlerinden, güç yönetiminden, PCI veriyolundan ve USB ile ana karta entegre özelliklerden (ses ve ethernet gibi) sorumludur. Nortbridge yongası :temel olarak işlemciden, bellekten ve AGP veriyolundan sorumludur ve bunların kontrolüyle bunlar arasındaki veri aktarımını sağlar

VIA CHIPSETLER VIA C series 400-800 MHZ VIA V-series Mobile Chipsets 400-667 Mhz

( Core Duo / Core 2 Duo) VIA P-Series 400-1066 Mhz VIA PT890 1066 Mhz(Core™2 Duo processors) VIA K8 Series 800-1000 Mhz VIA K8T900 AMD Opteron / Athlon FX / Athlon 64 / Sempron VIA K8N800 AMD Mobile AMD Athlon™ 64 / Mobile AMD Sempron™

VIA K7 Series AMD processors 400 Mhz VIA Legacy/ Embedded P III South Bridge :VIA VT series

SIS CHIPSET Sis 67x series 800-1066 Mhz

Intel Core 2 Duo Sis 64x-65x series 400-1066 Mhz Intel Pentium 4 processor Sis 74x series 333-400 MHz AMD Athlon XP

Sis 75x-76x-77x series

AMD Athlon™ 64 X2 ve Athlon™ 64 FX South Bridge :Sis 96x series

ATI CHIPSET Intel İçin ATI CrossFire™ Xpress 32000

Intel Core™ 2 Duo ATI Radeon™ Xpress 1250 ATI Radeon™ Xpress 1100 ATI Radeon™ Xpress 200 Intel® Pentium® 4 processors South Bridge:ATI SB600 Series AMD İçin AMD 690 Series Chipset AMD 580X CrossFire™ Chipset* AMD 570X CrossFire™ Chipset

NVIDIA CHIPSET NVIDIA nForce® 600i Series for Intel 1333 MHz NVIDIA nForce® 500 Series for Intel NVIDIA nForce® 600a Series for Amd NVIDIA nForce® 500 Series for Amd

ULI CHIPSET M1697 AMD64 processors M1695 AMD Athlon™ 64 processors M1689 AMD AthlonTM 64 Processor M1575 South Bridge

Ana kart Boyutları (Form Factors) Ana kartların üretimi sırasında uyulması gereken standartlar belirlenmiştir. Bu standartlara ana kartın boyutundan vida yerleşimine, hatta slot ve soketlerin yerleşim yerine ve boyutlarına kadar her şeyi tanımlamıştır(Motherboard Form Factors).  XT  AT  ATX

MicroATX FlexATX  BTX Pico-BTX

ANA KART ÇEŞİTLERİ XT Ana Kartlar: İlk kişisel bilgisayarlarda kullanılan anakartlardır. AT Ana Kartlar: ATX anakartlara benzeyen ama sadece 5 ve 12 volt güç alan anakartlardır.PS/2 desteği yoktur

ATX Ana Kartlar: Kendinden önceki ana kart standartlarına göre daha fazla giriş/çıkış birimi sunar.günümüzde yaygın olarak kullanılır.

BTX Ana Kartlar: ATX biçimine göre ters dönmüş olarak tasarlanmış böylece ekran kartlarının standart soğutucuları tam olarak serin hava akımına gelecek şekilde takılabiliyor

VERİ YOLLARI Ana kart üzerindeki bileşenlerin birbirleriyle etkileşimde bulunmasını sağlarlar. ISA (Industry Standard Architecture)

8 veya 16 bit veri transfer edilebilir.

PCI (Peripheral Component Interconnect)

PCI günümüz masaüstü bilgisayarlarında kullanılan en yüksek performansa sahip yol sistemidir. PCI veri yollarının hızı 20 ile 33 MHZ arasındadır.

VERİ YOLLARI PCI Express: PCI Express PCI veri yolunda kullanılan paralel veri iletimi mimarisinin yerine seri çalışan ve noktadan noktaya iletişim mimarisini kullanan bir teknoloji getiriyor. AGP (Accelerated Graphics Port): Hızlandırılmış grafik port‘u anlamına gelen AGP, ekran kartları için kullanılan yeni bir veri yoludur.

ANA KART ÜRETİCİLERİ ESC USI DFI ABIT SOYO SHUTTLE EPOX CHAİNTECH BIOSTAR,MSI,ASUS INTEL,GIGABYTE

İŞLEMCİ ( CPU )  BİLGİSAYARIN BEYNİ, ORGANİZASYONU VE İLETİŞİMİ

SAĞLAR.  BİLGİSAYARIN HIZINI VE FİYATINI ETKİLEYEN ÖNEMLİ PARÇALARINDAN BİRİDİR.  TEKNOLOJİSİ ÇOK HIZLI GELİŞİR/DEĞİŞİR.  KULLANILAN BAZI İŞLEMCİLER:                    

INTEL CELERON İŞLEMCİ INTEL PENTIUM III İŞLEMCİ INTEL PENTIUM IV İŞLEMCİ INTEL CELERON M İŞLEMCİ MOBİL INTEL P4 İŞLEMCİ INTEL PENTIUM M İŞLEMCI INTEL CORE SOLO İŞLEMCI INTEL CORE DUO İŞLEMCI INTEL CORE DUO 2 İŞLEMCI INTEL CORE 2 EXTREME (4 ÇEKİRDEKLİ) INTEL CENTRINO DUO İŞLEMCI INTEL CORE 2 QUAD İŞLEMCİ INTEL XEON ( 2 VE 4 ÇEKİRDEKLİ) AMD K5,K6,K7 AMD ATHLON 64 AMD SEMPRON AMD ATHLON 64 FX( 64 BIT) AMD ATHLON 64 X2 (ÇİFT ÇEKİRDEK) AMD OPTERON AMD MOBIL TURION 64-TURION 64 X2

İŞLEMCİ ( CPU )  İŞLEMCİYİ TANIMLAYAN ÖZELLİKLER:  ÖNBELLEK L1 VE (L2 CACHE)  INTEL CELERON_128,256KB INTEL PENTIUM III_256KB  INTEL P 4 2 MB  INTEL PENTIUM D 2*2MB  INTEL CORE DUO 2 MB  INTEL CORE 2 DUO 4 MB  INTEL CORE 2 EXTREME 8 MBOF L2  AMD ATHLON 64 640 -1152 KB  AMD ATHLON™ 64 FX 1152KB  FSB Front Size Bus (ÖN ARA YÜZ)  INTEL CELERON 950-2800MHz  INTEL PENTIUM III_100MHz / 133MHz  INTEL PENTIUM IV 133-800MHZ  INTEL PENTIUM D 800 MHZ  INTEL CORE DUO 533-667 MHZ  INTEL CORE 2 DUO 1333 MHZ  INTEL CORE 2 EXTREME 1333 MHZ  AMD ATHLON 64 2000 MHZ  AMD ATHLON™ 64 FX 2000MHZ

İŞLEMCİ TEKNOLOJİLERİ HT (Hyper Threading)

Teknolojisi Çift Çekirdekli İşlemciler (Dual-core Processors) Centrino Teknolojisi

BELLEK ( RAM )  VERİLERİ GEÇİCİ OLARAK SAKLAR.  SİSTEM PERFORMANSINI ETKİLEYEN EN

ÖNEMLİ PARÇALARDAN.  AYNI ANDA BİRDEN FAZLA PROGRAM ÇALIŞTIRMAK İSTEYENLER İÇİN YÜKSEK OLMALI.  İŞLEMCİ FSB SİNE UYGUN OLMALI.  BELLEK ARTTIRIMI HER ZAMAN MÜMKÜN.  256MB SDRAM 100_133MHZ  512 MB DDR RAM 333-533MHZ  DDR2 512MB 533-800 MHZ  DDR2 1 GB 675MHZ 1200 MHZ  DDR2 2 GB 675MHZ-1200MHZ  DDR3 512MB 1375MHZ  DDR3 1GB 1375 MHZ  DDR3 2 GB 1375 MHZ

RAM BELLEK ÇEŞİTLERİ SRAM (Static Random Access Memory)

-VRAM -WRAM DRAM(Dynamic Random Access Memory) SLD RAM FPM RAM EDO RAM SDRAM DDR SD RAM DDR2 HYPERX DDR3 DRD RAM DİĞER RAM ÇEŞİTLERİ ED RAM , BEDO RAM

SABİTDİSK ( Harddisk, HDD)  DEPOLAMA ÜNİTESİ  VERİLERİ MAGNETİK OLARAK KAYDEDER.  YÜKSEK KAPASİTELİ_10/20/30/40/60/80/120,200

500,750 ,1000GB  BUFFER MEMORY:8 MB ,16MB ,32 MB  VERİYE ULAŞMA HIZI : RPM_4400, 5400, 7200,10000  VERİYE ULAŞMADA KULLANILAN TEKNOLOJİ_ ATA,SERIAL ATA,SCSI,SAS, FIREWIRE,USB,FIBER CHANNEL

SABİT DİSKLER

Disket sürücü ( FLOPPYDISK, fdd )  DEPOLAMA ÜNİTESİ  DÜŞÜK KAPASİTELİ_1.

44MB  3.5” 1.44MB FDD  VERİLERİ MAGNETİK OLARAK KAYDEDER.  VERİYE ULAŞMA HIZLARI ÇOK DÜŞÜK  KULLANIM ORANLARI GİTTİKÇE AZALIYOR

EKRAN KARTI (VGA)  İŞLEMCİDEN GELEN KOMUTLARI MONİTÖRE AKTARIR.  GÖRÜNTÜ KALİTESİNİ ETKİLEYEN ÇÖZÜNÜRLÜK

FAKTÖRÜ  TANIMLAYAN ÖZELLİKLER:  BELLEK : 8MB, 16MB, 32MB, 64MB, 128MB,256MB ,320,512,640,768 MB  CHIPSET : 3DFX, TNT, TNT2, GEFORCE 7xxx  SLOT YAPISI : ISA, PCI, AGP,PCI EXPRESS AGP2X,4X,8X,16X  TV-OUT ÇIKIŞI : MONİTÖR YERİNE TV EKRANININ KULLANMASINI SAĞLAR.  DVI: DİJİTAL ÇIKTI AYGITLARINI KULLANMAK İÇİN  VIDEO-IN:GÖRUNTU ALAN VE AKTARAN PORT VCD VE VIDEO GIBI

EKRAN ( MONİTÖR )  KULLANICI İLE BİLGİSAYAR

ARASINDAKİ GÖRSEL İLETİŞİMİ SAĞLAR.  TANIMLAYAN ÖZELLİKLER: BOYUT: 15”, 17”, 19”, 21”  15” İÇİN 1024X768 Pixel Max  17” İÇİN: 1280X1024 Pixel Max

DPI  0.29 DPI(Dot Per Inch)  0.28 DPI(Dot Per Inch)

YANIT SÜRESİ 2 MS,8MS,16MS,25MS

MONİTÖR ÇEŞİTLERİ CRT MONİTÖRLER LCD MONİTÖRLER PLAZMA MONİTÖTLER PROJEKSİYON MONİTÖRLER

SES KARTI ( Audio )  

DIGITAL SES VERİLERİNİ ANALOG SİNYALE, ANALOG SES VERİLERİNİ DIGITAL SİNYALE ÇEVİRİR. AYIRAN FAKTÖRLER 1. 2. 3. 4. 5.

BIT ÇÖZÜNÜRLÜĞÜ MAXIMUM ÖRNEKLEME KALİTESİ(44,192KHZ) GÜRÜLTÜ FİLTRESİ SIKLIK ARALIĞI MAXIMUM KANAL SAYISI

KULLANILAN SES KARTLARI ON_BOARD, ISA, PCI PCI EXPRESS USB ,PCMCIA  KULLANILAN SES KARTLI MARKALARI AUDIOTRAK,C-MEDIA, PHILIPS DIGIDESIGN,MOTU,RME 

HOPARLÖRLER (Speakers)  SES KARTINDA OLUŞAN

SESİN DUYULMASINI SAĞLAR.  MONO veya STEREO SES DÜZENİ  4+1 VE 5+1 SUBWOOFER SES DÜZENİ  120, 240, 360, 800, 1200WATTS

MODEM  BİLGİSAYARLARIN TELEFON HATLARI İLE İLETİŞİMİNİ SAĞLAR.  İNTERNET BAĞLANTISI VE FAKS ÇEKMEK İÇİN KULLANILIR  BAĞLANTI TÜRLERİNE GÖRE

DİAL-UP,ADSL  DAHİLİ , HARİCİ VE PCMCIA TİPTİRLER

ürünler portatif bilgisayarlar için özel dizayn edilmiş bir standarttır. Boyutu kredi kartı boyutlarında olup. Cihazların üzerindeki özel yuvalara monte edilmek üzere dizayn edilmişlerdir

PCMCIA:

 KULLANILAN MODEM İLETİŞİM HIZLARI: 14.4, 28.8, 33.6, 56KBPS  ADSL, 128/256/512/1024/2048  DSL

CD-ROM SÜRÜCÜ  OPTİK OKUMA AYGITLARIDIR  ÜRETİCİ FİRMALAR    

LG,ASUS,PHILIPS,SAMSUNG BAĞLANTI SCSI ,EIDE COMPACT DISK ORTAMLARIN KULLANILMASINI SAĞLAR. SES VE GÖRÜNTÜ CD’LERİNİ OKUYABİLİR. OKUMA HIZI CD ROM UN HIZI İLE BAĞLANTILIDIR. 36X, 40X, 50X, 52X,56X

DVD SÜRÜCÜLER       





OPTİK OKUMA AYGITLARIDIR BİR YADA İKİ TARAFLI OLABİLİR DVD VE CD ORTAMLARIN KULLANILMASINI SAĞLAR. ARABİRİM E-IDE,ATAPI,ULTRA DMA 4,7GB -17.1GB DEPOLAMA KAPASİTESİ DVD-5:4.7GB, DVD-9:8.5 GB DVD-10: 9.4 GB DVD-14:13.3 GB, DVD-18:17.1 GB DİSK ORTAMI OLARAK DVD-ROM,DVD-R,DVD-RW DVD-RAM ,DVD+R DL OKUMA HIZI DVD ROM SÜRÜCÜ HIZI İLE BAĞLANTILIDIR._8X/16X

CD-RW  OPTİK YAZMA VEYA 

 



OKUMA AYGITLARIDIR COMPACT DISK ORTAMLARINA YAZMA VEYA OKUMA AMAÇLI KULLANILIRLAR SES VE GÖRÜNTÜ CD LERİNİ KAYDEDEBİLİRLER OKUMA HIZI CD ROM UN HIZI İLE BENZERDİR. 8X4X32, 8X8X32 ,52x32x52 ERİŞİM SÜRESİ 90-100MS

TV KARTI  BİLGİSAYAR ÜZERİNDEN TELEVİZYON

VE RADYOYAYINLARININ İZLENMESİNİ SAĞLAR.  ANALOG VE DIGITAL YAYINLARI ANTEN VEYA KABLO İLE ALIR.  İŞLEMCİ HIZI ARTTIKÇA PERFORMANSI ARTAR.  RAM(Bellek, Hafıza) MİKTARI ARTTIKÇA PERFORMANSI ARTAR.  S-VIDEO IN VE DIGITAL VIDEO KAYIT ZAMANLAYICI

PC CAMERA,( WEBCAM )  DIŞARIDAN GÖRÜNTÜ ALIP,

BİLGİSAYARA AKTARIR.  İNTERNET ÜZERİNDEN GÖRÜNTÜLÜ HABERLEŞMEDE KULLANILIR  GÖRÜNTÜ KALİTESİ 1.3 MP,2 MP  VIDEO YAKALAMA HIZI(KARE/SN)  OTOMATİK YÜZ TAKİBİ  MİKROFON DESTEĞİ  GÜVENLİK AMAÇLI KULLANIM  BAĞLANTISI : USB

KLAVYE (keyboard)  KULLANICININ BİLGİSAYAR İLE

İLETİŞİMİNİ SAĞLAR.  ÜZERİNDE HARFLER, RAKAMLAR VE FONKSİYON TUŞLARI BULUNUR.  PS/2,OPTICAL,WIRELESS LASER  Q/F KLAVYEDE TUŞLARIN DİZİLİŞİ FARKLIDIR.  FONKSİYONEL OLARAK NATUREL,MULTIMEDIA DIGITAL MEDIA

MOUSE (Fare)  KLAVYEDEN DAHA RAHAT

KULLANIM İÇİN TASARLANMIŞTIR  SERİ, PS/2 VEYA USB VE OPTIK,LASER WIRELESS BAĞLANTI TİPLERİ BULUNUR.  İKİ / ÜÇ VE DAHA FAZLA FONKSİYONEL TUŞLU OLANLAR VARDIR.  INTERNET ICIN TASARLANANLAR VAR

KASA  SİSTEMİN ÇALIŞMASINI SAĞLAYAN PARÇALARIN

İÇİNE YERLEŞTİRİLDİKLERİ BÖLÜM ÖZELLİKLERİ

SÜRÜCÜ YUVALARI DESTEKLEDİĞİ GÜÇ ANAKART DESTEĞİ FAN ADEDİ TANIMLAYAN ÖZELLİKLER: FORM FAKTÖRÜ  DESKTOP  TOWER  ŞEKLİ  MIDI ATX  MINI AT/ATX  MİCRO ATX  FULL TOWER ATX      

YAZICILAR ( PRINTERLER )  HERHANGİ BİR DOKÜMANI VEYA

GRAFİĞİ KAĞIDA AKTARIRLAR  ÇEŞİTLİ AMAÇLAR İÇİN FARKLI TİPLERİ VARDIR  İĞNE VURUŞLU ( Dot Matrix )  MÜREKKEP PÜSKÜRTMELİ ( Inkjet, Deskjet)  LINE PRINTER ( Satır Yazıcı )  LAZER PRINTER  MULTIFUNCTION  PLOTTER(ÇİZİCİ)

BİLGİSAYAR NEDİR? II- YAZILIM BİLEŞENLERİ

İŞLETİM SİSTEMİ (Operating System)  BİLGİSAYARIN TÜM ETKİNLİKLERİNİ KONTROL

EDEN VE YÖNETEN PROGRAMLAR BÜTÜNÜ.  UYGULAMA YAZILIMLARI İÇİN GEREKLİ ORTAMI HAZIRLAR.  KULLANICILARA SUNDUKLARI ÇALIŞMA ORTAMINA GÖRE  TEK KULLANICILI  ÇOK KULLANICILI

KULLANDIĞIMIZ İŞLETİM SİSTEMLERİ

 TEK KULLANICILI          

MS-DOS - CP/M WINDOWS 3.1 WINDOWS 3.11 APPLE MAC/OS MICROSOFT WINDOWS 95 MICROSOFT WINDOWS 98 MICROSOFT WINDOWS ME MICROSOFT WINDOWS XP HOME EDITION MICROSOFT WINDOWS XP PROFESSIONEL MICROSOFT WINDOWS VISTA

 ÇOK KULLANICILI     

IBM OS/2 WARP SERVER LINUX UNIX VM MICROSOFT WINDOWS 200X SERVER

 MICROSOFT WINDOWS NTXSERVER

WINDOWS XP MULTIMEDYA İÇİN UYGUN PLATFORM KOLAY INTERNET BAĞLANTISI EN YÜKSEK ORANDA TAK VE ÇALIŞTIR DAHA İYİ ÇOK GÖREVLİLİK OYUN İÇİN EN İYİ DESTEK

MICROSOFT WINDOWS VISTA İLETİŞİM OYUN ANILAR MÜZİK ÜRETKENLİK TV VE FİLMLER WINDOWS LIVE YENİ MASA ÜSTÜ DENEYİMİ VERİ YEDEKLEME VE GÜVENLİK FİNANSAL YÖNETİM MOBİL KULLANIM

UYGULAMA PROGRAMLARI BİLGİSAYARDA KULLANILAN YAZILIMLARIN

/ PROGRAMLARIN TÜMÜ TİCARİ YAZILIMLAR BİLİMSEL YAZILIMLAR GRAFİK YAZILIMLARI İLETİŞİM / INTERNET YAZILIMLARI OFİS OTOMASYONU YAZILIMLARI OYUN PROGRAMLARI

SON